Marktverslag Week 36. Verwachtingen Spot Frontmaanden Lange Termijn. Power NL. Power BE. Power DE. Gas TTF. Crude Oil. Coal.

Transcriptie

1 Verwachting voor week 36 Verwachtingen Spot Frontmaanden Lange Termijn Power NL Power BE Power DE Gas TTF Crude Oil Coal Emissierechten Weer & temperatuur Macro economisch Bullish Neutraal Bearish 1

2 Power NL Power NL spot, gelijke prijzen verwacht De gemiddelde day-aheadprijs realiseerde afgelopen week iets hoger dan de week ervoor: in de afgelopen week tegen in de week daar voorafgaand. De gemiddelde septemberrealisatie ligt na vier dagen op voor base en voor piek. De laatste settlement van het Sep-17-contract was 38.14/43.08 /MWh voor basis/piek. De spot realiseert daarmee iets lager dan de basis maar de maand is amper begonnen. Een krap zonaanbod zorgde donderdag voor een vrij hoge prijs. De overige dagen was dit aanbod beter en kon APX koppelen aan andere markten. Dat de Eemshaven minder kolenstroom leverde kon daardoor gecompenseerd worden. De huidige week biedt eigenlijk van alles wat: wat warmere en koelere dagen, soms wat meer en soms wat minder wind. De constante factor lijkt wel een beperkter zonaanbod. Dat zorgt samen met het aflopen van de schoolvakanties deze week voor nipt hogere prijzen. De Franse markt is met een beter nucleair aanbod en lagere vraag overigens veel minder krap. Het spotmodel komt uit op een prijs van /MWh voor base en /MWh voor piek. Power NL (APX), Day Ahead Base Peak 22-aug aug aug aug aug aug aug aug aug aug sep sep sep sep Gemiddelde Sep:

3 Power NL Power NL forwards, gelijke prijzen verwacht De Nederlandse powercurve blijft onder invloed van de hoge kolenprijzen en de stijgende EUA-prijzen. Daarnaast is er ook vanuit de korte termijn enige druk geweest op de frontmaanden door relatief hoge spotprijzen. Voor de komende week kan dat laatste veranderen: de wind lijkt te gaan opsteken en deze kan de prijzen in de meest nabije frontmaanden wat doen dalen. Daarnaast is er van enige warmtevraag nog niet echt sprake zodat de consumptie relatief laag blijft. Wel zijn de spark spreads door de sterke power forwards en relatief zwakke gasprijzen nog steeds erg hoog. We verwachten daarom min of meer prijzen gelijk aan de voorgaande week op de forwards. Power NL okt nov dec Q Q Q Q Cal Cal Cal

4 Power BE Power BE spot, gelijke prijzen verwacht De Belgische spotprijzen kwamen afgelopen week iets hoger uit, op een gemiddelde van /MWh. De week ervoor lag het gemiddelde op /MWh. Vanuit Frankrijk nam de druk in de loop van de week af door koelere omstandigheden en een goed nucleair aanbod. De opwekking in Belgische kerncentrales bleef daarbij op peil. September heeft tot nu toe een gerealiseerd gemiddelde van /MWh, tegen een laatste settlement van het Sep-17- contract van /MWh. De komende week neemt de krapte vanuit Frankrijk sterk af. De nucleaire voorziening daar neemt toe en de vraag daalt. Ook in het eigen land is van zomerwarmte geen sprake meer. Wel lopen de schoolvakanties af en dat compenseert dit effect enigszins. De wind is waarschijnlijk vrij gemiddeld deze week. De Belgische prijzen worden min of meer gelijk verwacht aan die van de afgelopen week. Power BE (Belpex), Day Ahead Base Peak 22-aug aug aug aug aug aug aug aug aug aug sep sep sep sep Gemiddelde Sep:

5 Power BE Power BE Forwards, gelijke prijzen verwacht De Belgische power is vooral op de nabije contracten gestegen. Zorgen over Franse nucleaire beschikbaarheid in de winter stuwde de prijzen op de korte termijn. Op de veel langere termijn, beginnend halverwege 2018 zijn de prijzen juist gedaald. De zorgen over de Franse nucleaire levering lijken daarmee het sentiment op de kortere termijn te bepalen, terwijl op de langere termijn minder vrees lijkt voor hogere prijzen. Het is niet geheel duidelijk waarom dit zo is, al is het ook op de Nederlandse markt zichtbaar. Het beeld voor de komende week is daarom een beetje gemengd. Er worden dan ook gelijke prijzen verwacht al verschilt dit wellicht per contract. Power BE okt nov dec Q Q Q Q Cal Cal Cal

6 Gas TTF Gas TTF Spot, hogere prijzen verwacht Het TTF-weekgemiddelde is deze week sterk gestegen naar /MWh. De week ervoor realiseerde op een gemiddelde van /MWh. Voor Sep-17 is het gemiddelde tot nu toe /MWh, dit is voorlopig lager dan de laatste settlement van het Sep-17-contract van /MWh. De gasmarkt blijft bepaald worden door het voortdurende onderhoud aan de Noorse gasvelden. Daardoor is de aanvoer laag. Daarnaast is de injectie van gas in de gasopslag voor komende winter behoorlijk toegenomen. Aan de vraagkant eindigt de zomervakantie nu voor veel mensen in Europa, en dit betekent een vraagtoename. Ook zijn er deze week de eerste tekenen van een duidelijk koelere tweede septemberweek, waardoor de gasvraag ook toeneemt. Wel gaat dat gepaard met veel wind, waardoor vanuit de stroommarkt minder behoefte is aan gasopwekking. Dat is pas vanaf het weekeinde, en zo lijken de meeste signalen wel te wijzen op een stijgende spot gasprijs in de komende dagen. Gas TTF (LEBA) End of day 22-aug aug aug aug aug aug aug aug aug aug sep sep sep sep Gemiddeld Sep:

7 Gas TTF Gas TTF forwards, gelijke prijzen verwacht Gas TTF okt nov De TTF forward lieten over de gehele linie een licht stijging zien. dec Hoewel de sterke TTF spot markt steun lijkt te beiden aan de gas curve lijkt de langen termijn maar mondjes maat te reageren. Q Opvallend is het verschil tussen de frontmaand en de contracten Q die het verst weg liggen (Cal-18 en verder). Deze handelen tot aan Q een discount van 0.70 /MWh. Q De olie en kolenmarkt blijvwen ook van invloed op de TTF-curve. De kolenmarkt lijkt na een kloeine correctie weer wat aan te Cal trekken en de oliemarkt daarentegen zou na het uitkomen van de Cal EIA-cijfers, wel eens een stapje terug kunnen doen. Door de Cal gevolgen van orkaan Harvey kan in de VS minder olie geraffineerd Cal worden. De dollar blijft nog steeds wegzakken. Voor de Cal oliegeïndexeerde gascontracten is dit relatief bearish. De spark spreads zijn vrijwel gelijk aan de niveaus van vorige week. Voor deze week verwachten we weinig verandering in de TTF forwardprijzen. 7

8 Overige producten Power DE (PHELIX) Het Duitse Cal-18-contract sloot de week lager af op /MWh. (vorige week lag het slot nog op /MWh). Het nucleaire nieuws van de Franse centrales lijkt even naar de achtergrond verdrongen en de terugkeer van de wind drukt de prijzen op de spotmarkt behoorlijk. Waarschijnlijk werkt dit enigszins door in het Cal-18-contract. Deze week lijkt daarmee te hinten op lagere prijzen op de contracten voor de langere termijn. Wel blijven de steenkoolprijzen aanhoudend hoog, al met al zorgt dit voor een redelijk neutraal beeld. Coal De stijging van het Cal-18 API2-contract is de afgelopen week tot een halt gekomen en het contract zakte zelfs weg naar een niveau van $/Mt. Vorige week sloot het contract nog op $/Mt. Toch is er steun vanuit Azië (Pacific) waar de Chinese kolenfutures verder opliepen. Ook is er een aanhoudende steun vanuit Australië waar stakingen en de hiermee gepaard gaande productiebeperkingen voor hogere prijzen en voortdurende steun zorgen. Ook de zwakke dollarkoers houdt de prijzen hoog. Daarom is het marktsentiment vooralsnog bullish te noemen. De huidige correctie is niet overtuigend te noemen en de stijgende trend is daarmee vooralsnog niet gebroken. We verwachten nog steeds dat het Cal-18 API2-contract een poging gaat doen het 80$/Mt-niveau te doorbreken. 8

9 Overige producten Crude Oil, Brent Het Brent Nov-17-contract is afgelopen week licht hoger gesloten op een niveau van $/bbl, tegen $/bbl de week ervoor. Het Brent-frontmaandcontract handelt sinds begin augustus redelijk zijwaarts. De afnemende voorraden en het kleinere aantal actieve rigs gepaard met het productieplafond van de OPEC (non-opec) blijft gewoon voor een fundamenteel bullishe omgeving zorgen. Ook de zwakke dollar verandert dit beeld niet. Uiteindelijk liepen de prijzen weer op vanwege de sterk toegenomen raffinagemarges. Handelaren gingen massaal producten (benzine) verkopen en de kochten de grondstof (Crude). Het blijft de vraag wat dit alles voor effect gaat hebben op de olievoorraden in de VS. Omdat er meer raffinagecapaciteit is uitgeschakeld dan olieproductie neemt de olievoorraad mogelijk toe, omdat deze olie niet geraffineerd kan worden. Tevens zullen de benzinevoorraden mogelijk sterk dalen. We verwachten deze week gelijke tot mogelijk iets hogere Brent-prijzen. Crude Oil, WTI Het WTI Sep -17-contract is vorige week licht lager gesloten. De frontmaand sloot vrijdag op $47.34/bbl tegenover $47.87 /bbl de week daarvoor. Het WTI-contract daalde dus t.o.v. het licht hogere Brent-contract. De WTI-Brentspread is hierdoor nog verder uitgelopen en handelt momenteel op een niveau van rond de $5.00/bbl. Het lijkt erop dat het verlies aan Noord-Amerikaanse raffinagecapaciteit is opgevangen door raffinaderijen elders die Brent Crude verwerken. De olievoorraden in VS zijn in week 34 (Pre-Harvey) wederom afgenomen met een hoeveelheid van Mbbl. De totale commerciële olievoorraden in de VS zitten nu op 458 Mbbl. In maart waren dat er ruim 535 Mbbl. De oliecijfers (EIA) van deze week zullen dus naar verwachting een toename van de voorraden Crude en een afname van de gasoline stocks laten zien. 9

10 Overige producten Emissierechten De EUA-prijzen zakken sinds begin september wat terug. Het DEC-17 contract handelde vorige week nog op een maximaal niveau van 6.20 EUR/ton maar zit momenteel rond een niveau van 5.90 euro/ton CO2. In de basis is er steun vanuit de oplopende stroomprijzen en de angst voor lagere beschikbaarheid van de Franse kerncentrales, voor de lange termijn is de consensus sowieso dat prijzen verder gaan oplopen. De reden voor de huidige daling c.q. correctie moet dan ook gezocht worden in de verdubbeling van de hoeveelheid geveilde rechten sinds begin september. Verder zijn er gedurende de maand september meerdere gesprekken m.b.t. de hervormingen van de EU ETS. Deze hervormingen moeten uiteindelijk voor structureel hogere prijzen gaan zorgen. Dit zou mogelijk wel wat steun kunnen geven. Voor deze week zijn we neutraal op de EUA-prijs. 10

11 Dark & Spark Spreads De Clean Spark Spread (CSS) en de Clean Dark Spread (CDS) zijn een manier om de winstgevendheid van gas- en kolengestookte elektriciteitscentrales weer te geven. De onderstaande figuren geven de forwardspreads van Nederland en Duitsland weer. De gemiddelde efficiëntie van de centrale is gezet op 53% voor een gascentrale en op 39% en 46% voor een gemiddelde en efficiënte kolencentrale. De emissiefactor voor gas is en voor kolen is het De calorische waarde van kolen is MJ/kg. De wisselkoers euro/dollar is voor vandaag $1 = De spreads zijn berekend met de Duitse en Nederlandse Cal 18-powerfuture (ICE- Endex en EEX), TTF en NCG-gas (ICE-Endex), API2-coalforwards (EEX) en EUA s (ICE-ECX). De gascorrectiefactor van 35.17/31.65 is uiteraard van toepassing op de gasprijs. Onderhoud en andere kosten worden in deze berekening niet meegenomen. Clean Spark Spread Clean Dark Spread 11

12 Weersvooruitzicht Hogedrukgebieden boven het zuidwesten en noordoosten van Europa weten niet goed grip te krijgen op het weer in onze omgeving. Dat betekent dat de klad al snel in het weer komt, zodra het noordoostelijke systeem zich terugtrekt. Eerst gebeurt dat met kleine storingen op dinsdag en donderdag, maar vanaf vrijdag dringt een groot lagedrukgebied door tot de Noordzee. Dit systeem bepaalt ook in het weekeinde het weerbeeld. De zon valt daarom uiteindelijk tegen, en dit dwingt het weersignaal naar de bullishe hoek. Temperatuur: Neutraal Normaal overdag voor deze tijd van het jaar is ongeveer 20 graden. Maandag en dinsdag beginnen aan de warme kant met een middagtemperatuur van 22 graden. Woensdag en donderdag zakt de temperatuur naar 20 en 18 graden. Daarna blijft het aan de frisse kant overdag, want vanaf donderdag wordt het tot aan zondag ongeveer 18 graden. In de nachten ligt dat beeld anders. Normaal is 12 graden; maandag daalt het kwik naar 9 graden. Daarna trekt bewolking binnen: dinsdag en woensdag is het 14 tot 15 graden in de nacht. Vanaf donderdag zakt het kwik elke dag een graadje naar 11 graden op zondag. Als geheel is de week vrij neutraal door de warme nachten. Zon: Bullish De week begint maandag vrij zonnig. Vanaf dinsdag trekt er meer bewolking over: tegen de avond betrekt de hemel helemaal als de eerste storing overtrekt. Woensdag is de rol van de zon vrij bescheiden, maar donderdag is het opnieuw meest bewolkt. Vanaf vrijdag nadert een groot lagedrukgebied waardoor het vrij aannemelijk is dat het weekeinde ook bewolkt verloopt. Het aantal zonnige dagen is vrij beperkt, en daar staat veel bewolking tegenover. Bullish dus. Wind: Neutraal Maandag ligt een uitloper van een hogedrukgebied in onze omgeving en is de wind zwak. Dinsdag en donderdag passeren twee storingen met een redelijk windveld: de wind is op zulke dagen toegenomen naar een heel gemiddelde waarde. Echt krachtig wordt de wind vrijdag en zaterdag wanneer een groot lagedrukgebied in onze buurt ligt. De wind neemt zondag waarschijnlijk tijdelijk af. Hoe dan ook zijn er wat kalme dagen, wat winderige en wat gemiddelde dagen. De wind oogt deze week daarom vrij neutraal. 12

13 Macro-economische agenda Maandag 4 september: VS - Labor day Dinsdag 5 september: VS - API-weekrapport olievoorraden Woensdag 6 september: VS - EIA-weekrapport olievoorraden Donderdag 7 september: VS - EIA-weekrapport aardgas VS - Nieuwe werkloosheidscijfers Legal Disclaimer 1. No offer This market report is intended to give an overview. No information contained in this report should be considered as an offer, an invitation to offer or a recommendation to enter into any transaction. Prices and valuations contained in this report are indicative and they and other information published are for information purposes only. 2. No investment advice Information made available in this market report should not be considered as investment advice or any form of recommendation to purchase products described therein. 3. Historical performance Past performance information contained in this market report is not to be considered as an indication of future results. 4. No warranties Although details included in this market report were taken from sources considered to be reliable, no warranty is made as to its accuracy, completeness and adequacy. All quotations and prices are subject to change. All opinions expressed reflect the current assessment of E.ON Benelux N.V. which is subject to change without prior notice. 5. Copyright All rights reserved. Duplication and distribution requires the prior written consent of E.ON Benelux N.V. 13