Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Creatieve Therapie voltijd - deeltijd. Hogeschool Utrecht

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Creatieve Therapie voltijd - deeltijd Hogeschool Utrecht

2

3 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Creatieve Therapie voltijd - deeltijd CROHO nr Hogeschool Utrecht Hobéon Certificering BV november 2009 Auditteam: Drs. G.J. Stoltenborg M. Muthert J.B. van Wijk MME A.L. Hartmann Secretaris: Drs. M.S. Bijkerk

4

5 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Karakteristiek van de opleiding Visitatierapport 2004 en interne visitatie Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie Creatieve Therapie, 14 mei BEVINDINGEN EN BEOORDELING 11 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 11 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 11 Facet 1.2. Niveau Bachelor 13 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 15 Onderwerp 2: Programma 16 Facet 2.1. Eisen HBO 16 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 18 Facet 2.3. Samenhang Programma 20 Facet 2.4. Studielast 22 Facet 2.5. Instroom 23 Facet 2.6. Duur 25 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 26 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 27 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 30 Facet 3.1. Eisen HBO 30 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel 32 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel 33 Onderwerp 4: Voorzieningen 35 Facet 4.1. Materiële Voorzieningen 35 Facet 4.2. Studiebegeleiding 36 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 38 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 38 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 40 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld 41 Onderwerp 6: Resultaten 43 Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema hbo bacheloropleiding Creatieve Therapie voltijd en deeltijd Integraal oordeel/ advies aan NVAO 48 Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma visitatie 14 mei 2009

6

7 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde hbo bacheloropleiding Bereik van de beoordeling De Hogeschool Utrecht, in casu het Instituut voor Social Work (ISW) van de faculteit Maatschappij en Recht, verzorgt de hbo bacheloropleidingen Creatieve Therapie, Culturele en Maatschappelijke Vorming, Maatschappelijk Werk en Dienstverlening en Sociaal Pedagogische Hulpverlening. Het onderhavige rapport heeft betrekking op Creatieve Therapie, voltijd crohonummer Creatieve Therapie, deeltijd crohonummer Hobéon Certificering heeft zijn oordeel over de varianten voltijd, deeltijd van de opleiding Creatieve Therapie in één rapport samengevat omdat alle varianten gericht zijn op dezelfde eindkwalificaties en binnen één gemeenschappelijk beleids- en uitvoeringskader aangeboden worden. Niettemin wordt in het rapport, daar waar nodig, het onderscheid tussen de drie varianten zichtbaar gemaakt. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review van de opleiding Creatieve Therapie voltijd en deeltijd Karakteristiek van de opleiding De opleiding Creatieve Therapie (CT) van Hogeschool Utrecht maakt deel uit van het Instituut voor Social Work (ISW). De hogeschool is bestuurlijk onderverdeeld in faculteiten. Het instituut behoort tot de Faculteit Maatschappij & Recht. Het kent naast CT ook de opleidingen voor Culturele en Maatschappelijke Vorming, Sociaal-Pedagogische Hulpverlening en Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. Het Instituut voor Social Work wordt geleid door een instituutsdirecteur, die rapporteert aan de faculteitsdirectie. De opleiding CT wordt verzorgd in Amersfoort. Het team van de opleiding Creatieve Therapie is verantwoordelijk voor zowel de voltijdse als de deeltijdse variant, onder leiding van de opleidingsmanager. De afgelopen jaren waren turbulent voor de opleiding. De opleiding is opgenomen in het Instituut Social Work. Dit betekent dat op vele fronten de aansluiting en samenwerking met andere opleidingen voor Social Work (SPH, MWD en CMV) is gezocht. Dit heeft geresulteerd in het samenvoegen van diverse diensten (o.a. kwaliteitszorg, administratieve- en logistieke processen, communicatiebeleid) en een veranderde managementsturing (1 instituutsdirecteur en 8 managers). De opleiding heeft zich vanaf 2004 moeten voorbereiden op een geplande verhuizing naar Utrecht. Toen de behuizing van Utrecht alweer te klein bleek en de fusie met De Horst een feit werd is besloten dat de opleiding CT toch in Amersfoort moest blijven. Een nieuwbouwlocatie samen met de opleidingen van voormalig Hogeschool De Horst is gezocht en gevonden. De bouw is in volle gang en de verhuizing zal in 2010 plaatsvinden. De grootste verandering is toch wel de inhoudelijke oriëntatie van de opleiding als partner in het domein van Social Work. De opleiding heeft haar visie op het beroepsprofiel in het actuele werkveld van hulpverlening, zorg- en welzijn bijgesteld. In navolging van het PAD I (profilering agogisch domein) zijn eindkwalificaties en competenties van de opleiding op inhoudelijk en onderwijskundig gebied vergeleken met die van de andere Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 1

8 Social Work opleidingen. Er is besloten tot de ontwikkeling en invoering van een brede sociaal agogische propedeuse SW, die per studiejaar een feit is. Dit betekent dat de studenten zich in de propedeuse oriënteren op het brede beroepenveld van de sociaal-agogische sector. Studenten stromen in bij de opleiding van hun keuze (CT, SPH, MWD of CMV) en krijgen zowel les in gemengde groepen voor vakken op het brede sociaal-agogische gebied, als in specifieke groepen voor opleidingsspecifieke vakken. Daarmee worden in het propedeuseprogramma gemeenschappelijk ISW competenties verworven, maar wordt ook specifiek aandacht besteed aan de afzonderlijke beroepscontexten van de diverse beroepsgroepen. De propedeuse heeft een oriënterende, verwijzende en selecterende functie en na dit jaar kunnen studenten nog overstappen naar een van de andere SW opleidingen. Als gevolg hiervan is ook de hoofdfase van de opleiding bijgesteld; de eerste vernieuwde periode van het tweede jaar voltijd en deeltijd CT wordt nu uitgevoerd. Zes hogescholen in Nederland bieden de opleiding Creatieve Therapie aan. De opleiding in Amersfoort heeft een marktaandeel van 33%. De opleiding CT van de Hogeschool Utrecht was in het verleden gespecialiseerd in de toepassing van CT binnen de behandelsettingen van de GGz (brancheorganisatie van de instellingen in de geestelijke gezondheids- en verslavingszorg). Momenteel kiest zij ervoor om zich ook te richten op de settingen waar de aandacht ligt bij verbetering van de kwaliteit van leven. Kennis en vaardigheden van de creatief therapeut worden daar voornamelijk ingezet voor preventie en behoud of ondersteuning van de gezonde kanten van de betreffende doelgroep. Dat wordt aangeduid met de term kwalitatieve zorg. De opleiding kiest hiermee voor een verbreding van het vak CT. Binnen de opleiding maakt de student een keuze voor een medium. Bij de opleiding Creatieve Therapie aan de Hogeschool Utrecht heeft de student de keuze uit beeldende kunst, drama of muziek. De student doet een toelatingstoets in zijn medium, op basis waarvan de opleiding beslist of de aankomende student goed genoeg zijn medium beheerst om het therapeutisch in te zetten. In de afgelopen jaren zijn de toelatingseisen met betrekking tot het medium zwaarder geworden, zodat er enerzijds gelijk op een hoger mediumspecifiek niveau gewerkt kan worden en anderzijds er tijdens het curriculum minder aandacht besteed hoeft te worden aan het medium Visitatierapport 2004 en interne visitatie 2008 Na de vorige visitatie in 2004 heeft de opleiding de volgende aspecten aangepakt ter verbetering van: het deeltijdcurriculum (binnenschools, buitenschools en de samenhang); de instroom en de selecterende functie van de propedeuse en de aansluiting op de vooropleiding; de stagebegeleiding; de sturing op verbeterde rendementen. De volgende verbeterpunten zijn aansluitend opgevoerd voor en zijn door de interne audit-commissie in 2008 als goed verbeterd aangemerkt. 1 De kwaliteit van de studiehandleidingen: STO score terug op het niveau van 2004 In het traject naar de interne audit toe is de kwaliteit van de studiehandleidingen uitgebreid met de Opleidingscommissie (OC) besproken. 2 De visie op praktijkleren (deeltijd) wordt verder uitgewerkt (visie, doelen en criteria) De visitatiecommissie vond in 2004 het onderscheid tussen werkplek en stageplaats onvoldoende toereikend. De opleiding heeft dit onderkend en heeft al tijdens studiejaar haar visie bijgesteld. Studenten die nu instromen op de opleiding moeten een werksituatie hebben van tenminste 16 uur per week waarin zij al lerend therapeutisch werken. In de betreffende studiehandleidingen per studiejaar staan visie, doelen en werkwijze van het praktijkleren helder beschreven. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 2

9 3 Samenhang en integratie curriculum: continueren van ingezet beleid Deze onderdelen zijn ruimschoots toegelicht. De opleiding maakt dit voldoende inzichtelijk door onder meer te werken vanuit een competentiematrix, met stam- en deelcompetenties, aan concrete beroepstaken, vanuit een onderwijskundig goed doordacht concept van integratief leren en leerwegonafhankelijke toetsing. 4 Vernieuwen van voorlichtingspresentaties en wervingsbrochures. Evaluatie van de selectie bij de instroom in samenhang tot de beroepskwalificaties van de student na het eerste jaar. Voorlichtingspresentaties, brochures en websites zijn gedurende studiejaar geactualiseerd. De selectie- en instroomprocedure is door docenten geëvalueerd; de toelatingscriteria zijn scherper geformuleerd en gedifferentieerd voor instroom in jaar 1 en in jaar 2. 5 Schrijven van strategisch plan om de positionering van de opleiding in het werkveld te verstevigen. De opleidingmanager heeft bij de start van studiejaar een jaarplan gemaakt getiteld Creatieve Therapie, een Vaktherapeutisch Beroep. Bij de audit is geconstateerd dat de doelen (nagenoeg) allemaal gerealiseerd zijn. 6 Uitbreiding van assortiment. Uitbreiding van het assortiment is gerealiseerd door invoering van zowel keuzeonderdelen in de hoofdfase van het curriculum, als vrij- profileringsonderwijs / minoren. 7 Monitoren van de onderwijsvernieuwing propedeuse ISW door periodieke evaluatie. De onderwijsevaluaties zijn periodiek uitgevoerd door de manager kwaliteitszorg en de resultaten zijn gearchiveerd en gepubliceerd op Sharepoint en zijn besproken met de betreffende student- en docentgroepen. 8 Voldoende vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk betrekken bij het deeltijdonderwijs. In studiejaar is de formatie uitgebreid met 2 vaste docenten, en 1 tijdelijke docent werkzaam in de actuele beroepspraktijk. Daarnaast worden er structureel gastcolleges gegeven door werkers uit de beroepspraktijk. Overzichten hiervan zijn beschikbaar. 9 Instellen van klankbordgroep werkveld om de afstemming tussen opleiding en werkveld te bespreken en te verbeteren. Er zijn structureel bijeenkomsten georganiseerd met de klankbordgroep waarbij de afstemming gethematiseerd en naar tevredenheid besproken is. De deelnemers hebben aangegeven dat zij studiejaar hun taken willen continueren. De opleiding heeft aansluitend in de klankbordgroep omgevormd tot een vernieuwde beroepenveldcommissie. 10 Onderzoeken van de mogelijkheid van een ISW brede praktijkbegeleiderscursus. De mogelijkheden hiertoe zijn onderzocht en voorjaar 2008 heeft de eerste ISW brede praktijkbegeleiderscursus plaatsgevonden. Vijf deelnemers waren praktijkbegeleiders van CT. 11 Nader onderzoek naar instroom- en doorstroom alsmede rendementen. Bij de Evaluatie Bestuurlijke Hantering bleek de sturing op rendementen onvoldoende. De manager kwaliteitszorg en de opleidingsmanager hebben dit samen opgepakt. Verbeteringen die al zijn ingevoerd zijn onder meer: De inhoud en werkwijze van studieloopbaanbegeleiding in het curriculum; De individuele maatregelen bij vertraging van studie; De output (controle) van Osiris (studievolgsysteem) van het rendement van individuele student ten behoeve van de studieloopbaanbegeleider; De actualiteit en juistheid van de rendementsoverzichten; De analyse van afstudeerrendement en verscherpen van plan van aanpak studievertragers na jaar 4. Deze verbeteringen zijn inmiddels doorgevoerd en hebben geleid tot tevredenheid bij de audit-commissie in Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 3

10 12 Verbeteracties m.b.t. kaders en uitwerking van internationaliseringsbeleid, vormgeven door de opleiding aan internationale ontwikkelingen in het beroep en voorlichting en communicatie over IST traject. Zowel instituut ISW als opleiding CT hebben gedurende het internationaliseringsbeleid geactualiseerd en geïntensiveerd. De audit-commissie heeft dit onderdeel voldoende beoordeeld. Het STO 2008 wijst erop dat de opleiding hierop wel alert moet blijven. Daarom is ervoor gekozen een extra paragraaf toe te voegen, namelijk facet 2.10 Internationaliseringsbeleid. Bij de interne audit in 2008 zijn bij de volgende facetten aandachtspunten benoemd: 1 Het opleidingsprogramma (relatie doelstellingen/inhoud en samenhang) De opleiding heeft het nieuwe curriculum vormgegeven op basis van kerntaken en eindcompetenties CT. De opleiding heeft inmiddels de samenhang geborgd en heeft beter geëxpliciteerd: in welke mate de CT competenties aansluiten bij de domeinbrede SW competenties hoe de specifieke CT competenties zijn afgeleid van de domeinbrede SW competenties welke competenties er in de propedeuse behaald worden en welke in de hoofdfase op welk moment in het curriculum van de hoofdfase welke CT competenties getoetst worden en op welke niveau van zelfstandigheid en complexiteit. De samenhang in het studieprogramma is aanzienlijk verbeterd. De semesterboeken geven hier inmiddels beter zicht op en ook de studiehandleidingen zijn hierop bijgesteld. Met de studenten in de klankbordgroepen en de OC zijn de verbeteringen besproken. De opleiding heeft ook op onderwijskundig niveau de nodige beleidsdocumenten geproduceerd om intern en extern de samenhang beter te kunnen toelichten. De opleiding heeft meer tijd en ruimte in het programma gemaakt om mediumspecifieke en therapeutische beroepsvaardigheden te ontwikkelen. In het vernieuwde derde jaar zijn mediumdagen opgenomen en er worden inmiddels ook mediumspecifieke keuzeprogramma s aangeboden. Deze zijn door de opleiding ontwikkeld in In de vrije profileringsruimte biedt de opleiding de studenten de mogelijkheid om ook mediumspecifieke en therapeutisch verdiepende minoren te kiezen ter waarde van 30 ec s. Deze zullen ontwikkeld worden najaar 2009 zodat studenten voorjaar 2010 hun keuze kunnen maken. Er is een verbeterproject ingevoerd voor verbetering van de gezamenlijke propedeuse waarbij: het beroepsbeeld van de creatief therapeut verhelderd wordt door invoering van specifieke CT casussen en CT specifieke toetsing; de voorlichting over de functie van de propedeuse verbeterd is; de beroepsoriëntatie in de propedeuse steviger is aangezet onder meer in de onderdelen P9, P 10/11 en P 12. Ook is met de studenten het niveau van het kennisonderwijs besproken en het niveau en de criteria van de toetsen. De leden van de OC uiten zich positief over de doorgevoerde verbeteringen en dit beeld wordt ondersteund door het laatste Student Tevredenheids Onderzoek. Het aandachtspunt met betrekking tot ICT gebruik werd door de opleiding niet herkend. De studenten uit de OC en de studenten uit het laatste STO onderzoek maken hier geen aandachtspunt van. De opleiding is wel alert op het vergroten van de mogelijkheden van ICT toepassingen. Zo heeft het team binnen de studieloopbaanbegeleiding een digitaal portfolio bewerkstelligd. 2 Adequate inzet van personeel Het jaarplan van de opleiding is voor smart geformuleerd en in de RGW cyclus worden concrete resultaten besproken en beoordeeld. Ook de scholingsafspraken met medewerkers zijn hierin opgenomen. De opleiding heeft in een teamformatieplan de sturing op scholing planmatig beschreven en stuurt hier op. De docent/studentratio is op faculteits- en instituutsniveau besproken en speerpunt van beleid is deze terug te brengen van 1:33 naar 1:30. De opleiding heeft ervoor gekozen om de toetsing van het praktijkleren in het nieuwe curriculum summatief binnenschools te organiseren. De docenten beoordelen. Dit laat niet onverlet dat bij formatieve toetsen de fiattering door de praktijkbegeleider noodzakelijk is en ook richting de summatieve toetsen vaak een rol voor de praktijk is weggelegd. Dit is besproken met de beroepenveldcommissie en die ziet hierin geen risico s. De samenhang binnen de opleiding en de Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 4

11 visie op de opleiding binnen het instituut voor Social Work is structureel onderwerp van gesprek binnen instituutsoverleg. In die zin herkent de opleiding zich niet in dit aandachtspunt van de audit-commissie. 3 Voorzieningen Met de beroepenveldcommissie en het docententeam is gesproken over de keuzes die door de opleiding gemaakt zijn met betrekking tot de begroting van de contacttijd met de praktijkorganisaties. De gespreksgroepen bij de audit-commissie hebben zich hier kritisch over uitgelaten. Het docententeam staat achter de gemaakte keuzes met betrekking tot de verdeling van die tijd over het praktijkleren van het tweede en derde jaar. Zij zouden best meer tijd willen investeren, maar willen deze tijd niet missen in relatie tot de andere onderdelen in het curriculum waarvoor contacttijd essentieel is. De beroepenveldcommissie ondersteunt de keuzes van het docententeam, sterker nog: zij is hierin adviserend geweest. De opleiding heeft zich de kritiek aangetrokken met betrekking tot communicatie en realiseert zich dat zij ook (of juist) een verantwoordelijkheid heeft bij communicatie over gezamenlijk ISW beleid (keuzeprogramma s, minoren, Internationaal Studie Traject). De opleiding heeft hiervoor extra coördinatiebudget uitgetrokken en heeft de voorlichting geïntensiveerd. De opleidingscommissie kijkt met de opleiding mee of dit beleid tijdens verbeterd is en gaat uit van betere scores in het STO onderzoek Kwaliteit De opleiding past de PDCA cyclus zeer zorgvuldig toe. Door middel van diverse evaluatie instrumenten analyseert de opleiding op welke punten verbeteringen belangrijk zijn. Die analyses worden door de jaarcoördinatoren besproken met klankbordgroepen voltijd en deeltijd van studenten per studiejaar en door de opleidingsmanager met de OC. De conclusies uit die bijeenkomsten worden besproken met de docenten. Concrete verbeteracties worden door de jaarcoördinatoren en de opleidingsmanager weer teruggekoppeld naar de studenten. De OC heeft met de opleidingsmanager acties doorgevoerd om studenten te doordringen van het belang van deelname aan evaluaties en klankbordgroepen en daadwerkelijke respons en deelname te verhogen. Dit werpt zijn vruchten af. De klankbordgroepen functioneren beter en de OC is inmiddels bijna 10 studenten sterk. De exit-enquête is inmiddels heringevoerd; de studiebegeleiders zijn hier opnieuw op geattendeerd. 5 Resultaten De opleiding ziet erop toe de eindkwalificaties in het vernieuwde vierde jaar te behalen. Zij formuleert criteria op basis van de kerntaken en eindcompetenties en toetst alle segmenten op een hoog niveau van complexiteit en mate van zelfstandigheid. De studenten worden geacht in staat te zijn tot transfer, verantwoording en beroepsinnovatie. De opleiding speelt beter in op het arbeidsmarkt- en beroepsperspectief van de student. Door middel van alumni-onderzoek is de opleiding op de hoogte van actuele ontwikkelingen hierin. De opleiding heeft ervoor gekozen om deel uit te maken van het Instituut Social Work. Het behoudt de kern van het beroep (mediumspecifieke behandeling in de (G)GZ), maar sluit beter aan bij de marktwerking en vraagsturing in de markt van zorg- en welzijn. De opleiding rust studenten beter toe op zelfstandig ondernemerschap en vraagstukken op het gebied van organisatie en beleid en biedt de studenten een reëel beroepsperspectief op basis van de actuele maatschappelijke ontwikkelingen Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleidingsvarianten voltijd en deeltijd is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Voorafgaand aan het accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de opleiding voorbereid op de audit door een inhoudelijke toelichting te geven op het NVAO-Accreditatiekader. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 5

12 Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleidingsvarianten geldt het volgende: De opleidingen voltijd en deeltijd hebben zich voor wat betreft beroepsprofiel, opleidingscompetenties en doelstelling ten minste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleidingen en het beroepenveld. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een opleiding Creatieve Therapie op hboniveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. De Hogeschool Utrecht heeft een set van ijkpunten (EVINAC) ontwikkeld, die (o.a.) dienen als de instellingsspecifieke vertaling van het NVAO-accreditatiekader en die op een aantal aspecten een eigen (streef-)norm bevatten. De opleiding heeft in haar Management Review aangegeven hoe zij zich tot deze normstelling verhoudt. Ook dit instellingsspecifieke kader heeft het auditteam in zijn beoordeling betrokken. De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door de opleiding Creatieve Therapie aangeleverde schriftelijke informatie: Management Review MR; Studiegids; Onderwijs- en Examen Reglement OER; Visitatierapport 2004 (zie ook 1.4); Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - strategische keuzen en de positie in de markt, - interne organisatie, - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, - ontwikkelingen in het beroepenveld, - beroeps- en opleidingsprofielen, - (validatie) eindkwalificaties, - curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, - werkvormen, - toetsing en beoordeling, - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, - internationalisering, - instroombeleid, - studiebegeleiding, - onderwijsrendement. Op basis van de door opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van twee opleidingsvarianten. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hierna) werd het management van de betreffende opleiding op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 6

13 Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten één externe onafhankelijke deskundige op het gebied van werkveld, één externe onafhankelijke vakdeskundige, één student, één lead auditor / auditor onderwijs vanuit Hobéon Certificering en één secretaris, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. De additionele, tijdens de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzichten van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding overleg voeren; verslagen van die bijeenkomsten met het werkveld; overzicht CV s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modules, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; stageverslagen en -beoordelingen; de beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de eindproducten van studenten. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma/de opleidingsprogramma s en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. 1 Visitatie heeft op 14 mei 2009 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 7

14 Beslisregels Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp ten minste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige ten minste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 2 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord. 2 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 ECTS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een hbo Bachelor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 8

15 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Panelleden G.J. Stoltenborg M. Muthert J.B. van der Wijk A.L. Hartmann, M. Bijkerk, voorzitter en Werkveld-deskundige Vakdeskundige student secretaris onderwijs deskundige Werkvelddeskundigheid X Vakdeskundig heid, inclusief X X internationale deskundigheid Onderwijsdeskundigheid X X X Visitatie- of auditdeskundigheid, inclusief kwaliteitszorgdeskundigheid X X Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Creatieve Therapie noodzakelijke vakinhoudelijke en vakdidactische expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De lead auditor, de heer Stoltenborg, heeft ruime audit ervaring binnen het hoger onderwijs. Hij is werkzaam bij Hobéon en heeft zich de afgelopen jaren bezig gehouden met onderwerpen als marktonderzoek, ontwikkeling van nieuwe opleidingen, competentiegericht leren, kwaliteitszorg en accreditatie. Ook voert hij het projectmanagement van innovatieprojecten en is hij betrokken bij internationale onderwijsprojecten. In deze functie heeft hij een aanmerkelijke ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan hboopleidingen worden gesteld. De werkveld- en vakdeskundigen, mevrouw Muthert en de heer Van der Wijk hebben zich in hun beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. Vakdeskundige de heer Van der Wijk is jarenlang werkzaam geweest in het hoger onderwijs, onder andere als Adjunct- directeur Instituut Mens & Maatschappij, CHN en Hoofd opleiding Creatieve Therapie, CHN. Tegenwoordig is hij Locatiedirecteur van het Noorderpoort College. Werkvelddeskundige Marleen Muthert is zelfstandig gevestigd beeldend therapeut en is bij Meerkanten GGz als Hoofd van de afdeling non-verbale therapie en agogie en beeldend therapeute werkzaam. Mevrouw Hartmann is eerstejaars studente Creatieve Therapie aan Stenden Hogeschool Leeuwarden. Voorafgaand aan haar opleiding heeft zij vier jaar een studie geneeskunde gevolgd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 9

16 Voor de curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II Programma visitatie Creatieve Therapie, 14 mei 2009 Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 10

17 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen Beroepsprofiel De beroepsgroep Creatieve Therapie (CT) maakt na samengaan met de beroepsgroep Psychomotore Therapie deel uit van de Federatie Vaktherapeutische Beroepen (FVB). Binnen de Federatie werken vijf verenigingen samen: beeldende therapie, dramatherapie, muziektherapie, danstherapie en psychomotore therapie. De opleiding CT van Hogeschool Utrecht leidt op tot de eerste drie ervan. Het generieke beroepsprofiel van de vaktherapeut is geactualiseerd (2008) door de FVB. De mediumspecifieke beroepsprofielen worden gedurende kalenderjaar 2009 herschreven op basis hiervan. De opleiding heeft de in het beroepsprofiel geformuleerde beroepstaken vertaald naar kerntaken van het beroep en hierop de eindkwalificaties van de opleiding geformuleerd. Opleidingsprofiel Het landelijk opleidingprofiel CT dateert uit Op basis van het geactualiseerde beroepsprofiel heeft het landelijk overleg opleidingen CT (LOO-CT) de opdracht gegeven het landelijk opleidingsprofiel te herschrijven. Dit heeft plaatsgevonden gedurende en het nieuwe profiel is inmiddels door het LOO-CT geaccordeerd. Binnen dit landelijke opleidingsprofiel hebben de CT opleidingen in Nederland hun eigen zwaartepunten geformuleerd, onder andere door binnen de opleiding meer nadruk te leggen op de cure- of de care-kant van het beroep. De opleiding CT in Utrecht is bij de inrichting van het programma uitgegaan van 70% van het landelijke opleidingsprofiel en 30% eigen invulling van het programma en heeft daarbij de nadruk gelegd op de care-kant. Op instituutsniveau is een Raad van Advies actief. Deze domeinbreed samengestelde raad functioneert naast een beroepenveldcommissie CT. De werkveldvertegenwoordigers uit de beroepenveldcommissie worden betrokken bij de inhoudelijke ontwikkelingen binnen de opleiding, terwijl de raad van advies zich meer richt op de ontwikkelingen in de sociaal agogische sector. In de beroepenveldcommissie CT zijn de eindkwalificaties, de visie op het beroep, de kerntaken, de competenties, toetsing en inhoud van de studieprogramma s besproken. Ook nemen leden van de beroepenveldcommissie deel als externe examinator bij toetsen. Aan de realisatie van doelstellingen van de opleiding wordt bijgedragen door de lectoraten van KenVak (Kennisontwikkeling Vaktherapie) en het kenniscentrum Sociale Innovatie. Er wordt onderzoek verricht naar ontwikkelingen in het sociaal agogische domein die relevant zijn voor de beroepsuitoefening en die van invloed moeten zijn op de opleiding. De opleiding participeert in internationale CT verbanden, waaronder in het European Consortium for Arts Therapies Education en European Music Therapy Confederation. Docenten nemen op regelmatige basis deel aan congressen van deze organisaties, studenten krijgen de mogelijkheid om binnen deze samenwerkingsverbanden een deel van hun opleiding in het buitenland te volgen. Het auditteam is van mening dat de opleiding op een juiste wijze invulling heeft gegeven aan het opleidingsprofiel. Tijdens de audit werd echter wel duidelijk dat de opleiding nog werkt aan een duidelijke positionering van de opleiding binnen het werkveld en op zoek is naar een wijze waarop het zich duidelijk kan onderscheiden van de andere CT opleidingen in Nederland. Het auditteam is van mening dat hierbij een nog duidelijkere keuze gemaakt moet worden voor de care- dan wel de Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 11

18 curekant van het beroep van creatief therapeut, waarmee het standpunt van de opleiding met betrekking tot de positie van de vaktherapeut in het werkveld duidelijker wordt. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Het beroepsprofiel is ontstaan in overleg met de andere creatief therapeutische opleidingen in Nederland. In het landelijk overleg is een opleidingsprofiel ontwikkeld. De opleiding heeft op basis hiervan en in overleg met de raad van advies en de werkveldcommissie een eigen opleidingsprofiel vastgesteld, met eigen invalshoek met betrekking tot het beroep. Het auditteam heeft kunnen vaststellen dat de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 12

19 Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet Niveau Bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Het bachelorniveau van de opleiding wordt geborgd door vier samenhangende kenmerken: complexiteit, verantwoording, transfer en toegepaste wetenschap en beroepsontwikkeling. De complexiteit in handelen komt tot uiting in de competenties die uitgewerkt zijn naar twee aspecten van beheersing, te weten de mate van complexiteit en de mate van zelfstandigheid. Dit uit zich in de wijze waarop de beginnende beroepsbeoefenaar weet om te gaan met vraagstukken waarvan het probleem op voorhand niet duidelijk is omschreven en waarop standaardprocedures niet van toepassing zijn. Het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid komt bij de sociale professional tot uiting in diens betrokkenheid bij maatschappelijke, in het bijzonder ethische vragen die samenhangen met de beroepspraktijk. Transfer manifesteert zich in de mate waarin de beginnende beroepsbeoefenaar breed inzetbaar en startbekwaam is voor alle sectoren, doelgroepen en problematieken van het beroep. Dit wordt door de opleiding bevorderd door aandacht voor de diversiteit binnen het beroep. Toegepaste wetenschap en beroepsontwikkeling: de beginnende beroepsbeoefenaar past uitkomsten van praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek toe bij vraagstukken waarmee hij in zijn beroepsuitoefening wordt geconfronteerd. In onderstaand overzicht worden de generieke kernkwalificaties van de hbo bachelor vertaald naar de competenties van de creatief therapeut en beschreven in relatie tot de Dublin Descriptoren. De dimensies van de Dublin Descriptoren Kennis en inzicht De afgestudeerde heeft kennis en inzicht verworven in Observeren, diagnosticeren, indiceren Uitvoeren van mediumspecifieke behandeling Voorlichten en adviseren in het kader van behandeling Samenwerking en coaching Beleidsontwikkeling en implementatie Zelfstandig) ondernemen Beroepsinnovatie: onderzoek, kennisontwikkeling en kenniscirculatie Toepassen Kennis en inzicht De afgestudeerde past kennis en inzicht toe segment 1: hulpverlening aan cliënten segment 2: werken in en vanuit een professionele omgeving segment 3: professionaliteit en ontwikkeling van het beroep en reflectie op de eigen professionalisering Oordeelsvorming De afgestudeerde is in staat tot heldere oordeelsvorming bij: hulpverlening aan en behandeling van cliënten mono- én multiprofessioneel samenwerken werken in en vanuit de organisatie Communicatie De afgestudeerde is in staat tot duidelijke communicatie met: cliënten het systeem van de cliënt andere vaktherapeuten overige professionals Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 13

20 netwerken die van belang zijn voor het beroep Leervaardigheden De afgestudeerde beschikt over de vaardigheden om verdere professionele ontwikkeling grotendeels zelf te sturen. De opleiding hanteert tijdens de opleiding vier niveaus van de beheersing van bovenstaande competenties, het beginniveau, het niveau, zoals dat na de propedeuse bereikt moet zijn, het niveau voor het afstudeertraject en het afstudeerniveau. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: De opleiding heeft een vertaling gemaakt van de Dublin Descriptoren naar de eigen eindkwalificaties. Het auditteam heeft vastgesteld dat deze eindkwalificaties op bachelorniveau zijn. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 14

21 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds Hoger Onderwijs Zoals al onder 1.2. is beschreven heeft de opleiding Creatieve Therapie op landelijk niveau een relatie gelegd tussen de Dublin Descriptoren en de door de landelijk overleg opleidingen CT vastgelegde competenties. Het auditteam is van oordeel dat de opleidingen daarom gerekend kunnen worden tot het hoger onderwijs Beroepsonderwijs Zoals al onder 1.1. is beschreven hebben de opleidingen zich gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de landelijke vastgelegde competenties en kennisbases. Het auditteam heeft vastgesteld, dat de eindcompetenties van de opleiding correspondeert met de kerntaken van een (beginnend) beroepsbeoefenaar en aansluit bij de eisen die de vakgenoten en de beroepspraktijk stellen aan een hbo opleiding Creatieve Therapie Voor het overige blijkt de Oriëntatie HBO ook uit het programma van beide varianten van de opleidingen. Zie daarvoor de bevindingen onder facet 2.1. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor beide varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: het auditteam is van oordeel dat de opleiding gerekend kan worden tot het hoger onderwijs. Meetbare gedragsindicatoren dragen ertoe bij dat het hbo niveau kan worden bereikt. het auditteam is van oordeel, dat de eindcompetenties van de opleiding aansluiten bij het niveau van een (beginnend) beroepsbeoefenaar en bij de eisen die de vakgenoten en de beroepspraktijk stellen aan een bacheloropleiding op het terrein van Creatieve Therapie. SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp Doelstellingen Opleiding voor alle opleidingsvarianten als voldoende. Het beroepsprofiel en opleidingsprofiel zijn ontstaan in overleg met de andere creatief therapeutische opleidingen in Nederland. De opleiding heeft op basis hiervan en in overleg met de raad van advies en de werkveldcommissie een eigen opleidingsprofiel vastgesteld, met eigen invalshoek met betrekking tot het beroep. De opleiding heeft een vertaling gemaakt van de Dublin Descriptoren naar de eigen eindkwalificaties. Het auditteam heeft vastgesteld dat deze eindkwalificaties op bachelorniveau zijn en is van oordeel dat de opleiding gerekend kan worden tot het hoger onderwijs. Meetbare gedragsindicatoren dragen ertoe bij dat het hbo niveau kan worden bereikt. Het auditteam is van oordeel, dat de eindcompetenties van de opleiding aansluiten bij het niveau van een (beginnend) beroepsbeoefenaar en bij de eisen die de vakgenoten en de beroepspraktijk stellen aan een bacheloropleiding op het terrein van Creatieve Therapie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 15

22 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet Eisen HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen Tijdens de audit heeft het auditteam vastgesteld dat er in de opleiding gewerkt wordt met actuele, relevante en voor een deel internationale literatuur. De opleiding hanteert een generieke lijst met boeken, die voor alle specialisaties verplicht zijn en daarnaast zijn er lijsten met verplichte boeken per specialisatie. Zowel generiek, als ook per specialisatie hanteert de opleiding ook een lijst met aanbevolen literatuur. Gedurende het gehele verloop van de opleiding vindt het leren van de student plaats aan de hand van opdrachten uit de beroepspraktijk. Gastdocenten uit de beroepspraktijk verlenen regelmatig hun medewerking aan het programma, zowel in de propedeuse als in de hoofdfase. De actualiteit van het onderwijsprogramma krijgt verder voeding vanuit de lectoraten Kenniscentrum Sociale Innovatie en Kennisontwikkeling en Vaktherapieën. Van participeren twee docenten in onderzoeksprogramma s in opdracht van de beroepspraktijk waarbij een CT docent de leiding heeft. Op die manier komen de studenten in aanraking met de werkzaamheden van de lectoraten en raken zij betrokken bij de werkzaamheden. Doelstelling van de opleiding is om alle studenten bij de lectoraten te betrekken. Het auditteam is onder de indruk van de positie van de lectoraten binnen de opleiding en de omvang en het enthousiasme, waarmee docenten en studenten uit de opleiding betrokken zijn bij de lectoraten. Tevens heeft het auditteam vast kunnen stellen dat in het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden geborgd is en dat de opleiding aantoonbare verbanden heeft met de actuele beroepspraktijk, onder andere door de stages die in het curriculum opgenomen zijn, de inzet van gastdocenten en door een jaarlijkse praktijkbijeenkomst. In het curriculum is er een doorlopende stageleerlijn opgenomen. In het eerste jaar is er een beroepsoriënterende stage, waarin gedurende het hele jaar één dag per week stage gelopen wordt. In het tweede jaar doen CT studenten twee dagen in de week in de CT praktijk een beroepsvoorbereidende stage. In het derde jaar werken studenten drie dagen in de CT praktijk in complexe behandelingscontexten middels de beroepsvormende stage. In het afstudeerjaar doen alle studenten (voltijd en deeltijd) een praktijkonderzoek en praktijkproject. De opleiding organiseert jaarlijks een praktijkbijeenkomst voor vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk. Zij worden geïnformeerd over de opleiding en de praktijkbegeleiding. Aan de andere kant reflecteren de deskundigen uit de praktijk op de actualiteit van het studieprogramma s en doen suggesties voor vernieuwde werkvormen en behandelvisies/stromingen. De opleiding heeft gedurende studiejaar een landelijke samenwerking gerealiseerd met andere CT opleidingen met als doel het gezamenlijke ontwikkelen van een masteropleiding vaktherapie. Uit de gesprekken tijdens de audit bleek dat deze masteropleiding een vrij theoretisch wetenschappelijke invulling zou krijgen. De laatste plannen zijn om de master te richten op de verdere scholing van de therapeut in het meer specialistisch werken met de verschillende Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 16

23 doelgroepen. Het auditteam is er voorstander van om de praktijkoriëntatie niet uit het oog te verliezen bij de inrichting van de master. De verbondenheid van de deeltijdopleiding met het werkveld wordt voor een deel gelegd door de studenten. De deeltijdopleiding CT is een concurrency-opleiding. Deeltijdstudenten moeten minimaal 20 uur per week werkzaam zijn in de beroepspraktijk. De opleiding begeleidt de student bij het uitvoeren van taken in de bredere sociaal-agogische beroepscontext in de propedeuse, naar specifiek creatief-therapeutische taken in de hoofdfase. Deeltijdstudenten voeren de studieopdrachten voor een belangrijk deel uit in de beroepspraktijk, waarna zij hun ervaringen inbrengen in de bijeenkomsten op school. Een goede verankering van het onderwijs in de beroepspraktijk is hierdoor gewaarborgd. Controle op de kwaliteit en het niveau van de beroepspraktijk als basis voor het leerproces wordt door de opleiding uitgevoerd door de studenten systematisch hierover te laten verantwoorden. Dit gebeurt bij het portfolio en de praktijktoetsing. Docenten van de opleiding bezoeken de werkplekken van de deeltijdstudent in het derde jaar om de kwaliteit van de praktijkleerplek te kunnen garanderen en het gesprek te kunnen voeren met de praktijkbegeleider. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: Het auditteam heeft vastgesteld dat de opleiding gebruik maakt van actuele en relevante en voor een deel internationale vakliteratuur. Het auditteam heeft kunnen vaststellen dat interactie met het werkveld plaats vindt, onder andere door een doorlopende stageleerlijn en door inzet van gastdocenten. De verbanden met de actuele ontwikkelingen in het vakgebied worden geborgd door de werkzaamheden van het lectoraat en de actieve deelname hierin door docenten en studenten en door de jaarlijkse praktijkbijeenkomsten. De verbondenheid van de deeltijdopleiding met het werkveld wordt voor een deel gelegd door de studenten. Deeltijdstudenten zijn gedurende hun studie minimaal 20 uur per week werkzaam in de beroepspraktijk. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Creatieve Therapie, Hogeschool Utrecht 17