Marktverslag Week 35. Verwachtingen Spot Frontmaanden Lange Termijn. Power NL. Power BE. Power DE. Gas TTF. Crude Oil. Coal.

Transcriptie

1 Verwachting voor week 35 Verwachtingen Spot Frontmaanden Lange Termijn Power NL Power BE Power DE Gas TTF Crude Oil Coal Emissierechten Weer & temperatuur Macro economisch Bullish Neutraal Bearish 1

2 Power NL Power NL spot, hogere prijzen verwacht De gemiddelde day-aheadprijs realiseerde afgelopen week flink hoger dan de week ervoor: in de afgelopen week tegen in de week daar voorafgaand. De gemiddelde augustusrealisatie is daarmee ook flink gestegen naar voor base en voor piek. De laatste settlement van het Aug-17-contract was 33.85/37.84 /MWh voor basis/piek. In de basis realiseert de spot daarmee nog steeds duidelijk lager dan de expiratieprijs van de future. De oplopende temperaturen, samen met een sterk afnemende wind, lieten de prijzen in de loop van de week behoorlijk oplopen. Daarnaast zorgde Eemshaven A voor problemen aan de kant van kolen. In de lopende week blijft de wind erg zwak en ligt de temperatuur tot dinsdag erg hoog. Ook vanuit Frankrijk is de vraag hoog. Daarnaast gaat Eemshaven A donderdag offline en loopt de vakantiekorting langzaam maar zeker terug. Het ruime zonaanbod kan daar opnieuw weinig tegenin brengen. Het spotmodel komt uit op een prijs van /MWh voor base en /MWh voor piek. Power NL (APX), Day Ahead Base Peak 15-aug 34,08 35,20 16-aug 36,01 39,28 17-aug 33,48 35,04 18-aug 34,96 37,67 19-aug 23,06 20-aug 24,59 21-aug 35,72 37,71 22-aug 37,18 39,29 23-aug 36,57 39,00 24-aug 35,93 37,46 25-aug 37,90 39,78 26-aug 35,44 27-aug 32,71 28-aug 38,66 40,93 Gemiddelde Aug: 32,57 2

3 Power NL Power NL forwards, hogere prijzen verwacht De Nederlandse powercurve bleef afgelopen week doorstijgen vanwege hogere kolenprijzen, EUA-prijzen en nieuwe zorgen over de kerncentrales in Frankrijk. In de vorige weekly bespraken we de opdracht van de Franse nucleaire autoriteit ASN aan EDF om documenten aan te leveren van onderdelen gemaakt in de Creusot-smederij. Afgelopen week kwam het nieuws dat de eerste documenten al ingeleverd waren door EDF en dat er in de documenten afwijkingen waren gevonden. Wat die afwijkingen precies zijn werd niet meegedeeld, maar opnieuw zorgde dit voor een golf van verontrusting in de energiemarkten. Het lijkt erop dat dit hoofdstuk voorlopig niet gesloten zal worden. Power NL sep-17 37,82 0,94 36,88 okt-17 39,27 0,64 38,63 nov-17 41,80 0,79 41,01 Q ,63 0,60 40,03 Q ,88 0,49 39,39 Q ,24 0,26 34,98 Q ,76 0,38 34,38 Cal-18 36,92 0,36 36,56 Cal-19 33,41 0,01 33,40 Cal-20 32,39 0,01 32,38 Intussen zijn de spark spreads door de sterke powerfutures en relatief zwakke gasprijzen opnieuw naar een hoogtepunt gestegen. We verwachten dat de power deze week opnieuw steun zal krijgen vanuit de brandstoffen en mogelijk ook de situatie in Frankrijk. 3

4 Power BE Power BE spot, hogere prijzen verwacht De Belgische spotprijzen kwamen afgelopen week ruim hoger uit, op een gemiddelde van /MWh. De week ervoor lag het gemiddelde op /MWh. De wind zwakte behoorlijk af. Daarnaast was er niet zoveel zon en werd de markt vanuit Frankrijk een stukje krapper door nieuwe warmte daar. Daarnaast loopt het vakantie-effect langzaam maar zeker terug. Augustus heeft tot nu toe een gerealiseerd gemiddelde van /MWh, tegen een laatste settlement van het Aug-17-contract van /MWh. Komende week wordt ook een hoge realisatie voorzien. De Franse vraag blijft hoog doordat de zomer nog even goed op stoom komt. De Franse hydro is nog aan de lage kant. Overigens blijft de gas- en nucleaire voorziening in België op orde; er is geen groot onderhoud voorzien. De vakantiekorting neemt wederom af en ook de wind is bijna de hele week erg zwak. In België zelf wordt het overigens woensdag al duidelijk koeler. Power BE (Belpex), Day Ahead Base Peak 15-aug 29,01 29,85 16-aug 35,92 39,28 17-aug 33,44 35,04 18-aug 34,53 37,06 19-aug 17,65 20-aug 13,24 21-aug 33,03 36,39 22-aug 37,02 39,14 23-aug 36,81 39,00 24-aug 36,06 37,67 25-aug 37,91 39,78 26-aug 35,43 27-aug 32,69 28-aug 38,66 40,93 Gemiddelde Aug: 31,11 4

5 Power BE Power BE Forwards, hogere prijzen verwacht De Belgische power is vrijwel unaniem gestegen. Echter is het opvallend dat het oktobercontract daalde, terwijl er aan de aanbodszijde in België zelf niets veranderd is in deze periode. Voor het Franse Okt-17 contract was niet hetzelfde patroon te zien, ook al was het voorziene aanbod van kerncentrales over de week verbeterd in deze periode. Het lijkt er daarom op dat de settlement een afwijking is, wellicht veroorzaakt door de lage liquiditeit. In eerste instantie was er al sprake van een bullishe powermarkt door de sterke grondstoffen, maar de nieuwe ontwikkelingen in Frankrijk deden er nog een schepje bovenop. De markt lijkt zich in te dekken voor een kans op hoge prijzen later in dit jaar. Zeker nu de eerste Power BE sep-17 37,45 0,56 36,89 okt-17 42,93-0,64 43,57 nov-17 48,22 0,36 47,86 Q ,69 0,38 45,31 Q ,49 0,37 46,12 Q ,70 0,51 33,19 Q ,49 0,54 30,95 Cal-18 38,14 0,56 37,58 Cal-19 35,77 0,24 35,53 Cal-20 35,63 0,17 35,46 documenten ingeleverd zijn en zelfs (nog onbekende) afwijkingen bevatten lijkt de angst reëeler geworden. Met hogere brandstofprijzen en de aanhoudende zorgen over Frankrijk verwachten we hogere prijzen voor de Belgische powercurve. 5

6 Gas TTF Gas TTF Spot, hogere prijzen verwacht Het TTF-weekgemiddelde is deze week sterk gestegen naar /MWh. De week ervoor realiseerde op een gemiddelde van /MWh. Voor Aug-17 is het gemiddelde tot nu toe /MWh, tegen een ruim lagere laatste settlement van het Aug-17-contract van /MWh. Het onderhoud van delen van het gasnetwerk in Noorwegen blijft voortduren. Deze maandag gaat het om een capaciteitsderving van 20.9 mcm/d bovenop het al geplande onderhoud. Het geplande en ongeplande onderhoud zal nog wel enkele dagen doorgaan. Tegelijkertijd begint de vakantieperiode aan een einde te komen. We zien de vraag naar elektriciteit dan ook stijgen en daarmee ook de vraag naar gas. Tevens wordt er deze week weinig wind verwacht en neemt met de steeds lagere stand van de zon ook de opbrengst van zonnecellen af. Ook deze effecten geven steun aan de vraag naar gas. We verwachten daarom dat de hogere spotprijzen voor TTF zullen aanhouden en daardoor een hoger gemiddelde wordt gerealiseerd. Gas TTF (LEBA) End of day 15-aug 16,03 16-aug 15,82 17-aug 15,99 18-aug 16,24 19-aug 16,21 20-aug 16,21 21-aug 16,25 22-aug 16,39 23-aug 16,19 24-aug 16,40 25-aug 16,56 26-aug 16,38 27-aug 16,38 28-aug 16,38 Gemiddeld Aug: 15,82 6

7 Gas TTF Gas TTF forwards, hogere prijzen verwacht Wederom zien we een wisselend beeld in de gasmarkt. De korte termijn is sterk, maar de lange termijn laat het afweten. Het verschil tussen de frontmaand en de contracten die het verst weg liggen is met bijna 40 cent erg groot. Steun vanuit de oliemarkt bleek afgelopen week beperkt te zijn. Hoewel de olieprijs niet sterk gedaald is, is de dollar wel zwakker geworden en voor de oliegeïndexeerde gascontracten is dit bearish. Komende maand lijkt wat krapper te worden met meer onderhoud in Noorwegen, waaronder een onderhoud aan de Langeled-pijpleiding (71.2 mcm/d). Daarentegen is de Aziatische LNG-spotprijs gedaald van 6.3 naar 6.05 $/mmbtu (17.3 /MWh). Rond dit niveau lijkt voor nu dus wel een plafond te liggen voor TTF. De spark spreads zijn sterk verbeterd. We verwachten daardoor steun aan de TTF-prijzen. Ook de korte termijn wordt gesteund door de spot en voor de lange termijn verwachten we steun vanuit de oliemarkt. We zijn daarom bullish op de TTF-futures. 7

8 Overige producten Power DE (PHELIX) Het Duitse Cal-18-contract sloot de week hoger af op /MWh. (vorige week lag het slot nog op /MWh). Weer is de Duitse power verder gestegen. Niet alleen door de grondstoffen, maar ook door de nieuwe zorgen omtrent de nucleaire centrales in Frankrijk. Het gas blijft relatief zwak en daarom zien we ook in Duitsland een sterker wordende spark spread. Deze is in de basis echter nog lang niet positief zoals wel het geval is voor de Nederlandse power. We verwachten deze week steun vanuit de spotmarkten, die weer zullen aantrekken en hogere brandstofprijzen. Daarom zijn we bullish. Coal Het Cal-18 API2-contract is afgelopen week verder gestegen naar een prijs van $/Mt. De week ervoor sloot de kolenprijs op $/Mt. De temperaturen koelen in China de komende dagen af naar normalere waarden. De vraag zal hierdoor dalen. Vanuit de Chinese regering zijn er plannen om producenten van elektriciteit te verplichten om meer kolen op te slaan om situaties van krapte, zoals afgelopen maanden gebeurd is, te voorkomen. De maatregel is nog niet aangenomen en wordt in september besproken. Mocht het echter aangenomen worden en moeten producenten zich op redelijk korte termijn zich daar aan houden, dan zal dit voor extra steun zorgen aan de kolenprijzen. Daarnaast zien we ook een aanhoudend zwakke dollarkoers en die geeft ook steun aan de kolenprijs. We verwachten dat de kolenprijs verder zal stijgen en binnen enkele weken de 80$/Mt zal bereiken voor de periode Cal-18. 8

9 Overige producten Crude Oil, Brent Het Brent Sep-17-contract is afgelopen week licht lager gesloten op een niveau van $/bbl, tegen $/bbl de week ervoor. De olieprijs handelde sinds begin augustus vrijwel zijwaarts op een enkele dip en herstel na. Toch lijkt de markt fundamenteel te keren naar een bullisher beeld. De olievoorraden zijn in de VS sterk afgenomen gedurende het driving season en de rig count neemt zelfs af. Daarnaast blijft de dollar zwak en zijn er op korte termijn problemen die de olieprijs steunen. Een recent probleem is orkaan Harvey, waardoor in korte tijd veel productie in de Mexicaanse golf, en ook raffinagecapaciteit op land, is uitgeschakeld. De vraag is wat dit voor effect gaat hebben op de olievoorraden. Omdat er meer raffinagecapaciteit is uitgeschakeld dan olieproductie neemt de olievoorraad mogelijk toe, omdat deze olie niet geraffineerd kan worden. Tevens zullen de benzinevoorraden mogelijk sterk dalen. De problemen zijn nog niet helemaal voorbij, omdat de storm nu stil hangt boven Texas en daar nog een zondvloed aan regen zal vallen. We verwachten daarom hogere prijzen. Crude Oil, WTI Het WTI Aug-17-contract is lager gesloten. De frontmaand sloot vrijdag op $47.87/bbl tegenover $48.51 /bbl de week ervoor. De WTI was bearisher dan de Brent. De Brent-WTI-spread is daardoor uitgelopen naar ruim 4.5 $/bbl. Dit is opnieuw een maximum en lijkt veroorzaakt te zijn door de verwachting dat de Amerikaanse olieproductie op een gegeven moment de Amerikaanse markt zal overspoelen. De olievoorraden waren afgelopen week wederom afgenomen met een hoeveelheid van Mbbl. De totale olievoorraden zitten nu op 463 Mbbl. In maart waren dat er ruim 535 Mbbl. De benzinevoorraden waren ook afgenomen met Mbbl. Destillaten zijn echter wel toegenomen met een kleine 28 kbbl. Volgens het commitment of traders-rapport van de Amerikaanse CFTC zijn tussen 15 augustus en 22 augustus de shortposities wederom licht gestegen met 17k. Deze verandering geldt voor de WTI. Dit lijkt dus ook in lijn te zijn met de stijging van de Brent-WTI spread. 9

10 Overige producten Emissierechten Wederom was de EUA prijs sterk. Het maximale gehandelde niveau lag op een prijs van 6.12 euro/ton CO2. Het is niet helemaal duidelijk waarom de EUA-prijs zo sterk is. Enerzijds heeft het te maken met het algehele sterke energiecomplex, anderzijds kan het gesteund worden door speculatieve kopers. Feit is wel dat er vanaf september weer volop geveild gaat worden en dan is het afwachten of de vraag op dat moment op de veiling eenzelfde prijs zal neerzetten. Ook wordt er in september weer trialoog gevoerd op Europees niveau. Dit zou mogelijk wel wat steun kunnen geven. Tot die tijd zijn we neutraal op de EUA-prijs. 10

11 Dark & Spark Spreads De Clean Spark Spread (CSS) en de Clean Dark Spread (CDS) zijn een manier om de winstgevendheid van gas- en kolengestookte elektriciteitscentrales weer te geven. De onderstaande figuren geven de forwardspreads van Nederland en Duitsland weer. De gemiddelde efficiëntie van de centrale is gezet op 53% voor een gascentrale en op 39% en 46% voor een gemiddelde en efficiënte kolencentrale. De emissiefactor voor gas is en voor kolen is het De calorische waarde van kolen is MJ/kg. De wisselkoers euro/dollar is voor vandaag $1 = De spreads zijn berekend met de Duitse en Nederlandse Cal 18-powerfuture (ICE- Endex en EEX), TTF en NCG-gas (ICE-Endex), API2-coalforwards (EEX) en EUA s (ICE-ECX). De gascorrectiefactor van 35.17/31.65 is uiteraard van toepassing op de gasprijs. Onderhoud en andere kosten worden in deze berekening niet meegenomen. Clean Spark Spread Clean Dark Spread 11

12 Weersvooruitzicht Het zijn hogedrukgebieden die deze week de dienst uitmaken. Een eerste hogedrukgebied brengt zomerse omstandigheden naar de Lage Landen. In deze warmte ontwikkelt zich in elk geval een eerste kleine storing, die vanaf dinsdagavond bewolking, en woensdag regen brengt. Daarna neemt een tweede hogedrukgebied de regie over, maar deze brengt eerst koele zeelucht naar onze omgeving. Hoewel het weerbeeld zich richting en in het weekend herstelt, zijn de temperaturen dan ook een flink stuk lager. De wind is bijna de hele week een heel bescheiden rol toebedeeld. Het weersignaal is dan ook bullish. Temperatuur: Bullish De temperaturen beginnen hoog aan het begin van de week: 25 graden op maandag en 28 graden op dinsdag, terwijl 20 graden de norm is. De woensdag kent een abrupte overgang naar 18 graden. Vanaf donderdag wordt het waarschijnlijk elke dag 19 graden en zondag mogelijk weer 20 graden. In de nacht is het beeld een stuk genuanceerder. Normaal is namelijk een graad of 13. Maandag ligt het minimum bij 12 graden. Dinsdag en woensdag is de warmste fase met een minimum van 16 graden. Donderdag zakt het minimum terug naar 13 graden. Vanaf vrijdag ligt het minimum rond een graad of 10 tot 11. Daarmee zijn de nachttemperaturen behoorlijk in balans. Overdag is het weekbegin duidelijk te warm en dit realiseert een bullish temperatuursignaal. Zon: Bearish De zon heeft maandag en het grootste deel van dinsdag alle ruimte om volop te schijnen. Daarmee wordt al een stevig fundament gelegd voor een zonnige week, maar de woensdag is een duidelijke dissonant in dit beeld. Regen en bewolking zijn dan aan de orde van de dag. Vanaf donderdag herstelt het zonbeeld zich: de hemel breekt weer open. Omdat een tweede hogedrukgebied zich dan nestelt in onze buurt, is vanaf vrijdag weer veel zon mogelijk, al maken de ochtenden kans op mist. Het zonbeeld is dan ook bearish. Wind: Bullish De wind heeft deze week weinig in te brengen tegen de twee hogedrukgebieden die tot dinsdag en vanaf donderdag de dienst uitmaken. In de warmte ontwikkelt zich een kleine storing die woensdag en eventueel donderdag de wind iets doet toenemen. De toename is echter zeer beperkt: waarschijnlijk wordt maar net het gemiddelde voor eind augustus bereikt. Daarna zwakt de wind weer opnieuw af, en dit blijft tot in het weekend zo. De wind is dan ook bullish. 12

13 Macro economische agenda Maandag 28 augustus: GB - Summer bank holiday Dinsdag 29 augustus: VS - API-weekrapport olievoorraden Woensdag 30 augustus: VS - EIA-weekrapport olievoorraden Donderdag 31 augustus: VS - EIA-weekrapport aardgas Vrijdag 1 september: VS - Baker Hughes Oil Rig Count VS - Commitment of Traders VS - Unemployment Rate & Non-Farm Payrolls VS - ISM Manufacturing PMI & ISM Prices Paid VS - Bank Stresstest Legal Disclaimer 1. No offer This market report is intended to give an overview. No information contained in this report should be considered as an offer, an invitation to offer or a recommendation to enter into any transaction. Prices and valuations contained in this report are indicative and they and other information published are for information purposes only. 2. No investment advice Information made available in this market report should not be considered as investment advice or any form of recommendation to purchase products described therein. 3. Historical performance Past performance information contained in this market report is not to be considered as an indication of future results. 4. No warranties Although details included in this market report were taken from sources considered to be reliable, no warranty is made as to its accuracy, completeness and adequacy. All quotations and prices are subject to change. All opinions expressed reflect the current assessment of E.ON Benelux N.V. which is subject to change without prior notice. 5. Copyright All rights reserved. Duplication and distribution requires the prior written consent of E.ON Benelux N.V. 13