Achter elke revalidant staat een team. DE VOGELLANDEN centrum voor revalidatie

Transcriptie

1 Achter elke revaldant staat een team. DE VOGELLANDEN centrum voor revaldate

2 Achter elke revaldant staat een team. Revaldatecentrum na ten jaar klaar om ut te vlegen, zo kopte de regonale krant De Stentor n me De Vogellanden verde haar tenjarg jubleum. Het eerste decennum hebben we feesteljk afgesloten. Geljkertjd stond het team van De Vogellanden alweer te popelen om onze ambtes voor het volgende decennum te gaan verwezenljken. De ambtes zjn beschreven n het neuwe strategsch beled en het zorgnhoudeljk beledsplan. Klaar om ut te vlegen. Dat suggereert bewegng. En dat klopt, De Vogellanden s volop n bewegng! In dt magazne wllen we graag even met u stlstaan bj wat ons beweegt. Dat doen we onder andere door revaldanten te laten vertellen wat revaldate voor hen betekent of betekend heeft. Zj hebben het aan den ljve ervaren. Heel verschllende mensen, met heel verschllende verhalen. Eén dng hebben ze gemeen: de kracht de ze gevonden hebben om de draad weer op te pakken. Grenzen zjn herbj opgezocht en overschreden. Dat hebben ze gedaan met hun team. Dat team staat naast de revaldant, als het nodg s voor de revaldant, maar n alle gevallen achter de revaldant. Revaldate s samenwerken. Samenwerken met de revaldanten aan hun proces, samenwerken met andere organsates n de ketenzorg en samenwerken met elkaar bnnen onze organsate. Alle medewerkers van De Vogellanden spelen een belangrjke rol n het goed laten verlopen van de dageljkse praktjk bnnen ons centrum. Samen vormen ze het raderwerk van het revaldateproces, waarvan er geen van gemst kan worden. In meer dan veertg verschllende functes werkt edereen bnnen De Vogellanden op deskundge wjze, met een grote betrokkenhed en vooral met veel plezer samen. Dat zen we heel dudeljk terug bnnen de behandelteams, waar het nterdscplnar werken het utgangspunt vormt van de behandelng. Revaldate s ook mensenwerk. Als meewerkend coach van dt bjzondere team ben k trots te mogen werken met mensen de hun specalsme en deskundghed op een natuurljke wjze combneren met een warme, persoonljke betrokkenhed. De combnate wordt door onze revaldanten en hun naasten bjzonder gewaardeerd. Namens het College van Bestuur, drs. Tom van der Beeke MBA, drecteur / voorztter College van Bestuur De Vogellanden, Centrum voor Revaldate Stlstaan bj bewegng De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 3

3 6 Peter Njenhus werd op 34-jarge leeftjd getroffen door een hersenstamnfarct. Een geweldg ngrjpende gebeurtens n het leven van de jonge vader. Een jaar na dato s hj utgeschreven als revaldant. Inhoud 32 Er s een gewone wereld en er s de andere wereld. Met zoon Lucas maakt Heleen van den Belt kenns met De Vogellanden. De overstap naar de andere wereld vel Heleen en haar partner zwaar. De erkennng en bevestgng maakte veel goed. Twntg jaar tobben met pjnklachten. 12 Na een ernstg auto-ongeval kwam Bertl Bello bj De Vogellanden voor zjn revaldate. Per bed naar bnnengereden en lopen weer naar buten. Echtgenoot Thea en Bertl kjken terug op een bjzondere perode n hun leven. Tneke Hollestelle mag een ervarngsdeskundge genoemd worden. Revaldate bracht haar wat ze zocht: erkennng voor haar pjn en nzcht n de maner om er mee om te gaan. 26 Een prothese s net het ende van de wereld, vndt Marjan van Velzen. Weer aan het werk s haar belangrjkste doel. Msschen word k wel de eerste zuster met een prothese! 20 Achter elke revaldant staat een team Achter elke revaldant staat een team Revaldate s voor mj grenzen verleggen De agenda van de toekomst De Vogellanden n cjfers Revaldate bj chronsche pjn De erkennng van mjn pjn s een verademng De Vogellanden kortjes Wetenschappeljk onderzoek Communcatetranng mantelzorgers Een prothese s net het ende van de wereld Arbedsrevaldate Ons leven ljkt zo langzamerhand weer n normale proportes te komen Knderrevaldate Een team van professonals schaarde zch om mjn knd Revaldate en onderwjs Kdsclub, een bjzondere sportverengng Contactnformate Colofon 4 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 5

4 Revaldate betekent voor mj grenzen verleggen Peter Njenhus - revaldant Peter Njenhus s 34 jaar als hj tjdens het hardlopen getroffen wordt door een hersenstamnfarct. Na opname n het zekenhus komt hj bj De Vogellanden om te revalderen. De eerste dag n de klnek van De Vogellanden staat hem nog goed bj: Vreseljk vond k het! Ik kwam her bnnen, zag bjna alleen maar mensen de ouder waren dan kzelf. Daar wlde k net tussen ztten. Ik was jong, k had een jonge dochter thus. Ik hoorde her net! Maar na de eerste dag voelde k me snel op mjn gemak. Door de persoonljke benaderng van de behandelaren en verplegng kon k mj her thus voelen. Je bent her geen nummer. En edereen de her revaldeert heeft ets gekregen waar ze net om gevraagd hebben, waar ze net op zaten te wachten en wat hun hele leven op de kop heeft gezet. Dat bndt. Ik was jong, k had een jonge dochter thus. Ik hoorde her net! Revalderen betekent voor mj: grenzen verleggen. Ik had tjdens mjn revaldate sterk de negng om vast te houden aan velghed. Steeds weer dat stapje verder zetten, dat wlde k net altjd. Ik vond toen dat behandelaren me soms dote voorstellen deden. Stond k net een beetje stabel, moest k trampolne gaan sprngen! Ik heb het allemaal gedaan, soms onder protest. Maar telkens was k naderhand blj dat k het gedaan had. Elke keer weer word je gestmuleerd om je grens te verleggen. Met hulp van Arbedsrevaldate heb k me kunnen voorbereden op de terugkeer naar mjn werk. Daar leerde k weer structuur aan te brengen n een dag en de balans te hervnden tussen energe en actvteten. Dat gng door gesprekken en door het maken van opdrachten. Bjvoorbeeld door het bjhouden van een dagboek, waarn k soms ver keer per dag bepaalde facetten van mjn functoneren een cjfer moest geven, zoals duzelghed of vermoedhed. Of van één dag alles heel gedetalleerd noteerde. Daardoor kreeg k weer nzcht. Mjn leven was even her, alles draade om de revaldate. Ik ben nu utgeschreven als revaldant. Ik kom nog bj de neuroloog voor controle, maar verder ben k utbehandeld. Met de utschrjvng s een belangrjke perode n mjn leven afgesloten. Ik denk dat k over 30 jaar terugkjk op deze tjd als de meest ndrukwekkende gebeurtens n mjn leven. Het s een heel ntense perode geweest. Voor mjn partner msschen zelfs wel zwaarder dan voor mj. Mjn leven was even her, alles draade om de revaldate. De verantwoordeljkheden lagen thus. Ik ben nmddels weer begonnen op mjn oude werk. Ik pak de draad weer op met klene klusjes. Het doel s 100% terugkeer. En dan ga k weer een grens over, k moet het nu helemaal zelf doen. En ja, dat s ook weer eng. Maar k heb er erg veel zn n! Tjdens het revalderen zjn er veel mensen met je bezg. Maar dat heb k net zo ervaren. Het zjn altjd ndvduele behandelaren waar k mee te maken had. Je merkt wel dat ze samenwerken. Dat was soms wel grappg. Vorg jaar, op Konngnnedag, kwam k mjn logopedste tegen her n de stad. In de perode kon k net weer een beetje slkken, maar het was nog heel nstabel. De maandag daarna vroeg ze of k n de afgelopen perode nog dngen had gedaan of just had gelaten. Waarop k haar vertelde dat k op Konngnnedag een broodje shoarma had wllen kopen, maar dat net meer durfde omdat k haar tegen was gekomen. Dt verhaal kreeg k terug van emand van de actvtetentherape. 6 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 7

5 Achter elke revaldant staat een team. De agenda van de toekomst Groe, samenwerkng, nnovate van zorg en ondernemerschap: Groe en samenwerkng Groe en toename van de omzet s nodg om concurrerend te bljven en een goede fnancële bass te creëren voor de contnuïtet van de organsate. Samenwerkng met anderen s een voorwaarde voor nhoudeljke verneuwng, doelmatghed en groe. De Vogellanden nvesteert de komende ver jaar n het vergroten van samenwerkng met de revaldant, n de nterdscplnar werkende teams, n de ketenzorg, rond wetenschappeljk onderzoek en met VaReva. dat zjn de thema s de de agenda van de toekomst van De Vogellanden bepalen. In 2008 s de strategsche koers van onze organsate bepaald en s het zorgnhoudeljk beledsplan vastgesteld. Ondernemerschap Wj organseren onze processen optmaal, stellen ons pro-actef op en zjn n staat om op ontwkkelngen n de omgevng n te spelen. De bedrjfsvoerng s transparant, doelmatg en betaalbaar en ondersteunt het nnoveren n de zorg. Innovate van zorg Wj bljven voorutstrevend n het zorgaanbod dat wj leveren. De Vogellanden rcht zch op nnovate van het zorgaanbod en wl zch profleren als expertsecentrum voor amputate en prothesologe en spastctet. Dat betekent dat wj bljven nvesteren n ontwkkelng, nnovate en kennsdelng. Het zorgnhoudeljk beledsplan en het strategsch beledsplan zjn te vnden op Verleden, heden en toekomst Het zorgnhoudeljk beledsplan s opgesteld op bass van ervarngen ut het verleden en wensen ut het heden én voor de toekomst. In het zorgnhoudeljk beledsplan staan de doelstellngen voor de komende ver jaar voor de revaldategeneeskundge zorg n onze rego. Samen met het strategsch beledsplan vormt dt één geheel: het ntegraal beled. Twee nvalshoeken de samen het nveau en het voortbestaan van de revaldatezorg n onze rego waarborgen. Om de zorgverlenng en ontwkkelngen n de revaldategeneeskundge zorg n de rego te optmalseren, betrekt De Vogellanden de plannen van onze drecte samenwerkngspartners bj de egen plannen. De doelen en ambtes van de organsate komen tot utng n zes thema s: Zorglogstek Zorglogstek gaat over alle projecten de tot doel hebben de n-, door- en utstroom van de revaldanten nzchteljk te maken en soepel te laten verlopen. Doelen lggen onder andere op het gebed van effcënte, maar ook op het zorgen voor een vast behandelteam rond één revaldant of het aanpassen van de plannng om tegemoet te komen aan de mogeljkheden en wensen van revaldanten. Servce Wj vergemakkeljken de revaldate voor de revaldanten en hun drect betrokkenen. Dt kan bjvoorbeeld door het verklenen van de wachtljst, flexbltet n de plannng, contnuïtet n de zorg of door het aanbeden van goede faclteten. Servce bestaat ook ut dudeljke verwjstrajecten en optmale communcate, bjvoorbeeld door het beschkbaar stellen van goed voorlchtngsmateraal. Nazorg Heronder verstaan we alle actvteten de we beden aan de revaldanten en zorgverleners waar zj na het afsluten van de revaldate n De Vogellanden mee te maken krjgen. Dt kan bjvoorbeeld gaan om goede doorverwjzng, coachng n het gebruk van hulp- of therapemddelen, dagnostek als effectmetng na een behandelng elders of om zorg voor nabestaanden. Verneuwng Verneuwng gaat over het mplementeren van neuwe ontwkkelngen en landeljke rchtljnen n onze werkwjze of het zelf ntëren van de ontwkkelngen. Het gaat ook over het utbreden van het behandelaanbod. Kennsmanagement Kennsmanagement gaat over het up to date houden van de deskundghed n de behandelteams, maar ook over hoe wj deze kenns het beste beschkbaar kunnen stellen aan de revaldanten en aan derden, bjvoorbeeld andere zorgverleners n de keten. Het verhogen van het kennsnveau kan de bass vormen voor de ambte om het nveau van zorg te verschuven van bjvoorbeeld mddenzorg naar topzorg. Ketenzorg en samenwerkng Keten- en netwerkzorg gaat over samenwerkng met partners n zorg van buten De Vogellanden, ten denste van onze revaldanten. Doelen zjn bjvoorbeeld het n kaart brengen van verwjzers, samenwerkng met husartsen, zekenhuzen of eersteljns praktjken, met ambulant begeleders en met patëntenorgansates. 8 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 9

6 Bedrjfsopbrengsten Achter elke revaldant staat een team. Cjfers Het explotateresultaat over 2008 s utgekomen op een verles van ,-. In de zomer leek een groter tekort te ontstaan, maar door enkele snel n gang gezette kostenbesparngen kon het verles worden beperkt. Daarnaast hebben wetswjzgngen en wjzgngen n de regelgevng voor De Vogellanden het gevolg gehad dat er enkele ncdentele meevallers konden worden meegeteld. Hermee s het totaalresultaat utendeljk postef utgekomen op ,-. Balans ACTIVA Vaste actva Materële vaste actva Fnancële vaste actva Totaal vaste actva Vlottende actva Vorderngen en overlopende actva Nog n tareven te verrekenen Lqude mddelen Totaal vlottende actva TOTAAL ACTIVA PASSIVA Egen vermogen Kaptaal Collectef gefnancerd gebonden vermogen Net collectef gefnancerd vrj vermogen Totaal egen vermogen Voorzenngen Langlopende schulden Kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA Resultatenrekenng Bedrjfsopbrengsten - Wetteljk budget aanvaardbare kosten Budgetcorrectes voorgaande jaren Overge bedrjfsopbrengsten Som der bedrjfsopbrengsten Bedrjfslasten - Personeelskosten Afschrjvngen materële vaste actva Overge bedrjfskosten Som der bedrjfslasten Fnancële baten en lasten Resultaat ut gewone bedrjfsutoefenng Producte en capactet klnsche verpleegdagen 517 eerste consulten klnsche revaldatebehandeluren polklnsche behandeluren knderen polklnsche behandeluren volwassenen n revaldatecentrum polklnsche behandeluren handenteam Isala klneken 193 klnsche opnames Revaldate bj chronsche Maarten Klatte - revaldatearts Chronsche pjn kan bljvende beperkngen of een handcap opleveren. De oorzaak s net eendudg, het s altjd een combnate van factoren. Bj een specalst of behandelaar wordt doorgaans aan één factor gewerkt om de pjn weg te behandelen. Dat werkt bj deze groep patënten net. Daarom s de revaldate bj utstek geschkt om deze mensen te behandelen. Wj hanteren een multfactorële aanpak voor een mult-factoreel probleem. Met andere woorden: de verschllende behandelaren de het revaldateteam vormen, benaderen de verschllende oorzaken van de pjn. Wj behandelen net de pjn, maar de mens. We bezen hoe deze zch beweegt en gedraagt, en waarom. Het gaat over belastng en belastbaarhed. Dat moeten we weer n balans zen te krjgen. Chronsche pjn s van alle leeftjden. Bnnen de sector Knderen worden ook knderen gezen de te maken hebben met chronsche pjn. Pjn bj knderen s net als bj volwassenen mult-factoreel. Het gaat om meer dan bjvoorbeeld alleen een lastge voet. De rol van het systeem, van famle en naastbetrokkenen, maar ook van school, s bj de pjnrevaldate van knderen heel belangrjk. De angst en zorgen van ouders kunnen een rol spelen, omdat deze effect kunnen hebben op het knd. De gedragsgeorënteerde benaderng kan bj knderen en jongeren vlotter gaan omdat gewoonten en patronen nog net zo vast zjn ngesleten. Maar pjn kan wel n hun leventje al een rol spelen, de van nvloed s op het functoneren en de ontwkkelng. In de volwassenenrevaldate zet Maarten mensen de vaak al een lang traject achter de rug hebben. Ze hebben n de loop van de tjd veel advezen gekregen van husartsen, specalsten en behandelaren, maar het heeft ze net pjn genoeg geholpen. Met vaak als gevolg dat ze nog harder gaan proberen, nog meer hun best gaan doen en daarmee nog meer spannng opbouwen. Ze verlezen terren, terwjl ze just zo hard werken. Het gevoel dat men faalt gaat ook een rol spelen. Waardoor de spraal verder neerwaarts gaat en de pjnklachten toenemen. Men vecht achterut. Revaldate bj chronsche pjn s er op gercht te leren omgaan met de pjn, of nog lever: met de balansverstorng de ledt tot chronsche pjn, net om de pjn te bestrjden. Maarten spreekt van omhoog spralen : posteve ervarngen opdoen en werken aan zelfvertrouwen. Wj hanteren een meersporenbeled. We kjken Bo-Psycho-Socaal, dus naar bomedsche aspecten, psychsche aspecten, socale factoren en gedrag. En naar de onderlnge samenhang hertussen. Vaak ze je dat mensen net recht staan, overstrekken of voorovergebogen staan. Als dat klachten geeft of onderhoudt, kan het gecorrgeerd worden, bjvoorbeeld met schoenen. Of we werken met spalken of beugels. Dat s de technsche kant van de revaldate. Daarnaast werken we aan de gedragskant. Revaldanten moeten nzcht krjgen n hun gedrag om het te kunnen veranderen. Ik spreek vaak over het pap lepel-fenomeen. Normen van mensen zjn er met de paplepel ngegoten. Bj het net halen van de egen norm komt ook de teleurstellng, het gevoel van falen: ze je nou wel, k kan nets meer. We leren mensen nzen dat je bnnen je belastbaarhedsgrenzen best ets kunt doen, een beetje, zonder dat het nets s. Lcht tranen s ook sporten. Bnnen het revaldateproces laten we mensen posteve ervarngen opdoen, zodat men weer plezer krjgt n bewegen en het vertrouwen n zchzelf herstelt. Pjnrevaldate rcht zch net prmar op het wegnemen van de pjn. Maar door de veranderng n houdng en gedrag en omstandgheden kan de pjn wel vermnderen of zelfs overgaan. Dat s dan posteve spn off. Op s de folder Revaldate chronsche pjn te downloaden. 10 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 11

7 De erkennng van je pjn s een verademng Tneke Hollestelle - revaldant Tneke Hollestelle revaldeert polklnsch bj De Vogellanden. Ze heeft een reumatsche aandoenng en doet mee n het programma pjnrevaldate. Mjn pjnklachten zjn begonnen vanaf mdden jaren tachtg. Dat begon met rugpjn, een herna, bekkennstabltet. Ik heb de specalst bezocht en na een behandelng waarn medcjnen en rust werden voorgeschreven, gaf deze aan dat er nets meer aan te doen was. Dat was lastg om me bj neer te leggen. Ik ben toen zelf gaan zoeken. Eerst va de husarts. De gaf aan dat de klachten voortkwamen ut overbelastng. Dat was natuurljk ook net zo gek, k was n de tjd alleen met dre klene knderen! Je bent constant aan het zoeken. Dan probeer je dt, dan dat. Homeopathe, yoga, msschen meer leuke dngen doen alles helpt, alleen s het maar voor even. Een vrendn attendeerde me op de mogeljkhed dat je ook kunt revalderen als je pjn hebt. Daar had zj veel baat bj gehad. Mjn eerste reacte was: daar ben k er nog net erg genoeg voor aan toe. Maar k bleef tobben en k raakte steeds vermoeder. Mjn energe raakte op, k kwam tot nets meer. De vrendn was er erg van opgeknapt, dat zag k wel. Ze ze: Ik kan het je wel vertellen, maar k kan het je net leren. Ik heb toen toch om een verwjzng gevraagd bj mjn husarts en ben gestart met de revaldate. Ik had de nodge twjfels bj aanvang, maar k heb me er aan overgegeven. Ontspannng bleek een belangrjk onderdeel van de revaldatebehandelng. Zonder rust geen herstel, s het motto. Ik had de nodge twjfels bj aanvang, maar k heb me er aan overgegeven. Ik kan me nog goed de eerste bjeenkomst hernneren. Moesten we op een matras gaan lggen en de matras voelen. Nou, k voelde helemaal nets!! Het leek wel of k zweefde n plaats van dat k n de matras zakte. Dat was voedng voor mjn twjfel: waar was k aan begonnen? Revalderen n een groep s confronterend en nsprerend. Je zet en leert veel van elkaar. Het bljkt dat er veel verschllende maneren zjn om ergens mee om te gaan! Nets s goed en nets s fout. Ik overwn veel grenzen. Net zozeer fysek, vooral mentaal. Ik word geconfronteerd met mjn maner van denken. Mjn normen zetten me onder grote druk. Ik moest altjd maar door-door-door, stelde hoge esen aan mezelf. En k was altjd druk, altjd n bewegng en altjd alert. Je moet net zo denken, wordt er dan gezegd. Ja maar, hoe dan? Ik heb geleerd dat k gedachten ook voorbj kan laten gaan, dat k net overal ets mee hoef te doen. Ik moet rust nemen om te kunnen herstellen, meer stlstaan bj wat k voel. Dat hoorde k ook bj andere therapeën. Dat slut her allemaal naadloos op elkaar aan. Door ontspannng kom k ook bj mjn pjn ut. Na de eerste matraservarng kwam k tot mjn grote verrassng heel ontspannen thus. Dat moment voor mezelf, dat had me toch heel goed gedaan! Ik zt her echt voor mezelf. Alles draat om mj. Er s tjd voor mj én k neem tjd voor mezelf. Dat was k net gewend en k gunde het mezelf ook net. Door ontspannng kom k ook bj mjn pjn ut. Dat was net fjn. Ik probeerde de pjn altjd te verdrngen, net te voelen, te compenseren. Dat kostte me vreseljk veel energe en leverde spannng op. Ik stond egenljk altjd schrap. Door mjn pjn te accepteren, te koesteren zelfs, leer k er mee om te gaan. Ik ben beter n balans, k kan beter doseren, k ben n staat om nee te zeggen als men mj om hulp vraagt. Ik kan nu zeggen dat k me net goed voel en durf zelfs om hulp te vragen. Maar k bljf natuurljk wel k. Ik bljf een druk persoontje met een goed gevoel voor chaos. De structuur zoals ze me bj de ergotherape wlden aanleren, sloot net aan bj we k ben. Dat zagen de ergo s ook: dt past net bj jou. Maar het prncpe heb k wel geleerd: plan je rust. Na rum twntg jaar zoeken en expermenteren hoef k het net meer alleen ut te zoeken, maar zoeken we samen hoe k kan leren met mjn pjn om te gaan. De erkennng van je pjn s een verademng. En het contact met de behandelaren geljkwaardg. Er worden geen valse verwachtngen geschept. De pjn gaat net over, je leert er mee omgaan. Ik stapte her n een warm nest. Dat vnd k heel bjzonder. Op de foto v.l.n.r. Geralda Kooj, Tneke Hollestelle en Elles Kombrnk. Geralda en Elles zjn fysotherapeuten. 12 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 13

8 Werkbezoeken aan De Vogellanden Kom bnnen! 'Als mj ets overkomt ben k n goede handen!' Wethouder Dannenberg slut zjn werkbezoek aan De Vogellanden af met een gerust gevoel. In 2008 en ook n 2009 mag De Vogellanden rekenen op belangstellng van offcële gezelschappen. Zo zagen we n 2008 Tweede Kamerld mevrouw Wegman, de Raad van Toezcht en de Zwolse wethouder Dannenberg door ons revaldatecentrum lopen. Laatstgenoemde gaat eens per twee weken de gemeente n, op werkbezoek. Hj zoekt met nadruk net het gesprek aan de drectetafel. Met het programma van De Vogellanden s hj goed aan zjn trekken gekomen, omdat hj even mee mocht kjken bj behandelngen: 'Ik ze een combnate van professonele deskundghed en warme betrokkenhed.' De wethouder heeft met zjn portefeulle vooral ndrect te maken met revaldate. 'De Wmo-taken zjn verrumd voor de gemeente. Dat gaat verder dan alleen hulp bj het hushouden. Mensen met een beperkng zetten weer stappen naar de samenlevng, daar komt de Wmo n beeld en daar raken we elkaar.' In aprl 2009 s het voltallge college op bezoek geweest, n het kader van de Week van de Verbndng. Vogellanden podum voor drukbezochte markt VrjUtActefmarkt: gezellge drukte De derde VrjUtActefmarkt op zaterdag 4 oktober s succesvol verlopen. Er heerste een gezellge drukte n de gangen, de centrale hal en de sporthal van De Vogellanden. Het aanbod van organsates op de VrjUt- Actefmarkt was heel dvers. Van seraden maken tot demonstrates rolstoelrugby door het natonaal team, er was echt voor eder wat wls. Neuw dt jaar was de nformatemarkt over Net Aangeboren Hersenletsel, waar men nformate kon nwnnen bj Fokus, MEE IJsseloevers, Cerebraal en natuurljk bj De Vogellanden, waar onze maatschappeljk werkers de bezoekers te woord stonden. De organsate van deze brusen - de actvtetenmarkt s n handen van MEE IJsseloevers en De Vogellanden. De verde edte van de VrjUtActefmarkt vndt plaats op zaterdag 3 oktober 2009, wederom n De Vogellanden. -- Velge zorg, altjd en overal -- De Vogellanden tekent voor velghed Op 20 maart 2008 ondertekende Tom van der Beeke namens De Vogellanden het Zwols velghedsmanfest. In 2006 heeft Isala klneken het Centrum Patëntvelghed Isala n het leven geroepen. Dt s een kennscentrum op het gebed van patëntvelghed: snds een paar jaar een belangrjk aandachtsgebed bnnen de gezondhedszorg. De msse van dt Centrum s dudeljk: Velge zorg, altjd en overal. Om dat te bereken s ntenseve samenwerkng nodg tussen alle partjen n de gehele zorgketen. Daarom s het Zwols vellghedsnetwerk opgezet. Met de ondertekenng van het Zwols velghedsmanfest commtteren de leden van het netwerk zch aan het vervul - len van een acteve rol n het velger maken van de zorgketen. Spna bfda sportdag Sporten n een rolstoel? Vet cool! Knderen n de leeftjd tot 25 jaar met spna bfda ut de rego Zwolle hebben op 31 me 2008 kenns gemaakt met verschllende mogeljkheden van aangepast sporten. Deze sportdag s georganseerd door de consulent Revaldate & Sport, na een vraag van het spna bfda team van de Isala klneken. Er s weng bekendhed over de mogeljkheden van aangepast sporten voor deze doelgroep. Voor de spna bfda sportdag hebben zch ongeveer 35 knderen aangemeld. Zj hebben n ver rondes kenns gemaakt met verschllende sporten en actvteten, zoals klmmen en klauteren, rolstoelbasketbal, handbken, paardrjden, rolstoelhockey, rolstoeltenns, bocca (= jeu de boules met zachte ballen). Samen met hun ouders en/of broertjes en zusjes heeft edereen een leuke en acteve mddag beleefd. Even je zorgen opzj, gezellg samen zjn, fjne verwennerj, leuke workshops, goed georganseerd, ontzettend gezellg. Ten nstellngen zetten mantelzorgers n het zonnetje De mantel der lefde Zomaar een greep ut de complmenten de de organsate van de Mantelzorgdag 2008 n Zwolle ten deel vel. Met een opkomst van 250 mantelzorgers met hun enthousaste reactes, kjkt de organsate terug op een geslaagde dag. Mantelzorgers zjn het fundament onder het zorgsysteem, zo sprak wethouder Dannenberg. De Zwolse wethouder van Zorg en Welzjn greep de gelegenhed te baat om zjn waarderng ut te spreken naar de aanwezge mantelzorgers. Mantelzorger zjn s geen keuze, het overkomt je. De geboorte van een gehandcapt knd, een ongeval van je partner, een trauma: het verles van mogeljkheden maakt dat de toekomst er anders ut komt te zen. Hj benadrukte het rsco van overbelastng van mantelzorgers. Omdat je het doet ut lefde, s de kans groot dat je jezelf ut het oog verlest. Daarom s een dag als vandaag zo belangrjk, om eens lekker n het zonnetje gezet te worden. Dat kreeg vorm door mddel van een cadeautje van de gemeen - te en een prma verzorgde mddag n Het Zonnehus. Deze dag werd georganseerd door het Steunpunt Informele Zorg, onderdeel van de Vrjwllgers - centrale Zwolle n samenwerkng met: MEE IJsseloevers, Drezorg, Zorgcombnate Zwolle, Zorgspectrum Het Zand, Dmence, Woonzorgconcern IJsselheem, Fron, De Vogellanden en het Podum van Kerken. De volgende Mantelzorgdag s op zaterdag 8 november De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 15

9 Wetenschappeljk onderzoek n De Vogellanden Bnnen de revaldate wordt n toenemende mate gewerkt met en aan behandelmethodes waarvan de effectvtet bj voorkeur door mddel van wetenschappeljk onderzoek s aangetoond. Ook bnnen De Vogellanden wordt onderzoek gedaan. Het utgangspunt herbj s dat het wetenschappeljk onderzoek gercht s op de onderbouwng van het revaldategeneeskundg handelen en aanslut bj de landeljke onderzoeksthema s. Het wetenschappeljk onderzoek dat n en vanut De Vogellanden plaatsvndt, slut aan bj de speerpunten van het zorg - nhoudeljk beled van De Vogellanden Samenwerkng Het opledngscluster Zwolle (Isala klneken - De Vogellanden) en de afdelng Revaldate van het Unverstar Medsch Centrum Gronngen (UMCG) hebben n 2008 een overeenkomst getekend voor samenwerkng nzake wetenschappeljk onderzoek. Het doel van de samenwerkng tussen UMCG en De Vogellanden s het waarborgen van de kwaltet van het wetenschappeljk onderzoek n De Vogellanden, mede n het kader van de specalstenopledng revaldategeneeskunde. Research Commsse De Vogellanden Om de wetenschappeljke ontwkkelngen n De Vogellanden n goede banen te leden heeft De Vogellanden een Research Commsse ngesteld. Deze commsse advseert de drecte over ngedende onderzoeksprojecten. De lopende onderzoeken zjn onder te brengen n de onderzoeksljnen prothesologe en spastctet. De revaldateartsen-n-opledng zjn n het kader van hun opledng verplcht een onderzoeksproject ut te voeren. Ook andere medewerkers van De Vogellanden ntëren zelf onderzoek of kunnen aansluten bj de bestaande projecten/onderzoeksljnen. De Research Commsse beoordeelt de onderzoeksaanvragen, advseert de drecte en volgt de onderzoeksvorderngen van de Artsen In Opledng tot Specalst (AIOS) en stafleden/medewerkers. Hervoor vndt twee keer per jaar een onderzoeksmddag plaats waarbj alle lopende onderzoeken kort gepresenteerd worden. De Research Commsse bestaat ut: Drs. Erwn Baars (revaldatearts, opleder en medsch hoofd sector Volwassenen), voorztter Dr. Kees Emmelot (revaldatearts, opleder) Drs. Maurts Hoonhorst (revaldatearts) Lex D. de Jong, MSc (fysotherapeut) Evelen Besten (secretarële ondersteunng) Voor meer nformate en vragen kunt u contact opnemen met de Research Commsse, va het medsch secretaraat (038) In 2004 s het onderzoek gestart naar het effect van de nzet van Transcranële Magnetsche Stmulate (TMS) bnnen 48 uur na een hersennfarct. Voorspellende waarde van zeer vroege TMS bj het motorsch herstel van patënten na een hersennfarct Maurts Hoonhorst, revaldatearts, hoopt n 2011 te promoveren met zjn onderzoek: Met TMS wordt beoordeeld of de motorsche zenuwbanen vanut de hersenen naar de speren ntact zjn. Bovenop de schedel worden met een sterk magnetsch veld de hersengebeden de de speren van de arm en hand aansturen geprkkeld. De vraag de tjdens dt onderzoek centraal staat s of de prkkels doorkomen en zo ja, n hoeveel tjd. Dat meten we. Aangenomen wordt dat als de prkkels normaal doorkomen, de kans s op motorsch herstel groter s. Deze utkomst s voor de revaldatebehandelng zeer nteressant. Het gaat om de voorspelbaarhed van het effect op het motorsch herstel. Met de utslag van de metng kunnen behandelaren herover een utspraak doen. Voor revaldanten geeft dt meer nzcht n hun herstel. Dt onderzoek s unek en s mogeljk door de nauwe samenwerkng van De Vogellanden en Isala klneken. Er s al eerder soortgeljk onderzoek gedaan, maar nog net bnnen 48 uur na een hersennfarct. Dat s ook moeljk te organseren, want kort na een hersennfarct s alles gercht op het overleven van de patënt. Dankzj onze samenwerkng s dergeljk onderzoek nu mogeljk. We volgen 73 patënten. Dat s een groot aantal, daarmee ztten we n de top 5 van nternatonale onderzoeken. En met 100% score en 1% dataverles kunnen we zeggen dat we een solde database opbouwen. Daar zjn we trots op. Duurrek en functonele electrostmulate van de hemplegsche arm bj CVA-patënten Fysotherapeut en onderzoeker Lex de Jong s n augustus 2008 van start gegaan met de PAESIS-tral: Postonng And Electrcal Stmulaton In Stroke. Mensen de een beroerte hebben doorgemaakt, hebben doorgaans een slechte prognose van het herstel van hun armfuncte. Revaldatemogeljkheden bljven daardoor beperkt. De kans op het ontwkkelen van secundare complcates zoals afhankeljkhed n de actvteten van het dageljks leven, schouderpjn, contracturen (sperverkortng) en spastctet (sperspannng) worden groter. Om deze complcates tegen te gaan, worden verlamde armsperen soms langdurg gerekt. Ut eerder onderzoek s gebleken dat enkel langdurg rekken van de arm en schoudersperen te weng klnsch relevante effecten opleverde. Daarom werd gezocht naar een effecteve(re) aanvullng. Tjdens dt onderzoek wordt elektrostmulate aan de duurrekbehandelng toegevoegd om het preventeve effect te vergroten. De expermentele behandelng s erop gercht de ontwkkelng van sperverkortngen en een toename van de sperspannng n de verlamde arm te voorkomen dan wel te vermnderen. De vraag bestaat tevens of het voorkomen van deze complcates voor de CVA-patënt ook drecte voordelen bedt, zoals het (makkeljker) kunnen Ontwkkelen van een standaard ter beoordelng van de Revaldatearts Erwn Baars s n 2007 gestart met zjn promoteonderzoek, dat als doel heeft het ontwkkelen van een standaard ter beoordelng van de prothesepassng (ft) van de stomp n de koker bj patënten met een transtbale (onderbeen) amputate. In de dageljkse praktjk wordt de protheseft door de revaldatearts en orthopedsch nstrumentmaker beoordeeld op bass van ervarng. Een belangrjk element bnnen de behandelng van patënten met een amputate aan het onderbeen s het vervaardgen van een adequate prothese. Helaas s er, ondanks nnovate op dt gebed, nog vaak sprake van wonden en pjn aan de stomp de al dan net toegeschreven kunnen worden aan een slechte ft. Daarom s het belangrjk Factoren de nvloed hebben op prothesegebruk na transtbale amputate Bnnen de onderzoeksljn prothesologe vndt het onderzoek plaats van Ard ten Hoff, arts assstent n opledng (AIOS). Hj verrcht een cross-sectonele stude naar de nvloed van specfeke factoren op prothesegebruk bj revaldanten met een amputate aan het onderbeen. Herbj wordt de onderzoekspopulate gevraagd om een enquête n te vullen bestaande ut een SIGAM-scoreljst en de Prosthetc Profle of the Amputee Questonnare (PPA). Op bass van een SIGAM-score wordt de populate verdeeld n twee groepen: Non-Users en Users. Met behulp van de gegevens verkregen met de PPA worden deze groepen vergeleken. Het onderzoek s n 2007 gestart en wordt na verwachtng end 2010 afgerond. Ard wordt begeled door Kees Emmelot, Erwn Baars en de afdelng methodologe van Isala klneken. utvoeren van dageljkse handelngen en het mnder frequent doormaken van schouderpjn. Om dt goed te kunnen beoordelen wordt gebruk gemaakt van een controlegroep de een n duur vergeljkbare, maar n theore mnder effecteve extra behandelng krjgt. Het onderzoek duurt naar verwachtng twee jaar en wordt utgevoerd n dre Nederlandse revaldatecentra, te weten Revaldate Fresland te Beetsterzwaag, het Mltar Revaldatecentrum Doorn en De Vogellanden n Zwolle. protheseft bj de patënt met een amputate aan het onderbeen om de factoren de de ft beïnvloeden te dentfceren. Naast de mechansche factoren spelen ook comfort en psychologsche factoren een rol. Tot op heden zjn er nog maar zeer weng wetenschappeljke publcates met dt onderwerp als thema. We onderzoeken nu welke factoren van nvloed zjn op de ft van de prothese en welke rol zj spelen bj het ontstaan van de stompklachten. Het doel s het ontwkkelen van een beoordelngsstandaard voor revaldateartsen en nstrumentmakers, waarn deze factoren zjn verwerkt. Ons utende ljke doel s om een optmale ft te bewerkstellgen mddels het mplementeren van de ontwkkelde standaard n de dageljkse praktjk. 16 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 17

10 Het meten van (bmanuele) handfuncteontwkkelng bj knderen Wetske Mddelkamp s arts assstent n opledng tot specalst (AIOS). In het kader van haar opledng doet ze onderzoek naar meetnstrumenten de ngezet worden om twee handghed te meten bj knderen met een aangeboren aandoenng van een arm/hand. Het betreft een klnmetrsche revew van de lteratuur. Dt onderzoek valt bnnen de onderzoeksljn spastctet. Het doel van dt onderzoek s om nzcht te krjgen n het hudge aanbod van meetnstrumenten. We brengen n kaart wat er op de markt s en wat er wordt gebrukt n de dageljkse praktjk. Onder meetnstrumenten verstaan we onder andere vragenljsten voor ouders/knderen of testen waarbj knderen handelngen moeten verrchten, waarbj de act vteten op beeld vastgelegd worden en later gescoord. Daarnaast kjken we ook naar de kwaltet van deze meet nstrumenten: tonen ze aan wat de maker belooft en zjn ze ook geschkt voor knderen of zjn ze ontwkkeld voor volwassenen? Dt onderzoek s van toegevoegde waarde voor de praktjk: de ontwkkelng van een knd en de beoordelng of een behandelng effect heeft, s beter te volgen als je adequate meetnstrumenten hebt. Betrouwbaarhed van stompvolumemetngen: vergeljkng van vjf verschllende meetmethoden Vera de Boer s arts n opledng tot specalst (AIOS) en s n 2006 gestart met haar onderzoek. Dt onderzoek valt bnnen de onderzoeksljn prothesologe. Na een amputate neemt het volume van een amputatestomp n de eerste maanden af. Het s van belang om een prothese aan te meten wanneer het stompvolume net meer noemenswaardg afneemt. Methodes voor het meten van het stompvolume zjn tot op heden net goed onderzocht op betrouwbaarhed. Het doel van dt onderzoek s om een meetmethode te vnden, de betrouwbaar het stompvolume kan meten, zodat de afname van het stompvolume vervolgd kan worden n de tjd en zodoende het juste tjdstp voor het aanmeten van de prothesekoker bepaald kan worden. Hermee kan voorkomen worden dat een prothese te vroeg of onnodg laat aangemeten wordt. Vjf methodes worden onderzocht: waterverplaatsng, omtrekmetngen, twee geautomatseerde systemen en antropometrsche metngen (metngen van lchaamsbouw). Doel van het onderzoek s het bepalen welke van de vjf onderzochte methodes het meest betrouwbaar s om het stompvolume te bepalen. Wetenschappeljke actvteten leden Research Commsse Publcates 2008: Baars ECT, Klen L. Troubleshootng bj prothese- en stomp(hud)problemen bj de oudere patënt met een transtbale amputate. Revaldata 2008,141, Baars ECT, Geertzen JHB. A patent wth donnng related stump wounds: a case report. Prosthet Orthot Int 2008, 32: Baars ECT, Djkstra PU, Geertzen JHB. Skn problems of the stump and hand functon n lower lmb amputees: a hstorc cohort study. Prosthet Orthot Int 2008, 32: Baars ECT, Ettema HB, Frtschy WM. Deep venous thromboss n an amputaton stump. Proefschrft HB Ettema 2008, chapter 11: Ettema HB, van Wjhe W, Sze YK, Knollema S, Baars ECT, Verheyen CCPM, Büller HR, Frtschy WM. Pulmonary embolsm, deep ven thromboss, and death after lower extremty amputaton. Proefschrft HB Ettema 2008, chapter 12: CH Emmelot, W Hol, De drekt postoperateve voorlopge prothese bj de transtbale amputate, n: Geertzen JHB, Retman JS (red) 2e druk: Amputate en protesologe van de onderste extremtet, 2008, Lemma Utrecht. Hoonhorst MHWJ, Berg JSP van den, Kwakkel G, Geurts A, Kollen BJ, Emmelot CH, The value of early appled trans - cranal magnetc stmulaton on predctng survval after schaemc stroke, Poster Isala Wetenschapsdag. Kroon GJ, Brnk SM, Houpt P, Emmelot CH, The results of resplntng after faled frst treatment of mallet fngers, Poster FESHH Congress Lausanne. Lex de Jong: PAESIS neuwsbref augustus Voordrachten: ECT Baars: voordracht protheseft voor Werkgroep Amputate en Prothesologe VRA (WAP) te Utrecht. ECT Baars: : ISPO cursus Praktsche keuze- en beslssngsproces voor arbed- en sportgerelateerde beenprothesen te Arnhem, voordracht: Stompproblematek bj de jong acteve prothesegebruker: dagnostek en behandeloptes ECT Baars: : Voordracht Wat s een goede ft? tjdens wetenschapsdag Revaldategeneeskunde Enschede-Gronngen te Enschede CH Emmelot: Revaldate bj handfracturen, landeljke fracturencursus Zwolle Lex de Jong: voorberedende presentates n kader PAESIS-tral voor vakgroep FT, clusters Welewaal en Ibs, Beetsterzwaag en Doorn Lex de Jong: presentate PAESIS-tral tjdens research - bjeenkomsten Lex de Jong: Poster PAESIS-tral Marga Verboom - logopedst en Marëlle Zwaga -logopedst en klnsch lnguïst Marëlle Zwaga en Marga Verboom, twee logopedsten met een passe voor communcate. De één nomneerde de ander voor de Kwaltetsprjs, de bnnen De Vogellanden jaarljks wordt toegekend. 'Het s gewoon een brljant dee' motveert Marëlle haar stem op Marga, de de prjs heeft gewonnen met haar varant op de communcatetranng van mantelzorgers. Het concept van de communcatetranng voor mantelzorgers s net helemaal neuw. De utwerkng zoals deze s doorontwkkeld bnnen De Vogellanden wel. Het begon toen Marga een alleenstaande revaldante behandelde, waarbj ze het netwerk wlde nschakelen. Marga: 'Deze mevrouw had door haar afase veel moete om zch dudeljk te maken, maar ook om anderen goed te begrjpen. Er ontstond bnnen haar vrendennetwerk veel onbegrp, ze werd snel boos en reageerde agressef. We dachten: als het netwerk goed leert begrjpen hoe het bj haar werkt, dan kunnen de exploses van drftbuen wellcht worden voorkomen. Aldus geschedde. De revaldante n kweste was zelf net aanwezg bj deze bjeenkomst. Dat zou net mogeljk geweest zjn, just vanwege haar problematek. Het was een posteve ervarng. Op verzoek vonden er later ook nog twee tranngen plaats op het werk van de revaldante, waarbj veertg collega s aanwezg waren. Bj de bjeen komsten s ze een gedeelte aanwezg geweest. Zo was ze betrokken maar was het net te vermoeend. Een ander voorbeeld van een mevrouw met CVA. Marëlle: Ze zag dat haar famle gefrustreerd raakte. Ze benaderden haar met de meest goede bedoelngen, maar het bleef maar net lukken. Mensen met afase kunnen ongenuanceerd reageren. Omdat ze het goede woord net kunnen vnden. Als het ze net lukt om te zeggen dat er nu lang genoeg s gepraat over een onderwerp, gooen ze bjvoorbeeld tjdens een telefoongesprek de hoorn erop. Dat doet de onderlnge relate geen goed. Tjdens de voorberedngen maakt de revaldante de keuze om net bj bede bjeenkomsten aanwezg te zjn. Ze gaf aan: "Laat ze dan maar samen hun hart luchten, als k er bj ben doen ze dat toch net." En aan mj vroeg ze: "Wl jj ze dan vertellen dat k af en toe wel bot kan doen, maar dat k wel heel veel van ze houd?" Communcatetranng voor mantelzorgers De communcatetranng s een toegevoegde waarde op de revaldatebehandelng. Marga: Door de mensen ut een netwerk te leren wat je allemaal kunt doen om te communceren, wordt de revaldant bj eder bezoek gestmuleerd om te communceren volgens onze aanwjzngen. Dat levert een veel plezerger contact op tjdens bezoekuren en ook heel veel extra oefentjd voor de revaldant. Daarnaast zen de logopedsten dat de revaldanten zch bewuster worden over later, als ze utgereva l - deerd zjn. Er wordt nagedacht aan we je dan hulp kunt vragen en hoe je dat het beste kunt doen. Vaak s het de eerste keer dat een famle of een netwerk met elkaar n gesprek s over wat hun naaste s overkomen. Marëlle: Tjdens zo n bjeenkomst tran je ook de communcate van de mantelzorgers onderlng. Als een moeder zch zo'n zorgen maakt om haar volwassen dochter en de andere knderen wuven dat steeds weg met 'het komt wel goed' dan komt de moeder net toe aan haar verwerkng en zal ze haar dochter net goed kunnen helpen. Of als de famle steeds aangeeft dat hun broer het wel snapt omdat ze hem zen ja-knkken, dan s het goed dat wj her op n kunnen sprngen om ut te leggen dat de vertrouwde patronen van de communcate net meer zjn wat ze waren. Marga: Wj waren gewend om communcateadvezen ut te schrjven en ze mee te geven. Maar dat werkt net altjd. Het s net eenvoudg en het s voor de partner ook vaak te zwaar om de andere leden van het netwerk te nstrueren. Tjdens deze bjeenkomsten kunnen famleleden en naastbetrokkenen oefenen, leren van ons en van elkaar. Bj het revalderen komt er veel neer op de schouders van de partner of andere naasten. Tjdens de communcatetranng staan deze mantelzorgers centraal. 18 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 19

11 s net het ende van de wereld Maran van Velzen- revaldant 12 me Maran van Velzen s met een groep vrenden bezg met hun jaarljkse superrally, een motortoertocht. Deze keer gaat de res naar Denemarken. In Dutsland passeren de motorrjders een brandweercolonne. Een auto komt hen tegemoet. Iedereen had de auto gezen, behalve k. Maran raakt de auto vol aan de zjkant. Met de traumahelcopter wordt Maran overgebracht naar een zekenhus n Kel. Als ze daar wakker wordt, hebben ze haar been al geamputeerd. Ik ben me rot geschrokken. De stomp was enorm dk door het vocht, de wond was nog open. Ik vroeg me af of dat nog wel goed zou komen....weer aan het werk. En k heb zo n gevoel dat me dat gaat lukken Na ten dagen wordt ze overgebracht naar een Nederlands zekenhus en na zes weken komt revaldate ter sprake. Maran durft het nog net aan. Ik was zo slap als een dwel. Ik had gehoord dat je er hard aan het werk moest en daar voelde k me toen nog net goed genoeg voor. Maar als k het van te voren geweten had, was k meteen gegaan. De eerste twee weken bnnen De Vogellanden verlopen erg rustg. Je hebt gesprekken, je wordt geobserveerd en je krjgt de tjd om te wennen. Bnnen je revaldate werk je net zo hard als je zelf wlt, je stelt je egen doelen. Ze vragen je: wat wl je bereken n de toekomst? Mjn doel s: weer aan het werk. En k heb zo n gevoel dat me dat gaat lukken. Dan word k msschen wel de eerste zuster met een prothese! Werk s ontzettend belangrjk voor mj. Ik ben net emand de graag thuszt. Een dagje vrj, dat s heerljk. Maar daarna wl k weer aan het werk, weer lekker tussen de mensen. Met dat doel voor ogen gaat Maran gercht aan de slag met haar revaldate. Ook de mentale kant komt daarbj aan de orde. Ik moest naar de psychologen en het maatschappeljk werk. Ik dacht eerst: dat heb k net nodg. Ik ben wel gegaan hoor, maar k dacht dat k het allemaal wel zelf kon. Ze hebben me mjn gang laten gaan, om me er zelf achter te laten komen. En dat kwam k ook. Ik heb het allemaal op mjn egen tempo en op mjn egen maner kunnen doen. Ze hebben me anders leren denken. Bjvoorbeeld over de reactes van anderen: wens probleem gaat dat worden? Ik heb besloten dat het net mjn probleem gng worden. Daar heb k veel aan gehad. Ik wl alles weer kunnen doen wat k voorheen ook deed. En nets hoeven laten. Dat kan ook, maar je moet er wel wat voor doen, nets gaat vanzelf. Als je wat anders wlt dan de standaarddngen, dan moet je van je laten horen. Standaard krjg je de stomp n hudskleur en worden er stevge schoenen geadvseerd. Zwart past beter bj mj en bj mjn kledng. Dus k heb om een zwarte gevraagd. En k wlde gewoon weer op gympen lopen. Ik kan net meer alles dragen wat k gewend was, want mjn been s dkker vanwege de koker om mjn been, dus k heb mjn stjl wel een beetje moeten aanpassen. Dat geeft ook net. Mjn hoge hakken hoef k net meer aan, maar k wl er wel bljven utzen als mezelf! Mjn hoge hakken hoef k net meer aan, maar k wl er wel bljven utzen als mezelf! Een prothese s net het ende van de wereld. Natuurljk heb k wel eens een slechte dag, dan vervloek k de poot. Ik ben mezelf het meest tegengekomen n de gewone dageljkse dngen. Gewoon even ets doen, zoals k dat gewend was, dat s er net meer bj. Ik moet overal bj nadenken en dat kost veel energe. Mjn condte s nog steeds hopeloos. Als k een rondje met de hond loop ben k al kapot. Daarom wl k zo graag weer gaan hardlopen. Voor het ongeluk stond dat op een laag ptje omdat k bezg was met een stude. Dat wlde k daarna weer gaan oppakken. Maar toen kwam het ongeluk ertussen. Ik heb laatst weer voor het eerst hardgelopen, bj een clnc n Endhoven, van Frank Dk. Dat was super, k kon het gewoon!! Ik ga door met hardlopen. En volgend jaar wl k weer gaan motorrjden. Schakelen met dt been gaat net, maar dat kan k met een aanpassng aan de motor dan met mjn hand doen. En voor mjn voet komt er dan een plankje. Maar eerst wl k zen dat k weer goed n mjn werk kom. Dat s voor nu het belangrjkste. Regonale Verengng van Geamputeerden De Landeljke Verengng van Geamputeerden s de patëntenorgansate voor prothesegebrukers en arm- en beengeamputeerden. De LVvG heeft regonale onderafdelngen, de contacten onderhouden met patëntenplatforms, zekenhuzen en revaldatecentra n hun omgevng. De regonale verengng n Zwolle werkt veel samen met De Vogellanden, bjvoorbeeld n het organseren van bjeenkomsten, voorlchtng en looptranng De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 21

12 Er was eens. Jaren geleden werd n Zwolle het gems ervaren aan mogeljkheden voor klnsche revaldate. Er was een polklnsche revaldateafdelng voor volwassenen n zekenhus De Weezenlanden en er bestond revaldate voor knderen n Vogelweyde. Voor klnsche revaldate moest men ver van hus: naar Enschede, Apeldoorn, Gronngen of Beetsterzwaag. Zorgverzekerng Om dt gat te vullen s door Vogelweyde en De Weezenlanden het ntatef genomen om plannen te maken voor een revaldatecentrum. Dt dee bestond al n de jaren tachtg. Maar door staatssecretars Smons werd n 1992 de vergoedng voor revaldate ut de regulere zorgverzekerng gehaald en onder de AWBZ geplaatst. Daardoor vonden de banken de fnancerng van een neuw revaldatecentrum te rskant en moesten de plannen n de jskast gezet worden. Halverwege de jaren negentg kwam de vergoedng voor revaldate weer terug n de regulere zorgverzekerng. Daardoor konden oude plannen weer opgedept worden en s n 1995 de Stchtng Revaldatecentrum Zwolle opgercht, met als De volgende ten jaar De Vogellanden barst van de ambtes voor het volgen - de decennum. De ambtes zjn vertaald n strategsche doelstellngen voor de komende jaren. Het strategsch beledsplan s met het zorgnhoudeljk beled vastgesteld en vormen de bass van ons handelen. Met elkaar zjn we nmddels al hard aan het werk om deze ambtes en doelstellngen te verwezenljken. Op s het strategsch beledsplan en het zorg nhoudeljk beledsplan te vnden onder de button Organsate. doel op korte termjn een neuw revaldatecentrum te realseren. Voetbalzolder Een projectteam werd n het leven geroepen. Rumte om te vergaderen was er net, maar de projecgroep kon terecht bj onze buur voetbalverengng S.V. Zwolle, op de zolder boven de kantne. Her werden de plannen verder utgewerkt en het personeel aangenomen voor een revaldatecentrum dat letterljk en fguurljk n aanbouw was. In de fase s ook besloten dat er geen klnsche revaldate voor knderen aangeboden zou worden, omdat de vraag daarnaar te gerng was. 15 me 1998 Op 15 me 1998 volgde de ngebrukname van het neuwe gebouw. Het nhuzen kon begnnen en 15 jun hebben we de eerste revaldanten mogen verwelkomen. De offcële openng vond op 13 november plaats door Mr. J.A.M. Hendrkx, toenmalg Commssars van de Konngn n Overjssel. Ten jaar volop n ontwkkelng In de afgelopen ten jaar heeft De Vogellanden haar bestaansrecht meer dan bewezen. Als tweede revaldatecentrum n Overjssel leveren we hoogwaardge zorg dchtbj de leefomgevng van de mensen. De Vogellanden bestrjkt het utgebrede gebed van Zwolle en omgevng, een groot deel van Overjssel, Flevoland, de Veluwe en Zud-west Drenthe. We hebben 50 bedden ter beschkkng voor klnsche revaldate aan volwassenen en we beden polklnsche revaldate aan knderen en volwassenen. De sector Knderen bedt naast de behandelng en dagnostek n de polklneken ook gespecalseerde knderopvang n de Therapeutsche Peuter- groepen. Dat doen ze snds begn 2008 n een geheel neuw, modern en kleurrjk onderkomen. We beden revaldatezorg geïntegreerd aan n het cluster3onderwjs, n samenwerkng met onderwjscentrum de Twjn. Wat ook bjzonder s, s dat De Vogellanden als relatef klen centrum volwaardg opleder s van revaldatearts en. Dat doen we n samenwerkng met de Isala klneken. Ook nvesteren we n wetenschappeljk onderzoek. Deze voorbeelden zjn slechts een greep ut de talrjke ontwkkelngen en resultaten waar we trots op zjn. En ut onderzoek bljkt dat onze revaldanten erg tevreden zjn. En dat bljft voor ons het belangrjkst. De Vogellanden ten jaar jong Foto: Eva Posthuma Op donderdag 15 me 2008 heeft De Vogellanden haar tenjarg jubleum geverd. Een jubleum waar we trots op zjn! Het eerste decennum s op gepaste wjze afgesloten. Met de medewerkers, stagares en vrjwllgers hebben we het feest n twee etappes geverd, met een acteve outdoormddag en een spetterende feestavond. Inmddels zjn we weer overgegaan tot de orde van de dag. Twee tastbare bewjzen zjn nog te bewonderen: een boom en onze verneuwde webste. De boom s geplant door peuters van de Therapeutsche Peutergroepen met de groepsledng, waarbj drecteur Tom van der Beeke ook mocht helpen. Met vereende krachten s deze klus geklaard, onder een stralende zon. De boom staat op het plentje, bj de vlaggenmast, voor het gebouw Knderrevaldate. Op de verneuwde webste s het laatste neuws over De Vogellanden te vnden, nformate over revaldate en de behandelteams, lnks naar patentenverengngen en handge stes en va kunt u ook folders downloaden. 22 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 23

13 Arbeds revaldate: op het snjvlak van revaldatezorg en arbed Aletta Zandbergen - coördnator Arbedsrevaldate Mensen de n het revaldateproces terecht zjn gekomen vanwege ongeval, zekte, hersenletsel of anderszns, hebben te maken met ngrjpende veranderngen n hun leven. Alles staat n een ander daglcht. Lukt het om de draad weer op te pakken? Als het gaat om de terugkeer naar werk of stude, kunnen revaldanten rekenen op de ondersteunng en expertse van de advseurs Arbed. José Kuper, Aletta Zandbergen en Saska Harmens (op de foto v.l.n.r.) zjn gespe calseerd n de wereld van re-ntegrate en van revaldate. Zj zorgen voor de afstemmng tussen revaldatezorg en socale zekerhed. Aletta Zandbergen s coördnator Arbedsrevaldate. Als een revaldant vragen heeft met betrekkng tot terugkeer naar het werk of stude, dan wordt het behandelteam aangevuld met een advseur Arbed. Daarmee s Arbedsrevaldate een ntegraal onderdeel van de revaldatebehandelng. Het s optoneel: als er geen vragen of wensen zjn, dan komen we ook net n beeld. In het eerste consult door de revaldatearts wordt nagegaan of er een arbedshandcap dregt of aanwezg s en of ntervente door de advseur Arbed s gewenst. Is dat laatste het geval, dan volgt er een consultaanvraag voor Arbedsrevaldate. Wj nemen vervolgens een arbedsanamnese af. Hern wordt alles rondom de bestaande en gewenste actvteten geïnventarseerd. Daarbj moet je denken aan nformate over de werkgever, opledng, utkerng, arbedsbelevng, gevolgen van de aandoenng, actvteten de buten het werk werden ondernomen en re-ntegrateactvteten. In het teamoverleg worden de behandeldoelen besproken. Onze revaldanten hebben altjd te maken met complexe problematek. Samen zoeken we naar een neuwe balans tussen wat men wl en wat de mogeljkheden zjn. Bnnen het teamoverleg worden dan de prorteten gesteld. Als het behandelplan s opgesteld, dan gaat het revaldateteam met de revaldant aan de slag. De actvtetentherapeut, ergotherapeut, fysotherapeut, logopedst, maatschappeljk werk, psycholoog: alles wat nodg s wordt ngezet om gercht aan de slag te gaan met de doelen de de revaldant heeft gesteld. Je lchaam s veranderd, jj bent veranderd. Hoe ga je om met je energe, met het fet dat je omgevng anders op je reageert, dat je hulpmddelen nodg zult hebben? Deze vraagstukken worden geïntegreerd bnnen de revaldatebehandelng. De advseur Arbed houdt het aspect van het werk onder de aandacht. Dat s de kracht van het nterdscplnar werken. De afstemmng s optmaal. De terugkeer naar het arbedsproces of opledng s voor een grote groep revaldanten een langdurg en complex traject. Veel partjen spelen herbnnen een rol. De advseurs Arbed hebben n de loop der jaren een utgebred netwerk opgebouwd dat zorgvuldg wordt onderhouden. Revaldatezorg rcht zch op wonen, leven en maatschappeljk functoneren, waaronder werk of stude. Elke speler n dt veld heeft zjn specfeke deskundghed. Wj kennen deze organsates en nstantes en weten waar hun specfeke deskundghed lgt. We hebben elkaar nodg vanwege de aanvullende expertse. Als een revaldant bj ons klaar s, kunnen we hem of haar adequaat doorverwjzen. De afstemmng van revaldatezorg naar het vervolgtraject s hermee ook optmaal. Het werkt ook andersom: het netwerk weet ook ons te vnden. We stellen onze expertse graag beschkbaar aan mensen de net revalderen n De Vogellanden. Dat kan zjn n de vorm van dagnostek, adves of begeledng. Onze revaldanten hebben te maken met lchameljke of cognteve beperkngen, of een combnate van bede. De hulpvragen zjn heel verschllend, maar hebben allemaal te maken met advserng en coachng met betrekkng tot (re)ntegrate n werk of stude, of hebben te maken met de regels en wetten waar je mee te maken krjgt. Er zjn zoveel nstantes, kom er maar eens achter bj we moet je zjn, waar je aan moet voldoen en wat je moet doen. Het s een doolhof. Samen komen we daar altjd ut. Net Aangeboren Hersenletsel en Arbedsrevaldate Op het specfeke terren van Net Aangeboren Hersenletsel (NAH) s de samenwerkng met RozyWerk en InteraktContour geformalseerd n een samenwerkngsconvenant. Daar s voor gekozen vanwege de complextet van deze doelgroep, de veel moeljkheden ondervndt n alle facetten van wonen, leven en werk. Met MEE IJsseloevers hebben we getekend voor het clëntvolgsysteem, waarn revaldanten met NAH gevolgd worden na ontslag ut het revaldatecentrum om knelpunten n de thusstuate zo snel mogeljk te sgnaleren en adequate ondersteunng n te zetten. Kjk op voor het artkel Neuwe aanpak Net Aangeboren Hersenletsel. 24 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 25

14 Ons leven ljkt zo langzamerhand weer n gewone proportes te komen Thea en Bertl Bello voormalg revaldant en ld Clëntenraad 30 november Na een vergaderng op de golfclub krjgt Bertl Bello een ernstg auto-ongeluk, op een afgelegen parallelweg. Een passant op de hoofdweg merkt de auto van Bertl op, de tegen een boom staat. Hj keert om, tkt het raampje n en zet de motor af om te voorkomen dat de auto n brand vlegt, belt 112 en redt daarmee Bertl s leven. Brandweer en ambulancepersoneel bevrjden Bertl ut het wrak. Ondertussen wordt Thea gebeld. De echtgenoten komen geljktjdg n het zekenhus aan. Thea: Wj hebben de nacht samen n het zekenhus doorgebracht. Ik met onze knderen en famle n een specale wachtrumte, Bertl op de operatetafel. Het zag er slecht ut, de overlevngskansen waren gerng. We gaan hem eerst weer n elkaar zetten, vertelden de artsen ons. Wj konden nets anders doen dan wachten. Na twee weken op de ntensve care werd de toestand weer wat stabel en konden we voorzchtg aan later gaan denken. Het was een angstge tjd. Bertl maakte deze perode deels bewust mee. Hj had erg veel pjn en was nog net bezg met de dag van morgen. Daarna kwam pas het besef: je hebt het overleefd. En je bent nvalde. Bljf je dat, of ga je ook nog wat kunnen? Het werd dudeljk dat het revalderen n hele klene stapjes zou gaan. Bertl: Ik kon eerst net eens ztten. Ik was 17 klo afgevallen, k moest eerst ztvlees kweken. Het eerste doel was de motorek van mjn armen weer op gang te krjgen. De ergotherapeut kwam aan bed om oefenngen met mj te doen. In de tjd heb k de hele Vogellanden gezen vanut bed, ze reden me overal naar toe, naar de tun, het restaurant. Revaldate s topsport. Zwaar, maar het s prma te doen, vndt Bertl. Klene voorutgangen worden geboekt, waar je zelf heel blj mee bent, maar de toeschouwer aan de zjljn maakt het proces vanut een ander perspectef mee: Om het te zen s het soms vreseljk, zegt Thea. Natuurljk ben je blj met elke voorutgang de wordt gemaakt. Maar k keek net naar een revaldant de voorutgang boekte, ík zag mjn man de haast nets meer kon! En dan moest k juchen en blj zjn, terwjl het mj soms zo dep raakte. Ik ben er wel eens bj weggelopen. Na dre maanden verrulde Bertl het bed voor een rolstoel. De bewegngsvrjhed werd groter en na vjf maanden mocht hj voor het eerst een mddagje naar hus. De datum staat hun nog helder voor de geest: 29 aprl, de verjaardag van Thea. Dat was heerljk: endeljk weer eens alleen met elkaar. Je bent nvalde. Bljf je dat, of ga je ook nog wat kunnen? In een rolstoel ztten was confronterend. Thea: Bertl was een weekend thus geweest en k zou hem zondagmddag weer terug brengen. We zouden nog even naar het Staphorster bos gaan, net als voor het ongeluk. We hadden ons noot gerealseerd dat je zoveel last kunt hebben van een steentje of een takje. Het werd een grote teleurstellng. Het echtpaar Bello bljkt vndngrjk en laat zch net ontmoedgen. Je kunt noot meer terug, je moet voorut. We zjn mogeljkheden gaan zoeken om de draad weer op te pakken, om samen weer leuke dngen te doen. We hebben ontdekt dat terrasjes aan de waterkant makkeljker te benaderen zjn en je daar heerljk kunt geneten. En zo hebben we meer van Nederland gezen dan als Bertl geen ongeluk had gehad. Daarvoor zwerven we altjd door Europa. Bertl: Het zou een lange revaldate worden, met lage verwachtngen. Op lopen mochten we net hopen. Dat s toch gelukt. Tjdens de revaldate ben k met een ergotherapeut naar het staton geweest, om te leren n en ut de tren te stappen. Toen k dat eenmaal kon, ben k geljk naar mjn zoon n Amsterdam gegaan. En onlangs ben k helemaal alleen naar mjn zus n Italë geresd. Ik kan nu alles weer! Thea: Ik hou mjn hart nog wel eens vast hoor, Bertl neemt soms te veel rsco. Bertl: 2007 was een slecht jaar. Ik ben toen gevallen n de badkamer en daar ben k langzaam van hersteld. Thea: Ons leven heeft op de kop gestaan, maar met z n allen zjn we er doorheen gekomen. De steun van onze knderen, famle, vrenden en ook de buren s ontzettend belangrjk geweest. We hebben nu het gevoel dat we er bjna doorheen zjn, we pakken de draad weer op. Ons leven ljkt zo langzamerhand weer n gewone proportes te komen. Clëntenraad De Clëntenraad behartgt en komt op voor de belangen van alle revaldanten. Dt doet de Raad door mee te denken en te advseren (gevraagd en ongevraagd) bj ontwkkelngen en besluten van de organsate. De leden van de raad zjn revaldanten, voormalg revaldanten of hun famleleden. Snds dre jaar s Bertl Bello ld van de Clëntenraad. Ik ben blj dat k ets terug kan doen. Ik heb het her goed gehad. De verplegng, de behandelaren, altjd stonden ze voor ons klaar. Ze leken onvermoebaar. Dat hebben we bjzonder gewaardeerd. Ld worden van de Clëntenraad of een vraag voor de Clentenraad? Schrjf, mal of bel: Clëntenraad De Vogellanden, Postbus 1057, 8001 EB Zwolle e-mal: clentenraad@vogellanden.nl tel: (038) Voorztter: dhr R. van Beveren 26 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 27

15 Achter elke revaldant staat een team. Knderrevaldate n De Vogellanden Knderrevaldategeneeskunde s een specalsme dat zch rcht op lchameljk gehandcapte knderen. Bj De Vogellanden s dt ondergebracht bj de sector Knderen. Specalstsche kenns en betrokkenhed bj het gezn als geheel gaan her hand n hand. Gezn n zcht Een motorsch probleem kan bj een zeer jong knd een achterstand n de ontwkkelng veroorzaken. Dat kan komen door de gevolgen van een zekte, of door een aangeboren of verworven aandoenng. En dat heeft gevolgen voor het hele gezn. Bnnen de sector Knderen heeft men het gezn n zcht. Utgangspunt: het knd s unek, het gezn er omheen ook. Ouders en behandelaren werken nauw samen om te komen tot een geznsgerchte aanpak. In dt partnerschap worden zenswjzen van ouders en behandelaren samengebracht tot een gezamenljke vse. Concrete stappen om te komen tot de geznsgerchte aanpak zjn n 2008 al gezet. En het smaakt naar meer. De zorg logstek s herbj ook een belangrjk aandachtspunt. Hoe rcht je de werkprocessen n, zodat het ook goed past n het geznsleven? Clustermanager Hanneke Vos: Het s een puzzel om dt te organseren. Bestaande en vertrouwde patronen doorbreken we om geznsgercht te werken. We hebben een behoeftepelng gedaan naar de wensen van ouders als het gaat om de tjden van de besprekngen, waarn de knderen besproken worden door behandelaren en ouders. Er bljkt een dudeljke behoefte te zjn om deze s avonds te laten plaatsvnden, zodat het beter n te passen valt n het schema van ouders. We zjn her nu mee gestart bnnen de therapeutsche peutergroepen. Het s een plot, we gaan bekjken hoe het ons allen bevalt. Het zorgaanbod ontwkkelen we ook verder op bass van de vraag vanut het gezn. Voorbeelden hervan zjn de ouder-kndgroep Njntje, de ouder - gespreksgroep en de gebarencursus voor ouders. De eerste aanzet voor het geznsgercht werken s nu concreet, maar we zjn nog net utgeleerd. Met ouders werken we samen verder. Het s een contnu proces. Therapeutsche peutergroepen Bnnen De Vogellanden bestaat voor knderen tot ver jaar de mogeljkhed tot plaatsng n de therapeutsche peutergroepen (TPG). Afhankeljk van de leeftjd, het ontwkkelngsnveau en de zorgvraag komen de knderen één tot zes dagdelen per week. Voor de allerklensten s er een ouder-kndgroep. Daarnaast bestaat er nog een groep voor knderen met een lchte motorsche stoorns. Knderen kunnen voor groepsplaatsng n aanmerkng komen wanneer sprake s van een motorsche stoorns de een bedregng vormt voor de normale ontwkkelng. Daarnaast zjn er veelal problemen op andere gebeden zoals spraak-taalontwkkelng, verstandeljke en socaal-emotonele ontwkkelng. De groepen worden begeled door een therapeutsch peuterledster en een assstent. In een velge omgevng stmuleren de begeleders de motorsche ontwkkelng, de spraak-taalontwkkelng en de verstandeljke en emotonele ontwkkelng (weerbaarhed) van het knd, zodat het zch utendeljk zo zelfstandg mogeljk kan redden. Het samen plezer hebben en spelen staat voorop. Er zjn regelmatg groepsbehandeluren de worden geled door de therapeuten. Bnnen de TPG krjgen de knderen ook, waar nodg, ndvduele behandelngen. In hetneuw Modern, kleurrjk en van alle gemakken voorzen: begn 2008 s het neuwe gebouw van de Knderrevaldate n gebruk genomen. Behandelaren en archtect hebben met vereende krachten samengewerkt om te komen tot een ontwerp dat geschkt s voor de specale gebrukers. De openngshandelng werd verrcht door Ernst Klunder, voorztter van de Raad van Toezcht en Tom van der Beeke, drecteur van De Vogellanden. 28 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 29

16 Achter elke revaldant staat een team. Kennsteams n de polklneken Bnnen de sector Knderen van De Vogellanden verzorgen we een utgebred polklnsch behandelaanbod. De zorg wordt geleverd door verschllende behandel- en kennsteams. Een onderverdelng s gemaakt op bass van leeftjd. Knderen onder de 4 jaar worden behandeld bnnen de Vroegbehandelng en de Therapeutsche Peutergroepen. Oudere knderen worden gezen n het behandelteam 4-18 jargen of n de teams de werken bnnen het cluster 3 onderwjs op onderwjscentrum de Twjn (mytylschool) waarmee een nauwe samenwerkng bestaat (ze pagna 34). Bnnen de polklneken werken we met verschllende kennsteams, waaronder het CP-team (Cereberale Parese) dat zch rcht op de dagnostek en behandelng van spastctet van de benen; het Handenteam, met aandacht voor behandelng van spastctet; het eetteam; het pjnteam; het DCD-team (Developmental Coordnaton Dsorder); het NMA-team (Neuro Musculare Aandoenngen); team voor knderen met aangeboren en verworven arm-en handafwjkngen; team voor knderen met obstetrsch plexus brachalsletsel. Het CP-team van de sector Knderen rcht zch op de dagnostek en behandelng van spastctet, met als belangrjkste doel het verbeteren van het looppatroon door mddel van expertse en mogeljkheden voor een gespecalseerde gangbeeldanalyse. Gangbeeldanalyse wordt vaak geassoceerd met lopen. Bnnen De Vogellanden spreken we lever over bewegngsanalyse; we kjken naar het bewegen n het algemeen en naar het lopen n het bjzonder. Gangbeeldanalyse wordt gebrukt om het loop- en bewegngspatroon n beeld te brengen. Met behulp van vdeo-opnames n combnate met regstrate van de speractvtet kan op de computer letterljk stap voor stap bekeken worden hoe emand beweegt en welke sper de klachten veroorzaakt. Een spastsche sper verstoort het evenwcht. Andere speren passen zch aan. Ze verslappen, of doen soms nets meer. Dat kan verschllende klachten veroorzaken. Bj gangbeeldanalyse gaan we op zoek naar de sper de het afwjkende patroon veroorzaakt. Op de te onderzoeken speren worden plakkertjes geplakt. Deze plakkertjes zjn met kabels verbonden aan een kastje dat het knd op de rug meedraagt. Zo worden de beelden doorgegeven de we kunnen utlezen n een flm. Met gangbeeldanalyse ze je dngen de de revaldateartsen of fysotherapeuten met het blote oog net zen. Het s een hulpmddel voor verfjnde dagnostek. Op bass van de beelden kunnen we beoordelen wat de beste oplossng s voor de klachten: behandelng met botox, operate, of het gebruk van orthese (spalk). De gangbeeld - analyse levert ook aandachtspunten voor fysotherape op. Door de spastsche sper te njecteren met botox, verlamd deze sper en krjgen de andere speren kans om zch te herstellen. In de perode dat botox werkzaam s, wordt er gercht getrand. Met deze verfjnde dagnostek kunnen we zo vroeg mogeljk de aandoenng onderkennen en behandelen. Deze aanpak levert aantoonbaar meer resultaat op. We zen meer stabltet n het lopen, waardoor hulpmddelen mnder of soms helemaal net meer nodg zjn. Omdat de houdng verbetert, kost het bewegen en lopen mnder energe. De loopafstand- en snelhed gaat voorut en we zen een vermnderng n het vallen en strukelen. Handenteam Goed het stuur van je fetsje kunnen vasthouden, of gewoon n je handjes kunnen klappen net als de andere knderen. Het gebruk van de hand vergroot de wereld van een knd en s van groot belang voor de zelfstandghed en mobltet van een knd. Het Handenteam van de sector Knderen s gespecalseerd n de behandelng van knderen met Cerebrale Parese (CP) de te maken hebben met spastctet n een hand of bede handen, n de arm of schouder. De neurologsche oorzaak van de spastctet s net weg te nemen, maar het s wel goed te behandelen. Vaak gebeurt dt door mddel van een operate of een botulne toxne behandelng. In Nederland zjn er twee zekenhuzen waar deze operates utgevoerd worden, waarvan er één n Zwolle n de Isala klneken. De Vogellanden partcpeert n dt handenteam. Plastsch chrurg Peter Houpt opereert de knderen n het zekenhus, de botox behandelng en de nazorg vndt plaats va de pol van de sector Knderen van De Vogellanden. Knderrevaldatearts Nanne Land constateert dat er nog veel onbekendhed s over de mogeljkheden voor behandelng van deze groep knderen. De kenns s n Zwolle geconcentreerd n dt handenteam. We zen dat er veel mogeljkheden net benut worden, omdat men net weet wat er mogeljk s. Bnnen de revaldategeneeskunde kjken we naar het geheel, nemen we alle factoren n ogenschouw. Het gaat er net alleen om wat er medsch-technsch mogeljk s, maar we kjken ook of het knd tranbaar s en ook of de ouders toe zjn aan een operate. Een operate s ngrjpend. Voor het knd en ook voor het gezn. Bj sommge knderen stellen we soms ook een behandelng met botox voor. Daarmee leggen we de spastsche sper lam en kan men het verschl n mogeljkheden ervaren. Dat verschl s vaak net voor te stellen. 30 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 31

17 Een team van professonals schaarde zch om ons knd Heleen van den Belt - moeder van revaldant Heleen van den Belt - van der Pjl s moeder van Lucas (4 ½ ) en Mjntje (2 ½) en echtgenote van Frank. Door zoon Lucas maakten ze kenns met De Vogellanden: Lucas ontwkkelde zch langzaam. Langzamer dan gemddeld. Toen hj anderhalf jaar oud was, lep hj net en sprak hj net. De husarts gaf aan dat we ons geen zorgen hoefden te maken. De knderarts de we vervolgens bezochten, gaf ook aan dat er geen reden was tot ongerusthed. We bezochten een knderfysotherapeut, om te oefenen met Lucas. Toen Lucas dre werd en nog net kon lopen, kregen we een verwjzng naar De Vogellanden, voor dagnostek. De eerste stap over de schedsljn was moeljk. Eng ook. Ik kende De Vogellanden net, dacht dat het ets was voor gehandcapte knderen. De schedsljn was voor mj toen nog heel dudeljk: er was een gewone wereld en de andere wereld. En n de andere wereld, daar hoorde mjn mooe joche net thus. De eerste stap over de schedsljn was moeljk. Eng ook. Maar voor het eerst hoorden wj: Dan zullen julle het wel zwaar hebben. De bevestgng en de erkennng, dat heeft ons erg goed gedaan. Er zjn zoveel momenten van twjfel geweest. Dat je je afvraagt of we het langzaam zjn van Lucas net teveel aandacht hebben gegeven, msschen was er nderdaad nets om ons zorgen over te maken. Msschen komt het nog wel goed... De utslag was confronterend: Lucas functoneerde ver beneden leeftjdsnveau wat hj later overgens nhaalde - en hj bleek atactsch. Lucas loopt alsof hj dronken s en hj valt veel. Bj De Vogellanden schaarde zch een team van professonals om ons knd. Eerst de afspraak met de revaldatearts. Vervolgens de ergotherapeut, de fysotherapeut, de orthopedagoog en de logopedst, de met Lucas gngen spelen en hem observeerden. Samen kjken ze naar je knd. Ik voelde me sereus genomen. Er werd naar mj gelusterd. Het voelde als een warm bad. De behandelaren werken samen, hebben contact met elkaar en met jou. Onze behoefte aan nformate werd her endeljk bevredgd. Wj hadden zo veel vragen. De vragen de wj stelden konden net beantwoord worden door de professonals n de gewone wereld. In het team van De Vogellanden bleek de kenns wel aanwezg. De vraag de ons steeds bezgheld: wllen we ons knd tussen gewone of gehandcapte knderen? Dat bljft een lastge vraag. Lucas kon na de dagnostek drect terecht n groep Jp, een groep voor knderen met een lchte motorsche handcap en gedragstoornssen. Bj juf Jacquelne en juf Suzan. Dat was een geweldge ervarng. De juffen zjn zo attent. Een voorbeeld: er was ets met de schoenen van Lucas, daar zou k voor moeten komen. Maar de juffen waren al n acte gekomen en hadden het al geregeld. Of toen Lucas een wondje aan zjn voet had. Had de assstent van de revaldatearts er al naar gekeken en lag het receptje klaar. De klene dngen, de zjn zo belangrjk. Er s al zoveel dat je moet doen en regelen. Dan zjn dat cadeautjes. Samen sta je n het proces en dat voelt goed. Het team van De Vogellanden helpt je zoeken. Zoeken naar de juste plek. Samen sta je n het proces en dat voelt goed. Lucas zt nu op de kleuterschool, van onderwjscentrum de Twjn. Voor controle s hj nog bj de revaldatearts. Motorsch gaat het beter met hem, Lucas weet beter om te gaan met zjn lchaam en de beperkngen. Zjn gedrag s onze grootste zorg op dt moment. Voor ons gaat het zoeken door. Ouderkamer Heleen van den Belt s actef betrokken bj de oprchtng van de Ouderkamer. Een plek waar ouders elkaar kunnen ontmoeten en nformate kunnen vnden en delen. Heleen: Zo n plek had k goed kunnen gebruken. Als k terugkjk, s de begnperode een bepalende perode n je leven. Ik was zwanger van Mjntje, we wsten nog net wat er met Lucas was. Je krjgt veel advezen, van famle, van vrenden. Goed bedoeld, maar vaak pjnljk. Contact met andere ouders, de hetzelfde meemaken als jj s dan zo belangrjk. Maar waar ontmoet je elkaar? Je zegt wel eens tegen een andere ouder we spreken nog eens af maar daar komt het net van. Met de Ouderkamer om de hoek s dat veel makkeljker. Kun je gewoon even een bakke doen met emand de hetzelfde meemaakt als jj De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 33

18 Achter elke revaldant staat een team. Rt naar zelfstandghed Revaldate en onderwjs Samen sterker *) Sensogym: een vorm van bewegngsonderwjs gercht op het ontwkkelen van lchaamsbesef en een lchaambeeld, nodg voor een knd om zch te leren orënteren n de rumte. *) Hallwck-zwemmen: een methode waarbj gewerkt wordt aan de bassvoorwaarden voor het leren zwemmen. *) Audteve tranng: een leerljn gercht op het ontwkkelen van lustervaardgheden de nodg zjn om te kunnen leren lezen. De Twjn s een onderwjscentrum voor de rego Zwolle voor leerlngen n de leeftjd van 4-19 jaar met een lchameljke, een verstandeljke of een meervoudge beperkng. De Vogellanden verzorgt de revaldatebehandelng van een deel van deze leerlngen. Ieder z n vak? De Twjn en De Vogellanden doen meer dan alleen hun egen dng. Het gezamenljke doel s dat hun knderen zo zelfstandg mogeljk leren functoneren n de maatschappj. Revaldate en onderwjs: een duurzame relate De Vogellanden en onderwjscentrum de Twjn werken al jaren nauw samen. Van de crca 325 medewerkers van De Vogellanden werken er zo n vjftg n cluster de Twjn; daarnaast werken er ver therapeuten n dt cluster n denst van de school. Het belangrjkste voordeel van de samenwerkng s dat de behandelng de een leerlng nodg heeft, geïntegreerd plaatsvndt. Revaldate, onderwjs en ouders stemmen alle benodgde begeledng op elkaar af. De verschllende hulpvragen en begeledngsplannen van ouders, behandelaren en leerkrachten / klassenassstenten worden n één verslag gestroomljnd: Een Knd Een Plan (EKEP). Er zjn voor edere leerlng vaste bespreekmomenten - perspectefbesprekngen genoemd - waarn ouders, leerlngen en betrokken professonals een samenhangend plan voor de komende perode maken. Bnnen het revaldateteam werken dverse dscplnes onder ledng van de revaldatearts. Behandelaren zjn thus n het egen vakgebed, maar zjn ook n staat om over de grenzen van hun egen dscplne heen te kjken. De therapeuten van De Vogellanden hebben naast de revaldatebehandelngen ook onderwjsondersteunende taken n hun pakket. Met hun specfeke deskundghed vanut de revaldate, zjn de logopedsten, fysotherapeuten en ergotherapeuten van De Vogellanden betrokken bj verschllende onderdelen van het onderwjsprogramma, waaronder sensogym, hallwck-zwemmen, audteve tranng*, gebarentaal, werken met spraakcomputers, handvaardghed et cetera. Hermee vloeen revaldate en onderwjs n elkaar over. Het voordeel voor de leerlng en ouders s dat de benodgde revaldatebehandelngen worden aangeboden n de schoolomgevng, bnnen schooltjd. Ontwkkelen met passe De Vogellanden en de Twjn dragen al jaren samen zorg voor hun knderen. De passe s er nog steeds net ut. Integendeel: de ontwkkelngen butelen over elkaar heen! Om een paar voorbeelden te noemen: de netwerken van school en revaldate zjn aan elkaar gekoppeld, waardoor artsen, therapeuten en leerkrachten nu gezamenljk documenten kunnen nvullen. Er s een groot aantal verbeterpunten aangepakt de de kwaltet van zorg en onderwjs onmddelljk ten goede komt, varërend van nformate over elkaar op eders webste tot nvoerng van neuwe onderzoeksnstrumenten. Tot slot s ook een aanvraag voor een zorgverneuwngsproject op het gebed van transte (de overgang van knder- naar volwassenrevaldate) ngedend èn goedgekeurd. Voor meer nformate over onderwjscentrum de Twjn: Twee ergotherapeuten van cluster de Twjn, Monque Beek en Sandra Rekers, zjn enkele jaren geleden begonnen met het schrjven van een tranngsprogramma voor knderen de n een rolstoel met hoofd-/voetbedenng rjden. Met geld ut het zorgverneuwngsproject s dt tranngsprogram ma gerealseerd, een scholngstraject opgestart en een voorlchtngs-dvd ontwkkeld. Op 28 maart 2008 s door De Vogellanden het symposum Rt naar zelfstandghed georganseerd. In dt symposum stond de begeledng van knderen de n een rolstoel met hoofd-/voet bede nng rjden centraal. De voorlchtngs-dvd s bj deze gelegenhed n premère gegaan. Het symposum-programma s gepresenteerd door gespecalseerde medewerkers van De Vogellanden n samenwerkng met externe deskundgen. Het tranngsprogram - ma heeft ertoe geled dat er bnnen onderwjscentrum de Twjn snds het schooljaar een klas s specaal voor knderen met een rolstoel met hoofd-/voetbedenng: de DoorZ-groep. Het tranngsprogramma s geïntegreerd n het lesprogramma. Meer nformate s te vnden op: De voorlchtngs-dvd s ook te bestellen va 34 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 35

19 Achter elke revaldant staat een team. Van MG-A naar MG-beter Een heel moo voorbeeld van samenwerkng tussen onderwjs en revaldate s het aanbod aan knderen van 4-12 jaar met een meervoudg complexe handcap (MCG). Deze knderen zjn een relatef neuwe doelgroep. Voor hen s n de afgelopen perode n het zorgverneuwngsproject van MG-A naar MG-beter een neuwe maner van werken ontwkkeld. Herbj s het accent verschoven van ndvduele therape naar ntenseve groepsbehandelngen. Het grote voordeel van de maner van werken s dat edereen het knd op dezelfde maner benadert en hanteert. Het krjgt herdoor veel meer mogeljkheden tot herhalng. En herhalng s een belangrjke maner van leren. Rode draad n de benaderng s het opvoedngs- en ondersteunngsprogramma voor mensen met zeer ernstge verstandeljke en meervoudge beperkngen van C. Vlaskamp. Dt s een doelgerchte en systematsche maner van werken, met als utgangspunt dat gedrag een sgnaal s waarmee een persoon je ets wl vertellen. Over edere leerlng wordt nformate en ervarngskenns op paper gezet om een goed beeld te krjgen. Aan de hand van dt zogenaamde persoonsbeeld formuleren ouders, revaldate- en onderwjsmedewerkers samen het perspectef en de mogeljkheden van de leerlng. Deze vormen de ledraad voor de leer- en ontwkkelngsdoelen, waaraan door alle betrokkenen wordt gewerkt. Tjdens een perspectefbesprekng komen alle betrokkenen rond het knd bj elkaar. Daarnaast worden alle onderwjs-revaldatedoelen zoveel mogeljk geïntegreerd n de onderwjsgroep. Therapeuten van De Vogellanden hebben daarn een acteve nbreng, waarbj ntensef wordt samengewerkt met de groepsledng van de Twjn. Wekeljks nemen de leerlngen deel aan de verschllende therapegroepen: zwemmen, tranen van motorsche vaardgheden en de zntuggroep. Herbj s veel aandacht voor communcate en alledaagse vaardgheden, zoals het aan- en utkleden bj het zwemmen. De therapeuten zjn bj de therapegroepen aanwezg en beden ook ondersteunng bj audteve tranng, handvaardghed, eten, koken en brood smeren. Voor ouders de overwegen om hun knd aan te melden voor het MG-A onderwjs s de folder Revaldate en Onderwjs: bnnen de MCG ontwkkeld. Deze s te downloaden op of op te vragen va het secretaraat van cluster de Twjn tel. (038) Kdsclub, een bjzondere sportverengng Annek van Vlsteren - bewegngsagoog en consulent Revaldate & Sport Elke zaterdagochtend, tussen 9 en 12 uur, s het dolle pret n de sporthal van De Vogellanden. Knderen van 4 tot 12 jaar komen dan sporten, zwemmen, spelen en ravotten bj Kdsclub, een bjzondere sportverengng n Zwolle voor knderen met een beperkng. Een co-producte van De Vogellanden en Stchtng Kds Zwolle. Annek van Vlsteren s bewegngsagoog en consulent Revaldate & Sport. Door mjn werk kwam k erachter dat er net veel keuze s voor knderen met een beperkng. Daar kun je tegenaan bljven kjken, maar je kunt ook ets gaan doen. In 2008 s Annek op zoek gegaan naar mogeljkheden voor deze knderen om n hun vrje tjd te sporten. Ik kwam terecht bj de Stchtng Kds, bekend van de Club Extra sportgroepen en oot opgercht n Zwolle. Deze stchtng rcht zch op knderen met een motorsche achterstand, de onhandge knderen zeg maar, de buten het regulere sportaanbod vallen. Ik heb hen gevraagd om mee te denken over een sportgroep voor knderen met een lchameljke beperkng. De knderen van ver tot acht jaar doen sportactvteten Het ntatef krjgt van alle kanten posteve reactes. Het project s n zjn nog maar korte bestaan genomneerd voor de Rchard Krajcek Award Overjssel, heeft de warme belangstellng van servceclub Kwans, en mocht een moo geldbedrag n ontvangst nemen na een benefetavond. Verschllende meda hebben aandacht aan het project besteed. Zo hebben er al artkelen n de Stentor, de Peperbus en Sportmotef van de Swollenaer gestaan. Ook ouders zjn postef. Sommge ouders gaan boodschappen doen als de knderen sporten, maar andere ouders ztten her samen bj de sporthal. Ik hoor hoe ze onderlng ervarngen utwsselen. En de knderen de meedoen zjn heel enthousast en dat s utendeljk waar het om gaat. Annek s blj met de posteve reactes: Het s ontzettend leuk als je ets bedenkt en het loopt dan zo goed! Annek heeft actef gelobbyd en doorgezet. In aprl 2008 nam ze plaats ze n het bestuur van Stchtng Kds Zwolle en n september zjn de sportgroepen van start gegaan, onder de naam Kdsclub. De knderen van ver tot acht jaar doen sportactvteten, gercht op bassvaardgheden van bewegen, zoals gooen, klmmen, klauteren, vangen of tk spelen. Zo ontdekken ze wat ze allemaal kunnen. De groep van negen tot twaalf jaar doet dat ook, maar daar rchten we ons ook op de keuze van een egen sport. Snds januar s er ook een zwemgroep, de gaat van watergewennng tot het leren voortbewegen n water. Als bljkt dat de knderen een zwemdploma kunnen halen, worden ze voor het laatste stukje verwezen naar de regulere zwemles. De Kdsclub s bestemd voor knderen van 4-12 jaar met een lchameljke beperkng. Tjd: zaterdagochtend uur Plaats: Sporthal en zwembad De Vogellanden Kdsclub wordt gefnancerd ut contrbute en subsdes van Hervormd Weeshus Zwolle, Kwans en de NSGK (Nederlandse Stchtng voor het Gehandcapte Knd). Voor meer nformate: a.van.vlsteren@vogellanden.nl en 36 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle 37

20 Contactnformate Heeft een onderwerp ut dt magazne uw belangstellng gewekt? Voor meer nformate kunt u contact opnemen met de geïntervewde medewerkers van De Vogellanden. Zj staan u graag te woord. Voor contact met de geïntervewde (voormalg) revaldanten, kunt u uw verzoek rchten aan de afdelng PR, va pr@vogellanden.nl. Colofon Zwolle, jun 2009 De Vogellanden, Centrum voor Revaldate Conceptontwkkelng: PR & Communcate De Vogellanden n samenwerkng met Albert Brunstng (fotografe) en Jaager Reclamebureau (vormgevng en opmaak) College van Bestuur Voorztter: Tom van der Beeke nfo@vogellanden.nl Clëntenraad Voorztter: Ruud van Beveren clentenraad@vogellanden.nl Arbedsrevaldate Coördnator: Aletta Zandbergen a.zandbergen@vogellanden.nl Volwassenenrevaldate Medsch secretaraat va (038) Knderrevaldate Clustermanager: Hanneke Vos h.vos@vogellanden.nl Revaldate en Onderwjs, cluster de Twjn Clustermanager: Yvonne Wchers Schreur y.w.h.wchers.schreur@vogellanden.nl Pjnrevaldate Revaldatearts: Maarten Klatte m.a.p.klatte@vogellanden.nl Research Commsse Voorztter Erwn Baars, revaldatearts e.c.t.baars@vogellanden.nl Kdsclub / consulent Revaldate en Sport Coordnator: Annek van Vlsteren a.van.vlsteren@vogellanden.nl Communcatetranng mantelzorgers Marga Verboom: m.verboom@vogellanden.nl en Marëlle Zwaga: m.zwaga@vogellanden.nl Lever va de telefoon? Genoemde personen zjn ook te bereken va het algemene nummer van De Vogellanden: (038) Achter elke revaldant staat een team. Redacte: Tom van der Beeke, Anta Drost, Yfke Nawjn, Agnes van Westen, Denne de Ger. Overge teksten en ntervews: Wlma Kleboer (tevens endredacte), Met dank aan Anta Nouwen, Lnda van den Heuvel en Annette de Vres Specale dank aan: Heleen en Lucas van den Belt, Peter en Lotje Njenhus, Bertl en Thea Bello, Maran van Velzen en Tneke Hollestelle. Fotografe jubleum De Vogellanden: Mchel Verhagen en Ivo Lndner Fotografe werkbezoek wethouder Dannenberg: Gemeente Zwolle Druk: Upmeyer Zwolle 38 De Vogellanden centrum voor revaldate te Zwolle