Avans Hogeschool, Breda

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Avans Hogeschool, Breda"

Transcriptie

1 Avans Hogeschool, Breda Opleiding: Management in de Zorg; hbo-bachelor Varianten: deeltijd Croho: Visitatiedatum: 26 september 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007

2 2/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per facet en onderwerp 10 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 18 Onderwerp 3 Inzet van Personeel 27 Onderwerp 4 Voorzieningen 29 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 32 Onderwerp 6 Resultaten 36 Deel C: Bijlagen 39 Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 40 Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 45 Bijlage 3: Bezoekprogramma 49 Bijlage 4: Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 50 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 3/55

4 4/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 5/55

6 6/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Management in de Zorg van Avans Hogeschool heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek had plaats in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is begonnen in juni 2007, het moment waarop de opleiding het informatiedossier bij NQA heeft laten bezorgen. Als onderdeel van het onderzoek was er een panelbezoek aan de opleiding. Dit bezoek was op woensdag 26 september Het panel bestond uit de volgende personen: mevrouw M. W. (Wil) Mulder-van der Stoel MA (dagvoorzitter en domeindeskundige) mevrouw L.G. (Laura) Jansen-de Ruijter (domeindeskundige) mevrouw M.S. (Sofie) Harmsen (student-lid) de heer drs. L. (Leen) Koekebakker (NQA-auditor) Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (22 augustus 2005). Het panel beschikt over domeinspecifieke deskundigheid, onderwijs- en auditdeskundigheid en deskundigheid over de internationale ontwikkelingen van de discipline (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) zoals die door de NVAO is voorgeschreven. Uitzondering hierop is facet 2.6, als gevolg van aanvullende instructies van de NVAO wordt hier het oordeel voldaan of niet voldaan gegeven. Dit facetrapport vormt de basis van het onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding Avans Hogeschool is op 1 januari 2004 ontstaan door een fusie van Hogeschool Brabant en Hogeschool `s-hertogenbosch. Verspreid over 40 bachelor- en masteropleidingen studeren bij Avans Hogeschool ongeveer studenten. Er werken circa medewerkers. Avans Hogeschool heeft de opleidingen organisatorisch ondergebracht in 18 academies. Naast de academies zijn er drie ondersteunende diensten. NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 7/55

8 Avans Hogeschool profileert zich als een topinstituut dat toekomstige beroepsbeoefenaren opleidt tot excellente professionals, die zichzelf en hun beroep voortdurend blijven ontwikkelen. Daarnaast wil Avans voor specifieke bedrijven en organisaties een vanzelfsprekende partner zijn in het ontwikkelen en delen van kennis. De bacheloropleiding Management in de Zorg (MiZ) is met ingang van 1 september 2005 voortgekomen uit de toenmalige tweejarige Kaderopleiding Gezondheidszorg en Welzijn. De opleiding MiZ maakt onderdeel uit van de Academie voor Gezondheidszorg (AGZ). De AGZ biedt naast de opleiding MiZ de opleidingen Fysiotherapie en Verpleegkunde aan. De opleiding Management in de Zorg is geplaatst binnen het domein Health. In september 2005 is de eerste groep studenten met de opleiding MiZ gestart en in de loop van het studiejaar studeren zij af. Op basis van de geldende instroomeisen, die voor alle elf MiZ-opleidingen in Nederland gelijk zijn, krijgt een student vrijstelling van het eerste studiejaar. Hierdoor volgen studenten feitelijk een programma van drie jaar. Door middel van maatwerk is versnelling van maximaal een jaar mogelijk, waardoor het programma in twee jaar kan worden doorlopen. In het studiejaar stonden bij de opleiding MiZ 229 studenten ingeschreven. De opleiding voert het studieprogramma op twee locaties uit. In Breda in één van de gebouwen van Avans Hogeschool en in Eindhoven in een gebouw van de Fontys Hogescholen. In het studiejaar was het aantal studenten in Breda 98, in Eindhoven studeerden 131 studenten. Avans Hogeschool certificeert afgestudeerden met een getuigschrift van de opleiding Management in de Zorg als Bachelor of Health Administration. 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding Management in de Zorg door het panel had plaats conform de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze is hieronder beschreven. De visitatie is uitgevoerd op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleidingen geldt (zie facet 1.1). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het informatiedossier gecheckt op kwaliteit en compleetheid (de validatie) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Het informatiedossier bestond uit een positiedocument, een startdossier en bijlagen. Na de validatie bereidden de panelleden zich voor op het bezoek. Zij bestudeerden het dossier, formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vragen. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken, die op donderdag 6 september 2007 tijdens de 8/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

9 voorbereidende vergadering zijn besproken. Tijdens deze vergadering is het bezoek ook concreet voorbereid. Het bezoek was op woensdag 26 september De opleiding MiZ heeft in het startdossier kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijk beroeps- en opleidingsprofiel het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) zijn gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleidingen (bijlage 3). Er waren gesprekken met het opleidingsmanagement, docenten, studenten en met leden van de werkveldadviesraad. Aan het begin en tijdens het bezoek is ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel zogenaamde schakelmomenten ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-) oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek tijdens het tweede gesprek met het opleidingsmanagement heeft de dagvoorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. Voorafgaand aan het bezoek was er op 1 maart 2007 een generieke instellingsaudit. De audit richtte zich op de onderwerpen: voorzieningen en kwaliteitszorg voor zover die op concernniveau gestalte krijgen. Over de instellingsaudit is een rapportage opgesteld die in dit rapport is verwerkt. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport wordt door de opleiding accreditatie aangevraagd bij de NVAO. In het facetrapport wordt door NQA gerapporteerd op facetniveau. In het onderwerprapport wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleidingen als geheel gegeven. De opleidingen hebben medio november 2007 een concept van beide rapporten voor een check op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. Het definitieve rapport is door het panel in december 2007 vastgesteld. Het visitatierapport is medio december 2007 ter beschikking gesteld aan de Hogeschool. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een centrale rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding MiZ legt en de domeinspecifieke kaders. NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 9/55

10 In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten. De argumentatie is te vinden in het facetrapport. De opleiding MiZ wordt door Avans Hogeschool alleen in deeltijdse vorm uitgevoerd. 1.5 Oordelen per onderwerp Overzicht oordelen over onderwerpen en facetten Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet Opleiding Management in de Zorg Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed 1.2 Niveau bachelor Goed 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen HBO Goed 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed 2.4 Studielast Goed 2.5 Instroom Goed 2.6 Duur Voldaan 2.7 Afstemming tussen vormgeving en Inhoud Voldoende 2.8 Beoordeling en toetsing Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 3 Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Goed 3.2 Kwantiteit personeel Goed 3.3 Kwaliteit personeel Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen Goed 4.2 Studiebegeleiding Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten Goed 5.2 Maatregelen tot verbetering Goed 5.3 Betrekken van studenten, medewerkers, alumni en het beroepenveld Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerd niveau Voldoende 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Totaaloordeel Positief 10/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

11 Doelstellingen opleiding Aan de drie facetten van dit onderwerp is het oordeel goed toegekend. Het oordeel op het onderwerp Doelstellingen opleiding is daarom positief. Programma Aan het facet Afstemming tussen vormgeving en inhoud is het oordeel voldoende toegekend. De overige facetten zijn goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Programma is daarom positief. Inzet van personeel Het oordeel over de drie facetten bij dit onderwerp is goed. Het oordeel op het onderwerp Inzet van personeel is daarom positief. Voorzieningen De facetten Materiële voorzieningen en Studiebegeleiding en informatievoorziening zijn goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Voorzieningen is daarom positief. Interne kwaliteitszorg Aan de drie facetten van het onderwerp Interne kwaliteitszorg heeft het panel het oordeel goed toegekend. Het oordeel op het onderwerp Interne kwaliteitszorg is daarom positief. Resultaten Het paneloordeel over de twee facetten bij dit onderwerp is voldoende. Het oordeel op het onderwerp Resultaten is daarom positief. Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan blijkt dat aan de zes onderwerpen van het NVAO-beoordelingskader het oordeel positief is toegekend, en is de conclusie van het visitatiepanel dat het totaaloordeel over de opleiding Management in de Zorg van Avans Hogeschool positief is. NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 11/55

12 12/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 13/55

14 14/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Criterium: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De bacheloropleiding Management in de Zorg (MiZ) van Avans Hogeschool is een deeltijdopleiding voor (toekomstig) leidinggevenden in de sectoren zorg en welzijn. Het programma dat de opleiding de studenten aanbiedt bestaat uit een voor alle studenten gemeenschappelijk deel, twee majors waarvan de studenten er één kiezen en twee minors. De majors zijn procesmanagement en middenmanagement. De minors kiezen de studenten uit het minoraanbod van de Hogeschool. Richtinggevend voor de inhoud en de vormgeving van het studieprogramma zijn elf competenties 1. De opleiding ontleent deze competenties aan het in 2004 landelijk overeengekomen document Beroepsprofiel en landelijke opleidingskwalificaties Management in de Zorg. Dit document omvat twee delen, een beroepsdeel en een opleidingsdeel. In het beroepsdeel zijn de taakgebieden en de beroepskwalificaties van managers in de zorg beschreven. Het profiel gaat uit van vijf taakgebieden: resultaatgerichte processturing; veranderen; leren en ontwikkelen; persoonlijke effectiviteit; en beroepsontwikkeling. Bij elk taakgebied zijn beroepskwalificaties geformuleerd die in het opleidingsdeel zijn uitgewerkt in elf beroepscompetenties. Betrokkenen bij de totstandkoming van het profiel waren branche- en koepelorganisaties in zorg en welzijn en organisaties van werkgevers. Eindverantwoordelijke in het proces was het Landelijke Overlegorgaan Kaderopleidingen (LOK, nu Landelijk Overlegorgaan Opleidingen MiZ). Het document Beroepsprofiel en landelijke opleidingskwalificaties Management in de Zorg is in 2004 opgenomen in het register van de HBO-raad. Het wordt elke vijf jaar geactualiseerd. De opleiding MiZ heeft op basis van de elf competenties in het landelijk vastgestelde beroeps- en opleidingsprofiel twee competentieprofielen ontwikkeld, een profiel voor de major middenmanagement en een profiel voor de major procesmanagement. De opleiding heeft een eigen werkveldadviesraad (WAR). De doelstellingen van de WAR zijn borging van de actualiteit en de praktijk in het onderwijs, actualisering van de twee competentieprofielen en het curriculum, het signaleren van trends en ontwikkelingen in het werkveld en de toetsing. De taken en de werkwijze van de WAR zijn beschreven in het Reglement WAR MiZ. 1 Zie NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 15/55

16 Tijdens het bezoek vertelden de aanwezige leden van de WAR het panel dat de adviesraad heeft ingestemd met de competentieprofielen die de opleiding voor de majors middenmanagement en procesmanagement heeft geformuleerd. De WAR vindt de profielen passend voor het MiZ-werkveld. Alle elementen die het beroep kenmerken zijn in de profielen terug te vinden. Het panel heeft in het informatiedossier geen vergelijking aangetroffen met de doelstellingen van soortgelijke opleidingen in het buitenland. Wel heeft het panel vastgesteld dat de opleiding heeft meegewerkt aan het project European Enhancement of Early Years Management Skills. Het doel van het project was het ontwikkelen van cursussen op het gebied van management in de kinder- en jeugdzorg. Dit doel is bereikt. Voorts is de opleiding een van de deelnemers van de landelijke werkgroep Internationalisering van het LOK. Deze werkgroep organiseert in 2008 een internationaal symposium over de Bachelor of Health Administration. Facet 1.2 Niveau bachelor Goed Criterium: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding MiZ leidt de studenten op tot leidinggevenden in de zorg- en welzijn. Het fundament voor de opleiding is het Beroepsprofiel en landelijke opleidingskwalificaties Management in de Zorg. Dit document is onder verantwoordelijkheid van het Landelijk Overleg Kaderopleidingen (LOK, nu Landelijk Overleg Opleidingen MiZ) en in samenspraak met relevante branche- en koepelorganisaties in 2004 ontwikkeld. Volgens het beroeps- en opleidingsprofiel zijn afgestudeerden van de opleiding MiZ breed inzetbaar. Ze kunnen in allerlei functies, in diverse arbeidsorganisaties, op operationeel en beleidsmatig niveau, hun werk verrichten. In het Beroepsprofiel en landelijke opleidingskwalificaties Management in de Zorg verantwoordt het LOK zich voor het bereiken van het hbo-niveau. Zij gebruikt daarvoor de tien generieke kernkwalificaties voor de hbo-bacheloropleidingen. De opleiding MiZ verantwoordt zich ook zelf voor het hbo-niveau en daarnaast over het niveau bachelor. Zij doet dat in het Opleidingskader MiZ (2007) en in het Startdossier. De opleiding gebruikt de tien generieke kernkwalificaties voor de hbo-bacheloropleidingen voor de verantwoording van het hbo-niveau. De vijf Dublin descriptoren gebruikt zij voor de verantwoording van het niveau bachelor. Bovendien heeft de opleiding in het Opleidingskader MiZ de Dublin descriptoren, de LOK-competenties en de generieke kernkwalificaties voor de hbo-bacheloropleidingen in schema s aan elkaar gekoppeld. De opleiding toont in genoemde documenten aan dat het onderwijs voldoet aan de Dublin descriptoren en de tien generieke kernkwalificaties voor de hbo-bacheloropleidingen. De descriptor oordeelsvorming bijvoorbeeld komt overeen met de hbo-kernkwalificaties methodisch en reflectief denken en handelen en besef van maatschappelijke 16/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

17 verantwoordelijkheid. De Dublin descriptor oordeelsvorming en de twee hbokernkwalificaties worden afgedekt door relevante LOK competenties, waaronder het leveren van een actieve bijdrage aan het proces van leren en ontwikkelen binnen de organisatie, afgestemd op de omgeving en het initiëren, faciliteren, implementeren en sturen van veranderingsprocessen. Het panel concludeert dat de opleiding afdoende aantoont dat de beoogde LOK competenties aansluiten bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Het oordeel over dit facet is goed. Facet 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Criteria: - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding MiZ van Avans Hogeschool leidt haar studenten op tot startbekwame leidinggevenden in de sectoren welzijn en zorg. Startbekwaam houdt volgens de opleiding in dat de afgestudeerden in staat zijn om binnen de twee sectoren leiding te geven aan teams in de directe uitvoering, projecten op te zetten en uit te voeren en processen te stroomlijnen. Ze kunnen diverse complexe beroepstaken uitvoeren en zichzelf verder professionaliseren. Voorbeelden van beroepstaken zijn budgetbeheer, afstemming tussen vraag en aanbod, initiëren van veranderingsprocessen, middelen- en informatiebeheer, en borging van de benodigde kwaliteitssystemen. Afgestudeerden van de opleiding MiZ zijn breed inzetbaar. Voorbeelden van organisaties waar zij werken, zijn ziekenhuizen, verzorgingsinstellingen en verpleeghuizen. Voorbeelden van functies zijn middenmanager en procesmanager. De opleiding gebruikt de 11 competenties in het landelijk vastgestelde beroeps- en opleidingsprofiel als uitgangspunt voor inhoud en vormgeving van het curriculum. Op basis van het landelijke profiel heeft de opleiding MiZ voor de majors middenmanagement en procesmanagement eigen competentieprofielen ontwikkeld. De opleiding heeft de elf landelijk overeengekomen competenties en de competentieprofielen voor de majors middenmanagement en procesmanagement voorgelegd aan haar eigen werkveldadviesraad. Leden van de WAR vertelden het panel tijdens het bezoek dat de raad met de competenties heeft ingestemd, omdat de competenties het niveau van de manager in de zorg weerspiegelen. Afgestudeerden van de opleiding MiZ die de competenties hebben verworven, kunnen volgens de WAR functioneren op de kerntaakgebieden die het LOK noemt in het Beroepsprofiel en landelijke opleidingskwalificaties Management in de Zorg. Daarbij kunnen ze de taken uitvoeren die tot deze taakgebieden worden gerekend. Dit zijn volgens de WAR taken die het uitvoerend en procedureel karakter ontstijgen en waarvoor hbo-niveau vereist is. NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 17/55

18 Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen HBO Goed Criteria: - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via communicatie over en weer met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding MiZ van Avans Hogeschool is een deeltijdse bacheloropleiding. Bij de instroom dienen studenten te beschikken over voldoende praktijkervaring en een relevante werkplek. De werkplek moet zo ingericht zijn (of worden naarmate het programma vordert), dat er geleerd kan worden vanuit dezelfde principes en doelen als van de opleiding. Een belangrijk kenmerk van het studieprogramma dat de studenten doorlopen, is dat het thematisch is opgezet. Een studiejaar bestaat uit vier perioden en aan elke periode is een thema gekoppeld. Deze thema s verwijzen naar herkenbare onderdelen uit de beroepspraktijk van de manager. Voorbeelden van thema s zijn personeel, organisatie, kwaliteit en veranderen, personeelsmanagement, financiële beheersing en verandermanagement. In iedere onderwijsperiode ontwikkelen de studenten beroepsproducten, lossen zij beroepsproblemen op en oefenen ze beroepstaken van de manager. Het panel oordeelt positief over deze aanpak. Volgens het panel passen de producten, problemen en taken binnen de thema s. Ze zijn actueel en ontleend aan de beroepswerkelijkheid van de manager. In elke periode zijn het verwerven en toepassen van beroepsgerichte kennis steeds terugkerende elementen in de competentieontwikkeling van de studenten. Kennisverwerving gebeurt vooral door de bestudering van beroepsgerichte literatuur. Het panel heeft vastgesteld dat de opleiding bij alle onderwijseenheden literatuur voorschrijft. Daarnaast worden de studenten aangemoedigd om ook zelf literatuur te vinden en te selecteren. De voorgeschreven literatuur is volgens het panel overwegend nationaal maar actueel en toereikend. De studenten komen door de literatuur in aanraking met alle aspecten van hun toekomstige beroep. De praktijk waarin de student werkt, speelt gedurende de gehele opleiding een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de competenties. In verband hiermee heeft de opleiding recent de werkplekscan ontwikkeld. De studenten onderzoeken met behulp van de scan of de werkplek voldoet aan de eisen die de opleiding daaraan stelt. Het panel heeft niet kunnen vaststellen of de werkplekscan de kwaliteit van de werkplek voldoende borgt. Daarvoor is de scan nog te kort in gebruik. 18/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

19 Op de werkplek worden de studenten begeleid door een praktijkcoach. De opleiding verwacht van praktijkcoaches dat zij beschikken over een hbo werk- en denkniveau, begeleidingsgesprekken kunnen voeren en in staat zijn om studenten feedback te geven op hun functioneren. Twee keer per jaar organiseert de opleiding een bijeenkomst voor praktijkcoaches. Tijdens deze bijeenkomsten biedt de opleiding onder meer deskundigheidsbevordering aan in de vorm van workshops. De onderzoeksvaardigheden die de studenten tijdens hun studie verwerven, zijn informatie verzamelen, analyseren en verwerken en het formuleren van conclusies en aanbevelingen. De opleiding schakelt in elk studiejaar gastdocenten in. Onderwerpen die in het studiejaar tijdens gastcolleges aan de orde kwamen, waren onder meer: organisatieverandering, human resources management, evidence based practice in een gezondheidsorganisatie, resultaatgericht personeelsbeleid, de WMO en managementconsequenties voor gemeenten en zorgpartners. Het aantal uren dat gastdocenten worden ingezet is afhankelijk van hun expertise. De studenten oordelen positief over de inzet van gastdocenten, zo bleek tijdens het bezoek. De gastdocenten belichten volgens de studenten de beroepswerkelijkheid vanuit een specifieke invalshoek en vertellen over actuele ontwikkelingen in de beroepspraktijk. De opleiding evalueert regelmatig met studenten de aansluiting van het studieprogramma op de beroepspraktijk. Hiervoor gebruikt zij het Avans studenttevredenheidsonderzoek en de eigen evaluaties. In alle evaluaties oordelen de studenten positief over de gebruikte vakliteratuur, de aansluiting van de studie op de beroepspraktijk en de betrokkenheid van vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk bij het onderwijs. Het panel merkt op dat de respons op het studenttevredenheidsonderzoek laag is. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed Criteria: - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het studieprogramma dat de opleiding MiZ de studenten aanbiedt, is gespreid over twee fasen, een propedeutische fase van een jaar en een postpropedeutische fase van drie jaar. Door de geldende instroomeisen die voor alle elf MiZ-opleidingen in Nederland gelijk zijn, krijgen alle studenten vrijstelling van het eerste studiejaar. Hierdoor volgen zij feitelijk een programma van drie jaar. NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 19/55

20 Elk studiejaar is onderverdeeld in onderwijsperiodes van tien weken. Aan iedere periode is een thema gekoppeld, dat verwijst naar een relevant onderdeel van de beroepspraktijk. Het studieprogramma is opgebouwd volgens de major-minor structuur. De postpropedeutische fase start met een jaar dat voor alle studenten gelijk is. In het tweede jaar van de hoofdfase kiezen de studenten een major. Er zijn twee majors: procesmanagement en middenmanagement. In het laatste jaar van de postpropedeuse is er voor studenten ruimte voor individuele profilering. De studenten kiezen twee minorprogramma s, van elk dertig studiepunten. Voorbeelden van minors zijn projectmanagement, gerontologie, buitenlandstage en procesmanagement. Door deze minors verdiepen of verbreden de studenten competenties die zij in het begin van de opleiding hebben verworven. De studenten kunnen in een minor ook doorstroomkwalificaties ontwikkelen, waardoor zij na de bacheloropleiding kunnen doorstromen naar een masteropleiding. De MiZ studenten kunnen met ingang van het studiejaar ook kiezen voor de Avansbrede minor ondernemerschap. Tijdens het bezoek was dit nog niet mogelijk. Basis voor het studieprogramma is een set van elf landelijk overeengekomen competenties. De opleiding MiZ heeft deze competenties uitgewerkt in leerdoelen en vervolgens verdeeld over de studiejaren en daarna over de onderwijsperioden van tien weken. De opleiding volgt niet louter de landelijk overeengekomen competenties. Zij legt ook eigen accenten. De eigen profilering komt tot uitdrukking in de aandacht in het studieprogramma voor persoonlijk leiderschap en persoonlijke effectiviteit. In het hele tweede en derde studiejaar is de werkplaats van de manager voor een belangrijk deel aan deze onderwerpen gewijd. Per onderwijsperiode is voor de studenten een onderwijsmap beschikbaar. Hierin zijn vastgelegd het thema, de te verwerven competenties, de leerdoelen, de rol waarin de student zich tijdens de betreffende periode dient te verplaatsen, de context, de situatie, de op te leveren beroepsproducten inclusief specificaties, de leerdoelen, de toetsing en de organisatie. Het panel heeft de onderwijsmappen bestudeerd en geconstateerd dat competenties, leerdoelen, opdrachten en producten onderling samenhangen. Het programma biedt de studenten volgens het panel de mogelijkheid de beoogde competenties te bereiken. De studenten laten zich in de onderwijsevaluaties positief uit over de inhoud en de opzet van de onderwijsperioden, de doelstellingen van het onderwijs en de realiteit van de leertaken. In gesprek met het panel vertelden de studenten desgevraagd dat zij de competenties en de leerdoelen in de onderwijsmappen duidelijk vinden. De omschrijvingen zijn zo gekozen dat zij weten wat van hen wordt verwacht, zij kunnen hun studieactiviteiten daarop afstemmen. De studenten vertelden verder dat de door de opleiding gekozen inhouden, opdrachten en literatuur goed aansluiten bij de geformuleerde leerdoelen en competenties. 20/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

21 Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed Criterium: - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het visitatiepanel heeft tijdens het bezoek vastgesteld dat de opleiding MiZ haar studenten een samenhangend programma biedt. De samenhang wordt door de opleiding vanuit drie perspectieven bewaakt. Het eerste perspectief is het beroepsperspectief. Uitgangspunt voor de opleiding is dat de studenten zich ontwikkelen tot leidinggevenden in de sectoren zorg en welzijn door in elke onderwijsperiode aan de praktijk ontleende beroepsproblemen op te lossen, beroepsproducten te ontwikkelen en deeltaken te oefenen. Iedere periode vormt een samenhangende eenheid, omdat het thema van de periode, de beoogde competenties, leerdoelen en onderwijsactiviteiten op elkaar zijn afgestemd. Het tweede perspectief heeft betrekking op de logische opbouw van het programma. Doordat het studieprogramma van elke student bestaat uit een gemeenschappelijk tweede jaar, een majordifferentiatie en twee vrij te kiezen minorprogramma s die volgtijdelijk zijn geprogrammeerd, waarborgt de opleiding de verticale samenhang. Het derde perspectief is de afstemming tussen het leren op school en het leren op de werkplek. De studenten moeten aan het begin van elk studiejaar in hun persoonlijk ontwikkelplan beschrijven welke activiteiten zij in het betreffende studiejaar willen uitvoeren. Over de vorderingen die de studenten boeken in de praktijk leggen zij verantwoording af in de werkplaats en in hun portfolio (zie facet 4.2). Uit evaluaties van de opleiding en het studenttevredenheidsonderzoek die het panel tijdens het bezoek heeft ingezien, blijkt dat de studenten tevreden zijn over de samenhang in het studieprogramma. Facet 2.4 Studielast Goed Criterium: - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het studieprogramma van de opleiding MiZ is gespreid over twee fasen: een propedeutische fase van een jaar en een postpropedeutische fase van drie jaar. Doordat alle studenten vrijstelling krijgen van het eerste jaar, volgen zij een programma van drie jaar. NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 21/55

22 Om een efficiënte leerroute van studenten te bevorderen heeft de opleiding de studiejaren onderverdeeld in perioden van tien weken. In elke periode is ruimte voor colleges, vaardigheidstrainingen, het uitvoeren van deeltaken, toetsing en studieloopbaanbegeleiding. Een onderwijsperiode van tien weken heeft een studielast van 15 studiepunten. De onderwijsonderdelen hebben een vooraf genormeerde studielast van 2, 4, 6, 12 of 15 studiepunten. Het aantal wekelijkse contacturen is acht. Het panel heeft vastgesteld dat de opleiding na iedere periode onderzoekt of de gerealiseerde studielast overeenkomt met de begrote studielast en actie onderneemt actie als daartoe aanleiding bestaat. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de opleidingsspecifieke kwaliteitscommissie. Tijdens het bezoek werd duidelijk dat ook signalen uit de examencommissie en de opleidingscommissie waarin studenten vertegenwoordigd zijn, voor de kwaliteitscommissie soms aanleiding zijn om de studielast aan te passen. Uit evaluaties van de opleiding blijkt dat de studenten de studielast en de studielastspreiding over het algemeen in orde vinden. Ditzelfde beeld komt naar voren in het studenttevredenheidsonderzoek Struikelvakken zijn er niet. De opleiding heeft in het programma drie drempels gelegd die een evenwichtige leerweg van de studenten moeten bevorderen. Door de drie drempels moeten de studenten drie keer tijdens hun studie (aan het eind van het eerste, tweede en derde jaar) een proeve van bekwaamheid afleggen. In deze proeven toetst de opleiding de competentieontwikkeling van de studenten. Dit gebeurt onafhankelijk van de onderwijseenheden. De studenten worden tijdens hun studie begeleid door een studieloopbaanbegeleider. Eén van de doelen van de studieloopbaanbegeleiding is het voorkomen van studieproblemen en het bieden van ondersteuning bij het oplossen ervan. Tijdens het bezoek heeft het panel geconstateerd, dat de opleiding in deze opzet slaagt. De studenten oordelen positief over de begeleiding die de opleiding hun biedt. De studenten kunnen hun studieresultaten en studievoortgang volgen via Internet. Voor de registratie van de studieresultaten gebruikt de opleiding het programma ProGRESS. Facet 2.5 Instroom Goed Criterium: - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Voor aspirant studenten die de opleiding MiZ van Avans Hogeschool willen instromen, gelden de landelijk afgesproken instroomeisen. De opleiding heeft deze eisen vastgelegd in het Opleidingskader MiZ en in de Onderwijs- en examenregeling. Conform de instroomeisen worden alleen studenten toegelaten die in het bezit zijn van een mbo-4-diploma. Bovendien moeten zij ten minste 20 uur per week werken in een 22/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

23 passende functie in de sector zorg of welzijn en twee jaar werkervaring hebben in een relevante werksetting. Studenten die aan deze eisen voldoen, beginnen in het tweede studiejaar. Zij krijgen vrijstelling van 58 van de 60 propedeusepunten. In de loop van het tweede jaar dienen zij de proeve van bekwaamheid propedeuse af te leggen. Slagen zij hiervoor, dan krijgen zij in ruil daarvoor de twee resterende propedeusepunten en een propedeuseverklaring. Studenten met een diploma van een verwante hogere beroepsopleiding krijgen behalve vrijstelling voor de propedeuse ook een vrijstelling voor één van de twee minors. Studenten van 21 jaar en ouder die niet voldoen aan de vooropleidingseisen kunnen meedoen aan een toelatingsonderzoek. Het doel van het toelatingsonderzoek is om vast te stellen dat de student de opleiding met succes kan doorlopen en kan afronden. Belangrijke beoordelingscriteria in het toelatingsonderzoek zijn het vermogen tot abstract denken, probleemoplossend analyseren en handelen en logisch redeneren. De opleiding MiZ kent alleen de collectieve vrijstelling voor de propedeuse. Andere collectieve vrijstellingen zijn er niet. Op basis van elders verworven competenties (EVC) is het voor studenten wel mogelijk individuele vrijstellingen te krijgen waardoor zij de opleiding in minder dan drie jaar kunnen afronden. In verband hiermee kunnen alle studenten bij het begin van hun studie mee doen aan het Insights 360 graden feedbackinstrument. Als zij na afloop aanspraak willen maken op vrijstellingen in het programma, kunnen zij een verzoek indienen bij de examencommissie, die hierover een besluit neemt. De EVC procedure is beschreven in de Onderwijs- en examenregeling. In het studiejaar stroomden 157 studenten de opleiding MiZ binnen. Alle studenten voldeden aan de instroomeisen en startten in het tweede jaar, 38 van hen (!5 in Breda en 23 in Eindhoven) deden mee aan het Insights 360 graden feedbackinstrument. Zestien studenten (7 in Breda en 9 in Eindhoven dienden een verzoek in voor vrijstelling van bepaalde onderwijseenheden. Van 9 studenten (4 in Breda en 5 in Eindhoven) is dit verzoek gehonoreerd. Het panel heeft tijdens het bezoek vastgesteld dat het EVC-beleid van de opleiding transparant is en consequent wordt toegepast. De criteria die de opleiding gebruikt in de EVC-procedure sluiten goed aan bij de instroomeisen. Hierdoor zijn volgens het panel de kwaliteit en het niveau van de maatwerktrajecten, die met studenten worden overeengekomen, gewaarborgd. De studenten vinden het EVC-beleid van de opleiding streng, maar rechtvaardig, zo bleek tijdens het bezoek. Om vast te stellen of de aspirant studenten beschikken over een werkplek waar zij de door de opleiding beoogde competenties kunnen ontwikkelen, vult de student sinds het studiejaar een werkplekscan in. In de werkplekscan zijn de eisen per studiejaar beschreven. De studenten waarmee het panel tijdens het bezoek heeft gesproken, oordeelden positief over de aansluiting van de opleiding MiZ op hun werkervaring. De werkvormen die de opleiding gebruikt, vinden zij afwisselend en uitdagend. Door de didactische aanpak van de opleiding vertonen de leersituaties gelijkenis met beroepssituaties. De studenten voeren opdrachten uit, die ontleend zijn aan de beroepspraktijk. Ze overleggen met NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 23/55

24 elkaar, leggen resultaten vast, maken beroepsproducten en presenteren en verdedigen die, waarvoor overtuigingskracht vereist is. Voor de voorlichting aan aspirant-studenten organiseert de opleiding verschillende activiteiten, zoals open dagen, open avonden en informatiebijeenkomsten. Zittende studenten assisteren hierbij en beantwoorden vragen. De studenten vertelden het panel tijdens het bezoek dat de voorlichting van de opleiding goed is. De werkelijkheid in de opleiding en de gewekte verwachtingen tijdens de voorlichting komen met elkaar overeen. Eenzelfde beeld komt naar voren in het studenttevredenheidsonderzoek Facet 2.6 Duur Voldaan Criterium: - De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: hbo-bachelor: 240 studiepunten. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding Management in de Zorg van Avans Hogeschool heeft de studieduur uitgedrukt in studiebelastingsuren en de studielast in European credits (EC). De studielast is 240 EC. Een EC staat voor 28 studie-uren, zodat de totale studieduur uitkomt op 6720 uur. De opleiding voldoet hiermee aan de formele eisen over de duur van het curriculum. De opleiding bestaat uit een voor alle studenten gelijk deel (het eerste en tweede leerjaar), een major en twee door de studenten te kiezen minors. De studielast van het algemene deel is 120 EC, van de major is de studielast 60 EC en van elk van de twee minors is de studielast 30 EC. De totale studielast van 240 EC is door de opleiding gelijkmatig verdeeld over vier studiejaren. De studiepunten zijn per studiejaar, onderwijsperiode en onderwijseenheid verantwoord in artikel 42 van de Onderwijs- en Examenregeling en in de onderwijsmappen voor de studenten. Het uit de studielast voortvloeiende tijdsbeslag wordt regelmatig gewogen. Door de geldende instroomeisen die voor alle elf MiZ-opleidingen in Nederland gelijk zijn, krijgen de studenten die voldoen aan de toelaatbaarheidsvoorwaarden, vrijstelling van het eerste studiejaar. Hierdoor volgen zij feitelijk een programma met een studielast van 180 EC. Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Voldoende Criteria: - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. 24/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

25 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding biedt de studenten een programma dat bestaat uit een gemeenschappelijk deel, een major en twee differentiatieminors. Voor de vormgeving van het studieprogramma heeft de opleiding gekozen voor het 4- componentenmodel. De componenten zijn: leertaken, just-in-time informatie, ondersteunende informatie en deeltaakoefening. Het 4-componentenmodel stoelt op de constructivistische opvatting over leren. Volgens deze opvatting moeten de studenten tijdens hun studie voortdurend heen en weer pendelen tussen wat zij al weten, wat zij leren in de Hogeschool en wat zij leren op hun eigen werkplek. Pas dan komt integratie van het geleerde tot stand. Door integratie verbinden de studenten het geleerde uit de theorie en het geleerde uit de praktijk met de competenties die zij hebben ontwikkeld. Een eis voor het slagen van de visie is dat het in de opleiding geleerde door de studenten wordt ervaren als relevant en direct toepasbaar in de beroepspraktijk. Het visitatiepanel heeft tijdens het bezoek in gesprekken met de betrokkenen van de opleiding vastgesteld dat het 4-componentenmodel en de achterliggende visie op leren herkenbaar in de onderwijspraktijk aanwezig zijn. In de lijn van de visie en het 4-componentenmodel lokt de opleiding de competentieontwikkeling van de studenten uit door hen deeltaken aan te bieden aan de hand waarvan zij authentieke beroepsproblemen oplossen. Bij de uitvoering van de deeltaken leren de studenten conceptuele kennis toepassen in beroepsgerichte situaties. Zij krijgen een beeld van wat in de beroepspraktijk van hen wordt verwacht in termen van probleemoplossend vermogen en samenwerking, van de competenties waarover zij moeten beschikken en van de context waarin zij deze competenties moeten gebruiken. Het panel heeft vastgesteld dat naarmate de opleiding vordert de focus van de deeltaken verandert. In het begin van de opleiding ligt de nadruk vooral op het oplossen van concrete vraagstukken, maar gaandeweg verschuift de aandacht naar het oplossen van complexe managementvraagstukken. Het resultaat van een opgelost vraagstuk is altijd een beroepsproduct. Richtinggevend voor de vraagstukken die de studenten oplossen zijn de elf door de opleiding beoogde competenties, de daarvan afgeleide leerdoelen en de beroepstaken van de manager. De competentieontwikkeling van de studenten wordt ondersteund door ondersteunende informatie en just-in-time informatie. Hierdoor verwerven de studenten kennis en vaardigheden die toepasbaar zijn bij het uitvoeren van de deeltaken. Dominante werkvormen hier zijn hoor- en werkcolleges, workshops en trainingen. Bij de uitvoering van de deeltaken staan begeleiding en coaching voorop. Uit evaluaties van de opleiding blijkt dat de studenten deze aanpak van de opleiding waarderen. Vooral van de deeltaken die de opleiding verstrekt en de daaraan gekoppelde beroepsproblemen, gaat volgens hen een stimulerende werking uit. Voor elke onderwijseenheid heeft de opleiding een onderwijsmap samengesteld. Het panel heeft de mappen tijdens het bezoek bestudeerd en geconstateerd dat de sturing vanuit de opleiding gedurende de duur van de studie nauwelijks afneemt maar vrijwel gelijk blijft. De onderwijsmappen zijn uitgebreid en voorschrijvend, waardoor het beroep dat de opleiding doet op het zelflerend vermogen van de studenten, tamelijk gering is. NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 25/55

26 Tijdens het bezoek bleek dat de aanwezige leden van de WAR deze opvatting met het panel delen. De WAR adviseerde de opleiding eerder: niet meer structuur dan nodig en niet minder structuur dan verantwoord. In verband met deze kanttekening heeft het panel aan dit facet het oordeel voldoende toegekend. Facet 2.8 Beoordeling en toetsing Goed Criterium: - Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Avans Hogeschool heeft het toetsbeleid vastgelegd in het Avans document Toetsen in een competentiegerichte leeromgeving (2003). Het beleid is door de opleiding uitgewerkt in de notitie Toetsbeleid Academie Gezondheidszorg, Management in de Zorg (maart, 2004). In het toetsbeleid is beschreven wat de doelen zijn van de toetsing in de opleiding, wat de kwaliteitscriteria zijn waaraan de toetsen moeten voldoen en de procedures voor de organisatie van de toetsing. De toetsing in de opleiding MiZ dient vier doelen: (1) kwalificatie: voldoet de student aan de vastgestelde doelen? (2) motivatie: het geven van prikkels om studiegedrag positief te beïnvloeden (3) feedback: terugkoppeling op het leerproces en (4) evaluatie: het beoordelen van de kwaliteit van het geboden onderwijs. Uitgangspunten zijn dat de toetsen zoveel mogelijk in een beroepsmatige context worden geplaatst en elke onderwijseenheid aan het eind van de onderwijsperiode wordt afgesloten met een toets en iedere toets leidt tot een beoordeling waaraan studiepunten worden toegekend. De opleiding heeft in het startdossier een overzicht opgenomen van alle toetsen die de studenten moeten doorlopen. Er zijn drie soorten toetsen: (1) de periodetoets die betrekking heeft op de in de betreffende periode gemaakte deeltaken en bestudeerde studiestof, (2) het portfoliogesprek en (3) de proeve van bekwaamheid, die aan het eind van het eerste, tweede en derde studiejaar de competentieontwikkeling van de studenten toetst, onafhankelijk van de onderwijseenheden. In de Onderwijs- en examenregeling (OER) heeft de opleiding vastgelegd hoe het studieprogramma is opgebouwd, wat de inhoud is en hoe de toetsen zijn ingericht en hoeveel studiepunten met de toetsen kunnen worden behaald. Verder zijn in de Onderwijs- en examenregeling de procedures beschreven op grond waarvan vrijstellingen worden verleend en bezwaarschriften worden afgehandeld. De examencommissie bewaakt de uitvoering van het OER. De kwaliteit van de toetsen wordt bewaakt door de commissie kwaliteitszorg. Taken en werkwijze van de examencommissie zijn vastgelegd in het Opleidingskader MIZ (2007), van de commissie kwaliteitszorg in het Protocol Kwaliteitszorg MiZ (januari 2007). 26/55 NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt)

27 De opleiding had tijdens het bezoek een aantal toetsen ter inzage gelegd. Het visitatiepanel heeft deze toetsen bestudeerd en vastgesteld dat de toetsen die zij heeft ingezien van voldoende niveau zijn en aansluiten bij het onderwijs. Positief is dat de opleiding toetsen afzonderlijk beoordeelt en alle gemaakte toetsen tot een individuele beoordeling leiden op basis van vooraf vastgestelde criteria. Deze criteria zijn concreet geformuleerd. Door de individuele beoordeling van gemaakte toetsen is meeliften niet mogelijk. Wanneer bij open vragen twijfel bestaat over de beoordeling kunnen studenten een tweede docent raadplegen. In evaluaties van de opleiding en in de studenttevredenheidsonderzoeken zeggen de studenten dat zij over het algemeen tevreden zijn over het toetsbeleid en de toetsvormen. De beoordeling vinden de studenten rechtvaardig en passend. Onderwerp 3 Inzet van Personeel Facet 3.1 Eisen HBO Goed Criterium: - Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding MiZ voert het studieprogramma op twee locaties uit, in Breda en in Eindhoven. Per locatie is een docententeam actief, dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van het studieprogramma. Eindverantwoordelijk voor het studieprogramma is Avans Hogeschool. De docenten in Breda zijn rechtspositioneel verbonden aan Avans Hogeschool, in Eindhoven aan Fontys Hogescholen. In de teams van Breda en Eindhoven werken docenten met verschillende achtergronden. Uit de gegevens die door de opleiding aan het visitatiepanel zijn verstrekt, blijkt dat negen van de vijftien docenten die in het studiejaar aan de opleiding waren verbonden, hun loopbaan zijn gestart in de zorg- of welzijnssector, in het primaire proces als verpleegkundige, anesthesiemedewerker, activiteitenbegeleider, of als beleidsmedewerker, adviseur, directeur kinderdagcentra en psycholoog. Elf van de vijftien docenten zijn universitair geschoold (6 in Eindhoven en 5 in Breda), de anderen hebben een relevante hogere beroepsopleiding. Uitgangspunt in het personeelsbeleid op beide locaties is dat de docenten zich blijvend dienen te informeren over de ontwikkelingen in de beroepspraktijk, zodat er parallellen ontstaan tussen hoe studenten het vak leren aan de ene kant en hoe docenten studenten begeleiden aan de andere kant. Het panel heeft tijdens het bezoek vastgesteld dat de docenten uiteenlopende contacten onderhouden met de beroepspraktijk. De contacten zijn breed gespreid en op meer doelen gericht. Er zijn contacten met gastdocenten, de WAR, externe deskundigen die NQA - visitatie AVANS Hogeschool, bacheloropleiding Management in de Zorg (dt) 27/55

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Opleiding: Bestuurskunde & Overheidsmanagement hbo-bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34464 Visitatiedatum: 25 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

Hogeschool Arnhem en Nijmegen

Hogeschool Arnhem en Nijmegen Hogeschool Arnhem en Nijmegen Opleiding: Management in Zorg, hbo-bachelor Locatie: Nijmegen Croho: 34538 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA)

HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA) HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA) HBO Bedrijfskunde Academie Mercuur en AdviCo verzorgen in samenwerking met Hogeschool SDO de opleiding HBO Bachelor Bedrijfskunde. Het programma

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). m ao * nederiands-viaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Fontys Hogescholen. Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven

Fontys Hogescholen. Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven Fontys Hogescholen Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven Visitatiedatum: 8 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Visitatiedatum: 11 september 2007

Visitatiedatum: 11 september 2007 Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Accountancy; bachelor, croho: 34406 Locaties: Alkmaar, Amsterdam/Diemen, Rotterdam Opleiding: Bedrijfseconomie; bachelor, croho: 34401 Locaties: Alkmaar, Amsterdam/Diemen,

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Management in de Zorg, hbo bachelor; Croho: 34538 Variant: deeltijd Visitatiedatum: vrijdag 13 april 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli 2007 2/57 NQA

Nadere informatie

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor , nvao v nederlands - viaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Pedagogisch Management Kinderopvang van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009 Bi Bijlage 2 Protocol toetsing Associatedegreeprogramma door de NVAO 15 december 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toets Associate-degreeprogramma in de hbo-bachelor 4 2.1 2.2 Criteria De status van de bacheloropleiding

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus 5375 6802 EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool m a o v nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool datum 31

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

Conceptkaders HBO5 3 november 2009

Conceptkaders HBO5 3 november 2009 Conceptkaders HBO5 3 november 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toetsing van tot HBO 5 om te vormen opleidingen 5 2.1 Opzet 5 2.2 Beoordelingskader voor tot HBO 5 om te vormen opleidingen 6 2.2.1 Basisgegevens

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 5 februari 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, mei 2007

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Tilburg

AVANS Hogeschool, Tilburg AVANS Hogeschool, Tilburg Opleiding: Technische Bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 9 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2008

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Nederland, Leeuwarden

Christelijke Hogeschool Nederland, Leeuwarden Christelijke Hogeschool Nederland, Leeuwarden Opleiding: Personeel & Arbeid Visitatiedata: 23 en 24 juni 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Christelijke Hogeschool Nederland opleiding

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Algemeen De opleiding Bedrijfskunde MER (deeltijd) wordt verzorgd door het Instituut voor Bedrijfskunde, Hanzehogeschool Groningen. Steeds meer krijgen organisaties te maken met

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD)

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde (AVD) 80074 Bedrijfskunde MER (AVD) 34139 Financiële Dienstverlening (AVD) 80038 Onderwijs- en Examenregeling AVD 17-18 deel B (opleidingsspecifiek) Academie voor Deeltijd Vastgesteld per

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Visitatiedatum: 25 juni 2007 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Versie juli 2013 Concept Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders April 2012 0 Inhoud Gebruikte begrippen en afkortingen... 2 Inleiding... 5 Opbouw

Nadere informatie

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport Hogeschool Dirksen B.V. De heer D. van der Mark, directeur Postbus 3090 6802 DB ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Diemen, Rotterdam en Den Haag

Hogeschool INHOLLAND, Diemen, Rotterdam en Den Haag Hogeschool INHOLLAND, Diemen, Rotterdam en Den Haag Opleiding: Varianten: Communicatie Voltijd, deeltijd en duaal Visitatiedata : 26 en 27 mei 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: HBO-Rechten, bachelor Locaties: Arnhem en Nijmegen Croho: 39205 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 8 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 4 Opleidingsdeel hbo-pedagogiek

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 4 Opleidingsdeel hbo-pedagogiek Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 4 Opleidingsdeel hbo-pedagogiek 2018-2019 Opleidingsdeel voor de bachelor pedagogiek van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief) Onderwijs- en examenregeling

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg 5 Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg Master Special Educational Needs, bestaande uit 4 opleidingen: - de opleiding leraar speciaal onderwijs algemeen (LSO dt); - de opleiding leraar speciaal

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool ,nuao r nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool datum 29 september 2017 onderwerp

Nadere informatie

De onderwijs- en examenregeling

De onderwijs- en examenregeling De onderwijs- en examenregeling Algemeen In de onderwijs- en examenregeling (OER) wordt informatie gegeven over het onderwijs van een opleiding of een groep van opleidingen. Heeft de OER betrekking op

Nadere informatie

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering

Nadere informatie

(versie d.d. 28 september 2005) Protocol toetsing kort programma in de hbo-bacheloropleiding door de NVAO 13 september 2005

(versie d.d. 28 september 2005) Protocol toetsing kort programma in de hbo-bacheloropleiding door de NVAO 13 september 2005 (versie d.d. 28 september 2005) Protocol toetsing kort programma in de hbo-bacheloropleiding door de NVAO 13 september 2005 Parkstraat 28 Postbus 85498 2508 CD Den Haag P.O. Box 85498 2501 CD The Hague

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor ,nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Fontys Hogescholen datum 31 mei

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) DEEL 1: AVANS GENERIEK

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) DEEL 1: AVANS GENERIEK ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) DEEL 1: AVANS GENERIEK 1 De inhoud van de Onderwijs- en Examenregelingen Hoofdstuk 1 ALGEMEEN 1.1 Algemene bepalingen 1 Avans Hogeschool kent, conform artikel 7.59. van

Nadere informatie

Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Bedrijfskunde (AVD)

Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Bedrijfskunde (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Bedrijfskunde (AVD) Onderwijs- en Examenregeling AVD 17-18 deel B (opleidingsspecifiek) Academie voor Deeltijd Vastgesteld per 9 juni 2017 Instemming

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Eindhoven

Fontys Hogescholen, Eindhoven Fontys Hogescholen, Eindhoven Opleiding: Management Economie en Recht; hbo-bachelor Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Opleiding: Luchtvaarttechnologie, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 5 en 6 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor; Croho: 34267 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 27 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

Hogeschool Diedenoort, Wageningen. Visitatiedata: 17 en 18 mei 2004

Hogeschool Diedenoort, Wageningen. Visitatiedata: 17 en 18 mei 2004 Hogeschool Diedenoort, Wageningen Opleiding: Facility Management Visitatiedata: 17 en 18 mei 2004 2 NQA ( Netherlands Quality Agency) Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding 8 1.3

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Breda

AVANS Hogeschool, Breda AVANS Hogeschool, Breda Opleiding: Management, Economie & Recht HBO-bachelor Croho: 34435 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 maart 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2009 2/55

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Commerciële Economie, hbo-bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Arnhem en Nijmegen Visitatiedatum: 19 juni 2007 Netherlands Quality

Nadere informatie

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. {nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29

Nadere informatie

Hogeschool INHolland, Amsterdam

Hogeschool INHolland, Amsterdam Hogeschool INHolland, Amsterdam Opleiding: Pedagogiek; hbo-bachelor Croho: 35158 Varianten: voltijd, deeltijd Visitatiedatum: 28 mei 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2009 2/69 NQA

Nadere informatie

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING MARIANNE KOK/HERBERT WOLDBERG/HVA Toelichting bij opt opstelellen van eindkwalificaties van een opleiding bij de HvA 1 Het opleidingsprofiel: De beroepspraktijk draagt

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Tilburg

Avans Hogeschool, Tilburg Avans Hogeschool, Tilburg Opleidingen: Varianten: Bouwkunde, Bouwtechnische Bedrijfskunde en Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 4 en 5 november 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht,

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen {nvao r nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Arnhem Opleiding: Communicatie, hbo bachelor Choho: 33405 Varianten: voltijd, deeltijd, duaal

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Arnhem Opleiding: Communicatie, hbo bachelor Choho: 33405 Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Arnhem Opleiding: Communicatie, hbo bachelor Choho: 33405 Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Visitatiedatum: 16 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Opleiding: Integrale Veiligheid, hbo-bachelor Croho: 39201 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 3 juni 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master nvao nederiands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Executive MBA van de Business School Nederland datum 28 april 2017 onderwerp

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs OCW Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136-I Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw toetsingskader Het toetsingskader voor nieuwe opleidingen in het hoger

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Maastricht

Hogeschool Zuyd, Maastricht Hogeschool Zuyd, Maastricht Faculteit Social Work Opleiding: Sociaal Pedagogische Hulpverlening (voltijd) Visitatiedata: 20 en 21 oktober 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de Hogeschool van Amsterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de Hogeschool van Amsterdam m ao F nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de Hogeschool van Amsterdam datum 29 september

Nadere informatie

: 8 maart 2016 : 3 juni 2016

: 8 maart 2016 : 3 juni 2016 ,nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel positief onder voorwaarden van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Sportmanagement van

Nadere informatie

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE 28-03-2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Betreft: Fontys Hogescholen, Tilburg Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

Nadere informatie

Bachelor of Business Administration (MER opleiding)

Bachelor of Business Administration (MER opleiding) Bachelor of Business Administration (MER opleiding) voor decentrale overheden Het Onderwijs De Bachelor of Business Administration voor decentrale overheden (Management, Economie & Recht, MER) wordt aangeboden

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Bachelor Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Bachelor Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) Bachelor Religiewetenschappen Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR)

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Social Work van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Social Work van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen ,nvao F nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Social Work van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen datum 31 juli

Nadere informatie

Fontys Hogeschool Werktuigbouwkunde

Fontys Hogeschool Werktuigbouwkunde Fontys Hogeschool Werktuigbouwkunde Opleiding: Werktuigbouwkunde, hbo-bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal/automotive Visitatiedata: 24 en 25 februari 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag

Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag Visitatiedatum: 31 oktober 2006 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Varianten: Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA visitatie Avans Hogeschool vestiging

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Varianten: Verpleegkunde, hbo bachelor voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 27 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2006 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Sitard

Hogeschool Zuyd, Sitard Hogeschool Zuyd, Sitard Opleiding: MZD bachelor; deeltijd Croho: 34538 Opleiding: PBM, bachelor; voltijd Croho: 34125 Visitatiedatum: 14 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2007

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleidingen: Accountancy en Bedrijfseconomie, hbo-bachelor; Varianten: Accountancy voltijd/deeltijd/duaal Bedrijfseconomie voltijd Visitatiedatum: 27 juni 2006 Netherlands

Nadere informatie

Protocol TNO Educatieve Master

Protocol TNO Educatieve Master Protocol TNO Educatieve Master NVAO 14 maart 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Werkwijze toets nieuwe opleiding educatieve master (womaster) 4 3 Toelichting op het beoordelingskader beperkte toets nieuwe opleiding

Nadere informatie

Examenreglement 2014-2015

Examenreglement 2014-2015 Examenreglement 2014-2015 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 Algemeen 3 Hoofdstuk 2 Toelating tot opleidingen en cursussen 4 Hoofdstuk 3 Onderwijsprogramma 5 Hoofdstuk 4 Getuigschrift 7 Hoofdstuk 5 Doel en vorm

Nadere informatie

Bijlage A Competenties van de opleiding

Bijlage A Competenties van de opleiding Bijlage A Competenties van de opleiding A.1 Curriculum opleiding Werktuigbouwkunde Bouwstenen Stenden Hogeschool heeft de strategische keuze gemaakt om al haar opleidingen op te bouwen met behulp van (deels

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, locatie Breda

AVANS Hogeschool, locatie Breda AVANS Hogeschool, locatie Breda Opleiding: Communicatie; hbo-bachelor Croho: 34405 Varianten: Deeltijd Visitatiedatum: 15 oktober 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2009 2/55 NQA -

Nadere informatie

Ontwerpkaders: Leeruitkomsten. Versie 1.0/ november Ontwerpkaders: Leeruitkomsten/versie 1.0/november

Ontwerpkaders: Leeruitkomsten. Versie 1.0/ november Ontwerpkaders: Leeruitkomsten/versie 1.0/november Ontwerpkaders: Leeruitkomsten Versie 1.0/ november 2016 1 Flexibel onderwijs Flexibel Onderwijs kenmerkt zich door tijd, plaats en tempo-onafhankelijk studeren. De route is individueel en past bij de uitgangssituatie

Nadere informatie

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Maritiem

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs Mededelingen OCenW Bestemd voor: instellingen voor hoger onderwijs Voorlichting Datum: 12 juni 2003 Kenmerk: WO/BS-2003/24136-I Datum inwerkingtreding: n.v.t. Geldigheidsduur beleidsregel: n.v.t. Juridische

Nadere informatie

Informatie werkplekleren

Informatie werkplekleren Informatie werkplekleren Pabo Venlo 2014-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Stagedagen Blz. 4 Stageweken Blz. 4 Jaaroverzicht 2014-2015 Blz. 5 Opleidingsprogramma Blz. 6 Propedeusefase Hoofdfase Afstudeerfase

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam nuao w nederlands -vlaam se accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam datum 29 juli 2016 Onderwerp

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Integrale veiligheid, hbo bachelor Croho: 39201 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 12 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober

Nadere informatie

Deeltijd voor professionals

Deeltijd voor professionals Deeltijd voor professionals Presentatie informatiedossier 13-04-2016 Aanvraag Vooraf Gemeenschappelijk onderwijsmodel Informatiedossier Bijlagen Onze vraag voor NVAO Voldoet opzet en uitwerking 2 Inleiding

Nadere informatie

Beleidskader Bacheloropleidingen & Associate degree programma s

Beleidskader Bacheloropleidingen & Associate degree programma s Beleidskader Bacheloropleidingen & Associate degree programma s Beschrijving opdrachtgever Onbekend (CvB?) opdrachtnemer Rien Brouwers, Emmy Bluemink-Bakx & Kees Tjallema link met andere kaders Onderwijsvisie

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht

Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht Opleiding: hbo-master Dovenstudies/ Leraar Nederlandse Gebarentaal Croho: 44104 Variant: deeltijd Visitatiedatum: 18 december 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Fontys Hogeschool, Venlo

Fontys Hogeschool, Venlo Fontys Hogeschool, Venlo Opleiding: International Business Economics, hbo-bachelor; Varianten: voltijd Visitatiedatum: 22 februari 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2006 2 NQA -

Nadere informatie