Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent voltijd. Hogeschool Saxion Next

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent voltijd Hogeschool Saxion Next

2 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent voltijd CROHO nr Hogeschool Saxion Next Hobéon Certificering BV 30 mei 2008 Auditteam: W.L.M. Blomen Prof. dr. J.G.A. Bazelmans M. Verbruggen L. Borghuis Mr. Q.J. Bunschoten

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Karakteristiek van de opleiding Visitatierapport Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 20 februari BEVINDINGEN EN BEOORDELING 8 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 8 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 8 Facet 1.2. Niveau Bachelor 12 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 14 Onderwerp 2: Programma 16 Facet 2.1. Eisen HBO 16 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 19 Facet 2.3. Samenhang Programma 21 Facet 2.4. Studielast 24 Facet 2.5. Instroom 26 Facet 2.6. Duur 28 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 29 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 31 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 35 Facet 3.1. Eisen HBO 35 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel 37 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel 38 Onderwerp 4: Voorzieningen Facet 4.1. Materiële Voorzieningen Facet 4.2. Studiebegeleiding 41 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 43 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 43 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 46 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld 47 Onderwerp 6: Resultaten 49 Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent voltijd Integraal oordeel/advies aan NVAO 54 Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma visitatie 20 februari 2008

4 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bachelor opleiding Bereik van de beoordeling De Hogeschool Saxion Next, verzorgt de HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, voltijd. Het onderhavige rapport heeft betrekking op Archeologisch Onderzoeksassistent, voltijd De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door het Kwaliteitsrapport van de opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, voltijd Karakteristiek van de opleiding De opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent is een niet bekostigde opleiding die wordt aangeboden door Hogeschool Saxion Next. Hogeschool Saxion Next legt zich toe op het aanbieden van opleidingen binnen het hoger onderwijs die een specifieke niche in de markt bedienen. De opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent is 2 jaar geleden gestart op basis van een reeds bestaande licentie die per 2008 hernieuwd moet worden. Doel van de opleiding is dat de afgestudeerde in alle opzichten kan functioneren als de rechterhand van de projectarcheoloog. De archeologisch onderzoeksassistent vervult als veldtechnicus+ een belangrijke rol bij het archeologisch onderzoek De werkzaamheden van de archeologische veldtechnicus/onderzoeksassistent vinden plaats binnen de nationaal geldende kwaliteitskaders zoals die zijn vastgelegd in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA). In dit kwaliteitsstelsel is het vakmanschap van de bij archeologisch onderzoek betrokken actoren van groot belang. Bij het opstarten is gebruik gemaakt van expertise vanuit Saxion en onderzoeks- en adviesbureau BAAC bv, één van de grootste partijen op het gebied van archeologisch en cultuurhistorisch onderzoek. De opleiding is duidelijk in een niche gepositioneerd, er is geen andere opleiding op het vlak van archeologie op HBO-niveau in Nederland. Er zijn inmiddels contacten gelegd met universitaire opleidingen archeologie die serieuze interesse in samenwerking hebben. Verder zijn er goede contacten met bedrijven en archeologische diensten in de regio. De lokatie van de historische stad Deventer biedt veel mogelijkheden De opleiding is in 2006 gestart met een eerste cohort van 11 studenten. In 2007 zijn 33 studenten ingestroomd. Het onderwijs wordt verzorgd door 21 docenten Na een analyse van de beroepspraktijk heeft het opleidingsteam gekozen om de drieslag Voorbereiding, Uitvoering en Uitwerking/afronding te hanteren, waarin het archeologisch proces in de praktijk goed te onderscheiden is. Het zijn fasen met eigen kenmerkende taken, waarvoor samenhangende kennis en vaardigheden nodig zijn. De Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA)-protocollen zijn langs deze lijnen opgebouwd. De opleiding kiest de onderwijsleervormen die specifiek passen bij de eindkwalificaties. Het onderwijsmodel dat is gebaseerd op de fasering van het opgravingsproces draagt hier aan bij. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 1

5 De opleiding kent een docententeam dat goede contacten met het werkveld onderhoudt. De docenten geven zelf aan dat de combinatie van doceren en werken in de praktijk stimulerend werkt voor beide kanten. De opleiding kan gebruik maken van de voorzieningen van het gemeentelijk vondstendepot van de Archeologische Dienst van de Gemeente Deventer. Dit depot bevindt zich op loopafstand van de hogeschool en biedt prima mogelijkheden om de studenten praktijkervaring te laten opdoen. Ook is er met de Archeologische Dienst van de Gemeente Deventer een samenwerking om gezamenlijk opgravingen te verrichten. De opgravingen van de dienst worden gebruikt als openlucht leslokaal. De opleiding kan beschikken over twee locaties met verschillende bodemkundige en terreinomstandigheden waar veldpractica gegeven kunnen worden In het jaarverslag worden conclusies getrokken aan de hand van de realisatie van het voorafgaande jaarplan en de evaluaties die in het studiejaar zijn gehouden. Het jaarplan is opgebouwd langs de lijn van het kwaliteitskader voor een bacheloropleiding en is geconcretiseerd ten aanzien van de actoren en de datum waarop de acties gereed moeten zijn. De doelstellingen zijn niet altijd specifiek geformuleerd. Terwijl de opleiding nog in de opbouwfase verkeert, pakt zij de kwaliteitzorg structureel aan. De opleiding formuleert concrete verbeterpunten in haar jaarverslag. Zo worden bijvoorbeeld op basis van de evaluaties over en onder het personeel nu leden van de examencommissie geschoold ten aanzien van het toetsbeleid door de Universiteit Twente. Op basis van de evaluatie van de stages krijgen de studenten nu vooraf de theoretische kennis onderwezen die in de stage aan de orde komt. De opleiding stelt voldoende middelen ter beschikking om de uitvoering van verbetermaatregelen mogelijk te maken Uitdaging voor de opleiding is in de komende jaren om bij groeiende studentenaantallen de kracht van de kleinschaligheid te behouden. De positionering van de opleiding kan verder versterkt worden. De bekendheid van de opleiding in het veld kan verder versterkt worden. Mogelijkheden voor deeltijdonderwijs voor post-experience studenten zouden naar de mening van het auditteam serieus onderzocht kunnen worden Visitatierapport De opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent is nog niet eerder gevisiteerd. Er is daarom geen voorgaand visitatierapport beschikbaar. De opleiding heeft voor zover bekend bij het auditteam geen interne audit gehouden. Het auditteam heeft daarom niet kunnen beschikken over de uitkomsten van een eventueel gehouden interne audit Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, voltijd is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Voorafgaand aan het accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de opleiding voorbereid op de audit door een inhoudelijke toelichting te geven op het NVAO-Accreditatiekader. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 2

6 Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleidingen geldt het volgende: De opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent is een nieuw ontwikkelde opleiding. Voor deze opleiding is nog geen landelijk vastgesteld beroepsprofiel beschikbaar. Het beroepsprofiel is door de opleiding zelf in samenspraak met professionals uit het beroepenveld opgesteld. De opleiding heeft haar visie op de opleiding vastgelegd in de Visie op het beroepsprofiel. De opleiding leidt op tot het beroep dat bekend staat als Veldtechnicus waarvan de activiteiten zijn beschreven in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA), maar dan aangevuld met taken op het gebied van projectmanagement en onderzoeksondersteuning. Doel van de opleiding is dat de afgestudeerde in alle opzichten kan functioneren als de rechterhand van de projectarcheoloog. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent op HBO-niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door Saxion Next aangeleverde schriftelijke informatie: Kwaliteitsrapport KR; Studiegids; Onderwijs- en Examen Reglement OER; Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - strategische keuzen en de positie in de markt, - interne organisatie, - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, - ontwikkelingen in het beroepenveld, - beroeps- en opleidingsprofielen, - (validatie) eindkwalificaties, - curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, - werkvormen, - toetsing en beoordeling, - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, - internationalisering, - instroombeleid, - studiebegeleiding, - onderwijsrendement. Op basis van de door Hogeschool Saxion Next aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de betreffende opleiding(-en) op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 3

7 Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten meerdere externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van Archeologie, één student, één lead auditor, één auditor onderwijs vanuit Hobéon Certificering tevens secretaris. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. Het auditteam heeft ook het vondstendepot van de Gemeentelijke Archeologische Dienst van de Gemeente Deventer bezocht dat door de opleiding als onderwijslocatie wordt gebruikt. De additionele, tijdens de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzichten van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding(en) overleg voeren; verslagen van die bijeenkomsten met het werkveld; overzicht CV s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modules, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; stageverslagen en -beoordelingen; de beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. 1 Visitatie heeft op 20 februari 2008 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 4

8 Beslisregels Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp ten minste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige ten minste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 2 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord. 2 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 ECTS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 5

9 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden: Secretaris en onderwijs auditor: W.L.M. Blomen Prof. dr. J.G.A. Bazelmans Drs. M. Verbruggen L. Borghuis Mr. Q.J. Bunschoten Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De heer Blomen, de lead auditor, heeft inmiddels een groot aantal audits in het kader van accreditatie geleid binnen verschillende domeinen. De werkveld- en vakdeskundigen prof. dr. J.G.A. Bazelmans en drs. M. Verbruggen hebben zich in hun beoordeling vooral gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. De heren Bazelmans en Verbruggen hebben op grond van hun ervaring en positie in het werkveld een goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het werkveld gesteld worden aan archeologisch onderzoeksassistenten op HBO-niveau. De heer Bazelmans is hoofd van de sector Kennis Erfgoed van de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten. Hiernaast is hij bijzonder hoogleraar Archeologische Monumentenzorg aan de Vrije Universiteit, Amsterdam. De heer Bazelmans is al sinds de jaren zeventig actief binnen de Nederlandse archeologie. Hij nam deel aan een groot aantal opgravingen. De heer Verbruggen is sinds 1998 directeur van RAAP Archeologisch Adviesbureau. Daarvoor was hij projectleider Prehistorie bij het project Betuweroute en docent aardwetenschappen aan de Vrije Universiteit, Amsterdam en de Rijksuniversiteit Leiden. De heer Verbruggen is een van de kerndocenten van de postdoctorale opleiding Management van Archeologische Projecten, verder is hij een van de auteurs van de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie. Mevrouw L. Borghuis is 4 e jaar student aan de HBO-opleiding Museologie aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. De deskundige onderwijs de heer mr. Q.J. Bunschoten heeft zich vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. De heer Bunschoten heeft in zijn vorige functies als opleidingsmanager en bestuurssecretaris en binnen zijn huidige functie als zelfstandig gevestigd projectmanager en auditor binnen het hoger onderwijs een aanmerkelijke ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBOopleidingen gesteld worden. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding(en): management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 6

10 Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II Programma visitatie 20 februari 2008 Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 7

11 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen De opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent is een nieuw ontwikkelde opleiding. Voor deze opleiding is nog geen landelijk vastgesteld beroepsprofiel beschikbaar. Het beroepsprofiel is door de opleiding zelf in samenspraak met professionals uit het beroepenveld opgesteld. De opleiding heeft haar visie op de opleiding vastgelegd in de Visie op het beroepsprofiel. De opleiding leidt op tot het beroep dat bekend staat als Veldtechnicus zoals beschreven in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA), maar dan aangevuld met taken op het gebied van projectmanagement en onderzoeksondersteuning. Doel van de opleiding is dat de afgestudeerde in alle opzichten kan functioneren als de rechterhand van de projectarcheoloog De opleiding stelt dat er behoefte is aan HBO-archeologen, omdat voor het werk dat er ligt een academische opleiding lang niet altijd nodig is, maar vooral omdat er in aanvulling op academici behoefte is aan personeel met de meer praktische oriëntatie van een HBO-professional. Deze behoefte hangt samen met de verplichting die bodemeigenaren in toenemende mate hebben om bij elke verstoring in de bodem archeologisch onderzoek te doen. De hoofddoelstelling van de opleiding is het opleiden van studenten die na hun opleiding voor 100% voldoen aan de eisen van een breed inzetbare HBO er en meer specifiek die van de veldtechnicus zoals beschreven in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA). De werkzaamheden van de archeologische veldtechnicus/onderzoeksassistent vinden plaats binnen de nationaal geldende kwaliteitskaders zoals die zijn vastgelegd in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA). In dit kwaliteitsstelsel is het vakmanschap van de bij archeologisch onderzoek betrokken actoren van groot belang. Archeologisch veldonderzoek kan over het algemeen slechts eenmaal worden uitgevoerd en voor archeologisch veldonderzoek geldt: onderzoeken is vernietigen De opleiding heeft de visie en het beroepsprofiel besproken met de Raad van Advies en met individuele personen uit het landelijke en regionale beroepsveld. Verder heeft de opleiding gesproken met het Centraal College van Deskundigen Archeologie van de SIKB (Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer) over de KNA m.b.t. de bevoegdheden van de veldtechnicus. In 2006 heeft overleg plaats gevonden met de Fachhochschule Berlin, wat erin heeft geresulteerd dat in de komende jaren gewerkt zal worden aan wederzijdse afstemming van het curriculum. Hiermee willen de hogescholen bereiken dat in de toekomst Duitse afgestudeerden in Nederland zouden kunnen werken en omgekeerd. Het auditteam heeft kennis genomen van het door de opleiding opgestelde beroepsprofiel en de Visie op het beroepsprofiel en is van mening dat deze in samenspraak met professionals uit het werkveld zijn opgesteld. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 8

12 Met het Centraal College van Deskundigen Archeologie van de SIKB (Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer) en de Fortbildungs- Prüfungs-ordnung für den Beruf / Verband der Landesarchäologen in der Bundesrepublik Deutschland e.v. is de opleiding nog in overleg over de validatie van de eindkwalificaties. Het overleg met de SIKB heeft erin geresulteerd dat als studenten naar het oordeel van het Centraal College zo opgeleid worden dat zij voldoen aan de kritische eisen die in de KNA zijn geformuleerd voor een veldtechnicus, dan zal in de KNA worden opgenomen dat de bachelor Archeologisch Onderzoeksassistent kwalificeert voor de rol van Veldtechnicus. Het auditteam heeft kennis genomen van de stappen die de opleiding neemt om de opleiding ook extern te valideren en is van mening dat dit bijdraagt aan de validering van het beroepsprofiel van de opleiding De opleiding heeft de competenties beschreven in het document Competenties Archeologisch Onderzoeksassistent De opleiding kenmerkt zich in een drietal kernwoorden: Praktijkgericht, Zakelijk, Specialisatie. De competenties zijn verdeeld in de categorieën: Algemeen Voorbereiden onderzoek Uitvoeren onderzoek Uitwerken onderzoek Additionele vaardigheden De opleiding baseert zich bij het vormgeven van de opleiding op het profiel van de Veldtechnicus zoals dat is opgenomen in het KNA-kwaliteitskader. De opleiding is erop gericht dat de afgestudeerde tenminste alle taken kan vervullen die in het kwaliteitskader worden genoemd als de verantwoordelijkheid van de veldtechnicus. In het jaarverslag heeft de opleiding een overzicht opgenomen van de gewenste kwalificaties, registraties en bevoegdheden waarover de afgestudeerden beschikken. In dit overzicht is de stand van zaken ten aanzien van dit onderwerp opgenomen. In de verbeterpunten is opgenomen dat de opleiding bij het SIKB ook de rechterhand functie gaat bespreken. De opleiding wil ook ten aanzien van ECDL (The European Computer Driving Licence) de bevoegdheid tot het verlenen van een certificaat verkrijgen. Op basis van de documentatie heeft het auditteam kunnen vaststellen dat de eindkwalificaties werkvelddekkend zijn Alle opleidingen die vallen onder de verantwoordelijkheid van Hogeschool Saxion Next hebben een eigen Beroepenveldcommissie, die bestaat uit minimaal drie leden en minimaal drie maal per studiejaar bijeenkomt. Met deze commissie wordt op operationeel niveau o.a. gesproken over de eindkwalificaties, de aansluiting bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden, de mate waarin ze voldoen aan de eisen die het beroepenveld stelt aan het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in het specifieke beroep of spectrum van beroepen en de ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan, die nopen tot veranderingen. De Beroepenveldcommissie adviseert over verbeteringen. Daarnaast kent elke opleiding een Raad van Advies, die één maal per jaar met de opleiding op strategisch niveau spreekt over de doelstellingen, de positionering van de opleiding en nieuwe ontwikkelingen in het veld. Om de relatie met het beroepenveld te borgen heeft de opleiding in 2006 een Raad van Advies ingesteld bestaande uit drie personen. De Raad is in 2006 drie maal bijeen geweest en heeft onder andere gesproken over: het curriculum van de opleiding, internationale contacten, stages, stagebeleid, subsidies, aansluiting bij de Nederlandse universiteiten, het beroepsprofiel, buitenlandse profielen en opleidingen, gebruikte literatuur in de opleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 9

13 Het auditteam heeft kennis genomen van de verslagen van de bijeenkomsten van de Raad van Advies en constateert dat met de Raad is gesproken over het beroepsprofiel en het curriculum. De Raad is samengesteld uit relevante vertegenwoordigers uit de sector. De Raad van Advies is samengesteld uit drs. Roel Brandt, bureau Brandt Raadgevend archeologen, dr. Bert Groenewoudt, senior onderzoeker RACM (Rijksdienst voor archeologie, cultuurlandschap en monumenten) en drs. Dorien Scheerhout, voormalig voorzitter SNA (nu Erfgoed Nederland). De volgende personen hebben zitting in de beroepenveldcommissie: drs. Michiel Bartels - gemeentearcheoloog Deventer, drs. Willem Beex - archeoloog, eigenaar van een bedrijf gespecialiseerd in ict toepassingen, drs. Jos Deeben - hoofd archeologisch erfgoed bij RACM (Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten), drs. Adam Haarhuis- hoofd van de vestiging Oost Nederland van RAAP Archeologisch Adviesbureau. De beroepenveldcommissie heeft zich vooral met de praktijkcomponent van de opleiding zoals de stages en de veldpractica bezig gehouden. In het jaarverslag doet de opleiding verslag wat zij heeft gedaan met de suggesties van de beroepenveldcommissie. Het auditteam heeft kennis genomen van de samenstelling en de gespreksonderwerpen van de Raad van Advies en de Beroepenveldcommissie. Het auditteam is van mening dat deze organen zijn samengesteld uit voor het beroepenveld relevante personen. Het auditteam heeft kunnen vast stellen dat Raad van Advies en Beroepenveldcommissie nauw zijn betrokken bij het opstellen en de validering van de eindkwalificaties. De opleiding beschrijft in haar jaarverslag wat de staat van ontwikkeling is van de belangrijkste opleidingsdocumenten en heeft daarin ook de cyclus vastgelegd wanneer deze documenten moeten worden herzien Het auditteam heeft zich ook verdiept in de marktpositie van de opleiding. Er is behoefte aan meer diversiteit in archeologisch opgeleiden, dan waar met academici in kan worden voorzien. In het KNAkwaliteitskader zijn naast de projectarcheoloog die master archeologie moet zijn rollen opgenomen voor Veldtechnicus en Archeologisch specialist. Zij hoeven geen master archeologie te zijn. Opleidingen specifiek voor Veldtechnicus en Archeologisch specialist zijn er nu niet. De opleiding sluit aan bij de praktijk in Duitsland, die anders is dan de situatie in Nederland, en waar altijd al verschillende typen archeoloog hebben bestaan. Onder aankomende studenten is behoefte aan een HBO-opleiding Archeologie, bij vooral mensen die interesse hebben in het vakgebied, maar die niet de intellectuele capaciteiten of theoretische belangstelling hebben die nodig is voor een academische opleiding. Ook zijn er mogelijkheden voor niet academisch geschoolden die nu al werkzaam zijn in de archeologische praktijk. Op grond van EVC zouden zij naar de mening van het auditteam voor een verkort traject in aanmerking kunnen komen. Er zijn nog geen afgestudeerden van de opleiding. De daadwerkelijke omvang van de markt heeft het auditteam niet kunnen vast stellen. De instroom vertoont een stijgende lijn: 11 studenten in 2006 en 33 studenten in De opleiding heeft een uitwisselingscontract afgesloten met FHTW Berlin University of Applied Sciences. De opleiding heeft de vakken Duits en Engels aan het curriculum toegevoegd. Het auditteam constateert dat de internationale oriëntatie nog volop in ontwikkeling is. Gezien de recente start van de opleiding acht het auditteam dit reëel. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 10

14 Oordeel: Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Het door de opleiding opgestelde beroepsprofiel en de Visie op het beroepsprofiel zijn in samenspraak met professionals uit het werkveld opgesteld. Op basis van de documentatie heeft het auditteam kunnen vaststellen dat de eindkwalificaties werkvelddekkend zijn. De Raad van Advies en de Beroepenveldcommissie zijn samengesteld uit voor het beroepenveld relevante personen. De Raad van Advies en Beroepenveldcommissie nauw zijn betrokken bij het opstellen en de validering van de eindkwalificaties. De opleiding beschrijft in haar jaarverslag wat de staat van ontwikkeling is van de belangrijkste opleidingsdocumenten en heeft daarin ook de cyclus vastgelegd wanneer deze documenten moeten worden herzien. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 11

15 Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet Niveau Bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Dagelijks worden er in Nederland tientallen archeologische onderzoeken uitgevoerd. Een archeoloog, afgestudeerd aan een universiteit, heeft daarbij de inhoudelijke eindverantwoordelijkheid. Daarnaast zijn er echter nog veel mensen met een andere achtergrond betrokken bij een archeologisch onderzoek. Tot voor kort bestonden er in Nederland alleen universitaire opleidingen archeologie. MBO- of HBO-opleidingen op archeologisch vlak waren er nog niet. Niettemin zijn er bij een archeologisch onderzoek genoeg taken en rollen die uitstekend passen bij het profiel van een HBO-opgeleide. De opleiding valt onder het Hoger Beroepsonderwijs. Afgestudeerden moeten op HBO-niveau kunnen presteren. Binnen het werkveld van de Archeologie bestaat geen verwante MBO-opleiding. De opleiding heeft inmiddels afspraken kunnen maken met de universitaire opleiding Archeologie van de Universiteit Leiden over doorstroom vanuit de bacheloropleiding Archeologisch Onderzoeksassistent naar de Masteropleiding. Studenten moeten dan de zogenaamde doorstroomminor met succes hebben afgerond. De opleiding heeft de opleidingscompetenties op een zodanige wijze heeft beschreven dat het beroepsprofiel duidelijk herkenbaar is. De concrete uitwerking van het bachelorniveau zoals vastgelegd in de Dublin Descriptoren vindt plaats door per competentie de Dublin Descriptoren te -gebruiken als niveauindicatie. In de beschrijving van de opleidingsspecifieke competenties is per competentie een beschrijving opgenomen op welke wijze deze competentie bijdraagt aan de Dublin Descriptoren. In het document Eindkwalificaties opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent heeft de opleiding de elf specifieke opleidingscompetenties voor de opleiding puntsgewijs opgesomd, waarbij beschreven is tot op welk niveau de student de competentie moet beheersen na het afstuderen. De opleidingscompetenties zijn de meetlat voor het afstuderen: de opleiding zal, voordat de student aan het laatste jaar begint, het afstudeerplan naast de opleidingscompetenties leggen en beoordelen in hoeverre bij het afstuderen zal worden voldaan aan de eindkwalificaties van de opleiding. De opleiding Archeologisch onderzoeksassistent kent de volgende opleidingscompetenties: 1. Beheersen van archeologische onderzoeksprotocollen (KNA) 2. Bouwhistorisch onderzoek 3. Digitale informatieverwerving en -opslag 4. Periodekennis en materiaalkennis 5. Methoden en technieken archeologisch veldwerk 6. Veldtechniek en logistiek 7. Rapporteren en communiceren 8. Onderzoeken 9. Beleid en wet- en regelgeving 10. Ondernemend organiseren 11. Geïntegreerde toepassing en zelfontwikkeling De dimensies van de Dublin Descriptoren Kennis en inzicht, Toepassen Kennis en inzicht, Oordeelsvorming, Communicatie, Leervaardigheden worden bij iedere opleidingscompetentie behandeld. De opleiding maakt per opleidingscompetentie inzichtelijk hoe de dimensies van de Dublin Descriptoren zijn uitgewerkt. In het document Eindkwalificaties opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent zijn de opleidingscompetenties zodanig omschreven dat studenten, docenten en werkveld inzicht hebben wat de studenten aan het eind van de opleiding moeten beheersen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 12

16 De opleiding heeft als verbeterpunt opgenomen dat docenten bij de intake en middels de format voor de modulewijzer vertrouwd raken met het beroepsprofiel, de algemene HBO-kwalificaties en de relatie daarvan met het door hen verzorgde onderwijs. Het auditteam heeft tijdens de gesprekken met docenten kunnen vaststellen dat de onderwijsontwikkeling plaats vindt binnen het daarvoor opgestelde format en dat de docenten zich duidelijk bewust zijn van de HBO-kwalificaties. Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding geanalyseerd om te bepalen of deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor zoals weergegeven in de zogeheten Dublin Descriptoren. Het auditteam heeft kennis genomen van de uitwerking per opleidingscompetentie van de dimensies van de vijf Dublin Descriptoren. Het auditteam is van mening dat beschrijving van de respectieve eindkwalificaties in samenhang met de uitwerking van de vijf Dublin Descriptoren per opleidingscompetentie aansluit bij de internationaal geaccepteerde kwalificaties van de Bachelor. Oordeel: Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De opleiding heeft de opleidingscompetenties op een zodanige wijze beschreven dat het beroepsprofiel duidelijk herkenbaar is. De concrete uitwerking van het bachelorniveau zoals vastgelegd in de Dublin Descriptoren vindt plaats door per competentie de Dublin Descriptoren te -gebruiken als niveauindicatie. Met Universiteit Leiden zijn afspraken gemaakt over doorstroom naar de masteropleiding Archeologie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 13

17 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds Hoger Onderwijs Zoals al beschreven onder 1.2 zijn de opleidingscompetenties een concretisering van het bachelor niveau zoals vastgelegd in de Dublin Descriptoren. De wijze waarop de Dublin Descriptoren terugkomen in de opleidingscompetenties is vastgelegd in het document Eindkwalificaties opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent. De opleiding heeft de opleidingscompetenties op een zodanige wijze beschreven dat het beroepsprofiel duidelijk herkenbaar is. De concrete uitwerking van het bachelorniveau zoals vastgelegd in de Dublin Descriptoren vindt plaats door per competentie de Dublin Descriptoren te gebruiken als niveauindicatie. In de beschrijving van de opleidingsspecifieke competenties is per competentie een beschrijving opgenomen op welke wijze deze competentie bijdraagt aan de Dublin Descriptoren Beroepsonderwijs De opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent is een nieuw ontwikkelde opleiding. Voor deze opleiding is nog geen landelijk vastgesteld beroepsprofiel beschikbaar. Het beroepsprofiel is door de opleiding zelf in samenspraak met professionals uit het beroepenveld opgesteld. De opleiding heeft haar visie op de opleiding vastgelegd in de Visie op het beroepsprofiel. De Visie op het beroepsprofiel is besproken met de Opleidingscommissie en docenten. Het beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zijn besproken met de Raad van Advies. Versie 1.0 zal in het voorjaar 2008 worden gevalideerd in vergaderingen van de Raad van Advies en de Opleidingscommissie. Het auditteam is van mening dat de opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent een beroepsopleiding is Voor het overige blijkt de Oriëntatie HBO ook uit het programma van de opleiding. Zie daarvoor de bevindingen onder facet 2.1. Oordeel: Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De opleiding heeft de opleidingscompetenties op een zodanige wijze beschreven dat het beroepsprofiel duidelijk herkenbaar is. De concrete uitwerking van het bachelorniveau zoals vastgelegd in de Dublin Descriptoren vindt plaats door per competentie de Dublin Descriptoren te -gebruiken als niveauindicatie. Het beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zijn in samenspraak met professionals uit het werkveld opgesteld en sluiten aan bij de eisen die door vakgenoten en beroepspraktijk worden gesteld aan het betreffende domein. De stageverlenende organisaties geven in hun evaluaties van de stages aan dat de studenten van de opleiding goed inzetbaar zijn en dat zij afgestudeerden in de toekomst graag in dienst willen nemen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 14

18 SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp Doelstellingen Opleiding voor de opleiding als voldoende. Het door de opleiding opgestelde beroepsprofiel en de Visie op het beroepsprofiel zijn in samenspraak met professionals uit het werkveld opgesteld. Op basis van de documentatie heeft het auditteam kunnen vaststellen dat de eindkwalificaties werkvelddekkend zijn. De Raad van Advies en de Beroepenveldcommissie zijn samengesteld uit voor het beroepenveld relevante personen. De Raad van Advies en Beroepenveldcommissie nauw zijn betrokken bij het opstellen en de validering van de eindkwalificaties. De opleiding beschrijft in haar jaarverslag wat de staat van ontwikkeling is van de belangrijkste opleidingsdocumenten en heeft daarin ook de cyclus vastgelegd wanneer deze documenten moeten worden herzien. De opleiding heeft de opleidingscompetenties op een zodanige wijze beschreven dat het beroepsprofiel duidelijk herkenbaar is. De concrete uitwerking van het bachelorniveau zoals vastgelegd in de Dublin Descriptoren vindt plaats door per competentie de Dublin Descriptoren te -gebruiken als niveauindicatie. Met Universiteit Leiden zijn afspraken gemaakt over doorstroom naar de masteropleiding Archeologie. De stageverlenende organisaties geven in hun evaluaties van de stages aan dat de studenten van de opleiding goed inzetbaar zijn en dat zij afgestudeerden in de toekomst graag in dienst willen gaan nemen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 15

19 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen HBO; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet Eisen HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen In de studiegids heeft de opleiding het didactisch concept opgenomen. Hierin is samengevat op welke wijze de kennisontwikkeling in de modules plaats vindt. Het didactisch model geeft informatie over de kennis en de vaardigheden die de studenten moeten verwerven. Het concept geeft tevens de uitgangspunten weer over de wijze waarop de kennisontwikkeling plaats vindt. Er is sprake van een sterke verwevenheid van de opleiding met de archeologische beroepspraktijk. Het auditteam heeft tijdens het bezoek kennis genomen van de gebruikte vakliteratuur en is van mening dat deze actueel, relevant voor het werkveld en minstens van HBO-niveau is. Het studiemateriaal is relevant en actueel. De opleiding werkt samen met de Archeologische Dienst van de Gemeente Deventer en kan hierdoor gebruik maken van de bijzondere faciliteiten waarover deze dienst beschikt. Daarnaast worden de studenten betrokken bij diverse opgravingen waardoor ze in direct contact met de beroepspraktijk staan. De samenwerking biedt voor de partners de kans een opgraving op een meer uitgebreide schaal te doen dan dat mogelijk zou zijn bij een commerciële opgraving. Zo gaan de 1 e jaars studenten in mei 2008 een grote opgraving voor de Gemeente Deventer uitvoeren. Tevens kan de opleiding gebruik maken van de docenten en de faciliteiten van de opleiding Ruimtelijke Ordening van Hogeschool Saxion. De docenten hebben goede contacten met de beroepspraktijk omdat zij daarin veelal zelf werkzaam zijn. Onder de docenten zijn relatief veel WO-afgestudeerden. Regelmatig komen gastsprekers vanuit het werkveld een toelichting geven op actuele thema s. Het auditteam heeft kennis genomen van de gebruikte literatuur, het studiemateriaal, de leeromgeving, het docententeam en de gastdocenten. Het auditteam is van oordeel dat de kennisontwikkeling van de studenten plaats vindt in een goede interactie met de beroepspraktijk Zoals al onder 1.1. is beschreven heeft elke opleiding van Hogeschool Saxion Next een Beroepenveldcommissie. Met deze commissie vindt minimaal drie maal per jaar overleg plaats. Gesproken wordt o.a. over de (eind)kwalificaties en de opzet en inhoud van het programma. De commissie wordt gevraagd naar haar oordeel over de relevantie en actualiteit van het gebruikte studiemateriaal, de mate waarin (toegepast) onderzoek plaatsvindt, de afstemming van het programma op (de ontwikkelingen in) de praktijk en de uitvoering van het toetsen en beoordelen. (zie daarover onder 2.8.). Bij de overleggen is in elk geval de directeur van de hogeschool en/ of de opleidingsmanager aanwezig. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 16

20 De opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent beschikt over een functionerende Raad van Advies en een Beroepenveldcommissie. Het auditteam heeft kennis genomen van de samenstelling van deze organen en de notulen van de vergaderingen. Het programma is in overleg met de Raad van Advies en de Beroepenveldcommissie opgesteld. De opleiding beschrijft in haar jaarverslag op welke wijze zij omgaat met de suggesties van de Raad en de Beroepenveldcommissie. Het auditteam is op basis hiervan van mening dat deze organen een structurele en relevante relatie met het werkveld borgen. Het docententeam is voor het grootste deel werkzaam in de beroepspraktijk In elke modulewijzer is een kopje actuele ontwikkelingen opgenomen. Volgens de opleiding kan verificatie hiervan ook plaats vinden via links in het document Visie op het beroepenveld. Deze links zijn niet aangetroffen. Verificatie kan alleen plaats vinden door iedere modulewijzer afzonderlijk te bekijken. Het vernieuwde didactisch model is opgebouwd op basis van de fasering van het archeologisch onderzoekswerk. De student doorloopt gedurende de studie meerdere malen de cyclus van voorbereiden, uitvoeren en uitwerking. De praktijkopdrachten vinden plaats in actuele opgravingen. Hiervoor heeft de opleiding een samenwerkingsovereenkomst met de Gemeentelijke Archeologische Dienst van Deventer. Op dit vlak bestaan ook goede contacten met de archeologische diensten in Zwolle en Zutphen zodat er ook mogelijkheden bestaan om daar praktijkopdrachten te laten plaats vinden mocht in Deventer geen geschikte opgraving beschikbaar zijn. In haar jaarverslag meldt de opleiding onder het kopje interactie met de beroepspraktijk dat de praktijk op meerdere wijzen aan bod komt dan alleen in de stage. de opleiding schakelt professionals uit de praktijk in als docent, vooral veldtechnici en projectarcheologen; vanaf het eerste kwartiel van het eerste jaar krijgen studenten opdrachten waarbij zij in het veld veldtechnici moeten interviewen; studenten moeten aan een minimum aantal congressen en symposia van het werkveld deelnemen. er vindt aan het begin van het eerste jaar onder leiding van een veldtechnicus een veldweek Methoden en Technieken plaats; de opleidingscoördinator stuurt studenten nieuwsberichten van SIKB, SNA, Archeowerk (passende bijbaantjes binnen het beroepenveld); er staan relevante praktijklinks op Intranet over bijvoorbeeld recente Malta opgravingen; de opleiding heeft zich geabonneerd op de Archeobrief en het Malta Magazine; er vinden geregeld excursies plaats naar bijvoorbeeld interessante opgravingen op dat moment. De studenten gaan elk jaar een kwartiel op stage. In is met 22 bedrijven contact geweest via stages, opdrachten, excursies en andere contacten. In haar jaarverslag is een bijlage opgenomen met alle contacten en de activiteit. Het auditteam heeft kennis genomen van de samenstelling en het functioneren van de Raad van Advies en de Beroepenveldcommissie. Verder heeft het auditteam kennis genomen van het vernieuwde didactisch model, de uitwerking hiervan in het curriculum, de samenstelling van het docententeam en de wijze waarop de actuele praktijk aan bod komt binnen de opleiding. Het auditteam is basis van deze informatie van mening dat de opleiding aantoonbare verbanden onderhoudt met de actuele ontwikkelingen in het vakgebied De HBO-opleiding archeologisch onderzoeksassistent kent drie stages en een afstudeerperiode. Deze stages en het afstuderen zijn verdeeld over een periode van vier jaren. De inhoud van de stages en het afstuderen zijn gekoppeld aan het didactisch model van de opleiding. In het eerste studiejaar loopt de student(e) stage in het derde kwartiel. Voorafgaand aan de stage heeft de student(e) gedurende twintig weken onderwijs gehad in vakken op het gebied van archeologie, communicatieve vaardigheden, computervaardigheden, landschap en bodem. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent, Hogeschool Saxion Next 17