Tentamen. Mechanica en Transductietechniek. 1 december van uur sporthal

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tentamen. Mechanica en Transductietechniek. 1 december van uur sporthal"

Transcriptie

1 Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Leerstel Transductetechnek enmerk: /nn/ld Datum: 9 nvember 999 Vakcde: 86 Tentamen Mechanca en Transductetechnek december 999 van uur sprthal Degenen met vrjstellng vr het mechanca gedeelte denen alleen pdracht 4 t/m 6 te maken en hebben hervr van 3:30 tt 5:30 uur de tjd.

2 Opgave Mechanca Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur en centrale btsng Gegeven s een centrale, vlkmen elastsche btsng tussen twee deeltjes. Deeltje heeft een massa m en deeltje een tweemaal grtere massa m. Vlak vr de btsng heeft deeltje een snelhed v a [m/s] en deeltje staat stl v b 0 [m/s]. Welke behudswetten spelen vlgens ju her een rl? Wat zjn de snelheden van deeltje en van deeltje na de btsng? Van Der Waals kracht Gegeven zjn twee neutrale atmen de een wsselwerkng met elkaar hebben. Ieder van de atmen bezt een ptentële energe ten gevlge van het ptenteel energeveld van het andere atm. Deze a b ptentele energe heet Lennard-Jnes Ptentaal en wr beschreven met: pt (r). 6 r r C Maak een schets van deze ptentaal. D Geef een utdrukkng vr de kracht als funkte van de afstand de een atm ndervn ten gevlge van deze ptentaal. ladzjde

3 Opgave Clnder n km Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur en clnder wr aan de rand van een km lsgelaten en rlt nder nvled van de zwaartekracht naar het mdden. De rtatesnelhed (n [rad/s]) nemen we ω. De translatesnelhed nemen we v. We wllen dr gebruk te maken van behud van energe de snelhed v ma berekenen de de clnder p de bdem van de km berekt.. Met welke energevrmen meten we nu rekenng huden? De clnder heeft een massa m en een straal r. Het traaghedsmment s herdr gegeven dr: I c mr. Led deze utdrukkng af. C. Wat s het verband tussen de rtatesnelhed ω (n [rad/s]) en de translatesnelhed v van de clnder? De clnder wr lsgelaten p een hgte h ten pzchte van de bdem van de km (ze fguur). D. He grt s het verschl n ptentele energe van de clnder p het mment van lslaten en de clnder p de bdem van de km?. Geef een utdrukkng vr de snelhed v ma welke de clnder p de bdem van de km berekt. Is deze snelhed afhankeljk van de massa m en s n vereenstemmng met hetgeen je verwacht? ladzjde 3

4 Opgave 3 Massa aan veer Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur en massa m hangt aan een veer met veercnstante zals geschetst n nderstaande fguur. De massa wr ets pgetld en weer lsgelaten. De massa zal nu een harmnsche trllng gaan utveren.. Stel de bewegngsvergeljkng p.. He zet de trllng erut en wat s de freuente (ω 0 ) van de trllng? Laat m.b.v. het resultaat van zen dat de dr u gegeven plssng nderdaad vldet aan de bewegngsvergeljkng. De trllng bljkt na enge tjd ut te dempen. C. Nem twee mgeljke rzaken van deze dempng. Men beslut de dempng te mdelleren als vskeuze wrjvng, waarbj de grtte van de wrjvngskracht gegeven s dr: F w γv met v de snelhed van de massa en γ een cnstante. D. Wat s de eenhed van γ?. Stel de bewegngsvergeljkng p vr het systeem met dempng. F. Laat zen dat t z(t) z e e cs( ωt) met z e, en ω cnstanten, een plssng s van de bewegngsvergeljkng vr het gedempte systeem en geef utdrukkngen vr en ω. Tp: bepaal eerst de afgeleden van bvenstaande utdrukkng. Vul deze n de bewegngsvergeljkng n en srteer p geljke termen n ωt. N.: de freuente van deze trllng s ngeljk aan de freuente van de trllng van het ngedempte systeem: ω ω 0! ladzjde 4

5 Opgave 4 Pëz-elektrsche transducenten Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur Op het cllege en n het dctaat zjn pëz-elektrsche transducenten behandeld. un je een wezenljk verschl aangeven tussen pëz-elektrsche transducenten en de elektrstatsche en magnetsche transducenten de daarvr behandeld zjn? Welke prten kun je nderscheden vr een pëz-elektrsche transducent? Wat zjn bj deze prten de etenseve en ntenseve varabelen? Vr een pëz-elektrsch transducent s de energefuncte gegeven dr: (,) s ( 0) 0 h ( ) Cnst. met het ppervlak van de transducent, de afstand tussen de platen, s de dëlektrsche cnstante bj cnstante mechansche rek (cnstante ), de veercnstante van het pëz-elektrcum bj cnstante, h de pëz-elektrsche cnstante van het materaal en Cnst. een arbtrare cnstante. C ereken de spannng u en de eterne kracht F et van deze transducent. ladzjde 5

6 Opgave 5 en capacteve membraan druksensr Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur Capactve membraan druksensren gemaakt van slcum wrden veelvuldg tegepast bnnen de prcesndustre. en schets van een dergeljke druksensr s weergegeven n de nderstaande fguur. De sensr bestaat ut een starre (slcum) behuzng met daarn een beweegbaar membraan waarp n het mdden een electrde aangebracht s. Het membraan fungeert als veer met veercnstante en bugt dr nder nvled van de kracht ten gevlge van een drukverschl ver het membraan. an de andere kant van de vacuümhlte s een tweede electrde aangebracht. Samen vrmen de electrdes een capactet. Dr de verstevgng n het membraan zjn de electrdes steeds parallel ten pzchte van elkaar. Het ppervlak van de electrdes s. Gas Vacuüm - Slcum F et u - De vlgende varabelen zjn van tepassng bj prbleem: basladng n het nstelpunt veercnstante van het membraan ppervlakte van de electrde de afstand tussen de electrdes als de gasdruk geljk s aan 0 (vacuüm) en de ladng p de platen geljk s aan 0 delektrsche cnstante van vacuum Naar welke twee dmenen te heeft deze transducent een prt en wat zjn vr bede dmenen de ntenseve en de etenseve varabele? C Le een utdrukkng af vr de energefunkte (,) van deze transducent. Geef utdrukkngen vr de elektrsche spannng u en de eterne kracht F et p de transducent. D epaal de karaktersteke matr van deze transducent. j een bepaalde gasdruk en basladng bevn de transducent zch n een evenwchts- f nstelpunt. Om de gasdruk te bepalen wr de druksensr aangestuurd met een klene harmnsche strm met ampltude. epaal de gegeneralseerde mpedantevergeljkngen van de transducent n het nstelpunt (, ). ladzjde 6

7 Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur Opgave 6 en verende spel en strmgeledende spel cmbneert twee egenschappen: hj heeft een (varabele) zelfnducte L() en hj fungeert als een veer (met veercnstante ). In deze pgave beschuwen we een verende spel met N wkkelngen, een ppervlak (per wkkelng) en een rustlengte ( s znder eterne kracht en znder strm) 0. r bevn zch lucht n de spel (magnetsche permeabltet µ 0 ). We vernderstellen dat de massa van de veer te verwaarlzen s. De zelfnducte van de spel wr gegeven dr: I dλ L N L µ 0 F et Welke prten heeft deze transducent en wat zjn de bjbehrende etenseve en ntenseve grtheden? Le een utdrukkng af vr de energefunkte van deze transducent en druk deze ut n de testandsvarabelen en λ. De transducent wr gestuurd dr mddel van de strm de dr de spel lpt. C D Geef utdrukkngen vr de gekppelde flu λ en de eterne kracht F et p de transducent. epaal de karaktersteke matr van deze transducent. epaal de (effecteve) veercnstante van deze transducent bj strmsturng en geef p bass van de utdrukkng vr deze veercnstante aan f deze transducent vlgens u nstabel kan wrden. ladzjde 7

8 erdelng Tentamenpgaven (vrlpge puntenverdelng) Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur Onderdelen Punten Gemddelde scre //99 * Opgave C D 0.9 Ttaal Opmerkngen Opgave C 3.5 D Ttaal 0 0. Opgave C.8 D. 4.4 F 4 0. Ttaal Subttaal Opgave C 4 3. Ttaal Opgave C 4 3. D Ttaal Opgave C D Ttaal Subttaal Ttaal * r waren deelnemers aan het mechanca gedeelte en 50 aan het transductetechnek gedeelte. ladzjde 8

9 Opgave Mechanca Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur Welke behudswetten spelen vlgens ju her een rl? De wet vr behud van mpuls en de wet vr behud van (knetsche) energe. ' mv mv en vr na mv vr mv ' na Wat zjn de snelheden van deeltje en van deeltje na de btsng? Met de bvenstaande behudswetten kunnen we de vlgende twee vergeljkngen pstellen: Impuls: nerge: ' ' m v mv mv mv ' ' m v mv mv m v () () Invullen van v 0 en bede vergeljkngen delen dr m geeft: ' ' ' ' v v v (3) en v v v (4). Invullen van (3) n (4) geeft de vlgende utdrukkng: ' ' ' ' ' v 4v v 4v v v ' f ' ' v v resultaat nvullen n (3) geeft de gevraagde snelheden: v ' v 0.33 [m/s] en v v [m/s]. 3 ' 3 C Maak een schets van deze ptentaal. (r) F(r) r r D Geef een utdrukkng vr de kracht als funkte van de afstand de een atm ndervn ten gevlge van deze ptentaal. racht de p tweede atm werkt: d a 6b F(r) 3 7 dr r r ladzjde 9

10 Opgave Clnder n km Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur. Met welke energevrmen meten we nu rekenng huden? Ptentele energe t.g.v. de zwaartekracht, knetsche energe dr de translatebewegng van de clnder en knetsche energe dr de rtatebewegng van de clnder.. Led deze utdrukkng af. Het traaghedsmment s gedefneerd als: I m r We meten dus de sm berekenen van eder stukje massa van de clnder vermengvuldgd met het kwadraat van de afstand tt de rtateas. In ntegraalvrm kunnen we als vlgt schrjven: ρ(r)r dv I Herbj ntegreren we dus het prdukt van de massadchthed en het kwadraat van de afstand tt de rtateas ver het gehele vlume van de clnder. en vlledge utwerkng van deze ntegraal s te vnden p bladzjde 3 n het dktaat. C. Wat s het verband tussen de rtatesnelhed ω (n [rad/s]) en de translatesnelhed v van de clnder? De rtatesnelhed s gerelateerd aan de translatesnelhed dr de mtrek van de clnder: bj een cmplete mwentelng ( hek van π radalen) wr een afstand πr afgelegd. Dus ωπ rad/s kmt vereen met vπr m/s, ftewel: v ω r D. He grt s het verschl n ptentele energe van de clnder p het mment van lslaten en de clnder p de bdem van de km? De ptentele energe s gegeven dr de massa vermengvuldgd met g en het hgteverschl. Het hgteverschl s h-r, dus: pt mg(h r). Geef een utdrukkng vr de snelhed v ma welke de clnder p de bdem van de km berekt. Is deze snelhed afhankeljk van de massa m en s n vereenstemmng met hetgeen je verwacht? Vr de tename n knetsche energe gel: mv Iw mv I v kn,tt kn,trans kn,rt ma c ma c r Dt met geljk zjn aan de afname n ptentele energe: m I r v mg(hr) vma c ma mg(h r) m I c r mg(h r) m mr r ma m I r 4 g(h r) 3 v c ma Dt s dus net afhankeljk van m hetgeen te verwachten was mdat zwel de ptentele als de knetsche energe evenredg met de massa tenemen. ladzjde 0

11 Opgave 3 Massa aan veer Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur. Stel de bewegngsvergeljkng p. Op de massa werken dre krachten: de zwaartekracht, de veerkracht en de kracht waarmee de massa pgetld wr. De sm van deze krachten met vlgens Newtn geljk zjn aan de versnellng van de massa maal de massa: F F tt tt Fzw (z z0 ) F d z d z m F ma m Waarbj z 0 de pste s waarbj de veer ntspannen s. zw d z (z z0 ) F m z (F zw z ) F. He zet de trllng erut en wat s de freuente (ω 0 ) van de trllng? Laat m.b.v. het resultaat van zen dat de dr u gegeven plssng nderdaad vldet aan de bewegngsvergeljkng. De trllng zal een harmnsche trllng zjn rndm een evenwchtswaarde z e : z(t) ze cs( ω0t ϕ) Vrdat we kunnen nvullen n de bewegngsvergeljkng berekenen we eerst de tweede afgelede naar de tjd: dz(t) ω0 sn( ω0t ϕ) d z(t) ω0 cs( ω0t ϕ) Invullen geeft (met F0, tjdens de trllng wr er mmers geen kracht meer utgeefend): mω0 cs( ω0t ϕ) ( ze cs( ω0t ϕ) ) (Fzw z0) 0 ( mω ) cs( ω t ϕ) (z z ) F e 0 zw Heraan wr vldaan als m ω 0 0 en (z z ) F 0 Oftewel als: ω 0 m en Fzw mg ze z0 z0 e 0 zw 0 C. Nem twee mgeljke rzaken van deze dempng. De dempng zu verrzaakt kunnen wrden dr vskeuze wrjvng met de lucht f dr nterne verlezen n de veer. D. Wat s de eenhed van γ? De eenhed van kracht s [N] en de eenhed van snelhed s [m/s]. De eenhed van γ s dus [Ns/m]. Dt kunnen we met [N][kg m/s ] verder utschrjven tt [kg/s] ladzjde

12 . Stel de bewegngsvergeljkng p vr het systeem met dempng. We meten de dempngskracht tevegen aan de krachtenbalans: Ofwel: F F tt tt dz Fzw (z z0 ) γ F d z m F zw d z ma m d z dz m γ z (Fzw z0) F Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur dz (z z0 ) γ F F. Laat zen dat t z(t) z e e cs( ωt) met en ω cnstanten, een plssng s van de bewegngsvergeljkng vr het gedempte systeem en geef utdrukkngen vr en ω. We berekenen eerst de afgeledes naar de tjd: dz(t) d Invullen: z(t) m ω e γ ωe t t ωe sn( ωt) e ω e ω cs( ωt) e cs( ωt) sn( ωt) e t t t t t ω cs( ωt) e sn( ωt) e Srteren van cs en sn termen: t m mω γ e t t sn( ωt) e cs( ωt) t cs( ωt) cs( ωt) t ze e cs( ωt) (Fzw z ) 0 0 mω cs( ωt) γωe t sn( ωt) z ( z ) F 0 e 0 zw Heraan wr vldaan als: m mω γ 0 mω en γω 0 en ( z z ) F 0 e 0 zw Ut de tweede cne vlgt de waarde van : mω γω 0 m γ 0 m γ Vervlgens vnden we ut de eerste cne de waarde van ω: ladzjde

13 m mω γ 0 ω γ m Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur m 0 γ 4m γ ω m m 0 ω γ m 4m ω γ m 4m De evenwchtsstuate verandert net dr de dempng, dus z e s ng steeds: Fzw ze z0 z0 mg ladzjde 3

14 Opgave 4 Pëz-elektrsche materalen Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur un je een wezenljk verschl aangeven tussen pëz-elektrsche transducenten en de elektrstatsche en magnetsche transducenten de daarvr behandeld zjn? Pëz-elektrsche transducenten zjn gebaseerd p pëz-elektrsche materalen. Herbj vn de transducte plaats n het materaal ng nafhankeljk van een mgeljke veranderng van de ttale gemetre. Deze egenschap vnd je terug n het fet dat we pëz-elektrsche materalen beschrjven aan de hand van energedchthedsfunctes n plaats van energefunctes. Natuurljk zjn de laatste wel te berekenen ut de eerste wanneer de gemetre bekend s. Welke prten kun je nderscheden vr een pëz-elektrsche transducent? Wat zjn bj deze prten de etenseve en ntenseve varabelen? r zjn twee maneren waarp n een pëz-elektrsche materaal de energedchthed kan wrden veranderd. nerzjds kan dr het aanleggen/veranderen van de dëlektrsche verplaatsng D. nderzjds dr het vervrmen van het materaal d.w.z. het aanleggen van een mechansche rek S. Pëz-elektrsch materaal heeft kent dus twee energedmenen; het mechansche en het elektrsche dmen. Het heeft dus k twee prten. De ntenseve grtheden zjn de mechansche spannng T en het elektrsche veld. De mechansche rek S en de dëlektrsche verplaatsng D zjn dus de etenseve grtheden. Inden het materaal wr gebrukt n een transducent gaat ver n u, T n F, D n en S n. C ereken de spannng u en de eterne kracht F et van deze transducent. De utdrukkng vr de ttale dfferentaal van de energefuncte wr: d Fet d ud Hermee vnden we vr de gevraagde varabelen: u h( 0) s Fet ( 0) h s ladzjde 4

15 Opgave 5 en capacteve membraan druksensr Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur Naar welke twee dmenen te heeft deze transducent een prt en wat zjn vr bede dmenen de ntenseve en de etenseve varabele? De transducent heeft twee prten. én prt naar het elektrsch dmen (dmen ze nder) met de etenseve varabele (f uantty) en de ntenseve varabele (f effrt) u f v. De andere prt s naar het mechansch translate dmen (dmen, ze nder) met de etenseve grthed (f uantty) en de ntenseve varabele F et (effrt). Systeem Transducent dmen e u Gas Druk P Fet Vacuum u - prt - prt dmen e Fet Le een utdrukkng af vr de energefunkte (,) van deze transducent. De transducent heeft twee prten. en prt n het elektrsch dmen (arbed ud) en een prt n het mechansch dmen (arbed F et d). Dus: d ud F et d We bepalen de energefunkte aan de hand van bekende cnsttuteve vergeljkngen en een (slm) ntegratepad. Tjdens pad wr er arbed verrcht aan de prten. De sm van deze arebed s de gevraagde energe (,). We 'weten': u en C() dus : u C() De veer s ntspannen vr dus F et (- ) vr 0. (,) C C (,) Integratepaden vr berekenen van (,) Prjecte van ntegratepaden p, vlak (,) c ladzjde 5

16 ladzjde 6 Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur ( ) ( ) c c et ud d F (, ) ( ) ( ) d' ' d' ' ) (, 0 ' 0 0 ' We kunnen alle cnstantes weglaten; resulteert n: ( ) (, ) C Geef utdrukkngen vr de elektrsche spannng u en de eterne kracht F et p de transducent. We bepalen de effrts f ntenseve grtheden e en e (her dus de spannng u en de kracht p systeem F et ) dr de energefunkte parteel te dfferentëren. Vr de ttale dfferentaal van de energefunkte (,) vnden we: ( ) ( ) ( ) ud d F, d,, d et c c Vr de spannng u en vr de kracht p de transducent F et vnden we dan de vlgende utdrukkngen: u c en ( ) c et F D epaal de karaktersteke matr van deze transducent. De karaktersteke vergeljkngen van een transducent zjn de vergeljkngen waarn de de varates van de effrts zjn utgedrukt n de varates van de uanttes. Dt s een lnearsate van de transducent n een bepaald (hypthetsch; kan ng nstabel zjn) nstelpunt van de transducent. Van herut: nstelpunt,, d d du d d b d b d d d df et d d b d b d Of n de gevraagde matrntate: d d df du et

17 Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur epaal de gegeneralseerde mpedantevergeljkngen van de transducent n het nstelpunt (, ). We gaan hervr ut van de karaktersteke vergeljkngen en delen alle varates van alle ver prtvarabelen dr : du df et d d du d d F t et d d d t Nu gaan we ver p harmnsche sgnalen. j deze beschrjvngswjze wr een harmnsch sgnaal S weergegeven als de phasrgetransfrmeerdevan een cmple sgnaal S(ω,t) S ep(jωt). De tjdsafgeljde van S(ω,t) s dan ds(ω,t)/ jωs ep(jωt) jω S(ω,t). Vr de ampltudes van de harmnsche sgnalen kunnen we dan schrjven: jω F u et, jω Vr de tjdsafgeleden van de ladng en de plaats schrjven we meestal strm en snelhed f jω en jω v F u et, jω v ladzjde 7

18 Opgave 6 en verende spel Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur Welke prten heeft deze transducent en wat zjn de bjbehrende etenseve en ntenseve grtheden? r zjn twee dmenen waarn de verende spel energe kan beztten: n het magnetsche dmen en n het mechansche dmen. De verende spel heeft dus twee prten. Dr de magnetsche prt kan energe geleverd wrden als d dλ, dr de mechansche prt als d Fetd. De etenseve grtheden zjn dus de gekppelde flu λ en de plaats terwjl de strm en de kracht F et de ntenseve grtheden zjn. We kunnen de transducent dus schematsch weergeven zals n nderstaande fguur: Systeem Transducent dλ prt I L prt dmen dmen e e F et λ F et Le een utdrukkng af vr de energefunkte van deze transducent en druk deze ut n de testandvarabelen en λ. Reken herbj de veer tt het systeem. ls we het netjes wllen den meten we vr deze transducent va padntegralen bepalen wat de ptentële energe s. Utgangspunt daarbj s dat de energeveranderng gegeven wr dr de ttale dfferentaal: d dλ Fd ( λ,) C λ Integratepaden vr berekenen van (λ,) Prjecte van ntegratepaden p,λ vlak We ntegreren vlgens een "slmme rute" dr eerst bj gekppelde flu nul een verplaatsng te realseren van ' 0 (de afstand waarp de veer ntspannen s) tt ' en vervlgens de gekppelde flu te laten tenemen van λ'0 tt λ'λ: ladzjde 8

19 Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur ( λ, ) c ( λ,) (' )d' 0 ( λ,) ( λ,) a a ( ) ( ) λ 0 λ 0 λ' dλ' L λ L µ λ N C Geef utdrukkngen vr de gekppelde flu λ en de eterne kracht F et p de transducent. angezen de transducent wr gestuurd d.m.v. de ntenseve grthed s het ndzakeljk eerst va een Legendre transfrmate de c-energe te berekenen m her vervlgens kracht en gekppelde flu ut te bepalen. '(,) ( λ,) λ We vervangen nu eerst λ dr L m.b.v.: λ L µ N Hermee wr de c-energe: '(,) ( λ,) L a a ( ) ( ) 0 L µ N L De veranderng van de c-energe wr gegeven dr de ttale dfferentaal van ': ' d'(,) c ' d d Fd dλ dλ λd Fd λd Waarut vlgt dat gekppelde flu en eterne kracht wrden gevnden ut: ' λ F et ' µ 0N c µ N ( 0) D epaal de karaktersteke matr van deze transducent. We kunnen de karaktersteke matr bepalen dr te kjken naar de ttale dfferentalen van de gecnjugeerde varabelen λ en F et. df dλ et F et λ F et λ d d ladzjde 9

20 Unverstet Twente Facultet der lektrtechnek Mechanca & Transductetechnek (vakcde 86) Wensdag december 999, 3: uur Herut vnden we de karaktersteke vergeljkng dr netjes de partële dfferentalen ut te rekenen: df dλ et µ 0N 3 µ 0N µ 0N µ 0 N d d epaal de (effecteve) veercnstante van deze transducent bj strmsturng en geef p bass van de utdrukkng vr deze veercnstante aan f deze transducent vlgens u nstabel kan wrden. De effecteve veercnstante vr strmsturng ( ) hebben we n wezen al berekend herbven. Hj s gegeven dr: µ ' 0N 3 ( κ ) Het s dudeljk dat er cmbnates van en mgeljk zjn waarbj klener dan 0 wr. ls gebeurt gaat de transducent bj een klene veranderng van rnd een nstelpunt een kracht leveren de geljkgercht s aan de eterne kracht. Herdr s er geen herstelkracht meer en zal de verende spel "n elkaar klappen". De transducent kan dus nstabel wrden. ladzjde 0

Methode met ladder operatoren deel 2

Methode met ladder operatoren deel 2 Methode met ladder operatoren deel We zullen de ladder operatoren gebruken om egenschappen van de egenfunctes van de Hamlonaan te bepalen. Hermtsch geconjugeerde We defnëren de hermtsche geconjugeerde

Nadere informatie

is gelijk aan de open-klemmen spanning van het netwerk. De impedantie Z th

is gelijk aan de open-klemmen spanning van het netwerk. De impedantie Z th 3 Ladngseffecten treden ten eerste op wanneer een gegeven element ut het systeem de karakterstek van een vorg element beïnvloedt of wjzgt. Op haar beurt kunnen de egenschappen van dt element gewjzgd worden

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Biomedische Technologie, groep Cardiovasculaire Biomechanica

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Biomedische Technologie, groep Cardiovasculaire Biomechanica TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Bimedische Technlgie, grep Cardivasculaire Bimechanica Tentamen Fysica in de Fysilgie (8N7) deel A1, blad 1/3 maandag 27 september 21, 9.-1.3 uur Het tentamen

Nadere informatie

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR INLEIDING FYSISCH-EPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) 4-11-003, 9.00-1.00 UUR Dt tentamen bestaat ut opgaven. Geef noot alleen maar het antwoord op een vraag, maar laat altjd zen hoe je tot dat antwoord

Nadere informatie

Verslag Regeltechniek 2

Verslag Regeltechniek 2 Verslag Regeltechnek 2 Door: Arjan Koen en Bert Schultz Studenten Werktugbouw deeltjd Cohort 2004 Inhoudsogave Inledng blz. 3 2 Oen lus eerste-orde systeem blz. 4 3 Gesloten lus P-geregeld eerste orde

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faultet Tehnshe Natuurkunde Tentamen Golven & Opta 3AA70/Opta 3NA70 Dnsdag 0 augustus 00 van 9.00 tot.00 uur Dt tentamen bestaat ut 5 vraagstukken met eder deelopgaven

Nadere informatie

5.1 Elektrische stroom en spanning

5.1 Elektrische stroom en spanning 5. Elektrsche stroom en spannng Opgave a lleen elektronen kunnen zch verplaatsen en net de postef geladen kern. Omdat de ladng van emer postef s, s hj negatef geladen elektronen kwjtgeraakt. Je erekent

Nadere informatie

Bij een invalshoek i =(15.0 ± 0.5) meet hij r =(9.5 ± 0.5). 100%-intervallen. Welke conclusie kan de onderzoeker trekken?

Bij een invalshoek i =(15.0 ± 0.5) meet hij r =(9.5 ± 0.5). 100%-intervallen. Welke conclusie kan de onderzoeker trekken? INLEIDING FYSISCH-EPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) --003, 9.00-.00 UUR Dt tentamen bestaat ut 3 opgaven. Geef noot alleen maar het antwoord op een vraag, maar laat altjd zen hoe je tot dat antwoord gekomen

Nadere informatie

Formularium Formule voor de constante versnelling

Formularium Formule voor de constante versnelling Formularum Formule voor de constante versnellng v = v 0 + a(y y 0 ) (neare versnellng) ω z = ω z0 + α z (θ θ 0 ) (Hoekversnellng) Hoek- en lneare versnellng n functe van de hoeksnelhed α z = ω θ a x =

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Facultet Technsche Natuurkunde Tentamen Optca 3NA7 Dnsdag 14 augustus 212 van 14. tot 17. uur Dt tentamen bestaat ut 4 vraagstukken met n totaal 12 deelopgaven en 1 pagna

Nadere informatie

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR INLEIDING FYSISCH-EPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) 1-1-004, 9.00-1.00 UUR Dt tentamen bestaat ut opgaven. Geef noot alleen maar het antwoord op een vraag, maar laat altjd zen hoe je tot dat antwoord gekomen

Nadere informatie

Appendix F: Het Snelheid-Wegdiagram, trekkracht en indicatie

Appendix F: Het Snelheid-Wegdiagram, trekkracht en indicatie Appendx F: Het Snelhed-Wegdagram, trekkracht en ndcate Om te bekjken welke prestates de locomotef n eerste nstante kan leveren wordt gebruk gemaakt van de methode de wordt besproken n het Handboek der

Nadere informatie

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) 3--00, 4.00-6.30 UUR Dt tentamen bestaat ut opgaven. Geef noot alleen maar het antwoord op een vraag, maar laat altjd zen hoe je tot dat antwoord gekomen

Nadere informatie

Toepassing: Codes. Hoofdstuk 3

Toepassing: Codes. Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 3 Toepassng: Codes Als toepassng van vectorrumten over endge lchamen kjken we naar foutenverbeterende codes. We benutten slechts elementare kenns van vectorrumten, en van de volgende functe.

Nadere informatie

Prijs ƒ 3.- "OCTllCO' HA AD

Prijs ƒ 3.- OCTllCO' HA AD Prjs ƒ 3.- "OCTllCO' HA AD._,-, Ter nzage gelegde, j^-vk Octrooaanvrage Nr./ 7 3 1 4 8 6 0 Int. Cl. G 01 t l/l8. NEDERLAND ludenugsdatum: 25 oktober 1973? Datum van ternzageleggmg: 19 november 1974. 15

Nadere informatie

Statica in een notendop

Statica in een notendop Statca n een notendop Systematsche Probleem Analyse (SPA) 1. Gegevens: Lees de vraag goed door. Maak een schematsche tekenng van het probleem. 2. Gevraagd: Schrjf puntsgewjs alle dngen op waar naar gevraagd

Nadere informatie

Hoofdstuk 9. Wisselstroomtheorie

Hoofdstuk 9. Wisselstroomtheorie Hoofdstuk 9. Wsselstroomtheore Rsack A 1 1 Algemeenheden Verschl tussen geljkstroom en wsselstroom t veranderljke en constante geljkstroom wsselende stroom Soms perode + - T + - t t wsselstroom zuvere

Nadere informatie

I I f I I I I I I i i i i i i i

I I f I I I I I I i i i i i i i f Mnstere van Verkeer en Waterstaat Drectoraat-Generaal Rjkswaterstaat Denst Weg- en Waterbouwkunde Dynamsch traxaalonderzoek op asfalt Onderzoek op mengsels DAB /16 en ZOAB /16 A \r> f f f C.' ur B DO

Nadere informatie

Theoretische elektriciteit 5TSO

Theoretische elektriciteit 5TSO TER INFO: IMAGINAIRE NOTATIES De algemene frmule kan men herschrijven in een cmbinatie van twee cmpnenten; namelijk in cmplexe vrm bestaat er een reëel deel en een imaginair deel. Het reële deel van de

Nadere informatie

PROEFEXAMEN SOCIALE STATISTIEK

PROEFEXAMEN SOCIALE STATISTIEK PROEFEXAMEN SOCIALE STATISTIEK November 0 REEKS Naam:... Score /0 Voornaam:... Studerchtng:. Studentennummer:... Studerchtng (laatste) mddelbaar:. Uren wskunde per week (laatste mddelbaar):. Enkele belangrjke

Nadere informatie

1 Rekenen met complexe getallen

1 Rekenen met complexe getallen Rekenen met complexe getallen In dt hoofdstuk leer je rekenen met complexe getallen. Ze vormen een getallensysteem dat een utbredng s van het bekende systeem van de reële getallen. Je leert ook hoe je

Nadere informatie

Variantie-analyse (ANOVA)

Variantie-analyse (ANOVA) Statstek voor Informatekunde, 2006 Les 6 Varante-analyse (ANOVA) Met de χ 2 -toetsen zjn we nagegaan of verschllende steekproeven bj dezelfde verdelng horen. Vaak komt men echter ook de vraag tegen of

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Examen Neurale Netwerken (2L490), op woensdag 28 juni 2006, uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Examen Neurale Netwerken (2L490), op woensdag 28 juni 2006, uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Facultet Wskunde en Informatca Examen Neurale Netwerken 2L49, op woensdag 28 jun 26, 9. - 2. uur. Alle antwoorden denen dudeljk geformuleerd en gemotveerd te worden..

Nadere informatie

ALCOHOLKENNIS DOORGESPEELD

ALCOHOLKENNIS DOORGESPEELD Al cohol kenn s door gespeel d Eval uat eal cohol voor l cht ng doorpeer sopf est val s ALCOHOLKENNIS DOORGESPEELD Evaluate alcoholvoorlchtng door peers op festvals December 2005 INTRAVAL Gronngen-Rotterdam

Nadere informatie

Bij opwarmen ontstaat een normale isotrope vloeibare. Bij afkoelen van een vloeibaar kristal ontstaat een

Bij opwarmen ontstaat een normale isotrope vloeibare. Bij afkoelen van een vloeibaar kristal ontstaat een Vloebaar-krstal schermen Wat s een vloebaar krstal? Wat jn de bouwstenen? Optsche egenschappen van vloebare krstallen. en vloebaar krstal n een aangelegd elektrsch veld. Vloebaar-krstal cellen en vloebaar

Nadere informatie

Mechanica, deel 2. Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven

Mechanica, deel 2. Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Mechanca, deel 2 Danël Slenders Facultet Ingeneurswetenschappen Katholeke Unverstet Leuven Academejaar 2010-2011 Knematca De knematca beschrjft de bewegng van een voorwerp. Samenstellng van ogenblkkeljke

Nadere informatie

Module 5 Uitwerkingen van de opdrachten

Module 5 Uitwerkingen van de opdrachten Mdule 5 Uitwerkingen van de pdrachten Hfdstuk Therie van vervrming dr buiging Opdracht Deze pdracht heeft als del vertruwd te raken met het integreren van de diverse betrekkingen die er bestaan tussen

Nadere informatie

2 Keten met een weerstand R in serie met een condensator met capaciteit C.

2 Keten met een weerstand R in serie met een condensator met capaciteit C. Hoofdstuk 3. Serekrngen. Algeeenheden. In dt hoofdstuk worden twee of eer eleenten n sere geplaatst. TIP : o geakkeljk te werken s het aangeraden de stroo als referente te kezen, verts de stroo door elk

Nadere informatie

Regressie en correlatie

Regressie en correlatie Statstek voor Informatekunde, 005 Les 6 Regresse en correlate Als we na twee kenmerken van elementen van een populate kjken, s het een voor de hand lggende vraag of we aan de hand van de waarde van het

Nadere informatie

Fysisch Compendium. W.J. van der Star

Fysisch Compendium. W.J. van der Star Fyssch Compendum W.J. van der Star Inhoudsopgave 1. Klasseke Mechanca 1 2. Thermodynamca 22 3. Elektrodynamca 37 4. Quantum Mechanca 67 5. Atoomfysca 94 6. Molekuulfysca 17 7. Kernfysca 112 8. Elementare

Nadere informatie

ED&I TL-2016 [blok2-opdr.1] TL-buis. Meting aan een TL-Armatuur

ED&I TL-2016 [blok2-opdr.1] TL-buis. Meting aan een TL-Armatuur 1 Meting aan een TL-rmatuur ED&I TL-2016 [blk2-pdr.1] Del van de meting: -de werking van een standaard TL-rmatuur. -Tepassing van RLC-cmpnenten. -erder wiskundig inzicht in cmplexe rekenwijze -tepassen

Nadere informatie

1 Veiligheidsinstructies

1 Veiligheidsinstructies Jalezebasselement Unverseel Jalezebasselement Unverseel Art. nr. : 1731JE Bedenngshandledng 1 Velghedsnstructes Elektrsche apparaten mgen alleen dr een elektrmnteur wrden gemnteerd en aangeslten. Ernstg

Nadere informatie

Dictaat bij het college Analytische Mechanica. W.J.P. Beenakker

Dictaat bij het college Analytische Mechanica. W.J.P. Beenakker Dctaat bj het college Analytsche Mechanca W.J.P. Beenakker Jaargang 2007 2008 Inhoud van het college: 1) De Lagrangaan n de klasseke mechanca 2) Bewegngen van starre lchamen 3) Va de Hamltonaan naar de

Nadere informatie

anwb.nl/watersport, de site voor watersporters

anwb.nl/watersport, de site voor watersporters Het s net zo gebrukeljk om voor klene jachten een sleepproef te laten utvoeren. Zo'n proef s duur en daardoor vaak net rendabel. Toch loont een sleepproef de moete. Aan de hand ervan kunnen bj voorbeeld

Nadere informatie

Rekenen met rente en rendement

Rekenen met rente en rendement Rekenen met rente en rendement Woekerpols? Lenng met lokrente? Er wordt met de beschuldgende vnger naar banken en verzekeraars gewezen de op hun beurt weer terugwjzen naar de consument: Deze zou te weng

Nadere informatie

Repetitie Wet van Snellius 3 HAVO

Repetitie Wet van Snellius 3 HAVO Naam: Klas: Repetitie Wet van Snellius 3 HAVO Geef van de vlgende beweringen aan f ze waar (W) f niet waar (NW) zijn. Omcirkel je keuze. Als een lichtstraal van water naar gaat, dan breekt deze straal

Nadere informatie

Regressie en correlatie

Regressie en correlatie Statstek voor Informatekunde, 006 Les 7 Regresse en correlate Als we na twee kenmerken van elementen van een populate kjken, s het een voor de hand lggende vraag of we aan de hand van de waarde van het

Nadere informatie

Studie van de enkelvoudige keten.

Studie van de enkelvoudige keten. Elektrctet deel Hoofdstk. Stde van de enkelvodge keten. Algeeenheden: n dt deel beschowen we enkelvodge ketens (ds geen parallelle takken) et eleenten waarvan alle paraeters constant zjn (zoals de zvere

Nadere informatie

Tentamen vak 4S581, d.d. 13 april 2011 Chemie en Transport in Energie Conversie Processen

Tentamen vak 4S581, d.d. 13 april 2011 Chemie en Transport in Energie Conversie Processen Tentamen vak 4S581, d.d. 13 aprl 2011 Cheme en Transport n Energe Converse Processen Maak elke opgave op een afzonderljk vel paper Dctaat mag gebrukt worden, aantekenngen net Succes! Opgave 1: Euro 95

Nadere informatie

Dubbelplaneten. Vakantiecursus

Dubbelplaneten. Vakantiecursus Raner Kaenders Dubbelplaneten AW 5/8 nr. 4 december 2007 287 Raner Kaenders Semnar für Mathematk und hre Ddaktk Mathematsch-aturwssenschaftlche Fakultät Unverstät zu Köln Gronewaldstrasse 2 5093 Köln r.kaenders@un-koeln.de

Nadere informatie

TENTAMEN LINEAIRE ALGEBRA 2 maandag 9 januari 2006, Bij elke vraag dient een berekening of motivering worden opgeschreven.

TENTAMEN LINEAIRE ALGEBRA 2 maandag 9 januari 2006, Bij elke vraag dient een berekening of motivering worden opgeschreven. TENTAMEN LINEAIRE ALGEBRA maandag 9 januar 6, -3 Bj elke vraag dent een berekenng of motverng worden opgeschreven Beschouw de vectorrumte V = R 3 met de lneare deelrumten U = span{ } en W = {x = x R 3

Nadere informatie

zijn, kunnen we stellen dat de huidige analyses vooral toegespitst zijn op een ordergerichte situatie.

zijn, kunnen we stellen dat de huidige analyses vooral toegespitst zijn op een ordergerichte situatie. 1\1. H. CORBEY El'\ R. A JAT\SEJ'\ FLEXBLTET EN LOGSTEKE KOSTEN DE LOGSTEKE GELDSTROOMDAGt LOGSTEKE KOSTEN Voor het onderzoek 'Logsteke geldsrroomdagnose' zjn verschllendc utgangspunten geformuleerd. Ten

Nadere informatie

Uitwerkingen van het Tentamen Moleculaire Simulaties - 8C Januari uur

Uitwerkingen van het Tentamen Moleculaire Simulaties - 8C Januari uur Uitwerkingen van het Tentamen Moleculaire Simulaties - 8C030 25 Januari 2007-4.00-7.00 uur Vier algemene opmerkingen: Het tentamen bestaat uit 6 opgaven verdeeld over 3 pagina s. Op pagina 3 staat voor

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Facultet Technsche Natuurkunde Tentamen Optca 3NA7 Dnsdag 16 augustus 211 van 14. tot 17. uur Dt tentamen bestaat ut 4 vraagstukken met n totaal 1 deelopgaven en 2 pagna

Nadere informatie

Gegevensverwerving en verwerking

Gegevensverwerving en verwerking Gegevensverwervng en verwerkng Staalname Bblotheek - aantal stalen/replcaten - grootte staal - apparatuur - beschrjvend - varante-analyse Expermentele setup Statstek - correlate - regresse - ordnate -

Nadere informatie

Oefening 9a (10.17a)

Oefening 9a (10.17a) Oefenng 9a (10.17a) Gven: The saturaton pressure for vapor-lqud equlbra for a gven speces ftted to the Antone equaton: ln(p VAP /P REF )=c 1 -c 2 /(T+c 3 ) The vapour obeys the equaton of state P=nRT/(V-nb)

Nadere informatie

Domeinmodel voor hypothesetoetsen Sietske 23 oktober 2015

Domeinmodel voor hypothesetoetsen Sietske 23 oktober 2015 Dmeinmdel vr hypthesetetsen Sietske 23 ktber 2015 In dit dcument wrdt een mgelijk dmeinmdel vr hypthesetetsen beschreven. Het dcument bestaat uit twee delen: het dmeinmdel zelf en de verwegingen bij het

Nadere informatie

Hoofdstuk 7 - Complexe getallen

Hoofdstuk 7 - Complexe getallen Moderne wskunde 9e edte vwo D deel. Soorten getallen ladzjde a Ja. Ja. a 0en 0 d Nee, jvooreeld s geen natuurljk getal. d Nee, jvooreeld : s geen natuurljk getal. e De som, het vershl en het produt van

Nadere informatie

10 zijn ingesloten binnen, het gesloten koelsysteem. Indien evenwel

10 zijn ingesloten binnen, het gesloten koelsysteem. Indien evenwel OCTROOIRAAD / NEDERLAND Ter nzage gelegde Octrooaanvrage Nr. 7 3 1 3 1 8 1 Int. CL, G 21 f 9/00. Indeflngsdatum: 25 septmeber 1973» Datum van ternzageleggng: aprl 1974. 15 uur 45 mn» De herna volgende

Nadere informatie

Gemeentefonds verevent minder dan gedacht

Gemeentefonds verevent minder dan gedacht Gemeentefonds verevent mnder dan gedacht Maarten A. Allers Drecteur COELO en unverstar hoofddocent aan de Rjksunverstet Gronngen De rjksutkerng aan gemeenten wordt verdeeld op bass van utgangspunten de

Nadere informatie

RAD NIE. ORGAAN DER NEDERLANDSCHE VEREENIGING VOöi RADIO-TELEGRAFIE N 2. 17E JAARGANG MAART 1934 INHOUD:

RAD NIE. ORGAAN DER NEDERLANDSCHE VEREENIGING VOöi RADIO-TELEGRAFIE N 2. 17E JAARGANG MAART 1934 INHOUD: N 2. 17E JAARGANG MAART 1934 RAD NE ORGAAN DER NEDERLANDSCHE VEREENGNG VOö RADO-TELEGRAFE J NHOUD: Een neuwe regenschap?... } He plaatsen we de pck-up?... Mdulatebrm, Mdulateverdepng, vervrmng der mdulate

Nadere informatie

aantallen in van de prooiresten gewicht min of meer mogelijk, doch als de gebitsmaten van een groot aantal gevangen dat de gewichtsfaktor

aantallen in van de prooiresten gewicht min of meer mogelijk, doch als de gebitsmaten van een groot aantal gevangen dat de gewichtsfaktor 39 Verwerk ng van voedselgegevens bjulenen stootvogels (het gebruk van prooeenheden en/of aantallen n voedseltabellen). Onlangs s zowel n De Peper als n De Fts een artkel verschenen van de hand van F.J.

Nadere informatie

i i Datzelfde aggregaat in een vorig jaar 0 stellen we voor door

i i Datzelfde aggregaat in een vorig jaar 0 stellen we voor door Bjlage 20A Groefactoren en ndces In deze bjlage gaan we deer n o enkele veelgebrukte rjs- en hoeveelhedsndces We belchten ook de kookrachtsartetswsselkoers, de toelaat om aggregaten tussen landen te vergeljken

Nadere informatie

De druk van het grondwater. De stroming van het grondwater. De stroming van het grondwater

De druk van het grondwater. De stroming van het grondwater. De stroming van het grondwater WISB356, Utrecht, september 0 Scentfc Computng WISB356, Utrecht, september 0 Grondwaterstromng Gerard Slepen Rob Bsselng Alessandro Sbrzz Department of Mathematcs http://www.staff.scence.uu.nl/ sle0/ Gerard

Nadere informatie

Knik en de Eurocode 3

Knik en de Eurocode 3 Staltet van het evenwcht Knk en de Voorschrten Knk en de Eurocode 3 Bj het dmensoneren van een constructe op knk wordt n de Eurocode 3 utgegaan van een toets n de uterste grenstoestand waarj de rekenwaarde

Nadere informatie

3de bach HI. Elektromagnetisme. Peremans - Theorie. uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen. www.quickprinter.be 160 5,00

3de bach HI. Elektromagnetisme. Peremans - Theorie. uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen. www.quickprinter.be 160 5,00 3de bach HI Elektrmagnetisme Peremans - Therie Q www.quickprinter.be uickprinter Kningstraat 13 2000 Antwerpen 160 5,00 Nieuw!!! Online samenvattingen kpen via www.quickprintershp.be UA 2de bachelr Handelsingenieur

Nadere informatie

Spanningsverdeling onder een kade volgens elastische berekening. d-7 I 053. *v**wwun>ns CENTRUM VOOR ONDERZOEK WAT ER KE R I N GEN

Spanningsverdeling onder een kade volgens elastische berekening. d-7 I 053. *v**wwun>ns CENTRUM VOOR ONDERZOEK WAT ER KE R I N GEN . \ Spannngsverdelng onder een kade volgens elastsche berekenng. d7 053 *v**wwun>ns CENTRM VR NDERZEK WAT ER KE R N GEN ! [. Spannngsverdelng onder een kade volgens elastsche berekenng l! / C 71,053 CENTRM

Nadere informatie

Smith Kaarten Jan Genoe KHLim

Smith Kaarten Jan Genoe KHLim Smith Kaarten Jan Gene KHLim Smith Kaarten Jan Gene KHLim Versie: zndag 15 ktber 2000 1 Smith Kaarten Jan Gene KHLim AC-Strm van een transmissielijn Wanneer een signaal met amplitude u(x) langs een transmissielijn

Nadere informatie

De kloof: welke kennis heeft een opdrachtgever nodig?

De kloof: welke kennis heeft een opdrachtgever nodig? projectmanagement Goed opdrachtgeverschap De kloof: welke kenns heeft een opdrachtgever nodg? Een van de redenen waarom projecten net succesvol zjn s de kloof tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Om

Nadere informatie

Uitgebreide aandacht warmtapwatersystemen. Door afnemende warmtevraag voor ruimteverwarming, neemt het belang van het

Uitgebreide aandacht warmtapwatersystemen. Door afnemende warmtevraag voor ruimteverwarming, neemt het belang van het NEN 5128: overzcht van rendementen Utgebrede aandacht warmtapwatersystemen Door afnemende warmtevraag voor rumteverwarmng, neemt het belang van het opwekkngsrendement voor warmtapwater toe. In de norm

Nadere informatie

Toets spectrometrie 6 november 2007 blz 1

Toets spectrometrie 6 november 2007 blz 1 Toets spectrometre 6 november 2007 blz 1 Klassen: Type: Vak: Vakcode: NH4 toets spectrometre SPECTN0T1 Docent: M.C. Vloemans Datum: 6 november 2007 Tjd: 10.30 12.10 uur blad 1 van 4 bladen Bj deze toets

Nadere informatie

MRT/RT MKT/KT. Wormwielreductoren. www.triston.nl

MRT/RT MKT/KT. Wormwielreductoren. www.triston.nl MRT/RT MKT/KT Wormwelreductoren www.trston.nl Het s tjd voor Trston! Natuurljk wlt u dat uw producteproces soepel verloopt. Trston helpt. Want met de wormwelreductoren van Trston kest u voor langdurge

Nadere informatie

Scalair en vectorieel product

Scalair en vectorieel product (HOOFDSTUK, ut Theory and problems of Vector Analyss, door Murray, R. Spegel, Schaum s Seres, McGraw-Hll, New Yor). Scalar en vectoreel product SCALAIR PRODUCT. Het scalar product (of nwendg product) van

Nadere informatie

Neem deze kijkwijzer eerst goed door op school. Als er nog vragen zijn, stel die dan nog!

Neem deze kijkwijzer eerst goed door op school. Als er nog vragen zijn, stel die dan nog! Kijkwijzer Rute Namen Du: Neem deze kijkwijzer eerst ged dr p schl Als er ng vragen zijn, stel die dan ng! Deze kijkwijze neem je vervlgens mee als je p pad gaat De inhud van de kijkwijzer is de basis

Nadere informatie

TOELICHTING KOSTEN MOZAÏEKBEHEER OPEN GRASLAND

TOELICHTING KOSTEN MOZAÏEKBEHEER OPEN GRASLAND STICHTING COLLECTIEF AGRARISCH NATUURBEHEER SCAN TOELICHTING KOSTEN MOZAÏEKBEHEER OPEN GRASLAND BESCHRIJVING De ksten mzaïekbeheer zijn een vergeding vr de ksten die p bedrijfsniveau gemaakt wrden vr het

Nadere informatie

Combinatoriek groep 2

Combinatoriek groep 2 Combatorek groep Tragsweeked ovember 013 Theore De opgave deze hadout hebbe allemaal wat te make met éé of meer va oderstaade oderwerpe Belagrjk bj het make va opgave s om et allee de theore de je ket

Nadere informatie

C.P. van Splunter. Grote afwijkingen. Bachelorscriptie, 21 april 2010. Scriptiebegeleiders: prof.dr. F. Redig prof.dr. E.A.

C.P. van Splunter. Grote afwijkingen. Bachelorscriptie, 21 april 2010. Scriptiebegeleiders: prof.dr. F. Redig prof.dr. E.A. C.P. van Splunter Grote afwjkngen Bachelorscrpte, 2 aprl 200 Scrptebegeleders: prof.dr. F. Redg prof.dr. E.A. Verbtsky Mathematsch Insttuut, Unverstet Leden Inhoudsopgave Inledng 3 2 Bovengrens 6 3 Ondergrens

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek Keten Economische Statistieken

Centraal Bureau voor de Statistiek Keten Economische Statistieken Aan: Gemeenten en gemeenschappeljke regelngen Van: Bureau Kredo Onderwerp: Iv3 plausbltetstoetsen vana 1e kwartaal 2010 Datum: 23 maart 2010 Aanledng Gemeenten en gemeenschappeljke regelngen. Het CBS toetst

Nadere informatie

HANDLEIDING. Voor het regelen van (kleine) opstal en inboedel schadegevallen INFORMATIE VOOR VOLMACHTEN

HANDLEIDING. Voor het regelen van (kleine) opstal en inboedel schadegevallen INFORMATIE VOOR VOLMACHTEN INFORMATIE VOOR VOLMACHTEN HANDLEIDING Vr het regelen van (klene) pstal en nbedel schadegevallen INHOUD BLADZIJDE INLEIDING 1 Vr we s deze handledng 1 Schadebehandelng 1 Berdelng van de schade 1 Audt 1

Nadere informatie

Bronnen & Methoden bij Marktscan medischspecialistische zorg 2015

Bronnen & Methoden bij Marktscan medischspecialistische zorg 2015 Bronnen & Methoden bj Marktscan medschspecalstsche zorg 2015 Hoofdstuk 2: Wachttjden voor medsch specalstsche zorg Ontwkkelng van wachttjden Voor de wachttjdanalyses s gebruk gemaakt van gegevens afkomstg

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE I, code

Tentamen MATERIAALKUNDE I, code Unverstet Tente Facultet der Construerende Technsche Wetenschappen Vakgroep Productetechnek Materaalkundg Laboratorum Agrcola Tentamen MATRIAALKUND I, code 11505 4 aprl 008, 09.00-1.30 uur AANWIJZINGN

Nadere informatie

Hoe zet ik een tent op?

Hoe zet ik een tent op? He zet ik een tent p? 1. Een Gede plek vinden en vrbereiden Zek een plek die hger ligt dan de rest Ga als het mgelijk is niet nder lfbmen staan. Bij regen druppelen deze namelijk lang na. Hud rekening

Nadere informatie

Situatie: Aanzet casebeschrijving Molenwaard. Inleiding

Situatie: Aanzet casebeschrijving Molenwaard. Inleiding Aanzet casebeschrijving Mlenwaard Situatie: Inleiding In het nrden van de Alblasserwaard, nder de rk van de gemeente Rtterdam, ligt de gemeente Mlenwaard. Een gemeente die zich kenmerkt dr uitgestrekte

Nadere informatie

6 BEREKENINGSVOORBEELDEN

6 BEREKENINGSVOORBEELDEN Voorbeelden ISSO-publcate 51 6 BEREKENINGSVOORBEELDEN In dt hoofdstuk zjn een tweetal berekenngsvoorbeelden opgenomen: één voor een portekwonng (een tussenwonng) en een hoekwonng van een rj wonngen. Voor

Nadere informatie

PARADOXEN 4 Dr. Luc Gheysens

PARADOXEN 4 Dr. Luc Gheysens PARADOXEN 4 Dr Luc Gheysens DE COMPLEXE WERELD VAN DE COMPLEXE GETALLEN Hstorsche nota Omstreeks 500 werden n Italë wedstrjden georganseerd voor het oplossen van derdegraadsvergeljkngen Nccolo Fontana

Nadere informatie

ISI8. Canadalaan 73. Toepasbaarheid van meerpuntsloten Serie 81 van het merk LlTTO in brandwerende houten sponningdeuren Benor/Atg.

ISI8. Canadalaan 73. Toepasbaarheid van meerpuntsloten Serie 81 van het merk LlTTO in brandwerende houten sponningdeuren Benor/Atg. I NSTITUT DE SECURITE INCENDIE ASBL ISI8 INSTITUUT VOOR BRANDVEILIGHEID vzw ASSA ABLOY nv Canadalaan 73 8620 NIEUWPOORT 2007-1116n RM/AB/EW/PP Gent 20 augustus 2007 Tepasbaarhed van meerpuntslten Sere

Nadere informatie

1 Veiligheidsinstructies. 2 Constructie apparaat. 3 Functie. Radiografische opbouw actor schakelaar Art. nr. : FA10EB. Bedieningshandleiding

1 Veiligheidsinstructies. 2 Constructie apparaat. 3 Functie. Radiografische opbouw actor schakelaar Art. nr. : FA10EB. Bedieningshandleiding Art. nr. : FA10EB Bedenngshandledng 1 Velghedsnstructes De nbuw en mntage van elektrsche apparaten mag alleen dr een elektrmnteur wrden utgeverd. Ernstg letsel, brand f materële schade mgeljk. Handledng

Nadere informatie

Relatiegeschenk. Design en Maatschappij. ontwerpen

Relatiegeschenk. Design en Maatschappij. ontwerpen Relatiegeschenk Design en Maatschappij ntwerpen STAP 1 Wat is de pdracht? Ontwerp vr een winkel f bedrijf bij ju in de buurt een relatiegeschenk. Een relatiegeschenk geef je aan juw klanten m ze aan juw

Nadere informatie

1 Gedeelde differenties

1 Gedeelde differenties Inhoudsopgave Gedeelde dfferentes Verband met de nterpolerende veelterm 2 Een explcete formule 2 3 Verband met afgeleden 3 4 Verband met de nterpolerende veelterm van Newton 4 5 Productformule (formule

Nadere informatie

Digital Image Processing

Digital Image Processing Dgtal Image Processng 3 November 006 Dr. r. Aleksandra Pzurca Prof. Dr. Ir. Wlfred Phlps Aleksandra.Pzurca @teln.ugent.be Tel: 09/64.3415 UNIVERSITEIT GENT Telecommuncate en Informateverwerkng Spatale

Nadere informatie

Applicatieportfoliomanagement

Applicatieportfoliomanagement governance Applcateportfolomanagement Governance zet applcatebeheer op scherp Nu applcates steeds nauwer verweven zjn met bedrjfsprocessen, s een gestructureerde aanpak van het applcatebeheer noodzakeljk,

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv 8 Hoofdstuk 8 - Complexe funtes ladzjde 7 a,. O α β γ en α β γ zjn elkaars spegeleeld n de. a a z = ( + ) = + en a z = ( + ) ( + )= + + + = ( ) + ( + ) arg( a) = tan tan, ; = = 0 arg( z ) ; = 0 arg( z

Nadere informatie

Meeneemset Herkansing Deterrninanten-3:Fysische Factoren dd

Meeneemset Herkansing Deterrninanten-3:Fysische Factoren dd ~ Meeneemset Herkansng Deterrnnanten-3:Fyssche Factoren dd. 23-07-2009... Vraag 1. Statca Roland doel aan capoera Capoera l

Nadere informatie

Voorbeeldvragen Methodiek NEN 2767

Voorbeeldvragen Methodiek NEN 2767 Nb. Per vraag kunnen er meerdere gede antwrden zijn 1. Welke van de nderstaande bewering is juist? NEN 2767 is een: methdiek vr de bepaling van achterstallig nderhud bjectieve methdiek vr de bepaling van

Nadere informatie

Heerhugowaard Stad van kansen

Heerhugowaard Stad van kansen Heerhugowaard Stad van kansen Bestuursdenst I adves aan Burgemeester en Wethouders Reg.nr: BW 13-0415 Sector/afd.: SO/OV Portefeullehouder: S. Bnnendjk Casenr.: Cbb130383 Steller/tst.: E. Brujns Agenda:

Nadere informatie

De pijl van de tijd. Joris Messelink juli Samenvatting. Bachelorproject

De pijl van de tijd. Joris Messelink juli Samenvatting. Bachelorproject De pjl van de tjd Jors Messelnk 5873436 jors.messelnk@student.uva.nl 21 jul 2012 Samenvattng In dt artkel worden de thermodynamsche en de kosmologsche pjl van de tjd besproken. Eerst worden de klasseke

Nadere informatie

*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen*

*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen* *** Enquête *** Inleidend Als student van de Universiteit Twente de ik in het kader van mijn masterstudie Public Safety een (klik hier vr definitie) afstudeerscriptie ver de huidige elektrnische verbindingen*

Nadere informatie

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke

Nadere informatie

Verbanden 3. Doelgroep Verbanden 3. Omschrijving Verbanden 3

Verbanden 3. Doelgroep Verbanden 3. Omschrijving Verbanden 3 Verbanden 3 Verbanden 3 besteedt aandacht aan het pstellen van tabellen, frmules en grafieken. Er zijn k uitbreidingen van de subdmeinen statistiek en rijen en reeksen. Delgrep Verbanden 3 Verbanden 3

Nadere informatie

Uitwerkingen tentamen Statistiek 2 voor TeMa Maandag 08-03-2004.

Uitwerkingen tentamen Statistiek 2 voor TeMa Maandag 08-03-2004. Utwerkngen tentamen Statstek voor TeMa Maandag 8-3-4. Opgave a. Model: Y = β + β* x+ ε met ε ~ Nd(, σ ) Y s het energeverbruk, x s de omgevngstemperatuur.. Volgens het scatterplot n de bjlage ljkt er sprake

Nadere informatie

'--AANCIBR. e * 'fl. KWrnmm. - AsV'": '' ; KMBI INHOUD: Uitgangstransformatoren voor l.f. versterkers. Smoorspoelen met gelijkstroommagnetisatie.

'--AANCIBR. e * 'fl. KWrnmm. - AsV': '' ; KMBI INHOUD: Uitgangstransformatoren voor l.f. versterkers. Smoorspoelen met gelijkstroommagnetisatie. '--AANCBR ; KMB KWrnmm ; - AsV'": '' jt e * 'fl.. NHOUD: Utgangstransformatoren voor l.f. versterkers Smoorspoelen met geljkstroommagnetsate. De opname van Geludflm.. Vereengngsneuws. J -* 1 OMA&NAAl '&.1

Nadere informatie

lus+ De klachtencommissie en de rol van de vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen

lus+ De klachtencommissie en de rol van de vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen De klachtencommsse en de rol van de vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen Op het moment dat emand te maken krjgt met ongewenst gedrag zjn er verschllende mogeljkheden om dat ongewenst gedrag te stoppen.

Nadere informatie

Onderhoudsrichtlijnen

Onderhoudsrichtlijnen 1JB11OO1.",J~J1J1.' SA NT-GOSA N GLASS COMFORT Onderhoudsrchtljnen Profcat _--t*- WAT U heeft een beglazng gekozen van San-Goban. S DUBBELE BEGLAZNG? Dubbele beglazng SGGCLMALT / SGGCLMAPLUSbestaat ut

Nadere informatie

VWO-I CENTRALE EXAMENCOMMISSIE VASTSTELLING OPGAVEN CORRECTIEVOORSCHRIFT. Bij het examen: NATUURKUNDE VWO 1986-I. 2 Scoringsvoorschrift

VWO-I CENTRALE EXAMENCOMMISSIE VASTSTELLING OPGAVEN CORRECTIEVOORSCHRIFT. Bij het examen: NATUURKUNDE VWO 1986-I. 2 Scoringsvoorschrift CENTRALE EXAMENCOMMISSIE VASTSTELLING OPGAVEN VWO-I CORRECTIEVOORSCHRIFT Bij het examen: NATUURKUNDE VWO 986-I Inhud: Algemene regels Scringsvrschrift. Scringsregels. Crrectiemdel A 4 - - De Centrale E~amencmrnissie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1983-1984 17497 Herzenng Onderwjs Salarsstructuur (HOS-nta) Nr. 4 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS EN WETENSCHAPPEN De vregere stukken zjn gedrukt n Aan

Nadere informatie

VERSLAG PRACTICUM 6 Pattern Recognition. PCA

VERSLAG PRACTICUM 6 Pattern Recognition. PCA VERSLAG PRACTICUM 6 Pattern Recgnitin. PCA Niclaas Heyning 0152447 Sjerd kerkstra 0445061 Inleiding Bij deze pdracht is het de bedeling de werking van Principal Cmpnent Analyse (PCA) te bestuderen. Er

Nadere informatie

James Boswell Examen Scheikunde Havo

James Boswell Examen Scheikunde Havo Datum: Tijd: 10:00-13:00 Aantal pgaven: 5 Aantal subvragen: 25 Ttaal aantal punten: 81 James Bswell Examen Scheikunde Hav Zet uw naam p alle blaadjes die u inlevert. Laat bij iedere pgave dr middel van

Nadere informatie

Analyse Besluit Emissiearme Huisvesting en de Peel

Analyse Besluit Emissiearme Huisvesting en de Peel Besluit Emissiearme Huisvesting en de Peel Analyse Besluit Emissiearme Huisvesting en de Peel Datum 4 juli 2018 Status Auteurs Definitief Liesbeth Maltha-Nix en Mark Wilmt Analyses ter nadere nderbuwing

Nadere informatie

Uitwerkingen van het voorbeeld geïntegreerd eindtentamen Elektronische Schakelingen van 13 juni 2000

Uitwerkingen van het voorbeeld geïntegreerd eindtentamen Elektronische Schakelingen van 13 juni 2000 twerkngen van het vrbeeld geïntegreerd endtentamen Elektrnsche Schakelngen van un Antwrd : Belangrke gegevens b deze vraag:. Banddrlaatflter. Het flter s passef. Spannngsverdracht 4. Frequente: 6 MHz 5.

Nadere informatie

Yield Management & Short Selling

Yield Management & Short Selling Yeld Management & Short Sellng M.J. Soomer B.W.I. Werkstuk Begeleder : dr. G. M. Koole Maart 00 Vrje Unverstet Facultet der Exacte Wetenschappen Dvse Wskunde en Informatca Studerchtng Bedrjfswskunde &

Nadere informatie