VERTROUWELIJK MAANDOVERZICHT. No l 1958 BINNENLANDSE VEILIGHEIDSDIENST

Transcriptie

1 VERTROUWELIJK MAANDOVERZICHT No l 1958 BINNENLANDSE VEILIGHEIDSDIENST

2 D 2 Y I L!! BN T. VERTROUW EL IJ K ' fj( o^nr^(~'xro'*'5'"^^'k^" v f\1 M n n * ^ rt e. td. 11 U. U V t?x tjj-c-x O IU l " J C* II a ^^ (Tjdvak ) I_N_H_0_UsED I. Communsme Internatonaal. : blz Toegenomen macht van het partjsecretaraat onder Chroestsjow * 6 Zeker eerherstel van het geheme polte-apparaat n de USSR 6 Reorgansate Sowjet-Vakverbond Veranderngen n de persoonsbezettng van de CPSU-ledng 3-5 II. Actvteten van de CPN en haar hulporgansates Het conflct CPN-EVC; betekens van de resolutes van en Paul de Groot weer n de aanval.. Gewjzgde samenstellng CPN-Kamer fractes Communstsche vredesbewegng nog steeds op zoek naar een brede bass De ANJV-ledng; plv. bestuurders De verdere reactes van de communstsche vakbewegng op het geschl met de partj III* Overge groeperngen P. S. P. -voorlchtng tegen de NAVO IV. Actvteten van Indonesërs etc» 32-3^ Stlzwjgen van de "P. I."......, Ambonese problemen n Nederland Stakngen. Agenda.

3 VERTROUWELIJK HOOFDSTUK I - COMMUNISME INTERNATIONAAL. De resolutes en beslssngen van het centraal comté van de CPSU, gepublceerd na de zttng van 16 en 17 debember jl., hebben respecteveljk.te maken met problemen van deologsche, economsche.en personele aard. I, Het deologsche facet werd belcht door M.A.Speslow, -de part jtheoretcus de ld s van het CPSU-presdum en het partj-secretaraat. Hj besprak o. a. de ledende poste van de USSR n nternatonaal-communstsch verband. 'De desbetreffende C. C. -resolute bevat kenneljk vele door hem naar voren gebrachte denkbeelden. Daarbj s gerefereerd aan de no- 'vemb.er- conferente van twaalf aan het bewnd zjnde partjen n de "socalstsche landen", waar het lederschap van Moskou opneuw was vastgesteld.' Soeslow nam bj de twaalf-partjen-conferente te Moskou een promnente plaats n. ' : II. De economsche vraagstukken,' de de deologsche problemen nauw raken, kwamen aan de orde bj de besprekng van het werk der Sowjet-vakverengngen; V. V, Grshn, ' voorztter van het Sowjet-Vakverbond, trad als rapporteur van het centraal comtf op. De ut zjn rede voortgekomen resolute van' het C.C. der:'cpsu, op aanvaard, s een ljvg document geworden. Daarn wordt scherpe krtek op de hudge ledng va'n het Sowjet-Vakverbond utgebracht. De resolute behandelt de neuwe organsatorsche structuur van de Sow jet-vakbewegng, onvermjdeljk geworden na dé opheffng van het merendeel der ndustrële mnsteres en hun vervangng door 103 economsche raden, de regonaal werken. De oorspronkeljk ^7 natonale vakverengngen zjn thans n de.ussr samengesmolten tot totaal 23 stuks.. Parallel met de neuwe regonale economsche raden zjn nu overal vakverengngsraden opgercht, zodat coördnate van beder werkzaamheden - ook voor de partj - mogeljk s. - - :De -

4 - 2 - VERTROUWELIJK De ^.C.-resolute wl de werkzaamhed van de vakbewegng ook aan de bafs stmuleren en beveelt daarom het vermnderen van de gecentralseerde controle aan. Producte-conferentes worden n d,e resolute van groot belang geacht voor het nschakelen van de arbeders n de ndustrële ledng. Deze producte-conf erentes-moe,t,en.het. mogeljk maken het prncpe van "de éénmansledng" te combneren met de mede-s<;ggenschap van de arbeders. Over de nternatonale contacten der Sowjetvakbewegng wordt onder meer gezegd, dat utbredng ervan noodzakeljk s. De poste van het Wcreldvakverbond (WW) dent te worden versterkt, evenals de van d t; daarbj aangesloten Vakverengngs-nternatonalen. Verder zal de. Sowjetvakbewegng de vrendschap en samenwerkng met de vakverengngen en de arbedersbevolkng van afzonderljke landen versterken, herbj nbegrepen natonale vakbewegngs-centra, aangesloten, bj rïformstsche, katholeke en andere nternatonalen. In de resolute wordt ook nog aangedrongen op het aanknopen van verbndngen met de vakverengngen der kolonale en afhankeljke landen, zulks ongeacht hun nternatonale, afflate. Ut het voorgaande wordt dudeljk dat het WVV dus voor het Sowjet-Vakverbond net meer de enge contact-mogeljkhed met andere vakverbonden s. Een allervoornaamste taak, aldus de resolute, s het aanhoudend aan e kaak stellen van de leugenachtge theoreën van zogenaamd "volkskap.ltalsme" en de "samenwerkng van arbed en kaptaal11, het bestr jde:a van' de scheurmakers-gedragngen van reactonare vakverengngsleders en het bjstaan van de nternatonale vakbewegng n het aankweken van de geest van klassenstrjd en nternatonalsme onder, de werkende bevolkng. De teneur van deze resolute s vooral het aanzenljk opvoeren van de produkte n de Sowjet-Une, wl deze tenmnste de zelf aangegane, zware materële verplchtngen t,a.v, communstsch Chna en een aantal andere landen...engermate kunnen nakomen. Voor Chroestsjow staat bj dt alles.ook poltek veel op het spel. De bjzonder ngrjpende economsche reorgansates van het afgelopen jaar zjn mmers vooral zjn werk geweest. De eerste partjsecretars kan slechts gebaat zjn met snelle en mposante successen, de nochtans ut de vergrote nspannngen van de massa der werkers moeten voortvloeen. Aan deze mljoenen werkers zjn n hun hoedanghed van consument toezeggngen gedaan, de - thans -

5 - 3 - VERTROUWELIJK thans net meer zo gemakkeljk als voorheen veronachtzaamd en op de lange baan geschoven kunnen worden. De economsche hervormngen denen n twee rchtngen -succes op te leveren: enerzjds behoort de Sowjet-Russsche producte-capactet te worden verhoogd om aan de leverngsplcht aan het butenland te kunnen voldoen, anderzjds om de gaandeweg meer esende verbrukers n het bnnenland net al te zeer teleur te stellen. Het s mede.daarom geenszns onmogeljk dat de Sowjet-leders van de ndustrële capacteten der.ussr een deel zouden wllen overhevelen naar producte-sectoren de bjvoorbeeld de consument meer ten goede komen. III. De recente persoonsmutates n de hoogste partjregonen, de het centraal comté van de CPSU medo december 1957 hoeft bevestgd, betekenen een aanzenljke versterkng van het centrale gezag van het partjsecretaraat. Onder de neuwe verhoudngen schjnt het zwaartepunt van de beslssngen over algemene beledskwestes veeleer te lggen bj het door Chroestsjow gedrgeerde secretaraat van het centraal comté dan bj het gehele partjpresdum. Het secretaraat s met enge presdumleden utgebred, o.w. ook protegé's van Chroestsjow. Het nbrengen van deze fguren kan worden utgelegd als een geslaagde manoeuvre van de eerste partjsecretars. Enkele van deze topfunctonarssen zullen her volgend-de revue passeren; de gegevens zjn ontleend aan recente publcates nde Sowjet-pers. ' ' K.A.Moechtdnow, n december jl. van canddaat- tot vol presdumld der CPSU bevorderd, neemt bljkbaar de opengevallen preddumplaat.s van maarschalk Zjoekow n. Hj werd n november 191? te Tasjkent.geboren. Zjn ouders waren arme boeren. Hj dende van 19^0 tot 19^5 n het Sowjet-l.eger en verrchtte daar als Komsomol-functonars poltek werk. Hj werd n 19^2, aan het zudeljk front verbljvende, tot de communstsche partj toegelaten. Na zjn demoblsate werd Moechtdnow belast met ledende partjfunctes. In 1950 werd hj eerste partjsecretars n Tasjkent, n 1951 voorztter van de raad van mnsters der Oezbëk - Socalstsche Sowjet Republek en n december 1955 eerste secretars van de partj n Oezbekstan. Op het 19e en 20e CPSU-congres s Moechtdnow gekozen.tot ld van het centraal comté, n februar 1956 vql.gde zjh verkezng tot canddaatld van het partjpresduou ;,.--..: - A.I.Krchenko -

6 : - f _ - VERTROUWELIJK A.I. Krchenko werd n 1900 geboren n Tsjernobajevka-Dorp, dstrct Gherson. Zjn vader werkte aan de spoorwegbouw. Krchenko begon op '1-jarge leeftjd als landarbeder. Na een vakopledng kwam hj n zjn 'geboorteland terug n de automobel- en tractortechnek. Aan het hoofd van een staatsboerderj staande, trad hj n 1930 tot de partj toe. Als student s hj dre jaar secretars van een Komsomol-comté geweest.' In 1938 werd hj tewerkgesteld n het centraal comté van de Oekraïense partj en n februar 19^1 gekozen tot secretars van het centraal comté dezer partjt Bj het begn van de tweede wereldoorlog belast met poltek werk n het leger, werd hj later benoemd tot ld van de mltare raad van het zud-westeljke front n de rang van generaal-majoor. In 19^9 benoemd tot 2de secretars der partj n de Oekraïne, volgde n 1953 zjn verkezng a.daar tot eerste secretars. Hj werd C.C,-ld op het 19e en 20e congres van de CPSU, n 1953 canddaat-ld van het presdum en n 195!? vol ld. ^ W.G.Ignatow werd n 1901 geboren n het dorp Tsjanskaya, dstrct Stalngrad. Als jongen werkte hj bj zjn vader, een tmmer- L. man. Van 191? tot; 1920 dende hj als vrjwllger n het Rode Leger en daarna, tot 193,2, werkte hj bj de geheme polte ( Tsjeka en Ogpoe). I.jnatow volgde van 1932 tot 193^ een deologsche topkader- "scholng van het C,C. der CPSU. Daarna werkte.hj n het hogere kader van de pa:rtj respecteveljk te Lenngrad, Koebysjew, Oryol en Krasnodar. Het 19e congres van de CPSU koos hem n 1952 tot ld van het centraal comté. Kort daarop s hj canddaat-ld van' h'et pres- ^ ' ' " ' ;~ dum en secretars van het C.C. der'cpsu. In 1953 volgde zjn'benoe- ^* mng tot tweede secretars der partj n het Lenngrad-'dstrct en eerste secretars n Lenngrad-stad. In 195^ wordt' hj eerste secretars n het dstrct Woroneej en n 1955 n het 'dstrct Gorky, Op het 20e CPSU-congres herkozen als ld van het C.C.-CPSU werd Ignatow n jun 1957 volwaardg presdumd van de partj. In Lenngrad, Moskou en op vjf belangrjke partjposten.elders n de Sowjet-Une zjn eveneens ngrjpende veranderngen n de ledng afgekondgd. De presdumleden F.R. Kozlow en Mevr. Y.Foertsjewa zullen dentengevolge op een poltek nog meer centrale plaats hun belangrjke werk voortzetten. Eerstgenoemde s bevorderd tot; voorztter van de mnsterraad van de Russsche republek, de RSFSR; 'de tweede - geeft -

7 - 5 - VERTROUWELIJK m *t geeft haar functe als secretaresse van het dstrct Moskou op voor en plaats n het secretaraat van het C.C, der CPSU, de haar ook een volle dagtaak verschaft. Het presdumld N.Beljajew daarentegen heeft zjn drecte nvloed als partjsecretars op de'gang van zaken n Moskou moeten prjsgeven voor een nochtans gewchtge partj functe n Centraal-Azë, Let ndustreel en agrarsch steeds belangrjker wordende Kazakhstan. Ten aanzen van A.Arstow en O.Kuusnen, de beden deel utmaakten van partjpresdum en secretaraat, s het onzeker of zj c.eze posten nog bezetten. Zj vertoonden zch n de laatste maanden l'j partj- noch regerngsplechtgheden en ontbraken beden op de grote neuwjaarsrecepte van het Kremln. Meer macht voor het partjsecretaraat. De grote bevoegdheden van M.A.Soeslow n de deologsche sector voorden naar het schjnt door de jongste herschkkngen n de bezettng van hef'presdum en het secretaraat van het centraal comté.der CPSU overschaduwd. De hudge bezettng van het door Chroestsjow straf ge- I.ede partjsecretaraat brengt de feteljke macht n. de Sowjet-Une bnnen zjn persoonljk berek. De praktsche utwerkng.van de veranderngen kan zjn dat het partjsecretaraat, voortaan als een soort superkabnet bnnen het partjpresdum gaat optreden. Het zou n fete, gelet op de, numereke meerderhed van het (secretaraat n het gehele partjpresdum, allerle belangrjke beledskwestes n zjn mdden kunnen prae-fabrceren om ze zo nodg daarna n de voltallge zttngen van het presdum der CPSU door te rjven. Theoretsch s.echter aan het secretaraat.alleen de bevoegdhed verleend de presdumbesluten voor te bereden en ut te voeren» Nu alle secretarssen ld van het presdum zjn zou Chroestsjow e schjn van "collegale beslutvormng" kunnen ophouden door n de ;aresdumzttngen nog over het beled te laten dscusseren ofschoon de desbetreffende beslssngen dan vooraf reeds kunnen zjn 'getroffen 'Dnnen het door hem bestuurde partjsecretaraat. Het behoeft nauweljks nader betoog dat een zodange ontwkkelng een afbraak van fe^t ;prncpe van de "collecteve ledng" s. - Eerbetoon -

8 VERTROUWELIJK l Eerbetoon voor geheme polte. Het geheme polte-apparaat van de Sowjet-Une, n dscredet geraakt door de Bera-crss en het 20e partjcongres,.heeft onlangs een soort publek eerherstel gehad. In een demonstrateve herdenkng s er aan hernnerd dat de Ts.jeka op 20 december 191? n Sowjet-Rusland werd ngesteld. Het centraal comté en de mnsterraad der USSR rchtten bj de gelegenhed een boodschap tot de geheme polte,, Daarn s gememoreerd, dat ze haar bestaan heeft te danken aan het ntatef van Lenn. Zj was, aldus de boodschap, steeds een betrouwbaar wapen van de socalstsche staat geweest. Verder worden de staatsvelghedsorganen opgeroepen om ook n de toekomst de begnselen van d<; "revolutonare waakzaamhed" en de "socalstsche legaltet" hoog te houden en de belangen van het volk te denen. Bj berchten over het n de Sowjet-Une opsporen van sponageen verzetsgroepen, de n denst -van de westeljke mogendheden heten te staan, heeft de Sowjetpers de laatste maanden herhaaldeljk veel lof aan de velghedsorganen toegezwaad. Het hoofd van- de geheme polte, generaal Serow, de vóór 19^+0 met Chroestsjow n de Oekraïne samenwerkte, zou aan nvloed hebben gewonnen. Teg'en de achtergrond van deze symptomen geeft het te denken, : dat just een fguur, de vroeger bj de geheme polte heeft gewerkt, nameljk het presdumld N.G.Ignatow, nu s opgenomen n het secretaraat1,'daarentegen werd n het presdum van de CPSU, na maarschalk Zjoekow':s verwjderng,: geen neuwe plaats aan'een-representar.t van de Sówjét-strjdkrachten ngerumd. Indoctrr.ate van de Sowjêt-strjdkrachten. '.De hoofdafdelng polteke zaken van de Sowjet-strjdkrachten, de tever.s fungeert als een secte van het centraal comté der, CPSU, heeft eert neuwe.leder gekregen. De mutate t.a.v. de kolonel-generaal A.S.Zjeltow s net.offceel bekend gemaakt. Zjn opvolger werd medo januar 1958 zonder commentaar als functonars op de post genoemd.- Over de achtergrond der wsselng n de ledng werd nets gemeld. De opvolger s.de kolonel-generaal F.J.Golkow. Deze heeft n de tweede wereldoorlog een der zeven legerkorpsen aangevoerd, de Moskou verdedgden. Hj dende destjds rechtstreeks onder maartïchalk Zjoekow. Ka de Dutse nvase van de Sowjet-Une be- - zocht -

9 - 7 - VERTROUWELIJK zocht Golkow Engeland en Amerka n 19^1> om hulp te verzoeken. De oenoemng van deze beroepsoffcer wordt geïnterpreteerd als een comproms tussen de beroepsmltaren, de,afwjzend staan tegenover de rechtstreekse nmengng van het partj-apparaat, én de partjledng, de krachtens de communstsche doctrne deze drecte polteke ntervente wl handhaven.,.,.,, Het streven naar eenhed :,.;., Voorshands bljft Moskou zch op nternatonaal nveau onthouden van gedragngen de een.verdere toesptsng van geschllen zouden kunnen teweeg brengen. Men wl zoveel doenljk de eenhed van het... "socalstsche kamp" demonstreren...,: Tto en zjn medestanders handhaven, zoals bekend, hun prncpële es. om. als. "socalstsche partners-" op voet van geljkhed te worden, behandeld. Een hërarche, waarn aan Moskou de eerste en. ledende plaats bljft voorbehouden, acht. Belgrado...net bevorderljk voor een verdere en snelle verbredng van "het socalsme" n.de gehele wereld. Kenneljk wl Joegoslavë voor dt deel een ondogmatsch "proletarsch nternatonalsme"., dat de communsten vooral, n de vroegere kolonale landen n organsatorsch contact zou kunnen brengen met andere progresseve elementen, bovenal met hen de nets utstaande (wllen) hebben met een dogmatsch communsme. In een op gehouden rede voor.de Opperste Sowjet noemde Chroestsjow de aanwezghed van een Joegoslavsche delegate bj de nternatonale partjberaadslagngen van; november1 jl. "een neuwe stap voorwaarts" naar nauwer contact tussen de :Zud-S-lavsche communsten en de CPSU, benevens de andere communstsche en arbederspartjen. De Sowjet-Russsche leder achtte het echter een negatef- punt, dat de Lga van Communsten n Joegoslavë net had 'deelgenomen-aan het overleg tussen de bro'ederpartjen der socalstsche landen en de bekende verklarng der 12 'partjen net' had 'ondertekend. : Het toonde volgens Chroestsjow aah, dat er :nog altjd -verschllen bestaan over enge deologsche en poltekejkwestës tussen de Lga van Communsten n Joegoslavë en "al de andere dommunstsche arbederspartjen van de socalstsche landen". Het was zjns nzens echter dudeljk, dat deze verschllen'thans gernger zjn dan n het verleden. - Eén -

10 VERTROUWELIJK Een dusdange voorstellng van zaken ljkt echter te rooskleurg. Belgrado heeft zelf na de november-conferente n Moskou gesuggereerd, dat Gomulka de Verklarng slechts had mede-ondertekend om de eenhed van het Sowjet-blok' net te verstoren. Zjn bezwaren tegen een aantal punten van de Declarate zouden nettemn nabj do der Joegoslaven lggen. Ontmoetng aan de Pools-Russsche grens. In de eerste helft van januar 1958 vond n het V/oud van Balowetza, waardoor de Sowjet-Poolse grensljn loopt, een ontmoetng plaats tussen Chroestsjow en Gomulka. De Poolse premer woonde de besprekng, de een gehem karakter drosg, eveneens bj. Deze dredaagse conferente werd afgesloten met wederzjds utgegeven netszeggende communqué's. Zj gewaagden van een vacahte, de de Sowjetleder Chroestsjow nabj de Sowjet-Poolse grens doorbracht, en een utnodgng van Gomulka aan de Russsche partjsecretars om bj deze gelegenhe.d een bezoek aan het landgoed van Balowetza te brengen. Rado Moskou rep het'nfeuws van de ontmoetng het eerst.om doch het besproken» wordt door bede partjen strkt gehem gehouden. Verrassend ntatef. De (jerste partjsecretars van de CPSU held op woensdag 22 januar jl.. te Mnsk voor een grote groep aktvsten n het landbouwgebed van Bjelo-Rusland een.toespraak, waarn hj voorstelde de staats machne-.en tractorenstatons, de zogenaamde M.T.S., op te heffen en de collecteve landbouwbedrjven n het bezt van egen machnes te stellen. Tot op heden moeten deze landbouwwerktugen van de M.T.S., d:.e door de partj wordt.beheerd, gehuurd worden. Nog n zjn poltek'testament',' te weten "De Economsche Problemen van het Socalsme n de Sowjet-Une11- oktober had Staln. zch daartegen volstrekt gekeerd. Ind:.en het plan verwezenljkt zal worden dan betekent dt het breken met, een tradte ut het Staln-tjdperk, Chroestsjow's streven naar oen effcëntere explotate en een daartoe,:-.- te vergroten.produkte n de agrarsche sector prevaleert bljkbaar boven deologsche, polteke en economsche beweegredenen, de tjdens het bewnd van Staln onaantastbaar waren. ; - Wel -

11 _ 9 _.... VERTROUWELIJK Wel specaal de Oo.st-Dutse autorteten zullen door het Chroestsjow-plan verrast zjn geworden. Zj helden just een grootscheeps opgezette bjeenkomst van M.T.S.-functonarssen toen ut Mnsk het plan tot lqudate van de M.T.S. werd bekend gemaakt. "Neues Deutschland" van leverde een kort commentaar op één bercht betreffende de rede van Chroestsjow. Het SED-dagblad st.elt dat de socalstsche maatschappj n de."dutse Democratsche Republek" nog net volledg geïnstalleerd s, zeker net n de landbouw. Derhalve zou een overdracht, zoals door -Chroestsjow voor de USSR voorgesteld, n Oost-Dutsland net aanbevelenswaardg zjn. Het desbetreffende plan s er net mnder opzenbarend om. Bj het aanvaarden ervan zal het leven van de collecteve boeren veranderng ondergean.staln had de M.T.S. net op de laatste plaats gebrukt als nstrument van partjpolteke controle.en als^een...,. dwangmddel am de^^kolchosen" - geen- staatsbedrjven.,.- n he.t. gareel te houden.. -. '.. :., ;, Ghroestsjow heeft het doen 'Voorkomen alsof hj zjn..plan.lanceert zonder nu drect te weten of het zal worden aanvaard. Hoewel het.offcële partjdagblad "Prawda" het ntatef al geprezen h'eeft,zou het her een zogenaamde vrje-kweste betreffen. Wellcht moeten n de Sowjet-Une zelf nog.sterke weerstanden worden overwonnen en vndt dt ntatef van Chroestsjow bestrjdng. Het stlzwjgen,na de rede te Mnsk n acht genomen-, kan op nterne onenghed duden.. :.. ;

12 ...; VERTROUWELIJK HOOFDSTUK II - ACTIVITEITEN VAN DE CPN en HAAR HULPORGANISATIES. Het confl.ct CPN-EVC. ' > Na de publcate van de resolute-s betreffende het uttreden ut het partjbestuur van Brandsen en Geugjes. werden n- het gehele land ledenvergaderngen van' de CPN gehouden'. 'De resultaten' hervan zjn regelmatg n "De Waarhed" gepublceerd. Hoewel net" ste.eds n overeenstemmng met het verloop dezer bj eenkom/sten kon het partjbestuur daarbj toch terecht melden dat de leden n het : algemeen het beled van het partjbestuur volledg ondersteunden- en het aftreden van Brandsen en Geugjes afkeurden. Voor enkels- -vergaderngen heeft "De Waarhed" -' gedwongen door krachtge opposte'- berchten gepublceerd, waarn het element van afkeurng ontbrak. Daarn werd de houdn; van Brandsen en Geugjea alleen betreurd en werden beden opgeroepen hun standpunt te herzen. De oteun,de de opposte van verschllende kanten ontvng, s van nvloed geweest op het beled van het partjbestuur. Hoekstra ld van hst dageljks bestuur der CPN, nam n "De Waarhed" van '57 ee: tegemoetkomende houdng aan. Hj schreef dat: "dé partj de hoop heeft utgesproken dat Brandsen en Geugjes zelfkrtsch zullen handelen en zch net van de partj zullen, soleren, maar zch opneuw volledg zullen stellen op onze communstsche begnselen". -. Het partjbestuur dat de zaak net op de spts wlde drjven, verhnder e verder dat men overgng tot het door sommgen begeerde royeren van Geugjes, Brandsen en enge vooraanstaande EVC-bestuurders, de op grond van de zaak Brandsen voor het partjldmaatschap hadden beankt. Royement na het bedanken als ld komt n de communstsche partjen voor als utng van msprjzng, De opposte echter, aanstoot nemende aan de regelmatg n "De Waarhed" verschjnende berchten over de CPN-afdelngsvergaderngen waarn de houdng van Brandsen zonder meer werd afgekeurd, besloot van haar ant evenmn het stlzwjgen te bewaren. Op 3-1- '58 nam het Verbondsbestuur der EVC, ondanks tegenwerkng van enkele zjner leden, de het partjbeled verdedgden, het beslut om n het egen orgaan - "Werkend Nederland" - zjn vertrouwen n Brandsen ut te spreken. ; - Deze -

13 VERTROUWELIJK Deze utspraak werd gedaan n een artkel van de EVG-voorztter Reuter. Het stelde dat de EVC 'vertrouwen had n elk harér functonarssen. Deze verklarng was voor De Groot c.s, voldoende de zaak opj neuw n een partjbestuurszttng aanhangg te maken en nogmaals te komen tot een veroordelng van Brandsen en Geugjes.- Inderdaad werd op de partjbestuurszttng van 6 en 7 januar een neuwe resolute opgesteld, waaraan echter kenneljk met succes door de opposte schjnt te zjn geschaafd. Aangezen, daarn nog een zekere waarderng voor Brandsen en Geugjes tot utng komt, heeft de resolute het karakter van een comproms gekregen. De resolute van 7-1-'58» Allereerst worden n de resolute de resultaten gememoreerd van de afdelngsvergaderngen. In het gehele land werd Vrjwel unanem, zo s althans gesteld, het terugtreden van de twee omstreden partjbestuurders veroordeeld. "Slechts enkele tentallen leden stemden tegen en een nog klener aantal ontheld zch van stemmng". De resolute constateert, dat er, tegen de speculates van de "reacte" n, geen crss n de partj s ontstaan. Aaneengeslotenmaakt de partj front tegen elke pogng om verdeeldhed n haar rjen te zaaen. De CPN bljft :waakzaam;.tegenover elk streven naar fractevormng, :..... Waar de resolutes van '57 net verder kwamen dan een scherpe veroordelng zonder meer, wordt thans gezegd: "Het partjbestuur doet een beroep op de partjgenoten. B.Brandsen C.Geugjes om de dudeljke veroordelng door de partjledng' ' van hun foutef optreden te aanvaarden en dt- te herstellen door op gedscplneerde wjze, onder ledng, van het partjbestuur, deel te nemen aan de utvoerng van de partjpoltek. De partjledng meent dt beroep te kunnen doen, omdat-, het gaat om kameraden met een belangrjke staat van denst n de partj en de arbedersbewegng". Een nog dudeljker tegenstellng met de resolutes van '57 vormt de daarna komende passage: "Het partjbestuur wjst daarbj ook de sectarsche opvattng af waarbj ut de resolutes van 10 december jl. de concluse getrokken wordt, dat B.Brandsen en C.Geugjes net meer n staat zouden zjn een functe n de arbedersbewegng te,vervullen, 6f dat zj als vjanden van de partj en arbedersklasse tegemoet getreden worden". f - Het -

14 VERTROUWELIJK Het commentaar.van Harry Verhey op de eerste resolutes ("De Waarhed" '5?) held n dat betrokkenen "hun verschllen met de meerderhed van het partjbestuur boven de klassetegenstellngen raet de reacte" hadden geplaatst,. Brandsen werd toen beschuldgd van: "begnselloos gewroet, waarachter zch n fete de captulate tegenover de reacte en de breuk raet de grondslagen van het communsme pogen te vermommen". 'De resolute van 7-'l-'58 maant oorts tot een bedaard en net afstotend optreden ten opzchte van hen, de bj de b.ehandelng van de resolutes n de afdelngen zch tegen het partjbeled hadden utgesproken. Ook deze leden moeten overtugd worden van hun onjuste opvattng. Het partjbestuur wekt daarbj op deze partjgenoten als kameraden tegemoet te treden. De gehele partj, aldus vervolgt de resolute, moet de strjd tegen het revsonsme en sectarsme bljven voeren tenende de eenhed te versterken. Tenslotte "Wordt vermeld dat het partjbestuur deze resolute met algemene stemmen had aanvaard. Tweeërle utleg. Het n de resolute opnemen van passages, de voor het prestge van Brandsen en Gëugjes r de partj gunstg zjn,.wordt door de opposte als een egen klnkende overwnnng beschouwd, zo.dang dat van e en persoonljke nederlaag van Paul de Groot wordt gewaagd. Men hoopt, nu De Groot gedwongen was een stap terug te doen, hem : ook verder met succes te kunnen aanvallen. De opposte meent dat het vergeljken van.de resolutes'van '5V en 7-1-'58 partjgenoten de ogen wel zal openen en<hen zal doen nzen, dat de aanval op Brandsen en Gëugjes n de december-resolutes'op losse schroeven stond.en vals werd geargumenteerd. De Groot en zjn 'aanhangers, de gedane tegemoetkomngen aan de opposr.te bagatellserend,''beschouwen de resolute van.7~1- '58 eveneens als een egen overwnnng. Met verwjzng naar het < algemene oordeel der gewone partjleden, had men de veroordelng van het uttreden van Brandsen en Gëugjes kunnen handhaven en.hen met te meer klem kunnen vermanen tot erkennng van hun ongeljk. De opposte - was -

15 13 - -VERTROUWELIJK' was daarmee, naar het oordeel van de partjledng, voldoende te-... rechtgewezen en verslagen, zodat - geljk reeds n de resolute :self was vermeld - de dscusse over dt onderwerp gesloten werd verklaard. Met de verkezngen n het zcht wl de partjledng vóór alles trachten de eenhed te bewaren. ;.. Verdere acte van De Groot. Paul de Groot heeft zch aan dt parool van stlzwjgen echter net kunnen of wllen houden. Hj s althans begonnen aan een reeks krtsch gestelde artkelen n "De Waarhed", onder de ttel ''De Toestand",.. In het tweede daar van (25-1-'58) trekt hj fel van leer tegen de opposte. Hj schrjft o.m.: "Ook n de CPN treft men'het revsonsme.aan. Het poogt de partj haar socalstsch perspectef te ontnemen. Net altjd komt het onomwonden met zjn argumenten naar voren. Soms worden zj gecamoufleerd door begnselloze aanvallen" (Opm. dzz.: dt zjn dezelfde bewoordngen als n de resolute tegen Brandsen werden gebrukt) "op de personen', de aan het hoofd van het partjbestuur staan, geweeklaagd over gebrek aan menngsvrjhed en de es tot democratserng, d.w.z. tot vrjhed voor de rechtse stromng om'de partj' v te vergftgen. De rechtse stellngen vertonen ^een merkw.aardge overeenkomst met de propaganda van Foster Dulles en de. NAVO: welvaart van het kaptalsme, crss van het communsme, terreur en geweld n de socalstsche landen, democra*- te n het. westen,, tyranne en terreur n de communstsche partjen, utgeoefend door sadstsche "klene Stalns", waar tegenover enkele helden het vaandel van het revsonsme verheffen en de vrjhed kezen,, zoals Krawtsjenko zalger. Zo werkt de rechtse 'strómrg 'als een'"eckef-p'ut"-, de de Amerkaanse1 nvloed n de rjen van de 'communsten weerkaatst. :. Er zjn n onze partj net velen onder de nvloed geraakt. Maar ook het klene aantal enz. enz." :.. Het zjn voorwaar geen lchte vergrjpen, waarvan Brandsen en Geugjes c.s. door De Groot beschuldgd worden. Geen enkele communst met enge belangstellng n het wel en wee van de CPN kan n het onzekere verkeren over de denttet van de bedrjvers van deze msdaden.. > Deze woorden van de algemeen-partjsecretars ljken net het beste mddel om de gemoederen tot bedaren te brengen. - Twee -

16 - 1/f - VERTROUWELIJK Twee partjfunctonarssen ut de CPN getreden. Johannes Bussnk, geboren , en Gerhard Groot Roessnk, geboren » hebben beden bedankt voor het CPN- ldmaatschap en voor dat van de gemeenteraad van Amsterdam. Zj konden zch net verengen met het beled van de meerderhed van het partjbestuur en keerden zch met name tegen "de dctatuur" van de algemeen secretars Paul de Groot. Beden hebben zch ook volledg gesteld achter de afgetreden partjbestuurders Brandsen e n Geugjes. ' ', Bussnk s rvan 19^5 af. Üd geweest van de CPN.. Gedurende bepaalde peroden had hj zttng n het bestuur van het dstrct Am-n sterdam en n het partjbestuur. Het 18e partjcongres n oktober 1956 heeft hem n laatstgenoemd college net herkozen. Op 3-4- '57 volgde hj de overleden Jaap Brandenburg op. n de gemeenteraad, Bussnk s thans nog'ld van het Verbondsbestuyr van de EVC en secretars" van het hoofdbestuur van 'De Metaal/EVC".... Groot Roessnk s van 1929 tot 19^7 n denst geweest.bj de PTT. Van ? tot ^9 stond hj daar- op -non-actef en met ngang van werd hem op zjn verzoek eervol ontslag.. verleend. Ook Groot Roessnk s vermoedeljk sedert 1945 ld geweest van de CPN. Volg'ens een publcate n "De Waarhed" was hj vóór de oorlog ld van de Communstsche; Jeugdbond en werkte hj gedurende de bezettng voor -de llegale CPN. Evenals Bussnk s.hj enge tjd ld geweest' van het bestuur van het partjdstrct Amsterdam. ;. ' "... ' - ' -. In 1952 gekozen als. ld van het partjbestuur, wenste Groot Roessnk daarvoor ±n 1956 geaa neuwe cnddatüur -te aanvaar - den. Groet Roessnk held zch voor de CPN voornameljk met het bedrjf swerk,n de zgn. "Overhedssector" gelegen, bezg. Secert 1946 bekleedt Groot Roessnk een vooraanstaande functe ' '. ".... "-! ' n de EVC!. Hj s ld van het Verhondsbestuur en tevens van het hoofdbestuur van de BNOP/EVC. In laatstgenoemde bond kan hj als dé toon aangevend. e functonars beschouwd worden. Groot Roessnk maakte sedert 1953 deel ut van de Amsterdamse gemeenteraad. - Naar -

17 VERTROUWELIJK Naar aanledng van het bedanken van Bussnk en Groot Roessnk gaf het bestuur van het dstrct Amsterdam een "verklarng" n "De Waarhed" van 30-1-'58» Ter demonstrate van de eensgezndhed werd daarbj vermeld, dat de verklarng met algemene stemmen was aangenomen. Groot Roessnk en Bussnk, aldus het dstrctsbestuur, hebben door hun daad bljk gegeven te zjn vervreemd van de partj en haar strjd. Dt was'al eerder gebleken bj de dscusses over het uttreden van Brandsen en Geugjes ut het partjbestuur. Zj hebben daarbj utng gegeven aan defatsme en aan een sectarsche gesteldhed nzake de strjd voor de eenhed van de arbedersklasse, met mskennng van de rol der partj daarn. Hun optreden plaatst hen tegenover de partj, aan de zjde van de ant-communsten. In de perode, waarn de partj alle krachten verzamelt n de strjd voor de verkezngen én tegen de bestedngsbeperkng, betekent de daad van'bussnk en Groot Roessnk het bewj- 2en van een denst aan het kaptalsme, aldus de verklarng, CPN-mutates. Met het overljden van Ger Kujper, ld van het CPN-secretaraat, heeft de partjledng opneuw een gevoelg verles geleden. In een tjdsbestek van nog geen anderhalf jaar verloor de CPN dre vooraanstaande partjfunctonarssen, hl. Jan Haken n november 1956, Jaap Brandenburg n maart 1957 en nu Ger Kujper. Hj overleed n de nacht van 8 op 9 januar. De spannngen van de laatéte maanden n het partjbestuur en als'gevolg daarvan mede de door hem ontwkkelde actvtet zullen aan zjn plotselnge dood - hj was hartpatënt - wel r,et vreemd geweest zjn. Kujper was specaal belast met de fnancële aangelegenheden wan de partj. Zjn plotsèlng-overljden s een zware slag voor de partjledng. Bertus Brandsen en Cor Geugjes, de n december 1957 ut het partjbestuur traden en aan we de CPN-ledng verzocht hun zetel n resp de Provncale Staten en Eerste Kamer ter beschkkng te stelj.en, hebben daar vrjwel onmddelljk aan voldaan. In de vacature Brandsen werd Mevr. W.K.Westendorp - Lansnk te Amsterdam als ld van de Provncale Staten van Woord-Holland benoemd verklaard, terwjl de plaats van Geugjes n de Eerste Kamer nmddels werd nge- - nomen -

18 VERTROUWELIJK nomen door 'partjbestuurder Harm Haken. Het s de vraag of de vervangng van Geugjes door Harm Hake.n voor de CPN n de Eerste Kamer een voorutgang betekent. In M.O. no werd erop gewezen dat behalve Anne Avernk de andere fracteleden (Geugjes, Polak en Seegers) door de CPN net als poltek standvastge fguren werden beschouwd en dat zj n het verleden allen wel eens van de partjljn waren afgeweken, of moeljkheden met de partjledng hadden gehad. Haken s wel een trouw CPN-er, de geheel achter Paul de Groot staat en n het Noorden van het land zjn sporen n de partj heeft verdend. Hj staat echter net op het nveau van een gemddeld Kamerld. Voor de CPN zat er nochtans nets andera op dan de keuze op H.Haken te laten vallen. De andere namen de op de CPN-canddatenljst voor de Eerste Kamer voorkomen, t.w. A.C. de Vres en Esther Teeboom- van West,waren voor het Kamerldmaatschap op dt ogenblk vermoedeljk nog"mnder aanvaardbaar voor de partj. Ook met de hudge samenstellng van haar vertegenwoordgng, n de Tweede Kamer zal de CPN zch weng gelukkg voelen. Van de zeven CPN-leden, de deel utmaken van de fracte, staan mmers n elk geval Mevr. Lps, Reuter en Gortzak net aan de kant van Paul de Groot en de houdng van Gerben Wagenaar s dubeus. Voorts kan van Ccr Borst net gezegd worden dat hj poltek gezen als Kamerld een succes s. De Groot»de zelf ook n de Tweede Kamer zttng heeft maar er slechts heel weng verschjnt, kan alleen n Marcus Bakker volledg vertrouwen stellen. Landeljke werfacte. Harry Verhey, algemeen secretars voor de pers, stppelde end vorg jaar neuwe wegen ut voor de colportage met "De Waarhed" en poogt thars deze neuwe aanpak ten utvoer te brengen. Om de wervng van abonnees en de colportage met "De Waarhed" aan te moedgen heeft het partjbestuur van de CPN besloten een wedstrjd - waaraan een vjftg-tal prjzen verbonden s - te organseren. Deze landeljke werfacte loopt van t/m 31-5-V58 en er zjn - voor de beste werkers zeer aantrekkeljke prjzen utgeloofd, - o.a. -

19 VERTROUWELIJK o.a. deelname aan het persfeest van "l'humanté" (Frankrjk), waarschjnljk ook aan dat van "De Rode Vaan" (Belgë), of één dag gast van de ledng n Amsterdam. - Bj deze werf campagne wordt utgegaan van. ejen ndelng van 5 groepen, t,w.: ' j 1. Amsterdam - Zaandam - Den Haag - Rotterdam^ - 2. Noord-Holland-Noord - Kennemerland - Zud-Holland, 3. Utrecht - Goo & Eemland - IJsselstreek - Twente - Gronngen - Fresland,.kt Gelderland - Drente - Lmburg,. 5. Brabant - Zeeland. De secretarssen van de afdelngen moeten edere week een opgave verstrekken met de behaalde resultaten van alle werkers. Herdoor kan edere week een overzcht n de krant worden gegeven. Tot nu toe s her echter net veel van terecht gekomen. '-...].. "De Waarhed" verstrekte alleen maar opgaven ever de perode van 7-1,1- '57 t/m 7-12-'57 dus gedeelteljk daterend van vóór de wedstrjd. Volgens deze mededelngen waren er toen +_ l^f.ooo colportagekranten. In verschedene dstrcten vlot het met de colportage nog net. maar de werfacte moet worden doorgezet voor het wnnen van neuwe stemmen voor de a.s. 'verkezngen. : V ƒ voor partj en krant. Het bjeenbrengen van een bedrag van een kwart mljoen gulden s ook voor een zeer offergeznde communstsche partj geen klenghed. Snds september van het vorg 'jaar zajn de leden van de CPN hermee bezg. Het gedeelte dat de verschllende dstrcten voor het bekostgen van hun egen verkezngscampagne mogen behouden van de bjeengebrachte gelden vareert. Zo mag Amsterdam ƒ besteden, Rotterdam ƒ , Den Haag ƒ en de Zaanstreek ƒ De resterende 13 CPN-dstrcten mogen voor hun egen acte een bedrag besteden dat loopt van ƒ ^50.- voor Zeeland tot ƒ 5*000.- voor Kennemerland. Van de ngezamelde gelden moeten de dstrcten echter eerst het verplcht gestelde gedeelte aan de algemeen pennngmeester van ' - de -

20 VERTROUWELIJK de CPN afdragen alvorens zj hun egen kas mogen "spekken".., Het totale bedrag dat aan de algemeen pennngmeester moet vvor-r den afgedragen bedraagt ƒ Van dt geld wordt net alleen landeljk verkezngsmateraal aangemaakt doch een deel s ook bestemd voor de nstandhoudng van het dagblad "De Waarhed". End 1957 sou totaal ongeveer ƒ 55*000.- door de dstrcten (waarvan Amsterdam ƒ ) zjn afgedragen. De resultaten van de dstrcten verschllen overgens onderlng nogal sterk. Het,ngezamelde geld s verkregen ut dverse actes waaronder het Donatefonds, de Kerstnzamelng (ƒ ) -en de "grats" rjmwedstrjdenfmet een motorrjwel als hoofdprjs. Het zet er*thans reeds naar ut dat verschedene dstrcten er net n.zullen slagen de hun opgelegde taak te volbrengen. :.; Zaalverhuur.1 - Het.nstandhouden van het communstsche krantenbedrjf baart de partjledng overgens nog veel zorgen. De pogngen om "geld te maken" 2,jn veelsoortg. Zo heeft het verhuren van zalen van het gebouw 'Felx Merts" nogal bekendhed gekregen, doordat enkele Amsterdg.mse textel detallsten hun "specale verkoop'1 of "halve prjz.en acte" n dat pand hebben gehouden. Reeds werd aangekondgd dat daar begn februar een "feesteljke me.rktverkoop" aal plaatsvnden, waarbj tal van artkelen worden verkocht. Kenneljk zjn-een aantal adverteerders-bered gevonder. aan deze verkoop deel te nemen. Het artkelenass.ortment bestaat o.m. ut:.scheermesjes, vulpennen, gramofoonplat en, kledng, schumplastc, vloerkleden, frut, bromfetsen, schlderjen, rado en televse, stoffen, wasmachnes,.strjkbouten en stofzugers. De afdelng advertente-acquste van "De Waarhed" heeft hermede een succesje.geboekt..

21 .. _ VERTROUWELIJK De mantelorgansates.-.. Wereldvredescongres De Wereldvredesraad heeft "besloten van 16 tot 22 jul a. s. - mogeljk n Wenen - het "volkerencongres voor ontwapenng en nternatonale samenwerkng" te houden. Naar men n ledende krngen van de communstsch georënteerde Nederlandse Vredesraad aanneemt, zal dt congres een hoogtepunt worden n de actvtet van de nternatonale (communstsche) vredesbewegng. 'Bljkens een rondschrjven van de WVR zal de voorberedng van dt wereldcongres n handen worden gelegd van een nternatonaal comté. Volgens het NVR-orgaan "Vrede" dd. 2 januar wl dt congres net alleen een demonstrate zjn van "de unversaltet van de krachten, de de WVR verengt", maar ook een ontmoetngscentrum tussen de tradtonele aanhang van de Wereldvredesraad en de vredesgroepen, de daarmede tot dusver net samen werkten. Eenhed van acte. In verband met het vporgaande stelt de ledng van de Nederlandse Vredesraad zch meer dan oot ten doel n contact te treden met anders georënteerde vredesgroeperngen n. ons land. Onder het motto "de voorstanders der vreedzame co-exstente.f V' ' : moeten de handen neenslaan", verzocht de NVR-ledng de pacfstsche organsates "De Derde Weg" en "Kerk en Vrede" om "de menngsverschllen, de zj menen te hebben met de Vredesraad, even opzj te zetten". Tegen de raketten. Bj het nastreven van dt "gesloten front" meent de NVR wel aanknopngspunten te vnden n de gevoelens van onbehagen de n sommge krngen tegen de vestgng van Amerkaanse raket-bases:'n West-Europa bestaan. '. :. ^ De NVR zal herbj stellg gebruk trachten! t,e maken van de enquête over het gevaar van kernwapens en raket-bases, de de WVR onder representateve fgurer- bj voordeur ut nlet-communstsch - mleu -

22 ,. VERTROUWELIJK mleu - 'vl gaan houdeh.. ;.. Bj het streven naar eenhed van acte op dt terren wordt van de kat der communsten o, m. gespeculeerd op gevoelens van vrees voor eventuele Sow jet-russsehe vergeldngsmaatregelen. In het '..kader dezer "vr=des propaganda" wordt bjv. hernnerd aan de nauw verholen dregementen, de n dt verband de laatste, tjd van Russsche zjde tot verschllende westeljke regerngen werde,n gercht. De breven van de Sowjet-premer Boelgann zouden n dt opzcht als een utng van deze tactek kunnen worden gezen,, zelfs met het daarn mede verwerkte -"oyerredngd-element. Bj wjze van alternatef bljft de communstsche vredes - bewegng - n navolgng van het Kremln - propaganda voeren voor het Poolse voorstel nzake een op het:,gebed der kernwapens geneutralseerde statenzqne. :: ANjy. " ' Het Algemeen Nederlands Jeugd Verbond moet het bj de voorberedng van zjn n aprl te houden 7de congres stellen zonder vootztter ( J.F. Wolff) en secretaresse (Tr. R. Wolff-Bult je). Beden zjn voor langere tjd naar Moskou vertrokken. Joop Wolff wordt vervangen door de vce-voorztter Barth. Schmdt, de waarschjnljk bnnenkort offceel het voorztterschap van het ANJV op zch zal nemer.. De plaats van de secretaresse zal tjdeljk worden ngenomen door Wm Swart, een vooraanstaand ANJV-er, de tot dusver secretars was van de noordeljke streekraad van dt Verbond. De voornaamste actvtet n de afgelopen wntermaanden betrof het nmddels afgesloten dremaandenplan. Naar het bondsorgaan "Jeugd" meldde zjn de betreffende actes (ledenwervng, abohnewervng en geldeljke -nzamelng) 'bevredgend verlopen. Zo zouden 697 neuwe leden zjn ngeschreven (taak: 850), 756 neuwe abonnees op "Jeugd" zjn geboekt (taak: 500) en een bedrag van ƒ 11^8.- zjn ngezameld als fnancële bjdrage voor he,t aprl- congres. (taak: ƒ 1,000.-).

23 VERTROUWELIJK De justhed van deze cjfers s moeljk te controleren,..op grond van ervarng n het verleden mag evenwel worden aangenomen, dat zch onder de zogenaamde neuwe leden en neuwe abonnees velen zullen bevnden, de reeds vroeger ANJV-er waren lof "Jeugd" lazen doch na verloop van tjd hun belangstellng verloren. Nu deze campagne s beëndgd maken alle afdelngen aanstal ten om - daartoe genstrueerd door het hoofdbestuur - een reorgansate van de ledenkartotheken door te voeren».. Het?de Wereldjeugdfestval. Op 1? en 18 december 195? vond op ntatef van de Wereld Federate van Democratsche Jeugd n Wenen een nternatonale conferente plaats van jeugdfunctonarssen en vertegenwoordgers' van landeljke festvalcomté's ter besprekng van de voorberedng voor het volgende wereldjeugdfestval. De mogeljkhed wordt overwogen het yde festval n de zomer van 1959 n Se Oostenrjkse hoofd-r stad te houden. Er moet een nternatonaal voorberedngscomté n het leven worden geroepen, dat waarschjnljk voor de eerste maal nog dt voorjaar bjeen zal komen. Ook het Nederlandse festvalcomté - offceel "Stchtng ter voorberedng van nternatonale festvals voor jongeren" geheten - zal bnnenkort wel weer van zch laten horen. NVB_. De Nederlandse Vrouwenbewegng was gedurende de maand januar hoofdzakeljk n touw voor de acte tegen het vestgen van raketbases op Nederlandse bodem. Het gewest Amsterdam van de NVB heeft daarvoor medo januar een handtekenngenacte gevoerd. Op de conferente voor de dre noordeljke provnces, 30 januar gehouden, werd herover een protestbref aangenomen, de naar de Tweede Kamer der Staten Generaal s gezonden. Daarnaast heeft het hoofdbestuur van de NVB een schrjven gercht aan de Nederlandse regerng, waarbj zj ef op aandrong de onderhandelngen tussen Nederland en Indonesë over de status van Neuw -Gunea onverwjld te hervatten. Bnnenkort aal over deze kweste een manfest worden utgegeven, tenende de Nederlandse - vrouwen -

24 l 'J?l VERTROUWELIJK vrouwen et:h "betere voorlchtng" te geven. Inmddels begnt de NVB voorberedselen te treffen voor de verng ;VEn de Internatonale Vrouwendag op 8 maart Deze dag zal dt jaar waarschjnljk n het teken staan van de strjd vóór de stopzettng met atoomproeven en tégen de bestedngsbeperkng. Nederlands Auschwtz-comté. Het genoemde comté heeft op 25 januar jl. te Amsterdam een feestavond belegd om de bevrjdng van het voormalge 'concentratekamp Auschwtz te herdenken. De voorztter, Alvarez Vega, gaf een uteenzettng over de werkzaamheden van het comté en.het doel van deze bjeenkomst. Inzake de prjsvraag van het Internatonale Auschwtz-rcomtê tot oprchtng van een monument n het voormalge concentratekamp ( ze M.O, nr. 7/8-1957), deelde Alvarez Vega mede, dat 90 Nederlandse kunstenaars zch voor deelname hadden opgegeven.

25 sel noemde.! \ Van VERTROUWELIJK DE VAKBEWEGING. De verhoudng EVC-CPN. Als reacte op de regelmatg n "De Waarhed" gepublceerde verklarngen van CPN-afdelngen, waarn onvoorwaardeljke trouw " l " aan het partjbestuur en een veroordelng van Brandsen werden utgesproken, besloot het Verbondsbestuur der EVC zjn standpunt t.o.v, de algemeen secretars Brandsen. eveneens openljk bekend te maken.' Onder druk van enkele Verbondsbestuursleden, de utslutend de partjbelangen wensten te behartgen en om de toch al gespannen verhoudng met het partjbestuur net toe te sptsen werd besloten af te zen van publcate van een specale verklarng nzake Brandsen. Reuter, voorztter van de EVC, zou nu n een algemene.beschouwng van de poste der EVG nzake de fguur Brandsen verwerken. het standpunt van het Verbondsbestuur In het januar-nummer van "Werkend-Nederland", het centrale orgaan van de EVC, schrjft Reuter dan, na op het bestaansrecht'.'der EVC te hebben gewezen, het volgende.; "Het Verbondsbestuur heeft vertrouwen n edere functonars, op welke post dan ook. Hertoe behoren zeker degenen, de met name genoemd zjn n de ant-evc-pers,. Dt vertrouwen wordt edere dag verdend. In we of wat het " vertrouwen moet worden opgezegd zullen:de leden van de EVC wel beslssen. Heraan ontleent de EVC haar kracht". Met de bovengenoemde "ant-evc.-pers" bedoelt Reuter bljkens het voorafgaande deel van zjn artkel voornameljk Het Vrje Volk, Het Parool en de Volkskrant. Ofschoon net met, zoveel woorden aangedud, s het mogeljk dat hj tevens de ant-evcv-berchtgevng n "De Waarhed" op het oog heeft gehad. Openljker dan Reuter het deed, heeft de voorztter van "De Metaal", A.N. v.d. Broek-, n de medo januar verschenen "Werker n de Metaalnjverhed" over de tegenstellngen met de CPN geschreven. Dudeljk s zjn aanval op twee fronten: het persoonljke en het zakeljke. Hj keert zch nameljk tegen de partjresolute betreffende Brandsen, én tegen de utlatngen van Harry Verhëy, de tjdens de verkezngsconferente der CPN n november 1957 het NVV als de vakbewegng had aangemerkt en de EVC slechts eenj tjdeljk verschjn-

26 _ 2k - VERTROUWELIJK Van den Broek acht het bestaan van De Metaal/EVC van enorme,-. betekens en bestrjdt de menng "dat de EVC en de bj haar aangesloten bo;den slechts een tjdeljk nut hebben en het -NVV eeuwg s". Dergeljke opvattngen leden z.. tot passvtet, Aangezen men aan een "tjdeljk toevluchtsoord" n het algemeen weng zorg besteedt, terwjl just de actvtet van de EVC en de versterkng ezer organsate voor het totstandkomen van de strjd def arbeders en het behalen van succes daarn van beslssende betekens s. dan aan: Tegsnover de partjresolute van voert Van den Broek "Ook de stellngname tegen vooraanstaande bestuurders van de EVC,. waarn op losse gronden twjfel wordt utgesproken over hun bonafdtet en strjdvaardghed, s voor het organseren van de belanganstrjd der arbeders-zeer schadeljk. Als er wat over het optreden en de bonafdtet van de leders van de EVC en haar bonden gezegd moet worden, dan zjn de leden daarvoor mans genoeg. Wj vormen een onafhankeljke, zelfstandge vakbewegng,.wj nemen besluten op de congressen, n de gekozen bestuurscolleges en n de ledenvergaderngen." Reeds eerder had een EVC-bestuurder,. J.Grootenboers, de secretars van "De Grafsche", n.het orgaan van de bond een scherpe aanval gedaan op het partjstandpunt-1 nzake het bestaansrecht van de EVC. Openljk en onverbloemd had hj Harry Verhéy over dens bovengenoemde utlatngen bestreden. Hj'werd deswege dan ook prompt door de CPN als partjld geroyeerd,. Tot nu toe s hj de 'enge -opposant tégen- we met royerng s opgetreden. - ; Een aantal vooraanstaande hoofdbestuurders van de EVC-be-' drjfsbonden heeft voorts egener, bewegng de band met de CPN verbroken en zegden hun ldmaatschap daarvan op.. Onder, hen kunnen worden genoegd: R. 3md - landeljk pennngmeester EVC; A.N.v,d.Broek - voorztter De Metaal; J.Bussnk -'secretars De Metaal; W.Brnkman - secretars BNOP; G.Groot Roessnk - hoofdbestuurder BNOP; ' - D.M.Hooft -

27 - 25, - VERTROUWELIJK D.M.Hooft - hoofdbestuurder ABT; F,Pastoor - vooraanstaand plaatseljk bestuurder van'de ABT-afdelng Amsterdam; Het overgrote deel van de landeljk bestuurders der EVC en haar bedrjfsbonden kest de zjde van Brandsen en bljft n de keuze tussen partj- of EVC-belang de vakbewegng trouw. Hertegenover staan andere hoofdbestuurders, voornameljk van de grote bouwvakbond ABWB, de vóór alles het welzjn van de CPN beogen en volledg achter het partjbestuur staan. Van de nstellng der gewone EVC-leden valt nog weng met zekerhed te zeggen. Her s het-al-of-net-partjld-zjn vermoedeljk van doorslaggevende betekens. De CPN-ers n de plaatseljke EVC-afdelngen zullen door hun bndng met de partj veelal genegd zjn de hoogste partjledng getrouw te volgen. Wanneer de opposte de strjd om het voortbestaan van de EVC en het handhaven van Brandsen als secretars dezer organsate met succes wl bljven doorzetten, dan zal dat op den duur,n net gernge mate afhankeljk zjn van de vraag of de opposte er n zal slagen de net-communstsche leden der EVC te moblseren en te actveren. EVC-glannen voor 1958, - _ '...:,... ".:-_ De EVC-kadergds van 21 januar vermeldt de besluten de het Verbondsbestuur n zjn zttng van 1*f januar genomen heeft. Er zal "een landeljk manfest n massa-oplaag" worden utgegeven. Dt s nmddels gedrukt. Het roept op tot strjd tegen de werklooshed en tot actes voor loonsverhogng. Een vertal te verschjnen EVC-vlugsehrften handelt over-: 1. de economsche stuate; 2. de toestand n-'h'et bouwbedrjf; 3«de strjd voor het behoud van de vrede en 4 r' het belang van een sterke EVC. ' " - Deze laatste publcate kan van enge betekens worden n verband met het hudge geecbl tussen de communstsche vakcentrale en de partj. ; Voorts heeft de EVC nog andere onderwerpen op haar agtateljstje :staan nl. - Utbredng -