Hogeschool Arnhem en Nijmegen

Transcriptie

1 Hogeschool Arnhem en Nijmegen Opleiding: Management in Zorg, hbo-bachelor Locatie: Nijmegen Croho: Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007

2 2/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

3 Inhoud Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per facet en onderwerp 11 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 18 Onderwerp 3 Inzet van personeel 31 Onderwerp 4 Voorzieningen 34 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 37 Onderwerp 6 Resultaten 40 Deel C: Bijlagen 43 Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 44 Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 51 Bijlage 3: Bezoekprogramma 55 Bijlage 5: Domeinspecifieke competenties 58 Bijlage 6: Opleidingspecifieke competenties 59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 3/59

4 4/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 5/59

6 6/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Management in Zorg en Dienstverlening van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is begonnen in april 2007, toen het zelfevaluatierapport bij NQA is aangeleverd. Als onderdeel van het onderzoek heeft het panel de opleiding gevisiteerd op 26 juni Het panel bestond uit: De heer D. Bruinsma (domeinpanellid); De heer dr. H.J. Tap (domeinpanellid); Mevrouw M.S. Harmsen (studentpanellid); De heer drs. A.G.M. Horrevorts (NQA-auditor, dagvoorzitter); Mevrouw A.H.F. Klandermans (NQA junior-auditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (22 augustus 2005). Het panel beschikt over relevante werkvelddeskundigheid en over vakdeskundigheid. Onder vakdeskundigheid wordt verstaan het vertrouwd zijn met de meest recente ontwikkelingen en vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op het niveau/oriëntatie van de te beoordelen opleiding. Daarnaast beschikt het panel over onderwijsdeskundigheid, studentgebonden deskundigheid en visitatiedeskundigheid (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) conform het voorschrift van de NVAO. Uitzondering hierop is facet 2.6, als gevolg van aanvullende instructies van de NVAO wordt hier het oordeel voldaan of niet voldaan gegeven. Dit Facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De HAN heeft ruim studenten en circa personeelsleden. De Hogeschool is in 1996 ontstaan na een fusie van de HEAO Arnhem, Hogeschool Gelderland en Hogeschool Nijmegen. De HAN heeft vier faculteiten: de Faculteit Educatie, de Faculteit Gezondheid, Gedrag en Maatschappij, de Faculteit Techniek en de Faculteit Economie en Management. Onder deze faculteiten zijn 15 instituten en een contractunit gegroepeerd. NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 7/59

8 De bachelor Management in de Zorg komt voort uit de Kaderopleiding Gezondheidszorg. Deze opleiding bestond als sinds de jaren 70 en kwam voort uit de behoefte van het werkveld aan een opleiding die werknemers in de zorg in staat stelde door te stromen naar lijnfuncties. Naar aanleiding van aanbevelingen in het visitatierapport uit 2002 heeft het Landelijk Overleg Kaderopleidingen (LOK) in 2003 besloten een nieuw landelijk beroepsprofiel te ontwikkelen en nieuwe opleidingskwalificaties te formuleren. Studenten krijgen tijdens de studie te maken met kritische beroepssituaties waar zij later als operationeel managers een oplossing voor dienen te vinden: - het intermediair zijn, het opvangen van signalen uit het veld en vertalen naar afdelingsbeleid en het van de werkvloer naar boven vertalen van signalen; - het stimuleren van medewerkers om vraaggericht te denken en kritisch te kijken naar een afstemming tussen vraag en aanbod; - het zorgdragen voor de kwaliteit van het aanbod van zorg en dienstverlening; - het sturing geven aan vraagstukken op financieel terrein middels zaken als planning en control cycli; - het leidinggeven aan een grote diversiteit van individuen en teams. De HAN heeft een grootschalige onderwijsvernieuwing ontwikkeld, namelijk de HAN Onderwijsflexibilisering (het HOF-project). Zij wil hiermee het onderwijs en de onderwijsorganisatie innoveren. Door het onderwijs meer vraaggestuurd in te richten krijgt de student meer verantwoordelijkheid voor zijn eigen leerproces. De realisering van het HOFproject is in september 2005 van start gegaan. De opleiding MZD is in 2005 bij de start van de opleiding gelijk gestart met het ontwikkelen van een deeltijd opleiding op basis van beroepstaken en beroepsproducten. De basisindeling voor elke leerroute is die van de major (maximaal 210 EC) en de minor (minimaal 30 EC). In de major staan de beroepscompetenties waartoe wordt opgeleid centraal. Met behulp van de minor kan de student zich profileren voor de arbeidsmarkt. In de minor werkt de student aan de verbreding en de verdieping van de beroepscompetenties. Studenten hebben naast de studie een baan van minimaal 2,5 dag in de week waarop het onderwijsaanbod is afgestemd. De opleiding kent hierdoor alleen een deeltijd variant. Per 1 oktober 2006 volgen 182 studenten de opleiding. De opleiding beschikt over een docentformatie van 8 fte s. De docent/student ratio is 1:22,5. De HAN heeft in 2006 in samenwerking met de Leidse Onderwijs Instelling (LOI) een mogelijkheid gecreëerd voor studenten Management in Zorg en Dienstverlening die de voorkeur geven aan afstandsonderwijs. Op dit moment maken zo n 20 studenten hier gebruik van. Studenten die de LOI leerroute volgen, staan ingeschreven bij de HAN en sturen opdrachten en tentamens naar HAN docenten. De HAN is verantwoordelijk voor het studiemateriaal welke door de LOI vormgegeven wordt. 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel verliep volgens de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. Het onderzoek vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1). 8/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

9 NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecontroleerd op kwaliteit en compleetheid (de validatie) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Vervolgens bereidden de panelleden zich in de periode mei 2007 inhoudelijk voor op het bezoek in juni Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het bezoek door het panel voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met het opleidingsmanagement, docenten, studenten, afgestudeerden en met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek heeft het panel ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel ruimte ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport kan de opleiding accreditatie aanvragen bij de NVAO. De opleiding heeft in september 2007 een concept van het Facetrapport (deel B) voor een controle op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het Onderwerprapport (deel A) wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in november 2007 voor een controle op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in november Het visitatierapport is uiteindelijk in december 2007 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 9/59

10 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. Daar waar een argumentatie/beoordeling voor de LOI leerroute afwijkt van de deeltijd variant, is dit expliciet vermeld. Indien niet vermeld, gelden voor de LOI leerroute dezelfde argumentatie/oordelen als voor de deeltijd opleiding, aangezien de LOI leerroute inhoudelijk voornamelijk zijn gebaseerd op dezelfde moduleinhouden als de deeltijd opleiding. 10/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

11 1.5 Oordelen per facet en onderwerp Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet Opleiding Management in de Zorg en Dienstverlening Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed 1.2 Niveau bachelor Goed 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen HBO Goed 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Voldoende 2.4 Studielast Goed 2.5 Instroom Voldoende 2.6 Duur Voldaan 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Voldoende 2.8 Beoordeling en toetsing Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 3 Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Goed 3.2 Kwantiteit personeel Goed 3.3 Kwaliteit personeel Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen Goed 4.2 Studiebegeleiding Voldoende Totaaloordeel Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten Voldoende 5.2 Maatregelen tot verbetering Goed 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerde niveau Voldoende 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Totaaloordeel Positief NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 11/59

12 Doelstellingen opleiding Alledrie de facetten worden als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Doelstellingen opleiding is voor de opleiding derhalve positief. Programma De facetten Samenhang in opleidingsprogramma, Instroom en Afstemming tussen vormgeving en inhoud worden als voldoende beoordeeld. Facet Duur wordt als voldaan beoordeeld. De overige facetten worden als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Programma is voor de opleiding derhalve positief. Inzet van personeel Alle facetten worden als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Inzet van personeel is voor de opleiding derhalve positief. Voorzieningen Facet Materiële voorzieningen wordt als goed beoordeeld. Facet Studiebegeleiding wordt als voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Voorzieningen is voor de opleiding derhalve positief. Interne kwaliteitszorg Facet Evaluatieresultaten wordt als voldoende beoordeeld. De overige twee facetten worden als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Interne kwaliteitszorg is voor de opleiding derhalve positief. Resultaten Beide facetten worden als voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Resultaten is voor de opleiding derhalve positief. Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan blijkt dat de opleiding op de zes de onderwerpen positief scoort, is de conclusie dat het totaaloordeel over de opleiding POSITIEF is. 12/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 13/59

14 14/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Criterium: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: In de overgang van de kaderopleiding naar de nieuwe bacheloropleiding MZD is het referentiekader van het LOK (Landelijk Overleg Kaderopleidingen) gebruikt. In de oude kaderopleiding stonden de competenties centraal, in de nieuwe bacheloropleiding zijn het de kernvaardigheden, beroepstaken en kernkwalificaties die centraal staan. Het LOK heeft in dit kader een nieuw beroepsprofiel ontwikkeld met daaruit voortvloeiende beroepskwalificaties. Dit beroepsprofiel is geaccordeerd door de werkgeversorganisaties en de HBO-raad (Beroepsprofiel en landelijke opleidingskwalificaties bachelor management in zorg en dienstverlening, 2004). Met de komst van de nieuwe bacheloropleiding heeft de hogeschool besloten deze bachelor ook aan te bieden via afstandsonderwijs van de Leidse Onderwijs Instelling (LOI). Deze leerroute volgt het beroepsprofiel en de uitgangspunten van de reguliere opleiding. De opleiding heeft, los van de landelijke kernvaardigheden, voor de student vier noodzakelijke kernvaardigheden (analytisch vermogen, sociaalcommunicatieve vaardigheden, bedrijfsmatig handelen en ontwikkelvermogen) en drie kerneigenschappen (ondernemingszin, creativiteit en verantwoordelijkheidsgevoel voor anderen en voor zichzelf) geformuleerd. Deze kernvaardigheden en - eigenschappen komen voort uit een werkveldonderzoek (2004), overleg met de opleidingsadviesraad (OAR) en het assessorenberaad van het lectoraat Zorgmanagement. De vaardigheden lopen als een rode draad door het curriculum heen (vergelijk facet 2.2). Uit de gesprekken met het werkveld blijkt dat het vakgebied dienstverlening van MZD erg belangrijk is voor de ontwikkelingen in de toekomst. Uit het gesprek met het werkveld blijkt dat dit een toegevoegde waarde heeft voor de studie. Het panel is van mening dat het een goede keuze is het vakgebied bij de opleiding te betrekken. Echter is het panel wel van mening dat de opleiding de verbreding van haar werkdomeinen (zoals de aandacht voor ketenregie) meer kan promoten in het werkveld. Het panel concludeert dat de eindkwalificaties aansluiten bij de eisen die door vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan de opleiding. NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 15/59

16 Facet 1.2 Niveau bachelor Goed Criterium: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het niveau wordt geborgd doordat het opleidingsprofiel van MZD getoetst is aan de Dublin descriptoren. De vier kernvaardigheden die uit de rapportage ten behoeve van werkveldonderzoek (januari 2004) naar voren zijn gekomen overlappen deze beschrijvingen in belangrijke mate. De opleiding is bij het bepalen van het niveau uitgegaan van deze kernvaardigheden. De beroepskwalificaties zijn gericht op het plannen, voorbereiden en uitvoeren en evalueren van leidinggevende en managementtaken op een aantal essentiële taakgebieden die worden uitgevoerd binnen verschillende contexten. Het panel ziet dit geheel tot uiting komen in een matrix van kerncompetenties met een drietal niveaus: in relatie met de omgeving, in samenwerkingsverbanden en met individuele medewerkers. De kerncompetenties worden in dezelfde matrix afgezet tegen drie inhoudelijke en twee persoonlijke kerntaakgebieden voor de manager (Beroepsprofiel en opleidingskwalificaties LOK, ). Bovenstaande ontwikkelingen fungeren als uitgangspunt voor de landelijke opleidingskwalificaties van de opleiding MZD, welke het eindniveau van de opleiding weergeven. De landelijke opleidingskwalificaties worden uitgewerkt in de vorm van opleidingscompetenties. In het toetsbeleid is in een schema de relatie tussen de Dublin descriptoren en de kernvaardigheden aangegeven (Bachelor MZD Toetsbeleid 2006). Een voorbeeld is de kernvaardigheid analytisch vermogen gekoppeld aan de Dublin descriptoren oordeelsvorming, kennis en inzicht en toepassen. De opleiding geeft in het casco de koppeling weer tussen beroepstaak, opleidingscompetenties en de Dublin descriptoren. In de matrix wordt tevens aangegeven hoe de Dublin descriptoren vertaald worden naar het curriculum. Een voorbeeld hiervan is de beroepstaak implementeren van veranderingen welke is weergegeven in een aantal competenties waaronder het organiseren van de implementatie. Dit is gekoppeld aan onder andere de Dublin descriptoren oordeelsvorming en leervaardigheden en de student werkt dit uit in een voorbeeld van best practice op het gebied van implementeren van veranderingen. Het panel is van mening dat het materiaal een goede weergave geeft van de aansluiting van de eindkwalificaties bij de Dublin descriptoren. Uit de Jaarevaluatie 2006 komt naar voren dat studenten tevreden zijn over het theoretische niveau van de opleiding, de tevredenheid onder mbo-studenten is gestegen. 16/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

17 Facet 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Criteria: - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het management van de opleiding participeert in het LOK, dat overlegt met landelijke werkgeversorganisaties. Tevens heeft de opleiding een Opleidingsadviesraad (OAR), die twee keer per jaar bijeenkomt. De OAR is de link tussen de werkgever van de student en het management van de opleiding en zorgt voor de aansluiting op het werkveld. Uit de gesprekken met de OAR blijkt dat zij meedenkt en invloed heeft op de formulering van beroepstaken en/ of opleidingskwalificaties. De opleidingskwalificaties die nodig zijn om de beroepstaken uit te voeren, zijn afgeleid van de beroepskwalificaties zoals die zijn geformuleerd in het landelijke beroepsprofiel en verweven in de opleiding (Opleidingsstatuut 2006). De student wordt opgeleid tot middenmanager, die verantwoordelijk is voor het aansturen van (multidisciplinaire) teams, het inrichten van zorgprocessen en het creëren en onderhouden van netwerken. Tevens levert de zorgmanager een bijdrage aan het strategische beleid van de organisatie en stelt hij jaarplannen op. Hiermee geeft hij het strategische en tactische beleid vorm. Het praktijkleren draagt bij aan het opleiden tot beginnend beroepsbeoefenaar. Uit het gesprek met het opleidingsmanagement blijkt dat de eindproducten van de bacheloropleiding verschillen van die van de voormalige kaderopleiding. De huidige eindproducten bevatten meerdere disciplines. De opleiding is daarmee verbreed en op hoger niveau gebracht. Vóór de afstudeerfase geeft de werkgever een verklaring af, dat de student in de gelegenheid wordt gesteld een complex project te realiseren. Het opleidingsmanagement geeft aan op deze manier het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar te bewaken. Uit de Jaarevaluaties 2006 en 2007 blijkt dat studenten positief zijn over de voorbereiding die de opleiding biedt op de functie van manager. Uit de gesprekken met studenten komt dit ook duidelijk naar voren. Het panel stelt vast dat het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar tot uitdrukking komt in de complexiteit van de competenties, de aard van de competenties en de overstijgende competenties, waarbij het management van de opleiding de nadruk legt op persoonlijke competenties. De kernvaardigheden en kerneigenschappen zijn tijdens een rondetafelconferentie met hoger kader functionarissen uit het regionale werkveld besproken. Het panel ziet dit bevestigd in het bestudeerde materiaal. NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 17/59

18 Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen HBO Goed Criteria: - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleent studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding MZD betreft alleen een deeltijd variant, waarbij studenten tenminste twee jaar werkervaring hebben en ten minste 2,5 dag in de week in de praktijk dienen te werken naast hun studie. Mbo-instromers doen drie jaar over de opleiding, voor hbo-instromers is er een verkorte route van twee jaar. De opleiding heeft haar curriculum hierop afgestemd. De hogeschool biedt eenzelfde programma aan bij de LOI, een leerroute waarbij studenten gebruik maken van afstandsonderwijs en geheel zelfstandig dienen te studeren. Er is geen verschil in curriculum en de toetsing van assessments en werkstukken. Studenten worden begeleid door middel van feedback op inzendopdrachten. Kennistoetsen worden zelfstandig gemaakt waarna studenten de antwoorden opsturen naar de docent. Voor studenten die de voormalige kaderopleiding hebben afgerond maar toch een bachelordiploma willen behalen, is een apart programma ontwikkeld van één jaar, Bachelor Oud Kaderopleiding (BOK). In alle gevallen ontwikkelen studenten kennis door de interactie met de beroepspraktijk. Hierin verrichten zij toegepast onderzoek en vindt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden plaats door middel van de vier kernvaardigheden en kerneigenschappen die als een rode draad door het curriculum loopt. De kernvaardigheden sluiten aan bij de Dublin descriptoren. De opleiding MZD bestaat uit 9 onderwijseenheden, waarin telkens een beroepstaak centraal staat en waaraan competenties gekoppeld zijn. In elke onderwijseenheid komen bovendien de vier kernvaardigheden analytisch vermogen, sociale en communicatieve vaardigheden, bedrijfsmatig handelen en ontwikkelvermogen, aan de orde en maakt de student beroepsproducten om te laten zien of hij de beroepstaak beheerst. Onder beroepsproducten verstaat de opleiding ook gespreksvoering en het voorzitten van taakgericht overleg. Voor elke beroepstaak heeft de opleiding bepaald welke landelijke opleidingscompetenties nodig zijn om deze taak te kunnen vervullen. De major bestaat uit de eerste 7 onderwijseenheden (Opleidingsstatuut, juli 2006) waarin studenten voorbereidingsopdrachten (bijvoorbeeld het maken van een analyse of het houden van een interview) uitvoeren in hun eigen werksituatie en beroepsproducten voor een werkeenheid maken. De resultaten worden vergeleken 18/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

19 met die van medestudenten. In onderwijseenheid 4 wordt een audit uitgevoerd in een andere werkeenheid of organisatie en in onderwijseenheid 7 presenteren studenten een best practice van een implementatie van een verandering die buiten de eigen werksituatie heeft plaatsgevonden. Gedurende de gehele opleiding verrichten studenten een toepassingsgericht onderzoek in het werkveld. In de laatste fase (de laatste twee onderwijseenheden 8 en 9) van de opleiding maakt de student een keuze tussen twee minoren en rondt de opleiding af door middel van een afstudeerproject in de eigen werksituatie. De studenten volgen vanaf dat moment deels een gescheiden programma en ook de aard van het project dat zij uit moeten voeren, is anders. Studenten hebben in de minor de keuze uit lijnmanagement (middenmanager) en ketenregie (procesmanager). Studenten die de minor lijnmanagement volgen worden geacht leiding te geven aan medewerkers, functioneren binnen samenwerkingsverbanden en het creëren en onderhouden van netwerken. Studenten die de minor ketenregie volgen worden geacht projecten binnen de organisatie of binnen de keten van diverse organisaties te leiden en taakgerichte projectgroepen aan te sturen. In de afstudeerfase komen studenten in aanraking met onderzoeksresultaten, in het kader van ketenregie, die verzameld zijn in opdracht van het lectoraat Zorgmanagement. De leerplancommissie zorgt ervoor dat alle opleidingscompetenties aan de orde komen in de opleiding en dat studenten de benodigde beroepsvaardigheden kunnen ontwikkelen. De actualiteit van literatuur en beroepsproducten wordt besproken in de Teams Overleg Onderwijseenheid (TOO s). Beroepsgerichtheid van onderwijseenheden worden door middel van de onderwijseenheidevaluaties en de gesprekken met praktijkbegeleiders van studenten getoetst. Door de contractactiviteiten die docenten uitvoeren en deelname aan de kenniskring van het lectoraat is de opleiding in staat de inhoud actueel en beroepsgericht te houden. Het panel heeft materiaal ingezien en is hier positief over. Kennisverwerving wordt in de opleiding voornamelijk vormgegeven door middel van de uitwerkingen van beroepsproducten en de onderbouwing van de keuzes die studenten daarbij maken, studenten gebruiken hierbij argumenten uit de literatuur. In september 2007 bezoeken studenten van de Mikkeli Universiteit (Finland) die een post graduate Nursing Administration and Management volgen, MZD. In het voorjaar van 2008 organiseert het LOK een congres voor studenten MZD over management in de zorg met sprekers uit verschillende landen. De opleiding stimuleert haar studenten dit congres bij te wonen. De actualiteit van het studiemateriaal is geborgd door de afspraak vakliteratuur van na 2000 te gebruiken. Na elk semester bekijken docenten de readers op actualiteit en passen deze eventueel aan. Uit de bestudering van het materiaal en de gesprekken met studenten blijkt dat docenten naast de vakliteratuur ook veel artikelen gebruiken om studenten op de hoogte te houden van de actuele ontwikkelingen in de praktijk. Uit het bestudeerde studiemateriaal blijkt dat de boekenlijst actueel is. Studenten geven in de gesprekken aan dat zij soms wel weinig tijd hebben om zich extra te verdiepen in de opgegeven literatuur, vaak gebruiken ze ook andere literatuur door henzelf aangedragen. NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 19/59

20 De actualiteit en de aansluiting bij het werkveld blijft geborgd door verschillende vormen van overleg binnen de opleiding en binnen MZD. Hiertoe behoren onder andere het lectoraat, het taakgroepoverleg managementopleidingen VDO, het marktgroepoverleg en het teamoverleg op onderwijseenheidniveau. Uit gesprekken met studenten blijkt dat zij de opleiding praktisch genoeg vinden en dat het een goede weerspiegeling van de werkplek is. Het panel is van mening dat er een goede basis is voor het borgen van de balans tussen theoretisch geformuleerde doelen en het steeds veranderende karakter van de omgeving waarin de student werkzaam is. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed Criteria: - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft als doel studenten vanaf het begin van de opleiding met de beroepspraktijk van de manager in aanraking te laten komen. De opleiding is opgebouwd aan de hand van tien beroepstaken, waarvan de kritische activiteiten worden getoetst. De taken zijn gericht op de functie operationeel manager met doorgroeimogelijkheid tot tactisch manager. De beroepstaken zijn voorgelegd aan een klankbordgroep van leidinggevenden en opleidingsfunctionarissen uit het werkveld en de OAR. Per onderwijseenheid is vastgesteld aan welke beroepstaken de student werkt en welke competenties de student moet verwerven. De onderwijseenheden worden weergegeven in een schema met een beroepstaak, opleidingscompetenties en de kernvaardigheden die in de onderwijseenheden nadruk krijgen (Opleidingsstatuut 2006). Voor elke beroepstaak is bepaald welke kritische beroepssituaties getoetst moeten worden. Soms zijn dit beroepsproducten en soms beroepshandelingen. Voor deze beroepsproducten en -handelingen zijn prestatie-indicatoren geformuleerd, welke geoperationaliseerd zijn in beoordelingscriteria. In de prestatie-indicatoren zijn de vier kernvaardigheden verwerkt (Studiegids ). De uitwerking hiervan heeft plaatsgevonden binnen de verschillende TOO s. Voor studenten die andere beroepsproducten als bewijs voor het verwerven van de competenties willen gebruiken, zijn bij de competenties prestatie-indicatoren geformuleerd. In het curriculum staan beroepstaak, competenties, Dublin descriptoren, LOKcompetenties en het aantal te behalen EC per onderwijseenheid weergegeven in een matrix (Casco bachelor MZD) (vergelijk facet 1.2). 20/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

21 De opleidingskwalificaties worden in de vorm van competenties weergegeven. Per beroepskwalificatie wordt in een tabel de competentie(s), beroepscontext, het handelen en het product weergegeven (Beroepsprofiel en landelijke opleidingskwalificaties Bachelor MZD 2004). Door de opbouw van het landelijke opleidingsprofiel als uitgangspunt te nemen en competenties meerdere keren in de opleiding aan de orde te laten komen in situaties die toenemen in complexiteit, is de relatie tussen doelstellingen en het programma gewaarborgd (Studiegids MZD. Studenten die in het verleden de Kaderopleiding hebben afgerond kunnen alsnog een bachelordiploma halen in een eenjarig traject, Bachelor voor Oud-studenten van de Kaderopleiding (BOK). Zij doen een aantal onderdelen van de beroepstaken uit het huidige programma en de afstudeerfase (Algemene informatie BOK studenten, beroepstaken en competenties/casco). Studenten die kiezen voor het afstandsonderwijs (LOI leerroute), krijgen hetzelfde aanbod als reguliere studenten. De hierboven beschreven concretisering van het programma geldt ook voor deze leerroute. In de onderwijseenheid hbo-instroom (de onderwijseenheid die studenten met een hbo-achtergrond volgen, in plaats van de vier onderwijseenheden die mbo-instromers volgen) zijn vier beroepstaken gecombineerd: zich persoonlijk ontwikkelen in het beroep, ontwikkelen van het beroep, aansturen van individuen en groepen in de werkeenheid en het bevorderen van competentieontwikkeling. De verdeling van de kerneigenschappen vindt de opleiding nog niet optimaal. Zij wil deze op een goede manier over de onderwijseenheden verdelen en beter uitwerken met prestatie-indicatoren. In het Studenttevredenheidsonderzoek 2006 geven de eerstejaars aan dat de opleiding voldoende gericht is op de beroepspraktijk en dat zij tevreden zijn over de relatie tussen de doelstellingen van de opleiding en de inhoud. Het panel is van mening dat er een heldere lijn in de eindkwalificaties te zien is en het programma een adequate concretisering is van deze kwalificaties. Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Voldoende Criterium: - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: In een matrix wordt de samenhang tussen de onderwijseenheden aangegeven. De verticale samenhang is al in het landelijke profiel aangebracht. De competenties hebben betrekking op drie kerntaakgebieden (resultaatgerichte processturing, veranderen en leren en ontwikkelen) op drie niveaus (in relatie met de in- en externe omgeving, in samenwerkingverbanden (meso) en met individuele werknemers (micro)). Omdat de opleiding haar profiel op het landelijke profiel heeft afgestemd komt ook deze verticale samenhang terug in het programma (Beroepsprofiel en landelijke opleidingskwalificaties 'Bachelor MZD 2004). NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 21/59

22 Er worden persoonlijke taakgebieden onderscheiden, die verweven zijn door de hele opleiding. De competenties 'het ontwikkelen van het eigen beroepsmatig handelen', 'persoonlijke effectiviteit op peil houden' en 'een bijdrage leveren aan de ontwikkeling en professionalisering van de management in zorg en dienstverlening' lopen als een rode draad door de opleiding heen. Aan deze competenties wordt veel aandacht besteed in de portfolio assessments. Het panel ziet deze samenhang terug in het bestudeerde materiaal. De vier kernvaardigheden zijn geformuleerd op eindniveau. In elke onderwijseenheid komen deze vaardigheden aan de orde. Het niveau wordt hoger naarmate de opleiding vordert: competenties, studentactiviteiten en de aard van de praktijksituaties waarin de student moet presenteren, worden steeds complexer. Uit het studiemateriaal en de portfolio s van studenten komt de toename van complexiteit naar voren. De samenhang tussen onderwijseenheden wordt bereikt door de toenemende complexiteit in competenties en activiteiten. Kunnen studenten de toenemende complexiteit aantonen door middel van competenties, dan is dit de basis voor de volgende onderwijseenheid. De complexiteit komt tevens tot uitdrukking in de verschuiving van resultaatgericht denken naar een combinatie van resultaatgericht en beleidsmatig denken. Ook de praktijksituaties die aan de orde komen worden complexer naarmate de student vordert. Bovendien worden er steeds meer eisen gesteld aan de zelfstandigheid van de student. Dit wordt ook bevestigd door studenten in de gesprekken. De samenhang binnen onderwijseenheden krijgt vorm doordat studenten werken aan een beroepstaak. Alle beroepsproducten en voorbereidingsopdracht die studenten maken en alle lessen die hen hierin ondersteunen, zijn gericht op deze beroepstaak. Er is een duidelijke wisselwerking tussen leren op de opleiding en leren in de praktijk. De studenten voeren beroepstaken uit in hun eigen instelling. De praktijkbegeleider van de student begeleidt hem op zijn werkplek en geeft feedback op opdrachten en beroepsproducten. Studenten worden bij het maken van de opdrachten en beroepsproducten ondersteund door de opleiding. Er vindt regelmatig reflectie op de werksituatie plaats door middel van voorbereidingsopdrachten en het toepassen van literatuur op de werksituatie. De student reflecteert zowel binnen de opleiding als op de werkplek op zijn leerproces. Bovendien is er tussen studenten intervisie en collegiale consultatie, waardoor de studenten in samenwerking met elkaar ook samenhang tussen binnenschools- en praktijkleren aanbrengen. Studenten geven in de gesprekken aan dat zij de duidelijke wisselwerking tussen leren op de opleiding en in de praktijk ervaren. Studenten zijn van mening dat deze wisselwerking goed is, wat ook blijkt uit het Studenttevredenheidsonderzoek De samenhang wordt geborgd door het casco van waaruit de opleiding ontwikkeld is, de opzet van de studiewijzer en de aanwezige lesopzetten. In de TOO's wordt de samenhang tussen onderdelen van onderwijseenheden besproken. Voor de student is de samenhang duidelijk gemaakt door bij elke onderwijseenheid aan te geven welke plaats de onderwijseenheid heeft binnen de gehele opleiding. De borging van de samenhang tussen het binnenschools leren en het praktijkleren is vormgegeven 22/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

23 door het jaarlijkse overleg met de praktijkbegeleiders van studenten en het telefonische overleg tussen slb er en praktijkbegeleider. Het panel is van mening dat de samenhang in het programma voor de driejarige opleiding goed is. De LOI leerroute is gestart in 2006 en volgt het programma van de driejarige opleiding. Het panel vertrouwt er dan ook op dat de samenhang in dit programma goed zal zijn. Het panel stelt vast dat het tweejarige programma (hbo-instroom) ten opzichte van het driejarige programma (mbo-instroom) flink is ingedikt, waardoor er minder samenhang is. Omdat de opleiding nog erg jong is, past zij haar programma regelmatig aan naar aanleiding van evaluaties. Het panel is van mening dat de opleiding nog lerende is, waardoor de samenhang van het verkorte (2-jarige) programma nog niet volledig ingebed is. De opleiding heeft vanaf februari 2007 maatregelen genomen om een betere samenhang te creëren. Het zal moeten blijken of deze maatregelen tot een verbetering van de samenhang leiden. Het panel komt op grond hiervan tot het oordeel voldoende. Facet 2.4 Studielast Goed Criterium: - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Bij het ontwikkelen en plannen van het onderwijs streeft de opleiding naar een gelijkmatige spreiding van de studielast. De gegevens over de studielast uit de onderwijsevaluaties worden meegenomen. Zo worden knelpunten direct voorkomen in nieuwe onderwijseenheden. De resultaten uit de Studentenquêtes worden besproken in de opleidings- en leerplancommissie. Studenten dienen zelf hun uren te bewaken en een eigen leersituatie in de praktijk te creëren in overleg met hun praktijkcoach. Studenten van het afstandsleren krijgen hier meer begeleiding in. Door de opleiding worden voorlichtingsdagen georganiseerd waarbij ook de studielast aan de orde komt. Er vindt een introductieprogramma plaats waarbij kennis wordt gemaakt met elkaar en de docenten. Tevens krijgen ze daarin een toelichting op de inhoud van de opleiding en het leren-leren. Studenten geven in de gesprekken aan dat de combinatie werken, leren en privé zwaar is, maar vinden dat ze voldoende voorgelicht worden over de studielast door de opleiding. In elke studiewijzer staat wat er van studenten verwacht wordt. Per competentie worden gedragskenmerken aangegeven. Bij elk beroepsproduct zijn beoordelingscriteria geformuleerd, opdat de student weet wat hij moet kennen en kunnen en/of welk gedrag hij moet laten zien. De studiewijzers zijn opgebouwd volgens een vast format. NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 23/59

24 De opleiding biedt studenten de mogelijkheid twee keer per jaar in te stromen, waardoor de voortgang van het leertraject wordt bevorderd. De toetsing is leerwegonafhankelijk en de student kan eigen bewijsstukken in zijn portfolio gebruiken. Studenten krijgen vanaf het begin van de opleiding een begeleidend docent toegewezen die de student de gehele opleiding begeleidt. In de begeleiding wordt aandacht besteed aan de studievoortgang en aan de manier waarop de student studeert én leert in de praktijk. Het POP helpt studenten de studielast te spreiden. Er vindt veel terugkoppeling naar de student plaats op niveau, waardoor de student snel weet waar hij aan moet werken. Een student die een leidinggevende functie heeft tijdens de opleiding, heeft eerder het gevoel dat hij de opleiding in zijn werk kan gebruiken. De student die nog geen leidinggevende functie heeft, heeft hier langer tijd voor nodig. De opleiding heeft in september 2005 de werkgeversverklaring ingevoerd, waarin de werkgever aangeeft dat de student de mogelijkheid heeft of krijgt de beroepsproducten en opdracht in zijn eigen organisatie te maken en dat hij een praktijkbegeleider uit de organisatie toegewezen krijgt. Daarnaast vult de student een werkplekscan in, die hij samen met zijn studieloopbaanbegeleider (slb er) bespreekt. De werkplekscan geeft een overzicht van producten en opdrachten die de student moet realiseren in zijn eigen praktijk. Door de invoering van de werkplekscan wordt het praktijkleren geborgd. De resultaten van de Jaarevaluatie 2006 geven weer dat studenten de studiebelasting vrij hoog vinden. Echter de score op studiebelasting is wel verbeterd sinds 2005, toen werd de studielast op een vierpuntsschaal met een 1.7 beoordeeld, in 2006 met een 2.2. De opleiding heeft sindsdien een aantal maatregelen getroffen om de studielast te spreiden. Zo heeft er een verlenging van studie naar drie jaar plaats gevonden binnen de mbo-instroom. Hierdoor wordt de studiedruk lager en is er meer ruimte voor casustoetsing en probleemoplossend denken. Uit het gesprek met studenten blijkt dat zij dit positief beoordelen en uit evaluaties cohort 2006 blijkt dat de score op studiebelasting is gestegen naar 2.4 en 2.7. Het panel concludeert dat de factoren om de studiedruk te verminderen, naar mate de opleiding vordert, verbeterd zijn. Echter geven studenten die een verkorte tweejarige route doen in de gesprekken aan dat zij het de eerste vier maanden erg druk vinden en alles in een hoog tempo gaat. Tevens geven studenten aan dat de studielast per onderwijseenheid erg verschillend kan zijn. Studenten ervaren geen struikelvakken en ervaren voldoende contacturen in de studie. Uit de gesprekken met studenten blijkt dat de opleiding veel verandert en aanpast in het curriculum om de studielast te spreiden. Zij zijn van mening dat het belangrijk is om goed te plannen en discipline te hebben. De opleiding is naar mening van het panel nog zoekende naar een balans in de studiebelasting. Het panel concludeert dat de opleiding in 2007 voldoende maatregelen getroffen heeft om de studielast beter te spreiden. Op grond hiervan komt het panel tot het oordeel goed. 24/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

25 Facet 2.5 Instroom Voldoende Criterium: - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Zowel hbo- als mbo-instromers met niveau 4 worden alleen toegelaten als zij tenminste 2,5 dag in de week in de zorg of maatschappelijk dienstverlening werken en tenminste twee jaar relevante ervaring heeft in een van deze werkvelden. Voor de bacheloropleiding zijn er drie instroommogelijkheden die tot drie opleidingsroutes leiden: de hbo-instroom (studenten met een hbo-opleiding); zij volgen een tweejarig programma, de mbo-instroom (kwalificatieniveau 4); zij volgen een driejarig programma en de BOK-instroom (Bachelor voor Oud Kaderopleiding) die in één jaar hun bachelordiploma kunnen behalen. De opleiding wordt ook aangeboden via het afstandsonderwijs van de LOI in een driejarige variant. De driejarige mbo route is aangepast voor het afstandsonderwijs. Voor hbo-instroom houdt dit (nu nog) in, dat zij ook een driejarige route volgen (Studiegids ). De opleiding had in 2005 en 2006 een korte intakeprocedure en er vond waar nodig een intakegesprek plaats. Voor de instroom van 2007 wordt een meer uitgewerkte EVC-procedure toegepast (Portfolio instructie EVC mei 2007, hoofdstuk Procedure Eerder Verworven Competenties). De hoofdfase bestaat uit 180 EC, waarvan 30 EC gelden voor de minor. De instroom mbo kent vanaf 1 februari EC vrijstelling, daarvoor was de doorstroomkwalificatie integraal in het eerste leerjaar meegenomen. De hbo-instroom kent vanaf februari EC vrijstelling, waarvan 60 EC voor de propedeuse en 60 vanwege het op sommige beroepstaken (deels) gerealiseerd niveau (Portfolio instructie EVC mei 2007, hoofdstuk Procedure Eerder Verworven Competenties). Elke student kan voor het propedeusejaar vrijstellingen krijgen op basis van eerder verworven competenties (Eindrapportage van project beroepskolom 2005). Zij stromen direct in de hoofdfase in. Studenten met een mbo-achtergrond maken een literatuurtoets die gericht is op organisatiekundige kennis en het toepassen daarvan en een mondelinge casustoets probleemoplossen. Studenten geven in het gesprek aan dat de vooropleiding goed aansluit bij MZD. Zij ondervinden geen problemen met verschil in werkvormen en ervaren de praktische kant van de opleiding als prettig. Instromers met mbo kwalificatieniveau 3 worden niet toegelaten, tenzij de instromer door middel van een valide instrument (een extern assessmentrapport) kan aantonen dat hij op niveau 4 denkt en werkt. Daarnaast wordt een overzicht van de functieeisen voor de huidige functie gevraagd dat in overeenstemming is met het externe rapport. NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 25/59

26 De opleiding vindt dat zij goed aansluit bij de studenten en hun werkervaring. Wel lijken mbo-studenten het moeilijk te hebben met abstraheren, schriftelijke uitdrukkingsvaardigheden en rekenvaardigheden. Dit duidt volgens het panel op een aansluitprobleem bij mbo-studenten. Het opleidingsmanagement geeft aan momenteel te onderzoeken op welke wijze meer aandacht in het programma aan mbo-studenten kan worden besteed. Op grond van de aansluitproblemen mbostudenten komt het panel tot het oordeel voldoende. Facet 2.6 Duur Voldaan Criterium: - De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: hbo-bachelor: 240 studiepunten. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De studieduur is gelijkmatig verdeeld over de verschillende onderwijsperiodes. De studiepunten zijn per studiejaar, periode en onderwijseenheid verantwoord in de Onderwijs- en Examenregeling (OER). Voor elke summatieve competentiebeoordeling krijgt de student bij een voldoende 7,5 EC of een veelvoud hiervan. Het totaal te behalen EC bedraagt 240. De opleiding voldoet daarmee aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum. De hoofdfase bestaat uit 180 EC, waarvan 30 EC gelden voor de minor. De instroom mbo kent vanaf 1 februari EC vrijstelling, daarvoor was de doorstroomkwalificatie integraal in het eerste leerjaar meegenomen. De hbo-instroom kent vanaf februari EC vrijstelling, waarvan 60 EC voor de propedeuse en 60 vanwege het op sommige beroepstaken (deels) gerealiseerd niveau (Procedure Eerder Verworven Competenties). Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Voldoende Criteria: - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het praktijkleren neemt een grote plaats in binnen het didactisch concept. De student werkt naast zijn studie en wil daar graag optimaal gebruik van maken. Er wordt uitgegaan van de didactisch uitgangspunten van de HOF (HAN-chassis voor het onderwijs 2006). De opleiding heeft een aantal uitgangspunten (Onderwijsconcept 2004), waaronder het verzorgen van competentiegericht onderwijs, kennis, houding en vaardigheden 26/59 NQA - visitatie Hogeschool Arnhem en Nijmegen: hbo-bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)