Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde voltijd - duaal

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde voltijd - duaal School of Agriculture & Technology Hogeschool INHOLLAND Delft

2 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde voltijd - duaal CROHO nr School of Agriculture & Technology Hogeschool INHOLLAND Delft Hobéon Certificering BV November 2007 Auditteam: W.L.M. Blomen ir. A.T. de Bruijn J.W. Septer dr. D.A. van Damme L. Zevenbergen drs. E.R.J. Rijnen

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Karakteristiek van de opleiding Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 25 mei BEVINDINGEN EN BEOORDELING 7 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 7 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 7 Facet 1.2. Niveau Bachelor 9 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 11 Onderwerp 2: Programma 13 Facet 2.1. Eisen HBO 13 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 17 Facet 2.3. Samenhang Programma 19 Facet 2.4. Studielast 21 Facet 2.5. Instroom 22 Facet 2.6. Duur 24 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 25 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 27 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 29 Facet 3.1. Eisen HBO 29 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel 31 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel 32 Onderwerp 4: Voorzieningen Facet 4.1. Materiële Voorzieningen Facet 4.2. Studiebegeleiding 36 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 38 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 38 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 40 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld 41 Onderwerp 6: Resultaten 42 Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde voltijd/duaal Integraal oordeel/ advies aan NVAO 47 Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma visitatie 25 mei 2007

4 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde Bereik van de beoordeling De Hogeschool INHOLLAND, in casu de School of Agriculture & Technology, verzorgt de HBO bachelor opleidingen: Bedrijfskunde & Agribusiness, Biotechnologie, Bos- & Natuurbeheer, Dier- en Veehouderij, Food & Business, Logistiek & Technische Vervoerskunde, Luchtvaarttechnologie, Milieukunde, Plattelandsvernieuwing Ruimtelijke Ordening & Planologie, Scheepsbouwkunde, Technische Informatica, Tuin- & Akkerbouw, Voedingsmiddelentechnologie en Wiskunde (Bedrijfswiskunde & Informatica). Het onderhavige rapport heeft betrekking op de HBO bacheloropleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, voltijd en duaal, CROHO nr De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review van de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde Karakteristiek van de opleiding Hogeschool INHOLLAND heeft een eigen onderwijsvisie. Kern van die visie is dat de hogeschool studenten voorbereidt op hun beroepsleven door niet alleen kennis bij te brengen, maar ook de vaardigheden en de houding die studenten later nodig hebben in hun beroepsleven (ondernemend zijn). De hogeschool combineert colleges en e-learning ( blended learning ) en biedt hiermee studenten de mogelijkheid om zich te ontwikkelen tot ondernemende en zelfstandige professionals met een internationale oriëntatie. De opleidingen zijn ondergebracht in 8 verschillende Schools (waarvan er enkele regionaal zijn opgedeeld) elk gekoppeld aan een kennisgebied en elk met een eigen directie. De opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde wordt sinds 2002 aangeboden bij Hogeschool INHOLLAND. De opleiding is onderdeel van de School of Agriculture & Technology (Delft) en maakt deel uit van de Major of Business & Technology. Naast Logistiek en Technische Vervoerskunde behoren ook de opleidingen Bedrijfskunde en Agribusiness (Delft), Technische Bedrijfskunde en Human Technology (beide verzorgd door de School of Technology, locatie Alkmaar) tot deze major. Vanaf cohort is het onderwijs competentiegericht aangeboden binnen een onderwijsprogramma dat is opgebouwd volgens de major-minorstructuur. In het rapport wordt waar van toepassing onderscheid gemaakt tussen de cohorten 2002, cohorten 2003 en de cohorten vanaf Major onderwijseenheden volgen de studenten voor een groot deel samen met studenten van de opleiding Bedrijfskunde en Agribusiness. In de context zijn deze onderwijseenheden gericht op de specifieke opleiding, maar sommige kennis onderdelen worden gezamenlijk uitgevoerd. De major omvat 50% van het studieprogramma, de specialisatieminor en de differentiatieminor beide 25%. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 1

5 Het auditteam is van mening dat de opleiding kleinschalig is met een sterke focus op de Agro Business. Het docenten team is enthousiast en gedreven en heeft ambitieuze plannen. Voor studenten is het een prettige omgeving om te studeren Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleidingsvarianten geldt het volgende: de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde heeft zich voor wat betreft beroepsprofiel, opleidingscompetenties en doelstelling tenminste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleiding en het beroepenveld. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde op HBO-niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van de door de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde aangeleverde schriftelijke informatie: Management Review MR; Studiegids; Onderwijs- en Examen Reglement OER; Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - strategische keuzen en de positie in de markt, - interne organisatie, - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, - ontwikkelingen in het beroepenveld, - beroeps- en opleidingsprofielen, - (validatie) eindkwalificaties, - curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, - toetsing en beoordeling, - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, - internationalisering, - instroombeleid, - studiebegeleiding, - onderwijsrendement. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 2

6 Op basis van de door de opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de betreffende opleiding op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten twee externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van Logistiek en Technische Vervoerskunde, één student, één lead auditor, één auditor onderwijs vanuit Hobéon Certificering en één secretaris, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. De additionele, tijdens de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzichten van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding overleg voert; verslagen van die bijeenkomsten met het werkveld; overzicht CV s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modules, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; stageverslagen en -beoordelingen; de beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de eindproducten van studenten. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. 1 Visitatie heeft op 25 mei 2007 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 3

7 Beslisregels Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 2 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord. 2 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 EC S) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 4

8 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden: Secretaris: W.L.M. Blomen J.W. Septer dr. D.A. van Damme ir. A.T. de Bruijn L. Zevenbergen drs. E.R.J. Rijnen Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De heer Blomen heeft een groot aantal (accreditatie-)audits binnen en buiten het hoger onderwijs geleid, een aantal malen als onderwijsdeskundige, maar in de regel als voorzitter. De werkveld- en vakdeskundigen de heren Septer en Van Damme hebben zich in hun beoordeling, vanuit respectievelijk het vakgebied en het werkveld, met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. De heer Van Damme heeft op grond van zijn kennis van het vakgebied goed zicht op recente ontwikkelingen binnen dit vakgebied. De heer Septer heeft op grond van zijn ervaring en positie in het werkveld een goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het werkveld gesteld worden aan professionals op het terrein van Logistiek en Technische Vervoerskunde op HBO-niveau. De deskundige onderwijs, de heer De Bruijn, heeft zich vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. De Bruijn heeft een grote onderwijservaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen gesteld worden. Mevrouw Zevenbergen studeert thans Logistiek en Technische Vervoerskunde aan de Hogeschool van Amsterdam (richting Human Logistics). Zowel haar stage, werkervaring en maatschappelijke functies hebben een relatie met haar huidige studie. Mevrouw Rijnen heeft tijdens haar studie Bestuurs- en Organisatiewetenschappen aan de UU ervaring opgedaan met bestuurlijke vraagstukken, organisatieverandering en strategisch management. Tevens heeft zij in haar huidige functie ervaring in kwaliteitsmanagement opgebouwd. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 5

9 Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II Programma visitatie 25 mei 2007 Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 6

10 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen Het studieprogramma van de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde richt zich op competenties die invulling geven aan het ontwerpen, inrichten, besturen, beheersen en optimaliseren van logistieke processen als onderdeel van de demand en supply chain. Kennis en vaardigheden worden verworven op het gebied van logistiek o.a. ketenmanagement, informatietechnologie, financiën, marketing, human resource management en inkoop. Specifieke aandacht wordt besteed aan de agro- en foodsector De studenten van cohort 2002 en cohort 2003 studeren af volgens de eindkwalificaties die in 2000 zijn opgesteld door het Landelijk Platform Logistiek in samenwerking met werkveldvertegenwoordigers. De studenten van de cohorten 2004 en 2005 studeren af volgens de majorcompetenties van de Major of Informatics, aangevuld met een minorcompetentie voor Logistiek en Technische Vervoerskunde. Vanaf cohort 2006 behoort de opleiding tot de Major Business & Technology. De majorcompetenties van de Major Business & Technology zijn gebaseerd op de landelijke eindtermen van de opleidingen die deel uitmaken van deze major. De minorcompetenties zijn aanvullend per opleiding ontwikkeld. De competenties van deze major komen overeen met de landelijke eindkwalificaties voor de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde. In 2006 heeft het Landelijk Platform Logistiek een begin gemaakt met het aanpassen van het beroepsprofiel. De competenties zoals die gelden voor de opleiding zoals aangeboden bij Hogeschool INHOLLAND sluiten aan bij de in dit document genoemde beroepstaken. De opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde van INHOLLAND was niet betrokken bij het opstellen van de landelijke competenties. Een aandachtspunt voor de opleiding is, volgens het auditteam, hun landelijke zichtbaarheid ten aanzien van collega opleidingen. Competenties/beroepstaken (geldig vanaf cohort ): Majorcompetenties: M1 Bedrijfsplannen ontwikkelen; M2 Beleid uitvoeren; M3 Verbeteren en vernieuwen van organisaties; M4 Ondernemen; M5 Vernieuwen producten en diensten; M6 Eigen professionaliteit ontwikkelen; M7 Professionaliteit beroepsgroep. De specialisatie competenties LTV: S1 Ontwerpen en inrichten logistieke processen; S2 Beheersen en optimaliseren Supply Chain. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 7

11 De major- en minorcompetenties zijn door de beroepenveldcommissie (BvC) geaccordeerd. De samenstelling van de BvC is als volgt: Rabobank, Syntens, Van der Zande Advies, LEI, Heineken, FloraHolland en J. van Vliet-Bloemenexport. Het auditteam is van mening dat de BvC het domein van logistiek en technische vervoerskunde in voldoende mate dekt en dat de opleiding een goede inhoudelijke discussie voert met de BvC die 3 à 4 keer per jaar bijeenkomt (zie ook ) Vier leden van de Raad van Advies van de School of Agriculture & Technology waren betrokken bij de totstandkoming van de externe analyse van het Businessplan van de School en hebben tevens deelgenomen aan de expertmeeting ten behoeve van het lectoraat Logistiek Technische logistici vinden een baan bij de overheid, transport- en distributiebedrijven, brancheorganisaties, het veilingwezen, adviesbureaus en ICT- en productiebedrijven. Pas afgestudeerden kunnen daar bijvoorbeeld aan de slag als material manager, transportmanager, logistiek consultant, productieplanner of chef bedrijfsbureau Hogeschool INHOLLAND onderhoudt een netwerk met organisaties en bedrijven op tachtig verschillende plaatsen in Europa, de Verenigde Staten, Aruba en de Nederlandse Antillen. In overleg met de studieloopbaanbegeleider kan de student solliciteren naar een stage- of afstudeerplaats binnen dit netwerk. Studenten zijn vrij om zelf een stage- of afstudeerplaats te zoeken. Deze moet wel voldoen aan de eisen van de opleiding. Voor een geschikt onderwijsprogramma in het buitenland kunnen studenten terecht bij Bureau Internationalisering van Hogeschool INHOLLAND. Op dit moment zijn er geen studenten van de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde die in het buitenland stage lopen. In periode drie van het schooljaar 2007/2008 wordt een internationaal blok ingevoerd. De opleiding is van plan om het vak Engels structureel in te brengen in het opleidingsprogramma. Engelstalige literatuur is nu aanwezig maar het auditteam is van mening dat de opleiding dit scherper moet aanzetten. Door de regionale functie (Delft) wordt de opleiding omgeven door internationale vraagstukken, die voortkomen uit de Mainport en Greenport vraagstukken, die worden geïntegreerd in het onderwijsprogramma. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor beide varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde biedt een curriculum dat geënt is op de landelijk overeengekomen eindkwalificaties die in samenspraak met het werkveld zijn opgesteld; de opleiding onderhoudt gestructureerde contacten met het beroepenveld, onder andere via deelname aan relevante vormen van overleg op landelijk en regionaal niveau zoals via de beroepenveldcommissie. Contacten die aantoonbaar effect hebben op de richting en hoofdlijnen van het opleidingsprogramma; de opleiding beschikt over een internationaal netwerk, zodoende zijn studenten in de gelegenheid in het buitenland stage te lopen of te participeren in projecten of onderzoeksvelden die een mondiaal karakter kennen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 8

12 Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet Niveau Bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding getoetst teneinde te kunnen bepalen of deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor zoals weergegeven in de zogeheten Dublin Descriptoren. In de Dublin Descriptoren worden vijf dimensies (Kennis en Inzicht Toepassen Kennis en Inzicht Oordeelsvorming Communicatie Leervaardigheden) onderscheiden. De dimensies van de Dublin Descriptoren De Descriptoren zijn (evenals de generieke HBO-competenties) opgenomen in de beschrijving van de opleidingscompetenties. Kennis en inzicht Binnen kennis en inzicht wordt door de opleiding een onderscheid gemaakt in brede professionalisering en multidisciplinaire integratie. De eindkwalificaties waarop de opleiding zich richt, zijn zodanig dat zij niet verworven kunnen worden zonder gedegen kennis en inzicht in bijvoorbeeld: organisatie en management; onderzoeksmethodieken; keten en netwerkkunde. In de competentiematrix wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet gekoppeld aan een aantal competenties. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptor uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Toepassen Kennis en inzicht De beroepsspecifieke (deel) competenties zijn alle gericht op het uitvoeren van de kerntaken van de technisch logisticus. Iets wat zichtbaar gemaakt wordt in de beroepsproducten die studenten tijdens de opleiding geacht worden te maken. Bijvoorbeeld: projectverslagen; presentaties; practicumopdrachten; stageverslagen. In de beroepspecifieke competenties wordt expliciet naar deze en andere beroepsproducten verwezen. De vermelde producten impliceren een professionele toepassing door de student van zijn verworven kennis en inzicht. In de competentiematrix wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet gekoppeld aan een aantal competenties. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptor uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Oordeelsvorming Zowel de (algemene) HBO-competenties als de beroepsspecifieke (deel) competenties behelzen het hele spectrum van probleemanalyse, methodisch en reflectief denken en handelen, besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid. De daarmee verband houdende vaardigheden zijn expliciet gericht op het maken van keuzen. Dit vooronderstelt, dat de student in staat is problemen te analyseren en mogelijke oplossingsstrategieën tegen elkaar af te wegen, uit te (laten) voeren en daarna te evalueren. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 9

13 In de competentiematrix wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet gekoppeld aan een aantal competenties. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptoren uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Communicatie In de competenties waar de opleiding zich op richt, is communiceren niet als afzonderlijk competentiegebied van de technisch logisticus opgenomen maar ingebed in een aantal onderwijseenheden zoals: Organisatie en Management, Geld en Informatiestromen, Logistieke advisering e.a. In de competentiematrix wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet geplaatst in het perspectief van (i) sociaal-communicatieve bekwaamheid (overleggen, vergaderen, presenteren, informeren, adviseren e.d.) en (ii) basiskwalificering voor managementfuncties (leiding geven, organiseren, delegeren, stimuleren). Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptoren uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Leervaardigheden Voor de opleiding geldt, dat de te verwerven competenties een aantal metavaardigheden van de studenten veronderstellen die expliciet op het eigen leren zijn gericht opdat de student in staat is (i) zich tijdens de beroepsuitoefening verder te professionaliseren en (ii) vervolgstudies op een hoger niveau te doorlopen. Deze metavaardigheden staan in de competenties vermeld in termen van transfer en brede inzetbaarheid en brede professionalisering. In de competentiematrix wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet gekoppeld aan een aantal competenties. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptoren uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de eindkwalificaties van de opleiding voldoen aan het niveau bachelor zoals weergegeven in de Dublin Descriptoren; de eindkwalificaties zijn uitgewerkt in competenties die een concreet referentiekader vormen dat aansluit bij en gevalideerd is door de beroepspraktijk; de eindkwalificaties zijn aantoonbaar verankerd in het opleidingsprogramma: de competenties zijn rechtstreeks in verband gebracht met het programma en met de daarbinnen gehanteerde werkvormen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 10

14 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds Hoger Onderwijs Het beroepsprofiel en de daarmee samenhangende beroepscompetenties van de opleiding beschrijven een hoog niveau van beroepsuitoefening en sluiten aantoonbaar aan bij de beschrijving van het bachelor niveau in de Dublin Descriptoren. Daarmee is aangegeven dat de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde gerekend kan worden tot het hoger onderwijs. De major- en minorcompetenties krijgen invulling in het curriculum aan de hand van de landelijk vastgestelde opleidingskwalificaties van de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde. De eindkwalificaties zijn conform Dublin Descriptoren voor de bachelor. De opleidingscompetenties zijn een concrete invulling van de door de HBO-Raad opgestelde tien generieke bachelor HBO-kwalificaties. De wijze waarop de opleiding de Dublin Descriptoren heeft uitgewerkt en in het programma heeft opgenomen, zijn als voldoende beoordeeld (zie facet 1.2.) Beroepsonderwijs De competenties van de opleiding zijn geformuleerd in termen van beroepscompetenties die aantoonbaar (zie 1.1.) in samenspraak met het beroepenveld zijn opgesteld en door dat beroepenveld zijn gevalideerd (via de Beroepenveldcommissie). Daarmee is op het niveau van opleidingsdoelstellingen de oriëntatie op het voor Logistiek en Technische Vervoerskunde relevante werkveld geborgd. De wijze waarop de opleiding de beroepscompetenties in samenspraak met het (landelijke en regionale ) beroepenveld heeft uitgewerkt, beoordeelde het auditteam reeds als voldoende (zie 1.1.) Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de opleiding heeft de eindkwalificaties rechtstreeks en volledig ontleend aan het door het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofiel en daar eigen accenten aan toegevoegd; in de van dit beroepsprofiel afgeleide opleidingsspecifieke kwalificaties en competenties wordt ook het niveau van de beginnend beroepsbeoefenaar geformuleerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 11

15 SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp Doelstellingen Opleiding voor alle opleidingsvarianten als voldoende. de opleiding heeft goed zicht op de actuele ontwikkelingen binnen het domein logistiek en technische vervoerskunde en deze worden geïntegreerd in het opleidingsprogramma; het werkveld heeft de eindtermen gekwalificeerd en wordt uitdrukkelijk betrokken bij het opstellen van opleidingsdoelstellingen en beroepscompetenties; de opleidingsdoelstellingen voldoen aantoonbaar aan de niveaueisen die aan een HBO bachelor gesteld worden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 12

16 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet Eisen HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen De opleiding heeft historisch gezien een sterke focus op de Agro Business, volgens het auditteam logisch in verband met de locatie van de opleiding (Westland). Deze focus trekt echter te weinig studenten aan, waardoor de opleiding besloten heeft de aandacht te verbreden naar de mainports (haven Rotterdam en luchthaven Schiphol). Ook mede door de huidige situatie zoals innovatie, ontwikkelingen en de informatie uit het kennisgebied logistiek gaat men met de opleiding meer de breedte in met goedkeuring van de BvC. De kern van de opleiding wordt als gevolg hiervan bepaald door Greenport en Mainport. De jonge opleiding is nog in ontwikkeling, zij heeft ambities en boort kansen in de markt aan. De focus op Greenport en Mainport is volgens het auditteam interessant maar het auditteam is zich er ook van bewust dat de ambitie die de opleiding heeft fors is. Er is nog sprake van een kloof tussen de praktijk en het beleidsmatig niveau. Het auditteam acht het daarom van belang dat de opleiding in dit stadium van ontwikkeling keuzes maakt en prioriteiten stelt met betrekking tot de gekozen richting. Binnen de opleiding wordt aandacht besteed aan de thema s (i) Internationalisering en globalisering, (ii) Duurzaam en verantwoord ondernemen, (iii) Techniek (met name ICT) en (iv) de Ketenbenadering of regiefunctie. Op deze wijze neemt de opleiding een unieke positie in, aangezien het aandacht besteed aan de logistieke processen binnen de mainports en vraagstukken in de Randstad behandelt (zoals het filevraagstuk). Het auditteam is van mening dat de thema s relevant en actueel zijn Binnen de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde ligt nu sterk de nadruk op logistiek terwijl de naam anders doet vermoeden. De opleiding geeft aan dat de technische component staat beschreven in de landelijke eindkwalificaties. De opleiding ziet techniek meer als ondersteunend proces. Het auditteam mist de technische component in de opleiding en acht het van belang dat de opleiding techniek iets verder uitdiept Het programma laat zien, dat de opleidingsstructuur veel openingen biedt naar de beroepspraktijk. Binnen alle studiejaren staan beroepsspecifieke situaties centraal in de projecten. Studenten werken binnen deze projecten veelal met aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal. Naast casussen en projectopdrachten wordt er gewerkt met in het werkveld gehanteerde handboeken en internationale regelgeving. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 13

17 Duale studenten dienen te beschikken over een relevante werkomgeving waar de projectopdrachten worden uitgevoerd. Bij de duale variant vindt de interactie met de beroepspraktijk voornamelijk plaats tussen de werkomgevingen van de studenten en de hogeschool. Opdrachten voor de leerwerkeenheden van de studenten worden binnen de eigen beroepspraktijk uitgevoerd. Duaal: om de competentieverwerving te borgen voor het buitenschoolse curriculum is in het beleid opgenomen dat de student een aanstelling heeft van tenminste 20 uur per week voor een relevante werkplek. Middels een intake gesprek, waarin een interview, portfolio analyse en bedrijfsanalyse is opgenomen wordt dit beoordeeld. Daarnaast bezoekt de opleiding de student op de werkplek, vindt er 1x per maand een eindevaluatie plaats met studenten en het werkveld en voert de opleiding 1x per jaar een gesprek met de bedrijfsleider Actuele ontwikkelingen binnen het domein kunnen op verschillende niveaus invloed hebben op het studieprogramma; aanpassing en vernieuwing van projecten en opdrachten tot aanpassing en vernieuwing van onderwijseenheden, beheersingsindicatoren en competenties. Actuele ontwikkelingen vinden hun weg in het programma via bijvoorbeeld praktijksimulaties en projectopdrachten uit de praktijk. Het auditteam is van mening dat de opleiding zicht heeft op actuele ontwikkelingen binnen het domein die zij ook via de BvC en het Landelijk Platform Logistiek vernemen Het opleidingsprogramma is (en wordt) ontwikkeld en uitgevoerd door docenten met een sterke relatie met het beroepenveld. Van dit ruime en gedifferentieerde netwerk (bedrijven en personen) maakt de opleiding systematisch gebruik. Bijvoorbeeld: als opdrachtgever en aanbieder van onderwijsprojecten, als begeleider van afstudeerprojecten en als externe beoordelaar. Met behulp van het MKB-loket is het aan te spreken netwerk vergroot en gericht op het verwerven van opdrachten en casuïstiek Het auditteam is er een sterk voorstander van frequent gastdocenten en sprekers in te schakelen, omdat via deze professionals de interactie met de beroepspraktijk rechtstreeks en op een natuurlijke wijze in het binnenschools programma wordt gebracht. De opleiding maakt van deze mogelijkheid voldoende gebruik (gemiddeld 5x per jaar) De interactie tussen de opleiding en de beroepspraktijk vindt ook plaats via bijeenkomsten met de beroepenveldcommissie. Uit de verslaglegging van deze bijeenkomsten blijkt, dat het in de BvC vertegenwoordigde beroepenveld een belangrijke rol speelt in de opleiding via het inbrengen van actuele voor het werkveld relevante ontwikkelingen. Voorts blijkt uit de verslagen dat de opleiding en de BvC gezamenlijk optreden daar waar het gaat om het verder ontwikkelen van het onderwijs. Zowel in termen van beleid en kwaliteit als in termen van inhoud Op dit moment is er één docent die participeert in de kenniskring van het lectoraat Keten en netwerkkunde. Daarnaast is INHOLLAND druk bezig met de ontwikkeling van het lectoraat Logistiek. Om onderzoek, kenniscirculatie en onderwijs op het terrein van logistiek te versterken kiest INHOLLAND binnen het brede veld van logistiek, gegeven haar geografische positie en competenties, voor een focus op agrologistiek en ports (mainports/greenports). Het lectoraat logistiek kent drie inhoudelijke onderzoeksdomeinen: agrologistiek / greenport; mainportontwikkeling Rotterdam; mainportontwikkeling Schiphol. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 14

18 Op elk van deze drie onderzoeksdomeinen wordt een lector aangesteld. De activiteiten van het lectoraat wordt op alle domeinen ondergebracht in drie kenniskringen. Het is de bedoeling dat de drie lectoren tezamen een onderzoeksagenda gaan opzetten. Vanuit TNO zijn er twee lectoren op het gebied van Agrologistiek en Mainport Schiphol. De opleiding is nog op zoek naar een lector die zich specifiek richt op Mainport Rotterdam. De opleiding is momenteel hierover in onderhandeling met het havenbedrijf Smit. De drie lectoren zullen op drie locaties, allen 1 dag in de week werkzaam zijn. Het auditteam is van mening dat 1 dag in de week erg weinig is maar dat de drie lectoren tezamen, met drie thema s met raakvlakken, een samenwerking teweeg kunnen brengen en voldoende kritische massa kunnen opbouwen voor lectoraatactiviteiten. Daarnaast speelt mee dat de opleiding slechts een geringe subsidie krijgt van SKO en het lastig is om mensen uit het bedrijfsleven voor meer dan 1 dag aan te trekken binnen het onderwijs. INHOLLAND stimuleert haar medewerkers tot deelname aan kenniskringen. Ook biedt de instelling middels extra facilitering de medewerkers de mogelijkheid te promoveren cq promotieonderzoek te verrichten. Voor het verrichten van goedgekeurd promotieonderzoek stelt de hogeschool per medewerker 0,4 fte per jaar vrijstelling van taken beschikbaar In het curriculum is één onderwijseenheid opgenomen gericht op het verkrijgen van onderzoeksvaardigheden. Daarnaast is er in de stageopdracht en de afstudeeropdracht expliciet aandacht voor onderzoek. Studenten beoordelen dit onderdeel als onvoldoende. Door de opleiding wordt gewerkt aan de herkenbaarheid van het onderdeel onderzoek in het curriculum, daarnaast wordt aan derdejaars studenten een extra onderwijseenheid Methoden en technieken van onderzoek aangeboden Vanwege het belang dat de opleiding hecht aan het kunnen vinden en selecteren van vakliteratuur wordt het onderdeel literatuurstudie vanaf cohort 2006 voor alle opleidingen binnen de Major Business & Technology in het eerste studiejaar aangeboden. Studenten zijn verplicht om voor een groot deel wetenschappelijke literatuur te gebruiken, bij opdrachten en projecten, die niet afkomstig is van het internet. Wat betreft Engelstalige vakliteratuur worden studenten ondersteund door werkcolleges gericht op de Engelse taal. Het auditteam is van mening dat de belangrijkste studieboeken op het gebied van logistiek en supply chain aanwezig zijn in de bibliotheek. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 15

19 Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de focus op Greenport en Mainport is volgens het auditteam interessant. De thema s die aan bod komen (o.a. Internationalisering en globalisering, Duurzaam en verantwoord ondernemen) zijn relevant en actueel; actuele ontwikkelingen binnen het onderwijsprogramma zijn gewaarborgd door de projectstructuur. Via projectopdrachten worden actuele en relevante beroepsproblemen en dilemma s aan de orde gesteld. Dit bevordert de beroepsgerichtheid van de studie en de motivatie van studenten; het opleidingsprofiel wordt continu getoetst ten aanzien van praktijkontwikkelingen. Door opdrachten (mede) door het beroepenveld te laten benoemen of opstellen, wordt de actualiteit gewaarborgd; beroepsproducten vormen de kern van het curriculum van de opleiding. Ook specifieke beroepsvaardigheden zijn geprogrammeerd in het curriculum. Het opleidingsprogramma voorziet expliciet in methoden met behulp waarvan de studenten de vereiste specifieke beroepsvaardigheden kunnen verwerven; het onderwijsprogramma is (en wordt) ontwikkeld en uitgevoerd door docenten met een sterke relatie met de beroepspraktijk. Van het ruime en gedifferentieerde netwerk van het docentencorps maakt de opleiding systematisch gebruik; door contacten met het werkveld en via de BvC, zorgt de opleiding ervoor dat relevante ontwikkelingen in het werkveld worden opgenomen in het onderwijsprogramma. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 16

20 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma Criteria Het facet Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Biedt de inhoud van het programma studenten de mogelijkheid de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken? Bevindingen Elke onderwijseenheid bestaat uit het ontwikkelen van enkele competentie(niveaus). Per competentieniveau zijn beheersingsindicatoren geformuleerd; indicatoren op basis waarvan het onderwijsteam beoordeelt in welke mate de student de competentie beheerst. In de studiehandleidingen is dit concreter uitgewerkt waardoor de student weet waarop getoetst wordt en wat de beheersingsindicatoren, en daarmee de leerdoelen, zijn De competentieverwerving is mede gestructureerd doordat er per competentie steeds drie, in complexiteit oplopende niveaus worden onderscheiden Per onderwijseenheid is een vertaalslag gemaakt van de competenties naar concrete leerdoelen, welke in de themahandleidingen worden benoemd. De competenties komen meerdere keren in het curriculum aan bod, steeds in complexere situaties en op een wijze die van de student geleidelijk meer eigen initiatief vraagt. Het auditteam is van mening dat het competentiebouwwerk systematisch voldoende in elkaar zit Duaal: duale studenten volgen een studieprogramma waarin de te behalen competenties in de leerwerkeenheden zijn omschreven. Vanaf cohort 2007 zijn de leerwerkeenheden in een aparte bijlage bij het tripartiete contract omschreven. Afhankelijk van de praktijksituaties waarin de student werkzaam is kunnen, alleen met goedkeuring van de examencommissie, op individuele basis aanpassingen worden gemaakt in het studieprogramma Door de koppeling van de projectresultaten (output) aan de leerdoelen is de mate waarin de student de leerdoelen heeft gerealiseerd, goed toetsbaar, waarmee het auditteam wil aangeven dat de leerdoelen vertaald zijn naar concreet professioneel gedrag dan wel naar professionele producten De vormgeving van de blokken en de projecten, zo heeft het auditteam kunnen constateren, gaat uit van een leeromgeving waarin het leerproces van de student centraal staat en waarbij de kennis (verworven via ondersteunende onderwijseenheden) en de vaardigheden (verworven via de practica), door de student in stelling moet worden gebracht wil hij de projectopdrachten met succes kunnen uitvoeren De inhoud en vormgeving van de afzonderlijke projecten bieden de studenten de gelegenheid de vereiste deelcompetenties te verwerven. De projecten worden naarmate de opleiding vordert, zo blijkt uit de programmabeschrijving, complexer en deze ordening maakt het de student mogelijk alle competenties op het vereiste niveau te verwerven. Eén en ander wordt versterkt doordat de opleiding de te verwerven competenties op verschillende niveaus heeft gedefinieerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 17

21 Binnen de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde vult de student vanaf het tweede jaar een kwart van de studie zelf in. Behalve de differentiatieminors die de School of Agriculture & Technology biedt, kan de student ook kiezen voor differentiaties van andere Schools van Hogeschool INHOLLAND. Voorbeelden van differentiatieminoren die interessant zijn voor de opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde zijn: Management en Marketing in technologische branches; Doorstroom minor naar universiteiten (academisch atelier); Innovatief ondernemerschap; Keten- en netwerkkunde; Geografische informatiesystemen; Webdesign; Beheren en optimaliseren bedrijfsprocessen. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de eindkwalificaties zijn aantoonbaar in het opleidingsprogramma verankerd. Dit blijkt uit de analyse van de competentiematrix en de beschrijving van het opleidingsprogramma; het onderwijsprogramma alsmede de leerdoelen van de onderscheiden programma-onderdelen zijn in termen van inhoud, bereik en niveau een concretisering van de geformuleerde eindkwalificaties; inhoud en vormgeving van de afzonderlijke opdrachten samen met de onderwijseenheden stellen de student in de gelegenheid de geformuleerde eindkwalificaties op het vereiste niveau te verwerven. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 18

22 Facet 2.3. Samenhang Programma Criterium Het facet Samenhang Programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het studieprogramma inhoudelijk samenhangend? Bevindingen Zoals reeds onder facet 1.1. en 2.2. is beschreven, heeft de opleiding de competenties per opleidingsjaar concreet uitgewerkt naar leerdoelen per blok, per project, per practicum en per (conceptuele) onderwijseenheid. Leerdoelen, die in complexiteit toenemen om in de afstudeerfase het HBO-eindniveau te bereiken. Daardoor is er een duidelijke samenhang in de leerdoelen en is de verticale samenhang binnen het programma tussen de onderscheiden projecten (en flankerende practica en onderwijseenheden) geborgd. Mede dankzij het feit dat de opleiding de kwalificaties heeft vertaald naar competenties op drie niveaus wordt die toenemende complexiteit door het hele programma heen inzichtelijk. De opleiding kent, zo blijkt uit de programmabeschrijving, parallelle leerlijnen ter verdere borging van de verticale samenhang (integrale leerlijn, conceptuele leerlijn, vaardigheden leerlijn, ervarings- en reflectielijn, studieloopbaanbegeleidingslijn) Omdat elk blok is geconcentreerd rond één thema, dat telkens in een project worden uitgewerkt, wordt de horizontale samenhang gerealiseerd op blokniveau en daarbinnen op projectniveau en vervolgens tussen de ondersteunende practica en (theorie)modulen Inhoudelijk wordt de samenhang versterkt doordat het programma per studiejaar op procesniveau uitzoomt. De context verschuift hierdoor van een integraal ondernemingsniveau naar een internationaal ketenniveau Er is duidelijk samenhang tussen het binnenschools en buitenschools curriculum. De afstemming tussen het binnenschools en buitenschools curriculum wordt bewerkstelligd door procesverslagen, supervisie, stageverslagen en het afstudeerwerkstuk. De samenhang tussen het binnen- en buitenschools leren is gewaarborgd via voorbereiding, evaluatie, terugkoppeling en follow-up Niet alleen in de programmabeschrijving maar ook in de detailinformatie op blok-, project- en onderwijseenheidniveau waarover het auditteam tijdens de visitatie kon beschikken, wordt de samenhangzichtbaar gemaakt: de projecten (en de flankerende practica en modulen) waaruit het programma is opgebouwd, zijn qua onderwerp en inhoud telkens en expliciet ontleend aan overkoepelende thema s; kernelement in de vormgeving van elk blok is een sterke interactie tussen theorie en praktijk; de projecten zijn aantoonbaar gericht op het maken van beroepsproducten, hetgeen impliceert dat studenten leren kennis, inzichten en vaardigheden uit verschillende deelgebieden te integreren Uit studenttevredenheidsonderzoek blijkt dat studenten tevreden zijn (score 3,2 op een schaal van vijf) over de samenhang van het programma. De tevredenheid is echter wel iets afgenomen t.o.v. het jaar daarvoor. Uit de gesprekken met de kwaliteitscirkels in week 2 en 9 van blok 1, blijkt dat de relatie tussen een onderwijseenheid en de te behalen competentie niet altijd duidelijk is. Afgesproken is om elke onderwijseenheid met een kick-off bijeenkomst te beginnen waarin deze relatie wordt uitgelegd. Daarnaast wordt de themahandleiding aangepast om de relatie duidelijker aan te geven. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde, Hogeschool INHOLLAND 19