business anken houden de kredietkraan al tijden stevig dichtgedraaid het aanbod van risicokapitaal

Transcriptie

1 tekst Annette van Soest fotografe Meke Meesen llustrate *Utterly & Completely* Waar s jouw busness angel? Investeerders vervullen een steeds belangrjkere rol als verschaffer van durfkaptaal, vooral voor starters en snelle groeers. Toch belandt het merendeel van de aanvragen n de prullenbak. anken B houden de kredetkraan al tjden stevg dchtgedraad en het aanbod van rscokaptaal va prvate equty-huzen dregt ook al op te drogen. Busness angels vullen het gat. Deze exondernemers overwegend man en tussen 40 en 55 jaar oud beschkken over een aanzenljk vermogen en kunnen makkeljk een paar ton nvesteren. Ze hoeven er n eder geval geen boterham mnder om te eten als een nvesterng ms gaat. Vooral voor startups en snelle groeers vormen deze nformals een belangrjke bron van fnancerng. Behalve een zak met geld brengen ze nameljk ook hun netwerk en een berg aan ervarng en kenns mee. En omdat ze n een klen aantal bedrjven nvesteren voelen ze zch meer betrokken dan grote durfkaptalsten. Drecteurssalars Een startende ondernemer de de handen neen slaat met een vermogende oudondernemer, klnkt als een match made n heaven. Maar dat bljkt n de praktjk tegen te vallen. Tussen de zestg en zeventg procent van de aanvragen valt af, zegt Harry Helwegen, voorztter van het Busness Angel Netwerk Nederland. Vaak zjn het mensen de egenljk ut zjn op een bankfnancerng, voor een nvesterng of om de boel draaende te houden. Omdat ze bj de bank voor een dchte deur staan, kloppen ze bj een nformal aan. Zo n nvesterng s voor een angel echter meestal onnteressant, omdat het bedrjf er net opeens veel meer waard door wordt. Hj haalt er dus geen hoog rendement op. Een andere veelgemaakte fout s de nvesteerder te verwarren met een opdrachtgever. Een ondernemer de zchzelf voor een drecteurssalars n het busnessplan zet, nclusef prachtg kantoor, dto secretaresse en auto van de zaak, snapt net dat hj ondernemer s of wordt. Hj wl lever werknemer zjn en neemt zelf geen enkel rsco. Hj zet de nvesteerder als een soort opdrachtgever. Helwegen schudt moeteloos nog een paar afknappers ut zjn mouw: Ondernemers de net weten wat ze wllen, te veel esen en te weng delen, ongegronde rendementsbeloften doen en aannemen dat het plan net kan falen. 26 maart _SPR0210_FINANCE.ndd :10:34

2 fnance We ztten nu n een fase dat we utgenodgd worden voor een kop koffe Waseem Sadq en Khuram Hussan, Inbox2 p.28 maart _SPR0210_FINANCE.ndd :10:36

3 De jongens van Inbox2 bedachten end 2007 een nnovateve messagng applcate. Ze dachten wel even startkaptaal op te halen met wat schetsen en een powerpontpresentate. Als we een pak geld hadden gekregen, hadden we het bnnen drekwart jaar op de markt kunnen zetten Documenten en lnkjes naar jezelf malen, heen en weer schakelen tussen Twtter, Facebook en LnkedIn. Herkenbaar? Dat moet smpeler, vonden Khuram Hussan (33), Waseem Sadq (27) en Mon Sayed (26) dre jaar geleden. Gefrustreerd door de beperkngen van bestaande malprogramma s kwamen ze op het dee voor Inbox2, een applcate de verschllende malaccounts en socal networks bj elkaar brengt n één nbox. De desktopverse s grats te downloaden. Voor de premum verse, de elke acte mobel, va web of desktop synchronseert, moet worden betaald. Het concept moet genoeg zjn om met een startkaptaal van zo n euro van de grond te tllen, dacht het dretal. Ze pakten het meteen sereus aan. Waseem Sadq werd benoemd tot chef technology offcer, Mon Sayed tot lead desgner en Khuram Hussan tot chef executve offcer. Maar het vnden van een nvesteerder bleek moeljker dan gedacht. In Slcon Valley kun je met een presentate geld ophalen, maar n Nederland werkt het toch anders, vertelt Khuram Hussan. Tjdens het lezen van het succesverhaal The Google Story krjgt Hussan een brljante ngevng. Ik las hoe Larry Page en Sergey Brn hun eerste grote seed fundng hadden gedaan. Ze hadden gewoon een prototype! Dat was het magsche woord. Toen dacht k: laten we ets maken om nvesteerders te overtugen. In aprl 2008 worden de eerste coderegels geschreven. De dre hopen bnnen vjf maanden hun eerste prototype voor de desktopapplcate af te hebben. Ze stuten echter op een probleem. Gebrukers moeten het programma eerst downloaden om het te kunnen utproberen. Dat bljkt een drempel. Ze besluten de desktopapplcate n de jskast te zetten en zch n eerste nstante te rchten op een webverse. Wanneer hun startup door YES!Delft wordt geselecteerd als technostarter komen ze n aanmerkng voor een pre-seed lenng, een bankkredet tegen gunstge voorwaarden. Maar de euro per persoon s bj lange na net genoeg en de zoektocht naar geld gaat door. Ze spreken met nformals en venturecaptalmaatschappjen. Het kost nog steeds moete hen te overtugen. Hussan: Allereerst wlden ze bewjs dat er een markt voor was. Wat je ook vaak hoorde: Kan Mcrosoft net drehonderd mensen twee weken n een kamer stoppen en dan dt maken? Het antwoord s nee. En... ze wlden een meerderhedsbelang. Dat s gewoon een motvaton kller. In een latere fase je belang opgeven, oké, maar net al meteen bj de start. Geduld Volgens Hussan tekent dat het grote verschl tussen de Verengde Staten en Nederland. Het heeft voor een deel met geduld te maken. Nederlanders kjken heel nuchter naar een bedrjf: we zjn de launchng customers en hoeveel omzet gaat 28 maart _SPR0210_FINANCE.ndd :10:37

4 fnance het opleveren? Maar veel techbedrjven hebben een langere aanlooptjd voordat ze klanten krjgen en omzet genereren. Banken zjn soweso een apart verhaal, de wllen alleen maar zen hoe je de rente gaat terugbetalen. We hebben nog geen enkele bank kunnen overtugen dat we n aanmerkng komen voor een nnovatekredet, terwjl dat preces bedoeld s voor ons product. De tmng zt op dat moment ook net bepaald mee. De Amerkaanse bank Lehman Brothers s net omgevallen; de kredetcrss s op zjn hevgst. De bank met we ze n gesprek zjn over een BBMKB-kredet waarbj de overhed borg staat voor een deel van de lenng trekt zch terug. Toen hebben we gezegd: we gaan gewoon door. Laten we ons product op zó n nveau brengen dat er genoeg waarde s, dat we nemand meer hoeven te overtugen. De jonge ondernemers fnanceren hun nspannngen vrjwel volledg met egen geld. Hussan en Sadq klussen een dag of twee per week bj als bedrjfsadvseurs op het gebed van socal meda en contentmanagementsystemen en Sayed neemt een parttme baan. Celeb-status Wanneer ze de bèta van de webverse af hebben, vlegen ze meteen naar Slcon Valley, waar Inbox2 enthousast wordt opgepkt door Robert Scoble blogger met een zekere celeb-status onder geeks. We hadden het helemaal net door maar na ons gesprek was hj met zjn Phone bezg. Had hj een tweet verstuurd: emal s saved, Inbox2 rocks. Bnnen ten mnuten hadden we tweeduzend aanmeldngen van mensen de onze bèta wlden utproberen. Sndsden staat de fnancerngsronde op een laag ptje. In de afgelopen maanden besteedde het dretal hun tjd vooral aan het wegpoetsen van schoonhedsfoutjes en de lancerng van Inbox2 als Facebookapplcate. End februar gng de desktopapplcate lve als bèta en bnnenkort volgt de premum applcate. Een grote mjlpaal, omdat er dan voor het eerst omzet kan worden gegenereerd. Zo n twee ton dt jaar, verwachten de jongens. Dan pas wordt het écht spannend. Een aantal venture captalsts heeft gezegd: als je de eerste abonnementen hebt verkocht, moet je ons bellen. In het vzer Afgelopen december was Hussan op nternetconferente LeWeb n Parjs, waar alle toonaangevende durfkaptalsten ut Europa n het wld rondlopen. Ik zoek op we wanneer spreekt en ga tegen alle regels n backstage tjdens zo n conferente. Ja, k ben wel redeljk agressef n de elevator ptches. Je hebt maar twee mnuten de tjd om persoonljke e- maladressen te krjgen, ut te leggen we je bent en wat je doet. Maar ze hebben ons nu n het vzer. Maar egenljk ztten we pas n de fase dat we een kop koffe mogen komen drnken. Ik denk dat we door de seed stage heen zjn. Ik klus er nog steeds bj, maar dat geld gebruken we als groekaptaal. Je zult als het product er echt s ook customer support moeten leveren en daar heb je personeel voor nodg. En we wllen de marketng opvoeren, zodat we net alleen afhankeljk zjn van vralmarketng. Verder werkt Inbox2 aan de ontwkkelng van apps voor de Mac en alle gangbare gsm-toestellen. We mkken erop om een half mljoen op te halen. Het lefst halen we dat bj één partj. Grootste kans dat het een venturecaptalmaatschappj wordt. Nederlandse nformals hebben de fnancële ruggengraat net, maar met een paar samen n een syndcaat zou het wel kunnen. Ik slut het net ut. De jongens rchten zch vooral op Amerkaanse en Engelse nvesteerders, vanwege hun utgebrede netwerk en kenns over nternet. In Nederland kun je de op de vngers van één hand tellen, aldus Hussan. Zjn voorbeeld s Marc Andreessen, oprchter van Netscape. Andreessen s angel nvestor en rchtte vorg jaar een nvesterngsfonds op voor startups. Een mooe match? Hj s emand de echt snapt hoe nternet n elkaar zt, hj begrjpt de busness. Nee, we hebben nog geen contact met elkaar. Marc heeft net Skype gekocht, dus hj heeft het erg druk. Ook geld nodg? Busness angels nvesteren momenteel gezamenljk zo n 9 mljoen euro per jaar. Van dat bedrag komt crca 85 procent terecht bj starters. De rest gaat naar snelle groeers. Zes van de ten startups falen n de eerste vjf jaar Onder neuwe snelle groeers s de kans op mslukken zelfs negentg procent Snelle groeers de gesteund worden door venture captal hebben een betere slagngskans: twee op de ten maakt een aanvaardbaar rendement op de nvesterng Snelle groeers met een busness angel presteren nog beter: her halen zeven van de ten een aanvaardbaar rendement (Bron: BAN Nederland) Clubs de nformals en ondernemers bj elkaar brengen: - Nebb BusnessClub - Maxwell Group - Money Meets Ideas - KplusV organsateadves - TIIN Captal - Oost NV - Ontwkkelngsmaatschappj Flevoland (OMFL) - BD Network - NextStage - De Investeerdersclub maart _SPR0210_FINANCE.ndd :10:37

5 Ben jj al Rscodragend kaptaal lgt net voor het oprapen. Het komt maar zelden tot een match tussen nvesteerder en ondernemer. De slagngskans wordt een stuk groter met de juste voorberedng, zegt expert Johan Stns. nvestor ready? J e zoekt een geldscheter voor je bedrjf. Hoe overtug je hem ervan te nvesteren? Er komt n eder geval veel meer bj kjken dan alleen een busnessplan of ptch. Investeerders zjn op zoek naar een unek product, duurzaam concurrentevoordeel en schaalbaar busnessmodel, vat Johan Stns (39) samen. Voordat je überhaupt voor een gesprek wordt utgenodgd, moet je jezelf op de punten al bewjzen. Stns werkte zelf rum ten jaar lang als nvesteerder voor twee grote Nederlandse venture captalmaat-schappjen Holland Venture en Prme Technology Ventures - en beoordeelde zo duzenden busnessplannen. Tegenwoordg geeft hj masterclasses aan ct-startups om hen te helpen nvestor ready te worden. Ext-perspecteven Als start s het goed om eventuele eerdere ervarng op tafel te leggen. Als je al eens eerder een product hebt ontwkkeld, of een patent op je naam hebt staan, dan s dat heel goed om mee te begnnen. Verder s het van belang om aan te tonen dat er echt vraag naar je product s. Doe dus marktonderzoek of vnd een launchng customer de zo enthousast s dat hj een deel van je ontwkkelng wl meefnanceren, zegt Stns. Investeerders worden er ook heel blj van als je al een stukje omzet hebt. Zj hoeven de kosten dan net helemaal alleen te dragen. Geldscheters wllen bj voorkeur nvesteren n bedrjven de met relatef weng nspannng een groot marktaandeel bereken. Dat s ook logsch, na een paar jaar wllen ze hun belang te gelde maken en er met een moo rendement weer utstappen. Of hun nvesterng nu naar de beurs wordt gebracht, wordt verkocht aan een andere ondernemng denk aan botechnologebedrjven de worden opgeslokt door farmacereuzen of de aandelen worden doorverkocht aan een andere prvate equtypartj. Hoe maakt net ut, als de perspecteven voor een ext maar goed zjn. De bepalen voor een groot deel of een bedrjf durfkaptaal weet aan te trekken. Teaser Pas als je aan dt alles voldoet, breekt de volgende fase aan. Je kunt het vergeljken met het kopen van een auto, zegt Stns. Je bekjkt eerst de butenkant. Welke kleur heeft e, hoe zet e erut. Pas daarna vraag je of je onder de motorkap mag kjken. Een nvesteerder gaat preces zo te werk. 30 maart _SPR0210_FINANCE.ndd :10:38

6 fnance Je trekt hem pas echt over de streep met een goede presentate. In een elevator ptch moet je n een heel kort tjdsbestek kunnen vertellen waarom je bedrjf nteressant s. De volgende stap s het opstellen van een executve summary of teaser, de je kunt toesturen als de nteresse s gewekt. Als je wordt utgenodgd heb je meestal een uur de tjd om je krachtg te presenteren. En de presentate moet knallen. Je moet een nvesteerder aan het end van je presentate zó enthousast hebben gemaakt dat hj roept: waar kan k tekenen?! Hj zal dan je busnessplan wllen zen. In de blauwdruk moet onder meer staan hoe je je bedrjf de komende jaren gaat neerzetten, hoe je je hebt gepostoneerd ten opzchte van concurrenten en hoe je de nvesterng gaat nzetten. Wl je mensen aannemen voor de marketng, of wl je je product of denst eerst verder ontwkkelen? Stoplcht op groen Klkt het herna nog steeds, dan kan er endeljk over geld worden gepraat. Een moezaam proces dat nog wel twee tot dre maanden kan duren, weet Stns. Hoe groter het bedrag, hoe langer het duurt voordat je de nvesterng krjgt. Ook wanneer er een voorstel lgt, betekent dat nog net dat je het geld op de bank hebt staan. Ik heb meegemaakt dat het nvestmentteam alles had utonderhandeld met de ondernemer. Het enge wat ontbrak voor een akkoord was de handtekenng. Toen zeden ze opeens: We nvesteren net, we wachten een halfjaar. Zelfs als alle stoplchten op groen staan kan een nvesterng nog strukelen op een standaardprocedure. Zo doe je dat Zorg voor een stabel en ervaren management Verzamel alle kenns van de sector en de doelgroep Toon betrokkenhed voor de lange termjn Schrjf een gedegen busnessplan Voeg daarbj een goed onderbouwde vse Zet haalbare fnancële doelen neer Zorg voor een mogeljkhed tot hoge rendementen op de nvesterng Laat de utstekende groemogeljkheden n snelgroeende markten dudeljk zen Toon de beredhed de nvesteerder een bestuurszetel te geven Heb een dudeljk dee van de waarde van het bedrjf, het beschkbare aandelenbelang voor de nvesteerder en dens extstratege Geef utleg over de maner waarop de fnancerng wordt gebrukt maart _SPR0210_FINANCE.ndd :10:38