Wmo inzicht. Scharnieren in de regio: Zuid Oost Brabant. december 2014 nummer 15. ⓮ Cliënt in. In dit e-zine: ⓬ Over de grenzen.

Transcriptie

1 Wmo nzcht Gehandcaptenzorg Neuwe Stjl december 2014 nummer 15 ❸ Scharneren n de rego: Zud Oost Brabant In dt e-zne: Rdderkerk over de grenzen heen ❺ Aan de keukentafel met: Marga de Goej, wethouder gemeente Westland ❻ Kennsmaken met Saska Szarafnsk, wethouder gemeente Mddelburg ❽ Hoe doen ze het n Rdderkerk? ⓬ Over de grenzen heen: Lcht, gelud en gevoel als bass voor toegankeljkhed? ⓮ Clënt n beeld, ZZP LG3 ⓰ Toolbox ⓱ Colofon

2 Wmo nzcht e-zne over de transte van de extramurale begeledng naar de Wmo december 2014 nhoud Van de redacte Vjften edtes van Wmo nzcht later s het bjna zover: 1 januar Dan treedt de Wmo 2015 offceel n werkng en houdt de voorberedng op. De voorberedng stond centraal n alle edtes en ook n deze laatste Wmo nzcht, n dt hudge jasje In het Keukentafelgesprek geeft de wethouder van de gemeente Westland haar vse op admnstrateve lasten n de Wmo Ook n de rubrek Hoe doen ze het n komt dt thema terug n de Rdderkerkse aanpak van kwaltet. Het actuele artkel laat zen wat er n de rego Zud Oost Brabant gebeurt. De wethouder van Mddelburg beantwoordt de kettngvraag over ncluse. In de rubrek Over de grenzen staat toegankeljkhed bj ncluse centraal. Tot slot laat Yurandy, een jongen met een zorgzwaartepakket LG3, zen wat hj zelf kan en welke zorg en ondersteunng hj nodg heeft. ❸ ❽ Scharneren n de rego: Zud Oost Brabant Rdderkerk Hoe doen ze het n Rdderkerk? ❺ Aan de keukentafel Marga de Goej, wethouder gemeente Westland over de grenzen heen ⓬ Over de grenzen heen: Lcht, gelud en gevoel als bass voor toegankeljkhed ❻ ⓮ Kennsmaken met Saska Szarafnsk, wethouder gemeente Mddelburg Clënt n beeld Zorgzwaartepakket 3 voor mensen met een lchameljke beperkng Vanaf volgend jaar gaat de Wmo nzcht veranderen: de naam wordt anders, want de Wmo s dan net meer nzcht. Ook trekken we het onderwerp breder. Net meer alleen Wmo, maar we zoeken de verbndng met het bredere socaal domen. Maar daarover volgend jaar meer. Voor nu wens k u een fjne kerst en een gelukkg Monque van der Meulen, projectleder Wmo ⓰ Toolbox ⓱ Colofon

3 3 WMO INZICHT december 2014 Actueel Scharneren n de rego: Zud Oost Brabant Nu de nkoop n de meeste gemeenten s afgerond, verschuft de aandacht op de Wmo 2015 naar de rego. Wat gebeurt her? Wat merken gemeenten en aanbeders van de regonale aanpak de staatssecretars Van Rjn (VWS) met alle spelers n het Wmo-veld heeft afgesproken? Na de start n de zomerperode komen verschllende rego s langzamerhand op stoom. Nederland s onderverdeeld n zogenaamde Wmorego s. In edere Wmo-rego s een regosecretars benoemd de n eder geval tot 1 aprl 2015 de regonale aanpak handen en voeten moet geven. De rol als onafhankeljke procesregsseur s een belangrjke voorwaarde om de samenwerkng tussen alle partjen te optmalseren. De eerste stap: een kernteam met gemeenten en verzekeraars. De zorg ut de Zorgverzekerngswet en het gemeenteljk domen moet naadloos op elkaar aansluten en de wjkverplegng moet een dudeljke plek krjgen bnnen het socaal domen. Bede partjen moeten elkaar straks goed weten te vnden en bovenal goed samenwerken. Vanut dt kernteam wordt n edere rego het regonale transteoverleg opgezet, waar alle partjen de betrokken zjn bj de transte en transformate n de neuwe Wmo een plek krjgen. Zorgaanbeders, clëntenorgansates, maar ook verwjzers en andere partjen bepalen samen wat nodg s op de verschllende scharnerpunten ut de werkafspraken: de contnuïtet van zorg en ondersteunng en zorgverneuwng waarborgen en de gevolgen voor de arbedsmarkt, vastgoed en de admnstrateve lasten zoveel mogeljk beperken. Praktjk n Brabant Met bjna een half mljoen nwoners s Zud Oost Brabant één van de grootste Wmo-rego s. Vjften gemeenten werken hern samen, varërend van een grote stad als Endhoven tot meer landeljke gebeden als de subrego De Kempen. De problematek en de polteke nkleurng varëren enorm, maar men vndt elkaar n de nsteek en vse op de regonale samenwerkng. Het kernteam n Zud Oost Brabant bestaat ut vjf vertegenwoordgers namens alle gemeenten, twee zorgverzekeraars en de regosecretars. De bottom-up aanpak staat centraal: net bestuurljk en strategsch aan tafel ztten met elkaar, maar pragmatsch vanut de praktjk kjken welke problemen moeten worden opgelost. Om deze pragmatsche nsteek te laten werken, s eerst veel aandacht besteed aan elkaar beter leren kennen, het verkennen van elkaars

4 4 WMO INZICHT december 2014 Actueel standpunten en het startbeeld n de rego goed helder krjgen. Ellen van Bodegom, regosecretars n de rego Zud Oost Brabant, lcht dt toe: Mensen vormen de bass van een succesvolle samenwerkng. Als zj het goed met elkaar kunnen vnden en vanut een gezamenljk belang aan de slag gaan, gaat het werken. Draagvlak s erg belangrjk n het verbnden, maar ook het delen van kenns en ervarng, verbetermogeljkheden en successen. Iedereen ut het kernteam weet: als wj het net met elkaar redden, dan kunnen we wel ophouden. De bass moet goed staan. Thematafels Het kernteam van de rego Zud Oost Brabant heeft samen met de gemeenten gewerkt aan een plan van aanpak. Het belangrjkste doel van de rego: op 1 aprl 2015 s samen met de partners ut het veld een gezamenljke regonale werkagenda voor de komende twee jaar gemaakt. Het kernteam organseert de komende maanden thematafels op alle scharnerpunten ut de afspraken: admnstrateve lasten, zorgcontnuïtet, zorgvastgoed, nformatevoorzenng, zorgverneuwng en frcte n de arbedsmarkt. De utkomsten bepalen de opdracht en doelen om de transformate n de Wmo de komende twee jaar te bereken. Onlangs s gestart met de eerste thematafels. Ook nu ztten er geen wethouders aan tafel, maar stafmedewerkers en lednggevenden. Van Bodegom vertelt dat hetzelfde proces wordt doorlopen als n het kernteam. Eerst nvesteren n elkaars taal leren spreken. Het s belangrjk om rumte te geven aan zorgen en gevoelgheden, maar her net n te bljven hangen. Vanut de rego wllen we just ook kjken naar de kansen en mogeljk-heden de er zjn. Waar zt de kracht van de samenwerkng? Als edereen elkaar nu leert vnden, kun je later sneller bjsturen en daar dus veel profjt van hebben. Voor eder thema worden dre sesses gepland met maxmaal vjften deelnemers, waarn langzaam wordt toegewerkt naar de gezamenljke werkagenda. Wat zen verschllende partjen bjvoorbeeld aan admnstrateve lasten n de rego ontstaan? Welke rol heeft Wmo en wat gebeurt er op thema s als kwaltet en toegang? Gemeenten hebben nog net altjd n de gaten hoe de maner van montoren en verantwoorden onderlng verschlt en wat het effect daarvan s op aanbeders, constateert Van Bodegom. Aan de andere kant moeten zorgaanbeders ook ervaren hoe gemeenten hermee omgaan. Overeenkomsten zjn vaak rchtljnen en het s bespreekbaar als bljkt dat ets net goed werkt wordt een jaar van leren en terugkoppelen, elkaar de rumte geven en samen de rumte de nodg s verkennen. In de tweede ronde van de tafels staan de prorteten en de plannng centraal als opmars naar de defnteve agenda n maart Gehandcaptenzorg nog net altjd n beeld In Zud Oost Brabant komen de contacten met gehandcaptenzorgaanbeders nog maar voorzchtg op gang. Van Bodegom roept aanbeders op om zch te melden bj de regosecretarssen. Net elke rego heeft dezelfde aanpak. Soms zjn het aanjaagtafels, soms zjn het just beslstafels. Maar het s wel de plek om de vse op de lange termjn n de rego samen te ontwkkelen. De plek om samen te werken, elkaar te leren kennen en een stem te krjgen n het geheel. Gemeenten, zorgverzekeraars, aanbeders en clëntvertegenwoordgers moeten samen bjna een soort neuwe lerende Ellen van Bodegom, regosecretars Zud Oost Brabant organsate worden. Dt vraagt om een bass waarn je durft te veranderen, elkaar complmenten kan geven en fouten zet als een leermoment en deze op te lossen.

5 5 WMO INZICHT december 2014 Aan de keukentafel Admnstrateve lasten Aan de keukentafel met: Marga de Goej, wethouder gemeente Westland Bnnen de hudge Wmo s het keukentafelgesprek een gevestgde utdrukkng. Burgers komen net aan een loket en vullen een formuler n, maar gemeenten bezoeken hen aan hus en kjken tjdens een gesprek - als het ware aan de keukentafel - wat er nodg s voor hun maatschappeljk functoneren. In de rubrek Aan de keukentafel komen mensen aan het woord de hun lcht laten schjnen over verschllende aspecten van de Wmo. Wethouder De Goej van de gemeente Westland vertelt hoe zj aankjkt tegen admnstrateve lasten n de Wmo. De gemeente Westland werkt samen met andere gemeenten n de rego om de admnstrateve lasten voor zorgaanbeders zo laag mogeljk te houden. Samen hebben ze Wmo-producten ngekocht en afspraken gemaakt over de tareven.

6 6 WMO INZICHT december 2014 Kennsmaken aan de keukentafel met... De kettngvraag aan de gemeente van Hetty Janssen, bestuurder van de Waerden Hoe zorgen gemeenten ervoor dat mensen met een beperkng ook echt onderdeel ut gaan maken van de wjken en buurten waar ze wonen, zodat er echt ncluse ontstaat? Incluse n Mddelburg Kennsmaken met... Saska Szarafnsk, wethouder gemeente Mddelburg Wat s uw antwoord op de kettngvraag? Je moet er als wethouder van overtugd zjn dat ncluse hartstkke belangrjk s. Dat je laat zen dat je de lokale samenlevng echt helemaal nclusef wlt maken. Het begnt met ncluse op de polteke agenda te zetten: een vse ontwkkelen en deze laten vaststellen door de gemeenteraad. Vervolgens kun je aan de slag met het maken van hele praktsche afspraken met zorgaanbeders, maar ook met wjkntateven of buurthuzen. Het s belangrjk om heel klenschalg zaken te gaan utproberen. Je komt er dan achter hoe het n de praktjk werkt. Hoe ver s uw gemeente n het waarmaken van deze ambte? In onze vse op de Wmo en jeugdzorg s ncluse nadrukkeljk opgenomen. Daarnaast zjn we al jaren bezg met afspraken over bjvoorbeeld werk voor mensen met een beperkng n onze wjken. We hebben daarn al een heleboel gerealseerd, maar er kan nog veel meer gebeuren. Wat heeft u al gerealseerd op het gebed van ncluse? Wj zjn al snds 2002 bezg om n edere wjk en n eder dorp een woonservcezone te maken. Dat s een gebouw waar ouderen en mensen met een beperkng ut de wjk kunnen gaan wonen, waar voorzenngen zjn als knderopvang, een school of een grand café voor edereen ut de wjk. En waar allerle actvteten georganseerd worden voor mensen ut de wjk. Een moo voorbeeld vnd k Hof van Buren. Daar wonen allerle mensen n appartementen, ook mensen met een beperkng. In het gebouw zt een grand café waar mensen met een beperkng werken. Ik ga daar vaak eten met mjn moeder de n de wjk woont. Wj kennen de mensen de daar werken en zj kennen ons ook. Het s helemaal geworteld n de wjk. Wat zjn uw verdere plannen? We nemen deel aan de plot Net zonder jou van een gehandcaptenzorgaanbeder en van onze welzjnsorgansate. Met deze plot kjken we hoe mensen met een verstandeljke beperkng of een psychatrsche aandoenng bnnen de wjk, samen met de wjkbewoners actvteten kunnen oppakken en organseren. Hoe kunnen mensen ut de wjk de net va werk of dagbestedng n de wjk aan de slag zjn, ook aan actvteten n de egen wjk deelnemen? Voor veel mensen met een beperkng s het lastg om socale contacten aan te gaan. Hoe geeft u de nclusegedachte voor hen vorm en nhoud? Onze woonservcezones hebben de functe al. Maar door de neuwe Wmo kunnen wj contracten afsluten met verneuwende aanbeders. We hebben bjvoorbeeld een paar bedrjven n

7 7 WMO INZICHT december 2014 Kennsmaken aan de keukentafel met... Mddelburg waar al mensen met een beperkng werken. Grote zorgaanbeders hebben daarn natuurljk ook al heel wat slagen gemaakt. Zj hebben allerle soorten werkplekken: een wasserj, een lunchroom, een drukkerj. Ik ben daar heel trots op, maar veel mensen zen het toch nog vaak als een soort dagbestedng. Wat k zo moo vnd, s dat mensen met een beperkng, al dan net met begeledng vanut een zorgnstellng, bj een gewoon bedrjf kunnen werken. Daar hebben we n Mddelburg goede voorbeelden van. Dat s waar we naartoe wllen, dat s ncluse! Op welke maner zet u de kenns en expertse van gehandcaptenzorgaanbeders n voor het vormgeven van dt gedachtegoed? Eén van de gehandcaptenzorgaanbeders heeft een nstrument ontwkkeld, waarmee je kwaltet van leven kunt meten en waarbj je kjkt naar welke ondersteunng nodg s: de Support Intensty Scale (SIS). Wj wllen kjken of wj dat nstrument kunnen gebruken bnnen de Wmo n zjn algemeenhed. Dat ondersteunngsdenken past heel erg bnnen de Wmo: utgaan van wat emand allemaal kan, wat voor wensen en dromen emand heeft, wat hj graag zou wllen met zjn leven en welke ondersteunng daar dan bj nodg s. Dat s een hele andere gedachte dan wanneer je kjkt naar emands IQ en naar emands beperkngen en hoe we dat dan moeten compenseren. Dat spreekt mj heel erg aan. Hoe zet u n de toekomst de samenwerkng met gehandcaptenzorgaanbeders rondom ncluse? Je moet kjken naar wat mensen wllen, wat bj hen past. We moeten af van het werken voor maar één doelgroep, bjvoorbeeld mensen met een verstandeljke beperkng, mensen met een psychatrsche aandoenng of WSW ers. Ik denk Loslaten dat je als nwoner bj dezelfde organsate woont, werkt en dagbestedng krjgt dat dat heel goed samen kan gaan. Kjk bjvoorbeeld naar mensen de graag n de landbouw wllen werken, of n de horeca, of n een meer ndustrële omgevng. Dan ga je veel meer ut van wat mensen zelf graag wllen. Hoe gaat u dat regelen? We wllen afspraken maken met organsates de volgens ons geschkt zjn om bepaalde voorzenngen te beden. Zorg maar dat je mensen bnnenkrjgt, dan betalen wj gewoon een vast bedrag per plek of ets dergeljks. Dan ben je af van de lange ndcatetrajecten. De voorzenng s dan beschkbaar en makkeljk toegankeljk voor een bepaalde groep. Als je graag wlt dat mensen echt deel utmaken van hun egen buurt, dan moeten we loslaten dat je als nwoner bj dezelfde organsate woont en werkt en je dagbestedng of vrjetjdsbestedng hebt. Mensen moeten bj een gewoon bedrjf kunnen werken, of va een andere zorgaanbeder. Wj waren daar egenljk best ver mee. Maar je zag het afgelopen jaar, onder druk van de neuwe Wmo en de bezungngen de eraan ztten te komen, dat zorgaanbeders zch weer heel erg op hun elandje terugtrekken en proberen edere klant bj zch te houden. Wj wllen dat echt doorbreken. Wat zjn de belangrjkste lessons learned de u met collega gemeenten wlt delen? Het werkt heel goed als je een paar aansprekende voorbeelden hebt de je met elkaar verkent en waar je afspraken over kunt maken. Dus net al te lang bljven hangen op het nveau van 'hoe gaan we dat als gemeente doen' en 'wat hebben we daar allemaal voor nodg'. Gewoon aan de slag gaan, gewoon doen, klenschalg en kjken of je het kunt utbreden maar echt dngen gaan doen. Kettngvraag aan een zorgaanbeder De toename van admnstrateve lasten s een hekel punt bj de nvoerng van de Wmo Wat kunnen zorgaanbeders zelf doen om deze lasten zoveel mogeljk te beperken?

8 8 WMO INZICHT december 2014 Hoe aan doen de keukentafel ze het n... Houd het meten van kwaltet eendudg en denk goed na over wat je wlt meten De kwaltetsesen gelden voor edereen. Iedere burger heeft recht op de Kwaltetswet Rdderkerk Zo doen wj dat n Rdderkerk Hoe meet Pamejer de kwaltet van haar zorg en ondersteunng? We meten de kwaltet van zorg op een aantal verschllende onderdelen. De zjn gebaseerd op een landeljke standaard: het Kwaltetskader Gehandcaptenzorg. De verschllende onderdelen de wj meten zjn clëntervarng, de kwaltet van denstverlenng en de kwaltet van onze organsate. Wat wordt preces gemeten bj de kwaltet van de organsate? Dat gaat over de kwaltet van het personeel en de bedrjfsprocessen. Voldoet het personeel aan de juste competentes? Doen wj de dngen slm met elkaar? In hoeverre worden clënten en verwanten betrokken bj het maken van beled? Maken wj de plan-do-check-act-cyclus af? Dat soort vragen. Gemeenten zjn zelf verantwoordeljk voor kwaltet n de Wmo. Welke facetten van kwaltet gaat u meten n de Wmo? We zjn nog druk met de gemeenteraad en zorgaanbeders n gesprek hoe we de montorng van kwaltet preces gaan aanpakken. Een aantal dngen s n eder geval belangrjk, nameljk een metng rondom clëntervarng en een metng n hoeverre van te voren afgesproken resultaten zjn behaald. Hoe gaat u clëntervarng meten? Allereerst gaan we een plot met een nulmetng utvoeren. We gebruken daarvoor de vragenljst IPA van NIVEL. IPA staat voor Impact op Partcpate en Autonome. De vragenljst zetten we ut onder onze neuwe clënten de nu Jurgen Vos Coördnator Plannng & Control en Kwaltet Pamejer Tneke Keuzenkamp Wethouder gemeente Rdderkerk

9 9 WMO INZICHT december 2014 Hoe aan doen de keukentafel ze het n... vervolg Zo doen wj dat n Rdderkerk met Jurgen Vos vervolg Zo doen wj dat n Rdderkerk met Tneke Keuzenkamp Hoe meet u clëntervarng bj mensen met een verstandeljke beperkng? We maken gebruk van een vragenljst met verschllende onderwerpen. Denk aan vragen als: wordt er gelusterd naar je vraag, kun je gemakkeljk bj je begeleder terecht. Al de vragen kunnen gescoord worden op vjf nveaus, van heel goed tot heel slecht. De clënt kan de vragenljst zelf nvullen, maar het hangt van de mate van de beperkng af of dat lukt. Anders s er ondersteunng aanwezg. Maar we proberen er alles aan te doen om ervoor te zorgen dat de clënt zelf zjn antwoorden opschrjft. We hebben bjvoorbeeld een aangepaste vragenljst met beeldmateraal en pctogrammen voor clënten de net goed kunnen lezen en begrjpen. Waar bent u het meest trots op n uw kwaltetsbeled? Ik ben erg trots op het fet dat de kwaltet van denstverlenng een vaste plek heeft gekregen bnnen onze organsate. In onze msse, vse en organsatedoelen ze je dt onderdeel steeds terugkomen en daardoor leeft het ook heel erg onder de medewerkers. Ik ze bjvoorbeeld welke ontwkkelng de ondersteunngsplannen hebben doorgemaakt de afgelopen jaren. Het s net ets dat nog even moet. Nee, we maken hele gedegen plannen waarn we samen met de clënt korte en lange termjn doelen begeledng ontvangen. In de vragenljst komen onderwerpen als mobltet, werk, socale contacten en zelfverzorgng aan de orde. Als de plot met de IPA-vragenljst goed bevalt, gaan we hem perodek herhalen. Dt geeft nzage n de zelfredzaamhed van de clënt en hoe hj de zelf ervaart. Hoe wlt u dt meten bj mensen met een verstandeljke beperkng de vaak moete hebben met lezen, schrjven en begrjpen? In de wjkteams zjn mensen aanwezg de hen daarbj kunnen begeleden. Natuurljk kunnen mensen met een verstandeljke beperkng ook emand ut hun socale netwerk meenemen. Daarnaast kunnen wj MEE nschakelen om dt proces te ondersteunen en begeleden. Waar gaat u specfek op letten bj het meten van clëntervarng? Met de komst van de Wmo moet de zorgprofessonal een stapje terug doen en de rege meer bj de burger neerleggen. Gaat dat goed? Vndt hj dat hj genoeg rege heeft over zjn leven? Ik ben heel beneuwd hoe de burger dat ervaart, waarbj k wel wl opmerken dat we natuurljk net alle rege bj de burger neer kunnen leggen. Soms wl emand ets, maar moet een begeleder toch zeggen dat dat geen goed dee s. Bjvoorbeeld wanneer emand wl begnnen met een specalstsche therape, terwjl hj de fnancële en admnstrateve stuate net op orde heeft. Dan kan het zjn dat eerst moet worden ngezet op het op orde brengen van de admnstrate en dan pas aan de specalstsche therape begonnen kan worden. Wat verstaat u onder het meten van resultaten? Iedereen de zorg ontvangt op bass van de Wmo krjgt een zorgplan, een soort plan van aanpak over hoe de zorg en ondersteunng voor emand erut zet. In dat plan staan ook doelen beschreven. De doelen verschllen per persoon, maar denk aan het bereken van een gezond socaal netwerk, waarn de clënt een passende rol leert vervullen. We gaan steekproefsgewjs toetsen n hoeverre deze resultaten zjn behaald. Hoe gaat u dat toetsen? Zorgaanbeders moeten n het kader van de verantwoordng maandeljks cjfers aanleveren bj de gemeente. Bjvoorbeeld over hoeveel mensen ze hebben ondersteund, wat de doorlooptjden zjn etc. Ik denk dat de utvraag

10 10 WMO INZICHT december 2014 Hoe aan doen de keukentafel ze het n... vervolg Zo doen wj dat n Rdderkerk met Jurgen Vosn vervolg Zo doen wj dat n Rdderkerk met Tneke Keuzenkamp omschrjven. We stellen de gedurende het jaar bj als dat nodg s en we evalueren daarop. Het gaat er echt heel professoneel aan toe. Uw organsate werkt met wel dertg verschllende gemeenten. Wat valt u op het gebed van kwaltet op bj al deze gemeenten? Slechts bj een enkele gemeente s het kwaltetsbeled al verder utgewerkt. Verreweg de meeste gemeenten komen net verder dan we moeten clëntervarng meten en we moeten de resultaten van denstverlenng meten. Als je dan vervolgens vraagt hoe ze dat gaan doen, dan hebben ze daar nog geen utgewerkt dee over. Dat begrjp k aan de ene kant ook wel, want er lgt zoveel druk bj gemeenten om alles voor 1 januar 2015 rond te hebben. Het onderwerp kwaltet s daardoor wat meer naar de achtergrond geschoven ten opzchte van regstrate en facturate. In de eerste maanden van 2015 verwacht k dat ze dt pas echt concreet gaan maken. naar resultaten her goed n kan worden meegenomen, zonder dat dt veel extra werk vraagt van zorgaanbeders. Want daar ben k wel alert op. We moeten zorgorgansates net opzadelen met onnodge admnstrateve lasten. De VNG heeft een bassset kwaltetsesen ontwkkeld voor de ondersteunng van de meest kwetsbare burgers. Voor we gelden de kwaltetsesen n uw gemeente? In Rdderkerk gelden de kwaltetsesen voor edereen, net alleen de burger met een zware zorgvraag. Ik snap wel waarom de VNG heeft vastgesteld dat de esen mnmaal voor deze laatste groep moeten gelden, nameljk om de admnstrateve lasten te beperken, maar k ze het anders. Ik vnd dat edere burger recht heeft op de Kwaltetswet. Nu meet u de kwaltet volgens één standaard. Straks regelt edere gemeente dat voor zch. Wat betekent dat voor uw organsate? Het kan straks gebeuren dat edere gemeente kwaltet anders gaat meten: andere vragen, andere nstrumenten, een andere frequente. Neem bjvoorbeeld het ondersteunngsplan. Wj verantwoorden onze denstverlenng op bass van doelen de n het ondersteunngsplan zjn omschreven. Als edere gemeente straks andere esen gaat stellen bj het meten van de resultaten, dan moeten wj per gemeente onze ondersteunngsplannen aanpassen. En als je als begeleder n verschllende gemeenten werkt, dan heb je n edere gemeente een ander soort ondersteunngsplangesprek met je clënt. Dat s nauweljks werkbaar en zal n ons geval we hebben met dertg gemeenten te maken een enorme admnstrateve last betekenen. Waar kan wat u betreft de meeste wnst geboekt worden n het zo laag mogeljk houden van admnstrateve lasten? Dan knp k admnstrateve lasten op n twee delen: het ene gaat over de verantwoordng van de producte, het andere over het kwaltetsaspect. Bj het eerste deel pleten we ervoor dat gemeenten overstappen op een gestandaardseerd systeem, de zogenaamde Wmo. Als alle gemeenten dat doen, dan s er voor ons maar één maner om productegegevens aan te leveren. Bj het tweede onderdeel gaat het over het aanleveren van de resultaten en de clëntervarng. Ook hern zou het fjn zjn als gemeenten

11 11 WMO INZICHT december 2014 Hoe aan doen de keukentafel ze het n... vervolg Zo doen wj dat n Rdderkerk met Jurgen Vos vervolg Zo doen wj dat n Rdderkerk met Tneke Keuzenkamp kezen voor mn of meer dezelfde systemen. Bj voorkeur systemen de aansluten bj nstrumenten de nu n gebruk zjn, zoals het Kwaltetskader van de VGN. Wat doet u om dt onder de aandacht van gemeenten te krjgen? Door bj de gemeenten aan tafel te ztten, met hen te delen hoe wj het doen en te sturen op dat ze bepaalde nstrumenten overnemen de wj nu gebruken. Het mooe aan onze aanpak s dat we kunnen vergeljken met voorgaande jaren. En doordat het een landeljke aanpak s, kun je ook vergeljken met andere gehandcaptenzorgorgansates. Maar als we dt bj de gemeente onder de aandacht brengen, lopen we tegeljkertjd tegen onze egen beperkngen aan. Wj zjn gewend om te denken vanut de tradtonele schedng n de AWBZ: de schedng naar verstandeljk, lchameljk, zntugljk en psychatre. Voor edere doelgroep s er weer een ander meetnstrument. De gemeenten hebben daar geen boodschap aan, want de zeggen: we hebben met één doelgroep te maken, nameljk de burger met een zorgvraag. Voor gemeenten en zorgaanbeders s het belangrjk om dezelfde taal te spreken. Spreken bede partjen dezelfde taal vndt u? Ik ze een enorme verbeterng de afgelopen jaren. Gemeenten hadden voorheen vaak geen dee met welke doelgroepen ze ut de gehandcaptenzorg te maken zouden krjgen en welke zorg en ondersteunng daarbj het beste past. De erkennng s er nu wel steeds meer. Nu moet de omschakelng worden gemaakt naar herkennen. Dat s een taak van de wjkteams. Voor dat herkennen s denk k nog wel wat utwsselng nodg. Welke tps heeft u voor gemeenten om het meten van clëntervarng vorm te geven? Houd het meten van kwaltet eendudg en denk goed na over wat je wlt meten. Je hebt snel de negng om een heleboel te meten, waardoor je een warboel aan vragen krjgt. Beperk je lever tot ten, vjften vragen de een aantal onderwerpen dekken en de je dan perodek laat terugkomen. En kjk met een schun oog naar de meetnstrumenten de nu al n het land gebrukt worden. Welke rol spelen gehandcaptenzorgaanbeders n het vormgeven van het kwaltetsbeled en de utvoerng ervan n uw gemeente? De hebben zeker een rol. Net alleen n het vormgeven van het kwaltetsbeled, maar egenljk over de volle breedte van de nrchtng van de Wmo n Rdderkerk. Iedere zes weken ztten we met alle zorgaanbeders om tafel. Op het gebed van kwaltet gaan we met elkaar n gesprek. Bedt de zorg de u levert voldoende kwaltet? Zjn er nog verneuwngen mogeljk de betere kwaltet opleveren? Als gemeente hebben we dre procent van ons budget gereserveerd voor verneuwng en prevente. Organsates met een verneuwend dee, aanpak of product kunnen aanspraak maken op dt budget. Kwaltet n de AWBZ verschlt erg van de maner waarop dt wordt geregeld n de Wmo. Hoe zorgt u ervoor dat zorgaanbeders en de gemeente dezelfde taal spreken? De enge maner om dezelfde taal te gaan spreken, s volgens mj door met elkaar n gesprek te bljven. Ik zt al een aantal jaren met zorg-aanbeders om tafel en k merk dat we elkaars taal al steeds meer spreken. Vroeger kwamen we bj elkaar en vertelden we om beurten wat bj ons belangrjke ontwkkelngen waren. Nu komen we bj elkaar en raken n gesprek en nspreren we elkaar. We bedenken hoe we dngen samen kunnen doen. Maar dat s natuurljk wel op bestuurljk nveau. De mensen op de werkvloer moeten straks elkaars taal écht leren spreken. Het begnpunt daarvoor s dat edereen op bass van geljkwaardghed het gesprek met elkaar aan moet gaan. Her hebben we n de afgelopen maanden een goede start mee gemaakt. Veel zorgaanbeders zjn bang dat kwaltetsesen tussen gemeenten erg gaan verschllen. Wat doet u om dt te voorkomen? Nets. Wj proberen voor onze burgers de beste resultaten te bereken en daarbj kjken we net naar andere gemeenten. Maar als andere gemeenten goede voorbeelden hebben, dan nemen we de natuurljk wel over. Het Rjk heeft er bewust voor gekozen om het beled te laten verschllen per gemeente. Ik heb daarom geen reden om daar wat aan te gaan doen. We maken onze egen afwegngen. En als wj denken dat wj het beter kunnen regelen voor onze Rdderkerkers, dan zullen wj dat altjd doen.

12 12 WMO INZICHT december 2014 Over de grenzen heen Lcht, gelud en gevoel als bass voor toegankeljkhed Over de grenzen heen In veel gemeenten staan prachtge openbare gebouwen de door archtecten zjn ontworpen. Maar wat betekent het voor mensen met een beperkng om door zo n gebouw lopen? Hoe weten mensen de slechtzend zjn waar een trap begnt? En hoe makkeljk s het om er met een rolstoel te manoeuvreren? Gemeenten kunnen door aandacht te besteden aan een aantal aspecten, de toegankeljkhed van hun openbare gebouwen flnk verbeteren. Dt levert een betere omgevng voor edereen, net alleen voor mensen met een beperkng. Marj van den Wldenberg werkt als advseur bj Bartméus, een zorgorgansate voor mensen met vsuele en meervoudge beperkngen, de zch al jarenlang n deze matere verdept. Op bass van onderzoeken ut bnnen- en butenland en op bass van egen (emprsch) onderzoek, geeft de organsate adves n het toegankeljk maken van gebouwen. Veranderngen n de zorgwetten, de trend dat mensen met een beperkng steeds meer meedoen n de samenlevng en de aanstaande bekrachtgng van het VN verdrag voor de rechten van personen met een handcap. Volgens Van den Wldenberg belangrjke argumenten voor gemeenten dat dt het moment s om nclusef te gaan denken. De toegankeljkhed van gebouwen en de openbare rumte heeft een belangrjke toegevoegde waarde. Voor mensen met en zonder beperkng, beargumenteert ze. Omgevng anders bekjken Om nclusef te gaan denken, s het volgens Van den Wldenberg nodg om de omgevng eens vanut de ogen van emand met een beperkng te bekjken. Hoe nemen zj de omgevng waar en orënteren zj zch? Als je slecht zet, kan de weerkaatsng van zon- of kunstlcht op een glmmende vloer je echt verblnden, lcht Van den Wldenberg toe. Sommge mensen mjden openbare rumten, omdat men elkaar door de galm net verstaat of doodmoe wordt. En ut onderzoek bljkt dat veel rolstoelgebrukers n

13 13 WMO INZICHT december 2014 Over de grenzen heen een rolstoeltolet net echt ut de voeten kunnen. Het s belangrjk om je her als gemeente van bewust te zjn. Van den Wldenberg: Mensen met een vsuele beperkng moeten andere zntugen gebruken om de omgevng te verkennen en herkennen. Gebouwen kunnen helpen n het voelen, ruken en horen waar je bent en waar je naar toe moet. In het kort gaat het om dag- en kunstlcht, helderhed, (kleur)contrasten, gelud, de tastbaarhed, een begrjpeljke plattegrond en de rolstoeltoegankeljkhed van een gebouw. Lcht, gelud, gevoel Volgens Van den Wldenberg s de hudge trend om met veel glas en subtel lcht te werken, waarbj deuren en trappen bjna ljken op te gaan n de omgevng. Voor veel mensen s het dan vaak zoeken. Zoeken naar de voordeur, het tolet, de entree en lftknop. Goed lcht, en daarmee bedoel k ook net verblndend zonlcht, kan het verschl maken om de bale wel makkeljk te vnden. Tactele prkkels zjn belangrjk voor mensen de net kunnen zen. Volgens Van den Wldenberg kan er veel meer aandacht besteed worden aan een bewuste keuze van materalen. Met materaal kun je gemakkeljk een gebed een accent geven en daarmee de orëntate ondersteunen. Een leunng met bralle-aandudng aan de onderkant kan bjvoorbeeld heel subtel nformate geven over waar je bent. Ook geledeljnen voor de blndenstok ontbreken nog te vaak n een grote hal. Aan de andere kant betekent het ook alert zjn op obstakels de een nare gevoelservarng geven. Van den Wldenberg advseert daarom om brandhaspelkasten goed weg te werken n de wand en onverwachte kolommen of nveauverschllen n een open rumte te voorkomen. 'Het gehoor s een belangrjke maner om net zen te compenseren. Een rumte waar veel nagalm s, s een erg onprettg voor mensen met een vsuele beperkng. Het vermndert onder andere de spraakverstaanbaarhed. Een goede akoestek s daarom belangrjk; egenljk draagt dat bj aan het welbevnden van edere bezoeker, vertelt Van den Wldenberg. Gebouwen en omgevngen wnnen aan kwaltet als gelud net storend s, maar just ondersteunt bj de navgate of rumteljke ervarng. Eng verschl n galm helpt, want dat zorgt voor de vanzelfsprekende herkennng. Een badkamer mag anders klnken dan een woonkamer en een gymzaal anders dan de aula waar een recepte gehouden wordt. Meer weten? De app Zen van Bartméus (te vnden n de App Store) geeft op een eenvoudge wjze een mpresse hoe de wereld erut zet bj vormen van slechtzendhed. Geen aanpassngen maar nclusef ontwerpen De eerste stap naar meer ncluseve gebouwen s de bewustwordng dat toegankeljkhed n meer zt dan alleen een verbrede deur, beslut Van den Wldenberg. Gebouwen de bepaalde gebrukers net bj voorbaat utsluten en ook mensen de blnd of slechtzend zjn de weg kunnen wjzen. Ze hoopt dat gemeenten toepassngen zo gaan ntegreren n gebouwen dat ze toegankeljk, nteressant en aantrekkeljk zjn voor edereen. Herbj kunnen gemeenten gebrukmaken van de rchtljnen de n dt kader, naast de normen ut het bouwbeslut, zjn ontwkkeld voor onder andere verlchtng, contrasten en akoestek. Publcates: Bewust Bouwen (Bartméus, 2002), Archtectuur door andere ogen (Utgeverj De Kunst, 2012).

14 14 WMO INZICHT december 2014 Clënt n beeld Zorgzwaartepakket 3 voor mensen met een lchameljke beperkng Clënt n beeld Yurandy s 19 jaar en heeft een Cerebrale Parese. Door zuurstoftekort bj zjn geboorte s bewegen, praten en het coördneren van bewegngen moeljk. Vooral de lnkerkant van zjn lchaam werkt door de sperstjfhed (of spasmen) net mee. Yurandy woont n een gehandcaptenzorgnstellng en krjgt daar zorg en ondersteunng vanut een zorgzwaartepakket (ZZP) LG3. Neuwe clënten met deze zorgzwaarte moeten straks een beroep doen op de gemeente voor zorg en ondersteunng vanut de Wmo. Voor wjkverplegng kunnen mensen met een ZZP LG 3 terecht bj de Zorgverzekerngswet. Yurandy woont n een woontranngscentrum n Wjk aan Zee, samen met 36 andere jongeren. Hj heeft een egen kamer en kan gebrukmaken van de huskamer waar gezamenljke actvteten worden georganseerd. De begeledng s 24 uur per dag aanwezg. Het belangrjkste doel: jongeren stmuleren en ondersteunen om zo zelfstandg mogeljk te wonen. Naast therapeën, onderwjs en dagbestedng wordt veel aandacht besteed aan thema s als gezondhed, fnancën, vrjetjdsbestedng, toekomstperspectef en het opbouwen en onderhouden van socale contacten. Hj gaat dre dagen n de week naar het REA college, waar beroepsonderwjs wordt geboden voor jongeren met een beperkng. Hj volgt daar de opledng boekhoudng en loopt twee dagen n de week stage bj een admnstratekantoor n Utgeest. Daar boekt hj zelfstandg facturen n en vult btw-aangfteformuleren n. Klussen waar hj meer zjn handen voor nodg heeft, zoals archveren of sorteren, doet hj samen met zjn baas. Zjn droom s om herna een marketngopledng te doen en daar een leuke baan n vnden. Eten, wassen en schoonmaken Yurandy heeft vooral hulp nodg bj het opstaan, aankleden en actvteten waar hj zjn fjne motorek voor nodg heeft. De hulp bestaat ut structuur aanbrengen, het gebruk van hulpmddelen of het (gedeelteljk) overnemen van actvteten. Tanden poetsen, brood smeren of thee nschenken lukt bjvoorbeeld net. Eten probeert Yurandy zoveel mogeljk zelf te doen, maar zelf koken vndt hj erg lastg en s soms ook onvelg. Hj gebrukt daarom meestal de maaltjden ut de gezamenljke keuken. Toch wl

15 15 WMO INZICHT december 2014 Clënt n beeld hj wel leren om eten te maken en daarom kookt Yurandy met hulp van begeledng eenmaal per week. Klussen als de was doen of zjn kamer schoonmaken, pakt Yurandy zoveel mogeljk zelfstandg op. Hj stoft af en rumt op wat hj kan. De begeledng dwelt en stofzugt dan. De was opvouwen doet hj samen met de begeledng. Bewegen Omdat Yurandy moeljk loopt, heeft hj een elektrsche rolstoel en een aangepaste fets voor de grotere afstanden. De gebrukt hj bjvoorbeeld om naar de therape n het revaldatecentrum te gaan. Yurandy gaat met een taxbusje naar school, stage of de ftness. Het openbaar vervoer s erg lastg voor hem. Yurandy krjgt elke week fysotherape om verstjvng van zjn speren te voorkomen, logopede voor zjn spraak en slkken en ergotherape om met aangepaste hulpmddelen toch meer zelf te kunnen. Vrje tjd Zjn vrje tjd besteedt hj aan zjn grootste hobby: een egen tjdschrft voor jongeren met en zonder beperkng, Young Qualty Swag Holland. Dt tjdschrft komt ver keer per jaar ut en maakt Yurandy samen met een aantal andere mensen. Een vrjwllg maatje helpt Yurandy met het tkken. Young Qualty Swag Holland gaat over de kwalteten en talenten van mensen. Yurandy s er hartstkke trots op en krjgt veel leuke reactes op het tjdschrft. Zorgzwaartepakket LG3 Mensen de gebrukmaken van een ZZP LG3 hebben een ernstge lchameljke beperkng. Zolang er een bepaalde structuur geboden wordt, redden ze zch socaal gezen grotendeels zelfstandg. Hun besef van tjd s goed en zelf keuzes maken en rchtng geven aan hun egen leven lukt eveneens redeljk goed. Besluten nemen of oplossngen voor problemen vnden, s al ets lastger. Dat moet dan gestmuleerd worden. Bj complexe taken, zoals het utpluzen van regelngen of fnancële zaken, hebben ze echt hulp nodg. De nadruk van de hulp lgt op wassen, aankleden en naar het tolet gaan. Dt lukt vaak net. Op andere onderdelen van de zelfverzorgng - tanden poetsen, haren kammen, nagels knppen - s het vooral belangrjk dat emand meekjkt, tps geeft en stmuleert. Mensen met deze zorgzwaarte hebben meestal ook problemen met bewegen. Vaak zjn hulpmddelen nodg, zoals een rolstoel of aanpassngen n hus of op de hobby- of werkvloer. Daarnaast kan bj bepaalde bewegngen toezcht, sturng of overname nodg zjn. Het doel van de begeledng en ondersteunng lgt vooral op het stablseren van de beperkng. Soms s verdere ontwkkelng mogeljk. Meestal s er geen sprake van gedrags- of psychatrsche problematek. Op meerdere momenten per dag s zorg en ondersteunng nodg, zowel gepland op afspraak als ongepland. Veel mensen vnden het prettg als er altjd zorg n de nabjhed beschkbaar s, zodat her makkeljk een beroep op gedaan kan worden als dt nodg s. Wjkverplegng speelt straks een belangrjke rol voor mensen met een ZZP LG3. Op 1 jul 2014 hadden volwassenen en knderen een ndcate voor een ZZP LG3.

16 16 WMO INZICHT december 2014 Toolbox Toolbox In de toolbox vndt u onder andere handrekngen en factsheets de u kunnen ondersteunen bj Wmo aangelegenheden. De kopjes zjn lnkjes naar extra nformate. Factsheet Ik heb een vsuele of audteve beperkng of een taalontwkkelngsstoorns (Mnstere van VWS) In deze factsheet geeft het mnstere van VWS weer wat er per 1 januar 2015 verandert n de zorg voor mensen met een vsuele of audteve beperkng of een taalontwkkelngsstoorns. Utvoerngsvaranten Wmo (Zorgnsttuut Nederland) De Wmo-standaard maakt elektronsche gegevensutwsselng mogeljk. Om te zorgen dat zo mn mogeljk verschl ontstaat n de maner waarop de Wmo wordt geïmplementeerd, beschrjft Zorgnsttuut Nederland de dverse varanten n het document Utvoerngsvaranten van Wmo. Informatekaart declarates (Transtebureau) Deze nformatekaart bedt een rchtljn de gebrukt kan worden om afspraken te maken over de nrchtng van het declarateproces tussen gemeenten en aanbeders. Deze afspraken gaan ut van het gebruk van het Wmo-berchtenverkeer. Informatekaart clëntondersteunng (Transtebureau) Het Transtebureau heeft een handrekng gemaakt over de contnuïtet van de clëntondersteunng. Clëntondersteunng gaat per 1 januar 2015 over naar de Wmo. Informatekaart Langer Zelfstandg Wonen (VNG) Op deze nformatekaart geeft de VNG aan wat er n de komende tjd nodg s aan rumteljk-fyseke randvoorwaarden om langer zelfstandg wonen voor ouderen en kwetsbare groepen zoals mensen met een beperkng. Webste Regelhulp Op 17 oktober s een compleet verneuwde verse van gelanceerd, de onlne wegwjzer van de overhed voor edereen de zoekt naar zorg en ondersteunng. Regelhulp bevat actuele nformate over zorg, welzjn, opvoeden en opgroeen en socale zekerhed. Ondersteunng bj nrchten admnstrateve processen Wmo en Jeugdzorg (Platform IZO) De webste van het platform IZO bevat een artkel waarn aandacht wordt besteed aan veranderngen n admnstrateve processen bj zorgaanbeders en gemeenten. Het artkel bevat lnks naar drect toepasbare checklsts en nformateve webpagna's. Artkel Wethouder Rotterdam kest voor samenwerkng (Markant, tjdschrft voor de gehandcaptensector (VGN)) In het decembernummer van tjdschrft Markant zegt wethouder De Jonge van Rotterdam dat zorgaanbeders n de gehandcaptensector goed aan hun mensen moeten denken. Zorg voor scholng om te kunnen werken n een veranderende omgevng.

17 17 WMO INZICHT december 2014 Colofon Colofon Utgever Wmo nzcht s een e-zne van de Verengng Gehandcaptenzorg Nederland (VGN) over de voorgenomen transte van de extramurale begeledng, kortdurend verbljf en vervoer naar de Wmo. Het s bedoeld voor zorgaanbeders n de gehandcaptenzorg en gemeenten en verschjnt tweemaandeljks. Redacte Ere Merkus, Monque van der Meulen, Inge Wchnk Krut Fotografe Voorkant: Stockfoto Kennsmaken met: Gemeente Mddelburg Clënt n beeld: Hoe doen ze het n: Gemeente Rdderkerk Zorgaanbeder Pamejer Over de grenzen heen: Bartméus Vormgevng Marël Lam bno, 's-hertogenbosch Contact Oudlaan GA Utrecht Postbus AK Utrecht e-mal: mmeulen@vgn.nl Abonnement Meld u aan voor een (grats) abonnement op Wmo nzcht. Meld u af als u Wmo nzcht net meer hoeft te ontvangen.