Slim 7 ONDERWIJZEN IN VLAAMS-BRABANT - BASIS EN SECUNDAIR - SCHOOLJAAR

Transcriptie

1 Slm 7 ONDERWIJZEN IN VLAAMS-BRABANT - BASIS EN - SCHOOLJAAR FelXart Museum Ontdek: 10 Musea met pt Het verneuwde MOS De aanslutng op de arbedsmarkt Bezoek het belevngscentrum'14-18'

2 Beste leerkracht, nhoud Als neuwbakken gedeputeerde voor onderwjs vleg k graag met julle het neuwe schooljaar n. Een schooljaar waarn julle opneuw volut kunnen rekenen op de steun van de provnce Vlaams-Brabant. Studedagen, nteracteve tentoonstellngen, vormngen, het staat weer allemaal op het programma. Omdat we als provnce geloven n de kracht van goed onderwjs. We weten allemaal hoe bepalend het onderwjs s n je levensloop. Het onderwjs als sprngplank naar de arbedsmarkt s een hot topc. Intateven zoals de doe-beurs of de nspratedag aanslutng onderwjs arbedsmarkt zjn daarom net weg te slaan ut deze neuwe SLIM. Maar onderwjs s meer dan dat. De ontploong van leerlngen tot zelfbewuste jongvolwassenen s een belangrjke pjler van het onderwjs. En mag zeker net ondergesneeuwd raken door de aandacht de er s voor de overgang naar de arbedsmarkt. Wst je bjvoorbeeld dat er ook nu nog teveel les wordt gegeven vanut man-vrouw-stereotypen? Lees her meer over n het artkel over gender en dverstet. Onderwjs beredt onze leerlngen voor op hun toekomst. Levenslessen trekken ut het verleden s herbj onlosmakeljk verbonden. Daarom zet k graag het Belevngscentrum te Tldonk n de kjker. Dt Belevngscentrum trekt volut de nteracteve kaart zodat leerlngen van alle leeftjden kunnen beseffen welke mpact de Eerste Wereldoorlog n Vlaams-Brabant had. Ik wens julle veel leesplezer en een boeend schooljaar! P4 P6 P8 KORTJES Leuke dngen om als leerkracht of met je klas te ontdekken. GESCHIEDENIS VAN HET BELEVINGSCENTRUM Waarom s het Belevngscentrum net n Tldonk geopend? Wat s de geschedens van het Urselnnenklooster? En wat betekende de oorlog voor Vlaams-Brabant? LERARENDAG WOI Wl je als leerkracht meer te weten komen over WOI neem dan deel aan één van de lerarendagen. P9 P10 P12 MYDC: GEEF JOUW LOGISTIEKE LESSEN KLEUR Ontdek hoe je n jouw klas aan de slag kan met het spel My Dstrbuton Center. GENDER EN SEKSUELE DIVERSITEIT OP SCHOOL Waarom deze thema's zoveel mpact hebben en tps om uw schoolcultuur gendervrendeljk te maken. 10 MUSEA MET PIT Vlaams-Brabant heeft heel wat musea op zjn grondgebed. Ontdek welke leuke dngen je met je klas kan doen. En je moet er zelfs net ver voor gaan. P18 P19 P20 EUROPE DIRECT VLAAMS-BRABANT Ontdek snel welke grats publcates Europe Drect voor jou heeft. MOS Ontdek het verneuwde MOS KLEUR BEKENNEN Verneuwng, veranderng, maar nog steeds sterke mondale vormng. ZUIDDAG Werken jouw leerlngen mee om het leerlngen n het zuden makkeljker te maken? Marc Florqun, Gedeputeerde voor onderwjs STUDIEDAG: AANSLUITING ONDERWIJS EN ARBEIDSMARKT Wl jj ontdekken hoe andere scholen omgaan met de aanslutng tussen onderwjs en arbedsmarkt? P22 OUDERBETROKKENHEID Houden julle rekenng met alle dmenses van ouderbetrokkenhed? Ontdek het snel. 2 COLOFON Redacte: Steven Andres, Erk Asselman, Km Baeten, Marjke d Hertefelt, Ruben Donvl, Peter Jan Ghysen, Herwg Kevelaerts, Martne Nuyts, Marleen Roosens, Els Salember, Famke Soenen, Ann Thenpont, Wvna Vandersteen, Evelen Vanhelmont. Foto's & llustrates: Lander Loeckx, v.u. Marc Coller, provncegrff er, Provnceplen 1, 3010 Leuven, ondernemngsnummer September 2014 Denst onderwjs, Marc Florqun, gedeputeerde voor onderwjs, marc.fl orqun@vlaamsbrabant.be P15 P16 OP DE BOERDERIJ Jong en oud, edereen kan geneten van buten zjn, van werken n de natuur. Boeren met klasse ontvangen je graag op hun werkplek. IN FORM VOOR UNI-FORM Stages en bjgevolg stageformuleren: een kluwen van verscheden documenten waar nu een utweg voor geboden kan worden. P24 MOBILITEIT Een pakkende lezng voor het secundar onderwjs of een boeend theaterstuk voor het lager onderwjs. Ontdek snel de data want de plaatsen zjn beperkt. 3

3 Jeroom Jeroom IN DE KIJKER Ik ze je graag! Naamloos /12/ :35:04 Naamloos /07/2014 9:48:36 Naamloos /12/ :35:04 Naamloos /07/2014 9:48:36 Goed zchtbare fetsers zjn mnder vaak betrokken n een verkeersongeval. De provnce bedt met de campagne Ik ze je graag aan alle secundare scholen de de zchtbaarhed van hun jonge fetsende leerlngen op de weg wllen bevorderen grats campagnemateraal. Secundare scholen kunnen een grats pakket aanvragen (zolang de voorraad strekt): 120 reflecterende fetsplaatjes van het knuffelbos, 4 posters, 4 V-borden en 25 fetslchtjes. Elke school de een pakket bestelt, krjgt een leuke attente. Meer nformate over zchtbaarhed en aanvragen van grats campagnepakket va Jeroom DOE-BEURS 2015 Van 10 tot 12 februar 2015 gaan de deuren van de Brabanthal weer open voor de jaarljkse doe-beurs. Wl jj je leerlngen laten kennsmaken met meer dan 50 verschllende beroepen? Schrjf je klas dan snel n door een maltje te sturen naar km.baeten@ vlaamsbrabant.be. Vermeld n je mal de gegevens van de school, met hoeveel leerlngen je wl komen en hoe je de beurs bezoekt: met het openbaar vervoer, met de fets, met auto s, met een egen (gehuurde) bus. Vergeet zeker net om te zeggen op welk moment je het lefst komt. Dnsdag 10/02 van uur, woensdag 11/2 van 9 12 uur of donderdag 12/2 van 9 12 uur of van uur. Schrjf je n va mal: km.baeten@vlaamsbrabant.be Rondledngen provncehus Wst je al dat je het provncehus met je klas kan bezoeken? Voor leerlngen vanaf het 4de leerjaar lager onderwjs s er een nteractef spel waarbj ze het relen en zelen van de provnce ontdekken. Maar ook leerlngen ut het secundar onderwjs kunnen het provncehus bezoeken. Wl je meer te weten komen, of je klas nschrjven, surf dan naar Word nu fan op facebook en ontdek als eerste leuke actvteten de n Vlaams-Brabant georganseerd worden voor uw school. tjd voor een frsse kjk op je onderwjspraktjk? OntdeK OnZe PrOvIncIale educatieve collectie OnlIne reserveren en verlengen PPW.Kuleuven.Be/PBIB InFOrMatIe: Pec@vlaaMsBraBant.Be - v.u.: Marc Coller, provncegrffer, Provnce Vlaams-Brabant, Provnceplen 1, 3010 Leuven. (Ondernemngsnummer: ) Utlenng van educatef materaal.v.m.: Utlenng van educatef materaal.v.m.: Utlenng van educatef materaal.v.m.: Utlenng van educatef materaal.v.m.: Utlenng van educatef materaal.v.m.: Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbb Rondledng PEC 17/10/ Leuven Ben je op zoek naar neuw educatef materaal om te gebruken n je klas? Ga eens langs bj de educateve collecte van de provnce en ontdek wat je er allemaal grats kunt lenen. Op 17 oktober (om uur) wordt er naar goede gewoonte een rondledng georganseerd. Wl je graag deelnemen, schrjf dan n va pec@vlaamsbrabant.be. Enkel n 2014 kan je nog een grats ontlenngskaart verkrjgen, vanaf 2015 kost deze 25 euro per jaar. Profteer van een laatste jaar grats lenen! Elke maand neuws! DgSlm Wl je altjd op de hoogte bljven van het onderwjsaanbod bnnen de provnce Vlaams-Brabant? Aarzel dan net, schrjf je n op en ontvang elke maand een mal met de laatste neuwtjes. 4 5 Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbb Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbb Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbb Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbb Utlenng van educatef materaal.v.m.: Utlenng van educatef materaal.v.m.: Utlenng van educatef materaal.v.m.: Utlenng van educatef materaal.v.m.: Utlenng van educatef materaal.v.m.: Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbb Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbb Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbb Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbb Wetenschap, technek en wskunde Taalstmulerng Cultuur en muzsche vormng Socaal - emotonele vormng Maatschappeljke vormng en wereld Onlne reserveren en verlengen ppw.kuleuven.be/pbbb PEC-affche-14.ndd 1 19/08/ :04:13

4 BASIS Geschedens van het Belevngscentrum n Tldonk Tot honderd jaar geleden draafden n het klooster van Tldonk (Haacht) de zusters Ursulnen rond. De zusters zorgden voor onderwjs en het nternaat trok mesjes ut gans Europa aan, van Engeland tot Polen. Enkele weken na het utbreken van de Eerste Wereldoorlog kwamen de zusters terecht n een precare stuate de ze nauwgezet beschreven hebben n de Annalen van Tldonk. Hun leven veranderde drastsch toen de Dutsers bj hen hun ntrek namen om de aanval op Antwerpen te coördneren. Op het geljkvloers van het voormalge klooster werden naar aanledng van de 100ste verjaardag van het begn van de Eerste Wereldoorlog een aantal rumtes ngekleed om de bezoeker te laten kenns maken met het nog relatef onbekende provncale oorlogsverhaal. Bnnen de Vlaams-Brabantse oorlogsgeschedens kunnen we egenljk twee perodes ontdekken. Omdat de bewegngsoorlog door de provnce trok, kunnen we echt spreken van een nvalsperode, gevolgd door een bezettngsperode. Het centrum werd dan ook zo opgedeeld. De opdelng komt overeen met de twee vleugels van het gebouw. Je gaat als het ware verder n de tjd naarmate je vordert tjdens je bezoek. INTERACTIEF Het was noot de bedoelng om een klassek museum te maken met honderden voorwerpen. We wlden de mensen eerder rechtstreeks betrekken en emotes opwekken. Daarom laten we allereerst twaalf getugen aan het woord: een generaal, een Dutser, een Rode Krusverpleger, een landbouwer, een jong mesje en uteraard een kloosterzuster, ze zjn er allemaal. Zj doen hun verhaal n de eerste rumte van het Belevngscentrum. Tegeljk kan je kjken naar een anmate de op een aantrekkeljke maner weergeeft hoe onze provnce n de oorlog betrokken werd. In de volgende rumtes gaan we deper n op de bezettngsperode. Daar staan vooral vrjhedsbeperkng en voedselschaarste centraal met steeds de nadruk op het menseljke karakter. Mensen moesten toelatng krjgen voor alles en nog wat en ze hadden net te kezen wat en hoeveel er dageljks op hun bord lag. VERSCHILLENDE THEMA'S Het verhaal n de provnce s toch utzonderljk en nog zo ongekend n het grote verhaal. Op slechts twee maanden tjd (augustus en september 1914) werd de provnce meermaals het slachtoffer van mltare gebeurtenssen met telkens hun mpact op de bevolkng. Bovenden lggen n onze provnce op slechts een twntgtal klometer van elkaar twee Martelaarsteden: Aarschot en Leuven. Ook de rest van de provnce had zwaar te ljden onder de Dutse doortocht met de beschuldgng van francs-treurs of vrjschutters n de steden en de dorpen. Aan de hand van verschllende thema s zoals o.a. het oorlogsgebeuren, ontspannng tjdens de bezettngstjd, vluchtelngenstromen en de bevrjdng wordt het provncale oorlogsverhaal ut de doeken gedaan n het boek WOI n Vlaams-Brabant, dat eveneens vanaf nu voor 2 euro te koop s. Daarnaast verschjnt er een themanummer n het tjdschrft Openbaar Kunstbezt Vlaanderen (OKV), s er een grats nsprategds voor het lager onderwjs ontwkkeld en s er vanaf oktober een educatef pakket voor het Belevngscentrum '14-'18. Het oorlogsverhaal van de provnce Brabant/Vlaams-Brabant, s een unek en noot te vergeten verhaal van zovele duzenden mensen. Ruben Donvl, , ruben.donvl@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE MONIQUE SWINNEN TEN OORLOG... PER FIETS! We de verhalen n het Belevngscentrum ook ter plaatse wl ontdekken, moet de f ets op. Toersme Vlaams-Brabant maakte dre hstorsche f etsroutes langs belangrjke locates door de deelnemende gemeenten. Op de Djlelne Fetsroute en de Getelne Fetsroute ze je per gemeente vjf nformatepanelen de je wegwjs maken n wat er op de plaats tjdens de oorlog gebeurd s. De Djlelne Fetsroute komt vlakbj het klooster van Tldonk voorbj en s een deaal vervolg van je bezoek. De Getelne Fetsroute loopt tussen Halen en Tenen. Daarnaast s er ook de Brabantse Kouters Fetsroute, de lchtjes anders opgevat s. Met dre kortere f etslussen kan je daar de verschllende gemeenten doorkrusen met de hstorsche nformate n de hand. Toersme Vlaams-Brabant ontwkkelde daarvoor een fetskaartenpakket, dat voor de luttele prjs van 2 euro te koop s n het Belevngscentrum en va 6 7

5 Studedag: Aanslutng onderwjs en arbedsmarkt Hoe zorgt een school er voor dat onderwjs en arbedsmarkt op elkaar aansluten? Wl je jouw ervarng delen met anderen of net meer te weten komen hoe anderen er werk van maken? Of wl je neuwe materalen en methodeken ontdekken rond (werk)atttudetranng, talent(h)erkennng, werkplekleren en zo veel meer? PROGRAMMA uur - Inledng uur - Hoe maak je kans op fnancële ondersteunng voor jouw ntatef? uur - Workshops van o.a. VOKA, VDAB, GTB Vlaams-Brabant, Lmts vzw, uur - Lunch uur - Speeddate met scholen met o.a.: BASIS Kom op 16 OKTOBER tjdens onze STUDIEDAG n het PROVIN- CIEHUIS IN LEUVEN proeven van tal van workshops, luster hoe de provnce jouw school fnanceel kan ondersteunen en neem deel aan de speeddate met scholen de getugen over hun ervarng. De studedag s GRATIS en rcht zch tot leerkrachten, drecteurs, CLB-medewerkers,... van het secundar onderwjs( ASO, TSO, BSO, BuSO, DBSO) en volwassenenonderwjs. Iedereen s welkom! Evelen Vanhelmont, , evelen.vanhelmont@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE MARC FLORQUIN An Berckmans en Melssa Provoost van het PISO Tenen over de Infodag laatstejaars Guy Prenen van het Damaannsttuut Aarschot over de samenwerkng met RTC en ASCO Zaventem Maggy Vankeerberghen van KTA Halle over de samenwerkng met Aud Katren Houben van D Hek Landen over het belang van een stagevse voor TSO en BSO uur - Koffepauze uur - Workshops van o.a. Arktos, VDAB, RESOC, Denst Beroepsopledng, consortum volwassenenonderwjs L4, uur - Ende Geef uw logsteke lessen kleur va Ben jj als leerkracht logstek geïnteresseerd om de praktjk van een magazjnwerkng wat meer naar jouw klas te brengen? Reeds 20 Vlaamse scholen maken hervoor gebruk van My Dstrbuton Center (MyDC). 8 lerarendagen wo Lerarendag WOI bassonderwjs n het Belevngscentrum n Tldonk - 4 oktober We Wl je aan graag leerkrachten meer te weten vraagt komen over WOI n onze rego en: hoe ze kjken naar knderen samen met Marc de Bel gaan fetsen langs de oude oorlogsl- n kansarmoede, krjgt vooral ne waarbj je her en der halthoudt om te lusteren naar passages structurele kenmerken van ut zjn boek Ule? kansarmoede als antwoord: fnanceel een bezoek tekort, brengen bedregng aan het nagelneuwe van Belevngscentrum gezondhed, n het past voedseltekort, gerenoveerde Ursulnenklooster n Tldonk? We geneten lustert van naar verteltheater hoe de van Hkke Takke Toe? kansarme kennsmaken zjn met bassschool de nsprategds Klen n de Groote Oor- heeft log en ervaren, een grats krjgt exemplaar een mee ander naar hus nemen verhaal te horen: verstoorde Kom dan zeker naar de lerarendag de n samenwerkng met Ca- denttetsontwkkelng, non Cultuurcel en Lerarenkaart stress, wordt georganseerd. cognteve dysfunctes, Wl je graag het volledge programma n detal ontvangen? Mal dan naar els.salember@vlaams-brabant.be. INSCHRIJVEN KAN VIA: Lerarendag WOI n Roosdaal ( ) en Leuven ( ) Wl We je aan graag leerkrachten kennsmaken met vraagt het WOI aanbod n Leuven en het Pajottenland? hoe ze Dan kjken zullen naar de volgende knderen 2 lerarendagen je zeker nteresseren! n kansarmoede, krjgt vooral DE LERARENDAG WOI VOOR HET BASIS- EN ONstructurele kenmerken van DERWIJS IN ROOSDAAL OP 4 OKTOBER met o.a. een bezoek aan kansarmoede als antwoord: de nteracteve expo Pajottenland Zennevalle 14-18, een vertelbusrt met fnanceel Marc de tekort, Bel, en een bedregng speelse kennsmakng van met de nsprategds Klen gezondhed, n de Groote voedseltekort, Oorlog. DE We LERARENDAG lustert naar WOI hoe de ONDERWIJS IN LEUVEN OP 5 kansarme OKTOBER zjn 2014 bassschool met oa een app-wandelng doorheen Leuven, de bblotheektoren heeft ervaren, op krjgt het Ladeuzeplen een ander waar je de brand van Leuven herbeleeft verhaal te en horen: het martelarenplen verstoorde met zjn bewogen geschedens. INSCHRIJVEN denttetsontwkkelng, KAN VIA: stress, cognteve dysfunctes, Meer nfo over de lerarendagen vnd je ook n de WOI-bjlage bj het septembernummer van Klasse. Els Salember, , els.salember@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE TOM DEHAENE Dt logsteke spel werd ontwkkeld door de Thomas More hogeschool en vormt een educateve logsteke leeromgevng de de stap tussen theore en praktjk wl verklenen door een zo realstsch mogeljke magazjnomgevng tot n het leslokaal te brengen. Vanaf 1 oktober 2014 kunnen Vlaams-Brabantse scholen met een opledng logstek of een logsteke component n het lessenpakket, terecht bj RESOC Leuven en Halle-Vlvoorde om dt logsteke spel MyDC te lenen. Dt gebeurt.s.m. RTC Vlaams-Brabant, de Provnce Vlaams-Brabant en alle partners van de werkgroep arbedsmarkt van het Logstek Platform Vlaams-Brabant. MyDC geeft leerlngen meer nzcht n de verschllende functes en afdelngen bnnen een dstrbutecentrum, zoals aankoop, orderbeheer, goederenontvangst, voorraadbeheer, locatebeheer, orderpckng, opslag en verzendng. Dt gebeurt op twee wjzen: va een ddactsche e-learnngomgevng, en va een realstsche spelomgevng. Bnnen de dgtale e-learnngomgevng leren de leerlngen het dstrbutecentrum en haar processen kennen va nteracteve modules, beeldmateraal, tools en testen over de verschllende afdelngen bnnen het dstrbutecentrum MyDC. De realstsche spelomgevng bestaat ut een plattegrond van een magazjnomgevng, goederen en mnatuurheftrucks, zodat de leerlngen de opgedane kenns kunnen toepassen n het dstrbutecentrum, de flow van de goederen kunnen opvolgen en eventueel kunnen bjsturen waar er ets msloopt. Er zjn twee exemplaren beschkbaar en er zal worden gewerkt va een utleensysteem van 3 weken. Leerkrachten zjn verplcht om eerst zelf een ééndaagse opledng rond MyDC te volgen alvorens zj het spel kunnen lenen. Deze opledngen vnden plaats bj Thomas More Hogeschool n Geel. Zowel de opledng, als het lenen van MyDC, zjn grats. De juste data voor de opledngen, en meer nformate betreffende het utleensysteem en de utleenvoorwaarden, zullen vanaf september worden gecommunceerd op de webste van RTC Vlaams-Brabant. Ook de nschrjvngen voor zowel de opledng als het utlenen van het spel, verlopen va het gekende RTC-kanaal. Peter-Jan Ghysens, Bruggenbouwer Logstek bj RESOC Leuven en Halle-Vlvoorde, , peterjan.ghysens@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE MARC FLORQUIN 9

6 Gender en seksuele dverstet : het zjn vormngsonderwerpen de n de lft ztten. Meer en meer scholen zen n hoe breed en postef de mpact s van aandacht voor deze onderwerpen. INSPIRATIEBOOST GENDER Of we het nu leuk vnden of net, ook anno 2014 ztten we boordevol m/v-stereotypen. De stereotypen sturen deels ons doen en laten, en dus ook ons lesgeven. Dat gebeurt meestal onbewust. Tarq, de drejarge kleuter de net gevallen s, sussen we met de woorden: Stop met wenen, stoere jongens wenen net! Zo vertellen we Tarq net alleen dat hj moet stoppen met wenen, maar ook dat jongens stoer zjn en net horen te wenen. Jongens belonen we gemddeld veel meer dan mesjes voor zelfstandghed, ntatef, kracht, durf, Mesjes geven we onbewust meer complmentjes voor hun behulpzaamhed en hun mooe, neuwe kleren. Knderen en jongeren leren ook voortdurend aan elkaar hoe ze een echte jongen of een echt mesje moeten zjn. Jj mag her net meedoen, het s her enkel voor mesjes : Myrthe maakt Yans dudeljk dat de poppenhoek enkel voor mesjes s. Met doe eens net zo janetterg en je goot als een mesje wordt aan een jongen n het secundar onderwjs dudeljk gemaakt dat vrouweljk gedrag net wordt getolereerd. TALENTEN ONTPLOOIEN EN STUDIEKEUZE Dt alles heeft onder andere een effect op de ontploongskansen van knderen. Jongens krjgen doorgaans een blauwe opvoedng: we stmuleren gedrag dat we als manneljk beschouwen en negeren of bestraffen gedrag dat we als vrouweljk beschouwen. Bj mesjes gebeurt net het omgekeerde. Dat grotendeels onbewuste systeem zorgt ervoor dat knderen veel mnder kans krjgen om talenten te ontplooen de - stereotep gezen - net bj hun geslacht horen. Op zjn beurt speelt dt alles een grote rol bj de studekeuzes de knderen en jongeren maken. Twee belangrjke factoren daarbj zjn mmers de nschattng van je egen talenten en het beeld dat je hebt van verschllende studes en beroepen. Ook dat beeld s vaak gegenderd : veel beroepen en studes worden stereotep aan één van de geslachten gelnkt. De gevolgen voor de arbedsmarkt zjn net mn. ZELFBEELD Knderen en jongeren zjn volop op zoek naar hun egen, uneke denttet en tegeljk naar hun plaats n de groep. De twee geljklopende processen botsen wel eens. Immers: edereen wordt anders geboren, maar als samenlevng doen we kort door de bocht alsof er maar twee soorten mensen zjn: mannen en vrouwen. Vreemd genoeg beantwoordt nemand van ons voor de volle 100 procent aan de egenschappen van één van deze categoreën. Voor veel mensen s dat geen probleem. Voor even veel anderen s dat wel zo. Heel wat vrouwen vnden zch te dk, bjvoorbeeld. Mannen hebben daar veel mnder last van, terwjl net meer mannen te dk zjn (volgens BMI-norm). Mannen hebben dan weer vaker last van voortdurende prestatedruk: het deaalbeeld s sterk en succesvol. We hebben het dan nog net eens over degenen de al opgroeend vaststellen dat hun egen uneke k sterk afwjkt van de verwachtngen gekoppeld aan hun geslacht. De wat vrouweljke jongen s al snel een janet of homo, het stoere mesje s een manwjf. Deze jongeren hebben over het algemeen een (veel) lager zelfbeeld, dat dag n dag ut wordt gevoed door 1000 speldenprkken met als boodschap: Jj bent net oké. Het zal net verwonderen dat deze jongeren doorgaans ook mnder goed presteren op school. Dan zjn er nog de jongeren de helemaal net n het m/v-plaatje passen en daar dageljks last van hebben: transgenders. De cjfers voor welbevnden en zelfmoordgedachten n deze groep zjn dramatsch. HOLEBI S Gemddeld op de leeftjd van 10 à 12 jaar beseffen knderen of ze op jongens, op mesjes of op bede geslachten verlefd worden. De meeste knderen hebben op de leeftjd helaas nog noot les gehad over holeb s. In tegendeel: holeb s worden op de bassschool nog vaak doodgezwegen. De knderen zjn daar te jong voor en k ben bang van de reacte van mjn leerlngen en hun ouders zjn twee vaak aangehaalde argumenten. Het doet wat denken aan de tjd toen we jonge mesjes op voorhand nets vertelden over de eerste keer dat ze ongesteld zouden worden. Nu zjn het de knderen de verlefd worden op emand van het egen geslacht de zch een ongeluk schrkken. Toch net k? Help! Ik ben abnormaal! Het hoeft nochtans net moeljk te zjn: kleuterjuf Anne heeft n haar prentenset van trouwende koppels ook één homo- en één lesbsch koppel. Zo zen kleutertjes dat deze relatewjze bestaat en meer hoeft dat net te zjn. Aan leuke lessen en ddactsch materaal over het onderwerp, zowel voor de bassals de secundare school, s er geen gebrek. De wl en de durf om het onderwerp op te nemen, ontbreekt des te vaker. DE HELE SCHOOLCULTUUR In oktober 2012 ondertekende het brede onderwjsveld een engagementsverklarng waarn edereen beloofde het onderwjs genderbewuster en holebvrendeljker te maken. Steeds meer scholen doen hervoor nspannngen en merken hoe aandacht voor deze thema s bjdraagt aan een posteve, open, dverstetsvrendeljke schoolcultuur en een brede ontwkkelng van elk knd. Dat resultaat komt er echter net alleen door wat lesjes te geven. Even belangrjk of nog belangrjker zjn onze dagdageljkse maner van lesgeven, de nteracte met de knderen, het werk- en beeldmateraal dat we gebruken, de nrchtng van ons klaslokaal, De schoolcultuur genderbewuster maken mplceert dat je ook werkeljk alle elementen van de schoolcultuur aanpakt. Alle begn s moeljk, n het bjzonder voor een thema als dt. Dankzj het project Gender en seksuele dverstet n het onderwjs kan çavara dt schooljaar grats vormngen en begeledngstrajecten aanbeden aan scholen. Alle coachng wordt gegeven door Steven De Baerdemaeker, de zelf 10 jaar voor de klas stond n Brussel en veel ervarng met en kenns over het onderwerp heeft. Voor elke school wordt op maat gewerkt. Meer nfo vnd je op cavara.be/vormngen/ onderwjs. Gender en seksuele dverstet op school Op VRIJDAG 24 OKTOBER 2014 organseert de provnce een nsprateboost over Gender en seksuele dverstet op school n het PROVINCIE- HUIS IN LEUVEN. PROGRAMMA 08:45 uur - Onthaal met koffe 09:15 uur - Verwelkomng door Marc Florqun, gedeputeerde voor geljke kansen en onderwjs uur - Gender en seksuele dverstet op school: waarom en hoe, Steven De Baerdemaeker, gedetacheerd leerkracht voor het project gender en seksuele dverstet n het onderwjs, çavara 11:00 uur - Koffepauze en netwerkmoment uur - Opmaak van een schoolbeledsplan door Geert Verduyn, leerkracht PIVA Oudenaarde 12:00 uur - Standenmarkt met verschllende deelnemers Onlne Inschrjven kan vanaf 15 september 2014 op Deelnemers krjgen grats de geactualseerde educateve map "Gender n de blender" Wvna Vandersteen, , wvna.vandersteen@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE MARC FLORQUIN 10 11

7 12 BASIS 10 Twee jaar geleden organseerde de provncale denst cultuur voor de eerste keer een educatef platform voor musea. Educateve medewerkers van de vele musea denken na over hoe ze met het museumaanbod n Vlaams-Brabant nog beter op de verwachtngen van leerkrachten en leerlngen kunnen nspelen, en hoe ze ook het butengewoon onderwjs herbj kunnen betrekken. We laten julle graag kennsmaken met de leden van ons educatef platform. Felxart: voor beeldende kunst, erfgoed en bodverstet In het FelXart Museum n Drogenbos valt er heel wat te beleven rond kunst, erfgoed en natuur. Er zjn aangepaste actvteten op maat van de 3e kleuterklas en het lager onderwjs. De knderen worden ondergedompeld n de wereld van de moderne beeldende kunst en leren op een nteracteve maner kjken naar kunst. De rondledng wordt gecombneerd met een createve workshop. Leerlngen van het secundar onderwjs ontdekken de tentoonstellng n klene groepjes aan de hand van een kjkwjzer. Je kan ook onze zoektocht doen, een heuse ontdekkngstocht door het museum aan de hand van een opdrachtenboekje. Alle actvteten duren 1u30. Info & reservate: nfo@felxart.org tel Met Mude de mus naar n het Stadsmuseum De Hofstadt Dest Mude de mus woont al heel lang n het museum en hj wl het graag aan edereen tonen. Wandel, kjk en luster naar zjn verhaal. Va een zoektocht en letterspel ontdekken de leerlngen wat er allemaal te zen s n het hus van Mude. Ze voeren opdrachten ut en krjgen een belonng. Voor de 1ste, 2de en 3de graad lager onderwjs. 2,50 euro per persoon (max. 20 leerlngen) / als de klas klener s dan 20 personen: 50,00 euro voor de museumgds / 2u. Info & reservate: stadsmuseum@dest.be tel De mage van het Lambekber n Beersel Het bezoekerscentrum De Lambek n Beersel heeft heel wat te beden. De mage van het Lambekber rcht zch tot de derde graad van de bassschool. We nemen de knderen mee op een ontdekkngstocht doorheen de wereld van het Lambekber. Een flm lcht een tpje van de sluer. Va voeldozen ontdekken de knderen de ngredënten van het Lambekbrouwen. Het puzzelen van oude ambachten brengt hen n relate met het verleden, heden en de toekomst en het maken van een lavalamp wekt verwonderng en brengt hen dchter bj de wereld van de alcheme. Tot slot wordt aan alcoholprevente gewerkt en wordt op de gevaren van alcoholgebruk gedud. Dt doen we aan de hand van een Japans verteltheater, de kamshba. Info & reservate: Ontdek de geschedens n het Stedeljk Museum Aarschot Over overgrootmoeder. De leerlngen maken kenns met voorwerpen ut het dageljkse leven n overgrootmoederstjd (end 19de begn 20ste eeuw). Het spel wordt gespeeld n duo s. Elk duo krjgt een foto van een voorwerp. Deze foto s de moderne verse van een voorwerp ut de tjd. De voorwerpen van vroeger vnden de leerlngen n het museum. De leerlngen maken een knutselwerk waarmee ze kunnen aantonen waarvoor het voorwerp vroeger gebrukt werd. Voor de eerste graad lager onderwjs / enkel op dnsdag. Wonen n de oorlog. Een nformatef spel over het leven n Aarschot voor en tjdens WO I en II. De bedoelng s: ervaren hoe het was n Aarschot te leven tjdens de oorlog. Komen ze zonder kleerscheuren door de oorlog met zjn bombardementen, terreur en verzet? Voor de tweede graad lager onderwjs / enkel op dnsdag. Demertentoonstellng. Bj deze nteracteve tentoonstellng ontdekken de leerlngen het leven n en om de Demer, van vroeger en nu. Het kloppende hart s een jeugdlabo waarn de leerlngen expermenten utvoeren over water, fauna, flora en technek. Voor de derde graad lager onderwjs. Duur: 2 uur. Info & reservate: mnmum 2 weken op voorhand va tel Once upon a Castle n het Kasteel van Gaasbeek In 2014 betovert het Brtse kunstenaarscollectef Wldworks het Kasteel van Gaasbeek en zjn bezoekers. Het kasteel laat zjn eeuwenoude hernnerngen op je los. Je leeft mee met de tragek van Egmond, ontmoet de excentreke wereldverbeteraar Paul Arconat en de gepassoneerde markezn Arconat Vscont, de het kasteel omtoverde tot een renassancedroom. We rezen door verschllende tjdsperodes en ontdekken op een nteracteve maner hoe deze fguren leefden op het kasteel en daarbuten. Een avontuurljk project voor jong en oud! Naast de rondledng kan je ook een ateler reserveren. Ateler en rondledngen sluten moo aan en worden aangeboden vanaf de 2de kleuterklas tot en met het 6de leerjaar. Voor het secundar en hoger onderwjs kan je enkel een rondledng reserveren. Er zjn ook rondledngen op maat, aangepast aan de doelgroep. Info & reservate: educatef.gaasbeek@vlaanderen.be tel Duk n het SPORTIMONIUM n Hofstade In de vroegere kleedkamers van Hofstade-plage vertellen honderden objecten en leuke beeldfragmenten de geschedens van sport. De eerste olympsche vlag werd ondergebracht n de Olympsche Passage, her wandel je door de olympsche geschedens, van de spelen ter ere van Zeus tot nu. Maar er s meer n het Sportmonum ga je met je klas ook sportef aan de slag. Ten speelse proeven brengen de condte van je leerlngen n kaart. Ook beneuwd naar de resultaten? Vergeljk ze met de van snowboarder Seppe Smts of andere topatleten. Kegelen, trabol, beugelen en tal van andere tradtonele sporten ontdek je n de volkssportentun. Dankzj het rume educateve aanbod s een bezoek aan het Sportmonum een aanrader voor zowel bassonderwjs, secundar onderwjs als hoger onderwjs. Voor leerlngen butengewoon onderwjs stellen we graag een programma voor op maat van de klas. Info & reservate: nfo@sportmonum.be tel

8 BASIS 14 Het MOT, een echt doe-museum! Het MOT (Museum voor de Oudere Techneken) n Grmbergen s meer dan een museum. De nadruk lgt er op het zelf doen en zelf ondervnden. Want door al onze zntugen aan te spreken, onthouden we beter! Het s een actef en technsch museum, waar alles draat rond de kracht van water, wnd en speren. Kleuters, knderen en jongeren steken hun handen ut de mouwen en gaan zélf aan de slag. In ons rume aanbod voor scholen vnd je als leraar gegarandeerd atelers, doe-bezoeken, een speurtocht of een doe-wandelng de aansluten bj je lespakket. Er zjn workshops de volledg worden begeled door een educatef medewerker van het MOT. Andere actvteten worden enkel ngeled en daarna verder begeled door de leerkracht. Info & reservate: nfo@mot.be of tel Fets met de Gallo-Romenen door Tenen! Deze fetstocht van 17,5km vertrekt aan museum 'het Toreke' en ledt je door de stad en door de velden langs de archeologsche vndplaatsen. Je komt voorbj de Gallo-Romense vcus, het badhus, het grootste Gallo- Romens grafveld van de Benelux en natuurljk ook de dre tumul. Je komt te weten waar de prachtge mozaekvloer n het museum preces werd opgegraven en je raakt als het ware het roemrjke verleden van de Gallo- Romenen n Tenen aan. Er zjn verschllende mogeljkheden om de fetstocht te plannen. Je kan hem zelfs fetsen met een echte Gallo-Romen als gds en aanvoerder. Zo kom je op een erg leuke maner meer te weten over het Gallo-Romens verleden. Handg om te weten s dat museum 'het Toreke' een cultuurschakel s en dus voor klasgroepen grats berekbaar met De Ljn. Info & reservate: Van je klaslokaal naar de rdderzaal van het Kasteel van Horst Het Kasteel van Horst heeft alles n hus om een schoolbezoek tot een onvergeteljke ervarng te maken: boeende verhalen, kasteelbewoners de tot de verbeeldng spreken, nteracteve rondledng op maat van de knderen en een prachtge omgevng. Kleuters vanaf de 2de kleuterklas ontdekken we er woonde n het Kasteel van Horst en hoe deze kasteelbewoners er leefden. De 1ste graad lager onderwjs gaat de utdagng aan om page te worden n Horst. We dompelen hen helemaal onder n het thema rdders. Feesten, dat mogen de leerlngen van de 2de graad lager onderwjs doen, want Horst was en s een écht feestkasteel. De leerlngen van de 3de graad lager onderwjs gaan dan weer op pad als restaurateteam, want ons Kasteel heeft drngend hulp nodg. Ontdekken, beleven en doen staan steeds centraal n deze nteracteve rondledngen. Bj elk schoolbezoek hoort een dgtaal pakket dat gebrukt kan worden voor en na het bezoek aan ons kasteel. Herta, foto: Stefan Dewckere Info: Konnkljk Museum voor Mdden-Afrka: POP UP WORK- SHOPS n hartje Brussel Je weet waarschjnljk dat het Konnkljk Museum voor Mdden-Afrka (Tervuren) voorlopg gesloten s voor grote renovatewerken. Maar wst je dat het museum toch zjn scholenwerkng bljft verderzetten, op 3 locates n het centrum van Brussel? Studo Congo n BOZAR ontvangt leerlngen van het lager onderwjs n een gezellge rumte gemaakt ut verschllende createve en leermodules. Actef aan de slag ontdekken knderen heel wat over natuur en cultuur n Congo. Tjdens de workshop Groene aarde n het Museum voor Natuurwetenschappen maken de leerlngen vanaf het 3de jaar secundar onderwjs kenns met enkele bassprncpes van de landbouw n Afrka en met de teelten de naargelang de klmatologsche en geologsche omstandgheden van elke rego erg kunnen verschllen. Vervolgens krupen ze n de hud van een landbouwer en zetten hun verworven kenns om n de praktjk. Het thema van de kolonsate en dekolonsate van Congo komt aan bod n het BELvue Museum. Leerlngen van het 5de en 6de jaar secundar onderwjs combneren opzoekngswerk n de permanente tentoonstellng van het BELvue Museum met een hstorsche wandelng n de omgevng van het Konnkljk Pales en de Matongewjk. De vormng voor leerkrachten geeft heel wat nformate om n de klas verder aan de slag te gaan over het thema. A la carte programma s kunnen altjd aangevraagd worden n het kader van de vormng van toekomstge leerkrachten. Info & reservate: reservatons@afrcamuseum.be tel Jo Van de Vyver KMMA Els Salember, , els.salember@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE TOM DEHAENE De boerderj s een rjke leeromgevng Een boerderjbezoek s de deale maner voor knderen en jongeren om op een levensechte maner te leren over de producte van voedsel. Ook technek, mleu en natuur komen aan bod. Op een avontuurljke en speelse maner krjgen ze correcte nformate over hedendaagse land- en tunbouw. Alle zntugen worden geprkkeld Een boerderjbezoek bedt volop de kans om te beleven. De geur van ngekulde voedergewassen of van de stal opsnuven. Proeven van het vers geplukte frut. Voelen aan de vacht van een koe. Getugen zjn van de geboorte van een kalfje. Rtselend graan, zoemende bjen, een ronkende tractor Je beleeft het leven en werken op de boerderj. Elk bedrjf s unek De 72 bedrjven ut het netwerk verschllen van elkaar door hun specalsate n uteenlopende teelten en dersoorten. Je vndt er boerderjen met runderen, varkens, wjngaardslakken of zelfs ezels. Er zjn akkerbouwers, fruttelers, wjnbouwers, telers van mnwtloof, sappge druven Bovenden leeft elke boerderj volgens de sezoenen en kan je ze gerust tweemaal bezoeken. Om de hoek van elke school vnd je wel een deelnemend bedrjf. Denst landbouw, , landbouw@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE MONIQUE SWINNEN OP DE BOERDERIJ Wat s er leuker dan een utstap naar de boerderj? Het netwerk Boeren met Klasse bundelt 72 land- en tunbouwbedrjven de, na afspraak, hun deuren openzetten voor groeps- en klasbezoeken. Ontdek de deelnemende bedrjven va Wtloofbox Vanaf maandag 6 oktober 2014 kunnen Vlaams-Brabantse bassscholen en ntateven van butenschoolse knderopvang zch nschrjven voor een grats wtloofbox. Met de teeltkt, handledng en lesmateraal kan je op een eenvoudge en speelse maner zelf wtloof telen n de klas. Na 3 tot 4 weken, vlak voor de kerstvakante, kunnen de wtloofkropjes geoogst en geproefd worden. Durf jj met je leerlngen een heerljk gerechtje te maken? Opgelet: het aantal boxen s beperkt! Gevulde wtloofbootjes Ingredëntenljstje voor 20 wtloofbootjes: 4 stronkjes wtloof 10 kerstomaatjes Materaal: mesje snjplankje eetlepel 300 gram krabsalade Benodgde tjd: < 30 mnuten Beredng: Maak de stronkjes wtloof schoon en neem 20 mooe blaadjes van de stronkjes. Was de kerstomaatjes en snjd ze n 4. Vul elk wtloofblaadje met een eetlepel krabsla en leg er 2 partjes kerstomaatjes op. Zet de wtloofbootjes op een bordje. TIP: Je kan de krabsalade vervangen door zalmsalade, tonjnsalade of eersalade. Recept 15

9 In form voor Un-form een stagerapporterngsnstrument voor de zorgsector De zorgsector s een sector met heel wat jobs en de vraag naar extra personeel neemt nog toe. Vanut dverse hoeken probeert men de nstroom n de sector te verhogen om tegemoet te komen aan toekomstge personeelsbehoeften. En dt heeft effect. Het aantal leerlngen n de zorgopledngen stjgt, ook n onze provnce. Stages zjn een belangrjke component n deze opledngen. In Vlaams-Brabant gaat het n het secundar onderwjs alleen al over leerlngen de tjdens het schooljaar verschllende stages doorlopen bj woonzorgcentra, knderdagverbljven, thuszorgorgansates, Natuurljk moeten de zorgnstellngen hervoor de nodge begeledng voorzen en dt s net altjd eenvoudg! STAGEFORMULIEREN Werkgevers krjgen verschllende scholen over de vloer en worden dus geconfronteerd met een veelhed aan stageformuleren met elk hun egen veresten. Hun personeel s net altjd opgeled om stagars op een goede maner te begeleden. Voorts sgnaleren scholen dat ze heel wat tjd steken n het ondersteunen van stagementoren op de werkvloer. Voor scholen s een kwaltetsvolle stage mmers van groot belang. Daarom besloot RESOC 1 n 2013 het stage-nstrument Un-form n te voeren n Vlaams-Brabant om scholen en werkgevers te ondersteunen n de stagebegeledng. RESOC krjgt hervoor steun van de provnce en RTC Vlaams-Brabant. Un-form s net neuw. De provnce Lmburg ontwkkelde dt nstrument voor het technsch en beroepsonderwjs en voor het volwassenenonderwjs voor het studegebed personenzorg. Het stage-nstrument Un-form houdt allereerst n dat alle scholen hetzelfde evaluateformuler gebruken, met bjhorende unforme feedbackbladen en actvtetenljsten. Aan de ontwkkelng van de documenten van Un-form s n Lmburg een proces voorafgegaan waarbj werkgevers, scholen en pedagogsche begeledngsdensten netoverschrjdend samen aan de stageformuleren hebben gewerkt. De documenten zjn gekoppeld aan de leerplandoelstellngen en bevorderen het competentegercht evalueren. Deze documenten zjn per studerchtng terug te vnden op Het nstrument wordt regelmatg geactualseerd en s daarom ook noot defntef af. Al 22 scholen ut Vlaams-Brabant doen ondertussen mee of plannen n de nabje toekomst te starten met Unform. De mpact van het nstrument wordt dus steeds groter. En de deelnemende scholen bljken tevreden. We hopen natuurljk ook de enkele scholen de nog net meedoen te overtugen! VORMING Daarnaast worden er op bass van dt nstrument gezamenljke vormngen georganseerd voor stagebegeleders van scholen en stagementoren op de werkvloer. Door deze vormng leren mentoren n het werkveld stagars beter begeleden n hun leerproces (o.a. va het formuleren van concrete feedback) en worden de verwachtngen van scholen en werkgevers beter op elkaar afgestemd. In september 2014 starten voor de derde keer mentorenopledngen voor zowel stagementoren ut het werkveld als stagebegeleders ut het onderwjs. Door de gemengde groepen leren werkveld en onderwjs elkaar beter kennen buten de context van een effecteve stage en dt bljkt echt een meerwaarde. In het voorjaar van 2015 worden neuwe opledngen gepland. Un-form verhoogt de kwaltet van de stages en zorgt voor een betere afstemmng tussen onderwjs en arbedsmarkt. GEBRUIKERS AAN HET WOORD Als woonzorgcentrum n Leuven krjgen we heel wat scholen over de vloer n het kader van stages. Het gaat zowel over volwassenenonderwjs, secundar onderwjs als hoger onderwjs. Elke school bracht tot voor kort een egen bundel met paperen mee om hun leerlngen te evalueren. We zagen op de duur door het bos de bomen net meer! We waren dus al langer vragende partj voor een eenvormg stagedocument. We zjn dan ook blj dat RESOC hern een ntatef heeft genomen. Ook het aanbod van de mentorenopledng vnden we heel belangrjk. We proberen vanut ons woonzorgcentrum alle mensen de als mentor optreden n onze nstellng dt te laten volgen. De nhoud van de opledng voldoet aan onze verwachtngen en bedt echt wel een houvast voor onze werknemers n het begeleden van stagars. Als we wllen dat er kwaltateve mensen nstromen n onze sector, moeten we als sector onze verantwoordeljkhed opnemen en meewerken aan een goede bassopledng. Rud Logst, Dageljks verantwoordeljke, Woonzorgcentrum Djlehof Onze school s vanaf september 2013 gestart met Un-form. We zagen er vrjwel onmddelljk de meerwaarde van n. We vnden de documenten nhoudeljk erg goed. De doelstellngen van het leerplan vnden we terug en het s ook handg dat bj wjzgngen n het leerplan de documenten worden aangepast. Af en toe merken we nog een aantal schoonhedsfoutjes naar vormgevng toe en wat het dgtale aspect betreft, maar we krjgen altjd goede ondersteunng vanut RESOC. Met vragen kunnen we altjd terecht bj Koen Neyens. Het s wel noodzakeljk om een vormng te krjgen om het nstrument op een juste maner te leren gebruken. Ook van de mentorenopledngen zjn we erg tevreden. We moedgen onze stageplaatsen aan om deze te volgen. De werkvloer reageert over het algemeen postef op het nstrument. En we merken nu al een verschl n feedback op de stagevloer. Ook voor de stagebegeleders n de school s de opledng nteressant. De mentorenopledng helpt om leerlngen objectever te beoordelen. Katren Van Djck, leerkracht en stagebegeledster, GITO Tervuren 16 1 Bnnen Regonaal Socaaleconomsch Overlegcomté (RESOC) wordt overleg gepleegd over het werkgelegenhedsbeled en over de economsche ontwkkelng n de twee arrondssementen Leuven en Halle-Vlvoorde. Koen Neyens, Coördnator Un-form Vlaams-Brabant, RESOC, , koen.neyens@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE MARC FLORQUIN 17

10 BASIS BASIS GRATIS publcates verdeeld door Europe Drect Vlaams-Brabant AANBOD VOOR HET BASISONDERWIJS Boekje Europa mjn thus - De blog van Sam en Alex Informate over de geschedens van de Europese eenwordng, over de ldstaten en thema s zoals landbouw, de euro, leefmleu, voor leerlngen vanaf het 4de leerjaar. Spelend leren met kaart en quz. Werkboekje voor de (jonge) leerlngen en wandkaart Eenhed n verschedenhed Informate over elke ldstaat van de Europese Une, aan de hand van symbolen. Een ludeke maner om geschedens, lteratuur, kunst, gastronome en rezen n de EU te ntroduceren bj het jonge publek. Na derten jaar s Mleuzorg op School (MOS) aan verneuwng toe met een neuw logo en een neuwe nvalshoek. MOS duurzame scholen straffe scholen 18 Stckerpuzzel Bouw mee aan de Europese Une Voor de leerlngen van de derde graad. Eén stckerkaart per leerlng met nformate over de hoofdstad, de oppervlakte, het nwoneraantal, het toetredngsjaar tot de EU, de offcële talen, een afbeeldng van de vlag en een typerend symbool van alle (kanddaat-) ldstaten van de Europese Une. De leerlngen plakken de landenstckers van het vel op de kaart en leren spelend bj. AANBOD VOOR HET ONDERWIJS Ddactsch pakket Europa onder de loep Voor de derde graad secundar onderwjs (16+). Het pakket bestaat ut een ddactsch dosser voor de leerlngen en een aparte publcate voor leraren, met bjkomende nformate en oplossngen bj de oefenngen. Marleen Roosens, , europedrect@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE MONIQUE SWINNEN Het MOS-project heeft zch meer dan bewezen. Bjna 80% van de bass- en secundare scholen n Vlaanderen werkt aan mleuzorg. Maar na derten jaar kjken we met z n allen anders naar de toekomst van onze planeet. We moeten duurzamer denken en leven. MOS wordt de neuwe merknaam van MOS. Een duurzame toekomst voor onze planeet begnt bj het maken van bewuste keuzes, door eder van ons. Scholen de heraan meewerken, profleren zch als MOS-school door zch op de groene kaart te zetten. Al meer dan 100 scholen deden dt. (nog meer) Op maat van de school Scholen kunnen een traject doorlopen. Herbj gaat de MOS-begeleder deper n op de specfeke noden van de school. De MOS-werkgroep wordt actef ondersteund bj de vertaalslag naar het hele leerkrachtenteam. Op de maner wordt een optmaal draagvlak gecreëerd de bljvende veranderng mogeljk maakt. Voor scholen de net voor een traject kezen bljven de MOS-begeleders uteraard een klankbord en aanspreekpunt. Meer thema s De vjf MOS-thema s waar scholen rond kunnen werken afval, energe, mobltet, natuur en water volstaan net meer. Ze worden aangevuld met thema s de bj de jongeren leven, bjvoorbeeld gezondhed, voedng, technek (STEM) en klmaat. Een neuwe, nteracteve webste zal de scholen nspreren en voeden. Word Eco-School! Vanaf dt schooljaar kunnen alle scholen zch kanddaat stellen voor een nternatonaal label. Deze Eco-Schools krjgen toegang tot een nternatonaal netwerk van scholen. P.S. Het logoverhaal dooft ut. Voor het secundar onderwjs reeds vanaf dt schooljaar, bassscholen de de voorbje 5 jaar een luk van het MOS-logo behaalden, hebben nog 4 jaar om hun logo-traject alsnog te vervolmaken. OUDE MOS MOS = Mleuzorg Op School Mleuzorg Vjf thema s: afvalprevente en duurzame materalen, water, energe, natuur, mobltet. Teken de mleubeledsverklarng Korte begeledng n functe van het logo Externe motvator: Logosysteem Externe evaluate van de school door een logocommsse MOS-vlag Eco-School (groene vlag), enkel voor logo-3 school. Themabundels en lespakketten. Bassonderwjs: Ann Thenpont, ann.thenpont@vlaamsbrabant.be Herwg Kevelaerts, , herwg.kevelaerts@vlaamsbrabant.be Secundar: Phlppe Moreau, , phlppe.moreau@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE TIE ROEFS NIEUWE MOS MOS = MOS Duurzame ontwkkelng Actuele duurzaamhedsthema s zoals klmaat, voedng, commons, technek, Zet je school op de Groene Kaart en maak deel ut van de MOS-communty. Meerdere begeledngs- en vormngssesses op vraag en op maat van de school. Interne motvator: Zorg voor de planeet. Zelfevaluate door de school MOS-label Elke school kan zch kanddaat stellen voor Eco-School (groene vlag). Inspratefches en goede praktjkvoorbeelden. MOS mag gezen worden MOS-scholen verwerken het MOS-coon en het MOS-schoollogo n de egen communcate over hun MOS-werkng. Zo tonen ze hun engagement n de MOS-communty. duurzame school straffe school 19

11 BASIS n een neuwkleedje In september 2014 start Kleur Bekennen met een neuw programma voor de komende vjf schooljaren. Het schooljaar zal een overgangsjaar zjn waarn het neuwe programma verder utgerold wordt. We zetten de belangrjkste veranderngen even op een rjtje. 20 De negende Zuddag (Work for Change) vndt plaats op DONDERDAG 16 OKTOBER Meer dan studenten ut Vlaanderen en Brussel rulen de dag de schoolbanken voor de werkvloer. In rul voor hun arbed krjgt een jongerenproject n Palestna - Drama en Dromen van Broederljk Delen - van de deelnemende werkgevers een bedrag van 50 EUR per student. Soldar en bewust brossen heet dat! Ook de provnce Vlaams-Brabant neemt tradtegetrouw deel aan de Zuddag en zal een dertgtal eendagsvacatures aanbeden. De vacatures zjn verspred over de verschllende densten en provncale nstellngen. Studenten met een ambtenarenmentaltet, groene vngers, technsche kwalteten of polteke feelng kunnen vanaf 1 september sollcteren va de jobbank van de Zuddag: jobbank.zuddag.be. Wj heten ze graag welkom! 9de ZUIDDAG: AMBTENAAR VOOR ÉÉN DAG Sabrna Claes of Steven Andres, , ontwkkelngssamenwerkng@vlaamsbrabant.be BEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE TIE ROEFS In september 2014 start Kleur Bekennen met een neuw programma voor de komende DOELGROEP WAARVOOR KAN JE BIJ vjf We schooljaren. trekken onze Het doelgroep schooljaar terug open. Waar zal een overgangsjaar KLEURBEKENNEN zjn waarn het NOG neuwe TERECHT? programma we ons de verder voorgaande utgerold jaren wordt. rchtten We tot de zetten 10- de belangrjkste veranderngen even op een 18 jargen, gaan we vanaf september een focus ADVIES & BEGELEIDING rjtje. leggen op de jargen met een openng naar de 3-12 jargen. Dt heeft vooral gevolgen voor het bassonderwjs: Kleur Bekennen Kds komt te vervallen. FINANCIËLE ONDERSTEUNING De hudge subsderegels voor mondale projecten en wereldburgertrajecten verdwjnen. Er zal gewerkt worden met projectoproepen. Dt s de enge maner om nog een fnancële mpuls te ontvangen. De crtera voor deelname aan de eerste projectoproep (schooljaar 14-15) zjn n grote ljnen geljk aan de van het vroegere wereldburgertraject. Je ontvangt de eerste projectoproep end augustus 2014, samen met het reglement en een aanvraagformuler. De projectoproep zal gelden voor projecten n het 2e en 3e trmester. Voor het 1e trmester zal er volgend schooljaar dus utzonderljk geen fnancële ondersteunng zjn. Vanaf het schooljaar s dt wel terug het geval. Je kan nschrjven voor de eerste oproep tot en met 31 oktober NIEUW ACCENT: VERANKERING Vanaf september zetten we n op een grotere verankerng van wereldburgerschap bnnen de school en zal er nog meer aandacht besteed worden aan kwaltet. De neuwe wjze van fnancerng s eveneens gebaseerd op de keuze om meer gewcht te geven aan verankerng van wereldburgerschap bnnen de school. De provnce Vlaams-Brabant zet 2 educateve medewerkers n om de scholen te ondersteunen. Je kan bj hen terecht met al je vragen over werken aan wereldburgerschap n de klas. De educateve medewerkers komen graag bj jouw langs om samen te bekjken hoe je mondale thema s het best aanpakt en hoe je collega s kan betrekken. Des te groter het draagvlak n jouw school, des te groter de kans op succes! EDUCATIEF MATERIAAL & KWALITATIEVE WORKSHOPS Ook voor educateve materalen ben je bj ons terug aan het juste adres. In de loop van het schooljaar zal er n onze provnce mmers opneuw een documentatecentrum geopend worden. Voor een goed ondersteunend educatef pakket moet je n de toekomst dus net langer meer naar Gent of Antwerpen. De databank met workshops wordt bovenden aangevuld met de workshops voor het bassonderwjs, zodat je op één plek een dudeljk overzcht hebt van goede workshops voor n je klas. NASCHOLINGEN Er worden nog steeds nascholngen georganseerd n samenwerkng met educateve organsates. Daarnaast s er een vast nascholngsaanbod met nascholngen de op elk gewenst moment en n elke gewenste vorm op school kunnen gegeven worden. Peter Gasa of Katrjn Machels, , kleurbekennen@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE TIE ROEFS 21

12 BASIS Ouder betrokkenhed Het Provncaal Integratecentrum ondersteunt schoolteams n het verbeteren van de ouderbetrokkenhed. Als nstrument gebruken zj de zeven dmenses van Samaey en Vettenburg. De 7 dmenses van ouderbetrokkenhed Ouderbetrokkenhed, een houdng Ouderbetrokkenhed slaat op de verbondenhed tussen de ouders en de school en op de rume nteresse van ouders en school voor elkaar. Betrokkenhed s vooral een houdng, een atttude. Ouderbetrokkenhed s ook een wederzjds begrp: het gaat over de betrokkenhed van ouders op de school/het onderwjs. Omgekeerd gaat het ook over de betrokkenhed van de school/het onderwjs op ouders. Wllen we ouderbetrokkenhed n kaart brengen, dan hebben we nood aan een model dat rumer kjkt dan het gedrag van ouders en de school. Hoe s de school betrokken op de ouders? Om een goede ouderbetrokkenhed te realseren, s het belangrjk dat ook de school betrokken s op de ouders van de leerlngen. Ouderbetrokkenhed s mmers een wederzjds begrp. Daarom hebben we het oorspronkeljke model ook gespegeld op de school. In welke mate s de school betrokken op de ouders? 1. Kennsdmense: wat weet de school/de leerkracht over de ouders van hun leerlngen? En tegeljk: kent de school al dan net de kanalen om meer te weten te komen over de ouders van zjn leerlngen? 2. Emotonele dmense: welke gevoelens overheersen bj de school/de leerkracht n de relate met de ouders? 3. Ratonele dmense: welke kosten-batenanalyse maakt de school om zch al dan net n te zetten voor alle ouders van hun leerlngen? De school gaat na wat het haar opbrengt en wat het haar kost. 4. Overtugngsdmense: s de school ervan overtugd dat ze een rol te spelen heeft n het vormgeven van een krachtge samenwerkng tussen ouder en school? 5. Competentedmense: voelt/s de school (zch) competent om te werken aan een krachtge samenwerkng tussen ouder en school? 6. Gedragsdmense: wat doet de school/de leerkracht concreet om ouders te betrekken bj de schoolloopbaan van hun knd? 7. Tjdsdmense: hoeveel tjd besteedt de school/de leerkracht aan het werken aan een goede samenwerkng tussen ouders en school? Een breed beeld Nadenken over de betrokkenhed van ouders of van de school aan de hand van bovengenoemde vragen levert een multdmensonele analyse van de stuate op. Waarvoor s deze analyse nuttg? De school kan een dergeljke analyse maken om haar ouderbeled breed te screenen en te herorënteren. Maar ook de betrokkenhed van een specfek oudermoment of een specfeke ouder kan geanalyseerd worden om te zen hoe men kan remedëren. Ervaart de school de betrokkenhed van ouders als problematsch, dan kan ze aan de hand van deze dmenses een zcht krjgen op waar de problemen lggen. Hebben de ouders msschen negateve gevoelens tegenover de school (emotonele dmense)? Of zjn ze onvoldoende overtugd van de rol de ze kunnen spelen n de schoolloopbaan van hun knd (overtugngsdmense)? Voelen ze zch net competent om hun knd te ondersteunen (competentedmense)? Ervaart de school haar egen betrokkenhed op de ouders als problematsch, dan kunnen de verschllende dmenses ook her meer nzcht beden n de stuate. Hebben we als school voldoende zcht op de socaal-economsche stuate, de mgrategeschedens van de ouders (ken- nsdmense)? Voelen we ons competent om aan een goede samenwerkng te werken (competentedmense)? We de betrokkenhed van ouders of de school wl beïnvloeden, kan het best nwerken op alle dmenses. Duurzaam werken aan de betrokkenhed veronderstelt een multdmensonele analyse maken; en multdmensonele oplossngsstrategeën aanwenden. We merken n de praktjk dat er tjdens het werken aan meer betrokkenhed bjna automatsch ngespeeld wordt op de kennsdmense. Zo wordt bjvoorbeeld al snel vertrokken vanut de veronderstellng : als de ouders maar meer weten over de school, de klaspraktjk, het onderwjs n het algemeen, dan zullen ze zch ook meer betrokken voelen Dat klopt helaas net: er s meer nodg dan alleen kenns (cf. de andere dmenses). Ook de gedragsdmense s een dmense waar we spontaan aandacht voor hebben: Ouders worden aangemoedgd de agenda dageljks te ondertekenen, ze moeten een paper ondertekenen waarop ze verklaren aanwezg te zullen zjn op alle oudercontacten,... Dat ouders het vooropgestelde gedrag vertonen, garandeert echter net dat ze ook echt betrokken zjn bj het onderwjs van hun knd. Een ondertekende agenda kan er evengoed op wjzen dat een ouder snel zonder ets te lezen of te begrjpen zjn handtekenng op de juste plaats zet. Het gaat dus net alleen om wat ouders doen maar ook (of vooral) over hoe ouders bepaalde dngen doen. Het s net altjd mogeljk om bjvoorbeeld tjdens één oudermoment n te werken op alle dmenses van ouderbetrokkenhed. Daarom s een dverstet aan oudermomenten nodg. Dverse oudermomenten zjn soweso nodg om tegemoet te komen aan een ouderpublek dat bjna altjd heel dvers s samengesteld. Daarom hanteren we het model met zeven dmenses van ouderbetrokkenhed van Samaey en Vettenburg. In dt model vormt het gedrag van ouders slechts twee van de zeven dmenses: 1 de gedragsdmense 2 de tjdsdmense. Het model gaat eveneens na: 3 wat de ouder weet over onderwjs (kennsdmense); 4 welke gevoelens de ouder heeft n de relate tot de school (emotonele dmense); 5 de kosten en de baten de de ouders afwegen om zch op een gegeven ogenblk al dan net n te zetten voor de school (ratonele dmense) 6 de mate waarn de ouder overtugd s dat hj een (posteve) rol kan spelen n de schoolloopbaan van zjn knd (overtugngsdmense) 7 de mate waarn de ouder zch competent voelt of competent s om zjn knd te ondersteunen (competentedmense). Martne Nuyts, , martne.nuyts@vlaamsbrabant.be, prc@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE TIE ROEFS 22 23

13 BASIS GRATIS VOORSTELLINGEN schooljaar STAND UP IN HET VERKEER Theatervoorstellng voor 2 de graad lager scholen n Vlaams-Brabant Voor leerlngen van de 2de graad van het bassonderwjs bedt de provnce Vlaams-Brabant grats de theatervoorstellng Stand up n het verkeer aan. Thema s zjn : zchtbaar zjn, gordeldracht, verkeersgedrag als fetser en voetganger en technsche staat van de fets. De voorstellng met lve muzek duurt 45 mnuten. Op 13, 22, 23, 27, 29 en 30 januar 2015 worden voorstellngen grats aangeboden aan de lagere scholen van Vlaams-Brabant n het Provncehus te Leuven en n het Provncaal Insttuut voor Vormng en Opledng (PIVO) te Asse-Relegem. VERKEERD MOMENT, VERKEERDE PLAATS Lezng voor tweede en derde graad secundar onderwjs voor scholen ut Vlaams-Brabant Op bass van het boek Verkeerd moment, verkeerde plaats vertelt auteur Luc Descamps het aangrjpend verhaal van Eva, een 18-jarg mesje dat slachtoffer wordt van een verkeersongeval en haar moezame strjd om de draad van het normale leven weer op te pakken. De auteur bespreekt na de voorstellng met de leerlngen onderwerpen als het gebruk van alcohol, gordeldracht en verkeersgedrag. Op 19, 20 januar en 2, 3, en 24 februar 2015 worden grats lezngen aangeboden aan de secundare scholen van Vlaams- Brabant n het Provncehus te Leuven en n het Provncaal Insttuut voor Vormng en Opledng (PIVO) te Asse-Relegem. MEER Krsty Bamps, , krsty.bamps@vlaamsbrabant.be BELEIDSVERANTWOORDELIJKE: GEDEPUTEERDE TOM DEHAENE 24