Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans voltijd. Codarts Hogeschool voor de Kunsten/ Rotterdamse Dansacademie

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans voltijd Codarts Hogeschool voor de Kunsten/ Rotterdamse Dansacademie

2 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans voltijd CROHO nr en CROHO nr Codarts Hogeschool voor de Kunsten/ Rotterdamse Dansacademie Hobéon Certificering BV december 2006 Auditteam: Mevrouw D. Jefferson De heer P.P.C.M. Waarts Mevrouw G. Cleven Mevrouw H.Z.E. Goseling De heer G. J. Stoltenborg Secretaris: Mevrouw G. C. Versluis

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Karakteristiek van de opleiding Visitatierapport 15 en 16 maart Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 7, 8 en 9 juni BEVINDINGEN EN BEOORDELING 10 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 10 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 10 Facet 1.2. Niveau Bachelor 15 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 17 Onderwerp 2: Programma 20 Algemene inleiding bij het onderwerp Programma 20 Facet 2.1. Eisen HBO 22 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 26 Facet 2.3. Samenhang Programma 29 Facet 2.4. Studielast 33 Facet 2.5. Instroom 36 Facet 2.6. Duur 40 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 41 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 44 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 50 Facet 3.1. Eisen HBO 50 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel Facet 3.3. Kwaliteit Personeel Onderwerp 4: Voorzieningen 58 Facet 4.1. Materiële Voorzieningen 58 Facet 4.2. Studiebegeleiding 61 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 65 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 65 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 69 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld Onderwerp 6: Resultaten Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau 74 Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans voltijd Integraal oordeel/ advies aan NVAO 85 Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma visitatie 7, 8 en 9 juni 2006

4 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bachelor opleiding Bereik van de beoordeling Codarts Hogeschool voor de Kunsten, in casu de Rotterdamse Dansacademie (RDA), verzorgt de HBO bachelor opleidingen Dans met de uitstroomprofielen Danser en Choreograaf, Docent Dans en de voortgezette opleidingen Danstherapie en Choreografie Hobéon Certificering heeft zijn oordeel over de voltijd variant van de bachelor opleiding Dans en de voltijd variant van de bachelor opleiding Docent Dans in één rapport samengevat. Overweging daarbij is, dat alle bachelor studenten de eerste twee studiejaren hetzelfde programma volgen. In het derde en vierde jaar wordt de dagelijkse danstechnische training van de studenten voortgezet en specialiseren zij zich in de richting Dans, Choreografie of Docent Dans. Het beleid met betrekking tot inzet van personeel, materiele voorzieningen, studiebegeleiding en interne kwaliteitszorg is voor de beide opleidingen identiek. Daar waar relevant wordt in onderhavig rapport het onderscheid dat er is tussen de beide opleidingen zichtbaar gemaakt In het onderhavig rapport is de beoordeling omschreven van de opleiding Dans en Docent Dans die door de Rotterdamse Dansacademie in de volgende variant wordt aangeboden: Dans, voltijd crohonummer Docent Dans, voltijd crohonummer De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door het Kwaliteitsrapport van de opleiding Dans en Docent Dans Karakteristiek van de opleiding De Rotterdamse Dansacademie en het Rotterdams Conservatorium vormen samen het instituut Codarts, Hogeschool voor de Kunsten. De Rotterdamse Dansacademie (RDA) zelf bestaat uit vier opleidingen, te weten de Bachelor opleiding Dans met de uitstroomprofielen Danser en Choreograaf, de Bachelor opleiding Docent Dans, de Voortgezette opleiding Choreografie en de Voortgezette opleiding Danstherapie. Beide laatstgenoemde Voortgezette opleidingen worden op dit moment omgevormd tot Masteropleidingen. Op dit moment heeft de RDA 200 bachelorstudenten, 20 studenten in de voortgezette opleidingen en 200 leerlingen in de vooropleiding. (voor de beschrijving van de vooropleiding, zie hieronder bij ) Codarts wil een hoogwaardige en duurzame bijdrage leveren aan de behoefte vanuit de samenleving en het werkveld aan professioneel opgeleide en fysiek gezonde dansers en musici. Codarts wil invulling geven aan de verschillende rollen die de kunst in onze samenleving speelt. Daarom concentreert Codarts zich zowel op de vraag naar toptalent in de uitvoerende kunsten als op de vraag naar topdocenten, scheppende kunstenaars en therapeuten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 1

5 Uitgangspunt voor het beleid van de RDA vormt het Ontwikkelingsplan Codarts waarin de ambities en de randvoorwaarden voor het strategisch beleid van Codarts zijn verwoord. De artistieke ambities voor de huidige planperiode zijn uiteengezet in The Rotterdam Approach. Hierin wordt de visie op het beroep en op de opleiding voor danskunstenaar beschreven. (zie facet 1.1.) In het Meerjarenplan RDA zijn de artistieke ambities en de beleidsdoelstellingen van Codarts uitgewerkt in concrete doelstellingen acties. Het jaarplan 2006 bevat de concrete acties voor het lopende jaar De Rotterdamse Dansacademie is opgericht door Corrie Hartong in Zij was een pionier in Nederland voor de moderne dans, als pedagoog, als danseres en als choreografe. De Rotterdamse Dansacademie kiest voor een duidelijk profiel, met een uitgesproken doel. De missie van de RDA is om de best denkbare eigentijdse danskunstenaars te laten afstuderen. De RDA gebruikt de term danskunstenaar als verzamelnaam voor de verschillende rollen binnen de professionele dans: danser, choreograaf en docent. Mission statement: het opleiden van de toekomstige wereldtop aan zelfbewuste danskunstenaars door het geven van een solide fundament aan eigentijdse dansvaardigheden en het ontwikkelen van een heldere visie op het eigen talent De Rotterdamse Dansacademie is een internationale gemeenschap van studenten, docenten, muzikaal begeleiders, choreografen en medewerkers waar dans het begin en het einde van alles is. De studenten krijgen de fundamenten van de danskunst aangeboden door een ervaren en praktijkgericht docententeam en worden gestimuleerd en meegesleept door een veelheid aan projecten die de actuele wereld van de dans weerspiegelen. Ambachtelijkheid, excellentie, talent, marktgerichtheid, human quality en actualiteit zijn basisbegrippen onder de artistieke visie van het instituut. De Rotterdamse Dansacademie vindt dat niet alleen dansers, maar ook choreografen en docenten uitstekende dansers moeten zijn. Want de praktijk van de dans is dat iedere kunstenaar te maken krijgt met de verschillende rollen in het vak: als danser, als docent of als choreograaf. Van een rigide scheiding in rollen is in de beroepspraktijk geen sprake: een professionele danser geeft les aan amateurs of belangstellenden, een choreograaf maakt deel uit van het tableaux de la troupe van een gezelschap en de docent is actief als maker of performer in dansproducties. De kracht van de bacheloropleidingen is dat de studenten een noodzakelijk fundament meekrijgen dat bestaat uit 1. een solide danstechnische basis en 2. een breed programma dat hen voorbereidt op de overige eisen van de beroepspraktijk. Het ambachtelijk danstechnische fundament wordt gelegd in een tweejarige basistraining die voor alle studenten gelijk is. In het 3e en 4e jaar wordt de danstechnische training voortgezet en specialiseert de student zich in danser, docent of in een studie choreografie. De RDA heeft hiermee in de opleiding een wijziging aangebracht ten opzichte van het verleden waarin er nog twee geheel parallel aan elkaar verlopende vierjarige HBO-opleidingen waren voor hetzij Danser/Choreograaf, hetzij Docent Dans. Het vernieuwde beleid is ingevoerd in het academiejaar en inmiddels geïmplementeerd voor de jaren 1 tot en met 3. Met ingang van volgen alle studenten het nieuwe programma. (zie facet 2.1 en 2.2.) Omdat het Nederlandse voortgezet onderwijs niet in specifieke zin voorbereidt op een studie aan een kunstvakopleiding hanteert de RDA voor toelating de wettelijk toegestane aanvullende eisen (WHW 7.26a). De RDA toetst de aanvullende eisen in de vorm van audities. In principe selecteert de academie alleen kandidaten voor deelname aan de auditie die tenminste een diploma voortgezet onderwijs hebben op havoniveau. De RDA houdt audities in Rotterdam en in het buitenland om talent te ontdekkenen, dat meekan op internationaal niveau. (zie facet 2.5. instroom ) Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 2

6 Naast de bachelor- en voortgezette opleidingen kent de RDA twee vormen van vooropleiding: een geïntegreerd traject in de vorm van de Havo voor Muziek en Dans en drie niet geïntegreerde trajecten, namelijk de junioren (9-11 jarigen), A-klas (11-12 jarigen) en de Schakelklas (leerlingen ouder dan 15 jaar die niet op de Havo voor Muziek en Dans zitten). Integratie wil in dit verband zeggen: aangeboden in samenhang met een middelbaar school curriculum dat verzorgd wordt in het gebouw van Codarts. Vandaar uit kunnen leerlingen doorstromen naar het Conservatorium of de Dansacademie. Leerlingen die door willen stromen naar de RDA moeten nog wel auditie doen. Daarnaast legt de RDA zich toe op het aantrekken en begeleiden van jongens. Binnen de RDA zijn ook verkorte en individuele leerroutes mogelijk. (zie facet 2.5. instroom ) Belangrijk voor het streven naar een rijk onderwijsklimaat is de keuze voor het lectoraat Excellence and well-being in the performing arts, dat het enige lectoraat in Nederland is op het gebied van de dans. Het lectoraat is in 2004 van start gegaan en wordt gedeeld door twee op hun vakgebied gerenommeerde professionals: William Forsythe en dr. Anna Aalten. Het lectoraat houdt zich expliciet bezig met het optimaliseren van het dansvakonderwijs. Het onderzoek van lector-in-residence William Forsythe is gericht op de artistieke aspecten in het lectoraat, het onderzoek van dr. Anna Aalten op de gezondheids- en welzijnsaspecten. Het lectoraat sluit aan op het in 2002 gestarte Gezondheidszorg Innovatie Plan, dat gericht was op het versterken en verbeteren van de gezondheidsinfrastructuur in de school. (zie verder en 3.1.3) In het Codarts ontwikkelingsplan staat de ambitie, dat alle opleidingen voor 2008 de majorminor structuur hebben geïmplementeerd. Deze zal binnen de RDA in 2007 van start gaan. Door middel van dit model wordt de mogelijkheid tot het volgen van een individueel leertraject verbeterd en krijgt de student meer ruimte voor vrije keuze. De RDA vergroot de keuzeruimte in het curriculum naar minimaal 45 studiepunten. (zie verder 2.2.4) 1.4. Visitatierapport 15 en 16 maart De bacheloropleidingen van de RDA zijn tweemaal eerder gevisiteerd door de visitatiecommissie Dans. De laatste visitatie vond plaats in 2001, waarbij op 15 en 16 maart de Rotterdamse Dansacademie is bezocht. De commissie heeft zich tijdens het bezoek in tweeën gesplitst: een deel van de commissieleden heeft de aandacht gericht op de differentiaties uitvoerend Dans en Choreografie; een ander deel van de commissie richtte de aandacht op de docentopleiding. De visitatiecommissie concludeert in de eerste plaats, dat de academie er in slaagt op belangrijke punten de ambities waar te maken. In de tweede plaats concludeert de commissie dat de academie over vrijwel de hele breedte consistent voldoende beoordeeld wordt. Als sterke punten worden o.a. genoemd: de sterke oriëntatie op het beroep en het hebben van een helder beeld van het doel waar de opleiding op is gericht; de goede contacten die de academie heeft met het beroepenveld; het stellen van duidelijk eisen binnen de opleiding, die gelden voor toelating tot de opleiding, het behalen van de propedeuse en het uiteindelijk afronden van de opleiding; de begeleiding van de studenten. Ook het personeelsbeleid, de toetsing, de kwaliteitszorg en de faciliteiten waarover de academie kan beschikken worden positief beoordeeld. De commissie komt naar aanleiding van de visitatie met een aantal aanbevelingen: zorg voor duidelijkheid omtrent het profiel en de inrichting van de opleiding Docent Dans, en communiceer daarover met de docenten; stel heldere taakbeschrijvingen op, waarin duidelijk is welke taken bij verschillende functies of personen binnen de academie horen; Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 3

7 expliciteert de visie, het beleid en de concrete afspraken die zijn of worden gemaakt rond de samenhang in het curriculum, de keuze van werkvormen, de criteria voor toetsen en de onderbouwing van de studielast, en informeer de studenten daarover verbeter de afstemming van de fysiotherapie op de behoefte van een dansacademie, onder meer door een meer frequente toegang; creëer rustpunten in de tijd (het rooster) en in de ruimte (het gebouw) voor studenten en docenten. De belangrijkste aanbevelingen van de visitatiecommissie en de manier waarop de RDA daarmee is omgegaan heeft de opleiding beschreven in haar Kwaliteitsrapport ten behoeve van de accreditatie Het auditteam heeft kennisgenomen van het Kwaliteitsrapport, dat is opgesteld ten behoeve van de audit op 7, 8 en 9 juni 2006, de onderliggende documenten en het verbeterbeleid. In onderhavig rapport is bij de verschillende onderwerpen/facetten aangegeven wat de bevindingen zijn van het auditteam naar aanleiding van de audit die op 7, 8 en 9 juni 2006 heeft plaatsgevonden Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleiding is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Voorafgaand aan het accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de RDA voorbereid op de audit door een inhoudelijke toelichting te geven op het NVAO-Accreditatiekader. Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleidingen geldt het volgende: De opleiding Dans en Docent Dans heeft zich voor wat betreft beroepsprofiel, opleidingscompetenties en doelstelling tenminste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleidingen en het beroepenveld. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een Dansopleiding / Docent Dansopleiding op HBO-niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 4

8 De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door de opleiding Dans en Docent Dans aangeleverde schriftelijke informatie: Kwaliteitsrapport; Studiegids; Onderwijs- en Examen Reglement OER; Visitatierapport 15 en 16 maart 2001 (zie ook 1.4); Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - strategische keuzen en de positie in de markt, - interne organisatie, - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, - ontwikkelingen in het beroepenveld, - beroeps- en opleidingsprofielen, - (validatie) eindkwalificaties, - curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, - werkvormen, - toetsing en beoordeling, - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, - internationalisering, - instroombeleid, - studiebegeleiding, - onderwijsrendement. Op basis van de door de Rotterdamse Dansacademie aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de betreffende opleiding op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van Dans, Docent Dans en Danstherapie, een student, een lead auditor, en een secretaris vanuit Hobéon Certificering. Tegelijk met de audit van de HBO-bachelor opleidingen Dans en Docent Dans heeft ook een audit plaats gevonden van de Voortgezette opleiding Danstherapie en de Voortgezette opleiding Dance Unlimited. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. 1 Visitatie heeft op 7, 8 en 9 juni 2006 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 5

9 Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. De additionele, tijdens de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzichten van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding(en) overleg voeren; verslagen van die bijeenkomsten met het werkveld; overzicht CV s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modulen, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; stageverslagen en -beoordelingen; de beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de eindproducten van studenten. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma/de opleidingsprogramma s en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding(-en) werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 6

10 Beslisregels Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 2 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord. 2 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 ECTS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 7

11 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden: Secretaris: Drs. G.J. Stoltenborg Mr. P.PC.M. Waarts D. Jefferson G. Cleven H.Z.E. Goseling G.C. Versluis Tegelijk met de audit van de HBO-bachelor opleidingen Dans en Docent Dans heeft ook een audit plaats gevonden van de Voortgezette opleiding Danstherapie en de voortgezette opleiding Choreografie Dance Unlimited. Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van deze vier opleidingen noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). Hans Stoltenborg is lead auditor en heeft inmiddels een groot aantal audits in het kader van accreditatie geleid binnen verschillende domeinen. Als deskundige onderwijs heeft Hans zich tevens gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. Hij heeft in zijn vorige en huidige functie ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen gesteld worden. De werkvelddeskundige Paul Waarts en de werkvelddeskundige en deskundige onderwijs Denise Jefferson hebben zich in hun beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. Paul Waarts en Denise Jefferson hebben op grond van hun ervaring en positie in het werkveld goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het werkveld gesteld worden aan professionals dans en docent dans op HBO-niveau. Paul Waarts is als voormalig danser nog steeds intensief betrokken bij het werkveld als bestuurslid van o.a. Dansgroep Kristina de Chatel, Hans Hof Ensemble en de Henny Jurriens Stichting. Daarnaast bezoekt hij met grote regelmaat dansvoorstellingen en volgt daarmee de ontwikkelingen binnen de dans op de voet. De heer Waarts is thans advocaat in Amsterdam. Denise Jefferson heeft zich na haar danscarrière in de Verenigde Staten gericht op het dansvakonderwijs. Zij heeft veel jaren als masterteacher dansles gegeven en sinds 1984 is zij directeur van de Ailey School, één van de toonaangevende dansvakopleidingen voor moderne dans in New York. Ze is o.a. vice-president geweest van de National Association of Schools of Dance, een landelijke vereniging voor professionele dansvakopleidingen in de Verenigde Staten, waar ze momenteel ook voorzitter is van de Commission of Accreditation. Naast dit werk treedt zij geregeld op als jurylid bij internationale dansconcoursen. Als deskundige onderwijs heeft Denise Jefferson zich tijdens de audit tevens gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. Denise heeft in haar huidige functie een aanmerkelijke internationale ervaring opgebouwd die haar in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen gesteld worden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 8

12 De deskundige Gorry Cleven heeft zich op basis van haar ervaring met de opleiding Danstherapie en haar positie in het werkveld van de therapie in haar beoordeling met name gericht op de algemene kwaliteiten en processen van de opleiding. Zij is o.a. werkzaam geweest als Dramatherapeut binnen de Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en de Kempen (GGzE), waar zij momenteel werkzaam is als stafmedewerker deskundigheidsbevordering en supervisor. Daarnaast heeft zij een zelfstandige praktijk in ervaringsgerichte therapie (dans- en dramatherapie) en supervisie. Als supervisor begeleidt zij (multdisciplinaire) teams, functiegroepen en individuele medewerkers. Als Bestuursvoorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Creatieve Therapie was zij belast met beleidsontwikkeling, werkgeversaspecten en externe contacten Hana Goseling is als tienjarige in 1997 gestart aan de School voor Jong Talent van de Dansvakopleiding van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag en zit momenteel in het eerste jaar van de HBO-bachelor opleiding dans. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding(en): management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II Programma visitatie 7, 8 en 9 juni 2006 Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 9

13 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen De dansvakopleidingen hebben in 1999 in consultatie met het werkveld een beroepsprofiel opgesteld Beroep Kunstenaar/profiel dans welke de startkwalificaties van de beginnend danskunstenaar bevat. Dans Op grond van dit profiel heeft een werkgroep in 2002 in opdracht van het Netwerk Dans, waarin ook de Rotterdamse Dans Academie (RDA) is vertegenwoordigd, de eindtermen opgesteld voor de bacheloropleiding dans Opleidingsprofiel Dans, uitstroomprofielen Danser & Choreograaf Deze profielen zijn gevalideerd in werkveldconferenties en vastgesteld in de algemene vergadering van de HBO-raad. De eindtermen voldoen aan de eisen van vakgenoten en de beroepspraktijk. Docent Dans Op grond van dit profiel heeft een werkgroep in 2004 in opdracht van het Netwerk Kunstvakdocentenopleidingen (KVDO) in nauwe afstemming met het netwerk Dans, waarin ook de Rotterdamse Dans Academie (RDA) is vertegenwoordigd, de eindtermen opgesteld voor de bacheloropleiding docent dans Opleidingsprofiel Docent Dans. Dit profiel is gevalideerd in werkveldconferenties en vastgesteld in de algemene vergadering van de HBO-raad. De eindtermen voldoen aan de eisen van vakgenoten en de beroepspraktijk. De RDA heeft in het kader van het Netwerk Dans geïnitieerd om de landelijke competenties Docent Dans in opzet en structuur te harmoniseren met de landelijke competenties Dans om een optimale aansluiting van de zo verwante kwalificatiesets van de opleidingen mogelijk te maken. De leden van het Netwerk Dans hebben daarmee ingestemd In 2003 heeft de RDA het artistiek beleid, dat leidend is voor de doelstellingen van de opleiding, geactualiseerd en verwoord in The Rotterdam Approach. Hierin wordt de visie op het beroep en op de opleiding voor danskunstenaar beschreven. Het geeft weer welke trends en ontwikkelingen er zijn binnen het gebied van de eigentijdse dans, die bepalend zijn voor de opleiding en de beroepvoorbereiding van de studenten op de internationale arbeidsmarkt. Het onderwijs van de RDA is gericht op het vergroten van de arbeidsmarktkansen voor de afgestudeerden. Het artistiek beleid is richtinggevend voor de eindkwalificaties van de opleiding en omgekeerd. The Rotterdam Approach is samengesteld op basis van gesprekken met het werkveld, de docenten en de artistiek directeur. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 10

14 Het auditteam herkent en erkent de nieuwste ontwikkelingen en de implicaties voor het onderwijs zoals die zijn verwoord in The Rotterdam Approach. Het auditteam heeft geconstateerd dat de RDA deze visie op het beroep en op de opleiding heeft geconcretiseerd in o.a. het huidige programma dat geboden wordt binnen de opleidingen Dans en Docent Dans. Het auditteam heeft gezien dat een groot deel van de (gast)docenten, dat ingezet wordt binnen het dansonderwijs bij de RDA actief werkzaam is in het professionele danswerkveld, hetzij als choreograaf, hetzij als docent bij een of meerdere gezelschappen. Ook zijn er docenten, die zelf nog werkzaam zijn als danser in het huidige werkveld. Voorts heeft het auditteam geconstateerd dat er met de artistiek leiders van (inter-)nationale dansgezelschappen veel contact is. Niet in de minste plaats is hierbij van belang, dat de artistiek directeur van de RDA tevens artistiek directeur is van het Holland Dance Festival en van het Zwitsers Dansfestival Steps en er daarom reeds kennis is van en contact is met hedendaagse dansgezelschappen van over de hele wereld, waardoor er zeer constructieve en inspirerende kruisbestuivingen plaatsvinden De bacheloropleidingen Dans en Docent Dans aan de RDA kennen de uitstroomprofielen Danser, Choreograaf en Docent Dans. De RDA hanteert de landelijke profielen als referentie voor de eigen eindkwalificaties. Alle landelijke eindkwalificaties heeft de RDA vertaald naar de specifieke eindtermen van de opleidingen. De eigen eindtermen van de opleidingen weerspiegelen de artistieke visie van de academie, zoals hierboven kortweg uiteengezet. Deze zijn vastgelegd in Eindtermen document RDA dans profiel Danser, Eindtermen document RDA dans profiel Choreograaf en Eindtermen document RDA Docent Dans. De relatie tussen de eindkwalificaties en de respectieve programma-onderdelen is inzichtelijk gemaakt via een competentiematrix. Ook voor de opleiding Docent Dans hanteert de RDA de landelijke profielen als referentie voor de eigen eindkwalificaties. Ten opzichte daarvan geldt voor de opleiding Docent Dans dat daarin de voorbereiding voor CKV voor het voortgezet onderwijs niet langer is opgenomen. De RDA vindt het belangrijk om te focussen op specialismen binnen de korte tijd die er is binnen de opleiding en richt zich nu alleen op de buitenschoolse danspraktijk. Daarnaast is het zo dat een gering aantal leerlingen in het Voortgezet Onderwijs kiezen voor dans. Er wordt veel meer gekozen voor beeldende kunst. Studenten die zich toch in de richting van CKV willen verdiepen kunnen dit binnen Codarts doen in de bacheloropleiding Docent Kunsten (vanaf ) en de Master of Education in the arts (geaccrediteerd sinds 2005). Het auditteam heeft kennisgenomen van The Rotterdam Approach, de documenten Opleidingsprofiel Dans, uitstroomprofielen Danser & Choreograaf en Opleidingsprofiel Docent Dans en de door de RDA geformuleerde eindkwalificaties zoals vastgelegd in Eindtermen document RDA dans profiel Danser, Eindtermen document RDA dans profiel Choreograaf en Eindtermen document RDA docent dans en van de in de competentiematrices inzichtelijk gemaakte relatie tussen de eindkwalificaties en de respectieve programma-onderdelen. Op basis van hiervan en op basis van het gegeven, dat een groot aantal studenten tijdens hun opleiding stage loopt bij een groot aantal gerenommeerde dansgezelschappen waarvoor ze hebben moeten auditeren en op basis van het aantal arbeidscontracten van pas afgestudeerden bij de dansgezelschappen in binnenen buitenland, is het auditteam van mening, dat de eindkwalificaties van de RDA heel goed aansluiten bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein van de dans en docent dans en heel goed aansluiten bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar In 2005 heeft de RDA een opinieonderzoek gedaan in het (eigen) beroepenveld van de opleidingen. Gesproken is met artistiek leiders en directeuren van dansscholen over de missie, profilering, herkenbaarheid en de eindkwalificaties. Het werkveld herkent de doelstellingen van de RDA in het profiel van de academie en onderschrijft deze. Veel artistiek leiders bevelen de RDA aan als dé school voor een moderne dansopleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 11

15 Vanuit het werkveldonderzoek is een aantal sterke en zwakke punten van de opleiding genoemd en zijn er door de vertegenwoordigers aanbevelingen gedaan. Er wordt door de meeste respondenten getwijfeld aan het grote aantal dansopleidingen in het algemeen en in Nederland in het bijzonder. Er studeren teveel dansers af, die terechtkomen in een zeer krappe arbeidsmarkt. De respondenten geloven in kleinschaligheid en exclusiviteit. Een optimale begeleiding van de studenten lijkt erg moeilijk met de huidige grootte van de opleiding aan de RDA. Ook is er in 2003 een onderzoek geweest onder oud-studenten via de Kunstmonitor. Aan het onderzoek voor de Dans deden landelijk 53 oud studenten mee, waaronder 8 respondenten van de RDA. Deze 8 studenten beschouwden alle acht de opleiding van de RDA als een goede start op de arbeidsmarkt. Landelijk komt de tevredenheid met betrekking tot dit aspect op driekwart. Aan het onderzoek voor Docent Dans deden landelijk 30 oud studenten mee, waaronder 7 respondenten van de RDA. Van deze 7 studenten beschouwden 6 de opleiding van de RDA als een goede start op de arbeidsmarkt. Landelijk komt de tevredenheid met betrekking tot dit aspect op drie kwart. De RDA merkt ten aanzien van bovengenoemde uitslagen op, dat het aantal respondenten erg laag is. Op basis alleen hiervan kunnen geen harde conclusies worden getrokken. De RDA beschouwt de Kunstenmonitor dan ook als een indicatie naast andere metingen die worden verricht. De uitslag van de Kunstenmonitor bevestigt evenwel het beeld van de RDA dat de opleiding aansluit bij de eisen aan een beginnend beroepsbeoefenaar. Dans De uitkomsten van het werkveldonderzoek zijn besproken in het Dans Management Team (DMT) van 11 januari Als follow-up zijn afspraken gemaakt over continuering van de sterke punten van de academie (gastdocenten, high profile uitstraling, sterke nadruk op technische vorming als basis voor creativiteit, sterke verbinding met het werkveld) en het realiseren van verbeteringen n.a.v. de aanbevelingen. Verbeteringen zullen o.a. plaatsvinden door: partnering structureel op te nemen in het rooster ; specifieke gastdocenten aan te trekken om de aandacht voor het vloerwerk te versterken; introductie van nieuwe modulen (art review/art and dance) voor versterking van maatschappelijk bewustzijn. Docent Dans Het werkveld opinie-onderzoek is besproken in het Pedagogich-Didactisch overleg van 24 mei 2006 en de uitkomst daarvan is teruggekoppeld naar het management. Met de invoering van het vernieuwde vierde jaar in met invoering van modulen als entrepreneurial skills 1 en 2, onderzoeksvaardigheden en eigen werk komt de opleiding nu tegemoet aan de wensen van het werkveld. (zie voor opzet van het programma en vernieuwing van de opleiding verder onder 2.2.1) In de gesprekken die het auditteam tijdens de audit heeft gevoerd met het Managementteam is de opmerking van het werkveld over de (te) grote hoeveelheid studenten die afstuderen aan de opleidingen aan de orde geweest. Het Managementteam onderkent dit knelpunt, maar geeft aan dat zij afhankelijk is van de wijze waarop de overheid de opleiding financiert. Om de gewenste hoge kwaliteit te kunnen blijven leveren is het van belang dat de financiële middelen op het huidige niveau blijven en dit niveau is gekoppeld aan het aantal studenten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 12

16 De RDA brengt op twee niveaus periodieke actualisatie van de eindkwalificaties en doelstellingen tot stand: Landelijk is het RDA partner in het project Onderhoud en Kwaliteitsstructuur KUO. Dit project is gericht op het actualiseren van de eindtermen van de opleidingen via de Landelijke competentieprofielen. In december 2005 is in dit kader de implementatie van de landelijke opleidingsprofielen bij de opleidingen Dans geëvalueerd en zijn afspraken gemaakt over structurele en inhoudelijke aanpassingen. De implementatie van de landelijke opleidingsprofielen bij de opleidingen Docent Dans zijn nog niet geëvalueerd. Op opleidingsniveau vindt vierjaarlijks een werkveldonderzoek plaats met de belangrijkste actoren uit het beroepenveld. Daarbij wordt een gestandaardiseerde, door het College van Bestuur (CvB) goedgekeurde vragenlijst gehanteerd. Bewaking van de generieke HBO kwalificaties in het curriculum vindt plaats door de portfoliocommissie. Daarnaast voert de RDA in aansluiting op het werkveldonderzoek een proef uit waarbij relevante gastdocenten en -choreografen na beëindiging van hun werkzaamheden naar gelijksoortige informatie wordt gevraagd ten einde het actualiteitsgehalte van de dansacademie te verhogen. Dit resulteert in een jaarlijks samenvattende rapportage startend in de zomer van Ook wordt binnen het vernieuwde Alumnibeleid gevraagd om feedback.(zie hiervoor onder 5.3) Het auditteam heeft kennisgenomen van de wijze waarop de RDA het werkveld betrekt bij de opleiding, van de overleggen die de RDA voert met het werkveld en de wijze waarop de RDA haar eindkwalificaties en doelstellingen actualiseert. Het auditteam constateert, dat er binnen de RDA veel onderling contact is tussen de leiding en de docenten, die voor een deel werkzaam zijn in het beroepenveld en dat er veel contact is tussen de leiding en docenten van de RDA enerzijds en andere actoren uit het werkveld anderzijds. Daarbij vindt veel uitwisseling over de ontwikkelingen binnen de dans in het algemeen en het beleid van de RDA in het bijzonder mogelijk plaats. (zie ook hierboven onder ) Zoals reeds onder beschreven richt de opleiding zich op de internationale arbeidsmarkt (waartoe ook de Nederlandse arbeidsmarkt behoort). De RDA heeft een internationaal netwerk en trekt ook buitenlandse gastdocenten aan. De RDA heeft met vijf instituten in het buitenland een samenwerkingsovereenkomst. Jaarlijks vinden buitenlandse audities plaats in samenwerking met de Ambrosoli Foundation in Zurich (Zwitserland), Associazione Europea Danza in Livorno (Italië) en het Silesian Dance Theatre in Bytom (Polen). Ook in Toronto (Canada) worden audities gehouden. Voor studenten van de RDA is het mogelijk en deel van de studie in het buitenland te volgen. Het auditteam heeft kennisgenomen van het jaarverslag Internationalisering 2005, waarin is aangeven welke contacten er in 2005 zijn geweest, welke uitwisselingen van studenten er hebben plaatsgevonden, welke gastdocenten er in 2005 naar de RDA zijn gekomen en welke docenten van de RDA in het buitenland hebben lesgegeven en aan welke (internationale) conferenties docenten hebben deelgenomen. Het auditteam constateert dat de RDA op een goede wijze contact onderhoudt met en zicht houdt op het internationale werk- en opleidingsveld Voortgang sinds de vorige visitatie In de visitatie uit 2001 concludeerde de commissie dat de academie een voldoende duidelijke en adequate eigen visie had op het beroep en het nationale en internationale werkveld. Ook hield de academie in voldoende mate voeling met relevante nationale en internationale ontwikkelingen in het veld. De eindtermen van alle opleidingen waren voldoende relevant met het oog op de beroepsvoorbereiding. Wel signaleerde de commissie als landelijk probleem dat de opleiding Docent Dans kampte met een structureel tekort aan tijd voor het bereiken van de doelstellingen. Dit werd veroorzaakt door de Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 13

17 toenemende eisen en wensen omtrent het docentschap in de binnenschoolse beroepspraktijk. De visitatiecommissie riep de RDA op de opleiding Docent Dans duidelijker te profileren. Dit heeft de RDA in 2003 gedaan door de opleiding voornamelijk te richten op het buitenschoolse werkveld en de voorbereiding voor CKV voor het voortgezet onderwijs niet langer op te nemen in het programma. (zie onder ) De overladenheid van het programma van de docentopleidingen in de kunst is aanleiding geweest voor Codarts om in 2005 de masteropleiding Education in the Arts als nieuwe opleiding te laten accrediteren door de NVAO. Dat is gebeurd. Het ministerie van OCenW heeft het samenwerkingsverband Codarts/Hogeschool Rotterdam 20 bekostigde plaatsen toegewezen voor deze opleiding. Het auditteam heeft kennis genomen van de wijzigingen in doelstellingen van de opleiding Docent Dans. Het auditteam is van mening, dat de RDA hiermee een duidelijke keuze heeft gemaakt. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding Dans en Docent Dans als goed en wel op grond van de volgende observaties: De eindkwalificaties van de RDA, die zijn gebaseerd op het Opleidingsprofiel Dans, uitstroomprofielen Danser & Choreograaf en Opleidingsprofiel Docent Dans en zijn vastgelegd in Eindtermen document RDA dans profiel Danser, Eindtermen document RDA dans profiel Choreograaf en Eindtermen document RDA docent dans, sluiten heel goed aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein van de dans en docent dans en sluiten heel goed aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. De RDA betrekt op een goede, effectieve en efficiënte wijze het werkveld bij de opleiding. De RDA heeft de actualisering van haar eindkwalificaties en doelstellingen goed geborgd door partner te zijn in het project Onderhoud en Kwaliteitsstructuur KUO, door het houden van een vierjaarlijks werkveldonderzoek met de belangrijkste actoren uit het beroepenveld en door bevraging van gastdocenten en - choreografen en alumni. De RDA onderhoudt op een zeer goede wijze contact met het internationale werk- en opleidingsveld en heeft zicht op welke ontwikkelingen er gaande zijn door o.a. uitwisseling van studenten, het aantrekken van gastdocenten en choreografen en door de docenten die gastlessen geven in het buitenland, de (internationale) congressen die er bijgewoond worden en de dansfestivals die door de artistiek directeur van de RDA worden georganiseerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 14

18 Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet Niveau Bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Dans De opleidingskwalificaties in het landelijk opgestelde Opleidingsprofiel Dans (zie ook 1.1.1) zijn opgesteld met in achtneming van de Generieke kernkwalificaties HBO. Elk opleidingsprofiel hanteert een set competenties, die in wezen de opleidingskwalificaties clusteren. Elke competentie wordt kort gedefinieerd. Er worden 11 competenties onderscheiden bij het uitstroomprofiel Danser en 12 bij het uitstroomprofiel Choreograaf. Deze landelijk overeengekomen competenties voor Danser en Choreograaf zijn weer onderverdeeld in subcompetenties. Alle (sub)competenties heeft de RDA specifiek uitgewerkt in eindtermen. Deze termen zijn gesteld in concreet waarneembaar gedrag bij studenten. Elke eindterm heeft de RDA gerelateerd aan de Dublin Descriptoren en de Generieke HBO kwalificaties. Deze zijn weergegeven in een matrix. Enkele voorbeelden van de eindtermen Danser en de relatie met de Dublin Descriptoren: The dancer has the capacity to acquire views and convictions in his professional field and feels the necessity to communicate these and make them productive in dance productions correspondeert met Dublin Descriptoren Oordeelsvorming, Communicatie, Leervaardigheden The dancer has the capacity to transform concepts and artistic ideas (of the choreographer) into dance met de Dublin Descriptoren Kennis en inzicht,toepassen Kennis en inzicht, Oordeelsvorming. Through his expertise, the dancer has the capacity to actively contribute to a joint product or process met de Dublin Decriptoren Kennis en Inzicht,Toepassen Kennis en Inzicht, Communicatie. The dancer has the capacity to effectively and efficiently communicate, attune and justify his actions in the various professional contexts, both verbally and in writing met de Dublin Decriptoren Kennis en Inzicht, Toepassen Kennis en Inzicht, Oordeelsvorming, Communicatie. Enkele voorbeelden van de eindtermen Choreograaf en de relatie met de Dublin Descriptoren: The choreographer has the capacity to skilfully apply a broad range of technical skills and knowledge of craftsmanship into dance pieces correspondeert met alle vijf de Dublin Descriptoren. The choreographer has the capacity to independently give shape to a professional existence within the dance world correspondeert met alle vijf de Dublin Descriptoren. The choreographer has the capacity to learn and continuously develop within the professional field correspondeert met de Dublin Descriptor Leervaardigheden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 15

19 Docent Dans Ook de opleidingskwalificaties in het landelijk opgestelde Opleidingsprofiel Docent Dans (zie ook 1.1.1) zijn opgesteld met in achtneming van de Generieke kernkwalificaties HBO. Er worden 10 competenties onderscheiden bij de Opleiding Docent Dans, die weer zijn onderverdeeld in subcompetenties. Net als voor de opleiding Danser heeft de RDA deze (sub)competenties specifiek uitgewerkt in eindtermen, die zijn gesteld in concreet waarneembaar gedrag. Elke eindterm heeft de RDA gerelateerd aan de Dublin Descriptoren en de Generieke HBO kwalificaties. Deze zijn weergegeven in een matrix. Enkele voorbeelden van deze eindtermen en de relatie met de Dublin Descriptoren zijn: De docent maakt dans en dansante producten die voortkomen uit het volgen van een eigen artistieke visie en stelt het creatieve proces in dienst van het docentschap correspondeert met alle vijf de Dublin Descriptoren. De docent bezit het vermogen een veilige en stimulerende leeromgeving te scheppen voor leerlingen/cursisten correspondeert met de Dublin Descriptoren Kennis en Inzicht, Toepassen van Kennis en Inzicht, Oordeelsvorming en Communicatie. De docent bezit het vermogen vanuit de eigen expertise samen met anderen een bijdrage te leveren aan dans-, kunst- en cultuuronderwijs correspondeert met de Dublin Descriptoren Communicatie en Leervaardigheden. De docent bezit het vermogen voor zichzelf en anderen een inspirerende en functionele onderwijssituatie op te zetten en in stand te houden correspondeert met de Dublin Descriptoren Toepassen Kennis en Inzicht, Communicatie, Leervaardigheden. Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding Dans en Docent Dans geanalyseerd om te bepalen of deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor zoals weergegeven in de zogeheten Dublin Descriptoren en is van mening, dat de opleiding hieraan voldoet. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding Dans en Docent Dans als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De opleidingskwalificaties in het landelijk opgestelde Opleidingsprofiel Dans en Opleidingsprofiel Docent Dans zijn opgesteld met in achtneming van de Generieke kernkwalificaties HBO. De RDA heeft deze opleidingscompetenties in een matrix gegoten om de relatie aan te geven tussen de eindtermen van de opleidingen Dans en Docent Dans met de Dublin Descriptoren. Uit deze matrices blijkt, dat de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 16

20 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds Hoger Onderwijs Dans Zoals reeds onder is vermeld heeft de RDA de opleidingscompetenties in een matrix gegoten om de relatie aan te geven tussen de eindtermen van de opleidingen met de Dublin Descriptoren. Tevens is in het Opleidingsprofiel Dans een paragraaf opgenomen met daarin een opsomming van eisen waaraan een opgeleide binnen het hoger onderwijs dient te voldoen. Genoemd wordt daarin o.a.: De hoger opgeleide is in staat om op zijn handelen en denken te reflecteren door daar afstand van te nemen, te analyseren en te evalueren. De hoger opgeleide heeft een voortdurende metapositie ten opzichte van zijn eigen plaats in samenleving en beroepsveld. Hij kent de eigen kernkwaliteiten en de daarbij behorende valkuilen en uitdagingen. Het is daarbij vanzelfsprekend dat het eigen handelen en denken te allen tijde is te beredeneren en te verantwoorden, o.a. in heldere presentaties aan de omgeving. Hij laat daarbij zien over een visie op de maatschappelijke rol van de hoger opgeleide te beschikken. Het auditteam heeft kennisgenomen van de in het opleidingsprofiel opgenomen opsomming van gedragscriteria en van de in het Eindtermen document RDA dans profiel Danser en Eindtermen document RDA dans profiel Choreograaf en de relatie met de Dublin Descriptoren en de 10 generieke HBOcompetenties. Het auditteam is van mening, dat dit beroepsprofiel en de daarmee samenhangende eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij de beschrijving van het bachelor-niveau in de Dublin Descriptoren. Docent Dans Zoals reeds onder is vermeld heeft de RDA de opleidingscompetenties in een matrix gegoten om de relatie aan te geven tussen de eindtermen van de opleidingen met de Dublin Descriptoren. In het Opleidingsprofiel Docent Dans is tevens aangegeven dat de opleiding valt onder het Hoger Beroepsonderwijs. Dit betekent dat de opleiding afgestudeerden aflevert die op HBO-niveau kunnen presteren. Voor de bacheloropleiding houdt dit in dat studenten in het bijzonder een probleemoplossend vermogen ontwikkeld hebben. Tevens is het Opleidingsprofiel Docent Dans aangegeven op welke punten deze HBO-opleiding zich onderscheidt van MBO-opleidingen. Daarin wordt gesteld, dat deze specificatie van het HBO-niveau eens te meer van belang is gezien de recente opkomst van op de sector kunst en kunsteducatie gerichte opleidingen op MBO-niveau. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Dans en Docent Dans, Codarts/Rotterdamse Dansacademie 17