Een methodische aanpak voor legacy

Transcriptie

1 Een mehodische aanpak voor legacy Assessmens resuleren in vier mogelijke sraegieën Legacysysemen vormen een acuu probleem als onderhoud onmogelijk word door verdwijnende kennis of beëindigde onderseuning van hard- of sofware. De aueur beschrijf oplossingen ui he Sofware Re-engineering Assessmen Handbook. Harald Vog 30 Legacysysemen zijn sysemen waarmee de bedrijfskriische informaie van een organisaie verwerk en geconsolideerd word. Als ze falen heef da een serieuze impac op esseniële processen. Een legacysyseem kan worden gedefinieerd als een informaiesyseem da zich verze egen noodzakelijke wijzigingen en evoluie. Dergelijke sysemen kunnen diverse problemen vormen voor een organisaie. Ze draaien op exoische hardware en zijn daardoor raag en duur in he onderhoud. Ook he sofwareonderhoud kan duur zijn: omda er vaak weinig of serk verouderde documenaie beschikbaar is, is he begrijpen van he syseem en he opsporen van fouen vaak duur en ijdrovend. Legacysysemen zijn soms geschreven in een programmeeraal die nie meer gangbaar is en die nog maar weinig onwikkelaars beheersen. He gebrek aan eenduidige sofware-inerfaces maak inegraie van legacysysemen me andere sysemen moeilijk. De sysemen zijn vaak moeilijk of helemaal nie uibreidbaar. Legacysysemen zijn nie noodzakelijkerwijs oud. Merk ook op da he woord legacy vaak een negaieve beekenis heef. Di is veelal onerech, aangezien dergelijke sysemen vaak wel de kriische sysemen van een bedrijf vormen. Nieuwbouw, pakkeimplemenaie, ousourcing, migraie, re-engineering en sofwarerenovaie worden vaak beschouwd als een oplossing voor legacysysemen. Een oplossing voor legacysysemen hee ook wel een legacysraegie. De bovensaande definiie is deels gebaseerd op he arikel Legacy Informaion Sysems: Issues and Direcions van Bisbal (1999). Deze aueur voerde een onderzoek naar migraie van legacysysemen ui (Bisbal, 1997) me Broadcom Éireann Research. Er besaa voor legacysysemen en migraie nog geen uniforme erminologie (Bisbal, 1997; Brodie, 1995; Maa & Vog, 1998). Re-engineering en sofwarerenovaie worden vaak genoemd als synoniemen voor migraie. Maar in de vaak gecieerde re-engineeringaxonomie (exclusief migraie) van Chikofsky (1990) word reengineering beschouwd als dicher e liggen bij heronwikkeling, erwijl re-engineering als definiie voor renovaie geld. Volgens Brand, Klin & Verhoef (1997) is he doel van renovaie een syseem e besuderen door een specificaie e maken op een hoger absracieniveau, hier nieuwe funcionaliei aan oe e voegen en een complee nieuw syseem e onwikkelen op basis van he originele syseem, me gebruik van forward-engineeringechnieken. Naas deze ermen kom (kwaniaief) iporfoliomanagemen meer in de belangselling

2 Samenvaing He Sofware Re-engineering Assessmen Handbook (SRAH) sar me een echnisch, een economisch en een managemenassessmen. In he echnische assessmen worden van vier mogelijke sraegieën de echnisch haalbare sraegieën bepaald. Van deze sraegieën worden in he economische assessmen de kosen vasgeseld, waarna in he managemenassessmen een keuze word gemaak voor de e implemeneren legacysraegie. (Verhoef, 2002). Verhoef sel da een coninue sroom rapporen over waardevernieiging leidde o de Clinger Cohen Ac. In deze we saa vermeld da he werk van de cio van kriiek belang is voor een gewaarborgde implemenaie van he mandaa van de Clinger Cohen Ac. Volgens deze we moeen i-inveseringen een porfoliomanagemenbenadering refleceren waarin besluien over i-inveseringen zijn gebaseerd op poeniële opbrengsen, en waarin besluien over beëindiging of voorzeing van exra inveseringen zijn gebaseerd op presaies. I-porfoliomanagemen heef raakvlakken me legacysraegieën. Na de consaering da een syseem duurder is dan he normaal gesproken mag zijn, kom da syseem in aanmerking voor onderzoek. De uikoms van zo n onderzoek kan zijn da een legacysraegie nodig is om de kosen omlaag e brengen. Figuur 1 oon de samenhang van een aanal van de ermen ui de definiies. I-porfoliomanagemen vorm hierin he har. De resulaen van een i-porfolio-assessmen kunnen de noodzaak voor een legacysraegie rechvaardigen. Zo n sraegie besaa ui een of meer specifieke sraegieën. Sofwarerenovaie omva een aanal verschillende legacysraegieën en is daarom als een band onder deze sraegieën geekend. Behalve kosenbesparing kan ook bedrijfsprocesrenovaie een aanleiding zijn om een legacysraegie e onwikkelen. In Bisbal (1997; 1999), Renaissance (1998), Brodie (1995) en Sneed (1995) is e lezen hoe legacysraegieën zijn e bepalen. Maar sel nu da we ween da een syseem zich als legacy gedraag en he op grond van kosen verbeerd moe worden. Hoe bepalen we dan in kore ijd een legacysraegie? De mehode die saa Porfoliomanagemen, legacysraegieën en sofwarerenovaie 1 31

3 engineering-, heronwikkel- (re-develop) of sausquosraegie de voorkeur heef, word bepaald me een beslissingseks. Hierbij krijgen de anwoorden ui de inerviews en andere kenmerken van he syseem een wegingsfacor om o een uispraak e komen. beschreven in he Sofware Re-engineering Assessmen Handbook (Johnson, 1997) van he Miniserie van Defensie ui de Verenigde Saen kan hier uikoms bieden. De SRAH-mehode besaa ui drie assessmens: een echnisch, economisch en een managemenassessmen. De resulaen van de assessmenprocessen besaan ui een overzich van de echnische veranderingen die mogelijk zijn in he syseem of de sysemen, de kosen van he reengineeringprojec en een analyse van de kosenvoordelen van he al dan nie uivoeren van he re-engineeringprojec. Techniek Tijdens he echnische assessmen worden in inerviews echnisch haalbare sraegieën bepaald. Deze sraegieën saan van evoren vas. SRAH onderscheid verschillende mogelijke sraegieën voor de hersrucurering van sysemen: re-engineering, reverse engineering, heronwikkeling of handhaving van de saus quo. De haalbaarheid van een re-engineeringsraegie word vasgeseld door he gemiddelde e berekenen van sandaard anwoorden op vase vragen. Of een reverse- Re-engineering Re-engineering is de analyse en verandering van een operaioneel syseem om he in een nieuwe, beer onderhoudbare vorm e krijgen. Re-engineering ken vijf subsraegieën: herdocumeneren (redocumen), veraling van de broncode (van de ene naar de andere aal of naar een hogere versie van een aal), daa re-engineering, verandering van omgeving (re-argeing) en hersrucurering. Een keuze voor de subsraegie herdocumeneren houd analyse van een syseem in voor de producie van onderhoudsdocumenaie (van gebruikershandleidingen en onwerpdocumenaie o he becommenariëren of herformaeren van de broncode). Daa re-engineering beref de veraling van gegevens van he ene naar he andere formaa (bijvoorbeeld van fla files naar relaionele daabases). De subsraegie re-argeing is he ransformeren, rehosen of overzeen van een syseem naar een nieuwe omgeving (hardware, besuringssyseem of onwikkelomgeving). Is er sprake van hersrucurering, dan word de code gewijzigd maar blijf he absracieniveau gelijk. Voorbeelden hiervan zijn verwijdering van go-o s of van globale variabelen, Resulaa echnisch assessmen 2 32

4 modularisering van de code, afscheiden van inerfaces of he aanbrengen van een drielagensrucuur. De sraegie voor reverse engineering beeken analyse van een syseem en absracie in een nieuwe represenaie op een hoger absracieniveau. Hieronder val ook exracie van onwerpdocumenaie vanui de broncode. In de sraegie voor heronwikkeling word gesar me de onwerpfase, me gebruik van de aanwezige vereisen en specificaies. Figuur 2 oon de uikoms van een echnisch assessmen. Economisch assessmen He doel van he economische assessmen is geloofwaardige en consisene kosenschaingen op e sellen voor elke geseleceerde echnische sraegie. Deze schaingen moeen uieraard accuraa zijn, maar de nadruk lig op de consisenie van de berekeningen, zoda de sraegieën onderling e vergelijken zijn en he beslissingsproces opimaal word onderseund. De schaingen moeen zo accuraa zijn da een onafhankelijke analis op hezelfde uikom; de geallen zijn nie bedoeld als budgeinpu. Om de kosen van verschillende sraegieën me elkaar e vergelijken worden bij voorkeur de neo huidige conane waarde en de benefi invesmen raio oegepas. Nada de economisch ineressane sraegieën zijn geïdenificeerd en organisa- orische priorieien zijn vasgeseld, kunnen er gedeailleerde budgeschaingen worden gemaak. Als voorbeeld saan in figuur 3 de kosen weergegeven voor een syseem als er nies gedaan word (saus quo) en als een legacysraegie word uigevoerd. In di voorbeeld besaan de kosen van een saus quo ui sijgende kosen voor exploiaie en suppor, en bij oepassing van een legacysraegie ui een invesering me daarna kosen voor exploiaie en suppor. Wanneer de neo conane waarde van de kosen van de legacysraegie kleiner is dan die van saus quo, dan val uivoering van legacysraegie e overwegen. Daarnaas moeen ook andere facoren zoals risico en organisaie in de beslissing worden meegenomen. Managemen He doel van he managemenassessmen is e beslissen op welke sraegie de keuze val. Di assessmen besaa ui drie sappen: voorbereiding van de managemenrapporage, selecie van re-engineeringprojecen en implemenaie en documenaie van de beslissing. Tijdens de voorbereiding worden de resulaen van he echnische en economische assessmen aan he managemen gepreseneerd. Op basis van deze resulaen vind selecie plaas van projecen voor re-engineering. Kosen voor saus quo en legacysraegie 3 33

5 Commissie Voor de selecie van re-engineering projecen noem SRAH drie mehodes: de commissiebeslissing, he US army nonquaniaive benefis process en een besluivormingsproces da al in de organisaie aanwezig is. Volgens SRAH is de commissiebeslissing he succesvols. Laa de eams die de echnische en economische assessmens hebben gedaan, de verschillende sraegieën rangschikken op basis van echnische, economische en organisaorische gegevens. Van belang zijn de score op de echnische sraegie, de neo conane huidige waarde, de benefi invesmen raio, een risicoanalyse, sraegische organisaiedoelen en analyse van beschikbare middelen. Deze mehode verdien de aanbeveling omda de bereffende eams he meese inzich hebben in de kandidaasraegieën. Acuele gegevens Omnex heef de SRAH-mehode meerdere malen oegepas. He is een srak gedocumeneerde aanpak, die al vaker is oegepas, ook buien he Amerikaanse Miniserie van Defensie. De uikomsen zijn dan ook objecief en blijken zeer geschik als second of primary opinion voor sraegiebepalers. De echnische en economische assessmens nemen weinig ijd in beslag, mis de benodigde gegevens aanwezig zijn. Bij he economische assessmen blijk he boven waer krijgen van huidige en e verwachen exploiaie- en supporkosen nie alijd snel e gaan of zelfs helemaal nie e lukken. De reden hiervoor is meesal da acuele economische gegevens van een syseem nie kan en klaar beschikbaar zijn maar bij elkaar gezoch moeen worden. Er zijn al veel hulpmiddelen beschikbaar voor de realisaie van legacysraegieën. Gebrek hieraan hoef dus geen reden e zijn om hier geen onderzoek naar e doen. Overigens is he wel zo da SRAH sraegieën onderzoek voor afzonderlijke sysemen. He doe dus geen uispraak over een overkoepelende sraegie zoals bijvoorbeeld vervanging van sysemen door open source, ousourcing of invoering van een erp-pakke. Succes Voor een succesvolle oepassing is he zinvol om SRAH vaker als moniorinsrumen e gebruiken, bij voorkeur coninu. Gegevens van voorgaande assessmens moeen bewaard blijven om nieuw verkregen gegevens mee e kunnen vergelijken. Di schep een basis voor i-porfoliomanagemen. Technische en economische problemen me sysemen kunnen zo in een vroeg sadium worden gedeeceerd en aangepak. De kosen voor frequene oepassing zijn nie hoog en de doorloopijd van een assessmen en vergelijksap is kor. Een organisaie kan zelf kiezen wanneer of in welk inerval er monioring plaasvind. Lierauur Bisbal, B. e.a. (1997). Technical Repor TCD-CS Dublin: Compuer Science Deparmen, Triniy College Dublin. Bisbal, J. D. Lawless, B. Wu & J. Grimson (1999). Legacy Informaion Sysems: Issues and Direcions. In IEEE Sofware, Sepember/Ocober 1999, p ; ~bisbal > Publicaions Brand, M.G.J. van den, P. Klin & C. Verhoef (1997). Reverse engineering and sysem renovaion: an annoaed bibliography. In ACM SIGSOFT Sofware Engineering Noes 22 (1997), number 1, pp ; adam.wins.uva.nl/~x/reverse.hml Brodie, M.L. & M. Sonebraker (1995). Migraing Legacy Sysems. Morgan Kaufmann, Publishers Inc. Chikofsky, E.J. & J.H. Cross (1990). Reverse engineering and design recovery: A axonomy. In IEEE Sofware, 7(1): Johnson, R.E. Jr. (edior) (1997). Sofware Reengineering Assessmen Handbook, Version 3.0. Washingon DC: JLC/JGSE R&R FWG. Maa, M. & Harald Vog (1998). He legacyprobleem aangepak, versie O Callaghan, A.O. (1997). Objec Technology Migraion is no jus Reverse Engineering. In Objec Exper 2 (1997), nr 1. Renaissance (1998). Renaissance Evoluion planning mehod. projecs/renaissance/renaissanceweb/projec/documens. hml Roelvink, A. (2003). Sofwarerenovaie oplossing voor legacyprobleem. In Informaie sepember Den Haag: Ten Hagen & Sam. Sneed, H. (1995). Planning he Re-engineering of Legacy Sysems. In IEEE Sofware, January 1995, pp The Sandish Group (1995). Chaos. sandishgroup.com/chaos_resources/index.php Verhoef, C. (2002). Quaniaive IT Porfolio Managemen. In Science of Compuer Programming 45(1) pp (2002). Dr. H. Vog is manager R&D bij Omnex. 34