NAAR EEN OPNIEUW VERBETERDE

Transcriptie

1 BOUWFYSICA NAAR EEN OPNIEUW VERBETERDE RAADDAENMETHODE Snds 984 wordt n Nederland gebruk geaakt van weegfactoren voor graaddagen. De weegfactoren verdsconteren andere nvloeden dan de butenteperatuur b het schatten van de wartevraag n een bepaalde perode. Door verbeterng van de solategraad en energe-effcënte en ontwkkelngen n geznssaenstellng daalt het energegebruk n wonngen en verschuft de verhoudng tussen de wartevraag voor ruteverwarng en war tapwater. O de reden zn de weegfactoren opneuw bekeken. Op bass van de geeten wartevragen zn de weegfactoren bepaald voor energezunge wonngen n Alere. Daarb s ondersched geaakt tussen weegfactoren voor alleen ruteverwarng en voor ruteverwarng en war tapwater saen. Deze utspltsng s handg b de analyse van geeten energegebruk. Ook wordt geconstateerd dat de nvloed van de butenteperatuur nder donant s geworden b de wartevraag van wonngen. r. A.. (Antonn van de Bree, Ecofys Netherlands BV, Utrecht drs. L.A.M. (Lou Raaekers, Ecofys Netherlands BV, Utrecht RAADDAENMETHODE raaddagen worden berekend ut het verschl tussen een bassteperatuur en de butenteperatuur en zn een aat voor het energegebruk voor ruteverwarng. Voor de bassteperatuur wordt n Nederland eestal 8 C aangehouden. De butenteperatuur s echter net de enge factor de de wartebehoefte beïnvloedt. Passeve zonne-energe va raen s een andere factor, de vooral van belang s n de tussensezoenen. De nvloed van deze en andere factoren worden n de graaddagenethode verdsconteerd va (aandelkse weegfactoren. Men spreekt dan over gewogen graaddagen. raaddagen worden door energebedrven gebrukt o b klenverbrukers een nschattng te aken van de verdelng van de afgenoen hoeveelhed aardgas of warte over een bepaalde perode. Op bass hervan kan de afgenoen hoeveelhed aardgas of warte worden toegewezen aan de uste perode (et een bepaald taref. Daardoor s het net langer nodg o b elke tarefwzgng de eterstand op te neen. Naast het correct verwerken van tarefwzgngen zonder tussentdse eteropnae hebben graaddagen ook een onderzoeksfuncte. Met behulp van de graaddagen ethode kan het n een bepaalde perode geeten energe gebruk worden teruggerekend naar een referenteaar. Daardoor kunnen eetresultaten onderlng vergelkbaar worden geaakt en ontstaat een beter beeld van de verdelng van de wartevraag over de td. De graaddagenethode s verbeterd n 980 [] en kort daarna, n 984, zn de weegfactoren bepaald en ngevoerd [2]. O praktsche redenen zn de weegfactoren bepaald voor het totale warteverbruk n een wonng, dus nclusef het (gasverbruk voor war tapwater en eventueel koken odat dt veelal net apart wordt geeten. Voor de aanden noveber tot en et februar s de weegfactor op, gesteld, voor de aanden aart en oktober op,0 en voor de aanden aprl tot en et septeber op 0,8. Snds 984 zn de weegfactoren onveranderd en zn ze geeengoed geworden b de beoordelng van het energegebruk n gebouwen. De vraag s of deze weegfactoren nog actueel zn en/of toegesneden op alle stuates. In 995 s door EnergeNed (de verengng van energeproducenten, -handelaren en retalbedrven al eens de nvloed onderzocht van de ontwkkelngen snds 984 op de nauwkeurghed van de gewogen graaddagenethode [2]. De hoofdconcluse ludde toen dat een herkng onvoldoende wnst oplevert n nauwkeurghed. Het onderzoek plette daaro voor het handhaven van de bestaande weegfactoren. Ook werd geplet voor het regelatg herhalen van de kng. Dt s voor zover w weten noot eer utgevoerd. In de afgelopen 30 aar zn gebouwen steeds energezunger geworden. Herdoor s een verschuvng opgetreden n de verhoudng tussen het warteverbruk voor ruteverwarng en war tapwater. Het toepassen van solate heeft ertoe geled dat ook de verdelng van de wartevraag over het aar verschuft. Deze veranderngen hebben nvloed op de weegfactoren. In bepaalde stuates bestaat het geeten warteverbruk utslutend ut ruteverwarng. De bestaande weegfactoren (de gelden voor het totale warteverbruk zouden voor de gevallen net van toepassng zn. Dt s bvoorbeeld het geval b stadsverwarng et een gescheden dstrbutesystee voor ruteverwarng en war tapwater. Voor het war tapwater s wel een aparte eter aanwezg aar deze s veelal utgevoerd als watereter [4]. De weegfactoren worden eveneens beïnvloed door veranderngen n de saenstellng van het hushouden en door 06 vdbree_bf04_203.ndd :07

2 ENERIE EN MILIEU BOUWFYSICA de arbedsbetrekkng van de bewoners. Klenere hushoudens (n bovenden steeds grotere huzen hebben een dalend aandeel war tapwater tot gevolg. B werkende alleenstaanden en tweeverdeners s de relate tussen het energegebruk en (gewogen graaddagen zwakker, odat het energe gebruk dan eer wordt bepaald door aanwezghed dan door de butenteperatuur. Dt geldt n eder geval voor ndvduele stuates. Mogelk dat dt geddeld nder of net speelt. Al et al s er oenteel aar één sere weegfactoren voor verschllende stuates. Door de kost van neuwe energetechneken, verdergaande solate en de toepassng van herneuwbare energe n wonngen, ontstaat ogelk de behoefte o de weegfactoren aan te passen. Aan de hand van etngen n energezunge wonngen n Alere s dt onderzocht. WARMTEVERBRUIK ENERIEZUINIE WONINEN ALMERE De actualtet van de hudge weegfactoren s onderzocht door etng en analyse van de wartevraag van wonngen n de wken Noorderplassen-west en Colubuskwarter n Alere. De eeste onderzochte wonngen hebben een energeprestate de beter s dan het Bouwbeslut destds vereste (EPC,0. Er zn globaal dre energetsche kwalteten wonngen te onderscheden: Eco-wonngen, wonngen de voldoen aan het Inspectecertfcaat Zonnewonng en wonngen de voldoen aan de esen voor een Passef Hus. Tabel geeft de verdelng van de wonngaantallen edo 202 over de verschllende categoreën en de bbehorende energeprestate coëffcënt (EPC volgens NEN 528:2004 [3]. De wonngen zn aangesloten op stadsverwarng. Er zn twee verschllende dstrbute systeen: collectef (war tapwater (CTW en ndvdueel (war tapwater (ITW. In het eerste geval wordt het war tapwater en de ruteverwarng collectef bered, gescheden gedstrbueerd en apart geeten b de wonng. In het tweede geval wordt warte voor het war tapwater en de ruteverwarng gezaenlk gedstrbueerd n één pp en et behulp van een warte wsselaar wordt ter plekke n de wonng het war tapwater bered. In dat geval wordt alleen het totale warteverbruk geeten b de wonng. Er s geen gasnet aanwezg. Koken geschedt daaro elektrsch. Bnnen het Europese CONCERTO-prograa s het energegebruk van deze wonngen gedurende ru twee aren gevolgd [7]. Herb s onder eer gekeken naar de nauwkeurghed van de weegfactoren voor de graaddagenethode. Het veroeden was dat door de hoge solategraad (R C =3,2-7,5 2 K/W en de aandacht voor passeve zonne-energe n de wonngontwerpen, de weegfactoren net langer representatef zn. Daardoor zouden nterpolates van het geeten energe gebruk voor verwarng en war tapwater kunnen leden tot onnauwkeurge analyse van het energegebruk. Het aandelks energegebruk s zowel gevolgd va een specale verse van de webste Energegewcht (20 deelneers als va autoatsche dataloggers (20 deelneers. Er waren 6 hushoudens et dataloggers de tevens deelnaen aan de aandelkse eterstandopgave. Deze hushoudens geven blk van een hoge nteresse n energezaken en ogelk een hoge otvate n energebesparng. De graaddagen (ten opzchte van 8 C zn als volgt berekend: d,8 h,8, 8760 h,8, = = 24 8 θe, θe, < 8 = 0 θe, 8 ( WARM TAPWATER Voor het onderzoek naar de weegfactoren s een schedng geaakt n het energegebruk voor ruteverwarng en war tapwater. Daarvoor s gebruk geaakt van de eetgegevens van collectef (war tapwater (CTW onderstatons waar de afgenoen warte voor ruteverwarng en war tapwater gescheden wordt geregstreerd. CTW-onderstatons koen net voor n de wk Colubuskwarter. Door kenns van de specfeke wartebehoefte voor war tapwater kan ook het geeten totale warteverbruk b wonngen de zn aangesloten op ndvdueel (war tapwater (ITW onderstatons, worden gespltst n ruteverwarng en war tapwater. Het aandeel n het totale warte verbruk dat net afhangt van de butenteperatuur kan daardoor worden gescheden van het aandeel dat wel afhangt van de butenteperatuur. Tabel : Overzcht van de wonngaantallen n de verschllende categoreën en de bbehorende geddelde energeprestate coëffcënt volgens NEN 528:2004; tussen haakes zn de aantallen en EPC vereld van de wonngen de deelnaen aan regstrate van het aandelks energegebruk categore Colubuskwarter Noorderplassen-west aantal EPC aantal EPC eco-wonng 69 (5 0,80 (0, (70 0,90 (0,90 zonnewonng a 342 (26 0,60 (0,62 6 (4 0,7 (0,80 passef hus 03 (6 0,37 (0, a De Zonnewonngen n Noorderplassen-west en soge wonngen n het Colubuskwarter zn foreel geen Zonnewonng volgens de beoordelngs rchtln 505 [5], aar ze voldoen n eder geval wel aan de es betreffende energeprestate en solate van de BRL vdbree_bf04_203.ndd :07

3 BOUWFYSICA Ut fguur blkt dat ook andere factoren dan de butenteperatuur van nvloed oeten zn op de wartebehoefte voor ruteverwarng. Ut de geeten wartebehoefte voor ruteverwarng ( H en de geeten graaddagen ( d kan worden teruggerekend wat de gezaenlke nvloed s van alle andere factoren. Dt kan worden utgedrukt n een weegfactor (w H voor de graaddagen voor een bepaalde perode (. w ( θ (2 H, H, d, e De va Energegewcht geeten wartebehoefte voor ruteverwarng per aand voor Eco-wonngen en Zonnewonngen n de wken Noorderplassen-west en Colubuskwarter n Alere n de perode aart 200 t/ e 202 relatef ten opzchte van de aarlkse wartebehoefte voor rute verwarng, alsede de (ongewogen graaddagen per aand relatef ten opzchte van de aarlkse (ongewogen graaddagen voor Lelystad (bron: KNMI 2 Operkng: De Passef huzen betreft alleen de e helft van 20 ( t/ 6 en de 2 e helft van 200 (7 t/ 2. Voor de overge huzen geldt: de eerste aanden zn een geddelde van 20/202, de laatste aanden zn een geddelde van 200/20 en de zoeraanden zn een geddelde van 200, 20 en 202. De berekende weegfactor voor graaddagen voor (alleen ruteverwarng (w H voor dre wonngcategoreën et verschllende energeprestate n de wken Colubuskwarter en Noorderplassen-west n Alere n de perode aart 200 t/ e 202 va Energegewcht WEEFACTOREN Wanneer de bnnenteperatuur constant s en alleen de butenteperatuur een rol speelt n de wartebehoefte voor ruteverwarng, dan ag worden verwacht dat de wartebehoefte voor ruteverwarng n een bepaalde perode evenredg s et het aantal graaddagen n dezelfde perode. Dt blkt n Alere net het geval te zn. Zelfs net wanneer de graaddagen worden gewogen et de hudge weegfactoren. Fguur toont het relateve energegebruk voor ruteverwarng per aand ( / en het relateve aantal graaddagen per aand ( d, / d zoals geeten voor twee wonngcategoreën. Over het algeeen worden ruteverwarng en war tapwater net apart geeten n wonngen. O praktsche redenen wordt daaro gekeken naar de gezaenlke nvloed van alle factoren op de totale wartebehoefte (. Ut de volgende vergelkng kunnen de weegfactoren voor de totale wartebehoefte (w voor een bepaalde perode worden afgeled, ze kader Bepalng weegfactoren : d, ( θe = w (3 ( θ d e In prncpe hebben de weegfactoren betrekkng op het totale gas- of warteverbruk voor rute verwarng en war tapwater (en koken. In de praktk worden de weegfactoren vaak betrokken op alleen het aandeel voor ruteverwarng. In het verleden speelde war tapwater naelk een beperkte rol n het totale warteverbruk. Door de hogere solategraad van wonngen lgt dat tegenwoordg anders. Warte voor war tapwater s vrwel onafhankelk van de butenteperatuur. WEEFACTOREN VOOR ALLEEN RUIMTEVERWARMIN O beter nzcht te krgen n de weegfactoren s eerst gekeken naar het warteverbruk voor alleen ruteverwarng op bass van twee bronnen (Energegewcht, dataloggers voor twee perodes (aart 200 t/ e 202, alleen 20. Op bass van vergelkng (3 kunnen de weegfactoren voor alleen ruteverwarng (w H voor een bepaalde perode worden afgeled. H, H d, ( θe = wh, (4 ( θ d e De weegfactoren zn bepaald voor alle dre de wonngcategoreën. Fguur 2 laat zen dat voor alle wonngcategoreën n de wnteraanden de wartevraag tot bna 40% hoger kan utvallen dan op bass van het aantal ongewogen graaddagen ag worden verwacht (wanneer toegepast op alleen ruteverwarng. B de hudge weegfactoren wordt (slechts 0% hoger verwacht. In de tussensezoenen s ust het ogekeerde het geval: de wartevraag kan tot 40% lager utvallen dan op bass van het aantal ongewogen graaddagen ag worden verwacht. B de hudge weegfactoren was de verwachtng dat de ongewogen graaddagen (w H, = zelf een goede aat waren voor het warteverbruk n de tussensezoenen. In het zoersezoen zn (ongewogen graaddagen nog nder bepalend. Door de zeer gernge behoefte aan ruteverwarng n het zoersezoen zn de weegfactoren n de perode net erg stabel. Ondanks dudelke verschllen n energeprestate lggen de weegfactoren voor de wonngcategoreën dcht b elkaar. Daarb kan worden opgeerkt dat alle wonngen voldoen aan energelabel A of beter. 06 vdbree_bf04_203.ndd :07

4 ENERIE EN MILIEU BOUWFYSICA De negateve weegfactoren n de zoeraanden zn het gevolg van de correcte van het totale warteverbruk voor war tapwater. In de zoeraanden betreft het warte verbruk vrwel alleen war tapwater. De correcte s gebaseerd op een geddeld war tapwaterverbruk per persoon per dag. In de zoeraanden zn veel bewoners op vakante en gebruken dan nder (war tapwater. Hervoor s net gecorrgeerd. Dt betekent ook dat n de rest van het aar het (war tapwaterverbruk egenlk ets hoger lgt. WEEFACTOREN VOOR ANDERE PERIODES De afwkende waarden b de Passef huzen zn het gevolg van een afwkende eetperode. Voor de Passef huzen was alleen data beschkbaar van edo 200 tot edo 20. Voor de Eco-wonngen en de Zonnewonngen was data beschkbaar van aart 200 t/ e 202. elke aanden zn herb geddeld. Kkend naar alleen 20 valt weer op dat ondanks de verschllen n energeprestate, de weeg factoren voor de twee wonngcategoreën dcht b elkaar lggen, ze fguur 3. Wat verder opvalt, s dat de weegfactoren per aand voor 20 dudelk anders zn dan geddeld voor de perode aart 200 t/ e 202. In anuar 20 s de weegfactor zelfs ets eer dan,5 voor de Zonne wonngen. De aandelkse weegfactoren voor graaddagen blken net zo constant te zn als altd gedacht. Ze kunnen van aar tot aar verschllen. Blkbaar zn er zaken de het warteverbruk beïnvloeden de net constant zn. De bdrage van passeve zonne-energe s daarvan een dudelk voorbeeld. Maar ook een grepepdee waarb veel ensen eerdere dagen thus blven en/of een hogere bnnenteperatuur nstellen, heeft nvloed. WEEFACTOREN VOOR ANDERE WONIN VERZA MELINEN B de dataloggers kwaen n 20 weer ets andere weegfactoren naar voren dan va de webste Energegewcht, ze fguur 4. Opvallend s her een lchte verschuvng van het patroon tussen Eco-wonngen en Zonnewonngen. De weegfactoren verschllen dus ook tussen wonngen. Interpolate van Energegewcht-data va ongewogen graaddagen naar aandwaarden kan een rol spelen. Mogelk dat orëntate her ook een rol speelt. De 7 Zonnewonngen et dataloggers lagen allen n de wk Colubuskwarter en de 3 Eco-wonngen et dataloggers lagen op één na alleaal n de wk Noorderplassen-west. Bede wken verschllen wezenlk n opzet. WEEFACTOREN VOOR HET TOTALE WARMTEVERBRUIK Wanneer naar de weegfactoren voor het totale warteverbruk voor ruteverwarng en war tapwater saen wordt gekeken, kot het beeld aardg overeen et de hudge weegfactoren, ze fguur 5. De verschllende ontwkkelngen n de afgelopen 30 aar lken elkaar n of eer te copenseren. Het dudt ook op een vernderde afhankelkhed van de butenteperatuur. Hoewel de utkosten voor de Passef Huzen betrekkng hebben op een enkel aar, valt op dat er sprake s van een vlak verloop n het stooksezoen. De totale wartebehoefte van de Passef Huzen lkt n het stooksezoen evenredg et de ongewogen graaddagen. Ook de Zonnewonngen zn ets nder gevoelg voor andere nvloeden dan de Eco- 3 De geeten weegfactor voor graaddagen voor (alleen ruteverwarng (w H voor twee wonngcategoreën et verschllende energeprestate en alle (geeten wonngen n de wken Colubuskwarter en Noorderplassen-west n Alere n 20 va Energegewcht 4 De geeten weegfactor voor graaddagen voor (alleen ruteverwarng (w H voor twee wonngcategoreën et verschllende energeprestate n de wken Colubuskwarter en Noorderplassen-west n Alere n de perode aart 200 t/ e 202 va dataloggers NOMENCLATUUR A g gebruksoppervlakte volgens NEN 2580 e 0,y systeefout voor aar y e N,S fout voor afwkende graaddagen ten opzchte van noraal voor weerstaton S d aantal graaddagen h aantal graaduren aand n een aar uur n een aar eetperode N aantal bewoners of Noraal totale wartebehoefte voor een wonng n een aar * totale wartebehoefte voor een wonng n een aar b afgeronde weegfactoren H wartebehoefte voor ruteverwarng n een aar H * wartebehoefte voor ruteverwarng n een aar b afgeronde weegfactoren q e butenteperatuur w weegfactor, exact of (als subscrpt gewogen w* weegfactor, afgerond w H weegfactor voor ruteverwarng, exact w H * weegfactor voor ruteverwarng, afgerond 06 vdbree_bf04_203.ndd :07

5 BOUWFYSICA wonngen. Dt effect treedt alleen op b de weegfactoren voor de totale wartebehoefte. 5 Operkng: Alle wonngen betreft alleen de Eco-wonngen en de Zonnewonngen. De Passef huzen betreft alleen de e helft van 20 ( t/ 6 en de 2 e helft van 200 (7 t/ 2 De geeten weegfactor voor graaddagen voor de totale wartevraag (w voor dre wonngcategoreën et verschllende energeprestate n de wken Colubuskwarter en Noorderplassen-west n Alere n de perode aart 200 t/ e 202 va Energegewcht WEEFACTOREN IN DE PRAKTIJK De hudge weegfactoren blken b energezunge wonngen nog steeds te voldoen voor het totale energegebruk (voor ruteverwarng en war tapwater, aar net langer voor alleen ruteverwarng, waarvoor de ethode n de advespraktk wel vaak wordt ngezet. Er wordt daaro een verbeterng voorgesteld de aanslut b de hudge, eenvoudge ethodek. De belangrkste reden voor het eenvoudg houden van de weegfactoren was destds gelegen n de functe ervan voor het correct verwerken van tarefwzgngen: de ethode oest kunnen worden utgelegd aan de geddelde klenverbruker. Het nut van de ethode voor de correcte verwerkng van tarefwzgngen verdwnt door de nvoerng van sle eters de op elk oent op afstand kunnen worden utgelezen. Dt bedt de ogelkhed o et gedfferenteerde en/of utgebredere seres weegfactoren te koen de beter nspelen op de verschllende stuates. Analyse van etngen van energegebruk kunnen daardoor wnnen aan nauwkeurghed. Eenvoudge en logsche weegfactoren blven echter de voorkeur houden. Aan het eerste s nvullng gegeven door weer te kezen voor weegfactoren et decaal en aan het laatste door de weegfactoren syetrsch te aken rondo het dden van het stooksezoen (anuar. De hudge weegfactoren zn syetrsch ten opzchte van het dden van het aar. Tabel 2 vereldt de hudge weegfactoren (voor ruteverwarng en war tapwater en de aangepaste seres weegfactoren voor alleen ruteverwarng en voor ruteverwarng en war tapwater gezaenlk. Fguur 6 toont een en ander grafsch. 6 De geeten weegfactoren voor graaddagen voor (alleen ruteverwarng (w H en de totale wartebehoefte (w voor energezunge neuwbouwwonngen va Energegewcht, een benaderng et afgeronde waarden (w H *, w* en de hudge weegfactoren voor graaddagen Tabel 2: De hudge weegfactoren en de benaderde weegfactoren voor energezunge wonngen op bass van etngen n Alere hudge weegfactoren (w* Alere (alleen RV (w H * Alere (RV+WW (w* anuar,,4,2 februar,,2, aart,0,0,0 aprl 0,8 0,8 0,8 e 0,8 0,5 0,8 un 0,8 0,4 0,8 ul 0,8 0,4 0,8 augustus 0,8 0,4 0,8 septeber 0,8 0,5 0,8 oktober,0 0,8 0,8 noveber,,0,0 deceber,,2, In het voorgaande s gewerkt et graaddagen ten opzchte van een bassteperatuur van 8 C. Dt s de butenteperatuur waarboven (theoretsch geen aanvullende ruteverwarng van de wonng eer nodg s o de wonng cofortabel te houden. B goed geïsoleerde wonngen s het voorstelbaar dat daarvoor al b lagere butenteperaturen geen aanvullende ruteverwarng eer nodg s. In dt artkel s dat net verder onderzocht. CONCLUSIES EN AANBEVELINEN De hudge sere weegfactoren de dateert ut 984 lkt n het geval van energezunge wonngen net eer te passen b alleen de wartebehoefte voor rute verwarng (waarvoor de weegfactoren n de praktk wel vaak worden gebrukt. Verbeterde solate en daardoor een grotere nvloed van passeve zonne-energe speelt herb een belangrke rol. Door allerle nvloeden de elkaar (toevallg opheffen voldoen de hudge weegfactoren n de onderzoekstuate nog wel voor het totale energegebruk voor ruteverwarng en war tapwater saen. We bevelen aan o soweso een ondersched te aken n weegfactoren voor stuates waarb alleen de wartebehoefte voor ruteverwarng wordt geeten en waarb de wartebehoefte voor ruteverwarng en war tapwater saen wordt geeten. Ook een dfferentate n 06 vdbree_bf04_203.ndd :07

6 ENERIE EN MILIEU BOUWFYSICA seres weegfactoren voor alleen ruteverwarng voor verschllende ate van energezunghed s gewenst. Ten opzchte van de hudge sere weegfactoren s een klene verschuvng gewenst n het patroon van de weegfactoren o eer recht te doen aan het werkelke stooksezoen dat s geconcentreerd rond anuar en net rond end deceber zoals b de hudge weegfactoren het geval s. De weegfactoren blken van aar tot aar en per stuate te kunnen verschllen doordat ook net-butenteperatuurafhankelke nvloeden een grotere rol gaan spelen (bvoorbeeld zonnstralng n cobnate et orëntate, geznssaenstellng, wonngtype. B de analyse van het energegebruk et behulp van graaddagen dent daaro terughoudendhed n acht te worden genoen b de voorspellng van het gestandaardseerde energegebruk. In een opneuw verbeterde graaddagenethode zou naast een weegfactor voor de graaddagen, een weegfactor voor zonne-dagen een goede aanvullng zn. Zonne-dagen zn het verschl tussen een soort bass zonnstralng (de net net tot teperatuuroverschrdng n de wonng ledt en de werkelke zonnstralng verengvuldgt et de td, analoog aan graaddagen. De zonne-dagen zn nul wanneer de werkelke zonnstralng groter s dan de bass zonnstralng. Op bass van dt onderzoek kan net et voldoende zekerhed worden aangegeven wat algeeen geldende weegfactoren zn voor energezunge wonngen. Naast de beperkte ovang van het onderzoek, zowel n wonngaantal als eetperode, kot dt ook door gebrek aan nzcht n alle nvloedsfactoren. O dt laatste problee op te lossen zou, net als b de stude Verbeterde graaddagenethode [], kunnen worden teruggevallen op dynasche gebouwsulates waarb alle factoren kunnen worden gecontroleerd. n BRONNEN [] Hoen, P.J.J., Ths, R.V.L.M., Verbeterde graaddagenethode (herzene druk, 98, Technsche Hogeschool Endhoven [2] Evaluate gewogen graaddagenethode, anuar 995, EnergeNed [3] NEN 528: Energeprestate van woonfunctes en woongebouwen Bepalngsethode, aart 2004 [4] Kernpublcate WoON Energe 2006, Mnstere van VROM [5] BRL 505 Natonale beoordelngsrchtln voor het nspectecertfcaat voor Zonnewonng, 6 deceber 2007, SKW Certfcate BV [6] NEN 720 Energeprestate van gebouwen Bepalngsethode, aprl 20, NNI [7] Bree, A.. van de, Raaekers, L., Surel, N., Montorng and research report deonstraton Alere (EU Concerto Intatve, crrescendo-proposal, ul 202, Ecofys BEPALIN VAN WEEFACTOREN De gewogen graaddagen kunnen worden gebrukt o n een bepaalde perode het geeten energegebruk te extrapoleren naar het energegebruk n een aar. Ut de veronderstelde proportonaltet van het energegebruk en de gewogen graaddagen volgt naelk: d = = w d, = (, w, θe d, w d, w, De aarlkse wartebehoefte kan en ag net veranderen door de weegfactoren. Dat betekent dat de weegfactoren alleen nzchtelk aken hoe de wartebehoefte s verdeeld over een aar. Met gebrukakng van (5 zen we dat her autoatsch aan wordt voldaan. Er volgt naelk dat de so over alle perodes n het aar van de wartebehoefte altd gelk s aan de aarlkse wartebehoefte. d, w, d, w, d, w = = = = d, w d, w d, w Ut de daadwerkelk geeten wartebehoefte ( en de geeten graaddagen ( d kan worden teruggerekend wat de gezaenlke nvloed s van alle andere factoren n de vor van de weegfactoren voor de graaddagen zodat het energegebruk voor elke perode proportoneel s aan de geeten gewogen graaddagen voor de perode. Met gebrukakng van (5 kunnen we voor elke perode een vergelkng opstellen: = w d, ( θe ( w ( θe d, Wordt het aar onderverdeeld n 2 perodes van een aand dan hebben we dus 2 vergelkngen de de 2 aandelkse weegfactoren bepalen. Deze 2 vergelkngen zn echter net onafhankelk. Dt kan worden ngezen door de 2 vergelkngen te soeren. ( w d, ( θe = = = (8 w ( θ ( d, e Een van de 2 weegfactoren (bvoorbeeld w kan daardoor vr worden gekozen. Daaree valt een vergelkng af. De overge weegfactoren volgen dan ut de resterende vergelkngen. Oplossen van (7 resulteert n: w d, d, = w = w (9 d, d, We kunnen w vastleggen door te stellen dat het geddelde van de weegfactoren s: w = w = 2 Substtute van de utdrukkng voor de weegfactoren volgens (9 voor =2...2 n (0 levert dan de volgende utdrukkng voor w : d, w = ( 2 2 = d, Door nvullen van de waarde voor w n (9 zen we dat deze utdrukkng geldt voor alle w. Door de keuze (0 krgen we dus de volgende elegante utdrukkng voor de bepalng van de weegfactoren w ut de geeten wartebehoefte en de geeten graaddagen: d, w = (2 2 2 = d, De procedure volgens welke de weegfactoren voor de totale wartebehoefte worden bepaald et forule (2 kan ook worden gevolgd voor het bepalen van de weegfactoren voor de wartebehoefte voor ruteverwarng (w H. In de forules oeten dan de vervangen worden door H, en de w door wh,. (5 (6 (7 (0 06 vdbree_bf04_203.ndd :07