Max krijgt vlak voor zijn eerste verjaardag een cochleair implantaat (CI) Roerige tijden

Transcriptie

1 Aurs.comjun jaargang 7 nr. Aurs.com s een personeelsblad voor alle medewerkers van de Konnkljke Aurs Groep 38 o.a. In deze utgave pagna 2 pagna 4 pagna 5 Ouders delen ervarngen op Aurs Hldernsseschool Max krjgt vlak voor zjn eerste verjaardag een cochlear mplantaat (CI) Lekker n je vel en goede resultaten behalen Brochure Kenmerkende taalaspecten verneuwd Roerge tjden De afgelopen maanden waren voor het specaal onderwjs n Nederland en daarmee ook voor Aurs roerge tjden. De plannen van de mnster voor de nvoerng van Passend Onderwjs n 2012 en de bezungng leverden nogal wat commote op. En terecht, want door de maatregelen de de mnster begn dt jaar voorstelde, zou er weng over bljven van het specaal onderwjs. Inmddels zjn we een half jaar verder en s de bezungng met een jaar utgesteld, bljken de cjfers over de groe n het specaal onderwjs net te kloppen en geeft de Evaluate- en Advescommsse Passend Onderwjs (ECPO) het adves om nog eens heel goed naar de plannen te kjken. Wat betekent dt voor Aurs? In eder geval s het nog net nodg om vóór de aanstaande zomervakante collega s op een afvloengsljst te plaatsen. Dt zal op zjn vroegst n jun 2012 gebeuren. De gevolgen van de bezungng zullen n 2013 merkbaar worden. Voor onze leerlngen zal er komend schooljaar dus nets veranderen. Toch zullen er de komende tjd verschllende zaken bnnen Aurs gaan veranderen. Om de leerlngen en clënten beter te kunnen ondersteunen en klaar te zjn voor Passend Onderwjs gaan we n rego s werken. Dt s al eerder n gang gezet, maar het komende schooljaar gaan we her daadwerkeljk mee aan de slag. Ook wordt de samenwerkng met de NSDSK en Pento ntensever. Welke plannen Bestuur en Management daarvoor hebben, lees je op pagna 6 van deze Aurs.com. Vrj snel na de zomervakante organseren we weer regonale medewerkerbjeenkomsten. Daar hoor je meer over de ontwkkelng de Aurs gaat doormaken en de nvoerng van Passend Onderwjs. Kenmerkende taalaspecten Net onvoetg maar wel onhandg Kenmerkende taalaspecten bj personen met autsme maart _Aurs_Brochure_Kenmerkende_Taalaspecten.ndd :11 De brochure Kenmerkende taal aspecten bj personen met ASS s n aprl 2011 utgekomen n een verneuwde verse. Net alleen de vormgevng s n een neuw jasje gestoken, ook de nhoud s herzen en aangevuld naar de neuwste nzchten en theoretsche achtergronden over autsme en communcate. Praktjkvoorbeelden en ctaten verlevendgen en verdudeljken de theore. Verhuzng De Aurs Prof. Groenschool doet mee aan de plot Bblotheek op de bassschool. Het doel van het project s verbeterng van leesgedrag en leesprestates van leer lngen. Bblotheek Eemland bedt de school een denstenpakket aan dat bestaat ut: een collecte boeken, ver uur per week ondersteunng van een bblotheekmedewerker, een cursus voor leescoördnatoren en voor alle leerlngen een grats bblotheekabonnement. De school start op 18 augustus 2011 n één gebouw. Het neuwe adres s: Hooglandseweg-Noord 140, 3813 VE Amersfoort. De brochure kost 10 euro en bestel je va k@aurs 130 s het aantal klometers van de Tour d Aurs De fetstocht gng dt jaar door het Groene Hart. Negen fanateke fetsers meldden zch zaterdagmorgen 14 me jl. n Gouda. Onder ledng van onze medewerker op de afdelng fnancën, Render- Jan Hackenkruger, fetsten we voor Artsen zonder Grenzen. Render-Jan doet dt jaar mee aan de Tour for lfe ( Hj vertrekt 28 augustus vanut Italë om naar Nederland te fetsen en zo voor hetzelfde doel geld n te zamelen. Volg hem op of op twtter@render-jan. De opbrengst van de Tour d Aurs 2011 was 800,00 en omdat Aurs het bedrag verdubbelde, gaat er 1600,00 naar Artsen zonder Grenzen. Om als zelfredzame burger n onze maatschappj te kunnen functoneren, zjn een goede mondelnge en schrfteljke taalvaardghed van groot belang. Deze vaardgheden beïnvloeden de ontwkkelng van het zelfbeeld en zelfvertrouwen van knderen. Ik vnd het boeend om voor onze doelgroep passende begeledngsvormen te zoeken. Daarom rcht k me bnnen Aurs vooral op het ontwkkelen van producten en cursussen op het gebed van ernstge leesproblemen en dyslexe. Zo ben k onder andere bezg met het ontwkkelen van het begeledngsprotocol Effecteve leesbegeledng voor knderen met ESM. Dt praktjk gerchte nstrument s brukbaar voor AD-ers, IB-ers en RT-ers. Janny Bosscher ambulant denstverlener dyslexe specalst, Master SEN

2 2 jun 2011 Aurs.com Voorlchtng voor ouders van knderen met ESM voorzet n grote behoefte Ouders delen ervarngen op Aurs Hldernsseschool In de gesprekken met ouders ze k soms letterljk het kwartje vallen Knderen met ernstge spraak-/ taalmoeljkheden (ESM) kampen met een onzchtbare handcap. Communceren s voor hen geen gesneden koek. Voor ouders van deze knderen kan de opvoedng een pttge utdagng zjn. Specaal voor deze ouders organseert de Aurs Hldernsseschool jaarljks een vertal voorlchtngsbjeenkomsten. nformeren over ESM en hen bjeen brengen om ervarngen Ouders te delen, zjn de twee voornaamste redenen om deze bjeen komsten te organseren, zegt de drecteur van de Hldernsseschool, Madelene Stassen. Al jaren besteden we op ouderbjeenkomsten aandacht aan dverse onderwerpen, ook aan ESM. Maar toch merken we n gesprekken dat er behoefte s aan meer gerchte nformate, aan adves en praktsche tps over de omgang met het knd. Dat s preces wat wj n samenwerkng met Aurs Geznsbegeledng Rotterdam snds dt schooljaar beden tjdens de ver ESM-voorlchtngsbjeenkomsten. Daloog De daloog tussen ouders onderlng s een belangrjk onderdeel van de bjeenkomsten. Het s dus net zo dat de traner voortdurend het woord heeft. Ouders vnden het just prettg elkaars ervarngen te horen en zelf te vertellen wat zj meemaken met hun knd. Ut de vele posteve reactes n de evaluates bljkt dat ouders erg veel aan de bjeenkomsten hebben. We merken zelf dat deze bjeenkomsten effectever zjn dan de algemene ouderavonden. We hebben dt jaar al veel ouders berekt, maar nog lang net allemaal. Bovenden komen er elk jaar neuwe ouders bj. Voor hen, maar ook voor ouders de al eens geweest zjn en nog meer vragen hebben, bljven we deze bjeenkomsten organseren. Hartverwarmend Hartverwarmend, noemt Francna van der Pol van Aurs Geznsbegeledng Rotterdam de reactes van ouders na de voorlchtngsbjeenkomsten. Francna ledt samen met dre collega s een groot deel van de bjeenkomsten en geeft utleg over ESM. Als een moeder zegt: Nu pas begrjp k mjn knd! merk je Tjdens de ver bjeenkomsten komen de volgende thema s aan de orde: ESM nformate en adves ESM s een onzchtbare handcap. In een algemene voorlchtngsbjeenkomst wordt met vdeobeelden utleg gegeven over deze ngrjpende problematek. Wat s ESM en wat betekent dt voor ouders? ESM en communcate Een knd met ESM heeft problemen met de spraak- en taalontwkkelng; deze problemen kunnen grote gevolgen hebben. Als een knd ets net goed begrjpt of net goed dudeljk kan maken wat het bedoelt, kan dat leden tot msverstanden n de communcate. Tjdens deze bjeenkomst staat het praten met en het lusteren naar knderen centraal. ESM en socale vaardgheden Een deel van de knderen met ESM ontwkkelt ook gedragsproblemen. Knderen kunnen extreem stl en teruggetrokken zjn of ut frustrate agressef gedrag vertonen. In deze bjeenkomst staat het belang van socale weerbaarhed centraal en wordt er aandacht besteed aan socale vaardgheden. ESM en opvoeden Opvoeden s een voortdurende nteracte tussen ouder en knd. Communcate staat herbj centraal. Als de communcate met je knd moezaam verloopt, s opvoeden ook moeljk. Tjdens deze bjeenkomst komt een aantal opvoedngsvaardgheden aan bod. dat onze voorlchtng n een grote behoefte voorzet. Ik denk dat de ver bjeenkomsten goed n de agenda van ouders passen. In ver bjeenkomsten kunnen we moo de belangrjkste thema s behandelen (ze kader). Bovenden zjn de bjeenkomsten als geheel maar ook afzonderljk heel goed te volgen. Geznsbegeledng In de gesprekken met ouders ze k soms letterljk het kwartje vallen. Oh, dus mjn knd heeft wel degeljk ets! Opluchtng maar ook erkennng en herkennng lees k van de gezchten af. Op de bjeenkomsten vertel k ook over de mogeljkheden van Aurs Geznsbegeledng. Waar sommge ouders her eerder net over wlden horen, staan ze er na de voorlchtng toch meer voor open. De stap naar verdere hulp voor ouders s door de bjeenkomsten klener geworden. Ze hebben gezen dat wj praktsche tps en advezen kunnen geven de de ESM-problematek bj knderen veel nzchteljker maakt. Worstelen Ik kom naar elke voorlchtngsbjeenkomst op de Hldernsseschool, zegt Shuanwen Chu, moeder van Lennert. Mjn zoon heeft ESM en autsme en zt al dre jaar op deze school. Inmddels weet k al behoorljk wat over ESM, maar k merk dat vooral ouders van jongere knderen veel vragen hebben. Zj worstelen nog met het accepteren van de ESM-problematek en hebben behoefte aan gesprekken met lotgenoten. Ze wllen zch uten, vragen stellen en horen hoe andere ouders het doen. Wat dat betreft verbaast het me dat nog net alle ouders naar een voorlchtngsbjeenkomst zjn geweest. Je steekt er zo veel van op! Je moet er gewoon even de tjd voor nemen. De bjeenkomsten zjn steeds goed georganseerd en de voorlchters vertellen n begrjpeljke taal over ESM. De volgende keer ga k weer; k wl er nets van mssen. Aurs Geznsbegeledng Rotterdam geznsbegeledng@aurs.nl

3 Aurs.com jun Glan, Justen en Nck zjn straks verzekerd van een baan. Deze leerlngen van het Aurs College Rotterdam en het Aurs College Utrecht vertellen over hun passe voor metaaltechnek en lassen n het bjzonder. Het lassen gaat Glan en Justen zelfs zo goed af dat ze eerste prjzen wnnen tjdens laskampoenschappen. Lassen s mjn dng! In de rubrek 3 stellen we dre personen centraal de vanut verschllende hoeken hun menng geven over hetzelfde onderwerp. Glan Remkes (17) ut Barendrecht vmbo 4, Aurs College Rotterdam Ik wl een allround vakman worden Lassen s mjn dng! Een stevge, waterdchte las maken vnd k heel leuk om te doen. Op mjn dertende zag k mjn oom lassen en werd k al enthousast. Ik heb op een gewone bassschool gezeten, maar kwam door mjn ESM utendeljk op het Aurs College Rotterdam terecht. Op deze school gaat het goed; mjn woordenschat s groter geworden en k kan beter formuleren. Ik doe metaaltechnek en volg de praktjklessen op het IJsselcollege n Capelle aan den IJssel. Ik ben leergerg en wl zoveel mogeljk lascertfcaten halen. Nu zt k op nveau 1. Mjn doel s om een allround vakman te worden. Mjn praktjkexamen heb k gehaald toen k derde werd n de categore MAG-lassen (Metal Actve Gas) tjdens de regonale kampoenschappen. Ik was heel zenuwachtg maar nam de tjd om me goed voor te bereden. Dat help. Bnnenkort ga k stagelopen bj een technsch leerwerkbedrjf. Nck van Schak (16) ut Veenendaal Praktjkroute verdejaars, Aurs College Utrecht Moeljk om platte las te leggen Ik heb dt jaar een lascursus gedaan op school. In het begn vond k het leuk en nteressant. Je bent met vuur bezg en zo. Maar k moet steeds moeljkere dngen leren. Bjvoorbeeld een hoeklas leggen of een platte las. De hoeklas lukt wel, maar de platte las vnd k lastg. Stoppen mag net. Je moet van school de cursus afmaken omdat je dan een offceel lasdploma hebt en dat s handg voor later. Toch wl k lever de detalhandel n. Ik loop stage bj een supermarkt en dat bevalt me goed. Je gaat met klanten om en helpt ze. Ik heb een 0-urencontract gekregen. Ze zjn tevreden met me ondanks mjn ESM. Ik houd van acte. Werken n een wnkel past beter bj me dan stlztten n een lasbox. Maar we weet? Als ze straks lassers nodg hebben, ga k msschen toch lassen. Justen Wawoe (16) ut Rotterdam Endexamenleerlng vmbo, Aurs College Rotterdam Onderwaterlassen s mjn droom Voordat k aan de opledng metaaltechnek begon, had k noot gedacht dat k zoveel prjzen zou wnnen. Ik heb dre lashelmen gekregen! Eentje heb k aan mjn docent van het IJsselcollege geschonken. Ik dank alles aan hem en hj s mjn held. Ben net zo n brave jongen, weet je, maar door veel met hem te praten, ga k mjn examen halen. Mjn school geeft me de kans om door te gaan, ook al heb k vaak mjn werk te laat ngeleverd. Problemen met mjn slechthorendhed heb k net. Docenten houden er rekenng mee en k kan goed lplezen. Ik ben al aangenomen bj Hollanda BV, dat beroemde staalbouwbedrjf ut Krmpen aan den IJssel. Daar ga k een tweejarge opledng doen, mjn lascertfcaten halen en veel ervarng opdoen. Mjn droom s om onderwaterlasser te worden. Ik voel me goed bj lassen en kan me n het lashok lekker ontspannen. GEHOORD GEZIEN GELEZEN termen de gebrukt worden, moeten bekend zjn. Ook moeten de leerlngen al engszns gewend zjn om te praten over dt onderwerp en zch velg voelen n de groep. Broers - Frères - Onze leerlngen hebben echt talent, je pkt de toneelspelers er zo ut, ze de enthousaste drecteur van de dovenschool n Tanger na de voorstellng Broers en een dramaworkshop. Wj zouden het heel erg fjn vnden als julle nog eens komen en ons leren om dramalessen aan de knderen te geven, vervolgde ze. De leerlngen van de school waren specaal teruggekomen van vakante om de voorstellng en workshop mee te maken. Broers speelde n de week van 10 tot 15 aprl jl. op twee Marokkaanse doven scholen en tjdens het congres n Casablanca. De reactes waren boven verwachtng postef. Volgens veel congresbezoekers was dt één van de hoogtepunten van het congres. Broers gaat over twee broers; de een s horend, de ander s doof. De open en soms confronterende maner waarop de broers met elkaar omgaan n het stuk spreekt veel mensen aan. Leerlngen van de dovenschool n Casablanca werken enthousast mee aan de dramaworkshop de na de voorstellng Broers werd gegeven. Aurs werkt ntensef samen met deze school bnnen het Matraproject, met als doel: de verbeterng van het dovenonderwjs n Marokko. De voorstellng werd n het Nederlands gespeeld met Franse en Arabsche boventtels. Deze tournee van Broers s mede mogeljk gemaakt door Aurs en het Marokkofonds. De voorstellng Broers speelt ook nog n Nederland. nformate over de voorstellng: marokko-project.blogspot.com Heb je een boek gelezen, flm gezen of lezng gehoord de de moete waard s om te delen met je collega s? Mal je recense, maxmaal 100 woorden, naar redacte@aurs.nl. Gezelschapsspel SeCZ TaLK Het spel s ontwkkeld voor jongeren n de leeftjd van 12 tot 25 jaar met een beperkng en wordt samen met een volwassen spelleder gespeeld. Tjdens het spel praten de spelers over relates, ntmtet en seks. Rebekka Everts s coördnator van de werkgroep Lessen seksuele opvoedng op het Aurs College Utrecht en zj probeerde het spel ut n een examenklas. Het s aan te bevelen dt spel pas na een aantal lessen seksuele opvoedng te gaan spelen want de kjk voor een utgebredere besprekng op ntranet Deaf n the pcture 2011 Tjdens Deaf n the Pcture 2011 zjn meer dan tachtg speelflms, documentares en korte flms te zen over doven, maar ook flms de door dove cneasten gemaakt zjn. Waar mogeljk zjn de makers aanwezg. De flms worden ondertteld n het Engels en het Nederlands en/of voorzen van een lve-gebarentolk, zodat alle vertonngen volledg toegankeljk zjn voor zowel dove als horende bezoekers. Van 23 tot en met 26 jun 2011 n Boscoop Het Ketelhus n Amsterdam.

4 4 jun 2011 Aurs.com Max Max Aalders ut Sledrecht komt doof ter wereld en krjgt vlak voor zjn eerste verjaardag een cochlear mplantaat (CI). Dankzj dt apparaatje, waarmee de gehoorzenuw drect (elektrsch) wordt gestmuleerd èn de goede begeledng kan Max ntussen horen en brabbelt hj volop. Hj s nu 16 maanden. Corne Aalders- Van Vuren Moeder van Max Max s een wonderknd In de kraamtjd heb k al door dat Max ets mankeert. Hj kjkt heel aandachtg en schrkt als k hem aanraak. Net twee weken oud s het resultaat bj de afgenomen gehoortest en ook bj de daaropvolgende testen negatef. Na een onderzoek op het Audologsch Centrum bljkt dat hj doof s aan bede kanten. De wereld staat stl en ons verdret s groot. Maar je moet door. In het Sopha Knderzekenhus krjgt Max een proef met hoortoestellen. Wj merken al snel dat dt net gaat werken en drngen aan op een CI-traject. Max komt hervoor n aanmerkng en ons mannetje s n januar fantastsch goed geopereerd door dokter Hoeve. Wj zjn hem zo dankbaar! Ook zjn we enorm blj met Hedd de ons gebarentaal leert en Mrjam de Max hoortranng geeft. Iemand ze eens: Je hoeft het net leuk te vnden om een doof knd te krjgen, maar je bent er wel een rjker mens door geworden. Dat klopt, het verdret heeft een plekje gekregen en k had het net wllen mssen. Max s een wonderknd, hj komt er wel. Hedd de Man-Wolff Communcatedocent NGT, Aurs Geznsbegeledng Rotterdam Aanrakng en mmek zjn belangrjk De ouders van Max hadden na de dagnose veel vragen over het doof zjn van Max, zjn toekomst en de dovencultuur. Omdat k zelf doof geboren ben, kan k veel nformate en ervarngen utwsselen. Het s belangrjk dat je een dove baby vanaf zes maanden gebarentaal aanbedt. Het aanbod maakt dat knderen gaan begrjpen wat je wlt overbrengen. Een doof knd mst de stem van de vader en moeder en daarom zjn aanrakng en mmek voor deze knderen essenteel. Ik geef ouders tranng n de Nederlandse Gebaren Taal (NGT) en kom bj hen thus om dt n de praktjk te oefenen. Bjvoorbeeld: hoe maak je oogcontact, hoe krjg je de aandacht en hoe wjs je naar voorwerpen? De ouders van Max hebben dt heel goed opgepakt. Hj boft met zulke ouders! Max leert nmddels horen en praten met een CI. Daarnaast bljft het gebarenaanbod belangrjk. De kracht van de keten Mrjam Olthof Geznsbegeleder, Aurs Geznsbegeledng Rotterdam Eerste woordjes komen er aan De essente van mjn werk s dat je ouders en knderen helpt n het optmalseren van de communcate en de hulpmddelen bedt de daarvoor nodg zjn. Ook ondersteun k ouders n hun verwerkngsproces; een knd met een beperkng heeft een enorme mpact. Snds augustus 2010 kom k met veel plezer bj Max thus. Samen met zjn betrokken ouders bekjken we wat hj nodg heeft. Toen dudeljk werd dat de hoortoestellen onvoldoende versterkng boden, wlden de ouders snel een CI-traject starten. Een ngrjpende en spannende perode. Na de geslaagde ngreep geef k Max hoortranng en heb k contact met het CI-team tjdens de afregelng van zjn CI. Max hoort nu tussen de 25 en 30 decbel. Door zen en ervaren leer k hem (spraak)geluden herkennen en onderscheden. Max brabbelt en de eerste woordjes komen er aan! Na de zomer gaat hj naar een Aurspeuterbehandelgroep waar verder wordt gewerkt aan zjn communcateve ontwkkelng. Bjna alle processen bnnen Aurs verlopen n een aantal stappen en vormen zo een keten. De schakels n de keten moeten op elkaar aansluten en soepel n elkaar overlopen. In het artkel over Max Aalders vertellen de betrokkenen hoe het hulptraject er vóór en na de CI-operate van Max utzet. Zjn spraak- en taalontwkkelng verloopt gunstg dankzj de nzet van zjn ouders, de begeledng vanut Aurs en het CI-team van het Erasmus MC. Hans Hoeve KNO-arts, Sopha Knderzekenhus- Erasmus MC. De ouders beslssen We streven ernaar om knderen de doof zjn geboren zo jong mogeljk ut te rusten met een cochlear mplantaat omdat ze dan beter gesproken taal verwerven. Dat heeft te maken met het programmeren van je hersenbanen n de eerste zes levensjaren. Jaarljks mplanteren we veerten tot twntg knderen n het Sopha. Daar gaat een maandenlang onderzoekstraject aan vooraf. Dat doet het CI-team dat bestaat ut een kno-arts, audoloog, logopedst, psycholoog en maatschappeljk werker. Als de operate medsch utvoerbaar s en audologsch gezen znvol, nemen de ouders de beslssng. Ik schets ze een zo reëel mogeljk beeld van de operate en de mogeljke complcates. Het s een zware perode voor ouders. Eerst de enorme schok dat je een doof knd hebt en vervolgens de angst voor de operate. Net als de ouders van Max kezen ouders meestal voor een CI bj hun knd. En Max doet het goed; het s een slmme, vroljke jongen en k heb veel vertrouwen n zjn ontwkkelng.

5 Aurs.com jun Lekker n je vel en goede resultaten behalen Werken aan bevlogenhed, s de ttel van een onderzoek dat drecteur HR, Jessca van Wngerden, bnnen Aurs gaat utvoeren. Ze toetst herbj de effecten van workshops en tranngen op de bevlogenhed van medewerkers. Bevlogenhed, wat s dat egenljk? En waarom s dt onderzoek just nu nodg? Ten vragen en antwoorden. Wat s bevlogenhed? Een bevlogen medewerker beschkt over veel energe, voelt zch ft en kan lang en onvermoebaar doorwerken. Hj of zj s bered energe n het werk te steken, vol te houden bj problemen en gaat op n zjn of haar werk. Klnkt goed maar s dt haalbaar voor edereen? Jazeker. In de jaren dat k actef ben n het HR-vakgebed, zag k dat medewerkers regelmatg net lekker n hun vel zaten, omdat er onvoldoende een ft was tussen medewerker en de baan. Ze vonden bjvoorbeeld de werkdruk te hoog, voelden zch daar net lekker bj en leverden daardoor net altjd even goed werk af. Ik ben me gaan verdepen n maneren de het mogeljk maken dat je goed n je vel zt èn ook goede prestates levert. Wat kun je zelf doen? Als je langere tjd hetzelfde werk doet, kun je vastztten n een patroon. Je doet dngen op een bepaalde maner, omdat je dat zo gewend bent. Het kan dan goed zjn om jezelf een spegel voor te houden. Waarom doe je wat je doet? Kan het ook anders? Stel jezelf de vraag: doe k wat k leuk vnd of zou k ook andere taken wllen oppakken? En wat doet de organsate? Aurs bedt medewerkers tranngen en workshops aan waarn we samen met lednggevenden en medewerkers kjken naar hun werkpatronen. We brengen de kwalteten van medewerkers n kaart, we kjken naar de esen de aan een functe worden gesteld en naar de balans tussen taakesen en energebronnen. Waar ztten de knelpunten? Hoe lossen we de op? Zjn er wensen en hoe vullen we de n? Je doet dngen op een bepaalde maner, omdat je dat zo gewend bent Krjgen alle medewerkers zo n workshop? In september 2011 gaan we concreet van start op Aurs Taalplen, de Aurs Dr. M. Polanoschool en de Aurs Hldernsseschool. In de tweede fase zullen de workshops op de andere SOscholen plaatsvnden. De utkomsten bepalen mede of de hele organsate workshops krjgt aangeboden. Ztten medewerkers her wel op te wachten n deze tjden van bezungngen? Just n deze fase van onzekerhed s het heel belangrjk te werken aan bevlogenhed! Door de bezungngen zullen de klassen groter worden en kan de werkdruk stjgen. Just dan s het belangrjk dat medewerkers zch bewust zjn van de dngen de ze doen en hòe ze de doen. Dat ze hun kwalteten op de meest effecteve maner nzetten en elkaar om hulp vragen als dat nodg s. Hoe zt het met de werkdruk bj Aurs? Ut het medewerker-tevredenhedsonderzoek 2010 bljkt dat de werkdrukbelevng onder medewerkers s toegenomen ten opzchte van de n Daar wllen we echt ets aan doen. Wat dan? Onder meer door n workshops te zoeken naar praktjkgerchte oplossngen. Het start met de vraag waar je als medewerker energe van krjgt n je werk. Wat maakt dat je helemaal opgaat n je werk en je een werkdag als top ervaart? Is dat de ouder de je bedankte voor de goede zorg? Posteve feedback van je lednggevende? Een utdagend project dat je met goed resultaat hebt kunnen afsluten? Of zjn het just de momenten waarop je een collega hebt kunnen helpen? Om eventuele knelpunten op te lossen heb je eerst nzcht n jezelf en de werkstuate nodg. Het gaat om vragen als: Hoe zet mjn functe er nu werkeljk ut? Wat doe k allemaal n mjn werk en slut dat aan bj mjn passe, talent en kracht? Waar knelt het op persoonljk vlak en wat kan er anders en effectever? Kan k dat alleen of kan k hulp van mjn collega s of lednggevenden vragen? Dat lgt toch voor de hand. Is daar een workshop voor nodg? Oplossngen lggen soms voor het oprapen. Het hoeft net moeljk te zjn. Klene ngrepen of een andere werkwjze kunnen je werk een stuk prettger maken. Het gaat erom dat mensen zch bewust worden van de dngen de ze doen. Pas na de bewustwordng, kunnen we wensen en knelpunten n kaart brengen en dngen veranderen. Uteraard bnnen de mogeljkheden en n overleg met de lednggevenden. Wat wl je bereken met dt onderzoek? Ik wl aantonen dat werken aan bevlogenhed loont. Dat gerchte workshops de bevlogenhed van medewerkers kunnen vergroten, de werkdruk verlaagt en werkplezer en prestates verhoogt. En dat dt goed s voor de medewerker zelf en de organsate als geheel. Heb je vragen? Mal naar j.v.wngerden@aurs.nl Hulp bj het horen Dry & Store Dt s een onderhoudssysteem voor alle typen hoortoestellen: bjvoorbeeld het tradtonele en het nhet-oor-toestel, de rusmaskeerder en het cochlear mplantaat. Het beste resultaat wordt berekt door uw hoor toestel edere avond n de Dry and Store op te bergen. Terwjl u slaapt, verwjdert het Zephyr onderhoudssysteem het vocht dat n uw hoortoestel zt. Het aanwezge oorsmeer verdroogt, zodat u dt eenvoudg kunt verwjderen. Het doodt bacterën de jeuk en rrtate kunnen veroorzaken door mddel van UVlcht en het laat eventuele vervelende luchtjes verdwjnen. Dry & Store brengt reparates aan uw hoortoestel tot de helft terug en laat u geneten van een dudeljk verbeterde geludskwaltet. Oorakel, nformate en adves Er zjn n Nederland acht vestgngen van Oorakel. De denstverlenng s grats. Oorakel geeft antwoord op al uw vragen over het gehoor, doofhed, slechthorendhed, spraak-/ taalmoe- ljkheden en hoorhulpmddelen. U kunt er alle mogeljke hoorhulpmddelen utproberen, behalve hoortoestellen. Medewerkers kunnen u nformate geven over bv. vergoedngsmogeljkheden en verkrjgbaarhed van hulpmddelen. Zj streven naar een passend persoonljk adves. Voor een bezoek aan een Oorakelvestgng s het noodzakeljk om vooraf een afspraak te maken. Phone en Pod Touch Er s een gebarenapplcate gemaakt voor dove en slechthorende mensen, maar ook voor famle en vrenden de de Nederlandse Gebarentaal (NGT) wllen leren of hun kenns daarover wllen utbreden. De applcate bestaat ut 82 vdeo s met gebarenthema s zoals famle, kleuren, werkwoorden, getallen, dagen, begroetng. Voor elk thema zjn er zo n ten tot twntg gebaren. Er s ook een handalfabet plus oefenng en spel te downloaden. Zorg daarbj dat je va de computer of WF met het netwerk verbonden bent va je Phone of Pod Touch. Grootte 500 MB. Daarna heb je geen nternetverbndng meer nodg en zjn de vdeo s drect afspeelbaar. Mobele teksttelefoon Het scherm van je mobele teksttelefoon deelt zch n twee delen: boven en onder. De tekst van degene met we je belt s drect te zen (letter voor letter). Zo ben je beden tegeljk aan het typen en kun je elkaar onderbreken of aanvullen, net als n een gewoon gesprek. Dt zorgt voor heel drect contact: je hebt emand aan de ljn, kunt het gesprek lezen en meteen reageren. Mobele telefoonmelder Bnnenkort komt de Bell op de markt. Deze mobele telefoonmelder kan worden aangesloten op het Lsasysteem

6 Voorutblk 6 jun 2011 Aurs.com Voorutblk De gevolgen voor Aurs van Passend Onderwjs, het herontwerp van de organsate en de samenwerkng bnnen Partners n Verstaan zjn de komende tjd belangrjke ontwkkelngen bnnen Aurs. In dt artkel lees je meer over deze dre onderwerpen. Passend Onderwjs Begn 2011 werd dudeljk dat de mnster met de nvoerng van Passend Onderwjs ook 300 mljoen wl bezungen op het specaal onderwjs. Voor Aurs betekent dt n het slechtste geval het verles van een kwart van haar nkomsten. Na de enorme schok en ontzettng over de mogeljke gevolgen zjn er verschllende actes ondernomen om dt tegen te gaan. En met succes. Op 13 aprl kwam het eerste bercht dat de mnster de bezungng een jaar later nvoert. Op 14 aprl volgde een bref van de mnster dat n het schooljaar nog geen verlagng van de bekostgng plaatsvndt. Passend Onderwjs gaat wel gewoon door. Hoe de mnster de bezungng wl verdelen over de komende jaren s nog net dudeljk. Pas deze maand (jun 2011) zal zj de Tweede Kamer herover nformeren. Tot de tjd bljft het onzeker hoe de bezungng over de komende dre jaar wordt verdeeld. Dt geeft Aurs de kans om de noodzakeljke veranderngen zorgvuldg door te voeren. We hebben meer tjd om kwaltet te behouden en te borgen. Dt brengt echter ook met zch mee dat de beloofde dudeljkhed over we er wel en we er net kan bljven werken bj Aurs net vóór jul 2011 gegeven kan worden. De onzekerhed zal daardoor langer duren. Vragen over je persoonljke stuate zullen pas uterljk jul 2012 concreet beantwoord worden. Een lchtpuntje s dat door het utstellen van de bezungng het aantal gedwongen ontslagen waarschjnljk afneemt. De gesprekken met de vakbonden gaan overgens wel door; de bezungng s mmers net van de baan. Aurs moet de komende jaren nog altjd aanzenljk krmpen. De medezeggenschap s en bljft nauw betrokken bj dt traject. Met de nvoerng van Passend Onderwjs zal ook de ndcatestellng veranderen. De nvoerng van Passend Onderwjs betekent dat de Commsse voor Indcatestellng (CvI) n haar hudge vorm verdwjnt. Organsates, n de toekomst nstellngen, zoals Aurs zjn dan zelf verantwoordeljk voor de ndcate. Aurs werkt samen met Sméa aan de ndcatecrtera de landeljk gebrukt gaan worden voor cluster 2. In eder geval komen er meer mogeljkheden om te varëren n aanbod. Leerlngen krjgen straks een arrangement aangeboden. Er komen verschllende arrangementen de varëren n zwaarte. De ene leerlng heeft meer ondersteunng nodg en krjgt een wat zwaarder arrangement dan een andere leerlng de mnder zorg of begeledng nodg heeft. NSDSK NSDSK s specalst voor taal en gehoor met een focus op het jonge knd. Naast zorgverlenng behoren onderzoek en nnovate tot de kerntaken. NSDSK staat voor de hele keten van zorg en nnovate: van sgnalerng tot onderzoek en ontwkkelng, toepassng, professonalserng en (landeljke) mplementate. Kernfunctes: dentfceren (vroeg opsporen) van knderen met problemen met horen en/of spreken, dagnostceren (van ernstge spraak-/ taalmoeljkheden, doofhed of slechthorendhed), zorgverbeterng en zorgnnovate. Wat: Landeljk kennscentrum neonatale gehoorscreenng voor de jeugdgezondhedszorg, geznsbegeledng, een audologsch centrum en onderzoeksafdelng. Aantal medewerkers: 110 Aantal locates: 10 Waar: Purmerend, Hoorn, Hlversum, Haarlem, Den Helder, Beverwjk, Amsterdam en Alkmaar. Bnnenkort n Hoofddorp en Leden. Herontwerp Aurs Door meer samenhang bnnen de rego s te brengen tussen de verschllende densten en producten van Aurs wordt de leerlng en clënt nog beter en effcënter geholpen. Het versterken van de rego s s al een aantal jaren een wens. De hernrchtng van Aurs de hervoor nodg s vndt de komende tjd plaats. Bj dt herontwerp s de kracht van kwaltet ledend. Een belangrjk onderdeel s het nstellen van een regodrecte de verantwoordeljk s voor het wel en wee van de rego. De regodrecteur s samen met twee of dre andere regodrecteuren verantwoordeljk voor de resultaten van een rego. Het kan dus voorkomen dat een regodrecteur de verantwoordeljkhed heeft voor meerdere scholen, densten of zorgeenheden. Dt herontwerp van Aurs wordt de komende maanden verder utgewerkt. Door de komst van de regodrecte zjn er n de toekomst mnder drecteuren nodg. Aurs gaat aan de hand van een geledeljke ontwkkelng van 18 drecteuren van locates en densten naar 11 regodrecteuren. Na de zomervakante worden er weer regonale medewerkerbjeenkomsten georganseerd om de voortgang van het herontwerp van Aurs, Passend Onderwjs en de bezungng toe te lchten. Partners n Verstaan Kenns delen en gebruk maken van elkaars kracht s het doel van Partners n Verstaan. Deze partners zjn: Pento, de NSDSK en Aurs. De kracht van Pento s de audologe, van de NSDSK s dat de kenns over het jonge knd en van Aurs onderwjs en zorg. Aurs gaat samen met Pento en de NSDSK een coöperate vormen. Dt wl zeggen dat ze hun krachten bundelen en meer wllen bereken voor de doelgroep: mensen de ondersteunng nodg hebben bj horen, spreken of taal. Dt gaan ze doen op de volgende onderwerpen: sgnalerng, dagnostek, behandelng, onderwjs en onderzoek. Er wordt de komende tjd vooral gewerkt op nhoudeljke onderwerpen. Je kunt dan denken aan gezamenljk onderzoek en kennsutwsselng. Pento Pento s een belangrjke organsate bnnen de audologsche sector. Clënten kunnen bj Pento terecht op verwjzng van husarts, KNO-arts, consultatebureau-arts, jeugdarts of een andere medsch specalst. Pento s een relatef jonge organsate, opgercht n Wat: Hoogwaardge dagnostek, advserng, hoorrevaldate en begeledng van mensen met een audteve en/of communcateve beperkng en geznsbegeledng. Aantal medewerkers: 225 Aantal locates: 6 Waar: Amersfoort, Apeldoorn, Assen, Hengelo, Leeuwarden en Zwolle.

7 Aurs.com jun Worden de oude computers op onze school vervangen? Er s een nventarsate gemaakt en vastgesteld welke computers nog wel en welke computers net meer geschkt zjn. Zo n zeventg procent van alle computers bnnen Aurs worden de komende maanden vervangen. Een klen percentage zal worden aangepast en de rest kan nog gebrukt worden. In eder geval moet voor de komende herfstvakante dt deel van het project zjn afgerond. Voor desktop computers geldt een vervangngstermjn van ver jaar en voor laptops van dre jaar. Waarom steekt Aurs zoveel geld n I&I terwjl we moeten bezungen? Op het eerste gezcht ljkt dat tegenstrjdg. Toch zjn er goede redenen om dt just nu te doen. Op veel plaatsen bnnen Aurs zjn de computers al heel oud. Daar s net goed mee te werken en ze moeten vervangen worden. De nvesterng was soweso nodg. Daarnaast worden nu dngen dubbel gedaan. Omdat elke locate een egen nfrastructuur heeft, levert dt onnodg extra werk op. Bjvoorbeeld als er een neuw programma nodg s, moet voor elke locate apart worden utgezocht hoe het toegepast kan worden. In de neuwe stuate, waarn je heel Aurs als één geheel kunt beschouwen, hoef je dat maar één keer ut te zoeken. Zaken worden effcënter geregeld en dat bespaart kosten. Berekenngen hebben aangetoond dat we net duurder ut zullen zjn n de toe- komst maar dat we er wel op voorutgaan n kwaltet, flexbltet en robuusthed. De mensen de de ICT bj ons op school doen, gaan de weg? Alle technsche werkzaamheden zullen door Unlogc worden overgenomen. Of de ICT-collega op school verdwjnt, s afhankeljk van hoe groot het technsche deel bnnen zjn of haar functe was. Met de centrale medezeggenschap (COMO) zjn her afspraken over gemaakt. Er wordt n eder geval voor edere ICT-medewerker naar een oplossng op maat gezocht. We kan k roepen als k een probleem heb? Er komt één telefoonnummer waar alle problemen moeten worden gemeld. Technsche problemen zullen, zoveel als mogeljk, drect telefonsch worden opgelost. Als het nodg s komt er emand langs om het probleem te verhelpen. Er zjn afspraken gemaakt over hoe snel dat moet gebeuren. Hoe snel worden de problemen dan opgelost? Hoe ernstger het probleem, hoe sneller er acte wordt ondernomen. Er zjn zes prorteten vastgesteld. De hoogste prortet (prortet 1) moet bnnen ver uur worden opgelost. Het betreft dan een grote storng waardoor veel mensen net kunnen werken. De laagste prortet (prortet 6), een net standaard verzoek, zal n samenspraak met de leverancer worden opgelost. Her staat dus geen specfeke tjd voor. Waar kan k mjn vragen of wensen over neuwe ICT-producten of ICT-onderwjszaken neerleggen? Deze vragen kunnen n eder geval worden gesteld aan I&I. I&I staat voor Informatemanagement & ICT en valt onder Bedrjfsvoerng op het Centraal Bureau. I&I heeft overzcht over heel Aurs en kan daarom verbndngen leggen. Vaak ben je net de enge de een vraag stelt en I&I kan de vragen dan bundelen en coördneren. Natuurljk mag de vraag ook va het centrale nummer worden gesteld. Ik heb problemen met het gebruk van mjn werkcomputer en krjg de Aurs mal net open. We kan mj voortaan helpen bj dt soort vragen of kan k ergens een cursus volgen? Ook deze vragen kun je stellen aan het centrale nummer van Unlogc. Als je onzeker bent over je computervaardghed s het goed om daar wat aan te doen. Neem dan contact op met je lednggevende. Aurs s druk bezg met het opzetten van de Aurs Academe. Computertranngen maken daar ook deel van ut. Bepaalt I&I straks welke software k mag gebruken? Voor de software de Aurs-breed wordt gebrukt, s dat wel het geval. De PC s worden utgerust met Wndows 7 en Offce Verder zjn er nog andere programma s zoals Zp en Acrobat Reader. De zullen op alle computers beschkbaar zjn. Daarnaast kan er ook locatespecfeke software worden gebrukt. De locate kan zelf bepalen welke aanvullende software er nodg s. I&I helpt bj het verkrjgen van deze software. Ik heb nu mjn documenten op het netwerk staan. Ik lees dat alle netwerken worden gecentralseerd. Heeft dat gevolgen voor mjn documenten? Een aantal zaken zal nderdaad gaan veranderen maar natuurljk proberen we zoveel als mogeljk aan te sluten bj de stuate zoals jj de kent. Alle documenten komen n een centraal datacentrum te staan n Amsterdam. Het zal echter ljken alsof je documenten gewoon op je PC staan. Als julle locate wordt omgezet naar de neuwe stuate zal er een nstructe worden gegeven om je wegwjs te maken n de neuwe stuate. Aurs verneuwt computers en ICT-nfrastructuur Meer kwaltet, flexbltet en robuusthed Op een groot aantal scholen staan nog verouderde computers en heeft elke locate zjn egen afgesloten nfrastructuur. De ICT-nfrastructuur van geheel Aurs s daarom hard aan verneuwng toe. Omdat dt een complexe nfrastructuur wordt, waarn alle locates worden opgenomen, hebben we ervoor gekozen daarvoor een externe partj n te huren. Aurs heeft gekozen voor samenwerkng met Unlogc, een professonele ICT partner. Unlogc s een organsate met veel ervarng op het gebed van onderwjs en ICT. Ze hebben ICT oplossngen gemaakt voor het onderwjs waar nmddels veel scholen mee werken. Zj kunnen de ambteuze plannen van Aurs verwezenljken. Het voordeel van de samenwerkng met Unlogc s dat Aurs zch op haar prmare taak kan rchten. Daarnaast s de benodgde specalstsche ICT-kenns drect beschkbaar voor ons. Voor edere locate wordt een specfek draaboek gemaakt dat vooraf met de locate wordt afgestemd. Het hele project heeft de naam I+ gekregen.

8 8 jun 2011 Aurs.com Column n out Is meten weten? Een vrend van mj s meetgek. Overal n zjn hus vnd je metertjes; voor de luchtdruk, de luchtvochtghed, energeverbruk, de zuurgraad, en zelfs een gegerteller de radoactvtet meet. Meten s weten, zegt hj. Op onze scholen zjn dt soort meetgekken ook doorgedrongen. Meten s mmers weten. CITO staat voor: Centraal Insttuut voor Toetsontwkkelng. Her worden de meetlatten ontworpen waarmee onze knderen gemeten worden. Met meetlatten kun je goed meppen. We matg presteert wordt ermee de grond n getmmerd. Scholen oefenen de knderen n het behalen van een goed resultaat. Moeders staan op het plen de scores te vergeljken alsof het de Lotto s waar je mljoenen mee kunt verdenen. Knderen slapen nachten van tevoren net goed en er zjn zelfs knderen de kalmerngstabletten slkken omdat ze toetsangst hebben. Hoe zjn we zover afgezakt? Wat meet CITO? Just, de leerprestates, het verstand wordt gemeten. Net hoe socaal een knd s, hoe hard het werkt of hoe createf het s. Klle cjfers bepalen tot welke onderwjskaste van onze maatschappj je mag behoren. Ik moest pas een jongetje helpen bj het klokkjken. Daarbj hoort een nstaptoets om te meten wat hj wel en net kan. Als k het blad voor hem neerleg begnt hj op de mouw van zjn tru te kauwen. Als een opgejaagd der kjkt hj om zch heen. Wat s er? vraag k. Dt s toch geen toets hè? flustert hj. Welnee, zeg k, dt s om te kjken hoe goed jj bent. Hj s net overtugd. Ik goo de toets n de prullenbak. Met de grote klok begnnen we gewoon te oefenen. Pas na een kwarter begnt hj te ontspannen en krjg k hem aan het lachen als k een koekoeksklok nadoe. Vaak meten we wat we allang weten. Het moet alleen nog wetenschappeljk bewezen worden en als school kun je pronken met goede CITO-scores. De vrouw van mjn vrend s op een dag n opstand gekomen. Tot ontzettng van mjn meetvrend trok ze overal de metertjes los en goode de gegerteller n de tun. Ze schreeuwde: Jj zegt dat meten weten s? Nou k wl het helemaal net weten! Wat een dappere vrouw. Hadden we er daar maar meer van n het onderwjs. Als ouders naar de CITO-scores vragen, roep k voortaan: Dat wlt u helemaal net weten. IN Marco van Es Drecteur Zorg Rego West Na twaalf jaar gewerkt te hebben n de geesteljke gezondhedszorg vnd k het een enorme utdagng om over te stappen naar een andere sector. Hoewel mjn rol net n de drecte utvoerng zt, vnd k het erg leuk om me te verdepen n de verschllende clëntgroepen van Aurs. Ik word geraakt door de verhalen achter de clënten en door de medewerkers de zch met zoveel bevlogenhed voor hen nzetten. Na de herndelng van de zorg n rego s lgt de focus op het verbnden van de dverse zorgonderdelen. Het verder ontwkkelen van de samenwerkng met zorg- en onderwjspartners, zowel ntern als extern, speelt daarnaast een grote rol. Ik vnd het belangrjk dat de zorg zch opstelt als denstverlener en lustert en handelt naar de behoeften van clënt en verwjzer. Afgelopen jaren zjn hern veel aantoonbare verbeterngen tot stand gekomen. Ik Regelmatg vertrekken en komen er collega s. In de rubrek In&Out vertellen een neuwe en een vertrekkende collega over hun verwachtngen en ervarngen. kjk er naar ut om dt samen met de collega s voort te zetten. OUT Ingrd Hertgers Ambulant Denstverlener, Aurs Denstverlenng Houten In mjn neuwe functe bj een nstel lng voor verstandeljk beperkten, ga k straks als logopedste weer mensen behandelen. Het s een andere doelgroep en de leeftjd vareert van jong tot oud. Als Ambulant Denstverlener bj Aurs heb k veel knderen, ouders en groepsledng geholpen. Dankbaar werk en broodnodg. Soms kun je met een klene aanpassng zoveel bereken. Zet een slechthorend knd vooraan n de klas en spreek net terwjl je op het schoolbord schrjft, bjvoorbeeld. Sommge knderen vnden het net leuk als je n de klas komt en anderen just wel. Zo had k een slechthorende leerlng de mjn bezoekjes waardeerde. Toen k een keer n de klas kwam observeren, was de juf zek. Ik wlde me voorstellen aan de nvalkracht, maar de leerlng rep al door de klas: Zj hoort bj mj! Moo toch? Mjn neuwe baan s een utdagng, maar k ga de afwsselng en flexbltet van AD er wel mssen. Ik voel me... Ite Wolters ambulant begeleder, Aurs Denstverlenng Houten Colofon Aurs.com s een blad voor medewerkers van de Konnkljke Aurs Groep. Het blad verschjnt ver keer per jaar. Aan nr. 38 werkten mee: Anneleen Arnolds, Mnnekus de Groot, Ite Wolters, Robert Bekman, Danëlle Hermans (Tekst en Spel) en Nathale Page (Sublem communcate). Fotografe: Peter Stratng en Hans Oostrum Fotografe. Illustrate: Henk Kemperman. Redacteraad: Cora Blad, Robert Bekman, Jenny Groeneveld, Peter Jorrtsma, Henny Konngs, Karn Njenhus en Wlja de Vres. Endredacte: Mnnekus de Groot PR en Communcate Konnkljke Aurs Groep. Vormgevng: Peter van der Burg (Sagttarus Ontwerpen). Druk: De Eendracht. Dt blad s een utgave van de Konnkljke Aurs Groep, Redacteadres: Bachstraat 9, 2807 HZ Gouda. Telefoon: Emal: redacte@aurs.nl. Het volgende nummer verschjnt n september Memo Leergang Aurs Accent, horen en taal Voor leerkrachten en pedagogsch begeleders de zch graag verder wllen ontwkkelen, bedt Aurs n samenwerkng met de Hogeschool Utrecht een bjzondere leergang aan. Door het volgen van de Leergang Aurs Accent, horen en taal, vergroot je je kenns over de doelgroep. De leergang start n september 2011 en er s een beperkt aantal plaatsen. Aanmelden kan va je lednggevende. Deze tweejarge leergang op HBO-nveau s onderdeel van de Aurs Academe. Meer nformate vnd je op ntranet onder het kopje HR. Op het Aurs College Goes s voorberedng op werk opgenomen als onderdeel van het leerplan. Om dat professoneel en commerceel op te zetten, s het arbedstranngsbedrjf Produxy.nu n het leven geroepen. Leerlngen maken met vaste regelmaat, volgens een bestaand patroon producten op bestellng. Zo ontstaan tunbanken, stoelen, tafels, en plantenbakken gemaakt van stoer stegerhout. De leerlngen leren samenwerken en oefenen al doende vaardgheden zoals meten, zagen, boren, schroeven en ljmen. Ze zen snel resultaat en maken een concreet product. Dat stmuleert! De verkoopopbrengst komt ten goede aan de collegeleerlngen en een goed doel. Ik voel me als één van de begeleders erg nuttg bezg. Fred Landsbergen Aurs College Goes