Hogeschool Utrecht. Opleidingen: HBO-V, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal. Visitatiedata: 25 april 2006

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hogeschool Utrecht. Opleidingen: HBO-V, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal. Visitatiedata: 25 april 2006"

Transcriptie

1 Hogeschool Utrecht Opleidingen: HBOV, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedata: 25 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2006

2 2 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per onderwerp Schematisch overzicht oordelen Totaaloordeel 11 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstellingen van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 17 Onderwerp 3 Inzet van personeel 27 Onderwerp 4 Voorzieningen 30 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 32 Onderwerp 6 Resultaten 34 Deel C: Bijlagen 39 Bijlage 1 Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 40 Bijlage 2 Deskundigheden panelleden 45 Bijlage 3 Bezoekprogramma 49 Bijlage 4 Kengetallen 50 Bijlage 5 Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 54 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 3

4 4 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

5 Deel A: Onderwerpen NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 5

6 6 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van een panel dat in opdracht van NQA de opleiding HBO V van de Hogeschool Utrecht heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek vond plaats in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is feitelijk gestart in januari 2006, het moment waarop de opleiding haar zelfevaluatierapport bij de NQA aanleverde. Als onderdeel van het onderzoek was er een panelbezoek aan de opleiding. Dit bezoek vond plaats op 25 april Het panel bestond uit de volgende personen: Mevrouw H.A.M.Groenendaal De heer drs. R.Heijnen (domeinpanellid) De heer E. Drost studentpanellid); Mevrouw drs. M.E.Voorthuis (NQAauditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de toenmalige NAO (12 mei 2003), nu NVAO. Het panel beschikt over domeinspecifieke deskundigheid, onderwijs en auditdeskundigheid en deskundigheid over de internationale ontwikkelingen van de discipline (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport, waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent), zoals die door de NVAO is voorgeschreven. Dit facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De Hogeschool Utrecht (HU) heeft zes faculteiten, verdeeld naar verschillende domeinen, waarvan de Faculteit Gezondheidszorg (FG) er één is. De FG heeft drie instituten, te weten het Instituut voor Bewegingsstudies, het Instituut voor Paramedische studies en het Instituut voor Verpleegkundige studies (IVS). De drie instituten bieden samen in totaal negen bacheloropleidingen aan en drie masteropleidingen. De instituten zijn in 2005 ingesteld, als operationeel organisatiekader binnen de FG. In studeren er in totaal studenten aan de verschillende opleidingen binnen de FG. Aan het IVS studeren circa 1800 studenten. De overige twee instituten in de faculteit hebben ongeveer dezelfde omvang. Van de 1800 studenten van het IVS doet meer dan de helft de bacheloropleiding HBOV. Er zijn ruim zestig medewerkers verbonden aan het IVS. Naast de NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 7

8 opleiding HBOV verzorgt het IVS een aantal posthboopleidingen. Tevens verzorgt zij In de Academie Gezondheidszorg Utrecht de professionele masteropleidingen Advanced Nursing Practice en Physician Assistent. De opleiding HBOV bestaat al meer dan dertig jaar. Zij verzorgt een voltijd, een deeltijd en een duale variant. Haar missie is afgeleid van die van het IVS. Dit instituut wil een breed en samenhangend aanbod van verpleegkundig onderwijs aanbieden op bachelor, master en (post)hboniveau, dat aansluit op de loopbanen in het beroepsveld. Hiertoe werkt zij samen met de beroeps en onderwijspraktijk; zij wil bijdragen aan de verbetering van de patiënten door goede beroepsbeoefenaren af te leveren. De opleiding HBOV is verantwoordelijk voor de realisatie van de hoofdpunten uit de missie van het IVS op bachelorniveau. In dit kader leidt zij studenten op tot zelfstandige HBOV professionals op niveau 5. Zij dienen deskundig te zijn in klinisch redeneren en in het professioneel ingaan op de problematiek van de patiënt. Zij neemt een sterke strategische positie in binnen het werkveld, het onderwijsveld en in de HU, aldus de Managementreview (1 februari 2006) van de opleiding. De vorige visitatie vond plaats in De resultaten ervan zijn beschreven in het rapport: Take 5Visitatierapport Hoger Beroeps Opleiding tot Verpleegkundige (HBOraad, Den Haag, 2002). 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel heeft plaatsgevonden conform de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. De visitatie vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding(en) geldt (zie facet 1.2). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQAauditor het concept zelfevaluatierapport gecheckt op kwaliteit en compleetheid. Daarna heeft de auditor in een informatieanalyse de bijlagen bij het rapport en het overige materiaal dat de opleiding tijdens het bezoek ter inzage legt gecheckt op het informatiegehalte. In diezelfde periode (maart, april 2006) hebben de panelleden zich inhoudelijk voorbereid op het bezoek, dat plaatsvond in april Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport en de bijlagen, formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQAauditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQAauditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het bezoek door het panel concreet voorbereid. 8 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

9 De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQAauditor heeft met de domeindeskundige(n) in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleidingen (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met de faculteitsdirectie en het opleidingsmanagement. Verder is gesproken met docenten en studenten. Met afgestudeerden en werkveldvertegenwoordigers is een gezamenlijk gesprek gevoerd. Aan het begin en tijdens het bezoek is ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel zogenaamde schakelmomenten ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden schriftelijk beargumenteerd. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een Facetrapport en een Onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport wordt door de opleiding accreditatie aangevraagd bij de NVAO. In het facetrapport wordt door NQA gerapporteerd op facetniveau. De opleiding heeft in juni 2006 een concept van dit rapport voor een check op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het onderwerprapport wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in september 2006 voor een check op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in september Het visitatierapport is uiteindelijk in oktober 2006 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van weging van de oordelen op facetniveau. NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 9

10 In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. Daar waar een argumentatie/beoordeling voor de deeltijd of de duale variant afwijkt van de voltijd, is dit expliciet vermeld. Indien niet vermeld, gelden voor de deeltijd en de duale variant dezelfde argumentatie/oordelen als voor de voltijdopleiding. Voor de landelijke vergelijking van kengetallen maakt het panel gebruik van de centraal geregistreerde gegevens van het CRIHO, aangezien deze een vergelijkbaarheid mogelijk maken. 1.5 Oordelen per onderwerp Doelstellingen opleiding Het oordeel over de facetten Domeinspecifieke eisen, Niveau bachelor en Oriëntatie HBO bachelor is goed. Het oordeel over het onderwerp Doelstellingen is derhalve positief Programma Het oordeel over de facetten Eisen HBO, Samenhang in het opleidingsprogramma, Afstemming tussen vormgeving en inhoud, Studielast, Beoordeling en toetsing is voldoende. Het oordeel over de facetten Relatie doelstellingen en inhoud programma en Duur is goed. Het oordeel over het onderwerp Programma is derhalve positief Inzet van personeel Het oordeel over het facetten Eisen HBO is voldoende. Het oordeel over de facetten Kwantiteit personeel en Kwaliteit personeel is goed. Het oordeel over het onderwerp Inzet van Personeel is derhalve positief Voorzieningen Het oordeel over het facet Materiële voorzieningen is goed en het oordeel over Studiebegeleiding is voldoende. Het oordeel over het onderwerp Materiële voorzieningen is derhalve positief Interne kwaliteitszorg Het oordeel over de facetten Evaluatieresultaten en Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld is voldoende. Het oordeel over het facet Maatregelen tot verbetering is goed. Het oordeel over het onderwerp Interne Kwaliteitszorg is derhalve positief Resultaten Het oordeel over de facetten Gerealiseerd niveau en Onderwijsrendement is voldoende. Het oordeel over het onderwerp Resultaten is derhalve positief. 10 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

11 1.6 Schematisch overzicht oordelen Totaaloverzicht van oordelen op facet en onderwerpniveau Onderwerp/Facet voltijd deeltijd duaal Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen goed goed goed 1.2 Niveau bachelor goed goed goed 1.3 Oriëntatie HBO bachelor goed goed goed Totaaloordeel positief positief positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen HBO voldoende voldoende voldoende 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud goed goed goed programma 2.3 Samenhang in voldoende voldoende voldoende opleidingsprogramma 2.4 Studielast voldoende voldoende voldoende 2.5 Instroom goed goed goed 2.6 Duur goed goed goed 2.7 Afstemming tussen vormgeving en voldoende voldoende voldoende inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing voldoende voldoende voldoende Totaaloordeel positief positief positief Onderwerp 3 Inzet van Personeel 3.1 Eisen HBO voldoende voldoende voldoende 3.2 Kwantiteit personeel goed goed goed 3.3 Kwaliteit personeel goed goed goed Totaaloordeel positief positief positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen voldoende voldoende goed 4.2 Studiebegeleiding voldoende voldoende voldoende Totaaloordeel positief positief positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitzorg 5.1 Evaluatie resultaten voldoende voldoende voldoende 5.2 Maatregelen tot verbetering goed goed goed 5.3 Betrekken van medewerkers, voldoende voldoende voldoende studenten, alumni en het beroepenveld Totaaloordeel positief positief positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerde niveau voldoende voldoende voldoende 6.2 Onderwijsrendement voldoende voldoende voldoende Totaaloordeel positief positief positief 1.7 Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan in paragraaf 1.5 waaruit blijkt dat de opleidingen op de zes de onderwerpen positief scoren, is de conclusie dat het totaaloordeel over de opleidingen positief is. NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 11

12 12 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

13 Deel B: Facetten NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 13

14 14 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

15 In het rapport wordt gebruik gemaakt van de resultaten van het Student Tevredenheidsonderzoek voor Propedeuse en Hoofdfasestudenten (STO, 2005), de Blokevaluaties en de jaarevaluatie De scores op het STO 2005 dienen voorzichtig te worden geïnterpreteerd,aangezien de respons 8%. Vanwege deze lage respons heeft de opleiding een extra jaarevaluatie gehouden. De respons hierop was 46%. Indien relevant wordt van de resultaten van deze evaluatie gebruik gemaakt. Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen goed Criteria De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft een brede oriëntatie op het vak van de verpleegkundige. Deze komt tot uitdrukking in de oriëntatie op de drie sectoren: AGZ, GGZ en MGZ. Zij baseert zich op het wettelijk kader BIG: Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg. Het profiel van de opleiding is gebaseerd op drie beleidsdocumenten, namelijk de Internationale code voor verpleegkundigen (International Courses of Nurses, 1973), het Beroepsprofiel van de HBOVerpleegkundige (1999) en het beroepsprofiel zoals beschreven in het document Gekwalificeerd voor de toekomst: kwalificatiestructuur en eindtermen voor de verpleging en verzorging (1996). De opleiding heeft haar curriculum in 2001 vernieuwd en heeft in dit kader haar eindtermen vastgelegd in het document Blauwdruk Competentiegericht curriculum HBOV (2005). In 2002 is een start gemaakt met het nieuwe curriculum en wordt het jaar voor jaar ingevoerd. Ten tijde van de visitatie (voorjaar 2006) waren alle vier de jaren van het curriculum gebaseerd op het nieuwe competentieprofiel. In het kader van het NQA niveauonderzoek heeft de opleiding de (inter)nationaal geaccepteerde beroeps en competentieprofielen vertaald naar meetinstrumenten om vervolgens de gerealiseerde kwalificaties van studenten en afgestudeerden vast te kunnen stellen. Het werkveld is nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van het nieuwe curriculum, door deelname aan de OnderwijsAdviesraad (OAR) en de klankbordgroep. Op regionaal niveau heeft de opleiding samen met een aantal ROC s een bestuurlijk convenant met werkgevers in de zorg afgesloten, om zo zorg en onderwijs af te stemmen op verpleging en verzorging in de regio. Volgens een interne audit die in 2004 is uitgevoerd en waarvan de resultaten zijn beschreven in de nota: Opleiding VerpleegkundeRapportge HvU Audit, (Utrecht, NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 15

16 februari 2005) sluiten de eindkwalificaties van de opleiding goed aan bij de eisen die hieraan zowel nationaal als internationaal worden gesteld. Het regionale beroepenveld deelt deze mening. Het panel is van oordeel dat de eindkwalificaties goed aansluiten bij de eisen van het beroepenveld en de eisen die door de buitenlandse vakgenoten worden gesteld. Facet 1.2 Niveau bachelor goed Criteria De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft bij het formuleren van haar eindkwalificaties gebruik gemaakt van het landelijk vastgestelde domeinspecifieke referentiekader, dat in het kader van het NQA niveauonderzoek is gemaakt. Dit landelijke referentiekader sluit tevens aan bij de Internationale code van verpleegkundigen (1973). Een belangrijk referentiepunt in het niveauonderzoek zijn de Dublindescriptoren. Uit de in 2004 gehouden interne audit bleek dat de opleiding de relatie tussen de gehanteerde niveaubeschrijving en de Dublindescriptoren beter zou moeten expliciteren. De opleiding heeft dit inmiddels gedaan en geeft hiervan een beschrijving in het al eerder genoemde document Blauwdruk (Utrecht, 2005). Een verdere uitwerking van de kwalificaties geeft de opleiding in de Competentiehandboeken. Het panel heeft een aantal van deze handboeken bekeken en heeft geconstateerd dat dit daadwerkelijk het geval is. De opleiding stelt in haar zelfevaluatie volgens het panel terecht vast dat haar kwalificaties aansluiten bij de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de bachelor kwalificaties. Facet 1.3 Oriëntatie HBO bachelor goed Criteria De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hboopleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft haar eindkwalificaties gebaseerd op 1) de wettelijke kaders voor verpleegkundige beroepsuitoefening (Wet BIG), 2) de notitie Met het oog op de toekomst, beroepscompetenties van de hboverpleegkundige (Pool et al. NIZW, 16 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

17 2001) en 3) op de competentiesets die zij in samenspraak met het verpleegkundige beroepenveld heeft opgesteld. Medewerkers van de opleiding zijn betrokken geweest bij de ontwikkeling van de sectorspecifieke competentiesets voor de sectoren AGZ en MGZ, met name de huisartsenzorg. De opleiding participeert voor wat betreft de GGZ in een project, waarin wordt geprobeerd om een samenhangend opleidingsaanbod op het terrein van GGZ binnen de BAMAkaders te ontwikkelen (Discussienota mini VOBC, HU UMC, september 2005). Op basis van de (landelijk) vastgestelde kaders (zie facet 1.1) biedt de opleiding een generieke HBOVopleiding die de afgestudeerden goed dient voor te bereiden op functies in diverse complexe zorgsettings, zo vermeldt het zelfevaluatierapport. Het kwaliteitsniveau dat de afgestudeerde bachelor Verpleegkunde als beginnend beroepsbeoefenaar dient te hebben, wordt volgens het panel op een heldere wijze beschreven in de notitie Blauwdruk (Utrecht, 2005). In de notitie worden drie domeinen onderscheiden: de zorg, de organisatie van zorg en beroep. Binnen deze drie domeinen vervult de verpleegkundige wisselend de vijf rollen: die van zorgverlener, regisseur, ontwerper, coach en beroepsbeoefenaar. De belangrijkste taakgebieden zijn: de methodische beroepsuitoefening, de gezondheidszorgvoorlichting (GVO), preventie en voorlichting, coördineren en organiseren van zorg, werkbegeleiding, kwaliteitszorg en deskundigheidsbevordering. Samen met het lectoraat Verpleegkundige en paramedische zorg voor mensen met chronische aandoeningen werkt de opleiding aan een borging van niveau 5 van het verpleegkundig onderwijs (Verpleegkundige op niveau, nu en in de toekomst, Utrecht, 2005). Het panel is van oordeel dat de eindkwalificaties van de opleiding zichtbaar in samenspraak met het relevante beroepenveld zijn geformuleerd en in ruim voldoende mate het niveau van de verpleegkundige beroepen weerspiegelen. Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen HBO voldoende Criteria Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 17

18 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Facet 2.1 De vormgeving en de inhoud van het competentiegerichte curriculum komen tot stand in samenwerking met zowel de lectoraten als de beroepspraktijk. Het lectoraat 'Verpleegkundige en paramedische zorg voor mensen met chronische aandoeningen' zorgt ervoor dat 'Evidence Based Practice' de basis vormt voor het curriculum. Dit is onder andere het geval in de minor Ouder worden we allemaal, die in november 2005 van start is gegaan. Verder zal Evidence Based Practice in het zogenaamde LOEP project (Leerlijn Onderzoek en Praktijk), dat in het voorjaar van 2006 is gestart, worden versterkt. Tevens levert het lectoraat een bijdrage aan het ontwikkelen van onderzoeksvaardigheden door het aanbieden van de leergang Wetenschap in Gezondheidszorgonderwijs, waaraan jaarlijks drie à vier docenten deelnemen. Onderzoekers van de lectoraten treden regelmatig op als gastdocent in de opleiding. Ook levert het lectoraat een bijdrage aan de minor: Op weg naar de wetenschap. Deelname aan deze minor geeft studenten de mogelijkheid om een aantal vrijstellingen te krijgen indien zij doorstromen naar een universitaire vervolgstudie. Praktijksituaties vormen een belangrijk uitgangspunt voor de vormgeving van het curriculum en het leerproces van studenten. Een voorbeeld hiervan is het Project Ketenzorg in het tweede jaar. Een ander voorbeeld is de aandacht die de opleiding besteedt aan chronisch zieken. De praktijkleerperiodes (de stages) spelen een belangrijke rol bij het verwerven van beroepsvaardigheden. Deze periodes zijn in alle drie de fasen: de propedeuse, de middenfase en de differentiatiefase van de opleiding geprogrammeerd. In de differentiatiefase dienen studenten beroepsproducten en diensten te genereren die zij nodig hebben in hun toekomstige beroep. Tevens worden ten behoeve van het vaardigheidsonderwijs realistische situaties nagebootst, waarbij al dan niet wordt gewerkt met simulatiepatiënten. De docenten met wie het panel heeft gesproken zijn van mening dat het competentiegerichte onderwijs uitstekend past bij het karakter van de opleiding. Studenten in het nieuwe curriculum zijn volgens de docenten meer zelfsturend dan studenten uit het oude curriculum. Ook de studenten zelf toonden zich in het gesprek met het panel enthousiast over het competentiegerichte curriculum, waarin veel aandacht wordt besteed aan het vaardighedenonderwijs. De vierdejaars studenten die nog het oude curriculum volgen vinden dat er te weinig aandacht wordt besteed aan de praktijk. Een ander middel om contacten te onderhouden met de beroepspraktijk is het betrekken van werkveldvertegenwoordigers bij de cursussen. De opleiding biedt studenten actuele en relevante vakliteratuur. De teamleiders actualiseren jaarlijks in samenwerking met de mediatheek de literatuurlijst. Docenten zijn lid van de mediatheekcommissie. Het panel heeft de literatuur bestudeerd en vindt, ondanks het feit dat deze voldoende actueel is, de keuze ervan niet erg ambitieus. Ook maakt de opleiding volgens het panel weinig gebruik van literatuur op het terrein van de psychiatrie. Echter in de mediatheek heeft het panel wel een aantal belangrijke boeken over de psychiatrie zien staan. Het bevreemdt het panel daarom 18 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

19 dat deze literatuur geen verplicht onderdeel uitmaakt van de boekenlijst van eerstejaars studenten. Er zijn nauwelijks Engelstalige boeken, die tot de verplichte literatuur behoren. Wel is een groot aantal Engelstalige tijdschriften in de bibliotheek aanwezig. Echter, het panel vindt dat studenten meer verplichte Engelstalige literatuur zouden moeten bestuderen, gelet op het feit dat de opleiding zich internationaal wil profileren. De docenten hebben het panel laten weten dat dit thans een aandachtspunt vormt. Zij stimuleren studenten om tenminste enkele Engelstalige artikelen te lezen. De studenten hebben dit bevestigd. Ook is er een Engelstalige minor. Docenten hebben de mogelijkheid om een cursus Engels te volgen. De vierdejaars studenten met wie het panel heeft gesproken zijn van oordeel dat er wat weinig verdiepende en Engelstalige literatuur in de mediatheek aanwezig is. Uit het Student Tevredenheidsonderzoek Hoofdfase (Utrecht, 2005) blijkt dat studenten tevreden zijn over de praktijkgerichtheid van de opleiding (score 3.0). Over de mate van betrokkenheid van vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk zijn zij minder tevreden (score 2.4). Dit geldt eveneens voor actualiteit van het studieprogramma (score 2.5). Uit de Blokevaluaties blijkt dat studenten in alle drie de fasen tevreden zijn over de praktijkgerichtheid van de opleiding. De opleiding heeft het voornemen om de praktijkgerichtheid verder te ontwikkelen. De differentiatiefase heeft hierbij de prioriteit. De interne auditcommissie beoordeelde in 2004 de praktijkgerichtheid van de opleiding als voldoende. Naast de al genoemde aandacht voor onderzoeksvaardigheden en 'Evidence Based Practice' zal de opleiding het aandeel van Anatomie, Fysiologie en Ziekteleer in het curriculum verstevigen, waarmee zij onder andere de vaardigheid van studenten om klinisch te redeneren wil versterken. Het panel ondersteunt dit streven en heeft er op basis van het gesprek met het management vertrouwen in dat dit voornemen daadwerkelijk wordt gerealiseerd. Het Student Tevredenheidsonderzoek Hoofdfase (Utrecht, 2005) laat zien dat studenten zeer tevreden zijn over het kunnen toepassen van onderzoeksvaardigheden in de praktijk (score 4). Studenten zijn blijkens ditzelfde onderzoek ook tevreden over het geïntegreerd kunnen toepassen van kennis, inzicht en vaardigheden in de beroepspraktijk (score 3.4). Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma goed Criteria Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 19

20 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft het ontwerp van haar curriculum beschreven in de notitie Blauwdruk (Utrecht, 2005). In het leerplanschema in Blauwdruk wordt aangegeven op welke wijze de verschillende onderdelen zijn verbonden aan de eindtermen ofwel kerncompetenties. In de Competentiehandboeken is het onderwijsprogramma concreet uitgewerkt tot en met het derde jaar. Het curriculum van het huidige vierde jaar is ontworpen aan de hand van de in de notitie Met het oog op de toekomst (2001) beschreven rollen, namelijk die van zorgverlener, regisseur, ontwerper, coach en beroepsbeoefenaar. In de Competentiehandboeken worden per onderdeel de leerdoelen, de inhoud, de werkvormen en de planning beschreven. Ook worden in deze handboeken het eindniveau van de twaalf competenties beschreven, uitgesplitst naar tussenniveaus. De opleiding geeft per competentie het niveau aan. Deze zijn voorgelegd aan vertegenwoordigers uit het werkveld. De verschillende competenties worden in het eerste en tweede jaar aangeleerd aan de hand van de onderscheiden patiëntcategorieën. In de differentiatiefase (het derde en vierde jaar) worden de competenties verder verdiept met behulp van casuïstiek en praktijkervaringen binnen één van de sectoren AGZ, GGZ of MGZ. Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma voldoende Criteria Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De samenhang van het programma wordt gerealiseerd door middel van zowel de inhoud, als het niveau en de gehanteerde didactiek. Verantwoordelijk voor de samenhang van het programma zijn de teams van telkens drie competentiecoördinatoren (één voor respectievelijk de propedeuse, de middenfase en de differentiatiefase). Het onderwijsprogramma is beschreven in de al eerder genoemde Competentiehandboeken. Hierin komen achtereenvolgens de leerdoelen, de inhouden, de werkvormen en de planning aan de orde. Bij elk programmaonderdeel wordt in de Handboeken een verbinding gelegd met een competentie uit de nota Met het oog op de toekomst ( 2001) en de nota Gekwalificeerd voor de toekomst (1996). Samenhang wordt ook gerealiseerd door middel van de vier leerlijnen:1) de conceptuele leerlijn, 2) de leerlijn studieloopbaanbegeleiding, 3) de ervaring/reflectieleerlijn en 4) de vaardighedenleerlijn. Deze lijnen geven sturing aan de leeractiviteiten van studenten en de daarin nagestreefde leerdoelen. Naast de leerlijnen wordt de didactiek van de opleiding in toenemende mate gekenmerkt door het concept van het integrale leren. In dit kader wordt in de propedeuse gewerkt volgens het principe van het ProbleemGestuurdOnderwijs (PGO). In de middenfase ligt de nadruk op het integrale leren, dat wordt gerealiseerd door middel van 20 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

21 projectonderwijs. En in de differentiatiefase worden de conceptuele, de vaardigheids en de reflectieve leerlijnen binnen het PGO onderwijs geïntegreerd in de integrale leerlijn. Na enige moeite is het panel gelukt om deze leerlijn te doorgronden. Samenhang tussen het binnenschoolse en buitenschoolse leren wordt gerealiseerd door studenten regelmatig te laten reflecteren op hun buitenschoolse (stage)ervaringen, met andere woorden hun handelen in de praktijk, hun loopbaanontwikkeling en hun eigen keuzes. Om de samenhang tussen het binnenschoolse en het buitenschoolse leren verder te versterken zal de opleiding in samenwerking met het werkveld voor de praktijkleerplaatsen 'werkpakketten' maken. Hierin zullen eisen worden geformuleerd waaraan studenten bij de start van een praktijkleerplaats moeten voldoen. Deze werkpakketten dienen tevens ter voorbereiding op de stage. De inhoudelijke samenhang van het programma wordt organisatorisch gewaarborgd door in elke onderwijsperiode van 10 weken een patiëntcategorie centraal te stellen. Studenten zijn volgens de resultaten van het Student Tevredenheidsonderzoek Hoofdfase (Utrecht, 2005) tevreden over de samenhang van het programma (score 3.0). De aansluiting van de theoretische en praktische onderdelen scoort minder (score 2.8). In het gesprek met het panel toonden de studenten zich matig tevreden over de samenhang van het programma. Zij vinden echter de opbouw niet altijd duidelijk. Duaal De interne auditcommissie heeft in 2004 ten aanzien van de duale variant de aanbeveling gedaan om de samenhang tussen werken en leren te versterken en het gewenste instapniveau van studenten bij de stages beter te expliciteren. In navolging hiervan heeft de opleiding in het tweede duale jaar de projecten beter afgestemd op de praktijkleerplaats. Bij de samenstelling van de projectgroepen wordt thans meer rekening gehouden met de dienstroosters van de studenten. Het duale onderwijs wordt gewijzigd. Het nieuwe duale model is in samenspraak met de duale partners ontwikkeld. In het nieuwe model zal de student om zich in de eerste twee jaar een brede basis te verwerven het voltijdprogramma volgen. In de differentiatiefase kan hij ervoor kiezen om een duaal traject te volgen. In dit nieuwe model komt het profielkenmerk van het duale onderwijs volgens de opleiding optimaal tot zijn recht, omdat studenten goed voorbereid worden om in het derde en vierde jaar als werknemer in de praktijk te functioneren. De duale studenten, die thans duaal onderwijs volgen, toonden zich in het gesprek met het panel meer tevreden over de samenhang van het programma dan de voltijd en de deeltijd studenten. Het panel hoopt dat ook in het nieuwe duale programma voldoende samenhang zal zijn. NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 21

22 Facet 2.4 Studielast Voldoende Criteria Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding realiseert een studeerbaar programma door middel van transparante roosters, motiverende werkvormen en veel persoonlijke begeleiding, zo vermeldt zij in haar zelfevaluatie. Ook het constructivistische onderwijsconcept, dat de eigen verantwoordelijkheid en een actieve houding van studenten stimuleert dient bij te dragen aan de studeerbaarheid. En door een afwisseling van werk en toetsvormen en het regelmatig verstrekken van opdrachten probeert de opleiding studenten te stimuleren tot regelmatig en intensief studeren. De opleiding probeert de studeerbaarheid verder te waarborgen door 1) een studieloopbaan en beroepsloopbaanbegeleiding, 2) een herkansingsbeleid, waarbij in de propedeuse elke toets twee herkansingen heeft en de overige drie jaren één herkansing, 3) een bindend studieadvies in de propedeuse van 42 EC s, 4) toelating tot de differentiatiefase na afronding van de propedeuse, 5) het digitale studievoortgangsinformatiesysteem OSIRIS en 6) het facultaire deficiëntieprogramma s voor wiskunde en biologie. De resultaten van het Student Tevredenheidsonderzoek Propedeuse (Utrecht, 2005) laten zien dat studenten tevreden zijn over de studeerbaarheid van het programma. Zij vinden de docenten goed bereikbaar (score 3.8) en noemen de opleiding goed te plannen (score 3.4). Het panel is van mening dat studenten in de projecten wat meer gestuurd zouden kunnen worden, zodat de studievoortgang (nog) beter kan worden gewaarborgd. Uit het Student Tevredenheidsonderzoek Hoofdfase (Utrecht, 2005) blijkt ook dat de studenten tevreden zijn over mogelijkheden om de studie te plannen (score 3.2). Ook over de planning van het programma zijn zij tevreden (score 3.3). Zij vinden de toetsmomenten goed gespreid over het jaar (score 3.2). De informatievoorziening over roosters scoort minder goed (score 2.7). Dit was voor de opleiding aanleiding om in februari 2005 een digitaal rooster in te voeren, dat studenten sneller inzicht geeft in eventuele wijzigingen. Inmiddels is de tevredenheid van studenten hierover verbeterd, zo wordt in de zelfevaluatie vermeld. De gerealiseerde studielast wordt periodiek gemeten met behulp van de Blokevaluaties en door middel van mondelinge evaluaties. Uit de gegevens blijkt dat het aantal uren dat studenten bezig zijn met de studie verschilt per variant en per fase van de studie. Voor de duale variant worden de streefnormen voor het overgrote deel van de studenten volgens de opleiding wel gehaald. Dit geldt niet voor alle studenten uit de voltijd en de deeltijdvariant. De resultaten van de Blokevaluaties laten zien dat studenten tevreden zijn over het 22 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

23 niveau van het programma, maar dit enigszins aan de zware kant vinden. In het gesprek dat het panel met de studenten heeft gevoerd is dit niet bevestigd. De voltijden deeltijdstudenten vinden de studie goed te doen en niet moeilijk. De duale studenten ervaren de studie als zwaarder, zo hebben zij het panel laten weten. Het panel is te spreken over het feit dat de opleiding in een verbeterplan dat zij opstelde in het voorjaar van 2005, het verhogen van de studielast tot speerpunt heeft gemaakt. De opleiding sluit hiermee aan bij het Hogeschoolbeleid, waarin in 2006 gestuurd gaat worden op de verbetering van de studiebelasting. Facet 2.5 Instroom goed Criteria Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft een doelgroepenbeleid geformuleerd voor haar drie varianten. Studenten die instromen met een verwante hbo of mboopleiding krijgen vrijstellingen. Om de eerder verworven competenties vast te stellen maakt de opleiding gebruik van het landelijke HBOV intakeassessment instrument, dat is beschreven in het document Intakeassessment HBOV (Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt, 2002). Om de aansluiting op de vooropleiding verder te verbeteren heeft het management het panel laten weten dat het intakeassessment instrument wordt verbeterd. Verder maakt de opleiding gebruik van het speciale doorstroomprogramma, dat is ontwikkeld door het reguliere afstemmingsoverleg met het ROC Midden Nederland voor instromers op niveau 4. In samenwerking met het UMC Utrecht heeft de opleiding een variant ontwikkeld voor instromers met een SPH achtergrond en voor instromers met een inservice opleiding, niveau 4 en maatschappelijk werkenden. Allochtone instromers kunnen, indien zij dat wensen gebruik maken van extra begeleiding, bijvoorbeeld een taalcoach. Voor instromers met een afwijkende buitenlandse vooropleiding en/of ervaring is een aparte procedure van het facultaire decanaat voorhanden. Volgens het Student Tevredenheidsonderzoek Propedeuse (Utrecht, 2005) zijn studenten van oordeel dat het niveau van het programma goed aansluit op hun vooropleiding (score 3.0 of hoger). De opleiding werkt thans aan twee projecten in het kader van haar doelgroepenbeleid. Eén ervan is het duale traject, dat in samenwerking met andere HBOV duale opleidingen wordt uitgevoerd. Op facultair niveau wordt vanaf 1 april 2006 een programmamanager Onderwijs en Ontwikkeling aangesteld die het onderwijs verder moet flexibiliseren. NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 23

24 Het panel heeft waardering voor het doelgroepenbeleid van de opleiding, maar vraagt zich af of het organisatorisch en financieel wel te realiseren is. Het management heeft het panel laten weten dat een instroomgroep uit minimaal vijftien studenten moet bestaan, waardoor het model volgens haar haalbaar is. Kern van het instroombeleid is dat niet gestreefd wordt naar individuele leerroutes, maar naar zo veel mogelijk flexibiliteit in de opleiding, door op het niveau van groepen leerroutes te ontwikkelen. De opleiding heeft het panel hiermee overtuigd van de haalbaarheid van het model. Facet 2.6 Duur goed Criteria De opleiding voldoet aan formele eisen m.b.t. de omvang van het curriculum: hbobachelor: 240 studiepunten. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De omvang van het curriculum van alle drie de varianten bedraagt 240 EC s. De voltijd en de duale opleiding hebben een duur van vier jaar. De deeltijdopleiding duurt vijf jaar. De voltijd en de duale opleiding bestaan uit blokken van tien weken (de propedeuse heeft een omvang van vijf weken) De propedeuse omvat 60 EC s, de middenfase eveneens 60 EC S en de differentiatiefase 120 EC s (Blauwdruk, Utrecht, december 2005). De puntenverdeling voor de verschillende onderdelen staat zowel voor de voltijd, als de deeltijd en de duale variant beschreven in Blauwdruk (Utrecht, december 2005). Alle drie de varianten van de opleiding voldoen hiermee aan de formele eisen voor de omvang van een HBObacheloropleiding. Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud voldoende Criteria Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft haar didactisch concept beschreven in de notitie Blauwdruk (Utrecht, 2005). Het concept bouwt voort op de leercyclus van Kolb en wordt in alle drie de varianten gebruikt. In het competentiegerichte onderwijs dient de student kennis en beroepsvaardigheden te verwerven en zich een beroepsattitude eigen te maken in een zo realistisch mogelijke context, zo vermeldt het zelfevaluatierapport. Het curriculum is vormgegeven langs de vier leerlijnen: de conceptuele leerlijn (gericht op het denken als professional), de vaardigheidsleerlijn (gericht op de beroepsvaardigheden), de ervarings /reflectieleerlijn (studieloopbaan en beroepsloopbaan begeleiding) en de integrale leerlijn die de eerste drie leerlijnen 24 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

25 verbindt. Het panel heeft de integrale leerlijn als moeilijk te doorgronden ervaren, met name door de complexiteit ervan. Zij heeft hierover echter van de studenten geen klachten gehoord. Centraal in het competentiegerichte curriculum staan de praktijkgerichte situatie, die vorm krijgen in casuïstiek, projecten en buitenschools leren. In het kader hiervan heeft de opleiding een leerafdeling in het UMC Utrecht. De opleiding gebruikt vier centrale werkvormen, namelijk ProbleemGestuurdOnderwijs, vaardigheidsonderwijs, projectonderwijs en opdrachtgestuurd onderwijs. In het buitenschoolse leren staat de synergie tussen het binnen en buitenschoolse curriculum centraal. De opleiding heeft een nieuw stagemodel ontwikkeld, dat is beschreven in het Competentiehandboek Buitenschools leren (2005). Studenten worden volgens dit model zowel beoordeeld op de mate waarin zij beroepsspecifiekeen algemene hbo competenties beheersen. Voor de start van de praktijkleerperiodes dienen zij stagedoelen te formuleren en deze te beschrijven in een stageleerplan. De resultaten van het Student Tevredenheidsonderzoek Hoofdfase (Utrecht, 2005) laten zien dat de studenten tevreden zijn over de verscheidenheid aan werkvormen (score 3.3). Ook de studenten met wie het panel heeft gesproken toonden zich tevreden over de werkvormen en meer in het algemeen over het competentiegerichte onderwijs en de vier leerlijnen. Het concept biedt hen goede mogelijkheden om zich de gewenste beroepsattitude eigen te maken. Het panel is van mening dat het nieuwe curriculum qua werkvormen een duidelijke verbetering is ten opzichte van het oude curriculum, alhoewel het proces nog volop in beweging is. Duaal De duale variant van de opleiding werkt samen met andere duale HBOV opleidingen aan een nieuw curriculum voor het duale traject, waarin opleiding en werk van de studenten beter op elkaar zijn afgestemd. In het nieuwe traject zullen studenten vanaf het derde jaar het duale traject gaan volgen. Het panel betwijfelt of de afstemming van werk en leren in het nieuwe curriculum voor de duale studenten beter zal zijn dan in het huidige curriculum, waarin duale studenten direct vanaf het eerste jaar werk en leren combineren. Facet 2.8 Beoordeling en toetsing voldoende Criteria Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 25

26 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding volgt met haar toetsbeleid de facultaire richtlijnen en de richtlijnen zoals deze zijn vastgelegd in het OER. Zij heeft haar toetsbeleid vastgelegd in een toetsbeleidsplan, waarvan het panel een concept uit 2002 heeft gezien. De opleiding heeft onlangs een nieuwe regeling met betrekking tot het werkproces toetsing en studie en voortgangsregistratie vastgesteld in de nota Toetsing, beleid en procedures (Utrecht, december 2005). De opleiding heeft de toetsdoelen afgeleid van de kerncompetenties uit het beroepsprofiel van de landelijk vastgelegde hbocompetenties van de verpleegkundige. Hierbij heeft zij passende toetsvormen gezocht. Voor elke toets is een toetsmatrijs opgesteld. De toetsmatrijzen zijn opgenomen in de Competentiehandboeken. In elke toetsmatrijs zijn de programmadoelen voor de verschillende competentieniveaus in waarneembaar gedrag vertaald. Het panel bevestigt dat dit inderdaad het geval is. In de notitie Blauwdruk (Utrecht, 2005) wordt per leerlijn aangegeven welke toetsvormen worden gebruikt. In alle drie de varianten van de opleiding worden dezelfde toetsen gebruikt. Echter, de planning van de toetsen verschilt per variant. Voor het buitenschools leren heeft de opleiding een nieuw beoordelingsmodel geïmplementeerd. De hierin gehanteerde beoordelingscriteria zijn afgeleid van de opleidingskwalificaties. Hiermee wil de opleiding haar studenten inzicht geven in de mate waarin zij de vijf beroepsrollen, die van zorgverlener, regisseur, ontwerper, coach en beroepsbeoefenaar ontwikkelen. De opleiding heeft de beoordelingscriteria van het projectonderwijs nader geëxpliciteerd. De bloktoetsen uit de propedeuse zijn in Test Vision geplaatst. Dit is een geautomatiseerd evaluatiesysteem, dat inzicht geeft in de kwaliteit van de toetsen. In de bloktoetsen wordt met name kennis getoetst. Test Vision zal verder worden uitgebouwd. Alle producten die in de portfolio s worden opgenomen worden beoordeeld. Het uiteindelijke portfolio is het bewijs dat een student aan alle eisen voldoet. Uit het Student Tevredenheidsonderzoek Propedeuse (Utrecht, 2005) blijkt dat de propedeusestudenten van mening zijn dat de informatie over de toetsen beter kan. Dit geldt met name voor de normering van de bloktoetsen. Inmiddels geeft de competentiecoördinator studenten hierover voorlichting. Uit dezelfde evaluatie en uit de Blokevaluaties blijkt dat studenten tevreden zijn over de feedback van docenten op hun toetsen, over de spreiding van de toetsen over het jaar, de aandacht die wordt besteed aan het gebruik van de toetsvormen en de beoordelingscriteria bij de curriculumvernieuwing. De hoofdfase studenten scoren volgens het Student Tevredenheidsonderzoek Hoofdfase (Utrecht, 2005) wat betreft de duidelijkheid van de criteria voor de toetsen een 2.5. De tevredenheid over de feedback op toetsen, werkstukken, presentaties en portfolio scoort eveneens 2.5. Het panel constateert dat het competentiegerichte toetsbeleid waarin het integratieve toetsen centraal staat nog in ontwikkeling is. De opleiding is onder 26 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

27 andere bezig met het opzetten van assessmentdevelopment centra. Hiervoor werkt zij samen met het Instituut voor Bewegingsstudies van de FG van de Hogeschool Leiden. Verder zal de opleiding in samenwerking met het lectoraat Verpleegkundige en paramedische zorg voor mensen met chronische aandoeningen experts uit het beroepspraktijk betrekken bij de monitoring van toetsen en de beoordeling ervan. Onderwerp 3 Inzet van Personeel Facet 3.1 Eisen HBO voldoende Criteria Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het door de opleiding gehanteerde onderwijsconcept impliceert dat docenten een relatie leggen tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Zij onderhouden op verschillende manieren contacten met de beroepspraktijk. Ten eerste door hun betrokkenheid bij de stage. Er zijn vaste stagedocenten, met een totale formatieomvang van 2,9 fte. Daarnaast onderhouden de docenten contacten met werkbegeleiders in de werkplaats van het UMC Utrecht. In de differentiatiefase beoordelen zij praktijkopdrachten. Ook door deelname aan beroepsverenigingen, congressen en lezingen, bijscholing en praktijkoriëntaties onderhouden zij een relatie met de beroepspraktijk. Gastdocenten leveren eveneens een bijdrage aan een relatie met de praktijk. In de propedeuse en de middenfase zijn dit gemiddeld twee docenten per blok/cohort. In de nabije toekomst zullen ook alumni uitgenodigd worden als gastdocenten. Afspraken over de relaties die de docenten met de praktijk onderhouden worden, conform het hogeschoolbeleid gemaakt in de jaarlijkse RGW gesprekken (Resultaat Gericht Werken). Deze maken deel uit van de RGW cyclus van resultaat, functionerings en beoordelingsgesprekken. Het panel is op basis van de cv s van de docenten en het tijdens het bezoek gevoerde gesprek met de docenten van mening dat de betrokkenheid van een aantal docenten bij de praktijk in de huidige situatie matig is. Zij heeft er echter vertrouwen in dat de opleiding voldoende maatregelen neemt om de relatie van docenten met de praktijk te verbeteren. Het personeelsplan schrijft voor dat elk jaar een aantal docenten praktijkstages volgt. In het studiejaar 2004/2005 waren dit er negen en in het studiejaar 2005/2006 zullen tien docenten een praktijkstage lopen. De docenten met wie het panel heeft gesproken hebben bevestigd dat zij inderdaad een praktijkstage (gaan) lopen. NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor 27

28 Stagedocenten en vaardigheidsdocenten zijn over de drie faseteams verdeeld om zo de praktijkervaring van de docenten zo goed mogelijk te spreiden en te benutten. Bij de werving van nieuw personeel wordt expliciet gelet op recente praktijkervaring. Facet 3.2 Kwantiteit personeel goed Criteria Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft binnen de kaders van het facultaire personeelsplan en het personeelsplan van het Instituut voor Verpleegkundige Studies een scholingsplan ontwikkeld, dat richting geeft aan de ontwikkeling en de opbouw van het personeelsbestand. Het scholingsplan is beschreven in de nota Deskundigheidsbevordering HBOV, Instituut voor Verpleegkundige Studies (2005) De opleiding heeft de beschikking over 30,3 fte en een student/docentratio voor het OP van 29,5: 1. 25% van de formatie is flexibel. Verder heeft zij 9,5 fte aan OBP formatie, waarvan 33% flexibel. Het panel vindt de student docent ratio acceptabel. De instituutsdirectie plant met de opleidingsmanager de daadwerkelijke personeelsinzet. Voor alle programmaonderdelen in alle drie de varianten zijn roosterstramienen en DBU normen vastgesteld. Deze zijn beschreven in de nota s Inzet DBU en Taaklastnormering in het competentiegerichte curriculum (Utrecht, anuari 2005) en Budgetverdeling HBOV (Utrecht, 2005). Het gemiddelde ziekteverzuim was in 2002 en ,9%. In 2004 was dit 6,1%. Deze stijging is te verklaren door een langdurige nietarbeidsgerelateerde ziekte van enkele medewerkers. Het ziekteverzuim in 2005 was 6,7%, voornamelijk te verklaren door nietarbeidsgerelateerd ziekteverzuim van enkele langdurig zieke medewerkers. Facet 3.3 Kwaliteit personeel goed Criteria Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het personeelsbeleid is beschreven in de nota: Inzet op ontwikkeling. Personeelsplan Afdeling Verpleegkunde (2003). Belangrijk element in het personeelsbeleid is het versterken van het resultaatgericht werken, de marktgerichtheid en deskundigheidsbevordering van docenten. Zoals al beschreven bij het vorige facet is het scholingsplan beschreven in de nota 28 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding HBOV bachelor

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht. Huidtherapie, hbo-bachelor. Farmakunde, hbo-bachelor. Visitatiedatum: 16 maart 2006

Hogeschool Utrecht. Huidtherapie, hbo-bachelor. Farmakunde, hbo-bachelor. Visitatiedatum: 16 maart 2006 Hogeschool Utrecht Opleiding: Variant: Opleiding: Varianten: Huidtherapie, hbobachelor voltijd Farmakunde, hbobachelor voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 16 maart 2006 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 5 februari 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, mei 2007

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Varianten: Verpleegkunde, hbo bachelor voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 27 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2006 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Varianten: Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA visitatie Avans Hogeschool vestiging

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Opleiding: Luchtvaarttechnologie, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 5 en 6 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleidingen: Accountancy en Bedrijfseconomie, hbo-bachelor; Varianten: Accountancy voltijd/deeltijd/duaal Bedrijfseconomie voltijd Visitatiedatum: 27 juni 2006 Netherlands

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar. Visitatiedata: 16 en 17 maart 2005

Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar. Visitatiedata: 16 en 17 maart 2005 Hogeschool INHOLLAND, Alkmaar Opleiding: Varianten: Werktuigbouwkunde voltijd en deeltijd Visitatiedata: 16 en 17 maart 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2005 2 NQA visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus 5375 6802 EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Tilburg

Avans Hogeschool, Tilburg Avans Hogeschool, Tilburg Opleidingen: Varianten: Bouwkunde, Bouwtechnische Bedrijfskunde en Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 4 en 5 november 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: HBO-Rechten, bachelor Locaties: Arnhem en Nijmegen Croho: 39205 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 8 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009 Bi Bijlage 2 Protocol toetsing Associatedegreeprogramma door de NVAO 15 december 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toets Associate-degreeprogramma in de hbo-bachelor 4 2.1 2.2 Criteria De status van de bacheloropleiding

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Visitatiedatum: 25 juni 2007 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Verpleegkunde, hbo bachelor; Visitatiedatum: 20 september 2006

Hogeschool Rotterdam. Verpleegkunde, hbo bachelor; Visitatiedatum: 20 september 2006 Hogeschool Rotterdam Opleiding: Varianten: Verpleegkunde, hbo bachelor; voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 20 september 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2006 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor , nvao v nederlands - viaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Pedagogisch Management Kinderopvang van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND. Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal. Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005

Hogeschool INHOLLAND. Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal. Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005 Hogeschool INHOLLAND Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2005 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg 5 Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg Master Special Educational Needs, bestaande uit 4 opleidingen: - de opleiding leraar speciaal onderwijs algemeen (LSO dt); - de opleiding leraar speciaal

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht, Utrecht

Hogeschool Utrecht, Utrecht Hogeschool Utrecht, Utrecht Opleiding: Master Advanced Nursing Practice Croho: 49246 Varianten: duaal Visitatiedatum: 13 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, augustus 2008 2/51 NQA - visitatie

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Opleiding: Communicatie, hbo bachelor Croho: 34405 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 10 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2007 2/63

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen {nvao r nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor; Croho: 34267 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 27 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd

Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 19 en 20 september 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleiding: Varianten: Verpleegkunde, hbo bachelor; voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 14 juni 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2006 2 NQA visitatie Avans

Nadere informatie

De Haagse Hogeschool Faculteit voor gezondheid, voeding en sport. HBO-Verpleegkunde Voltijd/Deeltijd/Duaal Studiejaar: Jaar: 4

De Haagse Hogeschool Faculteit voor gezondheid, voeding en sport. HBO-Verpleegkunde Voltijd/Deeltijd/Duaal Studiejaar: Jaar: 4 De Haagse Hogeschool Faculteit voor gezondheid, voeding en sport HBO-Verpleegkunde Voltijd/Deeltijd/Duaal Studiejaar: 216-21 Jaar: Afstudeerfase Onderdeel: Meesterproefgesprek Rol van zorgverlener, regisseur,

Nadere informatie

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE Raad van bestuur Saxion Hogescholen Postbus 70000 7500 KB ENSCHEDE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Informatiedienstverlening

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleidingen: Fysiotherapie, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 25 en 26 april 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2005 2 NQA - visitatie Hanzehogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool ,nuao r nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool datum 29 september 2017 onderwerp

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT

Nadere informatie

Advies van het visitatiepanel Samenvatting bevindingen en overwegingen van het panel.

Advies van het visitatiepanel Samenvatting bevindingen en overwegingen van het panel. nvao 7 nederiands-aiaam se accreditatie organisatie datum 31 juli 2017 onderwerp Besluit accreditatie hbo-bachelor Creatieve Therapie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (005584) uw kenmerk UITCVB17/20969

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs OCW Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136-I Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw toetsingskader Het toetsingskader voor nieuwe opleidingen in het hoger

Nadere informatie

Hogeschool Arnhem en Nijmegen

Hogeschool Arnhem en Nijmegen Hogeschool Arnhem en Nijmegen Opleiding: Management in Zorg, hbo-bachelor Locatie: Nijmegen Croho: 34538 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Fontys Hogescholen. Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven

Fontys Hogescholen. Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven Fontys Hogescholen Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven Visitatiedatum: 8 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen

Hogeschool Zuyd, Heerlen Hogeschool Zuyd, Heerlen Opleiding: Fysiotherapie, hbo-bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 12 oktober 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2005 Inhoud 2 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleidingen: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo-bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedata: 26 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2006

Nadere informatie

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies.

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies. III FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirectie op 14 maart 2016. Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 4 juli 2016. Deze versie treedt in werking op 1

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Zeeland. Postbus AJ VLISSINGEN

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Zeeland. Postbus AJ VLISSINGEN College van Bestuur Hogeschool Zeeland Postbus 364 4380 AJ LISSINEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de

Nadere informatie

Conceptkaders HBO5 3 november 2009

Conceptkaders HBO5 3 november 2009 Conceptkaders HBO5 3 november 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toetsing van tot HBO 5 om te vormen opleidingen 5 2.1 Opzet 5 2.2 Beoordelingskader voor tot HBO 5 om te vormen opleidingen 6 2.2.1 Basisgegevens

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Variant: Voeding en Diëtetiek (VD), hbo-bachelor voltijd Visitatiedatum: 28 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, november 2005 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag

Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag Visitatiedatum: 31 oktober 2006 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs OCW Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136- II Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw accreditatiekader Het accreditatiekader voor bestaande opleidingen

Nadere informatie

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling:

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling: College van bestuur Universiteit Utrecht Postbus 80125 3508 TC UTRECHT Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding wo-master Selective Utrecht Medical Master

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; Visitatiedatum: 10 oktober 2006

Hogeschool Rotterdam. Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; Visitatiedatum: 10 oktober 2006 Hogeschool Rotterdam Opleiding: Varianten: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 10 oktober 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2006

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Tilburg

AVANS Hogeschool, Tilburg AVANS Hogeschool, Tilburg Opleiding: Technische Bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 9 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2008

Nadere informatie

NSE: Van vraag naar verbetering

NSE: Van vraag naar verbetering NSE: Van vraag naar verbetering Olof Wiegert Hogeschool van Amsterdam Stafafdeling Onderwijs en Onderzoek Hogeschool van Amsterdam 46444 studenten 3539 medewerkers 7 domeinen 68 voltijd bachelor opleidingen

Nadere informatie

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. {nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29

Nadere informatie

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Maritiem

Nadere informatie

Beoordelen in het HBO

Beoordelen in het HBO Beoordelen in het HBO Eef Nijhuis Saxion Joke van der Meer HAN RIZO 12 maart 2013 Competentiegericht leren Competenties bepalen de inhoud van leren en toetsen Leren en beoordeling zijn gericht op effectief

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht, Utrecht

Hogeschool Utrecht, Utrecht Hogeschool Utrecht, Utrecht Opleiding: Logopedie, hbo-bachelor Croho: 34578 Variant: voltijd Visitatiedatum: 8 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juni 2008 2/57 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Integrale veiligheid, hbo bachelor Croho: 39201 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 12 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober

Nadere informatie

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Commerciële Economie, hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd, deeltijd

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Commerciële Economie, hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd, deeltijd Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Commerciële Economie, hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd, deeltijd Visitatiedatum: 4 juli 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de. Hogeschool INHOLLAND. Postbus CN DEN HAAG

Besluit. College van Bestuur van de. Hogeschool INHOLLAND. Postbus CN DEN HAAG College van Bestuur van de Hogeschool INHOLLAND Postbus 95597 2509 CN DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van de aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs Mededelingen OCenW Bestemd voor: instellingen voor hoger onderwijs Voorlichting Datum: 12 juni 2003 Kenmerk: WO/BS-2003/24136-I Datum inwerkingtreding: n.v.t. Geldigheidsduur beleidsregel: n.v.t. Juridische

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleidingen: Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek en Chemie Varianten: Hbo-bachelor voltijd en duaal Visitatiedata: 20 en 21 oktober 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht, Utrecht

Hogeschool Utrecht, Utrecht Hogeschool Utrecht, Utrecht Opleiding: Physician Assistant, hbo-master Croho: 49115 Variant: duaal Visitatiedata: 13 mei 2008 en 27 november 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2008

Nadere informatie

Algemene informatie afstudeerfase

Algemene informatie afstudeerfase De Haagse Hogeschool Faculteit voor gezondheid, voeding en sport Opleiding HBO-Verpleegkunde - Afstudeerfase Algemene informatie afstudeerfase 1 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie afstuderen... 3 2 Proeve

Nadere informatie

Hogeschool voor de Kunsten Utrecht

Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Opleiding: Docent Beeldende Kunst & Vormgeving, hbo-bachelor; Croho: 39100 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 11 september 2007 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Verpleegkunde van de Breederode Hogeschool

Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Verpleegkunde van de Breederode Hogeschool ,mwo w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie BB ü Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Verpleegkunde van de

Nadere informatie

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING MARIANNE KOK/HERBERT WOLDBERG/HVA Toelichting bij opt opstelellen van eindkwalificaties van een opleiding bij de HvA 1 Het opleidingsprofiel: De beroepspraktijk draagt

Nadere informatie

Hogeschool Journalistiek, Fontys Tilburg. Visitatiedata: 15 en 16 maart 2005

Hogeschool Journalistiek, Fontys Tilburg. Visitatiedata: 15 en 16 maart 2005 Hogeschool Journalistiek, Fontys Tilburg Opleiding: Journalistiek Visitatiedata: 15 en 16 maart 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2005 2 NQA - visitatie Fontys Hogeschool, Tilburg

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs opleidingen hoger onderwijs Mededelingen OCenW Bestemd voor: Instellingen voor hoger onderwijs Bijlage 3: Wettelijk kader (WHW, hoofdstuk 5a: Accreditatie in het hoger onderwijs) Voorlichting Datum: 12

Nadere informatie

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Nederland

Christelijke Hogeschool Nederland Christelijke Hogeschool Nederland Opleiding: Variant: Creatieve Therapie, hbo bachelor voltijd Visitatiedatum: 26 april 2006 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, december 2006 2 NQA - visitatie Christelijke

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Nijmegen Opleiding: Ergotherapie hbo bachelor Croho: 34574 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 31 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Delft

Hogeschool INHOLLAND, Delft Hogeschool INHOLLAND, Delft Opleiding: Plattelandsvernieuwing, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 20 en 21 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus 2005 2 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Commerciële Economie, hbo-bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Arnhem en Nijmegen Visitatiedatum: 19 juni 2007 Netherlands Quality

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Amsterdam

Hogeschool INHOLLAND, Amsterdam Hogeschool INHOLLAND, Amsterdam Opleiding: Master Advanced Nursing Practice Niveau: hbo-master Croho: 49246 Varianten: duaal Visitatiedatum: 15 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

Hogeschool Zeeland, Vlissingen

Hogeschool Zeeland, Vlissingen Hogeschool Zeeland, Vlissingen Opleiding: Werktuigbouwkunde; hbobachelor Varianten: voltijd, duaal en deeltijd Visitatiedata: 27 en 28 oktober 2005 Aanvullende onderzoek aug./sept. 2006 Netherlands Quality

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding: Varianten: Verpleegkunde, hbo-bachelor; voltijd, deeltijd en duaal Visitatiedatum: 27 september 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2006

Nadere informatie

Hogeschool HBO Nederland

Hogeschool HBO Nederland Hogeschool HBO Nederland Opleiding: Variant: Locaties: Management, Economie & Recht; voltijd hbo-bachelor; Amsterdam, Arnhem, Breda, Groningen, Rotterdam, Utrecht, Weert en Zwolle Visitatiedatum: 2 november

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Opleiding: Vrijetijdsmanagement, hbo bachelor Croho: 34438 Varianten: voltijd. Visitatiedatum: 4 juni 2007

Hogeschool Rotterdam. Opleiding: Vrijetijdsmanagement, hbo bachelor Croho: 34438 Varianten: voltijd. Visitatiedatum: 4 juni 2007 Hogeschool Rotterdam Opleiding: Vrijetijdsmanagement, hbo bachelor Croho: 34438 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 4 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2007 2/54 NQA - visitatie

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen Faculteit Bouw

Hogeschool Zuyd, Heerlen Faculteit Bouw Hogeschool Zuyd, Heerlen Faculteit Bouw Opleiding: Civiele Techniek (voltijd) Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd Faculteit Bouw opleiding

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Varianten: Sociaal Pedagogische Hulpverlening voltijd, deeltijd, duaal Visitatiedata: 6 en 7 april 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Eindhoven

Fontys Hogescholen, Eindhoven Fontys Hogescholen, Eindhoven Opleiding: Culturele Maatschappelijke Vorming, hbo-bachelor Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 24 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2006

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam ,nvao w nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie es lult Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam datum Gegevens

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Tilburg en Sittard

Fontys Hogescholen, Tilburg en Sittard Fontys Hogescholen, Tilburg en Sittard Opleiding: Leraar voortgezet onderwijs 1e graad Lichamelijke Opvoeding hbo-bachelor Croho: 35025 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 2 april 2008 Netherlands

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Opleiding: Bestuurskunde & Overheidsmanagement hbo-bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34464 Visitatiedatum: 25 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Eindhoven

Fontys Hogescholen, Eindhoven Fontys Hogescholen, Eindhoven Opleiding: Management Economie en Recht; hbo-bachelor Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli

Nadere informatie

College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM. 1. Inleiding

College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM. 1. Inleiding College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van de aanvraag om accreditatie van de hbo-bachelor Oefentherapie Mensendieck

Nadere informatie

Avans Hogeschool. Fotografie, hbo-master; Visitatiedatum: 18 mei 2006

Avans Hogeschool. Fotografie, hbo-master; Visitatiedatum: 18 mei 2006 Avans Hogeschool Opleiding: Variant: Fotografie, hbo-master; voltijd Visitatiedatum: 18 mei 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2006 2 NQA - visitatie Avans Hogeschool, hbo-masteropleiding

Nadere informatie

Amsterdam School of Health Professions (ASHP) Opleiding Verpleegkunde. Stagegids Jaar 4. Jaar 4, Blok 3 & 4 Semester II

Amsterdam School of Health Professions (ASHP) Opleiding Verpleegkunde. Stagegids Jaar 4. Jaar 4, Blok 3 & 4 Semester II Amsterdam School of Health Professions (ASHP) Opleiding Verpleegkunde Stagegids Jaar 4 Stagegids Jaar 4, Blok 3 & 4 Semester II Regulier Studiejaar 2014-2015 Amsterdam School of Health Professions Opleiding

Nadere informatie

(versie d.d. 28 september 2005) Protocol toetsing kort programma in de hbo-bacheloropleiding door de NVAO 13 september 2005

(versie d.d. 28 september 2005) Protocol toetsing kort programma in de hbo-bacheloropleiding door de NVAO 13 september 2005 (versie d.d. 28 september 2005) Protocol toetsing kort programma in de hbo-bacheloropleiding door de NVAO 13 september 2005 Parkstraat 28 Postbus 85498 2508 CD Den Haag P.O. Box 85498 2501 CD The Hague

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding: Management, Economie en Recht; hbo-bachelor, croho: 34435 Locatie: Zwolle Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie