Tilburg University. Effectieve belastingtarieven en kapitaalkosten Huys, C.J.J.; Kertzman, E.N. Publication date: Link to publication

Transcriptie

1 Tilburg Universiy Effecieve belasingarieven en kapiaalkosen Huys, C.J.J.; Kerzman, E.N. Publicaion dae: 1986 Link o publicaion Ciaion for published version (APA): Huys, C. J. J., & Kerzman, E. N. (1986). Effecieve belasingarieven en kapiaalkosen. (Research memorandum / Tilburg Universiy, Deparmen of Economics; Vol. FEW 235). Unknown Publisher. General righs Copyrigh and moral righs for he publicaions made accessible in he public poral are reained by he auhors and/or oher copyrigh owners and i is a condiion of accessing publicaions ha users recognise and abide by he legal requiremens associaed wih hese righs. - Users may download and prin one copy of any publicaion from he public poral for he purpose of privae sudy or research - You may no furher disribue he maerial or use i for any profi-making aciviy or commercial gain - You may freely disribue he URL idenifying he publicaion in he public poral Take down policy If you believe ha his documen breaches copyrigh, please conac us providing deails, and we will remove access o he work immediaely and invesigae your claim. Download dae: 02. Jan. 2018

2 iiiiu iiiii i inii m m ii m ii uui iiii ~ iui ~~ii i faculei der economische weenschappen RESEARCH MEMORANDUM ILBURG UNIVERSITY DEPARTMENT OF ECONOMICS ~Posbus LE lilburg Neherlands ~-

3

4 EFFECTIEVE BELASTINGTARIEVEN EN KAPITA,ALKOSTEN ~' door ~ C.J.J. Huys en E.N. Kerzman

5 INHOUDSOPGAUE. pag lna Inleiding 1 HOOFDSTUK I: THEORETISCHE ONDERBOUWING VAN DE EFFECTIEVE MARGINALE BELASTINGTARIEVEN Inleiding Mehode King ~ inleiding en uigangspunen opbrengsen fiscale afschrijvingen en subsidies kosen en opbrengsen Varianen bij de berekeningen Effecieve marginale belasingarieven Evaluaie van de mehode 22 HOOFDSTUK II: EFFECTIEVE BELASTINGTARIEVEN IN NEDERLAND Effecieve belasingarieven in Nederland in Evaluaie van de resulaen Effecieve belasingarieven in Nederland in Afsehaffing van VpB en WIR 39 Lierauur~lijs q2 Inhoudsopgave bijlage u5 bijlage

6 1 Inleiding In deze sudie word beschreven op welke wijze de overheid via de belasingheffing invloed uioefen op he proces van sparen en inveseren. Hierbij word de mehode gevolgd die door Mervyn A. King en Don Fulleron gebruik werd in hun sudie "The axaion of income from capial, a cornparaive sudy of he Unied Saes, he Uni:ed Kingdom, Sweden and Wes-Germany". In hun sudie onwikkelen deze aueurs een mehode om he zogenaamde effecieve belasingarief e berekenen. Di arief inee de kloof die er besaa ussen he bruo-rendemen van inveseringen en he uieindelijke neo-rendemen voor de beleggers. King en Fulleron geven in hun sudie aan hoe inkomsenbelasing en vennooschapsbelasing de omvang van deze kloof beinvloeden. De aueurs meen he effecieve marginale belasingarief voor de vier landen die in de iel van hun boek vermeld worden. Deze sudie sar me een bespreking van de mehode van King en Fulleron (hoofds~ik 1). Na een kore inleiding word de mehode gepreseneerd, waarna enige kanekeningen volgen in de paragrafen over de varianen bij de berekeningen en de evaluaie van de mehode. In hoofdsuk 2 word de mehode daadwerkelijk oegepas op Nederland. Om de resulaen e kunnen vergelijken me de resulaen van King en Fulleron worri als onderzoeksjaar 1980 gekozen. Ondanks een gebrek aan recene gegevens wordc daarne~ een poging ged,enn om de effer.,ieve arieven in Nederland in 1986 e schaen. Di arief word vervolgens vergeleken me he arief da verkregen word wanneer de VpB en de WIR worden afgeschaf. De uikomsen van deze vergelijking worden besproken, evenals de waarde van de mehode van effecieve belasingarieven bij he beoordelen van de gevolgen van zo'n maaregel. Bij he o sand komen van deze sudie is gebruik gemaak van veel gegevens en de berekeningen hebben geleid o een overdaad aan resulaen. Om de leesbaarheid van de sudie nie e versoren zijn de meese gegevens en resulaen nie in de hoofdeks maar in de bijlage vermeld.

7 2 HOOFDSTUK I: THEORETISCHE ONDERBOUWING VAN DE EFFECTIEVE MARGINALE BELASTINGTARIEUEN Inleiding. De overheid heef op vele manieren invloed op he proces van sparen en inveseren. Nie alleen via haar verschillende belasinginsrumenen, maar ook via verschillende subsidieregelingen, waarvan de WIR momeneel de belangrijkse is. Om de omvang van he ingrijpen van de overheid e kunnen beoordelen is he nodig om orde e scheppen in di groe aanal insrumenen da door de overheid word gehaneerd. Hieroe word in deze sudie een poging gedaan, door voor de verschillende inveseringscaegorien de kwaniaieve beekenis van he overheidsingrijpen via de verschillende insrumenen in een cijfer ui e drukken. Om o di ene cijfer e komen word de "cos of capial" heorie oegepas. Di is een pariele economische analyse waarin he begrip kapiaalkosen cenraal saa. Me de erm kapiaalkosen word he minimale bruo-rendemen bedoeld da een onderneming moe behalen om, na bealing van belasingen en inning van subsidies, in saa e zijn aan de rendemenseisen van de kapiaalverschaffers e voldoen en de bedrijfseconomische afschrijvingen e kunnen financieren. Als er geen overheid besond zouden bij voorbeeld bij financiering me vreemd vermogen de kapiaalkosen gelijk zijn aan de ineres plus de bedrijfseconomische afschrijvingen, minus he inflaie-percenage. In formule: cc - i d- n waarbij: cc - "cos of capial" (kapiaalkosen) i - nominale ineresvoe 6 - bedrijfseconomische afschrijvingsperunage n - prijssijging Als men de formule enigzins herschik, blijken de kapiaalkosen in di geval gelijk e zijn aan de reele rene (reele vermogenskosen) plus de bedrijfseconomische afschrijvingen: cc - (i - n) ó

8 3 Als men nu rekening gaa houden me de overheid en meer concree me haar belasingen en subsidies, dan zullen de kapiaalkosen nie meer gelijk zijn aan de reele vermogenskosen plus afschrijvingen omda ook de belasingen gefinancierd moeen worden, voorzover da nie mogelijk is d.m.v. de subsidies die men ook weer onlvang van de overheid. Als men bedenk da de kapiaalkosen dienen voor de financiering van: - de reele vermogenskosen (i - ~r) - de bedrijfseconomische afschrijvingen 6 - he saldo van belasingen en subsidies b dan kunnen de kapiaalkosen als volg worden beschreven: cc a(1 - r) d b zoda he saldo van belasingen en subsidies b als volg berekend kan worden : b L cc -( i - n) - ó Om de invloed van de overheid op de kapiaalkosen weer e geven in een vergelijkbare maasaf gebruik men meesal zgn. effecieve arieven, waarbij he oaal van belasingen en subsidies word gerelaeerd aan de kapiaalkosen minus de afschrijvingen (omda de financiering van afschrijvingen bedrijfseconomisch nie als wins kan worden aangemerk). Als men dl :~uldo v;,n bela:3ingr;n f~n sub:3i~.ies relaeerl n~n de kapiaalkosen, exclusief afschrijvingen en inclusief belasingen en subsidies, dan verkrijg men he belasing-inclusieve arief: - b ec - ó Als men he relaeer aan de kapiaalkosen exclusief afschrijvingen en exclusief belasingen en subsidies, dan verkrijg men he belasingexclusieve arief: b b Le ~ cc - b- ó s (i - n) M.b.v. deze effecícve arícven kan men de overheídsinvloed op he rendemen van verschillende sooren inveseringen weergeven en onderling vergelijken.

9 i 1.2. Mehode King Inleiding en uigangspunen. In 198u publiceerden King en Fulleron "The axaion of income from capial", waarin effeeieve marginale belasíngarieven werden berekend voor 4 landen. De belasingen en subsidies die hierbij werden onderzoch waren de vennooschapsbelasing, de inkomsenbelasing, de onroerend goedbelasing, lokale belasingen, vermogenswinsbelasing, vermogensbelasing, regionale subsidies en inveseringssubsidies. Elemenen die hierbij aan de orde kwamen waren de oegesane fiscale afschrijvingen en andere afrekposen voor de VpB, de fiscale behandeling van de dividenduikeringen, pensioenpremies, levensverzekeringsinsellingen e.d.. De effecieve marginale belasingarieven die voor de verschillende landen werden berekend kunnen worden gedefinieerd als da gedeele van de opbrengs da op een of andere manier naar de fiscus zou gaan indien er een hypoheisch marginaal inveserings-projec zou worden gesar vanui de niefinanciele pariculiere secor, da in samenselling qua aciva en financieringswijze overeenkwam me he gemiddelde van de besaande kapiaalgoederenvoorraad. Di is slechs een van de mogelijke effecieve arieven die men kan berekenen. Daarnaas kan men ook de gemiddelde effecieve arieven berekenen i.p.v. de marginale effecieve arieven. Bij de keuze welke van deze wee men wil berekenen kan men he bese leen op he doel waarvoor ze gebruik zullen worden. De marginale arieven zijn he bese geschik om he effec van he fiscale syseem op de prikkel om e inveseren e analyseren, erwijl de gemiddelde arieven zeer geschik zijn om de effecen van he fiscale syseem op inkomenssromen en de inkomensverdeling e beschrijven. Omda he voor de fiscale behandeling veel verschil uimaak hoe een invesering is samengeseld, in welke bedrijfsak hij plaasvind en hoe en door wíc hij word gefinancierd, werd ín deze sudie he effecleve marginale belasíngarief berekend voor 81 heoreische inveseringsprojecen, die verschilden naar aciva, bedrijfsak, financier en financieringswijze. Voor ieder van deze 4 kenmerken werden

10 5 3 mogelijkheden onderzoch, waarna uieindelijk he effecieve marginale belasingarief werd berekend als he gewogen gemiddelde van deze gevallen. De drie mogelijkheden die bij de 4 kenmerken werden onderzoch waren: Aciva : gebouwen machines voorraden Bedrijfsak :nijverheid overige indusrie diensen Financieringswijze: schuld ~iandelen ingehouden wins Financiers : gezinnen insellingen me belasingvrijselling verzekeringsinsellingen Di alles werd onderzoch bij drie verschillende inflaiegraden, n.l. 0~, 10~ en he feielijke inflaiepercenage ussen 1970 en 1980 in he desbereffende land.

11 6 Om de sudie voor verschillende landen vergelijkbaar e maken werd er een heoreisch raamwerk onworpen, da he mogelijk maak he belasingsyseem door middel van sandaardparameers e karakeriseren. In de bijlage word di heoreische model samengeva in 18 vergelijkingen. Hier volg nu een uigebreide oeliching op di model. He model geef een algemene beschrijving van de wijze waarop een belasir,gsyseem ervoor zorg da er een kloof onsaa ussen he rendemen voor belasingen en he rendemen na belasingen. He gaa hierbij om he rendemen over de marginale invesering; di is de invesering waarvan de opbrengsen nog ne genoeg zijn om de kosen e dekken, zoda ze nog ne rendabel is. He zijn deze inveseringen die door een belasing- of subsidie-maaregel juis wel of juis nie plaasvinden. Door voor een specifieke siuaie de parameers e berekenen en in he model in e vullen kan men de effecieve belasingarieven in deze specifieke siuaie berekenen. Van belang in he raamwerk zijn vooral he reele rendemen van een invesering voor belasingen (exclusief afschrijvingen) p, en he reele rendemen van een invesering voor de belegger na belasingen s. Onder recc~l r~~nrir'mr,n. word In rií. vcrb:rnd ve~rs:rnn hr~ nomin:~le rernlrrmo~nl. minua hul inf'1:r,lep~rcenl;~gc,.~angezien de loucr numinnlc cc~mf~ununl van he rendemen als funcie heef de reele waar~de van he geinveseerde vermogen in sand e houden. He verschil ussen p en s is de belasingkloof w. (1 ) w 3 p - s He effeeieve (belasing-inclusief gedefinieerde) belasingarief is dan : (2) - ~S : w P P Een belangrijke rol in he model speel verder r- reele renevoe, die gelijk is aan he verschil ussen de nominale renevoe 1 en de prijssijging n.

12 ! ( 3) r a i- n He symbool r saa voor he reele rendemen da een belegger onvang op een schuldgefinancierde invesering na belasing op vennooschapsnivo maar voor belasing op persoonlijk nivo, omda er over rene-inkomsen nu eenmaal inkomsenbelasing moe worden beaald. Naas de nominale renevoe i en de reele renevoe r, die op de kapíaalmark o s,rnd kornen, word, er in dí model gewerk me nog ~~i~n dr:r~li~ ~if:rccrnlciv~~cl., n.l, p. UII I: du c11:3concwcir,l illu wvrrll. Kc, haneerd door de bedrl,jven. Ueze is wel afhankelljk van de renevoe die op de kapiaalmark o sand kom, maar nie dezelfde. Ze word namelijk ook bepaald door de fiscale behandeling van renebealingen, dividenduikeringen of evenuele vermogenswinsen op aandelen. Laer word nog eruggekomen op de wijze waarop p in deze verschillende gevallen o sand kom. He belasingsyseem beinvloed he effeeieve marginale arief zowel via de opbrengsen van een invesering als via de kosen van een invesering. In de volgende paragraaf kom eers de invloed die loop via de opbrengsenkan aan de orde. Daarna word de kosenkan behandeld. Uígangspun is wel de marginale invesering, waarvoor moe gelden da de opbrengsen en kosen, inclusief de belasing- en subsidiecomponenen, aan elkaar gelijk zijn.

13 Opbrengsen Eers bekijken we de opbrengsen van een invesering. We gaan hierbij ui van een invesering er waarde van f 1,- die de opbreng MRR lever, welke in de oekoms sijg me inflaiegraad n, daal me he bedrijfseconomische afschrijvingsperunage ó en d.i conan word gemaak egen de disconovoe p. Deze disconovoe p is gelijk aan he rendemen da een onderneming moe maken nada de economische afschrijvingen zijn gefinancierd en aan de belasingverplichingen is voldaan, en einde egemoe e kunnen komen aan de rendemenseisen van de beleggers. Verder worden de opbrengsen belas me he arief i en he vermogen me he arief wc, erwijl de fiscale voorsehrifen zodanig zijn da nominale vermogenswinsen op voorraden voor he gedeele v worden belas (b.v. FIFO: v- 1 en LIFO: v: 0). Voor de conane waarde van deze opbrengsen, V, geld: V ~ J {(1-1)MRR - (1 - dí)wc - d2tvn} e-(p } ó - ~)u du 0 zoda geld: (1{) V a (1 - )MRR - (1 - d~t)wc - d2tvn (P 6 - n) In deze formules zijn d~ en d2 dummy-variabelen. Als de belasing op vermogen afrekbaar is voor de vennooschapsbelasing krijg d~ de waarde 1, zoda zij slechs voor he gedeele (1 - T) in mindering word gebrach op de opbrengsen. Als de vermogensbelasing voor ondernemingen nie afrekbaar is voor de vennooschapsbelasing krijg d~ de waarde 0, zoda zij volledig en lase kom van de opbrengsen. De laase erm in de eller van formule (u) heef berekking op he belasen van schijnwinsen op voorraden in geval van inflaie. Omda di alleen berekking heef op voorraden word ook hier een dummyvariabele gebruik: d2. Als men de opbrengs bereken van een invesering in voorraden krijg deze variabele de waarde 1. Bij de

14 9 berekeningen vuor i nveseringen in andere aciva krijg d2 de waarde 0, zoda deze erm in zijn geheel wegval. Voor de marginale, juis rendabele invesering geld da de nominale opbrengsen MRR juis voldoende zijn om aan alle verplichingen e voldoen en dus zijn ze gelijk aan de kapiaalkosen cc: de bedrijfseconomische afschrijvingen ó, de reele vermogenskosen (i - n) en he saldo van belasingen en subsidies b. Mf1k - cc -(1 - n) ~ b ~ b (zie biz. 3) Als men uigaa van een consane reele rendernenseis van de beleggers worden deze kapiaalkosen nie beinvloed door de inflaie, afgezien van he effec van inflaie op b. Di kom omda inflaie, gegeven de specificaie van (4), leid o een sijging van de waarde van de kapiaalgoederen (een verdisconering van de oekomsige sijging van de nominale opbrengsen o.i.v. inflaie). Deze vermogenswins is voldoende om de reele waarde van he vermogen consan e houden. Een hogere ínflaie beeken dus nie cia er hogere nominale opbrengsen behaald moeen worden om hezelfde reele rendemen voor de beleggers e kunnen genereren. Voor he verband ussen he reele rendemen van een invesering voor belasingen en subsidies exclusief afschrijvingen p en de kapiaalkosen geld derhalve: MRR - cc ~ p ó Herschreven leid di o: (5) p - MRR - 6 Als men he resulaa van formule (5) subsiueer in formule (4) verkrijg men: (6) v - (1 - )(P ' ó) - (1 - d~i)wc - d2vn V geef de waarde aan van de opbrengsen, waarbij nog geen rekening is gehouden me fiscale afschrijvingen en subsidies.

15 Fiscale afschrijvingen en subsidies. De kosen van een invesering zijn gelijk aan he inveseringsbedrag (afschrijvingen worden namelijk bij de opbrengsen geeld). Hierop word door de overheid wel enige verliching gegeven d.m.v, fiscale afrekposen voor afschrijvingen en d.m.v. subsidies. Daardoor worden de kosen verlaagd me de conane waarde van deze egemoekomingen. De som v~n deze conane waarden is gelijk aan: 1: de conane waarde van he belasingvoordeel.g.v. de normale fiscale afschrijvingen over he gedeele van de invesering waarvoor deze zijn oegesaan. 2: De waarde van he belasingvoordeel van de onmiddelijke fiscale afschrijvingen over he gedeele van de invesering waarvoor deze zijn oegesaan. 3: De waarde van de subsidies over he gedeele van de invesering da hiervoor in aanmerking kom. Deze drie componenen zullen we nu afzonderlíjk bekijken, waarbij we uigaan van een invesering van f 1,-. ad 1: de conane waarde van he belasingvoordeel van de normale fiscale afschrijvingen over een invesering van f 1,- geven we aan me he symbool Ad. f1 geef de fracie van de invesering aan waarvoor deze normale fiscale afschrijvingen zijn oegesaan, zoda deze een conane waarde van f1ad hebben. De conane waarde van he belasingvoordeel is afhankelijk van de ijdsvoorkeur en he syseem van afschrijven da fiscaal is Loeqea:inn. In gr~v:il v.an i~x~~nne:nliele fisca;~],oeges.:rni, rif'achrljvlnqen crv~~r de hisorísche kosprljs geld: m (7) Ad - I ae-(a P)udu ~ aa 0 p waarbij: a L fiscaal oegesane exponeniele afschrijvingsperunage. Voor de waarden T a 0,5, p a 0,10 en a- 0,20 blijk ui deze formule da een oename van he fiscale afschrijvingsperunage me

16 11 100~ leid o een oename van de conane waarde van he belasingvoordeel me ongeveer 25~, zoda de gevoeligheid van de uikomsen voor muaies in a nie al e groo ís. In geval van lineaire fiseaal oegesane afschrijvingen over de hisorische kosprijs geld: (8) Ad 3 I(L ~ e-pudu - T(1 -pl-pl) 0 Voor de waarden i- 0,5, p- 0,10 en L- 10 jaar blijk da een oename van de fiscaal oegesane levensduur me 100~ leld o een daling van de conane waarde van he belaslingvoordeel me ongeveer 30~, zoda ook hier de gevoeligheid van de uikomsen voor muaies in L meeval. ad 2: Als he gedeele f2 van een invesering van f 1,- onmiddelijk mag worden afgeschreven, dan is de waarde van he belasingvoordeel van de onmiddelijke fiscale afschrijvingen gelijk aan f21, waarbij i he arief van de vennooschapsbelasing is. ad 3: Als f3 he gedeele van een invesering is da in aanmerking kom voor een subsidíe er grooe van g, dan is de waarde van de subsidie voor een invesering van f 1,- gelijk aan f3g. We zijn nu in saa om de oale conane waarde van de subsidies en belasingvoordelen.g.v. fiscale afrekposen van een invesering van f 1,- e beschrijven d.m.v. de belasingparameers en deze oale conane waarde noemen we A. (9) A- f1ad f2i f3b (Als men financier me vreemd vermogen krijg men overigens nog he specifleke voordeel van de afrek van renebealingen. Hiermee word nu nog geen rekening gehouden, maar we komen hier laer op erug)

17 Kosen en opbrengsen. We hebben nu zowel de kosen als de opbrengsen van een invesering inclusief belasingen en subsidies afgeleid. Voor de marginale invesering geld da deze aan elkaar gelijk zijn. De opbrengsen zijn gelijk aan V en worden beschreven in formule (6). De kosen zijn gelijk aan (1 - A) en di kan men afleiden ui formule (9). Als men kosen en opbrengsen aan elkaar gelijk sel, dan krijg men: (1 - I'1Ad - f2i - f3g) ' (1 - r)(p i 5) -(1 - d1i)wo - d2tvir (P ' 6 - n) Iie is nu mogelijk om p ui e drukken als funeie van de belasingparameers en de disconovoe van bedrijven p. (11) P 3~1 ~ T~ ~(1 - f1ad - f2i - f3g)(p } d- n) (1 - d1t)wc d2tv~r~ - d We hebben de belasingparameers bekeken en he word nu ijd om p, de disconovoe van bedrijven nader e specificeren. De disconovoe van bedrijven is gelijk aan he rendemen da een onderneming moe maken nada de economische afschrijvingen zijn gefinaneierd en aan de belasingverplichingen is voldaan en einde egemoe e kunnen komen aan de rendemenseisen van de beleggers. In geval van financiering me vreemd vermogen moe men de nominale rene i uikeren. Deze renebealingen zijn echer afrekbaar voor dc VpB, zoda deze renebealingen gesubsidieerd worden door de fiscus me Ti. Omda nog geen rekening was gehouden me de afrekbaarheid van de renebealingen moe daarom de zgn. neo disconovoe, (1 - T)i, worden gehaneerd 1) 1) Di verondersel wel da de beaalde rene en de rendemenseis over dezelfde grondslag berekend worden. Implicie word dan ook seeds veronderseld da de reswaarde van de schuld gelijk is aan de reswaarde van de inveseríng egen vervangingswaarde. Zie voor de bewijsvoering: Boadway, R; Corporaion axaion and ínvesmen, Canadian journal of economics, XII no 2, mei 1980, blz

18 Tn geval van financiering me vreemd vermogen geld derhalve: (12) P a (1 - T)i Disconeer men egen (1 - i)i, dan mag uieraard de belasingvermindering als gevolg van de rene-afrek geen onderdeel uimaken van de conane waarde van de cash-flow van de onderneming. Zou men di wel doen, dan word he effec van de rene-afrek wee keer meegenomen. In geval van financiering me aandelen word ervan uigegaan da aandeelhouders geen risícopremie verlangen voor he exra risíco da Js verbonden aan aandelen in vergelíjking me schuld-financiering. Ook word ervan uigegaan da de gemaake wins van de onderneming geheel word uibeaald in de vorm van dividenden. Er word dus geen rekening gehouden me de mogelijkheid da de winsen worden gereserveerd, waarna aandeelhouders een gedeele van hun aandelen verkopen en via de realisaie van de koerswinsen die voorvlceien ui de winsreservering deze wins kunnen incasseren. Uigaande van deze vrij exreme voorondersellingen kan men p in geval van financiering me aandelen als volg vassellen. Beleggers zullen he rendemen (1 - m)i verwachen, da ze ook kunnen krijgen door he geld ui 1,e lc:nen LcNe:n de heersende markl.rr;nc. HlcrbiJ ls rn he marginrile arie:f van de inkomsenbelasing van in dí geval.randeelhouders. Er word vanui gegaan da bedríjven he volledige rendemen p uikeren, en yan belang is dan de fiscale behandeling van deze dividenduikeringen. Enerzíjds worden dividenden alijd belas me he arief van de inkomsenbelasing, anderzijds zijn er UpB-selsels die bij winsuideling een deel van, dan wel de gehele VpB resiueren die op deze wins druk. Belas word dan me IB de uigekeerde wins plus de geresiueerde VpB. De mae waarin geresiueerd word zullen we verder aangeven me he symbool 9. Di symbool is gelijk aan de opporuniy cos van f 1,- ingehouden wins in ermen van uigekeerde dividenden pius geresiueercle VpR. De waarde die 0 aann~~eml is,c1'hankf~lljk van he heer:}enci~~ Vpl-se1:3e1, waarbij men als uiersen he klassieke VpB-selsel en he voiledig geinegreerde selsel ken. Als men he klassieke VpB-selsel bekijk is he duidelijk da 0 gelijk is aan 1, omda daarin geen vermindering van de IB word gegeven wegens

19 1u reeds beaalde VpB. Di is wel he geval bij een zgn. volledig geinegreerd syseem. Hierbij gaa de fiscus ui van de ficieve vooronderselling da nie alleen he dividend is uigekeerd aan de belegger, maar ook de Vp8 die de onderneming heef beaald. De inkomsenbelasing word dan berekend over he dividend plus he ficíef uigekeerde gedeele da de fiscus reeds in de vorm van UpB heef geir~casseerd. Daar saa egenover da men van de inkomsenbelasing he gedeele da in de vorm van VpB is beaald weer mag afrekken. De fiscus geef dus de VpB weer erug om er daarna wel weer IB over e heffen. De VpB is op deze manier o een voorheffing van de inkomsenbelasing gemaak. Als voorbeeld bekijken we een geinegreerd syseem me een VpB-arief van 0,3 en een IB-arief van 0,6. Een onderneming maak f 100,- wins, beaal f 30,- UpB en keer f 70,- dividend ui. De fiscus gaa ervan ui da er f 70,- f 30,- ~ f 100,- is uigekeerd als dividend en geef een aanslag van f 60,- voor de inkomsenbelasing, waarvan weer f 30,- mag worden afgerokken omda di al is beaald in de vorm van UpB. He rendemen van de belegger is dus f 40,- bij een dividend van f 70,-. De waarde van 6 is in di geval: e dividend geresiueerde UpB f 70,- f 30,- dividend a f 70,- Als een onderneming f 1,- dividend uikeer onder een selsel waarbij resiuie plaasvind, vul de fiscus di als he ware aan o f 6,-, om hier vervolgens inkomsenbelasing over e heffen me arief m. He rendemen da dan ovcrblíjf voor de belegger ís nie (1 - m), maar (1 - m)(3, blj uilkcring van f 1,- dívidend. He rendemen voor de belegger in aandelen word dan (1 - m)f3p. Zoals reeds vermeld wil de belegger in aandelen hezelfde rendemen onvangen als hij zou krijgen bij uizeen egen de markrene, n.l. (1 - m)i, zoda geld: (1 - m)6p a(1 - m)i. Bij financiering me aandelen moe een onderneming dus he volgende rendemen na VpB halen: (13) p

20 15 `r3ij financiering me ingehouden winsen word ervan uigegaan da de beleggers hun rendemen geheel in de vorm van vermogenswinsen onvangen en dus nie als dividend. Bovendien word ervan uigegaan da ingehouden winsen voor 100~ o koerswinsen leiden. Zo word in di model ecn wcl erg exreme egenselling veronderselcl ussen financíering me aandelen en financiering me ingehouden winsen, omd~r normaal gesproken bij beide vormen van financiering he rendemen voor een gedeele in de vorm van dividend?n voor een gedeele in de vorm van vermogenswins zal worden uibeaald, erwijl he nog maar de vraag is of ingehouden wín:j voor 100~ o koerswins leid. Als men ervan uigaa da bij financiering me ingehouden winsen he rendemen word ingehouden en aldus voor 100~ o vermogenswinsen zal leiden, díe belas worden me he arief z en beleggers he rendemen (1 - m)i eisen da ze ook kunnen krijgen door hun geld ui e lenen egen de markrene, dan geld: (1 - z)p z(1 - m)i. Bij financiering me ingehouden winsen moe een onderneming dus he volgende rendemen halen: (14) p ( 1 - m). (1 - z) 1 Hierbij ís z he effecieve arief da over de vermogenswinsen word geheven. Di verschil van he abelarief zs, omda in de prakijk pas word belas op he momen da de vermogenswinsen daadwerkelíjk worden gerealiseerd. Als men ervan uigaa da ieder jaar de fracie a van de aandelenporefeuille word verkoch, dan geld voor de conane waarde van de vermogenswinsbelasing over f 1,- vermogenswíns: (15) z - az ~ ~(1 - a ))~ ~ azs s j~0 (1 pp) a pp waarbij: zs - abelarief vermogenswinsbelasíng. Di is een goede benadering voor z. p a disconovoe van de Snveseerder ( meesal P gelijk aan ( 1 - m)í.

21 6 Wa nu nog onbreek is he reele rendemen na belasingen voor de inveseerder. In geval van financiering me vreemd vermogen onvang een belegger he nominale rendemen i, waarover inkomsenbelasing moe worden beaald. Daarnaas onvang hij nog een persoonlijke aanslag voor de vermogensbelasing me arief wp. Als men di ensloe nog defleer me he inflaieperunage n verkrijg men he reele rendemen na belasingen voor de belegger: (16) s ~ (1 - m)i - w - n P Omda we ervan ui zijn gegaan da beleggers bij financiering me eigen vermogen eenzelfde rendemen verlangen als ze bij financiering me vreemd vermogen zouden hebben onvangen (er word dus afgezien van een risicopremie), kan men formule (16) ook gebruiken voor he berekenen van he reele rendemen na belasingen voor beleggers bij financiering me aandelen of ingehouden winsen. Als men nu beschik over de waarden van de gebruike belasingparameers, dan heef men alleen nog gegevens nodig over he relaieve aandeel van alle specifieke combinaies in de besaande kapiaalgoederenvoorraad om de effeeieve belasingarieven en hun gewogen gemiddelden e berekenen.

22 1.3. Varianen bij de berekeningen. Als uigangspun voor de berekeningen van he effecieve arief dien een sarwaarde e worden gekozen. Ue andere waarden volgen dan ui he model. Hierbíj hebben King en Fulleron wee varianen gebruik. In de eerse varian word als sarwaarde een waarde ingevuld voor de variabele r, en daarom hee deze varian de "fixed-r"-varian. De gedache hieracher is da ondernemingen op de kapíaalmark geconfroneerd worden me een bepaalde rendemenseis van kapiaalverschaffers. Uigaande van deze rendemenseis op de kapiaalmark word dan berekend welk rendemen een onderneming voor belasingen moe maken om hieraan e kunnen voldoen. De "fixed-r"-varian volg hiermee de lijnen van de "cos of capial"-heorie, waarin men ook uigaa van gegeven rendemenseisen van beleggers. De "fixed-r" varian wijk wel af van deze heorie door de rendemenseis van beleggers Sn reele ermen e sellen in plaas van in nominale ermen. Men gaa er dus van ui da beleggers volledig worden gecompenseerd voor inflaie. Bij de berekeningen word er zelfs van ui gegaan da als inflaie leid o exra belasingen, omda ook de louer nominale opbrengsen worden belas en nie alleen de reele opbrengsen, de beleggers in zo'n geval ook voor deze exra belasingen worden gecompenseerd, middels een hoger rendemen. He volledig egemoe komen op de kapiaalmark aan deze reele rendemenseisen is, vanui beleggersoogpan, een nogal rooskleurige vooronderselling. Daarom zijn er ook berekeningen uigevoerd me een meer reele vooronderselling.a.v. de doorwerking van inflaie. De aríeven blijken ín da geval lager ui e vallen, maar nie kwaliaief anders e zijn. (zie voor een verdere beschouwing de bijlage, blz 7-8). In de "fixed-r" varian word ervan uigegaan da men in een siuaie zonder inflaie op de kapiaalmark een rendemen van 5~ onvang voor alle vormen van financiering. In een siuaie me inflaie reden de genoemde compensaies op. In de weede varian word de waarde van p vasgelegd als sarwaarde, en wel me de waarde 0,10 voor alle inveseringen. Deze varian hee daarom "fixed-p" varian. In deze varian word uigegaan van een invesering me e~n bepaald rf~ndem~.~n, en men bereken, d,~n w,, er na

23 1a belasingen en subsidies nog overblijf voor de belegger. Hierui kan men dan de e'f'ecieve belasingarieven afleiden. Hierbij gaa men er dus vanui da, er op de kapiaalmar~k voor de beleggers verschillen onsaan in de rendemenen van inveseringen, omda bíj iedere invesering andere belasingen en subsidies voorkomen. Op een goed werkende kapiaalmark zullen dergelijke verschillen waarschijnlijk snel genivelleerd worden, zoda de uikomsen van de "fixed-p" varian alleen acueel kunnen zijn op kore ermijn, b.v. direc na een verandering in he belasing- en subsidiesyseem. Waar he bij de berekeningen om gaa is echer nie he rendemen op de kapia~,lmark maar de effecieve belasingarieven. Tussen de effecieve marginale belasingarieven die worden berekend bij de beide varianen besaa een groe mae van samenhang: hoge arieven in de "fixed-r" varian zullen corresponderen me hoge arieven in de "fixedp" varian. Deze mae van correspondenie is van 2 facoren afhankelijk: 1: In welke mae is he belasingsyseem lineair? Onder een lineair belasingsyseem word een syseem versaan waarbij een verdubbeling van de opbrengsen leid o een verdubbeling van de belasingen en subsidies, zoda he effecieve bel.~s.ing.arief nie verander. He effecieve belasingarief is ensloe een relaieve grooheid. Als een belasingsyseem lineair is, zal he effecieve marginale belasingarief nie afhankelijk zijn van de gekozen sarwaarde voor welke variabele dan ook, zoda de uikomsen van de fixed-p en de fixed-r varianen gelijk zijn. Als b.v, een sarwaarde van 0,10 voor p leid o een waarde van 0,05 voor s, dan is he effecieve arief gelijk aan: 0,10-0,05 0,10 ` 50~ Als h~a helasingsyseem lineair is zal een sarwaarde van 0,20 vixir~ i~ I~rid~~n LvL ~r~~n wnar'~ira v.rn 0,10 voor' ~, 'uda. hc c'fecir~v~~ arie' in di, geval ook gelijk is aan 0,20-0,10 0,20 ~ 50~

24 ly 2: Als he belasingsyseem nie lineair is zijn de uikomsen wel - afhankelijk van de gekozen sarwaarden. In hoeverre de uikomsen van de fixed-p en de fixed-r varian dan overeenkomen is afhankelijk van he verschil ussen de sarwaarden in de beide varianen. In de fixed-p varian word een sarwaarde gekozen voor p, en hierui volg een (endogene) waarde voor r. Dezelfde uikoms zou zijn verkregen als een sarwaarde was gekozen voor r, die gelijk was aan de endogene waarde van r in de fixed~p varian.de uikomsen gaan bij een nie lineair belasingsyseem afwijken van elkaar als de gekozen sarwaarde voor r in de fixed-r varian nie overeenkom me de endogene waarde voor r in de fixed-p varian. In hoeverre de effecieve belasingarieven in beide varianen verschillen bij verschillen ussen de sarwaarden is weer afhankelijk van de mae van lineariei van he belasingsyseem. Als he belasingsyseem lineair is geven beide varianen dezelfde uikomsen. Als he belasingsyseem nie lineair is, maar de sarwaarde in de ene varian kom overeen me de endogene waarde in de andere varian, dan geven beide vari~inen ook dezelfde uikomsen. Als he belasingsyseem nie lineair is en de sarwaarden komen nie overeen me de endogene waarden in de andere varian, dan zullen de uikomsen in de beide varianen verschillen. King en Fulleron hebben in hun vergelijkende sudie van de effecieve belasing-arieven van 4 landen onderzoch in hoeverre de bereffende belasing-sysemen lineair waren. Bij waarden van p groer dan 4~ bleken de belasingsysemen allemaal vrijwel lineair e zijn, maar als p een waarde lager dan 0,04 kreeg, dan werden de uikomsen wel in seeds serkere mae afhankelijk van de sarwaarde. Bij de keuze van de sarwaarden ís geprobeerd zo goc:d mogelijk aan de weede voorwaarde voor correspondenie van de uikomsen e voldoen. Di beeken da men zodanige sarwaarden heef proberen e kiezen da in beide varianen word gerekend me ongeveer dezelfde waarden voor alle variabelen. Di was echer nie alijd even goed mogelijk. Omda bovendien nie alijd aan de eis van líneariei werd voldaan, verschillen de uikomsen van de beide varianen.

25 20 Hoewel de hooge van de effecieve arieven dus verschil bij beide varianen, zijn de verschillen onderling ussen inveseringsprojecen en belasingsysemen (landen) bij de beide varianen redelijk vergelijkbaar. In de f'ixed-r varian blijk dan b.v, da vreemd vermogen belas word me 15~ en eigen vermogen me 60~, erwijl di in de fixed-p varian b.v. respecievelijk 10~ en 50~ is. Of volgens de fixed-r varian is he effecieve arief in Zweden 50~ egen 30~ in Duisland, erwijl di volgens de fixed-p varian respecievelijk 40~ en?5~ is. Hoewel de fixed-r varisn dus heoreisch beer aanslui bij de "cos of capial" heorie, kan men, indien merr wil vergelijken ussen landen of inveseringsmogelijkheden, ook goed gebruik maken van de fixed-p varian. De fixed-p varian heef namelijk prakische voordelen. Bij de berekening van he effecieve arief ~ p- s heef de noemer P in alle gevallen de waarde 0,10, zoda de effecieve arieven onderling zinvol vergeleken kunnen worden. In he geval van de fixed-r reden er moeilijkheden op als p erg klein word of negaieve waarden aanneem. Di is dus he geval bij een groe mae van subsidiering. De waarde van he effecieve arief da in zo'n geval word berekend is misleidend hoog of hea;f zclf:r e~;n mí3leidend eken. Delen door ef:n kleín p,eal 1~~i~1L nu ~;unm;.r:cl.o ~r~.n groe ulckorns. ALs c1c rnrre v,rn :rub,~1~11er1ny zo groo is da p nie alleen kleiner ís dan s, maar ook nog negaíef' is, dan zijn zowel de eller als de noemer negaief, me als gevolg da he berekende effecieve belasingarief posiief is. Hierui zou men in eerse insanie afleiden da er sprake is van belasing, erwijl er juis in groe mae word gesubsidieerd. In zo'n geval is he soms duidelijker om de belasingkloof w- p- s e preseneren. Laer kan dan he gewogen gemiddelde van de belasingkloven gedeeld wurden door he gewogen gemiddelde van p, om een gemiddeld marginaal effecief belasingarief e verkrijgen da nie is verekend.

26 1.4. Effecieve marginale vennooschapsbelasingarieven. In de sudie van King en Fulleron worden alleen de zgn. marginale effecieve belasingarieven berekend. Uoor Nederland hebben wij daarnaas he zgn. marginale effecieve vennooschapsbelasingaríef berekend. Hierin word alleen rekening gehouden me de belasingen die op vennooschapsnivo worden beaald. Deze arieven kunnen ineressan zijn omda op vennooschapsnivo de belangrijkse beslissingen worden genomen, n.l. hoe en waar inveseren ~an op welke wijze zal worden gefinancierd. Bovendien is he voor een onderneming makkelijker om (gedeelelijk) naar he buienland e gaan via direce buienlandse inveseringen om aldus hoge binnenlandse belasingarieven e onlopen dan voor nauurlijke personen, die hiervoor meesal zullen moeen emigreren. Voor de langere ermijn zijn echer, zeker macro-economisch gezien, de effecieve marginale belasingarieven ook belangrijk, omda belasing op personen indirec ook van invloed is op de ondernemingen; hoge arieven zullen leiden o een eruglopen van he aanbod van kapiaal of o hogere rendemenseisen van de beleggers aan de ondernemingen. Voor een klein land me een groe mae van vrijheid in he kapiaalverkeer me he buienland zal de vergoeding op de kapiaalmark echer voor een belangrijk deel door he buienland bepaald worden. In geval van financiering me eigen vermogen geld voor he effecieve marginale vennooschapsbelasingarief V B' P (17) VpB ~ P - (P - ~) (eigen vermogen) Omda p een reele grooheid is moe p, he nominale rendemen van de onderneming, nog gedefleerd worden me de prijssijging n. In geval van financiering me vreemd vermogen is p gelijk aan (1 - T)i. De facor 1 breng híerbij o uidrukking da de rene fiscaal afrekbaar is. Bewezen kan worden da deze waarde van p impliceer dan na VpB een nominaal rendemen van i~ voor de verschaffers van vreemd vermogen reseer. Uandaar da in (18) nie p is opgenomen, maar í: (18) UpB ~ P - (P - n) (vreemd vermogen) He belasingmodel da in di hoofdsuk is oegelich is samengeva in 18 vergelijkingen díe saan vermeld in bijlage 1-2.

27 Evaluaie van de mehode. He samenvaen van de invloed van de overheid op he kapiaalinkomen d.m.v. effecieve marginale belasingarieven, zoals in deze sudie is gebeurd, heef aanrekkelijke kanen. He hele scala van belasing- en subsidie-insrumenen word weergegeven d.m.v. een cijfer, zoda he o een overzichelijk en inzichelijk resulaa l~id, da zich bijzonder goed leen voor vergelijkingen ussen belasingsysemen. Bij de beoor~ieling en verdere inerpreaie van deze resulaen moe men echer zeer voorzichig zijn. He uieindelijke resulaa is namelijk afhankelijk van alle voorondersellingen die bij de berekeningen zijn gemaak, waaronder verschillende vrij exreme voorondersellingen. Hierbij kan men denken aan de vooronderselling da bij financiering me aandelen alleen word uibeaald in de vorm van dividenden en da he rendemen op ingehouden winsen juis volledig word ingehouden. Bij de vooronderselling da ingehouden wins volledig o uidrukking zal komen in koerswinsen kan men vraagekens plaasen. De vooronderselling da beleggers volledig gecompenseerd worden voor inflaie, inclusicf de exra belasing die resuleer ui he feí da nominal!: opbrengsen worden belas, zal vaker voorkomen in de dromen van beleggers dan in de werkelijkheid. Ook he onbreken van een risicopremie bij beleggen in de vorm van eigen vermogen lijk een vrij exreme vooronderselling. Daarnaas moe men uigaan van nog meer voorondersellingen en bij iedere vooronderselling kan men nu eenmaal vraagekens plaasen en alernaieve voorondersellingen bedenken. Deze voorondersellingen komen wel implicie o uiing in he resulaa. Ook zijn de uieindelijke resulaen afhankelijk van de waarden die men als uigangspun genomen heef: p- 0,10 in de fixed-p varian en r- 0,05 in de fixed-r varian. He gehaneerde belasingmodel is namelijk nie lineair, aangezien de belasingsysemen die men wil beschrijven deze eigenschap ook missen. Overigens schrijven Kíng en Fulleron in hun sudie da zij deze afhankelijkheid van de uigangswaarden hebben onderzoch. Bij de 4 berokken belasingsysemen bleken de resulaen kwaliaief (qua volgorde) níe afhankelijk van de uigangswaarden. Bovendien geld bij uigangswaarden van p groer dan 0,04 da de

28 resulaen ook kwaniaief nog nauwelijks afhankelijk van de uigangswaarden zijn. Een voordeel van de mehode waarbij effecieve marginale belasingarieven worden berekend is da zij de belasing- en subsidielnsrumenen geinegreerd bekijk. Men kan de afzonderlijke insrumenen beoordelen d.m.v. een zkn. gevoeligheidsanalyse, waarbij men nagaa wa he effec van een muaie in een der ínsrumenen op he effecieve arief is. Hierbij word dan ook rekening gehouden me de onderlinge effecen van de belasing- en subsldie-insrumenen op elkaar en di verdien de voorkeur boven een geisoleerde analyse. Als men de effecieve arieven van wee landen vergelijk moe men wel rekening houden me de invloed van inflaie op deze arieven. Hogere arieven in he ene land kunnen veroorzaak worden door een milder belasingsyseem in he andere land, maar ook door verschillen in inflaiegraad ussen beide landen. Inflaie is namelijk op de volgende manieren van invloed op de effecieve marginale belasingarieven: - inflaie verlaag de conane waarde van fiscale afschrijvingen egen hisorische kospri,js. - Snflaie Deeken w;,ardar~ijging v,~n voor~r~aden, wa sorns wurd belas (v s 0). - de hogere nominale ineres.g.v. inflaie word belas bij de onvanger me een IB-arief da (meesal) lager is dan he VpBarief, erwijl ondernemingen de renebealingen mogen afrekken voor de VpB. He voordeel bij de ondernemingen is dus groer dan he nadeel bij de onvangers, zoda he arief per saldo daal. De oale invloed van de inflaíe op he effecieve marginale belasingarief is afhankelijk van he oale belasingsyseem en kan in sommige gevallen negaíef zijn en in andere gevallen posiief. Dí beeken da een overheidsbeleid da de inflaie besrijd of juis aanwakker, evens van invloed is op de effecieve marginale Delasingarieven. In de effecieve marginale belasingarieven die worden berekend zien zowel de belasingen die de ondernemingen moeen bealen als de belasingen die personen moeen opbrengen. Hoewel di macro-economisch en voor de langere ermijn misschien wel veranwoord is, beeken he oeh een aggregaie die he inzich ín de werking van belasingsysemen

29 24 verminder. Men kan zich b.v. voorsellen da er wee landen zijn me een effecief belasingarief van 0, waarbij in he ene land geen belasing word geheven en geen subsidie word verleend, erwijl in he andere land wel subsidie word verleend aan de ondernemingen, maar deze word gefinancierd door belasing e heffen bij de beleggers, zoda per saldo he effecieve belasingarief och 0 is. Als er ussen deze landen een vcldoende mae van vrijheid is in he verkeer van goederen en kapiaal, zal in zo'n geval de endens zijn da ondernemingen inveseren in he land da subsidie verleen me geld da men krijg van beleggers ui he land da geen belasing hef, omda deze waarschijnlijk lagere rendemenseisen zullen sellen. Om he nadeel van deze aggregaie op e heffen hebben wij naas de effecieve marginale belasingarieven ook de effecieve marginale vennooschapsbelasingarieven berekend, zoda de belasing van ondernemingen en personen ook gescheiden word weergegeven. Omda di in de sudie van King en Fulleron nie is gebeurd, kunnen de resulaen helaas nie worden vergeleken me andere landen. Hoewel er dus genoeg kanekeningen zijn e plaasen bij de vergelijking van belasingsysemen d.m.v. effecieve arieven, is he een ineressane mehode om e zien hoe belasingsysemen, die op he eerse gezich veel op elkaar lijken, och groe verschillen laen zien in hun uieindelijke effec op he inkomen ui kapiaal. Hierui blijk wel da men bij de vergelijking van de fiscale ondernemingsklimaen in verschillende landen absoluu nie kan volsaan me een volsrek onvolledige maasaf als he arief van de vennooschapsbelasing. Als men de effecieve belasingarieven van verschillende landen voorzichig evalueer zijn ze zeer wel geschik om bij de vergelijking van Iiel:i~~Lingsy;;Lem,~n de,r~ends en Kroe lijnen we~~r e g~~ven.

30 z, HOOFDSTUK II: EFFECTIEVE BELASTINGTARIEVEN IN NEDERLAND Effecieve belasingarieven in Necierland in In he vorige hoofdsuk is een beschrijving gegeven van de wijze waarop King en Fulleron de effecieve marginale belasingarieven van 4 landen hebben berekend. In cii hoofdsuk word geprobeerd he geval Nederland op deze manier e hehandelen. Omwílle van gebrek aan gegevens en íjd is dezc: behandelíng beperk o 18 sooren inveseringsprojecen: er is afgezien van levensverzekeringsmaaschappijen en insellingen me belasingvrijselling als financiers, omda deze voor de in deze sudie bedoelde inveseringen in cie marksecor relaief onbelangrijk zíjn in Nederland. Daarnaas is geen onderscheid gemaak ussen nijverheid en overige indusrie, omda deze in Nederland door de fiscus gelijkelijk worden behandeld. Daarmee resuleerden 32 x 2-18 verschillende inveseringsprojecen, wa een groe besparing in rekenijd beekende.o.v. 81 inveseringsprojecen. De resulaen werden vergeleken me 4 andere landen, waarbij gebruik is gemaak van de gegevens in de sudie van King. He Nederlandse belasing- en subsidiesyseem in 1980 kan gekarakeri- 1) seerd worden d.m.v. de volgende parameers. He vennooschapsbelasingarief T was gelijk aan 0,48. Omda Nederland he klassieke VpB-selsel haneerde was de waarde van 8 gelijk aan 1. De inflaie bedroeg in de periode ~. Men m~ch schijnwinsen op voorraden.g.v. ínflaie buien de belasingheffing houden (v - 0), maar bij een inflaie lager dan 1,15~ en financiering me vreemd vermogen was he gunsiger gebruik e maken van de zgn. voorraadafrek. De waarde van v is in da geval gelijk aan 1. 1) Voor een exace beschrijving van de berekening van deze parameers en de herkoms van de gegevens word U verwezen naar de bijlage, blz. 9.

31 26 De vermogensbelasing op personen had een arief wp van 0,008, erwijl vermogenswinsen nie werden belas: z s 0. Onmiddelijke afschrijvingen waren fiscaal nie oegesaan, zoda f2 gelijk aan 0 was. Normale fiscale afschrijvingen waren er wel, zoda f1 de waarde 1 had. Meesal hadden de fiscale afschrijvingen de vorm van lineaire afschrijvingen, me voor machines een fiscale levensduur van 10 jaar en voor gebouwen een fiscale levensduur van 30 jaar. T.b.v. de I,erekeningen ia di omp,ezel in een exponenieel afschríjvingsperun,ip,e vuor gebouwen van 0,0569 en voor machines van 0,189. De bedrijfseconomische exponeniele afschrijvingsperunages waren 0,0519 voor gebouwen en 0,1333 voor machines. De opbrengsen ui eigen vermogen gingen naar beleggers die gemiddeld in een hogere inkomensklasse zaen dan degenen die in vreemd vermogen hadden belegd, zoda over opbrengsen ui eigen vermogen meer inkomsenbelasing verschuldigd was. De IB-arieven m waren voor eigen vermogen 0,5538 en voor vreemd vermogen 0,3863. Als vermogensbelasing voor ondernemingen werden beschouwd de onroerend goedbelasing door gemeenen, de voorraadafrek en de vermogensafrek. Per saldo was meesal sprake van een subsidie. De arieven werden zodanig,,rckend dal e~~n evenuele a'lrekbaarhel~ vuor de Vpll recc7s verdsconeerd was, zoda d1 gelijk was aan 0. Bij de subsidies werd rekening gehouden me de WIR en de regionale subsidies. Voorraden komen voor beide subsidies nie in aanmerking. Gebouwen onvangen meer WIR-premie dan machines. De indusrie onvang beduidend meer regionale premies dan de diensensecor. De subsidies gelden vuor de gehele invesering in vase aciva, zoda f3 ~ 1. Hler vulg nu een overzich van alle parameers. z 0,4800 zs - 0 Lmachines ' 10 jaar A a 1 f1-1 L a 30 jaar gebouwen ~r L 0,0730 f2 a 0 wp s 0,0080 f3-1 d1-0 amachines ' 0,1890 agebouwen ` 0,0569 avoorraden 6 0

32 27 v z 1 bij financiering me vreemd vermogen als n 5 0,0115 v 3 0 bij financiering me vreemd vermogen als n 2 0,0115 en bi,j financiering me eigen vermogen. 3 0,3863 mschuld ómachines - 0, maandelen 0,5538 dgebouwen - 0,0519 mingehouden wins - 0,5538 svoorraden - 0 w gebouwen machine~ voorraden c ~i 5 0,0115 n 2 0,0115 schuld 0,0034 U - 0, aandelen - 0, , , ,00552 ingehouden wins - 0, , , ,00552 g indusrie diensen gebouwen 0,2007 0,1821 machines 0,1187 0,1001 voorraden 0 0

33 28 Aan de hand van de volgenden publicaies van he C.B.S, werden de relaieve gewíchen van de 18 combinaies berekend enlof gescha: Saisick vrrn d~a invcaeringen ln vuse acíva in de níjvc:rheíd 19Ei1,:la isiek fin~incíen van ondernemingen nijverheid 1980, Saisíek 1'inancien van ondernemingen handel 1980 en 1981 en he Saisisch Zakboek indusrie diensen oaal aandeel in gebouwen 0,1052 0,1778 0,2830 kapiaal- machines 0,2148 0,0970 0,3118 goederenvoorraad voorraden 0,1905 0,2147 0,4052 oaal 0,5105 0,4895 1,0000 aandeel in schuld 0,3522 0,3524 0,7046 de financiering aandelen 0,0671 0,0424 0,1095 ingehouden wins 0,0912 0,0947 0,1859 oaal 0,5105 0,4895 1,0000 M.b.v. deze parameers zijn de effecieve marginale belasingarieven in Nederland in 1980 berekend. Voor een uigebreide presenaie van de resulaen van deze berekeningen word verwezen naar bijlage Een uigebreide oeliching bij de wijze waarop de berekeningen zijn uigevoerd is eveneens ín de bijlage op blz 5-6 erug e vinden. De resulaen vrrn deze berekeningen zijn gemiddeld me als gewichen de aandelen van d~ verschlllende inveseringsmogelijkheden ln de besaande kapiaalgoederenvoorraden. De uikomsen hiervan vind U in de abel op de volgende pagina.

34 29 ewogen gemiddelden van de resulaen van de fixed-p varian voor Nederland in arieven in ~ 0 0,073 ( acual) 0,10 aciva : gebouwen 27,37 35,73 36,78 machines } 16,81 33,49 36,49 voorraden 46,67 47,71 45,92 financiering: schuld 24,62 25,40 23,42 aandelen 74,67 121,39 136,29 ingehouden wins 33,31 44,81 47,29 bedrijfsak : i ndusrie 29,78 39,73 41,04 diensen 33,81 39,42 39,40 gemiddeld 31,79 39,67 40,28 ~pb-arieven in ~ n 0 0,073 (acual) 0,10 aciva : gebouwen - 24,34-51,37-64,52 machines - 40,70-56,35-65,00 voorraden 5,07-33,30-50,86 financiering: schuld - 35,88-80,55-100,77 aandelen 25, ,88 39,29 ingehouden wins 25,31 36,88 } 39,29 bedrijfsak : indusrie - 21,51-47,09-59,63 diensen - 13,86 ~ 44,54-59,12 ~emiddeld - 1'1,7U - 45,77-59,30 N.B. he gemiddelde arief voor gebouwen is he gemiddelde van he arief voor inveseringen in gebouwen, gefinancierd me schuld, aandelen en ingehouden wins in zowel de indusrie als de diensensecor, me de bijbehorende gewichen. De gemiddelde arieven van de andere caegorieen zijn op een soorgelijke manier berekend.

35 30 (k~k de resulaen van de 1'ixed-r varian zijn op deze wijze gerniddel~l. Hierbij zijn nie de arieven gemiddeld, maar de belasingkloven. De uikomsen saan vermeld in bijlage 23. Ze zijn over he algemeen hoger dan van de fixed-p varian, maar laen wel dezelfde rend zien. Om deze resulaen e kunnen vergelijken me andere landen is gebruik gemaak van gegevens ui "The axaion of capial income" van King, M.A. (Universiy of Chicago Press, Chicago 1984). Deze zijn uigebreid vermeld in bijlage Samengeva leiden deze gegevens van Engeland, Zweden, Duisland en de Uerenigd~~ Saen van Amerika o de volgende resulaen. Gemiddelde effecieve belasingarieven in Nederland, Unied Kingdom, Zweden, Bondsrepubliek Duisland en de Verenigde Saen in 1980, gewogen me de relaieve gewichen van de landen zelf (fixed-p varian~ acual n). land Nederland Unied Zweden Bonds- Verenigde Kingdom republiek Saen Duisland acual n 0,073 0,1357 0,094 0,042 0,0677 aciva: gebouwen 35,73 79,96 99,36 62,16 58,91 machines 33,49 26,60 f 76,56 63,41 38,15 voorraden 47,71 ~ 84,50 119,54 75,80 59,42 financiering: schuld 25,40-67,27 70,55 32,27-2,11 aandelen 121,39 65,73 142,58 69,71 104,83 ingehouden wins 44,88 90,44 129,54 95,24 81,12 bedrijfsak: indusrie 39,73 47,30 99,59 66,87 53,78 diensen 39,42 82,03 98,45 64,27 53,59 gemiddeld 39,67 56, ,53 } 53,73

36 31 Om de invloed van de srucuur van de economieen van de 5 landen op de gemiddelde effecieve arieven gelijk e schakelen zijn de gemiddelde effecieve arieven nogmaals berekend me gebruikmaking van de gewichen van de Uerc:nigde Saen vuor a11e 5 de landen. Gemiddelde effecieve belasingarieven in Nederland, Unied Kingdom, Zweden, Bondsrepubliek Duisland en de Uerenigde Saen in 1980, gewogen me de relaieve gewichen van de Verenigde Saen (fixed-p varian; acual n). land Nederland Unied Zweden Bonds~ Verenigde Kingdom republiek Saen Duisland acual n 0,073 0,1357 0,094 0,042 0,0677 aciva: gebouwen 36,44 61,50 110,66 69,17 58,91 machines 33,18 3,77 89,41 71,36 38,15 voorraden 51,79 63,67 129,52 f 81,39 59,42 financiering: schuld 23,13-53,04 i 70,35 32,02-2,11 aandelen 119,79 ; 78,86 142,76 69,5 104,83 ingehouden wins ~11,67 ~ 10~04 f 1~'9,41 ~ 95,12 ~ 81,12 bedrijfsak: indusrie 38,64 46,05 110,21 73,24 53,78 diensen 41,25 58,28 109,26 70,39 53,59 gemiddeld 39,29 49,11 109,97 72,53 53,73

37 Evaluaie van de resulaen. Wa als eerse opval bij deze resulaen is da he Nederlandse gemiddelde arief beduidend lager is dan da van andere landen. Di geld zowel bij weging me de Nederlandse gewichen als bij weging me de Amerikaanse gewichen. Over de effecieve vennooschapsbelasingarieven van de andere landen zijn geen gegevens beschikbaar, maar gezien de relaief hoge Nederlandse arieven voor de inkomsenbelasing en de vermogensbelasing moeen de verschillen hierbij nog groer zijn. Als we alleen naar de verschillende arieven in Nederland kijken vallen de volgende dingen op. De verschillen in de arieven van de onderscheiden sooren aciva zijn vrij gering. Alleen voorraden kennen een wa hoger arief, vooral omda inveseringen in vloende aciva geen WIR-premie opleveren en ook nie in aanmerking komen voor de regionale subsidies. De verschillen in de arieven van de onderscheiden sooren financieringswijzen zijn zeer groo. Bij financiering me aandelen zijn de arieven bijzonder hoog, omda hier sprake is van een dubbele heffing. Bij deze vorm van financiering beaal men zowel de volledige vennooschapsbelasing als de volledige inkomsenbelasing. Bij schuldfinanciering kan men de renebealingen afrekken voor de UpB en bij financiering me ingehouden winsen onloop men de inkomsenbelasing, omda ervan uigegaan word da beleggers he rendemen in de vorm van vermogenswins incasseren. Bij deze wee vormen van financiering zijn de arieven dan ook beduidend lager. Da schuldfinanciering fiscaal veel aanrekkelijker is zie men ook bij de andere 4 landen. He zeer groe verschil ussen de effecieve arieven bij financiering me aandelen en ingehouden wins is echer ypisch voor Nederland. De indusrie onvang verreweg he groose gedeele van de regionale subsidies, en bij weging me de Amerikaanse gewichen kom di ook o uiing in een ies lager arief voor de indusrie dan voor de diensensecor. Omda de diensensecor in Nederland echer relaief ineer gebruik maak van de fiscaal goedkopere schuldfinanciering en minder financier me zwaar belase aandelen, is he arief van de diensensecor bij weging me de Nederlandse gewichen och een fracíe lager d,in hel ~~I''~~cLl~~ve be1.i:~l1ne;l~iríi:f in i1e índu:,lrí~~. 131j vergelijkine

38 33 me andere landen blíjk da alleen in F.ngeland de arieven van de indusri~~ en de díenye~nsecor belany,ríjk versehlldr.n. Di kc,m omda. rnachine:i in h:n~;el,ind rw~i~ir gesubsidlc;erd worden, en cleze worden vooral in de indusrie gebrulk. De algemene conclusie kan zijn da he Nederlandse fiscale ondernemingsklimaa in 1980 gunsig afsak bij he fiscale ondernemingsklimaa van 4 zeer belangrijke handelsparners en concurrenen op de inernaionale marken. Di ondanks he f~.i da he syseem van dubbele heffing zeer negaief uiwerke voor financiering me aandelen en he uikeren van dividend. Houd men er rekening mee da in deze lage effecieve belasingarieven de relaief hoge inkomsenbelasing en vermogensbelasing voor personen zijn verwerk, dan hoe de conclusie zijn da he Nederlandse belasingklimaa in 1980, rekening houdend me subsidies, voor ondernemingen bíjzonder aanrekkelljk was in vergelijking me de belangrijkse concurrerende landen. Di wil overigens nog nie zeggen da he oale ondernemingsklimaa gunsig was, wan daarvoor zijn meer en belangrijkere facoren veranwoordelijk, zoals he nivo van de arbeidskosen, de afzemogelijkheden en de koopkrach in he binnenland en de mae van regulering. Bij veel van deze facoren sak Nederland ongunsig af bij he buienland. Undanks een gunsig fiscaal ondernemingsklimaa kende Nederland dan ook een relaief lage economische groei en hoge werkloosheidscijfers. Meer in he algemeen vonden ook King en Fulleron bij hun vergelijkende sudie van 4 landen da de landen me de laagse economische groei ook de laagse effecieve belasingarieven en daarmee he gunsígse fiscale ondernemíngsklimaa kenden. Een aannemelijke verklaring hiervoor kan zijn da in de landen me de laagse economische groei he bedrijfsleven er he bes in geslaagd is om subsidies en fiscale voordelen in de wach e slepen, daarbij verwijzend naar lage economische groei en hoge werkloosheid en gevolge van een kwijnend bedrijfsleven. Regeringen proberen dus om een in he algemeen ongunsig ondernemingsklimaa, da een lage economische groei in de zeveniger jaren veroorzaake, e compenseren door een gunsig fiscaal ondernemingsklimaa. De mae waarin ze daarin slagen is afhankelijk van de vraag in hoeverre ze de kiezers kunnen overuigen van de

39 34 noodzaak van deze maaregelen. Lage groeicijfers en een hoge werkloosheid kunnen hierbij serke argumenen vormen. In ieder geval blijk he gevaarlijk om ui he fiscale ondernemingsklimaa van een land, geypeerd d.m.v. effecieve belasingarieven, onmiddelijk conclusies e rekken.a.v. de economische oesand van een land. Misschien moe men de effecieve belasingarieven zelfs meer als een sympoom dan als een oorzaak van economische problemen beschouwen.

40 2.3. Effecieve belasingarieven in Nederland in Naas de vergelijking van de effecieve belasingarieven in Nederland in 1980 me 4 andere landen, worden ze ook vergeleken me de effecieve belasingarieven in Door deze zeer recene daum moe worden uigegaan van schaingen omren de parameerwaarden, omda er nog nauwelijks gegevens over 1986 beschikbaar zijn. Er werd veronderseld da ussen 1980 en 1986 de volgende vrranderíngen in de belasingparameers waren opgereden. Door de verlr,ging van du vennoolschapsbel,3sing door he~ kabine Lubber:i is he ariel' g~~dz;ald vcin ~ifj~ o 431;. Ue inflale!s Kroen-- deels bedwongen en daarom wcrd n op 0 geseld. De voorraad en vermogensafrek zijn inmiddels opgerokken o 4~. De arieven van de onroerend goedbelasing namen oe, zoda di arief voor 1986 op 0,4~ van he inveseringsbedrag werd geseld egen 0,34~ in De regionale subsidies waren nauwelijks gewijzigd en werden daarom geseld op 2~ voor de indusrie en 0,2~ voor de diensensecor. Me ingang van 1 januari 1984 werd de WIR-premie voor inveseringen in alle vase aciva geseld op 12,5á, dus zowel voor machines als gebouwen, maar nie voor voorraden. T.a.v. de andere parameers en de relaieve gewíchen van de inveseringsmogelijkheden werd veronderseld da deze sinds 1980 nie waren gewijzigd, zoda voor 1986 werd uigegaan van de volgende parameerwaarden en relaieve gewichen. i- 0,4300 zs ' 0 Lmachines ` 10 jaar 6' 1 f1-1 n~ 0 f2-0 wp - 0,0080 f3 ' 1 Lgebouwen ' 30 jaar amachines ' 0,1890 agebouwen ' 0,0569 d1 ' 0 avoorraden ~ 0 v- 1 bij financiering me vreemd vermogen als n 5 0,0u v- 0 bij financiering me vreemd vermogen als ~r 2 0,04 en bij financiering me eigen vermogen

41 36 mschuld maandelen - 0,3863 ~ 0,5538 ómachines d gebouwen ~ ming~houden w1nsl v 0'~53 `~voorraden ~ 0 s 0,1333 ~ 0,0519 w gebouwen machines voorraden (n ~ 0 c schuld 0, ,0172 aandelen - 0,0132-0,0172-0,0172 ingehouden wins - 0,0132-0,0172 ~ 0,0172 g indusrie diensen gebouwen 0,1450 0,1270 machines 0,1450 0,1270 voorraden 0 0 relaieve gewichen inveseringinsmogelijkheden. indusrie diensen oaal aandeel in gebouwen 0,1052 0,1778 0,2830 kapiaalgoe- machines 0,2148 0,0970 0,3118 derenvoorraad voorraden 0,1905 0,2147 0,4052 oaal 0,5105 0,4895 1,0000 aandeel schuld 0,3522 0,3524 0,7046 in aandelen 0,0671 0,0424 0,1095 financiering ingehouden wins 0,0912 0,0947 0,1859 oaal 0,5105 0,4895 1,0000

42 37 Ue resulaen worden uigebreíd vermeld in de bijlage volg een overzich van de fixed-p varian, -arieven op blz. gewogen gemíddelden van de resulaen vergeleken me de in ~ re5ulaen Sn Nederland 1980 Nederland n f 32,84 machines 33,49 - : 0,65 voorraden } 47,71 } 34,29 schuld 25,40 19,26 aandelen 121, 39 66,79 ingehouden 44,88 16,54 índusrie } 39,73 22,37 diensen 39,42 25,18 39,67~ 23,75~ wins Nederland 1980 Nederland 1986 n-o n - 0,073 : gebouwen - 5,37-14,55 machines - 56,35 ~ 66,82 voorraden - 33,30-13,64 schuld - 80,55-44,58 aandelen r 36,88 7, 33 7,33 financiering: 36,88 indusrie - 47,09-32,08 diensen - 44,54-26, 35-45,77~ - 29,28~ ingehouden gemiddeld `~,'i3 UpB-arieven in ~ bedrijfsak - gemiddeld aciva van de : gebouwen financiering: bedrijfsak Hier 198U.,r - 0,0~73 aciv;~ 31. : wins

43 38 Ook de resulaen van de fixed-r varian zijn op deze manier gemiddeld, waarbij weer gebruik is ger~3ak van de belasingkloven i.p.v. de belasingarieven. Ue resulaen saan vermeld in de bijlage op blz. 34. De uikomsen in de fixed-r varian zijn beduidend groer dan in de fixedp varian, hoewel ze dezelfde rends laen zien. Di word veroorzaak door he groe verschil in uigangswaarden. De gemiddelde p in de fixed-r varian was 0,0165 en de gemiddelde p in de fixed-p varian was uieraard 0,10. De door King en Fulleron onderzoche belasingsysemen veroonden de eigenschap da voor waarden van p lager dan 0,04 de uikomsen seeds gevoeliger werden voor de uigangswaarden, erwijl de belasingsysemen bij waarden van p hoger dan 0,04 een seeds groere mae van lineariei veroonden. Waarschijnlijk gaa ies dergelijks ook op voor he Nederlandse belasingsyseem. Beide varianen leiden o dezelfde conclusie. Tussen 1980 en 1986 zijn de marginale effecieve belasingarieven in Nederland serk gedaald. Voor een gedeele kwam di door fiscale maaregelen, zoals een lager VpB-arief en een hogere voorraad- en vermogensafrek. Minsens even belangrijk was echer he bedwingen van de inflaie in deze periode. Een daling van de inflaie in 1980 o 0~ zou he effecieve belasingarief in da jaar hebben laen dalen o 31,79~ (zie de abel op blz 30). He Nederlandse belasingsyseem is zo ingerich da hogere inflaie leid o hogere effecieve belasingarieven. De gunsige effecen van he bedwingen van inflaie komen echer erech bij de beleggers, die worden belas over hun nominale inkomsen. Door de lagere inflaie kunnen de nominale inkomsen een suk lager zijn om hezelfde reele rendemen e geven en di lever een groe belasingbesparing op. Ondernemingen kunnen de nominale rene echer juis afrekken voor de UpB en di voordeel word door de lagere inflaie een suk minder. He gevolg hiervan is da, ondanks fiscale maaregelen om de lasen voor he bedrijfsleven e verminderen, de marginale effecieve vennoosehapsbelasingarieven in deze periode zijn gesegen. Kor samengeva kan men zeggen da ussen 1980 en 1986 he sparen in Nederland voor de belegger een suk aanrekkelijker is geworden door de gedaalde inflaie, erwijl deze gedaalde inflaie he inveseren voor ondernemingen, ondanks posiieve fiscale maaregelen, fiscaal minder aanrekkelijk heef gemaak.

44 Afschaffing van Vpb en WIR. Omda he effecieve belasingarief in Nederland in 1980 een suk lager was dan da van andere landen en van 1980 o 1986 nog serk gedaald is, zou men kunnen concluderen da er voldoende ruime besaa om de WIR af e schaffen. Als egemoekoming aan he bedrijfsleven zou dan ook de VpB worden afgeschaf. HiermFa zou evens een enorme besparing in adminisraief werk opreden. Deze varian is doorgerekend voor Nederland in De gebruike parameerwaarden en resulaen saan uigebreid vermeld in de bijlage op blz. 32. Hier volgen de gewogen gemiddelden van de resulaen van de fixed-p varian, vergeleken me resulaen van 1980 en arieven in ~ Nederland Nederland aciva : gebouwen 35,73 32,84 machines 33,49 -~ 0,65 voorraden 47,71 34,29 financiering: schuld 25, ,26 aandelen 121,39 66,79 ingehouden wins 44,88 16,54 bedrijfsak : indusrie 39,73 22,37 diensen 39,42 25,18 Nederland 1986 zonder WIR~VpB 42,83 39,52 4,28 46,44 } ,69 40,74 41,45 gemiddeld 39,67~ 23,75~ 41,11~

45 uo UpB-arieven in ~ Nederland Nederland Nederland zonder WIRIVpB aciva : gebouwen - 51,37-1~,55 2,31 machines - 56,35-66,82-2,66 voorraden - 33,30-13,64 0 financiering: schuld - 80,55-4~,58-0,31 aandelen 36,88 7,33-0,31 ingehouden wins 36,88 7,33-0,31 bedrijfsak : indusrie - 47,09-32,08-1,80 diensen - 44,5~ - 26,35 1,25 gemiddeld - u5,77~ - 29,28~ - 0,31~ De resulaen van de fixed-r varian zijn eveneens gemiddeld en saan in de bijlage op blz. 3u. De uikomsen zijn nie alleen kwaliaief, maar ook kwaniaief groendeels gelijk aan die in de fixed p varian. De gemiddelde waarde van p in de fixed-r varian is dan ook 4,50~, en daarmee bevinden de waarden van p zich in een gebied waarin he belasingsyseem een groe mae van lineariei veroon. Bij beide varianen blijk da de gecombineerde afschaffing van de WIR en de UpB, en daarmee auomaisch ook de voorraad- en vermogensafrek, leid o effecieve belasingarieven die qua nivo vergelijkbaar zijn me de effecieve belasingarieven in De verschillen ussen de arieven van de onderscheiden sooren aciva en bedrijfsakken worden nog kleiner. Ook de verschillen ussen de arieven van de financieringsmogelijkheden worden kleiner. Di kom omda de maaregelen en kose gaan van de inveseringen die me schuld worden gefinancierd. Als men alleen naar deze effecieve belasingarieven kijk lijken de resulaen dus vrij accepabel. Als men daarnaa5 echer kijk naar de effecieve vennooschapsbelasingarieven, verander di beeld. Voor ondernemingen vallen de belangrijkse belasingen en subsidies weg, zoda he effecieve vennooschapsbelasingarief ongeveer 0 word. Op

46 ui di momen kunnen ze per saldo echer nog op een vrij hoge subsidie rekenen, die in 1980 nog hoger was. Voor ondernemingen word he belasingklimaa dus een suk ongunsiger, hoewel de oale druk in 1986 gelijk word aan de druk in Di kom omda deze maaregelen de ruime die sinds 198o is onsaan bij de beleggers opvullen me lasenverzwarende maaregelen bij de ondernemingen. Als men alle belasingen en subsidies aggregeer d.m.v. een effecief belasingarief val di aspec weg. Tussen de beleggers en de ondernemingen bevind zich echer de kapiaalmark en deze saa in een kleine open economie zoals Nederland onder groe invloed van he buienland. Deze maaregelen zouden o gevolg hebben da Nederlandse besparingen in oenemende mae in he buienland zouden worden belegd, omda inveseringen in Nederland voor ondernemingen een suk minder aanrekkelijk worden gemaak. Als men dus alleen maar naar de effecieve belasingarieven kijk zouden deze maaregelen een accepabel resulaa opleveren en voor een groe gesloen economie is di ook een geldige conclusie. Een kleine open economie zoals Nederland kan zich deze maaregelen echer veel moeiiijker veroorloven. Di blijk wanneer men ook de effecieve vennooschapsbelasingarieven in de beschouwing berek. Hiermee word geillusreerd da bij de inerpreaie van de effecieve belasingarieven de nodige erughoudendheid moe worden berach, omda he hoge aggregaienivo verschillende effecen ui he beeld doe verdwijnen. Overigens moe men er hierbij wel rekening mee houden da he effecieve vennooschapsbelasingarief berekend word voor de marginale invesering, zoda geen rekening word gehouden me he effec van he wegvallen van de Vp~ over de overwins op de niemarginale invesering. Voor onclernemingen zíjn nie alleen de margínale arieven van belang, maar ook de gemiddelde arieven. Deze kunnen belangrijk afwijken van de marginale aríeven. Hoge gemiddelde arieven kunnen eroe leiden da een onderneming in zijn geheel naar he buienland verrek, ondanks lage marginale arieven.

47 u2 Lierauurlijs. : Belasingarieven 1980-II, voorzien van celichende aanekeningen. Gouda Quin, Arnhem : Belasingarieven 1982-II, voorzien van oelichende aanekeningen. Gouda Quin, Arnhem : Corporaion axaion and invesmen. Canadian journal of economics, XII nr. 2 mei : Belasingdruk in Nederland '77 en '78. Saasuigeverij Den Haag, : Bijdrage o de saisieken bereffende de kapiaalgoederenvoorraad Saasuigeverij Den Haag, C.B.S. : Bijdrage o de saisieken bereffende de kapiaalgoederenvoorraad Saasuigeverij Den Haag, C.B.S. : Bijdrage o de saisieken bereffende de kapiaalgoederenvoorraad SaaCSUigeverij Uen Hciag 1984.

48 43 : Bijdrage o de saisíeken bereffende de kapiaalgoederenvoorraad Saasuigeverij Den Haag : Personele i nkomensverdeling Saasuigeverij Den Haag : Personele inkomensverdeling Saasuigeverij Den Haag : Personele vermogensverdeling Saasuigeverij Den Haag : Saisiek financien van ondernemingen handel 1980 en Saasuigeverij Den Haag : Saisiek financíen van ondernemingen nijverheid Saasuigeverij Den Haag : Saisiek van de inveseringen in vase aciva in de nijverheid Saasuigeverij Den Haag : Saisisch Zakboek Saasuigeverij Den Haag : Saisisch Zakboek Saasuigeverij Den Haag 19"76. : Saisisch Zakboek Saasuigeverij Den Haag 1981.

49 uu - C.B.S. : Saisisch Zakboek Saasuigeverij Den Haag C.I3.5. : Saisísch "Lakboek Saasuigeverij Den Haag King, M.A. en Fulleron, D. : The axaion of income from capial. Universiy of Chicago Press, Chicago Kogels, dr. H.A. : De We Inveseringsrekening. Kluwer Devener, Lieshou, mr. A.M. van : Inroducie o he Nederlandse belasingrech, 2e druk. Gouda Quin, Arnhem 198U. - Lug, F.H. : Voorraad- en vermogensafrek. Kluwer Devener, Miniserie van economische : Noa Regionaal Sociaal-Economisch zaken Beleid Saasuigeverij Den Haag, Schaik, A.B.T.M, van : Inleiding o de empirische macro-economie. Groningen Sevens, dr. L.M.G. : Belasingprakijkboek voor de ondernemer. Kluwer Devener 1985.

50 45 Inhoudsopgave bijlage. pag ina Belasingmodel 1 Symbolenlijs 3 Berekeningswijze fixed-p varian 5 Berekeningswijze fixed-r varian 6 Inflaie en de rendemenseis van beleggers 7 Belasingen en subsidies in Nederland in Resulaen van de fixed-p varian voor Nederland in Resulaen van de fixed-r varian voor Nederland in Cewogen gemiddelden van de resulaen van de fixed-r varian voor Nederland in Effecieve belasingarieven in 2 landen (fixed-p varian) 24 Effecieve belasingarieven in 2 landen (fixed-p varian) 25 Relaieve gewichen inveseringsprojecen 26 Relaieve gewichen per bedrijfsak 28 Gewogen gemiddelde van de effecieve belasingarleven in Unied Kingdom en Zweden in 1980 (fixed-p varian) 29 Gewogen gemiddelde van de effecieve belasingarieven in de Bondsrepubliek Duisland en de Verenígde Saen in 1980 (fixed-p varían) 30 Resulaen voor Nederland in Belasingparameers en relaieve gewichen, gebruik bij de case: Nederland 1986 zonder WIR en VpB 32 Resulaen voor Nederland in 1986, zonder WIR en VpB 33 Gewogen gemiddelden van de resulaen van de fixed-r varian voor Nederland in 1980 en 1986 en voor Nederland in 1986 zonder WIR en VpB 3~

51 BIJLAGE

52 bijlage 1 Belasingmodel. (1) w L p - s (2) p - s P (3) r a i - n (4) V (1 - z)mrr - (1 - d~t)wc - d2[vn (5) p - MRR - d (6) v (1 - T)(P ' d) - (1 - dit)wc - d2vn (P á-- n) ( 7 ) Ta Ad ' a P (exponeniele fiscale afschrijvingen) (8) Ad ~ (1 -PL PL) (lineaire fiscale afschrijvingen) ( 9) A 3 f~ad f2i ' f3g (10) U A

53 bijlage 2 (11) p ' ~1 ~,~~ ~(1 - f1ad - f2t - f3b)(p d - n) (1 - d1t)wc d2tvn~ - d (schuld) i e (aandelen) s (i - m) i (1 - z) (ingehouden wins) (15) z az s (16) s ~ (1 - m)i - w - n P (17) ~pbs p - (P - n) P (eigen vermogen) (18) ~pb- p - (P n) (vreemd vermogen)

54 bijlage 3 Symbolenlijs. a 3 fiscaal oegesane exponeniele afschrijvingsperunage A - conane waarde belasingvoordeel afrekposen bij invesering van f 1,- (exclusief rene-afrek) Ad b ec conane wrarde belasingvoordeel afrek normale fiscale afschrijvingen bij een invesering van f 1,- saldo van belasingen en subsidies kapiaalkosen ("cos of capial") dummy-variabele: als onderneming vermogensbelasing mag afrekken voor de UpB 0 als onderneming vermogensbelasing nie mag afrekken voor de UpB d2 z dummy-variabele: 1 als he gaa om voorraden 0 als he gaa om andere aciva fracie van een invesering die in aanmerking kom voor normale fiscale afschrijvingen f2 fracie van een invesering die in aanmerking kom voor onmiddelijke fiscale afschrijvingen f3 - fracie van een invesering die in aanmerking kom voor subsi d ie g : subsidie-perunage i - nominale renevoe L - fiscaal oegesane levensduur (bij lineaire fiscaal oegesane afschrijvingen) m - marginaal arief i nkomsenbelasing MRR - marginale rendemen van een invesering voor belasingen (ínclusief afschrijvingen) p - reele rendemen van een ínvesering voor belasingen (exclusief afschrijvingen)

55 bijlage 4 r - reele renevoe s - reele rendemen van een invesering voor de belegger na belasingen s effecief marginaal belasingarief (belasing-inclusief gedefinieerd) e effecief marginaal belasingarief (belasing-exclusief gedefinieerd) VpB effecief marginaal vennooschapsbelasingarief v - gedeele van de voorraden da fiscaal nominalisisch moe worden gewaardeerd V - conane waarde van de opbrengsen van een invesering van f 1,- w - w c w P z belasingkloof marginaal arief vermogensbelasing op vennooschapsnivo marginaal arief vermogensbelasing op persoonlijk nivo marginaal arief vermogenswinsbelasing op momen onsaan z s marginaal abelarief vermogenswinsbelasíng ó ~ bedrijfseconomische afschrijvingsperunage a - opporuniy-cos van f 1,- ingehouden wins, uigedruk in gemise bruo dividenden voor de aandeelhouders 6 ~ gemiddelde fracie van vermogenswinsen die in een periode word gerealiseerd n ~ prijssijging r disconovor' bedrijven - nominale rendemen. nn bel.~singen, afgezlen v~in rene-afre:k Pp disconovoe varr de inveseerder - arief vennooschapsbelasing

56 bijlage 5 Berekeningswijze fixed-p varian. De berekeningen beginnen bij vergelijking (11). Híerui moe p worden opgelos. Hierbij kom de vereenvoudiging van pas die is bereík door de lineaire fiscale afschrijvingen e herschrijven als gelijkwaardige exponeniele fiscale afschrijvingen, zoda voor Ad vergelijking (7) geld: za a P Als men di subsiueer in vergelijking (11), dan resulecr: (11) P a ~1 ~ T~ ~(1 - f1 a ap - f2 - f3g)(p d- n) (1 - dlt)wc d2tvn~ - d Di kan men herschrijven o: (1 - f2t - f3g) p2 (-(1 - T)(P ó) - f1ta a(1-1'z - f3g) (1 - f2i - i'3g)(ó - n) -(1 - dl)w` { d2tvn~ p (-a(1 - )(P d) - f1ta(ó -,r), a(1 - fzt - f3g)(ó - n) a(1 - d1t)wc ad2rvn~ a 0 Als men de parameers invul en p op 0,10 sel kan men di m.b.v. de zogenaamde abc-formule voor vierkansvergelijkingen oplossen naar p. Als p bekend is kan men i berekenen m.b.v. vergelijking (12), (13) of (14), al naar gelang de wijze van financiering. Als i bekend is kan men r berekenen m.b.v. vergelijking (3) en s m.b.v. vergelijking (16). Hierna kan he effecieve marginale belasingarief berekend worden me vergelijking (2) en he effecieve marginale vennooschapsbelasingarief ~pb me vergelijklnp (17) of (18). Op deze manier zijn de eff'ecieve arieven berekend voor Nederland in 1980 voor de fixed-p varian.

57 bijlage 6 Berekeningswijze fixed-r varian. De ber~~kf~ningen beginnen bij vergelijking (16): (16)., m (1 - m)1 - n - w P Doord~~ volledig egemoe word gekomen aan de eis van de beleggers om gecompenseerd e worden voor de gevolgen van inflaie kan s in alle gevallen gelijk worden geseld aan s bij een inflaie van 0~, een reele renevoe r van 5~ en een nominale renevoe i van 5á. s - (1 - m)0,05 - w P Hierui volg verder, in combinaie me vergelijking (3): r ~ 0,05 } 1 m m n en (3) i z r n a 0,05 1 ~ - m n Voor iedere vorm van financiering kan p nu berekend worden m.b.v. vergelijking (12), (13) of (14). Als p bekend is kan Ad worden berekend me vergelijking (7) in geval van exponeniele fiscale afschrijvingen en me vergelijking (8) in geval van lineaire fiscale afschrijvíngen. Als Ad bekend is kan m.b.v. vergelijking (11) p berekend worden: (11) p ~i ~,~~ ~(1 - f~ad - f2t - f3g)(p 6- n) (1 - d~)wc d21vn~ - ó Hierna kan m.b.v. vergelijking (2) he marginale effecieve belasingarief worden berekend. Me vergelijking (17) of (18) kan he marginale effecieve vennooschapsbelasingarief berekend worden. Omda p vaak in de buur van 0 of zelfs daaronder lag, worden nie de belasingarieven, maar de belasingkloven vermeld. Uieindelijk word he gewogen gemiddelde van de belasingkloven gedeeld door he gewogen gemiddelde van p, zoda och gewogen gemiddelde effecieve marginale arieven worden berekend.

58 bijlage '1 Inflaie en de rendemenseis van beleggers. King en ling Fulleron gaan in hun sudie ui van de.a.v, de doorwerking van inflaie op de volgende vooronderselvan beleg- rendemenseis gers: i zoda ~ 0,05 1 ~ n - m de beleggers nie alleen voor de inflaie worden gecompenseerd. belasing.g.v. exreme vooronderselling. realieisgehale van deze verdedigen hem echer door King en maar ook inflaie, Di voor de exra lijk een erg Fulleron geven ook oe da he vooronderselling nie erg hoog is. voor alle cases een vergelijkbare sarwaarde word gekozen, he nivo van deze sarwaarde nie van belang word gekozen hebben zij voor alle cases. onderzoch zoda - 0,05 } is, Hierin hebben zij als maar uniform op zich gelijk. Toch n.l.: n beleggers níe meer voor de exra belasingen worden gecompenseerd. zij waarbij in hoeverre hun resulaen afwijken als van een andere vooronderselling was uigegaan, i Zij e zeggen da he alleen hierom gaa da.g.v. inflaie

59 bijlage 8 Resul:een bij verschillende voorondersellingen.a.v, de ínvloccl v:in inflaie op de rendemenseis van beleggersl) relaie i en,r gemiddelde U.K. Zweden Duis- Unied Nederland in ~ land Saes p 1,5 2,3 5,7 3,5-0,10 s 0,7-0,2 1,5 1,3-1,16 ~ 0,05 n p- s 0,8 2,6 4,2 2,2 1,06 -~s 51,5 110,2 'T4,4 62,6 - p 5,5 6,0 8,2 6,8 5,27 s 3,9 2,8 2,9 3.~ 2,02 i- 0,05 ' 1~ m n p- s 1,7 3,2 5,3 3,4 3,25 ~~Ps 30,0 53,6 64,8 49,9 6,67 Ui deze abel blijk da de alernaieve vooronderselling leid o lagere arieven. Di kom omda he effec op de eller relaief kleíner is dan he effec op de noemer: p. Een reden om e kiezen voor de vooronderselling da beleggers wel worden gecompenseerd voor belasingen en gevolge van inflaie is da in da geval de waarde van p in alle landen hoger is dan 4~ (zie abel). Ui een onderzoek van King en Flalleron bleek namelijk da de resulaen bij waarden van p groer dan 4~ nie of nauwelijks nog afhankelíjk waren van de gekozen sarwaarden: he belasingsyseem wa~ dan zogenaamd lineair (hierop word nog eruggekomen). 1) Gegevens voor Nederland ui eigen berekeningen, andere landen zie abel 7.10, blz. 293 van de sudie van King en FLlleron.

60 bijlage 9 Belasingen en subsidies in Nederland in (6, i, ~) He Nederlandse belasingsyseem volg he zgn. klassieke selsel. Di beeken da rechspersonen (dus ook vennooschappen) gezien worden als zelfsandige belasingsubjecen. Een gevolg hlervan is da de vennooschapsbelasing en de inkomsenbelasing als volledig afzonderlíjke heffingen worden gezien. Di beeken da de parameer ~, de opporuniy cos van ingehouden winsen in bruo dividenden, voor Nederland de waarde 1 aanneem. De fiscus geef in Nederland geen verliching van de inkomsenbelasing n.a.v. reeds beaalde vennooschapsbelasing over dividenden. Di is de zogeheen dubbele heffíngl). He arief van de vennooschapsbelasing in Nederland bedroeg in ~ voor winsen groer dan f ,-. Winsen lager dan f ,- werden belas me een arief vari 45~ en winsen ussen f ,- en f ,- werden belas me een arief van 45~ 15~ van he bedrag waarmee de f ,- werd overschreden. Omda de winsen lager dan f ,- e verwaarlozen zijn.o.v. he oaal der winsen hoger dan f ,-, is de parameer T, he arief van de inkomsenbelasing, geseld op 0,482). De index voor consumpieprijzen in 1980 was 202,4, uigedruk in prijzen van 1970, zoda de gemiddelde inflaie ussen 1970 en 1980 gelijk was aan 7,3~. De waarde van de parameer n, de prijssijging, was dus gelijk aan 0,0733). 1) zie: LieshouL, mr. A.M. van; Inroducie o he Nederlandse belasingrech, 2e druk, Gouda Quin, Arnhem 1984; blz ) zie: Belasingarieven 1980-II, voorzien van oelichende aanekeningen, Gouda Quin, Arnhem 1980; blz ) zie: C.B.S.; Saisisch Zakboek 1975, 1976 en 1982, Saasuigeverij Den Haag.

61 bijlage 10 (v) lnflaie is o.a. van invloed op de waardering van voorraden, zoda hier schijnwinsen kunnen onsaan. De Nederlandse wegeving houd hier echer rekening mee. Voorraden mogen gewaardeerd worden volgens een zgn. subsanialisisch waarderingssyseem, b.v. he ijzeren voorraad syseem of he LIFO-syseem, zoda de schijnwinsen onbelas blijven. De waarde van de parameer v, he gedeele van de schijnwinsen over voorraden da word belas, heef dan de waarde 0. Daarnaas besaa echer nog, in combinaie me de zgn. vermogensafrek, de voorraadafrek. Deze besaa me ingang van 1981 en werd in 1980 nog voorafgegaan door een zgn. bijzondere winsafrek. Indien men de voorraden waardeerde volgens een zgn. nominalisisch waarderingssyseem, b.v. FIFO, dan moch men in ,15~ van de waarde van de voorraden afrekken van de fiscale wins. De waarde van de parameer v is in di geval 1. Als de inflaie lager is dan 1,15~ is he gunsiger om gebruik e maken van de bijzondere winsafrek dan van de mogelijkheid om de schijnwinsen buien de belasingheffing e houden. Omda de voorraadafrek geheel in mindering werd gebrach op de vermogensafrek, die gelijk was aan 1,15á van de waarde van he eigen vermogen, gold di nie voor financiering me eigen vermogen. In da geval ging de voorraadafrek och en kose van de vermogensafrek, zoda he gunsiger was de voorraden nominalisisch e waarderen. Daarom word de waarde van v op 0 geseld. Alleen bij een inflaie lager dan 1,15~ en bij financiering me vreemd vermogen is he voordeliger om van de voorraadafrek gebruik e maken en in da geval word de waarde van v dan ook op 1 geseldi). 1) zie: Lug, F.H.; Voorraad- en vermogensafrek, Kluwer Devener 1985; blz. 19.

62 bijlage 11 (L, a) De fiscale afschrijvingen in Nederland moeen geschieden volgens "goed koopmansgebruik". Di beeken in de prakijk da voornamelijk word afgeschreven volgens he syseem van lineaire afschrijvingen, en soms volgens he syseem van declining balance. Di geld zowel voor gebouwen als machines, waarbij de g.~middelde fiscale levensduur van gebouwen 30 jaar en van machines 10 jaar is1). Om e voorkomen da er bij de berekeningen een ieraieprocedure moes worden gevolgd, is de volgende mehode gebruik om Ad, de conane waarde van de belasingvoordelen van de fiscale afschrijvingen e berekenen: er werd berekend welk :ifschrijvingspercenage hezelfde bel,isingvoordeel oplevercle bij he syseem van declining balance als de genoemde fiscale levenaduur hij he syseem van llneaíre afschrijvingen, uigaande van een disconovoe p van 0,035. In he vervolg word er seeds van uigegaan da men fiscaal me di percenage volgens declining balance mag afschrijven. Di fiscale afschrljvingspercenage word aangeduid me a. Di lever een handelbare formule op voor Ad: a (7) Ad - a p Voor gebouwen beeken di da werd uigegaan van exponeniele fiscale afschrijvíngen me perunage a- 0,0569 i.p.v. linealre afschrijvingen me een levensduur van 30 jaar. Illj mar.hines werd uigegarcn van exponeniele fiscale afschrijvingen me perunage a- 0,1890 i.p.v. lineaire fiscale afschrijvingen me een levensduur van 10 jaar. Als de berekeningen zouden zijn uigevoerd me een disconovoe p van 0,10 i.p.v. 0,035 zouden de perunages voor gebouwen en machines respecievelijk 0,0463 en 0,1718 zijn gewees. De effecieve belasingarieven zouden hierdoor ongeveer 3~ hoger zijn gewees. De uikomsen zijn dus berekkelijk ongevoelig voor deze operaies en de parameerwaarden die ervoor gebruik worden. 1) zie: Sevens, dr. L.G.M.; Belasingprakijkboek voor de ondernemer, Kluwer Devener 1985; blz , 105.

63 bijlage 12 (a, f1, f2, b) Omda voorraden nie worden afgeschreven kan men voor deze aciva he fiscale afschrijvingsperunage meeen op 0 sellen. Sinds de invoering van de WIR ín 1978 gelden er voor lederland geen vervroegde af schrijvingen meer (zoals bij de regeling voor 1978: VAIA a vervroegde afschrijvingen en inveseringsafrek). He gehele inveseringsbedrag word op basis van de hisorische kosprijs op de gebruikelijke manier fiscaal afgeschreven. Di beeken da de parameer f1, he gedeele van de invesering da normaal word afgeschreven, gelijk is aan 1, erwijl de parameer f2, he gedeele van de invesering da onmiddelijk mag worden afgeschreven, de waarde 0 heef. Voor de schaing van de economische levensduur van gebouwen is gebruik gemaak van de publicaies "Bijdragen o de saisieken bereffende de kapiaalgoederenvoorraad" van de jaren 1981 Im 1984, waarin de verwache en gerealiseerde levensduur van gebouwen saan vermeld voor 7 verschillende bedrijfsakken. Deze cijfers zijn gewogen naar he aanal waarnemingen en de gemiddelde levensduur die hierui resuleerde was 38,5 jaar. Di beeken voor de parameer dgebouwen' he economische afschrijvingsperunage op exponeniele basis, da deze de waarde 2-0,0519 aanneem. 38, 5 2 (He is e bewijzen da exponeniele afschrijvingen me he perunage ~ dezelfde conane waarde hebben als lineaire afschrijvingen me perunage ~, bij een lage waarde voor he produc van de levensduur en de disconovoel)). T.a.v. de economische levensduur van machines scha A.B.T.M. van Schaik deze voor 1973 op 15 jaar, uigaande van een jaargangen-produeiefuneie model2) 1) zie: King M.A.; The axaion of income from capial, Universiy of Chicago press, Chicago 1984; blz ) zie: Schaik, A.B.T.M. van; Inleiding o de empirische macroeconomie, Groningen 1983; blz. 137.

64 bijlage 13 (6, zs, z, wc, wp) Gezien de cijfers voor U.K., U.S.A., Wes-Duisland en Zweden en de cijfers in de "Bijdragen o de saisieken bereffende de kapiaalgoederenvoorraad" die ook zijn gebruik bij de bepaling van de economische levensduur van gebouwen, is de economische levensduur van machines in 1980 ook op 15 jaar geseld, zoda de parameer ómachines de waarde 15 ~ 0,1333 aanneem. De waarde van de parameer dvoorraden a 0' Vermogenswinsen worden in Nederland nie belas, afgezien van vermogenswinsen ui aanmerkelijk belang. Di geld wanneer men de afgelopen 5 jaren, samen me naase verwanen, meer dan 113 van he aandelenkapiaal waarover de vermogenswins is behaald in bezi heef gehad. Over wins ui aanmerkelijk belang moe 20~ belasing worden beaaldl). Door de kleine omvang kan van de belasing op vermogenswinsen ui aanmerkelijk belang worden geabsraheerd en de parameer zs, he abelarief van de belasing op vermogenswinsen, word op 0 geseld, en daarmee ook de parameer z, he arief van de belasing op vermogenswinsen op he momen van onsaan. Vermogen word in Nederland op verschillende manieren belas. De vermogensbelasing belase iedereen wiens vermogen in 1980 groer was dan f ,- me een arief van 0,8~, afgezien van exra belasingvríje sommen voor o.a. mensen me kinderen. Aangezien vrijwel alle marginale inveseringen voorkomen ui vermogens groer dan f ,-, is de parameer wp, de belasing op vermogens van personen, op 0,008 geseld2). De belasing op vermogens van bedrijven besaa ui drie componenen; de voorraad-afrek, de vermogensafrek en de onroerend goedbelasing door de gemeenen. 1) zie: Lieshou, mr. A.M. van; lnroducie o he Nederlandse bel.~singrech, Goudn (~uln, Arrhem 198~1; blz ) zie: C.B.S.; Personele vermogensverdeling 1980, Saasu i geveri j Den Hrrag 1984.

65 bijlage 1u (w ) c De voorraadafrek besaa me ingang van 1981 en werd in 1980, zoals al eerder werd vermeld, voorafgegaan door een bijzondere winsafrek van 1,15~ van de waarde van de voorraden. Di beeken een negaieve belasing van - 0,0115 x, als zij van oepassing is. Zij geld alleen voor voorraden, gefinancierd door zowel vreemd als eigen vermogen. C~ok de vermogensafrek werd in 1980 nog voorafgegaan door een bijzondere winsafrek van 1,15~ van he eigen vermogen. Zij is bedoeld als compensaie voor de belasing over de wins die nodig is om he eigen vermogen in reele ermen gelijk e houden. Ook de vermogensafrek beeken een negaieve belasing van - 0,0115 x 1). Omda de voorraadafrek geheel word afgerokken van de vermogensafrek is he bij financiering me eigen vermogen voordeliger om gebruik e maken van de mogelijkheid de voorraden subsanialisisch e waarderen. De voorraadafrek verval dan. Bij financiering me vreemd vermogen kan men beer van de voorraadafrek gebruik maken als de inflaie lager is dan 1,15~. Bij een hogere inflaie kan men ook in di geval beer zijn voorraden subsanialisisch waarderen. De onroerend goedbelasing word geheven door gemeenen, en de arieven worden ook per gemeene vaageseld. De heffingsgrondslag is de economische waarde van he onroerende goed of de oppervlake die he in beslag neem. He gemiddelde arief is berekend m.b.v. de publicaie "Belasingdruk in Nederland, 1977 en 1978" van he C.B.S.. Hierin sonden de arieven van alle 832 Nederlandse gemeenen in 1977 en Hierui is een seekproef genomen van 167 gemeenen, waarvan he arief in 1980 is berekend als exrapolaie van de arieven in 1977 en Omda gezoch werd naar een uidrukking van he arief in de waarde van de invesering zijn de gemeenen me een arief op basis van de oppervlake uigesloen van de seekproef. Ook gemeenen die in 1978 nog geen onroerend goedbelasing kenden zijn uigesloen, omda in 1980 nog slechs een gemeene in Nederland geen onroerend goedbelasing kende. 1) zie: Lug, F.H.; Voorraad- en vermogensafrek, Kluwer Devener 1985; blz. 19.

66 n'jlage 15 (wc, dl) Zo bleven 138 waarnemingen over ma een gemiddeld arief van f 10,17 perf 3.000,-, zoda he gemiddelde arief in procenen 0,3u~ was. Di arief is alleen van belang voor ínveseringen in gebouwen. He oale overzich van de waarderi voor parameer wc, de vermogensbelasing voor ondernemingen, word dus: w gebouwen machínes voorraden c r 5 0,0115 n 2 0,011~~ vreemd onroerend goed - voorraad- - vermogen belasing afrek (va1) (v-0) 0, , eigen vermogensafrek vermogensafrek vermogens- vermogensvermogen onroerend goed afrek afrek ~ belasing ( v'0) (v`0) - 0, , , ,00552 ~ Bij de berekeningen is abusievelijk geen rekeníng gehouden me de vermogensafrek over me eigen vermogen gefinancierde voorraden bij een inflaie van meer dan 1,15á, zoda de arieven voor voorraden lichelijk worden overscha. Hiermee word in de verdere beschouwingen geen rekening gehouden. De grondslag van de vermogensafrek is nie de economísche waarde, zoals bij de onroerend goedbelaaing, rrkiar de 'íxale bor:kwaarde. Ondanks dl verschil in grondslag zijn de arieven eenvoudshalve bij elkaar opgeeld. Deze vermogensbelasing (in de meese gevallen overigens een subsidie) is nie afrekbaar voor de vennooschapsbelasing, of de arieven zijn zodanig bewerk da me deze afrekbaarheíd reeds rekening is gehouden (voorraad- en vermogensafrek). De waarde van de parameer d1 is dus 0.

67 bijlage 16 (8) De belangrijkse subsidieregelingen in Nederland zijn de regionale subsidi~s en sinds 1978 de premies in he kader van de We op de Inveseringsrekening, de WIR-premies. De overige subsídieregelingen worden verwaarloosd. T.a.v. de regionale subsidies word alleen rekening gehouden me de subsidies gerich op ondernemingen en nie me subsidies die gerich zijn op verbeering van de regionale infrasrucuur. Di "ondernemingsgeriche insrumenarium" besond in 1980 hoofdzakelijk ui subsidies in he kader van de Inveserings Premie Regeling en verder ui subsidies in he kader van he zgn. Margebeleid, subsidies bij verplaasingen en bedrijfsprojecen. In oaal was hiermee in 1980 een bedrag van 357 miljoen gemoeid. Regionale subsidies zijn vooral gerich op de indusrie en slechs in geringe mae op de groe, diensverlenende bedrijven. In 1980 ging 95~ van de subsidies naar de indusrie en slechs 5~ naar de diensensecorl). Regionale subsidies worden alleen gegeven op inveseringen in vase aciva. De oale bruo inveseringen in vase aciva in de indusrie waren in miljoen gulden, zoda de regionale subsidies er waarde van 339,15 miljoen (95~ van he oaal van 357 miljoen), uigedruk als percenage van de inveseringen, 1,97á bedroegen. De oale inveseringen in vase aciva in de diensensecor bedroegen in miljoen, zoda de regionale subsidies als percenage van de inveseringen 0,11~ bedroegen2). Samengeva beeken di voor de waarde van de regionale inveseringspremie: gregionaal indusrie diensen machines 0,0197 0,0011 gebouwen 0,0197 0,0011 voorraden 0 0 1) zi~~: Minis~~rie v.rn F.conomische 'l.aken; Noa Regíunaal Socíaal-economisch I3eleid , Saasuigeverij Den Haag, blz 63 en 98. ~) ii~~: C.H.r~.; SaisLisch 'Lakboek 1983, Saasuigeverij Den Haag 1983, blz. 249.

68 bijlage 17 (g) Daarnaas is van groo belang de We op de Inveseringsrekening WIR. Zij vervang sinds 1978 de UAIA, de Vervroegde afschrijvingen en Inveseringsafrek. In he kader van de WIR worden hoge, gedifferenieerde premies uigekeerd bij inveseririgen in vase acival). De basinpremies van de W[R waren in 1980 aldus2). bedrijfsmiddelen vanaf vanaf vanaf gemiddeld ' ' '8o in 1980 nieuwe bedrijfsgebouwen 18,3~ 8.3~ 18,3~ 18,3~ besaande bedrijfsgebouwen 11,0~ 11,0~ 11,0~ 11,0~ vase insallaies in de open luch 3,0~ 13.0~ 13.0~ 13,Oá zeeschepen 15,0~ 15,0~ 15,0~ 15,0~ luchvaaruigen 12,0~ 12,0~ 12,0~ 12,0~ overige bedrijfsmiddelen (enzij uigezonderd) 7,0~ 10,0~ 12,0~ 9,5~ Daarnaas waren er nog verschillende oeslagen die men kon krijgen, zoals een ruimelijke ordeningsoeslag, een kleinschaligheidsoeslag, een oeslag voor groe projecen e.d.. Deze zijn verwaarloosd omda ook de Selecieve Inveserings Regeling SIR, die in sommige regio's een srafkoring op de WIR-premie beekende, ís verwaarloosd. Om de WIR-premie voor gebouwen e berekenen zijn de publicaies "bijdrage o de saisieken bereffende de kapiaalgoederenvoorraad" van 1982 o en me 1984 gebruik, waarin een verdeling saa van de bedrijfsgebouwen naar nieuwe en weede handse bedrijfsgebouwen voor 6 bedrijfsakken3) -- 1) zie: Kogels, dr. H.A.; De We Inveseringsrekeníng, Kluwer Devener 1981; blz ) zie: Belasingarieven 1982-II, voorzien van oelichende aamekeningen, Gouda Quin, Arnhem ) zie: C.B.S.; Bijdrage o de saisieken bereffende de kapiaalderenvoorraad , Saasuigeverij Den Haag

69 bijlage 18 (g~ f3) Gewogen naar de oala waarde van de gebouwen bleek hierui da 2,4~ van de gebouwen weede hands was gekoch, zoda de WIR-premie voor gebouwen in 198o gemiddeld 18,1~ bedroeg. Aan de hand van cijfers ui he Saisisch Zakboek 1983 was he gewogen gemiddelde van de WIR-premie op inveseringen in machines in ,9~1~. Samenvaend beeken di voor de inveseringspremies in he kader van de WIR: indusrie diensen gwir gebouwen 0,181 0,181 machines 0,099 0,099 voorraden 0 0 Zoda voor de parameer g, de oale subsidie op inveseringen, de volgende waarden gelden (oaal van gregionaal en g WIR~' o indusrie diensen gebouwen 0,2007 0,1821 machines 0,118T 0,1001 voorraden 0 0 De premies zíjn van oepassing op he gehele inveseringsbedrag, zoda de waarde van de parameer f3, he gedeele van de invesering da voor subsidie in aanmerking kom, 1 bedraag. 1) zie: C.B.S.; Saisisch Zakboek Saasuigeverij Den Haag; blz. 250.

70 bijlage 19 (m) Bij de berekening van de marginale IB-arieven voor inkomsen ui obligaies e.u. en aandelen is gebruik gemaak van de gegevens over de ín- 1) komsen ui effecen in Bij de gegevens voor 1975 bevond zich een gedeailleerde verdeling over 35 inkomensklassen. Om de inkomsen ui effecen e splisen in inkomsen ui schuldpapieren en inkomsen ui aandelen werd he volgende vooronderseld: de inkomsen ui schuld volgen dezelfde verdeling als de verdeling van de rene-inkomsen ui spaaregoeden, ermijndeposio's e.d.. Ook de inkomsen ui obligaies, onderdeel van de inkomsen ui effecen, volgen deze verdeling, omda ermíjndeposio's en obligaies redelijke subsiulen zíjn. Als de lnkomsen ul effecen nu verdeeld worden in inkomsen ui obligaies, inkomsen ui aandelen en overige inkomsen ui effeeen, waarbij veronderseld word da de overige inkomsen ui effecen gelijkmaig verspreid zijn over de inkomensklassen, dan kan de verdelíng van de inkomsen uí aandelen over de inkomensklassen bepaald worden, waarblj voor de oale verdeling van de inkomsen ui effecen in zijn 3 componenen gebruik is gemaak van de cijfers voor 1980, gescha ui cijfers voor 1979 en 19812). Om de gemiddelde marginale arieven e kunnen berekenen zíjn alle inkomsen ui schuld en aandelen oegerekend aan he inkomensklassegemiddelde, da weer werd vermenigvuldigd me 0,01 x de index voor he gemiddelde oaalínkomen van bel3singbealers ín 1980, me als basisjaar 1975~). Hierna werd de gemiddelde belasíngvrlje voe in 1980 hiervan afgerokken en m.b.v. de belasingarieven voor 1980 werd he gemiddelde marginale arief bepaald3): 0,3863 voor vreemd vermogen en 0,5538 voor eigen vermogen. 1) zie: C.B.S.; Personele inkomensverdeling 1975, Saasuigeverij Den Haag ) zie: C.B.S.; Personele inkomensverdeling 1981, Saasuigeverij Den Haag ) zie: Belasingarieven 1980-II, voorzien van oelichende aanekeningen, Couda Quin, Arnhem 1980

71 bijlage 20 (m) De gemiddelde belasingvrije voe werd bepaald m.b.v, gegevens ui de Personele Vermogensverdeling 1980 van he C.B.S. en gegevens over de bevolking in 1980 ui he Saisisch Zakboek Hierbij werd rekening gehouden me bejaardenafrek, kinderafrek voor ongehuwden en arbeidsongeschikenafrek. De berekening verliep als volg: Tariefgroep 1: gehuwde vrouwen: inkomsen ui vermogen worden bij he inkomen van de man geeld. Tariefgroep 2: ongehuwde jonger dan 35 jaar, nie gehuwd gewees. Belasingvrije voe f 6.087,~. Tariefgruep 3: ongehuwde ouder dan 35 jaar en gehuwd geweese personen. Belasingvríje voe f 8.183,-. N.fi. 48 ~ krijg bejn,~rclen,~frek a f 1.H86,-. 3,j~ krljgl kinderal'lrek a 1' 2.306,-. 6,9~ krijg arbeidsongeschikheidsafrek a f 1.815,-. (gemiddelde cijfer voor personen ouder dan 40 jaar). Tariefgroep 4: gehuwde man: belasingvrije voe f ,-. N.B. 14,4~ krijg bejaardenafrek a f 2.619,-. 5,6~ krijg arbeidsongeschikheidsafrek a f 1.815,-. (gemiddelde cijfer voor personen ouder dan 15 jaar). In 1980 waren er in Nederland vermogensbeziers, waarvan: ongehuwde mannen (waarvan 6,85~ ouder dan 35 jaar), K~~huwdc m.~nnen,.~6.30u gelwwd geweese m~~nnirn, ongehuwde vrouwen (waarvan 9,06~ ouder dan 35 jaar), gehuwd geweese vrouwen, zoda: vermogensbeziers in ariefgroep 2 zaen me een gemiddelde belasingvrije voe van f 6.087,-, vermogensbeziers in ariefgroep 3 zaen me een gemiddelde belasingvrije voe van f 9.289,61, vermogensbeziers in ariefgroep 4 zaen me een gemiddelde belasingvrije voe van f ,14, zoda de gemiddelde belasingvrije voe voor vermogensbeziers in 1980 f 10.~)9~,12 bedroeg.

72 bijlage 21 Resulaen van de fixed-p varian voor Nederland in invese- n~ 0 ir ~ 0,073 ir - 0,10 ringsmogelijkheden r ~p~ r ~p0 r ~pb a) b) c) in ~ in ~d in ~ in ~ in ~ in ~ ,53-45,28 18,84 18,86-88,58 20,47 20,83-108,31 18, ,63-66,31 5,94 19,63-96,29 15,74 21,07-110,72 17, ,o6-10,62 40,12 6,'l4-67,38 33,48 19,23-92,31 28, ,97-39,66 22,29 18,32-83,17 23,79 20,30-103,00 22, ~~,69-56,86 11,73 18,72-87,22 21,3o 20,18-01, , ,oó -10,62 40,12 16,'(4-67,38 33,48 19,23-92,31 28, ,25 17,48 71,18 7,04 29,56 117,00 } 6,78 32,23 133, , ,39 6,24 f25,85 15,34 6,88 31,24 132, ,75 42,48 82,33 5,20 48,00 125,23 5,20 48,00 140, ,94 20,57 72,56 6,75 32,54 118,33 6,48 35,15 34, ,82 11,80 68,65 6,93 30,7 117,51 6,40 36, ,75 42,48 82,33 5,:'0 }48,00 }125,23 5,20 48,00 140, ,49 }7,48 f2;,48 24,85 29,56 37,56 27,6o 32,23 40, f2o,90 } 6,76 4,77 25,68 25,85 33,85 27, , ,89 }42,48 50,48 20,71 48,00 56,00 24,07 48,00 56, ,80 20,57 28,57 24,18 32,54 40,54 }26,94 35,15 } 43, ,77 11,80 i9,80 24,59 30,71 f 38,71 26,75 36,01 44, ,89 42,48 50,48 2o,71 48,00 56,00 24,07 48,00 56,00 a) financiering: 1 - schuld 2 - aandelen 3 - ingehouden wins b) aciva : 1 - gebouwen 2 - machines 3 - voorraden c) bedrijfsak : - índusrie 2 - diensen

73 bijlage Resulaen van fixed-r invese- 22 varian voor p p-s p-r gelijk- p-s P p-r in ~ p-s P p-r of p-(p-n) in ~ n - o,lo of heden in,r - 0,073 n ~ 0 ringsmo- Nederland in ~ of p-(p-n) in ~ a) b) c) 1 1 2,5o o,23-2,5o 3,30 } 1,03-6,29 3,13 o,86-8,7 2 1 o,74-2,44 o,17-7,15 2,7o o,43-8, ,94 1,67-2,86 0,59-6,74 2,06-0,20-9, ,78 0,51 3, ,31-0,96-3,69 2,97 0,70-6,62 3,21 0,94-8, ,94 1,67-1,06 2,86 0,59-6,74 2,06-0,20-9, ,06 3,63 0,06 20,25 18,82 } 6,19 25,56 24,3 8, ,29,86-1,7 20,6 18,73 6,0 26,13 24,70 8, ,55 7,12 3,55 27,04 25,61 12,98 33,48 32,05 16, ,42 3,99 ' 0,42 20,94 19,51 6,88 f25, ,95 2,52 -,o5 2,14 19,71 7,08 27,23 25,80 9, ,55 7,12 } 3,55 27,04 25,61 }12,98 33,48 32,05 16,o7 3 1} 0,89-0,54 -,34 3,25 4 1,82 1,02 } 3,63 2,2o 1,40 3 z - 0,86-2,30-3,0 2,43,o0 O,zo 3,26 1,83,o ,8o 1,0o 4,29 2,86 2,06 4,29 2,86 2, ,5-0,28-1,08 2,08 } 1,28 3,90 2,47 } 1, ,31 2,99 1,56 0,76 3,82 2,39, ,23 } 4,29 2,86 2,06 4,29 2,86 } 2,06 1,53-4,26 1,06-2,22-1,74-2,54 1,80 1,00 a) zie bijlage 21 financiering 3,51 in ~ p-(p-n) in ~ 1,27-6,05 b) zie bijlage 21 in ~ c) in ~ 1,08-7,94 24,28 } 8,30 zie bijlage 21 n s 0 n- 0,073 n r 0,05 0, , p 0,026 0, , s 0, , , r 0,05 0, , p 0,05 0, , s o,o431o 0, ,o143o ingehouden r 0,05 0, , wins p 0, , ,12231 l),014;1o O,014;1i1 (~,014;1U schuld aandelen in ~ z 0,10

74 bijlage 23 Gewogen gemiddelden van de resulaen van de fixed-r varian voor Nederland in belasingkloof: p-s ~r 0 0,073 (acual) 0,10 aciva : gebouwen 0,60 3,26 3,77 machines - 1,02 2,64 3,63 voorraden i 2,29 3,75 3,90 financiering: schuld f 0,37 0,68 0,39 aandelen 4,62 21,76 27,65 ingehouden wíns - 0,04 2,09 2,45 bedrijfsak : indusrie 0,50 3,48 4,19 diensen 1,03 2,99 3,29 gemiddeld f 0,77 3, gemiddelde s 2,02 2,02 2,02 gemiddelde p 2,79 5,27 5,78 gemiddelde.-ari~~f in ~ 27,ó0~ 61,67~ 65,05~ belasingkloof: p-r of p-(p-n) n 0 0,073 (acual) 0,10 aciva : gebouwen - 1,87-3,42-4,48 machines - 3,48-4,05 ~ 4,63 voorraden - 0,17-2,94-4,36 financiering: schuld - 2,36-6,65-8,64 aandelen 1,05 9,13 11,67 ingehouden wins - 0,84 } 1,29 1,67 bedrijfsak : indusrie - 7,U0-3,37-4,28 dien:~en - 1,44-3,53-4,74 gemiddeld - 1,70-3,45-4,50 gemiddelde r of (p-n) 4,49 } 8,72 10,28 gemiddelde p 2,79 5,27 5,78 gemiddelde vpb-arief in ~ - 60,93~ - 65,46~ - 77,85~

75 bijlage 24 Can de resulaen van Nederland e kunnen vergelijken me andere landen is gebruik gemaak van de volgende gegevens ui "The axaion of Capial income" van King, M.A. (Universiy of Chicago press, Chicago 1984). Effecieve belasingarieven in 2 landen (fixed-p varian) inveserings- Unied Kingdom mogelijkheden n Zweden n acual acual a) b) c) 0 0,10 0, ,10 0, ,7-45,8-58,2 41,4 73,2 70, o,6-2,o - 34,2 42,6 73,5 71, ,8 20,6 4,8 42,5 73,0 70, ,3-129,0-145,0 4,1 47,2 44, ,3-90,0-05,9-0,6 4 45,0 42, ,7-89,4-105,3-0,1 45,3 42,4 3 30,6-14,1-30, 36,2 97,7 94, ,6-14,1-30,1 50,2 102,3 99, ,6-14,1-30,1 36,2 97,7 94, } 36,0 66,5 4 76,1 85,2 147,4 143,7 2 1? 51,5 79,9 89,1 85,8 147,6 143,9. ; } 80,9 o2,6 10,3. 85,8 ~ 47.4 { 1'13,'r U, 21,3 28,9 66,3 32,8 f 28, ,1 42,5 50,1 65, ,3 128, ,4 42,8 50,5 65,5 132,4 128, ,3 83,7 91,3 81,3 58,0 153, ,3 83,7 91,3 89,1 161,5 157, } 62,3 83,7 91,3 81,3 58,o 153, ,3 86,9 99,6 83,5 132,5 129, ,5 98,7 111,o 84,2 32,7 3o,o ,9 118,4 129,7 84,2 132,4 } 129, ,1 47,0 57,9 63,6 115,5 } 12, ,5 65,8 f 76,7 61,0 114,1 111,2 3 ~' 3 3'a,8 66,o 7'l,0 f 6,3 4 14,3., ,6 02,0 13,1 80,8 148,5 f 744, ,6 102,0 113, 88,2 151,5 48, f 69,6 10?,0 a 13,1 ~ 80,8 48,5 1'l4,9 a) ziu bijlage 25 b) zie bijlage 25 c) zie bijlage 25

76 bijlage 25 Effecieve belasingarieven in 2 landen (fixed-p varian). inveserings- Bondsrepubliek Duisland Veren~de Saen mogelijkheden ~r,ic~lu;~ 1 a) b) c) o 0,10 0, ,3 5,2 26, ,2 6,8 27, ,2 ' 6,8 ' 27, ,5 21,6 27, ,6 32,4 i ,2 26,6 32,4 n riilu.il u o,10 o,o6'r'~ 27,7 4,6 } 14,5-1,7-21,8-3,4 3, ,5-22,1-28,6-24,9-2,4-29,4-25,2-25,8-30,8-27, ,9 39,6 45,0 33,9-7,9 5, ,9 39,6 } 45,0 33,9-7,9 5, ,9 39,6 f 45,0 33,9-7,9 5, ,3 a 64,2 65,0 73,2 127,6,o ;' 1 ;~ `,9,~( 65,h a (,6, j 6~', 3 ~ 1 1'I,9 ~ 100, ,'I 65,4 a 66,3 ~r4,5 4?7,1 11,o ,0 76,5 4 65,8 54,8 115,4 96, ,2 80,2 69,8 55,1 115,1 96, ,2 80,2 69,8 53,4 14,5 95, ,4 89,9 79,2 75,5 123,0 107, ,4 89,9 79,2 75,5 123,0 107, ,4 89,9 4 79,2 75,5 23,0 f 107, ,7 10,8 92, 64,7 99,1 89, ,7 1,6 } ,9 85,0 75, ,7,6 93,0 66,5 98,4 89, ,8 119,0 92,6 39,5 81,4 69, ,7 12,4 95,3 { 39,9 8,0 69, i 73,7 121,4 95,3 37,6 80,2 67, ,5 28,o o1,6 67,8 92,4 85, ,5 f 28,0 1o,6 67,8 92,4 85, ,5 128,0 ; o1,6 67,8 i 92,4 85L2 a) financiering: b) aciva: c) bedrijfsak: 1- schuld 1- gebouwen 1- nijverheid 2 s aandelen 2- machines 2- overige indusrie 3- ingehouden wins 3~ voorraden 3- diensen

77 bijlage 26 Relaieve gewichen inveseringsprojecen. Unied Kingdom indusrie diensen oaal nijverheid over, ind. aandeel in gebouwen 0,1710 0,0220 0,1390 0,3320 kapia:~lgoe- machines 0,2980 0,0900 0,0800 0,4680 dcrunvoorraad voorr;,den cl,l"3'i0 f1,0050 0,0600 0,;'00(1 oaa.l 0,6040 0,11'(0 0,2'I90 1,U000 aandeel schuld 0,1166 0,0226 0,0538 0,1930 in aandelen 0,0266 0,0051 0,0123 0,0440 financiering ingeh. wins 0,4608 0,0893 0,2129 0,7630 oaal 0,6040 0,1170 0,2790 1,0000 Zweden indusrie diensen oaal nijverheid over. ind. aandeel in gebouwen 0,2127 0,0662 0,0620 0,3409 kapiaalgoe- machines 0,2635 0,0253 0,0345 0,3233 derenvoorraad voorraden 0,1496 0,0957 0,0905 0,3358 oaal 0,6258 0,1872 0,1870 1,0000 aandeel schuld 0,2535 0,1520 0,1169 0,5224 in aandelen 0,0150 0,0017 0,0034 0,0201 financiering ingeh. wins 0,3573 0,0335 0,0667 0,4575 oaal 0,6258 0,1872 0,1870 1,0000

78 bijlage 27 Relaieve gewichen inveseringsprojecen. Bondsrepubliek Duisland indusrie diensen oaal ni ",Lrheid over. ind. - aandeel in gebouwen 0,2069 0,0266 0,0641 0,2976 kapiaalgoe- machines 0,3648 0,0243 0,0281 0,4172 derenvoorraad voorraden 0,'378 0,0660 0,0414 0,2852 oaal 0,8095 0,0569 0,1336 1,0000 aandeel schuld 0,3525 0,0178 O,OÓ62 0,4365 in aandc:len U,u39'l 0,0034 O,OO~~y 0,0490 financiering ingeh. wins 0,41'T3 0,035"T 0,0615 0,5145 oaal 0,8095 0,0569 0,1336 1,0000 Verenigde Saen indusrie diensen oaal nijverheid over. ind. - aandeel in gebouwen 0,2167 0,1970 0,1248 0,5385 kapiaalgoe- machines 0,0867 0,0965 0,0415 0,2247 derenvoorraad voorraden 0,1350 0,0176 0,0842 0,2368 oaal 0,4384 0,3111 0,2505 1,0000 aandeel schuld 0,0868 0,1508 0,1001 0,3377 in aandelen 0,0260 0,0119 0,0111 0,0490 financiering ingeh. wins 0,3256 0,1484 0,1393 0,6133 oaal 0,4384 0,3111 0,2505 1,0000 Deze gegevens werden gebruik voor he berekenen van de relaieve gewichen per bedrijf'sak en de gewogen gemiddelden van de effecieve belasingarleven in deze víer.landen i n De resulaen van deze berekeningen worden gepreseneerd in volgende 5 abellen.

79 bljlage 28 Relaieve gewichen per bedrijfsak. schuld aandelen i ngehouden wins ogebou- machi- voor- gebou- machi- voor- gebou- machi- voor- aal wen nes raden wen nes raden wen nes raden o,422 0,2903 0,2575 0,0271 0,0553 0,0490 0,0368 0,0752 0,0666 1,0 NL 2 0,1422 0,2903 0,2575 0,0271 0,0553 0,0490 0,0368 0,0752 0,0666,0 3 0,264 O,427 0,3157 0,0315 o,o72 0,0380 0,0703 0,0383 0,0849 l,o 0,0547 0,0952 0,043 0,o25 0,0217 0,0098 0,2160 0,3765 0,1705 1,0 uk 2 0,0363 o,486 0,0083 0,0082 0,0335 O,oo9 o,435 0,587 O,o326,0 3 0,0961 0,0553 0,0415 0,0220 0,0126 0,0095 0,3801 0,2188 0,1641 1,0 1 0,13"17 0,1706 0,0968 0,0081 0,0101 0,0057 0,1941 0,2404 0,1365 1,0 Zw 2 0,287 0,1097 0,4152 0,0032 0,0012 0,0046 0,0633 0,0242 0,0915 1,0 3 0,2073 0,1153 0,3025 0,0060 0,0034 0,0088 o,183 0,0658 O,726 1,0 1 O,3 o,962 o,279 0,0125 0,0221 0,0144 o,138 0,2324 0,1514,o BRD 2 0,1462 0,1336 0,0330 0,0279 0,0255 0,0063 0,2934 0,2679 0,0662 1,0 3 0,2378 o,o42 0,1535 0,0212 0,0093 0,0137 0,2209 0,0968 o,426,0 1 0,0979 0,0392 0,0610 0,0293 0,0117 0,0183 0,3670 0,1469 0,2287,0 USA 2 0,3068 0,1504 0,0274 0,0242 0,0119 0,0022 0,3021 0,1480 0,0270 1,0 3 0,1991 0,0662 0,1343 o,022 0,0073 0,0149 o,277 o,o92 o,869,o 1 L nijverheid 2 - overige indusrie 3 a diensen

80 bijlage Gewogen gí:middelden King~iom en Zweden in belasingarief ~ in Unied Kingdom 29 van de effecieve belasingarieven 198~ ('ixed-p (p-s)ip n in ~ acual 0 aciva : gebouwen machines voorraden : - 72,80 79,96 5,02 21,01 26,60 61,75 78,79 84,50-20,44-47,64-67,27 aandelen 34,60 57,73 65,73 ingehouden wins 46,01 79,10 90,44 indusrie 22,31 41,15 i 4"(,30 58,97 76,23 82,03 -?~,08 ~ 51,46 56,62 -- belasingarief ln Zweden -- L - - (p-s)ip n in ~ acual 0 aciva : gebouwen financiering: bedrijfsak : 0,094 61,93 machinc:s f 31,1 voorraden ~ 59,90 schuld f aandelen ingehouden wins indusrie diensen ~emiddeld 0,1357 f diensen ~~r~:i:idel,i 0,10 49,15 financiering: schuld bedrijfsak in Unied varian). 0,10 99,36 f 101,84 } 76,56 79,47 119,54 122,96 28,82 70, ,55 142,58 146,56 76,81 129,54 132,59 52,96 99,59 102,51 49,14 98,45 101,45 `,1, 77 ~-~9, 2-~ ~ C~ ~, 98

81 bijlage 30 Gewogen gemiddelden van de effecieve belasingarieven in de Bondsrepubliek Duisland en de Verenigde Saen in 1980 (fixed-p varian). belasingarief 5 (p-s)~p n in de Bondsrepubliek Duisland acual 1n ;~ 0 0,042 0,10 nciv;~ : gebouw.n 54,71 ~ 6,',16 ~ b?,fih machines f 51,00 63,41 4 'I5,09 voorraden 67,29 75,80 87,55 financiering: schuld 34,37 32,27 22,26 aandelen 60,59 69,71 76,96 ingehouden wins 75,24 95,24 119,32 bedrijfsak : indusríe 56,68 66,87 75,88 diensen 56,84 f 64,27 68,49 ~emiddeld 56,71 66,53 74,91 belasingarief s (p-s)~p n in de Verenigde Saen in ~ acual 0 0,0677 O,O aciva : gebouwen 46,48 58,91 62,16 machines 18,97 38,15 45,34 voorraden 56,73 59,42 60,03 financiering: schuld 12,54-2,11-11,35 aandelen 67,60 104,83 121,74 ingehouden wins 57,04 81,12 90,58 bedrijfsak : indusrie 40, ,08 diensen 46,78 53,59 54,96 gemiddeld 42,41 53,73 57,ó2

82 bijlage 31 Resulaen voor Nederland in inveserings- fixed-r fixed-p mogelijkheden p p-s p-r of r ~pb p-(p-n) ~ a ~ in ~ in ~ in ~ ',26-1,47 2 0,33-1,94-4, ,98-0,29-3, ,78,5z - 1,z ,84-1,42-4, ,98-0,29-3,02 2 ~ 3,69 2,26-1, ,21-1,22-4, ,75 } 4,32 0, ,01 2,58-0, ,79-0,64-4, ,75 4,32 ' 0, ,40-1,83-2, ,51-4,94-5, o,90-0,53-1, ,16-1,59-2, ,01-4,45-5, o,90-0,53-1,33 in ~ in ~ in ~ 4 12,67-26,66 } 30,27 17,35-73,50 4 1,52 13,02-3o,8 28,11 12,21-22,3 33,05 20,13-101,32-15,55 13,02-30,18 28,11 9,25 7,54 66,74 12,03-20,28 54,33 7,42 25,80 74,89 8,95 10,53 68,08 11,48-14,75 56,80 f 7,42 25,80 74,89 20,'T2 7,54 f 15,54 26,96-20,28-12,28 16,63 25,8o 33,80 20,05 } 10,53 } 18,53 25,72-14,75-6,75 i 16L63 25,80 33,80 " zie bijlage pagina 21 fixed--r P r s varian schuld aandelen i~ehouden wins 0,0285 0,05 0, ,05 0,05 0,05 0, , ,o1U31o

83 bijlage 32 Belasingparameers en relaieve gewichen, gebruik bij de case: Nederland 1986 zonder WIR en VpB. 1 a 0 zs a 1 fl ~ 1 n - 0 f2 ~ 0 v ~ 0 f3 3 1 wp ~ 0,008 d1 ~ 0 mschuld ~ 0,3863 Lmachines ' 10 jaar Lgebouwen ' 30 jaar amachines agebouwen s 0,0569 avoorraden ~ 0 dmachines ' 0~1333 maandelen ' agebouwen ' 0,0519 mingehouden wins ' dvoorraden - 0 wc gebouwen machines voorraden schuld 0, aandelen 0, ingehouden wins 0, indusrie diensen gebouwen 0,02 0,002 machines 0,02 0,002 voorraden 0 0 Relaieve gewichen inveseringsmogelijkheden. indusrie diensen oaal aandeel in gebouwen 0,1052 0,1778 0,2830 kapiaalgoe- machines 0,2148 0,0970 0,3118 derenvoorraad voorraden 0,1905 0,2147 0,4052 aandeel schuld 0,3522 0,3524 0,7046 in.i;indeli~n 0,06'(1 0,04;'4 0,109!, finan~~icring ingr~huudc~n wina O,UyI~ U,i1947 O,l1'~~) oaal 0,5105 0,4895,0000

84 bijlage 33 Resulaen voor Nederland in 1986, zonder WIR en UpB. inveserings- fixed-r fixed-p mogelijkheden p p-s p-r of r UpB p-ip-n) ~ ~ ~ in ~ in ~ in ~ 5,20 2,93 0,20 in ~ in ~ 0,98 47, ,63 2,36-0,37 4, ,0o 2,73 0 5,38 3,11 0,38 4,96 2,69-0,04 9,b3 10,05 0 } 46,63 3,7o 48,90 0,47 46,34 i 3 2 5,00 ~ 2,73 0 f 10,00 o 46, { 5,20 f 3,'!'! 0,20 9,90 0,98 63, } 4.63 ~ 3,~~0-0,37 f 5,00 3, ,48 10,00 4,76 ~ 61, , ,38 3,95 0,38 4,96 3,53-0,04 9,63 10,05 3,7o 65,03 0,47 63, ,00 3, , , ,48 1,05 0,25 22,19 0,98 8, } 1,92 o,48-0,31 23,48 4,76 3, ,23 o, ,41 0 8, ,62 1,19 0,39 } ,79 - O,o3 21,58 f 22,52 3,7o 11,70 0,47 7, a z,23 ~ 0, ,41 0 8,00 ~ zie bijlage pagina 21 fixed-r varian schuld aandelen ingehouden wins P 0,05 0,05 0,02231 r 0,05 0,05 0,05 s 0, , ,014310

85 bijlage 34 Gewogen gemiddelden van de resulaen van de fixed-r varian voor Nederland in 1980 en 1986 en voor Nederland in 1986 zonder WIR en UpB. bel:~:,linkklouf: p-a NL 1980 (n - 0,0"l3) N1, 198(, Ncdc:rlsnd 1986 (n - 0) zonder WIIIVpll aciva : gebouwen 3,26 machines } 2,64 voorraden 3,75 financiering: schuld 0,68 aandelen 21,76 ingehouden wins 2,09 bedrijfsak : indusrie diensen gemiddeld } 3,25 gemiddelde s 2,02 gemiddelde p 5,27 gemiddelde -arief in ~ 61,67~ 0,92 2,76-2,16 2,26 0,17 2,46-0,27 2, ,58-2,19 o,83-0,73 2,39 0,01 2,56-0,37 2,48 2,02 i 2,02 f 1,65 ~ 4,50-22,42~ ~~,11~ belasingkloof: p-r of p-(p-n) NL 1980 (r ~ 0,073) aciva : gebouwen - 3,42 machines - 4,05 voorraden - 2,94 financiering: schuld - 6,65 aandelen 9,3 ingehouden wins 1,29 bedrijfsak : indusrie - 3,37 diensen - 3,53 gemiddeld - 3,45 gemiddelde r of (p-n) 8,72 gemiddelde p 5,27 gemiddelde VpB-aríef ín ~ - 65,46~ NL 1986 Nederland 1986 (n - 0) zonder WIR~UpB - 1,54 0,29-4,63 - o,zo - 2,29 0-3,0o o,01-1,45 0,01-2,99 o,03-3,23 - O, ,13-2,84 0,01 4,49 4,49 1,65 4,50-1'T2,12~ 0,00~

86 IN 1985 KEEllS VERSCHEIJEN 168 T.E. Doup, A.J.J. Talman A coninuous deformalon algorilhm on he produc space of uni simpliccs l69 P.A, lickker A noe on he Lden[í:icalon ul resrlced facor Loadln~; marice:~ 170 J.H.M. Donders, A.M, van Nunen Economische poliiek ín een w~~c-secoren-model 171 L.H.M. Bosch, W.A.M, de Lange S}iif work in healh care 172 B.B, van der GenuEen Asympoic Normaliy of Leas Squares Esimaors in Auoregressive Linear Regression Models 173 R.J, de Groof Geïsoleerde versus gecoárdineerde economische poliiek in een weeregiomodel 174 G, van der Laan, A.J.J. Talman Adjusmen processes for finding economic equilíbria 175 B.R. Meijboom Horizonal mixed decomposiion 176 F, van der Ploeg, A.J. de Zeeuw Non-cooperaive sraegies for dynamíc policy games and lie problem of ime inconsis[ency: a commen 177 B.R. Meijboom A wo-level planning procedure wih respec o make-or-buy decisions, including cos allocaions 178 N.J. de Beer Voorspelpresa[ies van he Cenraal Planbureau in de periode 1953 ~m a d.j, de Beer BIJLAGF.N bij Voorspelpresaíes van he Cenraal Planbureau in de periode 1953 ~m R.J.M. Alessie, A. Kapeyn, W.II.,J, de Freyas De invloed van demografische facoren en inkomen op consumpieve uigaven 180 Y. Kooreman, A. Kapeyn Esimaion of a game heoreic model of household labor supply 181 A.J. de Zeeuw, A.C. Meijdam On Expecaions, Informaion and Dynamic Game Equilibria

87 Ii'' Crl~;ln:i I'ri~navajn Periodizaion appruaches A criical survey 183 of capialis developmen[. J.P.C. Kleijnen, G.L.J. Kloppenburg and F.L. Meeuwsen Tesing he mean of an asymmeric populaion: Johnson's es revisied 184 M.O. Nijkamp, A.M. van Nunen Freia versus Vinaf, een analyse 185 A.H.M. modified T Gerards Homomorphisms of graphs o odd cycles 186 P. Bekker, A. Kapeyn, T. Wansbeek Consisen ses of esimaes for uncorrelaed measuremen errors variables regressions wih correlaed or in arbirary subses of all 187 P. Bekker, J. de Leeuw The rank of reduced dispersion maríces 188 A.J. de Zeeuw, Consisency of F. van der Ploeg conjecures and reacions: Ii9 E.N. Kerzman Belasinbsrucuur en privaisering 190 J.P.C. Kleijnen Simulaion wih oo screening designs many facors: review 19I J.P.C. Kleijnen A Scenario for Sequenial Experímenaion 192 A. Durmans De loonverbelijkinb Afweneling van collecieve lasen door a criíyue random and group- coninuous review loonrekkers? R. Heus, J. van Liesliou, K. Baken The qualíy of some approximaion furmulas invenury model J.P.C. Kleijnen Analyzing simulaion experimens wih common P.M. Kor Opimal dynamic invesmen adjusmen coss of in a random numbers policy under financial resricions and A.H. van den F.lzen, G. van der Laan, A.J.J. Adjusmen processes for finding equilibria Talman on [he simploope

88 197 J.Y.C. Kleijnen Variance heerogeneiy in experimenal design 198 J.P.C. Kleijnen Selecinb random number seeds ín pracíce 199 J.Y.C. Kleijnen Regression analysis of simulaion experimens: funcional sofware specifícaion 200 G. van der Laan and A.J.J. Talman An algorihm for he linear complemenariy problem wih upper and lower bounds 201 Y. Kooreman Alernaive specificaion ess for Tobi and relaed models

89 IN 19R6 kf:eds VI:RSCHENEN 20Z J.H.F. SchiLderinck Inerrebional Srucure of lie European Communiy. Par III 203 Anoon van den Elzen and Uolf Talman A new sraegy-adjusmen process for compuing a Nash equilibrium ín a noncooperaive more-person game 204 Jan Vinberhoes Fabrícaion of copper and copper semis in developing counries. A review of evídence and opporuniies. 205 R. Heus, J. v. Lieshou, K. Baken An invenory model: wha is he influence of he shape of he lead ime demand disribuion? 206 A. v. Soes, Y. Kooreman A Microeconomeric Analysis of Vacaion Behavior 207 F. Boekema, A. Nagelkerke Labour Relaions, Neworks, Job-creaion and Regional Developmen A view o he conseqiiences of echnological change 208 R. Alessie, A. Kapeyn Habi Formaion and Inerdependen Preferences in he Almos Ideal Demand Sysem 209 T. Wansbeek, A. Kapeyn Esimaion of lie error componens model wih incomplee panels 210 A.L. Hempenius The relaon hewecn dívidends and profís 211 J. Kriens, J.TIi. van Lieshou A generalisaion and some properies of Markowiz' porfolio selecion mehod 212 Jack P.C. Kleijnen and Charles R. Sandridge Experimenal design and regression analysis in simulaion: an FMS case sudy 213 T.M. Doup, A.H. van den Elzen and A.J.J. Talman Simplicial algorihms for solving he non-linear complemenariy problem on he simploope 214 A.J.W, van de Gevel The ieory of wage differenials: a correcion 215 J.P.C. Kleijnen, W. van Groenendaal Regression analysis of facorial designs wih sequeníal replicaion

90 216 T.E. [dijman and F.C. Palm Consisen esimuion of raíonal expecaions models 217 P.M. Kor The firm's i nvesmen policy under a concave adjusmen cos funcion 218 J.P.C. Kleijnen llecision Suppor Sysems ( DSS), en de kleren van de keizer T.M. Doup and A.J.J. Talman A coninuous deformaion algorihm on he produc space of uni simplices 220 T.M. Doup and A..1.J. Talman The 2-ray alkorihm for solvinb equilíbrium problems on he uní simplex 221 Th. van de Klunder, P. Peers Price Ineria in a Macroeconomic Model of Monopolisic Compeiion 222 Chrisian Mulder Tesing Koreweg's raional expecaions model for a small open economy 223 A.C. Meijdam, J.E.J. Plasmans Maximum Likelihood Esimaion of Economeric }4odels wih Raional Expecaions of Curren Endogenous Variables 224 Arie Kapeyn, Peer Kooreman, Arhur van Soes Non-convex budge ses, insiuional consrains and imposiion of concaviy in a flexibele household labor supply model. 225 R.J. de Groof Inernaionale cosrdinaie van economische poliiek in een weeregio-wee-secoren model. 226 Arhur van Soes, Peer Kooreman Commen on 'Microeconomeic Uemand Sysems wih Binding Non-iJegaiviy Consrains: The Uual Approach' 227 A.J.J. Talman and Y. Yamamoo A globally convergen simplicial algorihm for saionary poin problems on polyopes 228 Jack P.C. Kleijnen, Peer C.A. Karremans, Wim K. Oorwijn, Willem J.H. van Groenendaal Jackknifing esimaed weighed leas squares 229 A.H, van den Elzen and G. van der Laan A price adjusmen for an economy wih a block-diagonal paern 230 M.H.C. Paardekooper Jacobi-ype algorihms for eigenvalues on vecor- and parallel compuer

91 231 J.P.C. Kleijnen Analyzing simulaion experimens wih common random numbers 232 A.B.T.M. van Schaik, R.J. Mulder On Superímposed Recurren Cycles 233 M.H.C. Paardekooper Sameh's parallel eigenvalue algorihm revisied 234 Pieer 1{.M. Ruys and Ton J.A. Sorcken Yrefi~rences revealed by he choice of friends

92 u III VIÍN~IÍIÏIÍI~MI ~ IN Í EVÍ~VÍVl Ii!'~i l