Speciaal. Je draai vinden. Tirza. Coby, Elvira en Ada. Er is meer mogelijk dan je denkt!

Transcriptie

1 or MANTELZORG MAGAZINE 10 NOVEMBER 2018 Specaal Voor jou Er s meer mogeljk dan je denkt! Trza coach bj De Hanepraj, helpt je met het vnden van de balans tussen werk en prvé Je draa vnden Coby, Elvra en Ada NA DE VERHUIZING delen hun ervarngen

2 Specaal voor jou Volgens de stchtng Werk&Mantelzorg s dt de defnte van Mantelzorgers: Mantelzorgers zjn mensen de langdurg en onbetaald zorgen voor een chronsch zeke, gehandcapte of hulpbehoevende persoon ut hun omgevng. Dt kan de partner, knd of ouder zjn, maar ook een ander famleld, vrend of kenns. Vroeg of laat krjgt bjna edereen te maken met mantelzorg. Dt kan voor een langere of kortere perode zjn of zelfs meerdere perodes n je leven. Je zorgt bjvoorbeeld voor een ouder, je partner, knd, oma, buurman of vrend(n). Het komt ook voor dat een mantelzorger voor meerdere mensen zorgt. Of msschen ontvang je zelf mantelzorg. Van edereen wordt verwacht dat hj meedoet n het arbedsproces. Tegeljkertjd wordt een grotere zelfredzaamhed verwacht. Er wordt daarom steeds vaker een beroep gedaan op de naasten van mensen de zorg nodg hebben. Het wordt zo steeds vanzelfsprekender dat werk met mantelzorgtaken wordt gecombneerd. De Hanepraj wl voor haar mantelzorgende medewerkers graag een mantelzorgvrendeljke organsate zjn. Wj wllen hen steunen zodat ze werk en mantelzorg kunnen bljven combneren omdat er een goede balans s tussen werk, prvé en mantelzorgtaken. In dt magazne besteden we aandacht aan de mogeljkheden de jj als mantelzorgende medewerker hebt en wat wj als organsate voor jou kunnen betekenen. Daarnaast wllen we je graag attenderen op de mogeljkheden de er zjn n De Hanepraj om n gesprek te gaan als je raad of ondersteunng wlt of gewoon even emand nodg hebt waar je je verhaal bj kwjt kunt. Dat kan bjvoorbeeld bj Trza Kruthof, onze coach op de werkvloer. In dt magazne vnd je naast praktsche tps ook verhalen van collega s de openhartg vertellen over hun ervarngen als mantelzorger. Veel leesplezer! Nette van Kekem INFORMATIE GEBASEERD OP LANDELIJK ONDERZOEK Wst je dat? Bjna 1 op de 4 (23%) werkende vrouwen mantelzorgtaken heeft, versus 1 op Het percentage mantelzorgers de 7 mannen (14,3%). dat zegt de combnate werk/ mantelzorg slecht tot heel slecht te kunnen combneren, s gestegen van 4% n 2012 naar 15% n Het aantal mantelzorgers n 75% van de mantelzorgers er een organsate door 40% van pas over praat als ze werk en de lednggevenden en 33% zorgtaken net meer kunnen van de collega s nog steeds combneren. fors onderschat wordt? Het aantal mantelzorgers s twee keer zo groot als men denkt. Van de mantelzorgers de het moeljk vnden om erover te praten, geeft 71% als reden dat ze bang zjn dat dt een negateve mpact kan hebben op hun loopbaan en 65% wl collega s net belasten. 71% Negateve mpact op loopbaan 65% Bron: Collega s net wllen belasten Specaal voor jou 2

3 INHOUD In dt magazne vnd je verhalen van collega s de openhartg vertellen over hun ervarngen als mantelzorger. Verder vnd je allerle praktsche nformate over de mogeljkheden de er zjn om werk en mantelzorg te combneren en de De Hanepraj bedt om een goede balans te vnden tussen werk en prvé. 4 Coby zorgt met het nodge gevoel voor humor en haar praktsch ngestelde hulpvaardghed al jaren voor haar man Gert en een kenns van Elvra vertelt over haar hectsche leven met de zorg voor haar autstsche en dove zoon Georgno. Ada wl graag haar verhaal over de zorg voor haar termnaal zeke man met julle delen. Dt helpt haar met de verwerkng en ze wl anderen helpen met haar tps. 10 èn voor meer balans n je leven Tps Trza s er voor een lusterend oor en een goed gesprek. En verder: Er s meer mogeljk dan je denkt 7 Ga n gesprek met je lednggevende 8 Oplossngen op je werk 9 Tps van Trza 11 Oplossngen buten je werk 15 Hulpmddelen 16 Fnancële regelngen benutten 17 Onlne tranngen van Good habbtz 22 Specaal voor jou 23 Specaal voor jou 3

4 Ik zorg graag en koken s mjn dng In maart 2017 werd de dagnose demente gesteld. Endeljk! zegt Coby. Daar was k blj om, ook al snapten sommge mensen dat net, maar mj gaf het rust Specaal voor jou 4

5 Coby zorgt voor haar man Gert en haar kennsje van 80 Coby werkt als woonondersteuner op een verpleegafdelng n De Hanepraj. Naast haar werk zorgt Coby thus voor haar man Gert en een tachtgjarge kenns n de buurt. Tjdens onze ontmoetng begnt Coby meteen met vertellen: Ik ben altjd aan het zorgen. Regelmatg komt Gert na een lange avonddenst naar mj toe met het bercht dat onze kenns weer gebeld heeft. Ik ga dan naar haar toe en help haar met naar bed gaan en alles wat daarbj komt kjken, natuurljk stop k haar nog ook nog even n. Zelf s ze nameljk net altjd n staat om dat te doen. Op sommge dagen wacht k tot 22:00 uur met naar bed gaan, als de telefoon dan nog net s gegaan weet k dat ze op bed lgt en dan kan k ook gerust gaan slapen. Mantelzorg en werk van Coby Coby werkt 24 uur per week als woonondersteuner op een verpleegafdelng van De Hanepraj. Ze krjgt veel steun van haar collega s. Ze zorgt voor haar man Gert (bj we begn 2017 de dagnose demente gesteld s) en haar kennsje van 80. Coby en Gert hebben 2 knderen en 3 klenknderen. We zjn laatst naar een feestje geweest van haar oud-collega s, dan hebben we het erg gezellg. Daar doe je het ook voor Coby vertelt over de problemen waar haar kenns vanwege ouderdom mee te kampen heeft. Zo vertelt Coby dat ze soms de hulptroepen moet nschakelen als ze bjvoorbeeld weer een kapotte kne heeft na een val. Coby vervolgt met haar gevoel voor humor en praktsch ngestelde hulpvaardghed: Ik keper zeker dre keer per week een klaargemaakt prakke n haar keukentje. Dan weet k zeker dat ze n eder geval een paar keer n de week warm eten heeft. Ook neemt Coby haar kenns ook wel eens een dagje mee ut. We zjn laatst naar een feestje geweest van haar oud-collega s, dan hebben we het erg gezellg. Daar doe je het ook voor. Al gauw bljkt dat dt gevoel voor humor haar mede n staat stelt om de zorg voor haar naasten het hoofd te beden. Bj haar man Gert s n maart 2017 de dagnose Specaal voor jou 5

6 Moest k het knderledkantje van ons klenknd terug gaan kopen bj de krngloop! demente gesteld. Endeljk! zegt Coby. Daar was k blj om, ook al snapten sommge mensen dat net, maar mj gaf het rust. Na een lange tjd van zoeken bj verschllende specalsten en een eerdere verkeerde dagnose, bevestgde dt mjn vermoeden. Het leven s thus erg veranderd. De rado gaat bjvoorbeeld net meer aan, want dat geeft teveel prkkels. Gert gaat soms ongecontroleerd met klussen aan de gang en dan moet k bjsturen of hj gaat zonder overleg (wat hj vroeger noot deed) oprumen. Tja, dan ben je opeens dngen kwjt. Moest k het knderledkantje van ons klenknd terug gaan kopen bj de krngloop! Coby lacht en vervolgt haar verhaal: Toch hebben we nu al bjna een jaar geen ruze meer gehad. Gert wordt nu alleen maar boos op zchzelf omdat nu dngen net meer lukken de hj vroeger wel kon. Ik word net boos meer en kan nu meebewegen n zjn wereld. Van mjn collega s en ut egen ervarng heb k geleerd dat een vaste structuur goed werkt. Zo hebben we een dudeljke kalender waar k nets meer n moet veranderen. Ook pas k de nformate aan de k aan hem geef. Zo vertel k bjvoorbeeld alleen dat k een dagje ut ga en laat k verdere detals achterwege. Als k dt wel doe wordt het te ngewkkeld voor hem. Voordat k weg ga zet k brood klaar. Hj heeft zelf een vaste routne met het bakken van broodjes en het bakken van een kroketje n de ar fryer. Zo kan hj zch prma redden. Coby: Ook op vakante gaan was er net meer bj. Tot het moment dat we een weekendje weg waren. Gert vond het toch erg leuk en ze opeens dat het voor mj ook net leuk was als we helemaal net meer op vakante zouden gaan. Deze utspraak heeft Coby geraakt, maar ze vervolgt met ondeugende ogen: Ik heb toen wel heel snel een vakante geboekt n een husje n Hellevoetslus. De vakante was heerljk. Het husje was goed ngercht en de omgevng rustg. We hebben genoten. Terugkjkend zegt Coby: We hebben het zo lang goed gehad samen. Er s n onze verkerngstjd en daarna veel gebeurd, zo bouw je ets op met elkaar. Ik zorg graag en koken s mjn dng. Ik hou ook van mjn werk. Als een bewoner s morgens met utgestrekte armen de huskamer n komt en mj een zoen geeft of blj s met ets lekkers dat k heb gemaakt, s mjn dag goed. Coby kjkt mj aan. Kom, k ga naar boven, want het s tjd. Ik ga mjn collega s helpen met de boterhammen. Met een stevge pas loopt Coby naar haar afdelng. Tp van Coby Een lekker makkeljk recept: Zuurkool stampot Aardappelen, spekjes en gewassen fjngesneden zuurkool een half uur koken. Ondertussen de worst bakken. Aardappelen en zuurkool stampen en klaar! Opscheppen, een kultje maken met jus en worst erbj. Lekker en makkeljk! Specaal voor jou 6

7 PRAKTISCHE WEGWIJZER MANTELZORGERS Er s meer mogeljk dan je denkt! Je zorgt al een tjd voor een chronsch zeke partner, een gehandcapt knd of één van je hulpbehoevende ouders. Ondertussen heb je ook je werk, je gezn, vrenden en andere socale contacten. Dat gaat allemaal nét. Herken je bovenstaande stuate bj jezelf of bj een collega? Net als vele anderen ben jj of je collega nameljk een werkende mantelzorger. 1 op de 4 werknemers n de Nederlandse zorgsector combneert werk met mantelzorg. De helft vndt de combnate zwaar. Je doet je werk graag goed én je zorgt voor emand anders. Daarom s het belangrjk om ook goed voor jezelf te zorgen! Er zjn verschllende regelngen voor werknemers waar werkende mantelzorgers gebruk van kunnen maken, maar de beden net altjd genoeg soelaas. Maak daarom jouw stuate bespreekbaar op je werk en zoek samen met je werkgever naar flexbele maatoplossngen. In de wegwjzer op de volgende pagna s vnd je tps en suggestes over hoe je dat aan kunt pakken, want n overleg s er vaak meer mogeljk dan je denkt! Speel open kaart met collega s over je thusstuate Je hoeft net alles te vertellen, maar n grote ljnen aangeven wat er speelt kan tot veel begrp leden. Door n gesprek te gaan, kom je tot een werkbare oplossng. Specaal voor jou 7

8 PRAKTISCHE WEGWIJZER MANTELZORGERS Ga n gesprek met je lednggevende Voordat al je vakantedagen op zjn of je overbelast raakt en zek wordt; ga n gesprek met je werkgever of lednggevende. Bered zo n gesprek goed voor. Heronder vnd je een aantal belangrjke aandachtspunten. Bedenk goed wat je met het gesprek wlt bereken. Zorg dat je de problemen helder en eendudg kunt benoemen. Lees n de CAO VVT en de Wet Arbed en Zorg onder welke voorwaarden je van verlofregelngen gebruk kunt maken. Hou net alleen de belangen van jezelf maar ook de van je werkgever n het oog. Zoek samen naar oplossngen de de mpact op de organsate, de clënten en de collega s mnmalseren. Flexbltet werkt naar twee kanten. Zowel je werkgever als jj hebben een gedeelde verantwoordeljkhed en belang. Tps Stel een proefperode voor om de afspraken ut te proberen. Bedenk samen flexbele maatwerkoplossngen Verlofregelngen alleen beden vaak net genoeg soelaas voor langdurge mantelzorgtaken. Dan s het goed om met je werkgever tjdeljke of permanente maatwerkoplossngen te bedenken bjvoorbeeld: Aangepaste werktjden: vroeger of later begnnen (bloktjden), een langere pauze en werken op andere tjden. Roosters en densten: Langere of kortere densten, zelfroosterng, flexbele roosters of just vaste roosters afspreken. Meer werken n mnder dagen waardoor je een dag(deel) vrj hebt n de week. Jaarafspraken: n bepaalde perodes meer of mnder uren maken dan contractueel s afgesproken. Jobrotaton: tjdeljk of permanent van baan wsselen met emand anders. Jobsharng: samen met emand anders een baan delen. Thuswerken en telewerken Overuren sparen en opnemen bj onverwachte zorgstuates. Gelegenhed om op het werk te bellen met thus of met nstantes. Berekbaar mogen zjn tjdens werktjd. Maak een afspraak over hoe de werkomgevng (collega s, klanten) wordt ngelcht over de afgesproken oplossngen. Maak een vervolgafspraak om de proefperode te evalueren. Evalueer regelmatg of de gemaakte afspraken nog passend zjn voor de stuate. Specaal voor jou 8

9 PRAKTISCHE WEGWIJZER MANTELZORGERS Oplossngen op je werk; nformeer jezelf over (verlof)regelngen In artkel 6.9 van de CAO VVT s opgenomen dat je samen met je werkgever mogeljkheden kunt bespreken om overbelastng door mantelzorgtaken te voorkomen. Er wordt daarbj specfek verwezen naar de mogeljkheden de beschreven staan n artkel 6.8 van deze CAO. Elke werknemer kan een beroep doen op (verlof) regelngen op grond van de CAO VVT en de Wet Arbed en Zorg. Let op: Er kunnen bnnen jouw organsate aanvullende afspraken zjn op de CAO. Je kan de CAO en/of aanvullende afspraken nzen of opvragen. Heronder een overzcht van bestaande (wetteljke) verlofregelngen. Calamteten- en ander kort verzum verlof (artkel 6.7 CAO VVT) Dt s verlof dat kan worden ngezet voor noodstuates waarop je als mantelzorger drect moet reageren. Hervoor kunnen vakante-uren worden gebrukt. In de specfeke stuate dat je zorg voor een zeke n het gezn moet regelen, heb je recht op 24 uur verlof per kalenderjaar met behoud van salars. Als dt ontoerekend s, heeft de werknemer recht op onbetaald verlof volgens de voorwaarden van de Wet Arbed en Zorg. Kortdurend zorgverlof Je hebt recht op jaarljks maxmaal 10 dagen zorgverlof met doorbetalng van tenmnste 70% van het loon. Je kunt het verlof aaneengesloten opnemen of verspred over een langere perode. Het verlof s geljk aan (maxmaal) tweemaal het aantal uren dat je per week werkt. Langdurend zorgverlof Je kunt langdurend zorgverlof krjgen voor mensen ut je omgevng de zek of hulpbehoevend zjn. Het gaat om: knderen, partner, ouders, grootouders, klenknderen, broers en zussen (tweedegraads bloedverwanten); anderen de deel utmaken van je hushouden (zoals een nwonende tante); bekenden (emand met we je een socale relate hebt. Bjvoorbeeld schoonouders, een buurvrouw of een vrend. De relate moet wel zo zjn dat het aannemeljk s dat jj de zorg moet verlenen). Voorwaarde s wel dat jj de enge bent de de zeke zorg kan geven. In een aaneengesloten perode of verspred over een langere perode ga je n deeltjd werken, en ontvang je alleen nkomen voor de gewerkte uren. Zorgverlof bj zeer ernstge zekte (artkel 6.8 CAO VVT) Je kunt, na overleg met je werkgever, maxmaal dre maanden betaald verlof opnemen als je noodzakeljke thusverplegng of verzorgng verleent aan je zeer ernstg zeke relatepartner, (pleeg)ouders, (pleeg)knd of verwant. Herbj geldt de es dat je met deze persoon moet samenwonen. Deeltjd werken Op grond van de Wet Flexbel Werken kun je je werkgever verzoeken de arbedsduur, de werktjden of de arbedsplaats te wjzgen. Afhankeljk van het verzoek gelden er andere esen aan de werkgever om het verzoek af te wjzen. Let op! Voor het opnemen van verlof heb je altjd toestemmng van je werkgever nodg. Meer nformate over verlofregelngen vnd je op verlof-en-vakante Bron: Werk&Mantelzorg.nl Er s meer mogeljk dan je denkt! Praktsche wegwjzer Mantelzorgers Specaal voor jou 9

10 Trza Kruthof Coach op de werkvloer Wees zunger op jezelf dan op je vrje uren Coachng, een lusterend oor en een goed gesprek Verandert er ets ngrjpends n je prvéleven wat erg belastend voor je s? Bespreek dt dan met je lednggevende en je team. We hebben er allemaal baat bj dat je gezond bent en bljft en kunnen samen kjken naar de mogeljkheden om je te (onder)steunen. Aan een groot deel van de stuate kan je wellcht weng veranderen, maar je kunt wel leren er zo goed mogeljk mee om te gaan. Hoe meer je dt leert, des te beter je werk, prvé en mantelzorgtaken n balans kunt houden. Voel je je al een tjdje moe en overbelast? Slut dan samen met de husarts ut dat het geen lchameljke oorzaak heeft. Heb je het gevoel dat je nu of n de toekomst psychologsche hulp nodg hebt, ga dan ook langs je husarts. De kan je alvast op weg helpen, want de wachttjden voor bjvoorbeeld een psycholoog zjn best lang en afzeggen kan altjd nog. Coachng Door mddel van coachng kun je voor jezelf helder krjgen welk deel van de combnate werk, prvé en mantelzorg je het meest ngewkkeld vndt. We kunnen dan samen naar allerle optes kjken de msschen nog mogeljk zjn. Ook kun je bj mj terecht voor een lusterend oor en een goed gesprek. Praktsch Mjn werkdagen zjn van maandag tot en met donderdag van 9.30 tot uur. Je kunt mj altjd malen voor een afspraak op trza.kruthof@zorgpartners.nl Met vrendeljke groet, Trza Kruthof, Coach op de werkvloer Specaal voor jou 10

11 TIPS VAN TIRZA Vraag aan degene voor we je (mantel)zorgt wat voor hem of haar het belangrjkste s wat je doet. Msschen wl degene lever om de dag een goed gesprek of samen ets leuks doen n plaats van dat jj dre keer per dag hushoudeljke klusjes komt doen. Maak keuzes n wat je als mantelzorger zelf doet en over kan laten aan professonals. Zo verbruk jj geen onnodge energe aan zaken de een ander (msschen wel beter dan jj) kan doen. Zo houd jj weer tjd en energe over voor de echt wezenljke dngen om samen te doen. Zorg dat je voldoende slaapt. Dan werk je effcënter en voel je je beter. Een half uurtje eerder ut bed geeft je dag een relaxte start. Bljf je focussen op wat er allemaal nog wel mogeljk s, n plaats van op wat net (meer) mogeljk s, dat maakt echt een wereld van verschl! Probeer mnmaal edere week ets te doen voor jezelf waar je energe van krjgt. Dat hoeven geen grote dngen te zjn, maar denk aan het lezen van een boek, het maken van een wandelng enzovoort. Zegt emand tegen je dat je degene altjd kunt vragen om ets voor je te doen? Neem dat aanbod n overwegng en bedenk waar je mee geholpen zou zjn. Msschen ben je al enorm geholpen met zo nu en dan een warme maaltjd. Jj krjgt een goed gevoel doordat je emand kunt helpen, maar het geeft de ander ook een goed gevoel om jou te helpen. Focus je op dngen de echt belangrjk voor je zjn en laat mnder belangrjke dngen los. Een gezonde levensstjl draagt bj aan je weerbaarhed. Schrjf elke dag 3 dngen op waar je dankbaar voor bent. Je verhaal delen met anderen of opschrjven kan je helpen om je gedachten op een rjtje te krjgen. Plan en organseer, zowel je werk als je prvéagenda. Laat wat rumte n je plannng voor onverwachte dngen.en anders heb je even rumte en tjd voor jezelf. Probeer thus de (hushoudeljke) taken te verdelen n je gezn èn (tjdeljk) professonele hulp n te schakelen. Het kan je veel tjd besparen en energe opleveren. Specaal voor jou 11

12 De werktjden van mjn werk als woonondersteuner zjn onregelmatg en dat kan nu. Werken vnd k heerljk! Specaal voor jou 12

13 Elvra zorgt voor haar zoon Georgno Elvra en haar man hebben dre knderen. Na de komst van hun dochter, bevel Elvra op 27 februar 1995 van twee zonen; Georgno en Revelno. Revelno s gezond, maar Georgno bljkt al snel veel gezondhedsproblemen te hebben. Samen met haar man, dochter en zoon hebben zj altjd voor Georgno gezorgd. Op de vraag of Elvra haar verhaal wlt vertellen over de mantelzorg aan haar zoon zegt ze volmondg: Ja, dt onderwerp zou meer onder de aandacht moeten komen. Zeker als het gaat om ouders (en jonge broers en zussen) de mantelzorg verlenen. Vlak na de geboorte van Georgno bleek al snel dat zjn gezondhed net n orde was. Op de leeftjd van dre maanden ondergng hj al een openhartoperate, na anderhalf jaar moest hj een operate aan zjn ogen ondergaan en later s hj ook nog eens geopereerd aan Mantelzorg en werk van Elvra Elvra werkt 24 uur per week als woon- ondersteuner op een verpleegafdelng van De Hanepraj. Ze genet van haar werk. We hebben als k zo terugkjk een hectsch leven gehad. En Revelno en zjn zus Djanell hebben echt wel wat ngeleverd een scolose. Dt s een afwjkng aan de ruggenwervel. Maar dat was nog net alles We dachten dat ook zjn gehoor net goed was, maar de arts kon dt net bevestgen. Nadat we een second opnon vroegen bj een andere arts werd ons vermoeden wel degeljk bevestgd. Het bleek allemaal het gevolg te zjn van het Wldervanck syndroom, een erg zeldzame aandoenng. Daarnaast werd ook een vorm van autsme bj Georgno geconstateerd. Ons leven als gezn heeft n het teken gestaan van de zorg voor Georgno en dat staat het nog steeds natuurljk. vertelt Elvra. Ze zorgt voor haar 23 jarge zoon Georgno. Elvra s getrouwd en heeft 3 knderen; Djanell, Revelno en Georgno. Als gezn hebben ze moeten leren om met de stuate om te gaan en hem te begrjpen. Elvra: Als k terugkjk hebben we een best wel hectsch leven gehad. Zjn broer Revelno en zus Djanell hebben ook echt wel wat ngeleverd. Dat was voor ons als ouders heel Specaal voor jou 13

14 Hj s weleens mdden op een kruspunt gaan staan en op het dak van de auto geklommen zodat we net weg konden moeljk om te zen. We hebben veel voor hem gedaan, zo hebben we bjvoorbeeld gebarentaal geleerd. Ook voor Georgno waren er moeljke perodes. Door zjn autsme kon hj angstg zjn en was het voor hem heel moeljk om te ervaren dat hj net werd begrepen. Er zjn mede daardoor heel wat drftbuen en ncdenten geweest. Als hj bjvoorbeeld ergens net naartoe wlde, omdat hj bang was of het net begreep, bedacht hj ets om te zorgen dat het net gebeurde. Hj s weleens mdden op een kruspunt gaan staan en op het dak van de auto geklommen zodat we net weg konden rjden. Het gebeurde dus wel eens dat we net naar een afspraak of verjaardag konden, omdat we eerst een brandje moesten blussen. Net edereen had her begrp voor en we zjn daardoor ook vrenden kwjt geraakt. Op de vraag waar ze de kracht vandaag heeft gehaald zegt Elvra: Het fet dat het je knd bljft. Zjn broer en zus hebben ook veel voor hem gedaan. Ze nemen hem nog steeds op sleeptouw bjvoorbeeld naar de voetbal of nemen hem mee uteten. We zjn onlangs naar Egypte geweest en als k dan va appjes las dat er ets was gebeurd, dan loste mjn dochter het op. Daar ben k echt trots op! Hj heeft nu ook een leeftjd dat we het wat meer los kunnen laten. Hj trekt eroput met zjn scooter, heeft een vrendnnetje n Utrecht en vrenden n Zoetermeer. Hj doet zjn egen boodschappen en kookt zelf. Hj s helemaal bezg met gezond eten en gaat naar de sportschool. Daarnaast s hj bezg met het zoeken naar een baan de bj hem past, s hj bezg met z n rjbewjs en s hj helemaal blj met zjn hond. somt Elvra trots op. Inmddels heeft Georgno een mentor. Hj wlde dat zelf graag. gaat ze verder. Dan hoeven papa en mama net meer alles te doen. had hj gezegd. Nu er wat meer rumte s, heeft Elvra haar kans gegrepen om een baan als woonondersteuner bj Zorgpartners aan te nemen. Dt doet ze nu al gerume tjd. De werktjden zjn onregelmatg en dat kan nu. Werken vnd k heerljk! Daarnaast kan k er onwjs van geneten om leuke dngen te doen met mjn gezn! slut Elvra enthousast af. Tp van elvra Zoek professonele hulp als je zelf net goed weet hoe n sommge stuates te handelen. Volg je gevoel en je hart. Maar bljf altjd zelf de touwtjes n handen houden. (Het adves voor onze zoon was ut hus plaatsng toen hj 6 jaar was, hebben we gelukkg noot gedaan) Specaal voor jou 14

15 PRAKTISCHE WEGWIJZER MANTELZORGERS Oplossngen buten je werk Je kunt met de volgende suggestes een persoonljk ondersteunngsnetwerk creëren. Informate, emotonele steun en praktsche hulp Husartsen en patëntenverengngen voor algemene medsche nformate en nformate over zektebeelden. Mezzo, de landeljke Verengng voor Mantelzorgers en Vrjwllgerszorg Voor alle vragen van mantelzorgers. De Mantelzorgljn geeft nformate, bedt een lusterend oor en heeft veel praktsch voorlchtngsmateraal. Bel op werkdagen tussen 9.00 en uur naar telefoonnummer ( 0,10 p/m) of mal naar mantelzorgljn@mezzo.nl Steunpunten Mantelzorg Mezzo heeft adressen van steunpunten Mantelzorg bj jou n de buurt de je grats steunen en lotgenotencontact met andere mantelzorgers organseren. De meeste steunpunten beden dverse tranngen en cursussen aan voor mantelzorgers. Mantelzorgmakelaars Mantelzorgmakelaars kunnen mantelzorgers veel regeltaken ut handen nemen. Bjvoorbeeld bj het aanvragen van hulpmddelen of het nvullen van formuleren. Een mantelzorgmakelaar s n denst van een Steunpunt Mantelzorg maar kan ook als zelfstandge werkzaam zjn. Een overzcht van gecertfceerde mantelzorgmakelaars s te vnden op Ondersteunng bj verzorgng en verplegng Centrum Indcatestellng Zorg (CIZ) n jouw rego. Heb jj en/of degene voor we je zorgt behoefte aan professonele verzorgng of verplegng? Dan kun je dat schrfteljk of telefonsch aanvragen va Gemeenten Gemeenten zjn door de Wet maatschappeljke ondersteunng verantwoordeljk voor mantelzorgondersteunng. De gemeente bedt op dverse maneren ondersteunng. Dt kan wel per gemeente verschllen. Je kunt bjvoorbeeld denken aan hushoudeljke hulp en vervoer. Het gemeenteljk zorgloket, ook wel Wmo-loket, kan je nformeren over de mogeljkheden en doorverwjzen. Specaal voor jou 15

16 PRAKTISCHE WEGWIJZER MANTELZORGERS Hulpmddelen Persoonljke hulpmddelen Mantelzorgers verrchten vaak fysek zwaar werk. Hulpmddelen kunnen dan net alleen voor de hulpvrager maar ook voor de mantelzorger een goede oplossng zjn. Voor tjdeljke hulpmddelen kan je terecht bj de thuszorgwnkel of je zorgverzekeraar. Wonen Zorg je voor emand met een lchameljke of verstandeljke beperkng of een oudere en s de hudge woonvorm net meer geschkt? Dan zjn er wonngaanpassngen (of woonvormen) de een oplossng kunnen beden. Vraag er naar bj jouw gemeente. Socaal jurdsche denstverlenng Vakbonden Je egen vakbond kan je advseren over rechten en plchten vanwerkgevers en werknemers. Kjk ook eens op: Tjdeljk overdragen van zorg om je accu op te laden Vervangende zorg thus Een getrande vrjwllger kan bjvoorbeeld oppassen of ets ondernemen met degene voor we je zorgt (thus of butenshus). Dat geeft je tjd voor hobby s of je socale contacten. Het nschakelen van een vrjwllger s grats. Organsates voor ntenseve vrjwllgers- zorg zorgen voor goede matchng en begeledng van jou en de vrjwllger. Ook 24-uurs opvang door vrjwllgers s mogeljk en wordt onder bepaalde voorwaarden vergoed door zorgverzekeraars. Vervangende zorg butenshus Door (bjvoorbeeld) een kortdurende opname van degene voor we je zorgt n een verzorgngshus kun je op vakante. Ook s structurele dagopvang op een zorgboerderj of n een verpleeghus mogeljk. Informate over het overdragen van mantelzorgtaken, zorgaanbeders en fnancerng vnd je op Socaal Jurdsche Denstverlenng van Mezzo Voor adves aan mantelzorgers over wet- en regelgevng (ndcatestellng, belastngen, persoonsgebonden budget en zorgverlof). Ook kun je er terecht voor hulp bj het opstellen van bezwaarschrften, het schrjven van breven aan nstantes en bemddelng tussen mantelzorger en organsates. Specaal voor jou 16

17 PRAKTISCHE WEGWIJZER MANTELZORGERS Fnancële regelngen benutten Belastngaangfte Mogeljk kun je kosten de je maakt als mantelzorger terugvragen bj de Belastngdenst. Kjk op en of je n aanmerkng komt voor aftrek van kosten of andere fnancële vergoedngen. Vergoedng zektekostenverzekeraars Sommge zektekostenverzekeraars hebben n hun (aanvullende) polsvoorwaarden vergoedngen n relate tot mantelzorgstuates opgenomen of stellen een mantelzorgljn en coachng beschkbaar. Vraag hernaar bj je zorgverzekerng. Werkende mantelzorgers Mantelzorgers zjn mensen de langdurg en ntensef (onbetaald) zorgen voor een chronsch zeke, gehandcapte of hulpbehoevende naaste, vrend of buur. De grootste groep s tussen de 45 en 65 jaar oud. Bjna de helft voelt zch matg tot zwaar overbelast; zj lopen een groot rsco ut te vallen door zekte, oververmoedhed of stress. Eén op de ten voelt zch genoodzaakt te stoppen met werken om fulltme te kunnen zorgen of gaat (tjdeljk) mnder werken. Dt terwjl veel mantelzorgers hun werk als zeer waardevol beschouwen als bron van nkomsten en als afledng van de vaak ntenseve zorg. Bron: Werk&Mantelzorg.nl Er s meer mogeljk dan je denkt! Praktsche wegwjzer Mantelzorgers Meer nformate Voor nformate, nstrumenten en praktsche tps Kjk op Allerle ondersteunngsmogeljkheden voor mantelzorgers Kjk op Ook voor adressen van organsates de daarbj kunnen helpen. Specaal voor jou 17

18 Het s belangrjk dat je mensen om je heen hebt de je fjn vndt Ik wl specalsten meegeven écht naar mantelzorgers te lusteren. Mantelzorgers moeten op hun beurt zorgen dat ze beter worden gehoord Specaal voor jou 18

19 Ada zorgt voor haar termnaal zeke man Mchael Met een verontschuldgng komt Ada end jul 2018 bnnen bj De Hanepraj, want haar man Machel wlde graag dat zj hem help bj het naar bed gaan. Ada vertelt dat het net goed gaat met haar man. Ze vertelt over het zekteproces dat hj heeft doorgemaakt en over deze laatste, termnale, fase. Het s een heftge perode. Ik vraag haar of ze dt ntervew dan nu wel wl doen, maar zegt ze zonder aarzelen dat het goed s. Ik wl mjn verhaal kwjt, want het helpt mj met de verwerkng. Daarnaast wl k ook dngen meegeven aan anderen. Het gaat slecht. Helaas s n de loop van de tjd zjn nerfuncte erg verslechterd. Ada vertelt dat dt zou betekenen dat hj aan de nerdalyse zou moeten, het zogenaamde spoelen. Gesprekken over deze keuze hebben ze al gevoerd. Machel heeft zelf besloten om dat net te doen. Mantelzorg en werk van ADA Ada werkt 24 uur per week als verzorgende IG op een verpleegafdelng van De Hanepraj. Ze krjgt veel steun van haar collega s. Ze kan vaak een denst rulen en wordt gesteund door haar lednggevende. Ze maakt nu ook gebruk van de coach op de werkvloer de haar tps geeft om beter met bepaalde zaken om te gaan. Ze zorgt voor haar man Machel. Ik wl mjn verhaal kwjt, want het helpt mj met de verwerkng. Daarnaast wl k ook dngen meegeven aan anderen De geschedens van Ada en haar gezn wat betreft mantelzorg gaat al jaren terug. Ongeveer ver jaar geleden s Machel verhusd naar een hus van Kwntes*. Her woonde hj onder begeledng waar hj de nodge professonele hulp kreeg. Na de dagnose demente kwam aan deze stuate een ende. Twee jaar geleden, Machel was toen 60, s nameljk na een lang proces de dagnose frontaalkwabdemente vastgesteld. Zjn aandoenngen autsme en mansch-depressvtet, waarvoor hj bj Kwntes woonde, bemoeljkten echter dt proces. Door zjn aandoenngen was het eerder al moeljk geworden om nog met Machel samen te wonen. Inmddels woont Machel al anderhalf jaar n Prnsenhof. Her Ada en Machel hebben een dochter; Tamara en een zoon; Egbert. Specaal voor jou 19

20 Geef je grenzen aan en dat bedoel k wederzjds. Net alleen kzelf, maar k vnd het ook fjn als mensen n mjn omgevng dat doen. Ik wl mensen net teveel belasten met mjn verhaal en problemen, anders raak je elkaar kwjt woont hj op een afdelng klenschalg wonen voor dementerende ouderen. Ada: Zelf zag k bepaalde veranderngen wel, maar edere specalst bekeek het vanut zjn egen specalsate. De symptomen werden aan andere oorzaken geweten. Dat was moeljk hoor! Daarom wl k specalsten meegeven écht naar mantelzorgers te lusteren. Mantelzorgers moeten op hun beurt zorgen dat ze beter worden gehoord. Ada geeft zelf aan dat ze dngen voor zchzelf bljft doen om het vol te houden. Je moet jezelf net vergeten! Ik ga graag sporten, zwemmen en maak gebruk van de massages de n De Hanepraj worden aangeboden. Verder s belangrjk dat je mensen om je heen hebt de je fjn vndt, vervolgt Ada. Op de vraag of het allemaal nog te combneren s, reageert Ada drect: Mjn werk bljf k zolang mogeljk doen, want het s nog steeds afledng voor me. Mjn collega s zjn behulpzaam. Zo kan k vaak een denst rulen de k fjn vnd en zo bljft het Tp van ADA te doen. In al de jaren ben k gesteund door mjn lednggevende en k maak nu ook gebruk van de coach op de werkvloer. Ze geeft mj tps om beter met bepaalde zaken om te gaan. Ook krjg k steun van de kerk. Zo s er elke maand emand waar k mjn verhaal bj kwjt kan. Ada: Wat ook belangrjk s, geef je grenzen aan en dat bedoel k wederzjds. Net alleen kzelf, maar k vnd het ook fjn als mensen n mjn omgevng dat doen. Ik wl mensen net teveel belasten met mjn verhaal en problemen, anders raak je elkaar kwjt. Ada vertelt vol trots over haar knderen. Hun zoon Egbert ut zch net zo drect, maar Ada vertelt dat ze zet dat Egbert enorm zjn best doet om zjn vaders wensen te vervullen. Ook hun dochter Tamara komt regelmatg. Ada: Tamara s nu mjn grote steun. Ze heeft door haar autsme tot haar 18e jaar n een gesloten settng n een nstellng gewoond. Ze s nu 29 en heeft nog maar één uur begeledng per week van een coach. Ze wl heel graag, ondanks alle zorgen en verdret, n september starten met een 1-jarge opledng tot pedagogsch medewerker. Ik ben zó trots op haar. Als we ons gesprek beëndgen s het tjd voor Ada om aan haar avonddenst te begnnen. Ik dank haar voor het delen van haar verhaal en wens haar veel sterkte. Vergeet jezelf net, anders kan je er ook net zjn voor de ander. Hou net alles voor je als je met ets zt, aan onze butenkant s vaak net te zen wat er speelt. *Organsate voor mensen met psychosocale en psychatrsche problemen. Bedt ondersteunng/begeledng bj wonen, werken en leren en fnancën. Specaal voor jou 20

21 Treat yourself as you would treat a good frend Krstn Neff Specaal voor jou 21

22 Alle medewerkers van Zorgpartners krjgen va GoodHabtz de mogeljkhed om grats onlne tranngen te volgen. Deze tranngen zjn deaal als je jezelf verder wlt ontwkkelen. Er zjn tranngen de je kunnen helpen bj de combnate werk, prvé en mantelzorg. Denk aan de tranngen Vtaltet, Mndfulness, Lekker n je vel en Mndmappen. Deze tranngen kun je volgen n je egen tjd en zjn ontzettend leuk om te doen. Kjk op ntranet voor meer nformate. Specaal voor jou 22

23 SPECIAAL VOOR JOU Vertrouwenspersoon Naast een coach heeft De Hanepraj ook vertrouwenspersonen n denst waarbj je je verhaal kwjt kunt en steun kunt vragen zoals Janneke. Mjn functe s beledsmedewerker bj Adves & Beled, klachtenfunctonars voor een aantal locates en vertrouwenspersoon voor onder andere De Hanepraj. Er zjn bnnen Zorgpartners twee vertrouwenspersonen aangesteld. Onze hulp kan ngeroepen worden voor opvang, begeledng en eventueel bemddelng, door medewerkers de te maken hebben met grensoverschrjdend gedrag, (seksuele) ntmdate, pesten, agrresse, dscrmnate enzovoorts. Janneke s berekbaar va: janneke.vanderben@zorgpartners.nl Janneke van der Ben Healthclub Zorgpartners bedt va De Hanepraj De Healthclub voor haar medewerkers. Met egen personal traners, een rooster met gevareerde tranngen en dat allemaal rondom werktjd! Eenmaal thus hoef je dus net meer de deur ut om naar de sportschool te gaan. De healthclub vraagt een egen bjdrage van slechts 8 euro per maand s dus heel betaalbaar. De tranngen van de Healthclub (Gouda) vnden zoveel mogeljk n de butenlucht plaats. Even los van het werk en de frsse lucht n. Het accent van de tranng lgt op het vergroten van souplesse, kracht, stabltet en uthoudngsvermogen. Een allround tranng om ft en gezond te bljven. Wordt ook ld! Je kunt je aanmelden va ntranet. Ga naar de pagna van De Hanepraj en klk op de button van De Healthclub. Colofon Redacte: Zorgpartners Mdden-Holland, Marsca Kenter-van der Zwaan en Inge van Leeuwen Vormgevng: Marël Lam bno Met medewerkng van: Coby Rechard, Elvra Janga, Ada Holst, Trza Kruthof, Janneke van der Ben en Nette van Kekem Druk: Van Deventer, s Gravenzande Specaal voor jou 23

24 Jj maakt het verschl