Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd

Transcriptie

1 Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 19 en 20 september 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2005

2 2 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per onderwerp Schematisch overzicht oordelen Totaaloordeel 12 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstellingen van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 23 Onderwerp 3 Inzet van personeel 47 Onderwerp 4 Voorzieningen 50 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 52 Onderwerp 6 Resultaten 55 Deel C: Bijlagen 61 Bijlage 1 Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 62 Bijlage 2 Deskundigheden panelleden 63 Bijlage 3 Bezoekprogramma 67 Bijlage 4 Kengetallen 69 Bijlage 5 Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 71 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 3

4 4 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 5

6 6 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

7 Onderwerpen 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van een panel dat in opdracht van NQA de opleidingen ergotherapie, fysiotherapie en logopedie voltijd van de Hogeschool Rotterdam heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek vond plaats in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is feitelijk gestart in juli 2005, het moment waarop de opleiding haar zelfevaluatierapport bij de NQA aanleverde. Als onderdeel van het onderzoek was er een panelbezoek aan de opleidingen. Dit bezoek vond plaats op 19 en 20 september Het panel bestond uit de volgende personen: Mevrouw dr. E.M.J. Steultjens (voorzitter, domeinpanellid ergotherapie); Mevrouw J.E. Hofsté (domeinpanellid logopedie); De heer B. Smit (domeinpanellid fysiotherapie); Mevrouw N.E. Boekholt (studentpanellid); Mevrouw drs. P. Göbel (NQA-auditor); Mevrouw M. Snel (NQA-auditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (22 augustus 2005). Het panel beschikt over domeinspecifieke deskundigheid, onderwijs- en auditdeskundigheid en deskundigheid over de internationale ontwikkelingen van de disciplines (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) zoals die door de NVAO is voorgeschreven. Dit facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding Bij de Hogeschool Rotterdam staan rond de studenten ingeschreven. De school biedt onderdak aan 70 opleidingen en er werken circa 2000 personen. In haar huidige vorm bestaat de Hogeschool sinds Ze is ontstaan uit een fusie van de toenmalige Hogeschool Rotterdam en Omstreken en de Hogeschool voor Economische Studies (HES). NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 7

8 Hogeschool Rotterdam profileert zich als kenniscentrum voor Rotterdam, dat door de nauwe verwevenheid van haar onderwijs met stedelijke en regionale vraagstukken, een bijdrage levert aan de kennisinfrastructuur van de stad en de omgeving. De aanpak, de cultuur en de wijze van werken die meestal met Rotterdam in verband worden gebracht zijn door de Hogeschool vertaald in het Rotterdams Onderwijsmodel (ROM). Het motto van het ROM is denken en doen. De Hogeschool wil vanuit het ROM dat alle opleidingen de omgeving naar binnen halen (outside in) en vraagstukken uit de praktijk als vertrekpunt nemen voor het leren van de studenten. Daarnaast wil zij dat de opleidingen actief bijdragen aan de ontwikkeling van de stad en de regio (inside out). De wijze van werken in de opleidingen dient als Rotterdams herkenbaar te zijn: innovatief, pragmatisch, rechttoe rechtaan, open, oplossingsgericht, gericht op samenwerking en met oog voor de maatschappelijke context. Hogeschool Rotterdam heeft haar opleidingen ondergebracht in zestien clusters. Een daarvan is het cluster Paramedisch dat bestaat sinds 1991 uit de opleidingen fysiotherapie en logopedie en daarnaast, sinds 1994, uit de opleiding ergotherapie. Het zijn alledrie voltijds opleidingen en alledrie gehuisvest in de locatie Museumpark in Rotterdam. De visitatie voor accreditatie heeft plaatsgevonden voor de drie opleidingen, waarvan de oordelen in deze rapportage zijn uitgewerkt. Binnen het cluster Paramedisch studeren 1075 studenten, waarvan 378 studenten bij de opleiding ergotherapie, 489 studenten bij de opleiding fysiotherapie en 208 studenten bij de opleiding logopedie (kengetallen september 2004). De opleidingen van het cluster Paramedisch zijn in januari 2003 gestart met de ontwikkeling van een nieuw paramedisch curriculum middels het project Visie op paramedisch handelen. Het bestaande studieprogramma wordt aangepast door een thematisch en op competenties gericht curriculum. De invoering van het nieuwe programma start in het studiejaar Voor 2003 hebben de drie opleidingen al enkele competentiegerichte vernieuwingen in eigen curriculum doorgevoerd. Tijdens de visitatie voor accreditatie heeft het panel zich gericht op het huidige curriculum zoals dat tot is uitgevoerd. Daarnaast heeft het panel gekeken naar de beoogde uitvoering van het nieuwe curriculum. Aspecten hiervan zijn in de beoordeling op facetniveau meegenomen. Voor de opleidingen binnen het cluster Paramedisch geldt dat zij deels al aan de richtlijnen van het ROM voldoen, waardoor de realisatie van de onderwijsvernieuwing voor de drie opleidingen een minder ingrijpend proces is geweest. Belangrijke onderdelen die vanuit het ROM ingevoerd dienen te worden betreffen het competentie gericht onderwijs en de wijze van studiebegeleiding. Het aspect competentie gericht onderwijs was bij alle drie de opleiding al deels in het curriculum aanwezig. Bij ergotherapie gaat het om de herziening van de laatste twee studiejaren, bij fysiotherapie gaat het om wijzigingen in het tweede en het derde studiejaar en bij logopedie gaat het om programmaherzieningen tot aan de stage in derde jaar. De drie opleidingen hanteren in de situatie voor een vorm van begeleiding die aansluit op de nieuwe studiebegeleiding. 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleidingen door het panel heeft plaatsgevonden conform de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze 8 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

9 wordt hieronder beschreven. De visitatie vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleidingen geldt (zie facet 1.2). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecheckt op kwaliteit en compleetheid (de informatieanalyse) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Nadat het zelfevaluatierapport met de bijlagen in orde was bevonden, heeft de auditor met de opleiding tezamen besproken welke facetten of welke thema s naar verwachting de meeste aandacht zullen krijgen tijdens het bezoek van het panel aan de opleiding (de agenderende audit). Daardoor konden de opleiding en het visitatiepanel zich op adequate wijze voorbereiden op dit bezoek. In diezelfde periode (september 2005) bereiden de panelleden zich inhoudelijk voor op het bezoek (september 2005). Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor ten slotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het bezoek door het panel concreet voorbereid. De opleidingen hebben in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welke domeinspecifieke referentiekaders zij kiezen. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundige(n) in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleidingen (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met het opleidingsmanagement en een lid van het College van Bestuur. Verder is per opleiding gesproken met docenten en studenten en met afgestudeerden en werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek is ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel zogenaamde schakelmomenten ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden schriftelijk beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 9

10 de opleidingen is beoordeeld. Met dit rapport wordt door de opleidingen accreditatie aangevraagd bij de NVAO. In het facetrapport wordt door NQA gerapporteerd op facetniveau. In het onderwerprapport wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleidingen als geheel gegeven. De opleidingen hebben in oktober 2005 en in november 2005 een concept van het rapport voor een check op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in december Het visitatierapport is uiteindelijk in december 2005 ter beschikking gesteld aan het cluster Paramedisch/de opleidingen, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per opleiding per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleidingen eventueel leggen, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is per opleiding te vinden in het facetrapport. 1.5 Oordelen per onderwerp Doelstellingen opleiding Aan alle drie de facetten van het onderwerp doelstellingen opleiding is, voor de drie opleidingen ergotherapie, fysiotherapie en logopedie, het oordeel goed toegekend. De oordelen op het onderwerp zijn voor de opleidingen ergotherapie, fysiotherapie en logopedie derhalve positief Programma Voor de opleiding ergotherapie is het facet beoordeling en toetsing met een voldoende beoordeeld. Aan de overige facetten is het oordeel goed toegekend. Bij de opleiding fysiotherapie is het facet beoordeling en toetsing met een voldoende beoordeeld en zijn de overige zeven facetten beoordeeld met het oordeel goed. De opleiding logopedie heeft ook een voldoende bij het facet beoordeling en toetsing en heeft op de andere zeven facetten eveneens het oordeel goed gekregen. De oordelen op het onderwerp zijn voor de opleidingen ergotherapie, fysiotherapie en logopedie derhalve positief. 10 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

11 1.5.3 Inzet van personeel Voor de drie opleidingen is het oordeel goed toegekend aan de drie facetten, die bij het onderwerp inzet van personeel horen. De oordelen op het onderwerp zijn voor de opleidingen ergotherapie, fysiotherapie en logopedie derhalve positief Voorzieningen Voor de drie opleidingen is aan het facet materiele voorzieningen het oordeel goed toegekend en aan het facet studiebegeleiding het oordeel voldoende. De oordelen op het onderwerp zijn voor de opleidingen ergotherapie, fysiotherapie en logopedie derhalve positief Interne kwaliteitszorg Voor de opleiding ergotherapie is het oordeel goed aan de drie facetten, die bij het onderwerp interne kwaliteitszorg horen, toegekend. Voor de opleidingen fysiotherapie en logopedie is aan het facet betrekken medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld het oordeel voldoende toegekend en het oordeel goed aan de overige twee facetten. De oordelen op het onderwerp zijn voor de opleidingen ergotherapie, fysiotherapie en logopedie derhalve positief Resultaten Het oordeel goed is aan de twee facetten, behorend bij het onderwerp resultaten, toegekend voor de drie opleidingen. De oordelen op het onderwerp zijn voor de opleidingen ergotherapie, fysiotherapie en logopedie derhalve positief. NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 11

12 1.6 Schematisch overzicht oordelen Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet Opleiding ergotherapie Opleiding fysiotherapie Opleiding logopedie Onderwerp 1 Doelstellingen 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Goed Goed 1.2 Niveau bachelor Goed Goed Goed 1.3 Oriëntatie hbo-bachelor Goed Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen hbo Goed Goed Goed 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed Goed Goed 2.3 Samenhang in het opleidingsprogramma Goed Goed Goed 2.4 Studielast Goed Goed Goed 2.5 Instroom Goed Goed Goed 2.6 Duur Goed Goed Goed 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Goed Goed 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 3 Inzet van personeel 3.1 Eisen hbo Goed Goed Goed 3.2 Kwantiteit personeel Goed Goed Goed 3.3 Kwaliteit personeel Goed Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiele voorzieningen Goed Goed Goed 4.2 Studiebegeleiding Voldoende Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten Goed Goed Goed 5.2 Maatregelen tot verbetering Goed Goed Goed 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, Goed Voldoende Voldoende alumni en beroepenveld Totaaloordeel Positief Positief Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerd niveau Goed Goed Goed 6.2 Onderwijsrendement Goed Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Positief 1.7 Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan in paragraaf 1.5 waaruit blijkt dat de opleidingen op de zes de onderwerpen positief scoren, is de conclusie dat het totaaloordeel over de opleidingen POSITIEF is. 12 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 13

14 14 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

15 Facetten Onderwerp 1 DOELSTELLING VAN DE OPLEIDING (beoogde eindkwalificaties) Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Ergotherapie: goed Fysiotherapie: goed Logopedie: goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt voor de opleiding ergotherapie als volgt beargumenteerd: De eindkwalificaties die de opleiding ergotherapie hanteert staan beschreven in Eindtermen voor de opleiding Ergotherapie, De hierin beschreven eindtermen zijn in opdracht van de HBO-raad en in overleg met het werkveld geformuleerd en vormen het opleidingsprofiel voor alle Nederlandse opleidingen ergotherapie. De opleiding ergotherapie baseert zich op het Beroepsprofiel ergotherapeut, 1992 dat is opgesteld en aangepast in samenwerking met ergotherapeuten uit de beroepspraktijk en vastgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Ergotherapie (NVE). Het opleidingprofiel (Eindtermen voor de opleiding Ergotherapie, 1997) is mede gebaseerd op het Beroepsprofiel ergotherapeut, Daarnaast blijkt uit het zelfevaluatierapport dat de gehanteerde eindtermen mede zijn gebaseerd op de notities Werken aan arbeidsproblemen, 1995, Voorlopige Classificatie Verrichtingen Paramedische Beroepen ergotherapie, 1995 en Onderwijs in kwaliteitszorg bij opleidingen in de gezondheidszorg, Vanaf september 2005 hanteren de opleidingen binnen het cluster Paramedisch competenties volgens het competentie gericht onderwijs (CGO). De eindkwalificaties die de opleiding ergotherapie vanaf hanteert, staan beschreven in Beroepscompetenties Ergotherapie, De opleiding heeft haar externe contacten weergegeven in het door het panel bestudeerde materiaal. De externe contacten bestaan uit mensen met zowel een onderwijskundige als een beroepsspecifieke achtergrond. Het panel is hierover positief. Naast bijeenkomsten onderhoudt de opleiding contact met externen door middel van een nieuwsbrief. Het panel heeft notulen van de werkveldcommissie ergotherapie (februari 2004 mei 2005) bestudeerd. Daaruit blijkt dat de opleiding onderwerpen met betrekking tot maatschappelijke ontwikkelingen, accreditatie en het vernieuwde opleidingsprogramma met de werkveldcommissie heeft besproken. Het panel heeft enkele vertegenwoordigers van het werkveld gesproken en vernam van hen dat zij in kunnen stemmen met de eindtermen van de opleiding, zoals beschreven in NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 15

16 Eindtermen voor de opleiding Ergotherapie, Daarnaast blijkt dat zij in kunnen stemmen met de competenties die de opleiding vanaf 2005 hanteert. Het panel constateert dat de eindtermen, evenals de nieuw geformuleerde competenties in samenspraak met vertegenwoordigers van de beroepspraktijk tot stand zijn gekomen. De Hogeschool Rotterdam heeft een onderzoek met betrekking tot internationalisering uitgevoerd. Naar aanleiding hiervan heeft de opleiding een contactpersoon aangesteld die specifiek het aspect internationalisering voor de drie opleidingen gaat optimaliseren. In het clusterbrede document Visie op internationalisering, 2004 heeft het cluster Paramedisch de aansluiting van de opleiding met de internationale markt vastgelegd. De opleiding participeert in een samenwerkingsverband tussen Europese opleidingen ergotherapie, ENOTHE. De opleiding neemt actief deel aan de jaarlijkse congressen van ENOTHE. Binnen dit samenwerkingsverband worden op Europees niveau algemene en beroepsspecifieke competenties ergotherapie geformuleerd, zoals blijkt uit het Curriculum ergotherapie, De opleiding ergotherapie heeft vanuit de World Federation of OccupationalTherapists (WFOT) internationale erkenning gekregen. De drie opleidingen binnen het cluster Paramedisch vallen onder de Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG). Met betrekking tot het beroep ergotherapeut en de uitvoering daarvan geeft deze wet kaders weer. Het oordeel wordt voor de opleiding fysiotherapie als volgt beargumenteerd: De eindkwalificaties die de opleiding fysiotherapie hanteert staan beschreven in Eindtermen voor de opleiding Fysiotherapie, De gehanteerde eindtermen zijn de landelijk vastgestelde eindtermen voor een fysiotherapeut, opgesteld in samenwerking met het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF), het studierichtingsoverleg Fysiotherapie en de HBO-raad. De eindtermen zijn gebaseerd op het landelijke Beroepsprofiel fysiotherapeut, , opgesteld door het KNGF. Het Beroepsprofiel fysiotherapeut, 1998 bevat een domeinbeschrijving en een beschrijving van beroepstaken, die de kern van het beroep vormen. De beroepstaken zijn ingedeeld in vier taakgebieden: fysiotherapeutische zorg; voorlichting en preventieve zorg; administratie en beheer; organisatie, onderzoek, ontwikkeling en kwaliteitszorg. De taakgebieden bestaan uit taakclusters. Deze bestaan uit taken, die weer uiteenvallen in activiteiten. Uit een schema in het zelfevaluatierapport blijkt de relatie tussen de onderwijsgebieden (Eindtermen voor de opleiding Fysiotherapie, 1997) en de taakgebieden (Beroepsprofiel fysiotherapeut, 1998). Als gevolg van de herziening van de klinische leerlijn heeft de opleiding fysiotherapie in 2001 de gehanteerde eindtermen aangevuld met competenties op het gebied van de fysiotherapeutische beroepsuitoefening in de klinische setting, voor de modulen verklarende theorieën en voor de regiogeoriënteerde integratielijn. Uit het zelfevaluatierapport blijkt dat de competenties zijn vastgesteld in samenspraak met het regionale werkveld. 1 Het Beroepsprofiel fysiotherapie, 1998 is een jaar na het vaststellen van de gehanteerde eindtermen eveneens door het KNGF vastgesteld. 16 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

17 Het Competentieprofiel algemeen fysiotherapeut is door het KNGF, in samenwerking met het Studie Richtings Overleg Fysiotherapie (SROF), in 2005 opgesteld. De hierin geformuleerde competenties dienen vanaf het studiejaar als eindkwalificaties voor de opleiding fysiotherapie. De opleiding overlegt met de werkveldcommissie en met stagebegeleiders over ontwikkelingen binnen de beroepsuitoefening en/of ontwikkelingen in het onderwijs. Door inzage in verslagen stelt het panel vast dat de werkveldcommissie met de opleiding van gedachten wisselt over de onderwijsvernieuwing, CGO. Het panel heeft enkele vertegenwoordigers van het werkveld gesproken en vernam van hen dat zij in kunnen stemmen met de eindtermen die de opleiding hanteert en met de competenties die de opleiding beoogt te hanteren vanaf Het panel constateert dat de eindtermen, evenals de nieuw geformuleerde competenties, in samenspraak met vertegenwoordigers van de beroepspraktijk tot stand zijn gekomen. In het clusterbrede document Visie op internationalisering, 2004 heeft het cluster Paramedisch de aansluiting van de opleiding met de internationale markt vastgelegd. Voor de opleiding fysiotherapie blijkt deze aansluiting tevens uit het Curriculum fysiotherapie, De opleiding neemt deel aan het internationale netwerk door middel van deelname aan congressen en contacten met het European Network Physiotherapy Higher Education (ENPHE). De opleiding hanteert de internationale afspraken, zoals vastgesteld in European Physiotherapy Benchmark Statement en Education Policy Statement. Daarnaast hanteert de opleiding de internationale afspraken op wereldniveau, zoals de Principles and position statements van de World Confederation for Physical Therapy (WCPT). De opleiding fysiotherapie valt onder de Wet BIG. Deze wet geeft kaders weer met betrekking tot het beroep fysiotherapeut. Het oordeel wordt voor de opleiding logopedie als volgt beargumenteerd: De eindkwalificaties die de opleiding logopedie hanteert, zijn de eindtermen zoals weergegeven in Eindtermen voor de opleiding Logopedie, Deze zijn in opdracht van de HBO-raad en het werkveld geformuleerd en vormen voor alle opleidingen logopedie in Nederland het opleidingsprofiel. Het opleidingprofiel is gebaseerd op het Beroepsprofiel logopedist, 1991 dat, in samenwerking met het werkveld, door de Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF), is opgesteld en vastgesteld. Voor ieder taakgebied uit het Beroepsprofiel logopedist, 1991 zijn onderwijsgebieden beschreven en voor ieder onderwijsgebied zijn een aantal domeinen geformuleerd. Per domein zijn eindtermen vastgesteld. De Rotterdamse opleiding logopedie is betrokken bij de hervorming van het beroepsprofiel in Het nieuwe Beroepsprofiel logopedist is in 2003 vastgesteld en bestaat uit rollen, kerntaken en beroepscompetenties. Op initiatief van het Studie Richtings Overleg Logopedie zijn de rollen, kerntaken en beroepscompetenties uit het Beroepsprofiel logopedist, 2003 vertaald naar een landelijk competentieprofiel Logopediestudent COMPASS, Dit document beschrijft samen met het NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 17

18 Beroepsprofiel logopedist, 2003 de eindkwalificaties voor de Rotterdamse opleiding logopedie. Zowel het beroepsprofiel als het opleidingsprofiel is tot stand gekomen in overleg met de NVLF, logopedisten uit diverse werkvelden, docenten van opleidingen logopedie, studenten, stagebegeleiders en vertegenwoordigers van het werkveld. Het panel heeft vertegenwoordigers van het werkveld gesproken en vernam van hen dat zij in kunnen stemmen met de eindtermen die de opleiding hanteert en de competenties die de opleiding vanaf 2005 hanteert. De opleiding neemt indirect deel aan een Europees samenwerkingsverband, CPLOL (Comité Permanent de Liaison des Orthophonistes/ Logopèdes de l Union Européenne) Het Nederlandse competentieprofiel logopedist heeft als uitgangspunt gediend voor het Europese competentieprofiel dat onlangs tot stand is gekomen. Daarnaast neemt de opleiding actief deel aan congressen die door het CPLOL worden georganiseerd. De opleiding logopedie valt onder de Wet BIG. Deze wet geeft kaders weer met betrekking tot het beroep logopedist. Facet 1.2 Niveau bachelor Ergotherapie: goed Fysiotherapie: goed Logopedie: goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Het oordeel wordt voor de opleiding ergotherapie als volgt beargumenteerd: De opleiding ergotherapie hanteert de Dublin-descriptoren om het hbo-niveau van de eindtermen te borgen. De Dublin-descriptoren worden gedekt door de landelijk vastgestelde eindtermen van de opleidingen ergotherapie. Deze eindtermen zijn gespecificeerd en vastgelegd in het document Eindtermen voor de opleiding Ergotherapie, De landelijk vastgestelde eindtermen zijn ontleend aan het landelijk Beroepsprofiel ergotherapeut, De daarin geformuleerde beroepstaken zijn geclusterd in drie taakgebieden, waarvoor onderwijsgebieden zijn beschreven en voor ieder onderwijsgebied zijn een aantal domeinen geformuleerd. Per domein zijn eindtermen vastgesteld. De vertaling van taakgebieden naar domeinen maakt niveauontwikkeling bij studenten mogelijk. De opleiding heeft de eindtermen in de Studiegids (2004) weergegeven. De opleiding geeft in een overzicht de relatie weer tussen de drie domeinen van de opleiding, de Dublin-descriptoren en de zeven competenties van de Algemene Beroepsvaardigheden van de Hogeschool Rotterdam. Het panel constateert dat de eindtermen die de opleiding hanteert, aansluiten bij de Dublin-descriptoren. De opleiding moet voldoen aan de Wet BIG. Hierin is voor het beroep ergotherapeut een beschrijving van titel, opleiding en deskundigheid vastgelegd. Daarnaast staat beschreven 18 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

19 welke onderdelen de opleiding moet bevatten en aan welke eisen de beroepsvoorbereidende perioden (stages) moeten voldoen. Hiermee wordt mede het niveau geborgd. Het oordeel wordt voor de opleiding fysiotherapie als volgt beargumenteerd: De opleiding fysiotherapie hanteert de Dublin-descriptoren om het hbo-niveau van de eindtermen te borgen. De Dublin-descriptoren worden gedekt door de landelijk vastgestelde eindtermen van de opleidingen fysiotherapie. Deze eindtermen zijn gespecificeerd weergegeven in Eindtermen voor de opleiding Fysiotherapie, De landelijk vastgestelde eindtermen zijn ontleend aan het landelijk Beroepsprofiel fysiotherapeut, De landelijke eindtermen zijn geclusterd in vijf onderwijsgebieden. De opleiding geeft in een overzicht de relatie weer tussen de vijf onderwijsgebieden van de opleiding, de Dublin-descriptoren en de zeven competenties van de Algemene Beroepsvaardigheden van de Hogeschool Rotterdam. Het panel constateert dat de eindtermen die de opleiding hanteert, aansluiten bij de Dublin-descriptoren. De opleiding heeft de gehanteerde eindtermen in de Studiegids (2004) weergegeven. de competenties zijn in de Studiegids (2005) opgenomen. De opleiding moet eveneens voldoen aan de Wet BIG. Hierin is voor het beroep fysiotherapeut een beschrijving van titel, opleiding en deskundigheid vastgelegd. Daarnaast staat beschreven welke onderdelen de opleiding moet bevatten en aan welke eisen de beroepsvoorbereidende perioden moeten voldoen. Hiermee wordt mede het niveau geborgd. Het oordeel wordt voor de opleiding logopedie als volgt beargumenteerd: De opleiding logopedie hanteert de Dublin-descriptoren om het hbo-niveau van de eindtermen te borgen. De Dublin-descriptoren worden gedekt door de landelijk vastgestelde eindtermen van de opleidingen logopedie. Deze eindtermen zijn vastgelegd in het document Eindtermen voor de opleiding Logopedie, De landelijk vastgestelde eindtermen zijn ontleend aan het landelijk Beroepsprofiel logopedist, De landelijke eindtermen zijn geclusterd in tien taakgebieden en zijn vertaald naar acht onderwijsgebieden. De opleiding geeft in een overzicht de relatie weer tussen de acht onderwijsgebieden van de opleiding, de Dublin-descriptoren en de zeven competenties van de Algemene Beroepsvaardigheden van de Hogeschool Rotterdam. Het panel constateert dat de eindtermen die de opleiding hanteert, aansluiten bij de Dublin-descriptoren. Het landelijke competentieprofiel Logopediestudent COMPASS, 2004 omvat kerncompetenties en deelcompetenties en zijn opgenomen in de Studiegids (2004). De deelcompetenties zijn in het beroepsprofiel uitgewerkt in vijf beheersingsniveaus. Niveau vijf is het niveau van de beginnende hbo-beroepsbeoefenaar. Van elk van de niveaus wordt een omschrijving gegeven en wordt aangegeven op welk moment in het studietraject het moet worden bereikt. De opleiding moet voldoen aan de Wet BIG. Hierin is voor het beroep logopedist een beschrijving van titel, opleiding en deskundigheid vastgelegd. Daarnaast staat beschreven welke onderdelen de opleiding moet bevatten en aan welke eisen de NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 19

20 beroepsvoorbereidende perioden moeten voldoen. Hiermee wordt mede het niveau geborgd. Facet 1.3 Oriëntatie hbo bachelor Ergotherapie: goed Fysiotherapie: goed Logopedie: goed Criteria - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hboopleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt voor de opleiding ergotherapie als volgt beargumenteerd: De eindtermen die de opleiding ergotherapie hanteert staan geformuleerd in Eindtermen voor de opleiding Ergotherapie, 1997 en zijn ontleend aan het Beroepsprofiel ergotherapeut, 1992 van de NVE (vergelijk facetten 1.1 en 1.2). De competenties zijn op de geactualiseerde versie van het Beroepsprofiel ergotherapeut, 1999 van de NVE gebaseerd. Het document Eindtermen voor de opleiding Ergotherapie, 1997 is in samenwerking met werkveld- en onderwijsdeskundigen tot stand gekomen. De Wet BIG omvat onder andere een beschrijving van de titel ergotherapeut (vergelijk facet 1.2). De titel ergotherapeut is hiermee wettelijk beschermd en mag gevoerd worden wanneer een opleiding ergotherapie in Nederland met succes is doorlopen. De Rotterdamse ergotherapie leidt op tot de graad Bachelor of Health. De opleiding ergotherapie beschikt over internationale erkenning van de World Federation of Occupational Therapist (WFOT). De werkveldcommissie bestaat uit Nederlandse contacten, voornamelijk uit de paramedische sector ergotherapie. De werkveldcommissie fungeert als klankbord voor de gehele beroepspraktijk voor de opleiding. Het panel heeft notulen en agenda s van bijeenkomsten van de werkveldcommissie bestudeerd. Daaruit bleek dat de werkveldcommissie zich voornamelijk richt op de ontwikkelingen binnen het werkveld, in relatie tot de onderwijsontwikkeling en de doelstellingen binnen de opleiding. Daarnaast heeft de opleiding contacten met de beroepspraktijk middels eigen docenten. Een aantal is werkzaam in de beroepspraktijk, een aantal neemt deel aan de kenniskringen Arbeid en Gezondheid en Transities in Zorg (zie verder facet 3.1) en een aantal onderhoudt contacten met het beroepenveld door stage- en afstudeerprojecten van studenten. Uit de gevoerde gesprekken blijkt dat de opleiding ergotherapie het Rotterdams accent bepaalt door de mate van handvaardigheid en creativiteit in het programma, de aanwezige kenniskringen Arbeid en Gezondheid en Transities in Zorg, de toepassing van evidence-based practice en interprofessioneel samenwerken. Het panel is hierover positief. Opvallend zijn de mate van handvaardigheid in het programma en de uitvoering 20 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

21 van de afstudeeropdracht met andere disciplines, maar de aanwezigheid van kenniskringen en de toepassing van evidence-based practice zijn aldus het panel niet specifiek Rotterdams. Het panel constateert, op basis van de gevoerde gesprekken en het bestudeerde materiaal, dat de eindtermen van de opleiding het niveau van de ergotherapeut weerspiegelen en in samenspraak met het werkveld tot stand zijn gekomen. Het panel heeft met vertegenwoordigers van het werkveld en werkveldcommissie gesproken en constateert dat de opleiding zich richt op de beroepspraktijk. De opleiding stemt de doelstellingen regelmatig af met vertegenwoordigers van het werkveld en ook met eigen medewerkers. Het oordeel wordt voor de opleiding fysiotherapie als volgt beargumenteerd: De eindtermen die de opleiding fysiotherapie hanteert staan geformuleerd in Eindtermen voor de opleiding Fysiotherapie, 1997 en zijn ontleend aan het Beroepsprofiel fysiotherapeut, 1998 van de KNGF (vergelijk facetten 1.1 en 1.2). De competenties zijn op de geactualiseerde conceptversie van het Beroepsprofiel fysiotherapeut, 2005 van de KNGF gebaseerd. Het document Eindtermen voor de opleiding Fysiotherapie, 1997 is in samenwerking met werkveld- en onderwijsdeskundigen tot stand gekomen. De Wet BIG omvat onder andere een beschrijving van de titel fysiotherapeut (vergelijk facet 1.2). De titel fysiotherapeut is hiermee wettelijk beschermd en mag gevoerd worden wanneer een opleiding fysiotherapie in Nederland met succes is doorlopen. De Rotterdamse fysiotherapie leidt op tot de graad Bachelor of Health. De opleiding fysiotherapie heeft haar visie op het beroep beschreven in Meer Dimensionaal Belasting Belastbaarheidsmodel. De eindtermen in het onderwijsgebied fysiotherapeutische zorg: methodisch technisch handelen weerspiegelen deze visie. De werkveldcommissie bestaat uit Nederlandse contacten, voornamelijk uit de paramedische sector fysiotherapie. De werkveldcommissie fungeert als klankbord voor de gehele beroepspraktijk voor de opleiding. Het panel heeft notulen en agenda s van bijeenkomsten van de werkveldcommissie bestudeerd. Daaruit bleek dat de werkveldcommissie zich voornamelijk richt op de doelstellingen van de opleiding en de vernieuwingen binnen de opleiding. Daarnaast heeft de opleiding contacten met de beroepspraktijk middels eigen docenten (zie verder facet 3.1). Naast de werkveldcommissie wordt de actualiteit van de kwalificaties bevorderd door de stageveld bijeenkomsten die de opleiding organiseert. Uit de gevoerde gesprekken blijkt dat de opleiding het Rotterdams accent bepaalt door het ontwikkelde theoretisch fundament, de toepassing van evidence-based practice en interprofessioneel samenwerken. Het panel is hierover positief. Opvallend vindt het panel de uitvoering van de afstudeeropdracht in een paramedisch breed onderwijsprogramma. De uitvoering van evidence-based practive vindt het panel niet specifiek Rotterdams, hoewel de opleiding wel aantoont dat er sprake is van een Rotterdamse inkleuring (zie bijvoorbeeld Meer Dimensionaal Belasting Belastbaarheidsmodel en De kunst van het hulpverlenen). Het panel constateert, op basis van de gevoerde gesprekken en het bestudeerde materiaal, dat de eindtermen van de opleiding het niveau van de fysiotherapeut weerspiegelen en in samenspraak met het werkveld tot stand zijn NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 21

22 gekomen. Het panel heeft met vertegenwoordigers van het werkveld gesproken en constateert dat de opleiding zich richt op de beroepspraktijk. De opleiding stemt de doelstellingen regelmatig af met vertegenwoordigers van het werkveld en ook met eigen medewerkers. Het oordeel wordt voor de opleiding logopedie als volgt beargumenteerd: De eindtermen die de opleiding logopedie hanteert staan geformuleerd in Eindtermen voor de opleiding Logopedie, 1997 en zijn ontleend aan het Beroepsprofiel logopedist, 1991 van de NVLF (vergelijk facetten 1.1 en 1.2). De competenties zijn op de geactualiseerde versie van het Beroepsprofiel logopedist, 2003 van de NVLF gebaseerd. Het document Eindtermen voor de opleiding Logopedie, 1997 is in samenwerking met werkveld- en onderwijsdeskundigen tot stand gekomen. De Wet BIG omvat onder andere een beschrijving van de titel logopedist (vergelijk facet 1.2). De titel logopedist is hiermee wettelijk beschermd en mag gevoerd worden wanneer een opleiding logopedie in Nederland met succes is doorlopen. De Rotterdamse logopedie leidt op tot de graad Bachelor of Health. De werkveldcommissie bestaat uit Nederlandse contacten uit de sector logopedie. De werkveldcommissie fungeert als klankbord voor de gehele beroepspraktijk voor de opleiding. Het panel heeft notulen en agenda s van bijeenkomsten van de werkveldcommissie bestudeerd. Daaruit bleek dat de werkveldcommissie zich richt op ontwikkelingen binnen het werkveld en vernieuwingen binnen de opleiding. Het Beroepsprofiel logopedist, 2003 en COMPASS zijn besproken in de commissie en de ontvangen feedback is, aldus het zelfevaluatierapport, doorgespeeld naar landelijke projectgroepen. Daarnaast heeft de opleiding contacten met de beroepspraktijk middels eigen docenten (zie verder facet 3.1). Het Rotterdamse accent wordt bepaald door de nadruk op persoonlijke en communicatieve ontwikkeling en door interprofessioneel samenwerken. In het curriculum zijn opdrachten geformuleerd, waaronder de afstudeeropdracht, die studenten met collega-studenten van andere paramedische opleidingen uitvoeren. Het panel constateert, op basis van de gevoerde gesprekken en het bestudeerde materiaal, dat de eindtermen van de opleiding het niveau van de logopedist weerspiegelen en in samenspraak met het werkveld tot stand zijn gekomen. Het panel heeft met vertegenwoordigers van het werkveld gesproken en constateert dat de opleiding zich richt op de beroepspraktijk. De opleiding stemt de doelstellingen regelmatig af met vertegenwoordigers van het werkveld en ook met eigen medewerkers. 22 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

23 Onderwerp 2 PROGRAMMA Facet 2.1 Eisen hbo Ergotherapie: goed Fysiotherapie: goed Logopedie: goed Criteria - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt voor de opleiding ergotherapie als volgt beargumenteerd: Bestudering van het studiemateriaal door het panel laat zien dat diverse bronnen van vakliteratuur (boeken, artikelen en digitale bronnen) worden gebruikt bij het verwerven van kennis. In de Studiegids (2004) is de verplichte boekenlijst opgenomen. Verder staat de gebruikte vakliteratuur per module beschreven in een studiehandleiding. De opleiding maakt gebruik van Engelstalige vakboeken. Het Nederlands Tijdschrift voor Ergotherapie staat eveneens op de boekenlijst. De gebruikte software is aanwezig. De curriculumcommissie actualiseert jaarlijks de verplichte en de aanbevolen literatuurlijst op basis van adviezen van docenten en studenten uit het klassenvertegenwoordigeroverleg. Studenten, met wie het panel sprak, geven aan dat zij tevreden zijn over het gebruikte studiemateriaal. Het panel constateert dat het studiemateriaal actuele vakliteratuurboeken omvat. Het panel heeft studiehandleidingen bestudeerd en constateert dat deze goed weergegeven wat studenten kunnen verwachten en wat er van hen verwacht wordt. Naast een algemene doelstelling van de module, staan bijvoorbeeld leerdoelen, toetsvorm en criteria beschreven. In opdrachten moeten studenten laten zien hoe zij systematisch onderzoek moeten toepassen. In de modulen evidence-based practice leren studenten om artikelen op bewijskracht te beoordelen. In de afstudeeropdracht moet de student laten zien dat hij in staat is een plan of advies te onderbouwen vanuit een theoretisch concept. Het panel heeft dit ook in voldoende mate kunnen vaststellen in de afstudeeropdrachten. Daarnaast zijn studenten bij de afstudeeropdracht verplicht van verschillende bronnen gebruik te maken, waarvan minimaal vijf internationale bronnen. Studenten hebben op verschillende manieren contact met de actuele beroepspraktijk, blijkend uit bestudering van het programma en weergegeven in het zelfevaluatierapport. In het eerste en tweede studiejaar hebben studenten een stageprogramma in het kader van respectievelijk een beroeps- en werkveldoriëntatie. Modulen integratie en NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 23

24 beroepsvaardigheden zijn gerelateerd aan de beroepspraktijk. Deze modulen komen in het tweede en het derde jaar aan bod. In de tweede helft van het derde jaar vindt de eerste beroepsvoorbereidende stage plaats van twintig weken. Gevolgd door de tweede stage van twintig weken in de eerste helft van het vierde jaar. De twee grote stages vinden in verschillende instellingen plaats. De tweede stage kan ook een internationale stage zijn. In de tweede helft van het vierde jaar vindt de afstudeeropdracht plaats. Verder wijst bestudering van het programma uit dat in iedere module in meer of mindere mate aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal omvat. Veelal door casussen die aan de beroepspraktijk zijn ontleend. Deze heeft het panel bij verschillende programmaonderdelen gezien. Gedurende de gehele opleiding krijgen studenten les van docenten die naast hun taken binnen de opleiding een functie vervullen in de beroepspraktijk. Uit het gesprek met de studenten blijkt dat zij hierover tevreden zijn. De curriculumcommissie heeft tot taak het actueel houden van het studiemateriaal. Zij ziet er op toe dat actuele ontwikkelingen uit de beroepspraktijk worden vertaald naar onderwijsinhoud. De curriculumcommissie doet wijzigingsvoorstellen met betrekking tot actualisering. Deze voorstellen worden in het docententeam besproken. De studenten zijn, volgens het Tevredenheidsonderzoek (2003), tevreden over de relatie tussen theorie en praktijk (score 78 procent). Deze score geeft de mate van tevredenheid op een vierpuntsschaal weer 2 (vergelijk facet 5.1). Uit de gesprekken met studenten en alumni constateert het panel dat zij tevreden zijn over de wijze waarop de studenten in aanraking komen met de actuele beroepspraktijk. Zij geven aan voldoende cliëntcontacten te hebben gehad en dat de docenten in voldoende mate de relatie met de beroepspraktijk leggen. Studenten vinden vooral de stages een belangrijke rol vervullen in de voorbereiding op de beroepspraktijk. Na bestudering van het studiemateriaal en het programma, constateert het panel dat studenten in voldoende mate in aanraking komen met de actuele beroepspraktijk via stages en opdrachten. Het panel constateert na bestudering van het programma dat studenten gedurende het gehele programma ergotherapeutische handelingen verrichten. De modulen die hierop betrekking hebben behoren tot de vaardigheidslijn. Daarnaast worden modulen evidence-based practice in toenemende mate in skillslabs aangeboden. Hierin worden onder andere therapeut-cliënt-situaties uitgevoerd. De opleiding geeft in het zelfevaluatierapport aan dat het beroepsvaardighedenonderwijs via de skillslab-methode is ontwikkeld, in een samenwerkingsverband tussen verschillende Nederlandse opleidingen ergotherapie en het werkveld. Na bestudering van het programma blijkt tevens dat de opleiding workshops integreert in modulen of onderdelen daarvan (vergelijk facet 2.7) waardoor studenten (beroeps-) vaardigheden aanleren. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de modulen ergotherapie en arbeid, ergotherapie en wonen, tillen en verplaatsen en de module adviseren. 2 Het percentage uit het Tevredenheidsonderzoek (2003) geeft weer hoeveel procent van de respondenten matig of zeer tevreden is. De mate van tevredenheid is op een vierpuntsschaal als volgt weergegeven: zeer ontevreden, ontevreden, matig tevreden en zeer tevreden. 24 NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie

25 Het oordeel wordt voor de opleiding fysiotherapie als volgt beargumenteerd: Bestudering van het studiemateriaal door het panel laat zien dat diverse bronnen van vakliteratuur (boeken, artikelen en digitale bronnen) worden gebruikt bij het verwerven van kennis. In de Studiegids (2004) is de verplichte boekenlijst opgenomen. Verder staat de gebruikte vakliteratuur per module beschreven in een studiehandleiding. De opleiding maakt gebruik van Engelstalige vakboeken. Het panel oordeelt positief over de gehanteerde literatuurlijst. Studenten worden aldus de opleiding gestimuleerd om van verschillende bronnen gebruik te maken. De curriculumcommissie actualiseert jaarlijks de verplichte en de aanbevolen literatuurlijst op basis van adviezen van docenten en studenten vanuit de Studentenraad. Studenten, met wie het panel sprak, geven aan dat zij tevreden zijn over het gebruikte studiemateriaal. Het panel constateert dat het studiemateriaal actuele vakliteratuurboeken omvat. Het panel heeft studiehandleidingen bestudeerd en constateert dat deze goed weergegeven wat studenten kunnen verwachten en wat er van hen verwacht wordt. Naast een algemene doelstelling van de module, staan bijvoorbeeld leerdoelen, toetsvorm en criteria beschreven. In opdrachten moeten studenten laten zien hoe zij systematisch onderzoek moeten toepassen. In de modulen wetenschappelijk onderzoek leren studenten om artikelen op bewijskracht te beoordelen. Studenten worden onderwezen in zoekstrategieën. Op deze wijze worden zij gestimuleerd om van verschillende bronnen gebruik te maken. In de afstudeeropdracht moet de student laten zien dat hij in staat is een plan of advies te onderbouwen vanuit een theoretisch concept. Het panel heeft dit ook in voldoende mate kunnen vaststellen in de afstudeeropdrachten. Daarbij zijn studenten verplicht van verschillende bronnen gebruik te maken, waaronder internationale bronnen. Studenten hebben op verschillende manieren contact met de actuele beroepspraktijk, zoals weergegeven in het zelfevaluatierapport en uit de gevoerde gesprekken en het bestudeerde studiemateriaal blijkt. Studenten worden op de beroepspraktijk voorbereid middels de klinische lessen, fysiotherapeutische verrichtingen en patiëntinteracties. In het kader van oriëntatie vinden modulen binnen de integratielijn (binnenschools) plaats. Binnen de fysiotherapeutische verrichtingen worden technische fysiotherapeutische handelingen geoefend en gestuurd. Het eerste contact met de beroepspraktijk vindt plaats in het eerste jaar in de modulen patiëntinteracties. Binnen deze modulen worden opdrachten uitgevoerd in een gesimuleerde omgeving binnen de opleiding. De opdrachten en casuïstieken die hiervoor gebruikt worden zijn afkomstig vanuit de beroepspraktijk. In het tweede en het derde jaar komen studenten in aanraking met de beroepspraktijk middels de klinische lessen. Studenten krijgen in groepjes les van een fysiotherapeut in een klinische instelleling. Hierop volgend beginnen de studenten in de tweede helft van het derde jaar met de stage. De stage loopt door tot halverwege het vierde jaar en vindt plaats bij drie verschillende instellingen. In de tweede helft van het vierde jaar studeert de student af. Verder wijst bestudering van het programma uit dat in iedere module in meer of mindere mate aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal omvat. Veelal door casussen die aan de beroepspraktijk zijn ontleend. Deze komen op verschillende manieren terug in het curriculum. NQA - visitatie Hogeschool Rotterdam, cluster Paramedisch: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie 25