Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management in de Zorg deeltijd voltijd/duaal. Haagse Hogeschool

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management in de Zorg deeltijd voltijd/duaal Haagse Hogeschool

2 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management in de Zorg deeltijd voltijd/duaal CROHO nr Haagse Hogeschool Hobéon Certificering BV december 2007 Auditteam: Dhr. R.B. van der Herberg Dhr. G.J. Stoltenborg Dhr. K. Boonstra Dhr. J. Kedzierski Dhr. R.E.J. van Dijk Secretaris: Mevr. D.P.M. de Koning

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Karakteristiek van de opleiding Interne audit Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 16 oktober BEVINDINGEN EN BEOORDELING 7 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 7 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 7 Facet 1.2. Niveau Bachelor 9 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 11 Onderwerp 2: Programma 12 Facet 2.1. Eisen HBO 12 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 15 Facet 2.3. Samenhang Programma 17 Facet 2.4. Studielast 19 Facet 2.5. Instroom 21 Facet 2.6. Duur 23 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 24 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 26 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 29 Facet 3.1. Eisen HBO 29 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel 31 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel Onderwerp 4: Voorzieningen Facet 4.1. Materiële Voorzieningen 36 Facet 4.2. Studiebegeleiding 38 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 40 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 40 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 42 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld 43 Onderwerp 6: Resultaten Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO bachelor opleiding Management in de Zorg voltijd/duaal en deeltijd Integraal oordeel/ advies aan NVAO 49 Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma visitatie 16 oktober 2007

4 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bachelor opleiding Bereik van de beoordeling De Haagse Hogeschool, in casu de Academie Bestuur, Recht en Veiligheid, verzorgt de HBO bachelor opleidingen Bestuurskunde/Overheidsmanagement, HBO-rechten, Integrale Veiligheidskunde en Management in de Zorg. Het onderhavige rapport heeft betrekking op: Management in de Zorg, deeltijd en voltijd/duaal, crohonummer Hobéon Certificering heeft zijn oordeel over de voltijdse en de deeltijdvariant van de opleiding Management in de Zorg (MiZ) in één rapport samengevat, omdat de varianten gericht zijn op dezelfde eindkwalificaties en binnen één gemeenschappelijk beleids- en uitvoeringskader aangeboden worden. Niettemin wordt in het rapport, daar waar nodig, het onderscheid tussen de varianten zichtbaar gemaakt. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review van de opleiding Management in de Zorg, voltijd en deeltijd Karakteristiek van de opleiding De opleiding MiZ maakt deel uit van de Academie Bestuur, Recht en Veiligheid (BRV) van de Haagse Hogeschool. De reden om de opleiding bij deze academie onder te brengen is, dat er veel raakvlakken zijn met de andere opleidingen. Zo is er verwantschap met de opleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement gezien de politieke en bestuurlijke context waarin de zorg opereert. De raakvlakken met HBO-rechten en Integrale Veiligheidskunde zijn respectievelijk gerelateerd aan de juridisering van het werkveld en het thema veiligheid in de zorg Vanuit de Kaderopleiding Gezondheidzorg is met instemming van de minister op landelijke niveau het profiel voor een HBO bachelor ontwikkeld door middel van een neutrale conversie. De opleiding MiZ van de Haagse Hogeschool heeft haar eigen visie op het beroep van manager in zorg en dienstverlening beschreven en vanuit deze visie in de competentiebeschrijving en programmering specifieke accenten gelegd. In het onderwijsprogramma ligt een zwaar accent op het in de beroepspraktijk verwerven van beroepscompetenties (zie facet 1.1.) De opleiding kent een deeltijd- en een voltijd/duale opleidingsvariant. De deeltijdopleiding is gestart in september 2005; de voltijd/duale opleiding in De voltijd/duale variant is als volgt opgebouwd: Gedurende de eerste twee studiejaren volgen de studenten voltijdonderwijs over 5 dagen per week. Dit is een combinatie van contacttijd en zelfstudie met een gemiddelde van 36 uur per week. Zie de reflector 2007, de hoofdrapportage, bijlage 1. Na deze 2 jaar gaat men over naar het duale deel van de studie. Tijdens deze 2 jaar vervullen de studenten een door de opleiding gevalideerde relevante functie. Daarnaast hebben zij 1 dag per week contactonderwijs met de daaraan gekoppelde zelfstudie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 1

5 Dat houdt overigens niet per definitie in dat je in het tweede jaar op zoek moet naar een baan. Bij MiZ kun je ook besluiten je eigen onderneming te starten en daar de laatste twee jaar van de opleiding aan te wijden. In dat geval begin je in het klein, met een soort mini-onderneming die je in de loop van de opleiding uitbouwt tot je een serieus bedrijf. De docenten en de deskundigen uit het werkveld begeleiden je daarbij. Je kunt volop pionieren en gebruik maken van de contacten van de Haagse Hogeschool. Als je afstudeert, heb je een lopend bedrijf Zomer 2007 bedroeg het totaal aantal studenten 84, waarvan 46 deeltijdstudenten en 38 duale studenten. De opleiding streeft ernaar om binnen twee jaar 200 studenten te hebben. De opleiding heeft een formatie van 7 fte, verdeeld over 11 personen. De docent-student ratio bedraagt 1:12 (zie facet 3.2) Bij de indeling van studenten in de propedeuse is rekening gehouden met de instroom. Studenten kunnen verschillende routes kiezen (zie facet 2.5) De opleiding hanteert als uitgangspunt, dat het curriculum van een bacheloropleiding een omvang moet kennen van 240 studiepunten. In de eindfase van de opleiding dienen studenten 45 studiepunten te verwerven door keuzeonderwijseenheden en/of minors te volgen. Minoren kunnen zowel binnen als buiten de Academie voor Bestuur, Recht en Veiligheid en buiten de hogeschool worden gevolgd. Voor vrije minoren moeten zij toestemming vragen bij de Examencommissie van de opleiding (zie facet 2.2.) Er zijn tien opleidingen Management in de Zorg in Nederland, waarvan alleen Avans / Fontys Limburg een voltijdse /duale opleiding aanbiedt. De deeltijdopleiding staat qua studentenaantallen op de vierde plaats. De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN), Avans Hogeschool en Hogeschool Utrecht staan op respectievelijk de eerste, tweede en derde plaats. Zowel landelijk als in de Randstad heeft de opleiding de meeste studenten in de duale opleiding. Deze positie wil zij behouden. Met de deeltijdopleiding wil zij binnen twee jaar op de derde plaats komen. De opleiding MiZ van de HHS profileert zich als een opleiding voor studenten met pit en wil zich onderscheiden door haar onderwijsvisie Interne audit In maart 2006 heeft ter voorbereiding op de accreditatie een interne audit plaatsgevonden. De uitkomsten van deze audit stemden niet tot tevredenheid: slechts vier van de 21 items zijn met een voldoende beoordeeld. Het feit, dat er veel onvoldoendes zijn gevallen bij de beoordeling, wil echter niet zeggen dat de opleiding onvoldoende gekwalificeerde beroepsbeoefenaars aflevert of dat het onderwijs beneden de maat is. Het geeft met name aan, dat de opleiding er niet in slaagt de buitenstaander te overtuigen van de blijvende kwaliteit van de opleiding. Het auditteam schetste in haar rapport het beeld van een startende opleiding waar hard gewerkt wordt aan het uitvoeren en ontwikkelen van onderwijs, maar waar de uitvoering nog onvoldoende zichtbaar is ingebed in de beleidscyclus met toetsbare streefdoelen. Het betreft o.a. borging van de contacten met het werkveld en het beroepenveld, een allround toetsbeleid ontwikkelen op basis van het hogeschoolbreed vastgelegde toetsingskader, gericht onderzoek verrichten onder afgestudeerden en hun werkgevers om het hbo-niveau te borgen, meer aandacht voor de gewenste competenties van de MiZ docenten, in kaart brengen van de studiebelemmerende factoren voor de doorstroom, aandacht schenken aan de wijze van beoordeling van de afstudeeropdracht zodat deze alle eindkwalificaties behelst. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 2

6 De Management Review en de uitkomst van de audit geven aan dat de opleiding met de resultaten van de interne audit aan de slag is gegaan. In november 2007 heeft de opleiding in een integraal verbeterplan voor een uitwerking gegeven van de intensivering van de relaties met het werkveld, de internationalisering, scholing en professionalisering en het kwaliteitsmanagement. Ook is aandacht besteed aan het minorenbeleid en de wijze waarop de opleiding omgaat met het verschil in instroomniveau tussen havisten en mbo-ers. Deze onderwerpen zijn behandeld in termen van Huidige situatie, Kritisch commentaar, Gewenste situatie, Actiepunten, Al gerealiseerde acties, Producten en Planning. Hiermee wordt een weergave gegeven van de meest actuele stand van zaken Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleidingsvarianten is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Voorafgaand aan het accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de opleiding voorbereid op de audit door een inhoudelijke toelichting te geven op het NVAO-accreditatiekader. Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleidingsvarianten geldt het volgende: De opleidingen deeltijd en voltijd/duaal van MiZ hebben zich voor wat betreft beroepsprofiel, opleidingscompetenties en doelstelling ten minste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleidingen en het beroepenveld (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een Management in de Zorg opleiding op Hbo-niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door de opleiding Management in de Zorg aangeleverde schriftelijke informatie: Management Review ; Catalogus / Studiegids ; Onderwijs- en Examen Reglement OER; Visitatierapport Met zorg Bewogen 1 januari 2002 Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: strategische keuzen en de positie in de markt, interne organisatie, de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, ontwikkelingen in het beroepenveld, beroeps- en opleidingsprofielen, Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 3

7 (validatie) eindkwalificaties, curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, werkvormen, toetsing en beoordeling, kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, internationalisering, instroombeleid, studiebegeleiding, onderwijsrendement. Op basis van de door de opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de deeltijd- en voltijd/duaalopleidingen van MiZ. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de betreffende opleiding(-en) op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten meerdere externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van het vak Management in de Zorg en het werkveld, één student, één lead auditor, één auditor onderwijs vanuit Hobéon Certificering en één secretaris, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. De additionele, tijdens de visitatie en na de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzichten van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding overleg voert; jaarverslag examencie integraal verbeterplan , waarin een uitwerking van de relaties met het werkveld, de internationalisering, scholing en professionalisering en het kwaliteitsmanagement, november 2007 een notitie over de wijze waarop de opleiding omgaat met het verschil in instroomniveau tussen havisten en mbo-ers een notitie over het minorenbeleid, november 2007 de eisen aan de werkplek zoals die academiebreed zijn vastgesteld de werkwijze en samenstelling van de opleidingscommissie, november 2007 verslagen van die bijeenkomsten met het werkveld; overzicht Cv s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; 1 Visitatie heeft op 16 oktober 2007 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 4

8 verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortganggesprekken met studenten; detailbeschrijving van modules, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; stageverslagen en -beoordelingen; de beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de eindproducten van studenten. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma/de opleidingsprogramma s en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding(-en) werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd Beslisregels Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp ten minste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige ten minste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 5

9 een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 2 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden: Secretaris: Dhr. R.B. van der Herberg Dhr. G.J. Stoltenborg auditor onderwijs Dhr. K. Boonstra vak- en werkvelddeskundige Dhr. J.Th. Kedzierski werkvelddeskundige Dhr. R.E.J. van Dijk student Mevr. D.P.M. de Koning Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Management in de Zorg noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De vak en werkvelddeskundigen de heren Kedzierski en Boonstra hebben zich in hun beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. Tevens hebben zij zich op grond van hun ervaring en positie in het werkveld een goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het werkveld gesteld worden aan professionals. De deskundige onderwijs heeft zich vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. De heer Stoltenborg heeft in zijn vorige en huidige functie een aanmerkelijke ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan Hbo-opleidingen gesteld worden. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding(en): management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II Programma visitatie 16 oktober 2007 Zie Bijlage II. 2 Het NVAO-accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 ECTS) is evenwel geen (kwaliteit)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 6

10 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen De basis voor de eindkwalificaties van de opleiding wordt gevormd door het landelijk overeengekomen competentieprofiel Beroepsprofiel en landelijke opleidingskwalificaties Bachelor in de zorg en dienstverlening. Dit profiel is, in samenspraak tussen alle opleidingen MiZ, opgesteld door het landelijk overleg van opleiding voor Kader in de zorg (LOK) en gevalideerd door het beroepenveld Het competentieprofiel van de opleiding MiZ van de Haagse Hogeschool bestaat uit 18 competenties en dekt de competenties van het landelijk profiel en de Dublin Descriptoren. De opleiding heeft besloten om drie competenties toe te voegen aan het landelijk opleidingsprofiel. De focus ligt hierbij op innovatie en ondernemen, e-zorg en gezondheidsrecht: de manager in de zorg betrekt in zijn denken en handelen recht in het algemeen en gezondheidsrecht in het bijzonder; kansen en mogelijkheden van E-zorg oplossing worden optimaal en effectief ingezet in werkprocessen; de manager in de zorg initieert en leidt innovaties en heeft een ondernemende houding De opleiding heeft de achttien competenties in een beroepscontext geplaatst, waarbij ze type situaties schetst die van toepassing zijn op de competentie. Vervolgens heeft ze managementrollen geformuleerd die aansluiten op de competenties. Bij de opleiding trainen studenten die verschillende managementrollen steeds vanuit een ander perspectief waarbij het accent wordt gelegd op de rollen in relatie met de omgeving, ondernemerschap en persoonlijk leiderschap. Daarnaast zijn de achttien competenties door middel van handelings- en productcriteria vertaald naar specifieke beroepstaken en activiteiten met de daarbij horende beroepsproducten De afgestudeerde MiZ-er kan aan de slag als manager, beleidsmaker of adviseur bij een zorginstelling of een bedrijf dat opereert in de sector Zorg, maar kan ook een eigen bedrijf oprichten De eigen inkleuring van de landelijke eindkwalificaties van de opleiding is gevalideerd door het regionale werkveld. De opleiding heeft in 2004 en 2005 diverse werkveldbijeenkomsten georganiseerd. De opleiding heeft in een Actieplan projectgroep werkveld haar ideeën beschreven hoe zij haar contacten met het werkveld wenst te onderhouden. Zij denkt hierbij aan het interviewen van de direct leidinggevenden van studenten en het organiseren van denktanks In het beroepsprofiel komen geen internationale ontwikkelingen tot uitdrukking. Hoewel landelijk op de agenda, is daar tot op heden geen onderzoek naar gedaan. De opleiding geeft in een SWOT-analyse aan dat zij te weinig aandacht besteedt aan internationalisering. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 7

11 De meeste studenten komen na hun afstuderen terecht binnen Nederlandse zorginstellingen waar een internationale component veelal een beperkte rol speelt. Toch heeft de opleiding besloten lid te zijn van het netwerk internationalisering van de Haagse Hogeschool. Verder is ook binnen MiZ een projectgroep internationalisering samengesteld. Een van de activiteiten van deze projectgroep is het in kaart brengen van de doelen en mogelijkheden die er zijn op het terrein van internationalisering. Hiermee is een start gemaakt. In juni 2007 heeft er een gesprek plaatsgevonden tussen de projectgroep en de teamleider over de ambities voor de komende periode. De activiteiten op korte termijn zijn onder andere dat de docenten van MiZ de internationale ontwikkelingen op hun vakgebied bijhouden en uitdragen aan de studenten. De docenten worden hiervan op de hoogte gebracht tijdens het teamoverleg. De activiteiten op de lange termijn (binnen nu en twee jaar) zijn in ieder geval het opbouwen van een netwerk met het buitenland (onderwijsinhoudelijk, beroepsinhoudelijk), het ontwikkelen van een Engelstalige variant van de MiZ en het ontwikkelen en uitvoeren van een uitwisselingsprogramma (van studenten HHS die in het buitenland willen studeren en/of werken en buitenlandse studenten die aan de HHS MiZ willen studeren). De projectgroep internationalisering gaat de komende tijd verder aan de slag met de uitwerking van de activiteiten. Verder krijgen de docenten MiZ in 2007 een opleiding in de Engelse taal aangeboden. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de opleiding heeft een goede beschrijving van het beroepsbeeld en de koppeling met de eindkwalificaties en het curriculum zijn gebaseerd op en tot stand gekomen in samenspraak met collega-instellingen en het beroepenveld; de rol van het (regionale) werkveld bij de vakinhoud wordt door de opleiding verder aangepakt, eerste stappen daartoe heeft de opleiding inmiddels gezet. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 8

12 Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet Niveau Bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding geanalyseerd om te bepalen of deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor zoals weergegeven in de zogeheten Dublin Descriptoren. In de Dublin Descriptoren worden de onderstaande vijf dimensies onderscheiden, bij elk waarvan hieronder een beschrijving wordt gegeven in relatie tot de respectieve eindkwalificaties. Het auditteam heeft vastgesteld dat de opleiding MiZ met betrekking tot het opleidingsprofiel aansluiting heeft gezocht met de Dublin Descriptoren. De achttien competenties zijn in een matrix gezet waarin de Dublin Descriptoren, de inhoudsindicatoren en de niveau-indicatoren met elkaar vergeleken worden ( Handreiking voor het ontwikkelen, begeleiden en assessen van de Opleidingscompetenties Management in de Zorg, 13 juni 2007 ). Als voorbeeld geven wij hieronder de uitwerking van competentie 16: kansen en mogelijkheden van e-zorg oplossing worden optimaal en effectief ingezet in werkprocessen. Dublin Descriptoren Inhoudsindicatoren Niveau-indicatoren Kennis en inzicht op de vakgebieden: - ICT in de zorg De manager is methodisch, resultaatgericht en besluitvaardig rond e-zorg: Handboeken op gespecialiseerd niveau voor zover beschikbaar Laatste ontwikkelingen Toepassing kennis en inzicht op de vermelde vakgebieden Oordeelsvorming Communicatie Leervaardigheden Plannen: informatieplan voor de zorgtaken onder zijn beheer; een onderbouwd programma van eisen voor een ICT oplossing; een implementatie plan; kwaliteitsplan. De manager kan behoeften vaststellen en ICT oplossingen kunnen vaststellen. De manager kan de implementatie van een ICT oplossing plannen en aansturen. Communicatietechnieken Gesprekken, vergaderen Mondeling, schriftelijk Studievaardigheden Van sturing naar zelfsturing Zelfsturende aanpak Professioneel niveau Opstellen en verdiepen van argumentaties Oplossen van problemen Kansen en mogelijkheden van ezorg oplossing worden optimaal en effectief ingezet in werkprocessen. Gegevens verzamelen en interpreteren Sociaal-maatschappelijke, wetenschappelijke en ethische afwegingen Oordeel vormen Met specialisten Met niet-specialisten Bachelor/Masterniveau zelfsturing Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 9

13 Samenvattend is het auditteam van oordeel, dat de opleiding er in is geslaagd in haar eindkwalificaties elke dimensie van de Dublin Descriptoren een herkenbare plaats te geven. Positief is het auditteam over het feit dat studenten tijdens de audit niet alleen wisten dat zij tijdens de opleiding competenties verwierven maar konden zij het auditteam ook vertellen welke Dublin Descriptor aan welke competentie gekoppeld was en wat de descriptor behelst. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor de varianten van de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: de eindkwalificaties van de opleiding bevatten alle elementen waar de Dublin Descriptoren betrekking op hebben en wel met een bereik en diepgang die overeenkomen met het niveau waar de Dublin Descriptoren naar verwijzen; ook studenten gaven blijk van parate kennis wat betreft de koppeling van competenties en Dublin Descriptor. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 10

14 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds. Hoger Onderwijs Het beroepsprofiel en de daarmee samenhangende eindkwalificaties van de opleiding Management in de Zorg beschrijven een hoog niveau van beroepsuitoefening (zie onder facet 1.1.) en sluiten aantoonbaar aan (zie onder facet 1.2.) bij de beschrijving van het bachelor niveau in de Dublin Descriptoren. Daarmee is aangegeven dat de opleiding gerekend kan worden tot het hoger onderwijs. De wijze waarop de opleiding de Dublin Descriptoren heeft uitgewerkt en in het programma heeft opgenomen, beoordeelde het auditteam reeds als voldoende (zie daarvoor facet 1.2). Beroepsonderwijs De eindkwalificaties van de opleiding Management in de Zorg (zowel de landelijk overeengekomen kwalificaties als de eigen inkleuring van het profiel) zijn geformuleerd in termen van competenties die aantoonbaar (zie 1.1) in samenspraak met het beroepenveld zijn opgesteld en door dat beroepenveld zijn gevalideerd. Daarmee is op het niveau van opleidingsdoelstellingen de oriëntatie op het voor de communicatieprofessional relevante werkveld geborgd Voor het overige blijkt de Oriëntatie HBO ook uit het programma van de deeltijd en voltijd/duale variant. Zie daarvoor de bevindingen onder facet 2.1. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de varianten als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de opleiding heeft de competenties direct ontleend aan de door het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofiel; in de van dit beroepsprofiel afgeleide opleidingsspecifieke kwalificaties en competenties wordt ook het niveau van de beginnende beroepsbeoefenaar geformuleerd. SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het onderwerp Doelstellingen Opleiding voor de opleidingsvarianten als voldoende gelet op de volgende observatie: de opleiding heeft voldoende zicht op de ontwikkelingen in beroepspraktijk en zij heeft dit inzicht wat bereik en diepgang naar opleidingsdoelstellingen (en naar programmaonderdelen). Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 11

15 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet Eisen HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen Het opleidingsprogramma van MiZ is volledig gebaseerd op de praktijk en alles wat daar mee samenhangt. Reële beroepsvraagstukken vormen de rode draad van het studieprogramma en zijn verwerkt in integrale projectopdrachten die tot stand komen in nauwe samenwerking met het werkveld. Ze behandelen op een manier levensechte manier alle domeinen in de Zorg, zodat de student werkelijk van alle markten thuis raakt. Academiebreed zijn er convenanten met werkgevers en met uitzendorganisaties om mogelijke stageplekken en leerwerkplekken van studenten te garanderen. Tijdens de audit zijn hiervan voorbeelden besproken met het auditteam. De opleiding wil de student met elk domein binnen management in de zorg kennis laten maken. De opdrachten die studenten tijdens de kennismaking uitvoeren moeten zij zelf zoeken. De opleiding checkt deze opdrachten op hbo-niveau. Aan deze opdrachten/projecten worden specifieke eisen gesteld. Met deze eisen in het achterhoofd zoekt de student dan een werkplek/organisatie waar de opdracht kan worden uitgevoerd. Voor de deeltijdvariant geldt dat de werkgever van de student er voor tekent dat de student een geregistreerd aantal uren per week kan besteedt aan het verwerven van bepaalde competentie (werkgeversverklaring). Tijdens de audit wordt aangegeven dat studenten vaak in het tweede studiejaar al coördinerende taken op hun werkplek hebben. Dat het programma veel openingen naar de beroepspraktijk biedt, wordt onderschreven door de Haagse Hogeschool. De opleiding Management in de Zorg won tijdens het Haagse Bachelorfestival de eerste prijs in de categorie onderwijsvernieuwing als veranderproces voor het nieuwe onderwijsconcept: leren is pas interessant als het studieprogramma draait om werken aan complexe beroepsproblemen. De jury prees het team vanwege de talenten als ideeontwikkelaars, de manier waarop er werd samengewerkt en het concept waarmee de buitenwereld naar binnen werd gehaald. Uit de blokevaluaties blijkt, dat de meeste studenten positief zijn over de praktijkgerichtheid van het onderwijs. Zo worden onder meer de praktijkgerichtheid van de cursus beleidsplan schrijven, de training netwerken en de projecten manager in de zorg en beleving in de zorg genoemd. Onderdelen die verbetering behoeven, zijn onder meer de cursus projectmanagement, e-zorg en project DVD. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 12

16 Voor de deeltijdvariant geldt, dat de studenten werkzaam zijn in een voor een toekomstige MiZ er relevante functie. Vanaf het derde jaar moeten de duale studenten in het beroepenveld actief zijn. De eigen beroepspraktijk biedt de student voldoende handvatten om te werken aan de door hem of haar gekozen competenties. Andersom kan de student verworven kennis en vaardigheden meteen in de praktijk brengen bij de organisatie waar hij of zij werkt. Voor een goede uitvoering van de praktijkopdrachten is het belangrijk dat de student over alle relevante informatie kan beschikken. Daarom is het noodzakelijk dat de direct leidinggevende van de student hem of haar ondersteunt bij het starten van de opleiding en bereid is hem of haar inzage te geven in de financiële, beleidsmatige en organisatorische gegevens van de instelling. Het heeft de voorkeur van de opleiding, als een student al een functie met coördinerende taken heeft bij aanvang van de opleiding. Een goede verhouding in de driehoek werkplek/student/opleiding vindt de opleiding als voorwaarde zo belangrijk dat zij hierop toetst tijdens de intakeprocedure. Samenvattend concludeert het auditteam dat de opleiding op deze wijze voldoende mogelijkheden creëert voor de student om zichzelf te scholen (en geschoold te worden) in interactie met de beroepspraktijk Actuele ontwikkelingen binnen het zorg- en dienstverleningsdomein vinden hun weg in het programma op verschillende wijzen. De opleiding heeft o.a. een Wikipedia voor de zorg ontwikkeld, waardoor zij op innovatieve wijze verbindingen kan maken tussen het onderwijs en actuele ontwikkelingen in de zorg. Het lectoraat ITS onderhoudt de Wikipedia Het opleidingsprogramma is (en wordt) ontwikkeld en uitgevoerd door docenten met een sterke relatie met het beroepenveld. Vier docenten werken in de zorg en vier docenten hebben in deze sector gewerkt. Docenten houden zich op de hoogte van actuele ontwikkelingen door middel van nieuwsbrieven, vakliteratuur, magazines en symposia. Elke docent heeft ten minste één (al dan niet betaalde) nevenfunctie in of gerelateerd aan de gezondheidszorg. Bij nevenfuncties kan worden gedacht aan een raad van toezicht of bestuur van een zorgorganisatie, maar ook bijvoorbeeld aan vrijwilligerswerk in een verzorgingstehuis. Wanneer de docent geen nevenfunctie heeft en kan krijgen, dan regelt hij of zij een stage in de gezondheidszorg Uit de door het auditteam bestudeerde documentatie blijkt, dat het studieprogramma van de varianten zich kenmerkt door een doorlopende leerlijn. Via de stages en de afstudeeropdracht komen de voltijd- en deeltijdstudenten in aanraking met de zorgsector. Gedurende de stage binnen een zorgomgeving ontwikkelen studenten hun vaardigheden en passen hun kennis toe in de praktijk. Dit leidt tot een hoge mate van integratie van kennis, vaardigheden en houding. De relatie van de opleiding met de beroepspraktijk, zo blijkt uit de documentatie, realiseert de opleiding bijvoorbeeld op de volgende wijze. Het studieprogramma wordt grotendeels vormgegeven vanuit actuele beroepsproblemen in de zorgsector. In de propedeuse wordt, waar mogelijk, gebruik gemaakt van casuïstiek. Naarmate de opleiding vordert, worden beroepsproblemen in de zorgsector ook in andere vormen gepresenteerd, bijvoorbeeld als opdrachten. De beroepsproblemen waar de student mee geconfronteerd wordt, sluiten zoveel mogelijk aan bij actuele ontwikkelingen. Door middel van het inzetten van gastdocenten worden eveneens actuele MiZ onderwerpen en MiZ thema s in het beroepenveld in de opleiding gebracht De opleiding hanteert een aanbevolen literatuurlijst. Deze lijst wordt een aantal malen per jaar bijgesteld. Het kiezen van eigen literatuurbronnen, zeker in de hoofdfase, wordt door de opleiding zeer gestimuleerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 13

17 De door de opleiding gebruikte literatuur is door het auditteam bestudeerd op de aspecten relevantie, actualiteit, mate van werkvelddekking en hbo-niveau. Geconstateerd is dat de literatuur voldoende relevant en van hbo-niveau is. Er is weinig gebruik gemaakt van Engelstalige literatuur. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: het programma van de opleiding biedt via de (binnen- en buitenschoolse component van) casuïstiek en de stages aan de student mogelijkheden om zich te ontwikkelen in interactie met het MiZ beroepenveld; de interactie tussen het binnenschools programma en de stage-/leerwerkplaats is voldoende geregeld en gestructureerd via de afspraken tussen de opleiding, de student en het stage-/werkbiedende organisatie; de opleiding schakelt gedurende het hele programma systematisch en frequent gastdocenten uit de beroepspraktijk in. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 14

18 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma Criteria Het facet Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Biedt de inhoud van het programma studenten de mogelijkheid de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken? Bevindingen Onderwijsvisie Per studiejaar 2007/2008 hanteert de opleiding Management in de Zorg (MiZ) het zelfgestuurd competentiegericht onderwijs als studiemethode. Alle eerstejaars studenten (duaal en deeltijd) zullen voortaan volgens deze methode de MiZ-studie volgen. Competentiegericht betekent dat competenties van een manager in de zorg uitgangspunten en doelen zijn van de opleiding. Studenten worden geacht bij beëindiging van hun studie achttien competenties te hebben ontwikkeld die benodigd zijn om als manager in de zorg optimaal te kunnen functioneren. Zelfgestuurd betekent dat de student zelf bepaalt hoe en wanneer hij of zij die competenties ontwikkelt. Hierbij kan de student gebruik maken van het MiZ cursus-, training- en projectaanbod, maar dat hoeft niet. Binnen het curriculum zijn er uitgebreide keuzemogelijkheden en mogelijkheden voor individueel maatwerk. De student is zelf verantwoordelijk voor het invulling geven aan zijn/haar individuele leerroute maar krijgt hierbij wel intensieve (individuele) begeleiding. Tijdens assessments dient de student te bewijzen dat hij de competenties daadwerkelijk beheerst De propedeuse van de voltijdse/deeltijd variant is (nog) een vast programma; het 1 e half jaar van het tweede studiejaar ook. Na een aantal weken wordt gekeken waar de kwalificaties van de student liggen zodat na ±20 weken helder is waar verdieping en/of verbreding nodig is. De student kan bepaalde competenties al tijdens de studie beheersen op eindniveau. Hij of zij kan er dan voor kiezen om zich verder te verdiepen, maar in principe kan er dan een kruisje op de competentiekaart. De student houdt dus zelf bij hoe ver hij of zij is wat betreft het bereiken van de set competenties Het zelfsturende model heeft als onderligger een nominaal programma. Het auditteam heeft de programmabeschrijving van de opleiding geanalyseerd en daarbij ook de deelbeschrijvingen van de onderwijsblokken en modulen betrokken Het opleidingsprogramma is een uitwerking van de competenties van de opleiding. In de aanwezige competentiematrix worden de eenheden per studiejaar aangegeven. De competenties die ontwikkeld worden per project, cursus en training worden beschreven in de studentenhandleidingen. In termen van oriëntatie en domeinspecifieke eisen bestrijkt het totaal aan projecten, cursussen en trainingen alle eindkwalificaties. De studiehandleidingen bevatten een voldoende gedetailleerde uitwerking van competenties en HBO-kernkwalificaties die de MiZ opleiding in het studiemateriaal heeft uitgewerkt. Dit geldt zowel voor de voltijd- als voor de deeltijdvariant van de opleiding. Studenten worden in de opleiding uitgedaagd de competenties te benoemen als onderdeel van het eigen studieprogramma: zij managen als het ware hun eigen opleiding en worden geacht zelfsturend te zijn, waarbij de docent de rol van begeleider/coach heeft. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 15

19 Het auditteam constateert, dat de MiZ opleiding de competenties in voldoende mate heeft uitgewerkt en op programmaniveau op zodanig wijze heeft uitgewerkt, dat het voor het auditteam mogelijk was zich een beeld te vormen van de inhoud van de varianten van de MiZ opleiding en van de eisen die de opleiding stelt aan de afgestudeerden. Daarnaast constateert het auditteam op basis van de documentatie, in het bijzonder de inhoud van het curriculum, dat de opleiding de competenties en de hiervan afgeleide doelstellingen voldoende helder vertaald zijn naar de inhoud van de opleiding en dat zij daarbij ook het didactisch concept (zie hierna) helder heeft uitgewerkt. Inhoud en vormgeving van de afzonderlijke studieonderdelen bieden de student de gelegenheid om de vereiste deelcompetenties te verwerven, zoals geformuleerd in de notities Beroepscompetenties van de HBO GGZ-Verpleegkundige en Jij maakt het verschil. De wijze waarop de Curriculumcommissie vervolgens de studieonderdelen in een in complexiteit opklimmende reeks in het totale programma plaatst, maakt het de student mogelijk de in het landelijk profiel geformuleerde competenties te verwerven De opleiding bestaat uit een major en een minor deel. Binnen de major (75% van de opleiding) leren studenten de vaardigheden en competenties toe te passen die typerend zijn voor het vakgebied van MiZ. De overige 25% besteden studenten aan de minor waarin ze zelf kiezen voor onderwijs waarmee ze kennis verdiepen of verbreden. De volgende minoren worden door de opleiding MiZ aangeboden: innovatie en ondernemen; e-zorg; gezondheidsrecht. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor de varianten van de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: de opleiding in het studieprogramma op een voldoende inzichtelijke wijze de leerdoelen vaststelt die aantoonbaar zijn afgeleid van de competenties welke op landelijk niveau zijn vastgesteld; de leerdoelen hebben het bereik en het niveau overeenkomstig het bereik en het niveau van de competenties; de leerdoelen en opdrachten nemen in complexiteit toe om tenslotte in de afstudeerfase het hboniveau te bereiken. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 16

20 Facet 2.3. Samenhang Programma Criterium Het facet Samenhang Programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het studieprogramma inhoudelijk samenhangend? Bevindingen De voor de opleiding geldende generieke HBO-competenties en specifieke beroepscompetenties zijn, zoals het auditteam reeds eerder heeft aangegeven, aantoonbaar ontleend aan het landelijk vastgestelde competentieprofiel en gevalideerd door het werkveld. De eisen die aan de beroepsbeoefenaars worden gesteld, staan daarin beschreven in een onderling samenhangende set competenties Het propedeuse programma heeft een oriënterend en selecterend karakter gericht op: het kennismaken met en ontwikkelen van studievaardigheden voor zelfgestuurd competentiegericht onderwijs; het kennismaken met en ontwikkelen van opleidingscompetenties voor de manager in de zorg; het oriënteren op de verschillende zorgdomeinen; het beslissen over de geschiktheid en motivatie voor het beroep en de studie. Binnen de propedeuse is er een vaststaand programma. Daarna, in de hoofdfase, zijn onderwijsonderdelen flexibel in te delen over de verschillende blokken van het studiejaar. Opdrachten kunnen in willekeurige volgorde worden uitgevoerd. Bovendien tellen eerder verworven competenties, mits relevant, altijd mee. De opleiding merkt wel op dat een student zich niet zo maar door het studieprogramma kan bewegen: de studieloopbaanbegeleider heeft hierbij een belangrijk stem. De student overlegt nauw met de begeleider wat betreft de route door het studieprogramma Studenten hebben de mogelijkheid om hun eigen leerroute te bepalen. Dit houdt in, dat zij zelf door middel van het nominale programma keuzes maken over de invulling van hun eigen studieprogramma, zowel voor de volgorde als voor onderwijsactiviteiten. De samenhang van hun eigen onderwijstraject moet blijken uit hun persoonlijk ontwikkelingsplan (POP), dat ze samen met de begeleider opstellen. Praktijkopdrachten De opdrachten zijn zo opgezet dat de student de ruimte krijgt zoveel mogelijk zelf op onderzoek uit te gaan. De praktijkopdrachten sturen als het ware het leerproces en worden individueel of in teams uitgevoerd. In het eerste opleidingsjaar bevatten de opdrachtomschrijvingen nog relatief veel informatie en begeleiden de docenten waar nodig. Naarmate de opleiding vordert, formuleert de student de opdrachten meer en meer zelfstandig en in overleg met de werkgever. De docent evalueert en beoordeelt uiteindelijk slechts nog. Zo loopt de moeilijkheidsgraad van de opleiding op van zelfstandig leren naar zelfverantwoordelijk leren Om de samenhang van het programma te handhaven worden na elk semester bijeenkomsten gehouden, waarin de docenten eventuele knelpunten in dat semester en de samenhang met de andere semesters kunnen signaleren en voorstellen kunnen doen ter verbetering Het studieprogramma van de opleiding MiZ is ontwikkeld vanuit de beroepsvaardigheden waardoor het binnen- en buitenschools programma van de opleiding op elkaar aansluiten. Bestudering door het auditteam van het curriculum laat zien dat de verticale samenhang voldoende geborgd is waarbij sprake is van een over de jaren toenemende complexiteit. Ook heeft de opleiding de competenties per opleidingsjaar concreet uitgewerkt waarbij sprake is van een steeds complexer niveau. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding MiZ, Haagse Hogeschool 17