Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving voltijd. Design Academy Eindhoven

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving voltijd Design Academy Eindhoven

2 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving voltijd CROHO nr Design Academy Eindhoven Hobéon Certificering BV februari 2007 Auditteam: Drs. A. Betsky Prof.ir. A. Beukers J. Vermeulen G.R.R.M. de Kort Drs. W.G. van Raaijen Drs. R.F.H.M. Stapert Secretaris: G.C. Versluis

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Vóórtraject: nulmeting Karakteristiek van de opleiding Visitatierapport Kleur bekennen - 18 februari Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 31 januari BEVINDINGEN EN BEOORDELING 11 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 11 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 11 Facet 1.2. Niveau Master 14 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 16 Onderwerp 2: Programma 18 Facet 2.1. Eisen HBO 18 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 21 Facet 2.3. Samenhang Programma 24 Facet 2.4. Studielast 26 Facet 2.5. Instroom 28 Facet 2.6. Duur 30 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 31 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 33 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 36 Facet 3.1. Eisen HBO 36 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel Facet 3.3. Kwaliteit Personeel Onderwerp 4: Voorzieningen 44 Facet 4.1. Materiële Voorzieningen 44 Facet 4.2. Studiebegeleiding 47 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 50 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 50 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 52 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld Onderwerp 6: Resultaten Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau 57 Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO master opleiding Vormgeving voltijd Integraal oordeel/ advies aan NVAO 62 Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma audit 31 januari 2007

4 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO master opleiding Bereik van de beoordeling Design Academy Eindhoven (DAE) verzorgt de HBO bachelor opleiding en de HBO master opleiding Vormgeving. Het onderhavige rapport heeft betrekking op de HBO master opleiding, die wordt aangeboden in een voltijdvariant. Vormgeving crohonummer In verband met mogen het verlenen van de titel Master of design (Mdes) aan studenten die geslaagd zijn in 2004, 2005 en 2006 heeft de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen in zijn brief van 8 december 2006 ingestemd met het voorstel van DAE om tijdens de audit ten behoeve van de accreditatie van de masteropleiding het auditteam te vragen een oordeel te geven over het gerealiseerde niveau van afgestudeerden uit de jaren 2004 tot en met In de brief die de NVAO op 7 december 2006 stuurde aan DAE wordt ten behoeve van het doel om de mastertitel te mogen verlenen, de aanbeveling gedaan de VBI de eindexamenstukken uit de examenjaren 2004, 2005 en 2006 als bewijsmateriaal te presenteren ter beoordeling van het masterniveau. Gelet op het gestelde in bovengenoemde brieven heeft het auditteam tijdens de audit op 31 januari 2007 expliciet gekeken naar het gerealiseerde niveau van afgestudeerden in de jaren 2004 tot en met 2006 van zowel de specialisatie Identity, Interior, Industrial Design (IM) als van de toen nog pilot Man and Humanity (M&H), die beide tot september 2006 onder de naam post hbo-opleiding Industriële Vormgeving werden aangeboden. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door het Zelfevaluatierapport van de opleiding Masters in Conceptual Design Vóórtraject: nulmeting Ter voorbereiding op de twee trajecten leidend tot een accreditatiebeslissing door de NVAO met betrekking tot de bachelor en de master opleiding, heeft Hobéon Certificering op verzoek van DAE op 22 november 2006 een nulmeting uitgevoerd, die met name gericht was op het door de bachelor en master opleiding gehanteerde kwaliteitszorgsysteem en de onderliggende processen en procedures. Inhoudelijke toetsing door vakspecifieke deskundigen maakte geen onderdeel uit van de nulmeting. Doel van deze nulmeting was na te gaan of de bachelor en master opleiding naar het oordeel van Hobéon Certificering voldoende waren voorbereid op het feitelijke accreditatietraject. Uit de nulmeting concludeerde Hobéon Certificering, dat de master opleiding op hoofdlijnen haar beleid duidelijk heeft geformuleerd en daaraan uitvoering geeft. Een aantal zaken werd door Hobéon in de beschrijvingen in het Zelfevaluatierapport ten behoeve van de 0-meting en de onderliggende documentatie nog gemist. 1 DAE hanteert in haar zelfevaluatierapport de benaming Masters in Conceptual Design, omdat zij vindt dat deze titel de essentie van de opleiding het beste dekt. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 1

5 Hobéon heeft de opleiding daarvoor de volgende aanbevelingen gedaan: maak de relatie tussen de Dublin Descriptoren en de competenties inzichtelijk; zet sterker aan hoe de relatie is met het buitenlandse netwerk en geeft weer wat de visie van DAE is op de internationale dimensie met betrekking tot de op te leiden studenten; overleg benchmarkgegevens; geef een verantwoording over hoe de competenties zijn vertaald/zijn terug te vinden in (delen van) het programma; toon aan, dat de gesprekscyclus met de docenten wordt uitgevoerd; maak inzichtelijk welke competenties voor het geven van het onderwijs benodigd zijn, wat de opleiding hiervan al in huis heeft en waar de lacunes voor nu en voor de toekomst zitten; leg de redenering waarom bepaalde materiële voorzieningen wel of niet in huis zijn, vast; geef de PDCA-cyclus schematisch weer; maak een analyse van de rendementscijfers; De nulmeting werd verricht door de heren W.L.M. Blomen als leadauditor en drs. G.J. Stoltenborg als onderwijskundige. De heer Blomen is directeur en de heer Stoltenborg senior adviseur bij Hobéon Certificering. Secretarissen tijdens deze nulmeting waren de dames G.C. Versluis en drs. D.P.M. de Koning. Zij zijn beiden adviseur bij Hobéon. Conform de met de NVAO gemaakte afspraken, heeft het auditteam dat het accreditatieonderzoek heeft verricht, een op de secretaris na geheel andere samenstelling dan het team dat de nulmeting heeft uitgevoerd. Zie Karakteristiek van de opleiding De Design Academy in Eindhoven (DAE) geldt naar internationale maatstaven als één van de meest creatieve en experimentele design academies ter wereld. Gedurende de laatste tien jaar heeft de academie een reputatie opgebouwd als unieke plek waar een aantal van de meest inventieve designers van de wereld lesgeven. Ook levert de academie studenten af die voordat ze zijn afgestudeerd, al werk hebben tentoongesteld en hebben verkocht in een internationale context. Nog belangrijker is echter het feit, dat DAE ook staat voor een nieuwe houding binnen design: de academie stimuleert tot hergebruik en herontdekken in het zoeken naar iets nieuws, betrekt de sociale context en het milieu bij het vormgeven, legt de nadruk op inventiviteit en conceptuele aanpak en ziet vorm of afbeelding niet altijd als leidend De masteropleiding van DAE wil een Centre of Excellence zijn, die de bovengenoemde houding binnen design en de benodigde vaardigheden naar een master niveau wil tillen. Een dynamische uitwisseling tussen studenten en docenten over de (nieuwe) sociale rollen van de ontwerper en andere, nieuwe gebieden van design staan tijdens de opleiding centraal. Het niveau master bij DAE wordt niet bereikt door het pad te volgen langs de meer of minder traditionele designdisciplines, maar komt tot uiting in de geïntegreerde conceptuele en contextuele benadering. Studenten passen vormen van toegepast onderzoek toe waarbij ze starten vanuit de eigen intuïtie bij het interpreteren van socio-economische, ecologische en sociologische gegevens. DAE leidt studenten op tot author-designers De masteropleiding van DAE duurt twee jaar en kent twee specialisaties: IM (Identity, Interior, Industrial Design) en M&H (Man and Humanity). IM is in augustus 1996 gestart en biedt een geïntegreerd, interdisciplinair post academische trainingsprogramma Identity, Interior, Industrial Design. 2 Een author-designer is geen designer die louter werkt als probleemoplosser, maar is iemand die ontwerpt vanuit een persoonlijke fascinatie en persoonlijke interesse. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 2

6 M&H is ontstaan vanuit de behoefte in het werkveld aan humanitarian designers. Dit programma functioneerde vanaf 2002 als een pilot-project. Per september 2006 is DAE gestart deze specialisatie als afstudeerrichting aan te bieden. (zie facet 2.1 en 2.2.) IM is al verder dan M&H in het uitwerken van de noodzakelijke cursussen en programma s om het hoge niveau van excellentie te bereiken, maar bij M&H is in korte tijd al veel in gang gezet. M&H is uniek in de wereld en de behoefte aan dit type designers is evident. Het M&H-programma, maar ook het IM-programma, trekt studenten van over de hele wereld. Tot op heden is ongeveer 95% van de instromende studenten afkomstig uit het buitenland. De masteropleiding wordt uitsluitend in het Engels aangeboden IM en M&H worden geleid door twee afdelingshoofden die coryfeeën zijn in hun vakgebied en internationale bekendheid genieten. De beide afdelingshoofden zijn de creatieve stuurders en de dragers van de masteropleiding. Beide specialisaties beschikken over een klein, gedreven en enthousiast team. Alle docenten die verbonden zijn aan één van beide specialisaties hebben een contract voor maximaal anderhalve dag en zijn daarnaast actief in het professionele werkveld. Ondanks deze kleine aanstelling is er sprake van een groot gevoel van verbondenheid met de academie. Op dit moment zijn er totaal 11 docenten, inclusief de afdelingshoofden, gecontracteerd. (zie onderwerp 3 Personeel ) De masteropleiding heeft een flexibel curriculum, dat berust op de peilers: Source en Projects. Source, dat in september 2006 van start is gegaan, bevat lezingen en masterclasses met aandacht voor enerzijds praktische en theoretische kennisontwikkeling, anderzijds workshops, waarin de student kan werken aan het opheffen van lacunes in zijn kennis en vaardigheden. Het Source -programma zal in de komende tijd nog verder worden uitgebouwd. In Projects werkt de student aan de ontwikkeling van de beroepsvaardigheden en voert hij toegepast onderzoek uit. (zie facet 2.3.) De afdelingshoofden bepalen jaarlijks het hoofdthema voor hun specialisatie binnen de masteropleiding en overleggen aan het begin van het studiejaar met de coördinator en de docenten van hun specialisatie over uitwerking van het hoofdthema naar thema s per trimester en het curriculum De student volgt zijn eigen pad en bepaalt zijn eigen onderwijsprogramma binnen het aanbod van DAE. Over de projecten in het eerste studiejaar krijgen de studenten per trimester een briefing, waarin zij op hoofdlijnen worden geïnformeerd over o.a. doel en inhoud van het project/de projecten. Deze projecten bereiden de studenten voor op de thesis-design projecten, waarmee zij in het tweede studiejaar individueel aan het werk gaan. De student ontwikkelt zijn competenties via het principe van het doing to learn. Door de internationale samenstelling van de mastergroepen leren de studenten niet alleen van hun Nederlandse docenten, die veelal Dutch Designers zijn, maar juist ook heel veel van elkaar. (zie facet 2.2. en 2.3.). Na afloop van elk trimester vinden assessments plaats en presenteren de studenten hun werk aan alle docenten en andere masterstudenten. (zie facet 2.8.) Voor de toelating heeft de opleiding toelatingseisen opgesteld. Een toelatingscommissie beoordeelt de studenten die zich hebben aangemeld op basis van o.a. een portfolio van vervaardigd werk, ambitie en persoonlijke doelen. Het aantal instromende studenten bij IM varieert tussen de 12 en 30 en bij Man and Humanity tussen de 7 en 12. Zoals hierboven al is beschreven, is tot op heden ongeveer 95% van de instromende studenten afkomstig uit het buitenland. Om te zorgen voor een goede aansluiting op de masteropleiding van DAE wordt het eerste trimester van het eerste studiejaar gewijd aan het leren kennen van de cultuur van Nederland, de wijze van omgaan met elkaar, het discussiëren over het werk en de manier waarop de assessments plaatsvinden. (zie facet 2.5. instroom.) Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 3

7 Van 2002 tot 2006 kende DAE een lectoraat Ecodesign. In 2003 ging het officiële programma Duurzaam Ontwerp van start. Vanaf september 2006 kent DAE het lectoraat Tomorrow Matters, waarin onderzoek wordt gedaan naar de rol van materialen in innovatief productontwerp. Het lectoraat en de kenniskring functioneren als een kennisplatform waarbinnen docenten en studenten en partners van buiten de academie een actieve rol spelen. (zie facet 2.1.6) Met het (internationale) werkveld onderhoudt DAE/de opleiding op velerlei manieren intensief contact over actuele ontwikkelingen in het vakgebied en de inhoud van het curriculum. Dit gebeurt o.a. door gesprekken met de docenten, die allen ook actief zijn als professional, door contact met de Vrienden van de Academie, door bezoek aan beurzen/ exposities en in gesprekken met de bezoekers van de jaarlijkse Graduation Show. (zie facet 1.1.) 1.5. Visitatierapport Kleur bekennen - 18 februari Ten tijde van het bezoek van de visitatiecommissie bood DAE een tweetal voortgezette opleidingen aan: het IM Masterprogramma voor Industrial, Interior en Identity Design (IM) en Funlab Masterprogramma (niet gevisiteerd). Het tweede studiejaar van IM Masters werd op dat moment voor de eerste maal uitgevoerd. Er waren derhalve nog geen alumni. De commissie had een positieve indruk van de opleiding, maar constateerde tegelijkertijd dat de voortgezette opleiding IM Masters nog echt in de steigers stond. De contouren waren duidelijk, de belangrijkste muren stonden, maar er moest nog veel worden afgewerkt en zelfs bijgebouwd. De commissie vond dat de koppeling van de drie afstudeerrichtingen aan de drie studio s leidde tot een beroepsgericht en uitdagend curriculum. De opleiding was naar buitengericht en had (mede door de inbreng van buitenlandse studenten) een internationaal karakter. De beroepsvisie die de opleiding hanteerde was duidelijk; de nadruk lag op het verbinden van intuïtie en emotie met analyse en ratio binnen het beroep van ontwerper. Naast deze positieve punten waren er nog diverse onderdelen, die nadere invulling of uitwerking behoefden. Zo had de opleiding nog geen echte onderwijsvisie. De onderwijskundige uitwerking van het programma behoefde verbetering. Verder was veel impliciet, met name bij de ondersteunende processen. Organisatorisch moest er nog veel geïmproviseerd worden. De bewaking van de kwalificaties moest nader worden uitgewerkt. Het zelfde gold voor kwaliteitszorg. Verder vormden de wetenschappelijke oriëntatie en theorie volgens de commissie een onbegrijpelijke lacune in het programma. Tenslotte was er weinig aandacht voor scholing en ondersteuning van personeel. Het feit, dat de commissie de opleiding bezocht terwijl deze nog geen twee jaar bestond maakte kinderziektes en onvolkomenheden verklaarbaar. Het voornemen van de opleiding om een coördinator voor de voortgezette opleiding te benoemen die de mogelijkheid zou krijgen het programma inhoudelijk en organisatorisch vorm te geven was volgens de commissie absoluut noodzakelijk om de manco s weg te werken. De commissie heeft de opleiding de volgende aanbevelingen gedaan: de wetenschappelijke oriëntatie en theoretische onderbouwing van het programma verzwaren; een onderwijsvisie formuleren die recht doet aan het onderwijzen aan post-hbo studenten en het onderwijs daarop inrichten; de organisatie verder stroomlijnen en borgen; meer aandacht besteden aan personeelsbeleid; een kwaliteitszorgsysteem opzetten dat in ieder geval informatie genereert waarmee de inhoud en vorm van het curriculum kan worden bijgesteld en bij voorkeur ook informatie waarop de organisatie kan worden bijgestuurd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 4

8 Naar aanleiding van het visitatierapport heeft DAE/ de opleiding het volgende verbeterbeleid opgesteld en uitgevoerd: wetenschappelijke oriëntatie en theoretische onderbouwing: de opleiding heeft een Source programma opgezet met daarin een (verplichtend) onderdeel Mind, waarin via lezingen en masterclasses aandacht is voor praktische en theoretische kennisontwikkeling. Dit Source programma is vanaf september 2006 van start gegaan. In het Projects programma vindt toegepast onderzoek plaats. DAE heeft in 2002 een Lectoraat Ecodesign en in 2006 een Lectoraat Tomorrow Matters met bijbehorende kenniskringen ingesteld; onderwijsvisie: DAE heeft haar visie op het masteronderwijs geformuleerd; organisatie: DAE heeft haar visie op de organisatiestructuur beschreven en de verantwoordelijkheden van de hoofden, coördinatoren, docenten en medewerkers binnen de academie en de opleiding vastgelegd; personeelsbeleid: DAE heeft een intern (senior) onderwijskundig adviseur aangesteld (zie punt kwaliteitszorg ), er is een functieordeningstraject opgesteld en geïmplementeerd, er vinden functioneringsgesprekken plaats met docenten (OP en jaarplangesprekken met het Onderwijsondersteunend personeel (OOP), workshops voor docenten zoals lesgeven op Design Academy Eindhoven en coachen en begeleiden van studenten ; kwaliteitszorg: DAE heeft een intern (senior) onderwijskundig adviseur aangesteld, met als taakgebieden onderwijsvernieuwing en kwaliteitszorg en de opdracht procesmatige en onderwijskundige ondersteuning van het proces van onderwijsvernieuwing te geven. Daarnaast intensivering van de overlegstructuren binnen de academie, contacten met de alumnivereniging en het betrekken van het bedrijfsleven bij de opleiding. Het auditteam heeft tijdens de audit die op 31 januari 2007 heeft plaatsgevonden kunnen constateren, dat de opleiding het hierboven beschreven verbeterbeleid aantoonbaar heeft geïmplementeerd. In onderhavig rapport zal bij de verschillende onderwerpen/facetten nader worden ingegaan op de bevindingen van het auditteam met betrekking tot genoemd verbeterbeleid Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleiding is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleiding geldt het volgende: De opleiding heeft zich voor wat betreft beroepsprofiel, opleidingscompetenties en doelstelling tenminste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleidingen en het beroepenveld. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een masteropleiding Vormgeving op HBO-niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 5

9 De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door de HBO-master opleiding Vormgeving aangeleverde schriftelijke informatie: Zelfevaluatierapport Masters in Conceptual Design ; Studiegids; Onderwijs- en Examen Reglement OER; Visitatierapport Kleur bekennen -18 februari 2002 (zie ook 1.4); Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - strategische keuzen en de positie in de markt, - interne organisatie, - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, - ontwikkelingen in het beroepenveld, - beroeps- en opleidingsprofielen, - (validatie) eindkwalificaties, - curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, - werkvormen, - toetsing en beoordeling, - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, - internationalisering, - instroombeleid, - studiebegeleiding, - onderwijsrendement. Op basis van de door de opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de audit (zie hieronder) werd het management van de betreffende opleiding op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 3, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten drie externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van Design, één student en één leadauditor, één auditor onderwijs en één secretaris vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. 3 Visitatie heeft op 31 januari 2007 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 6

10 De additionele, tijdens de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzicht CV s van (gast)docenten; verslagen van overleggen van de teambesprekingen; briefings aan studenten met betrekking tot de opzet en inhoud van het programma voor een volgend trimester en de daaraan gekoppelde opdrachten; studentevaluaties; de beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de eindproducten en theses van studenten. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggende rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd Beslisregels Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 7

11 Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 4 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord. 4 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (minimaal 60 ECTS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Master accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 8

12 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden: Secretaris: Drs. W.G. van Raaijen Drs. R.F.H.M. Stapert Drs. A. Betsky J. Vermeulen Prof. Ir. A. Beukers G.R.R.M. de Kort G.C. Versluis Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Vormgeving noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De voorzitter van het auditteam, de heer Van Raaijen, kan bogen op een jarenlange (lead-) auditervaring in en buiten het hoger (kunst-)onderwijs en is als senior adviseur werkzaam voor de Hobéon Groep De werkvelddeskundigen, J. Vermeulen en A. Betsky hebben zich in hun beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. Vermeulen en Betsky hebben op grond van hun ervaring en positie in het werkveld een goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het (internationale) werkveld gesteld worden aan professionals met een opleiding Vormgeving. Vermeulen studeerde Graphic Design aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem en is sinds 1989 adviseur voor Graphic Design & Art voor de Koninklijke TNT Post en verantwoordelijk voor de visuele identiteit en de kunstcollectie van TNT Post. Betsky, behaalde zijn bachelors degree aan Yale College, Connecticut met een major in History, the Arts and Letters en behaalde vervolgens zijn Master of Architecture aan Yale School of Architecture. Van was Betsky directeur van het Nederlands Architectuur Instituut in Rotterdam en sinds 2006 is hij directeur van Cincinnati Art Museum in Cincinnati. De vakdeskundige, professor Beukers, is hoogleraar composiet constructies aan de faculteit Luchtvaart en Ruimtevaarttechniek van de TU in Delft en is parttime hoogleraar aan de Faculteit Ingenieurwetenschappen van de Universiteit van Leuven. Tot 2006 was hij tevens directeur Onderzoek- en ontwikkelingsstrategieën bij het Centrum voor Lichtgewicht Constructies, waarbinnen de TU Delft en TNO samenwerken. Sinds 1977 heeft Beukers gewerkt aan ontwerp, analyse en materialisatie van samenstellingen voor composiet constructies voor de universiteit en industrie. Beukers heeft zich in zijn beoordeling gericht op de kwaliteit van de opleiding, de actualiteit en relevantie van het richtinggevend domeinspecifieke kader en het gerealiseerde niveau. De heer Stapert heeft zich als deskundige onderwijs vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. Hij heeft een grote, ook internationale, onderwijservaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen worden gesteld. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 9

13 De heer De Kort behaalde in 2004 zijn bachelor Architectuur aan de TU. Daarna vervolgde hij aanvankelijk zijn studie aan de masteropleiding van de TU, maar stapte in 2006 over op de masteropleiding Artscience van het Koninklijk Conservatorium van Den Haag. Als freelancer werkte De Kort sinds 1995 mee aan tal van exposities en (theater)festivals en nam deel aan projecten en performances op het terrein van architectuur, beeld en geluid. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II Programma visitatie 31 januari 2007 Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 10

14 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau master; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen De HBO masteropleiding Vormgeving van Design Academy Eindhoven (DAE) baseert zich op het beroepsprofiel zoals dat is opgenomen in het Opleidingsprofiel Vormgeving en bouwt daarop verder. Het opleidingsprofiel Vormgeving is in 2002 opgesteld in het Overleg Beeldende Kunstonderwijs, een netwerk waarin alle Nederlandse Kunstacademies zijn vertegenwoordigd. Het profiel sluit aan op het beroepsprofiel van de Projectorganisatie Kunstvakonderwijs en op het beroepsprofiel dat door de Advies Commissie Vormgeving is geformuleerd in Het opleidingsprofiel Vormgeving is ter validering voorgelegd aan vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk DAE stelt, dat het niveau van master bij DAE niet wordt bereikt door het pad te volgen langs de meer of minder traditionele design disciplines, maar tot uiting komt in de geïntegreerde conceptuele en contextuele benadering. Het betrekken van de sociale context bij het vormgeven wordt gezien als specifiek en uniek voor de DAE master (en bachelor) opleiding. Dit blijkt o.a. uit een vergelijkend onderzoek in het Frame Magazine, internationaal vakblad voor interieur architectuur en design, onder vier van de beste design opleidingen in de wereld: the Royal College in Londen, Parsons in New York, ECAL in Lausanne en DAE De competenties, die de student binnen de masteropleiding moet ontwikkelen hebben betrekking op: research and analysis; conceptual thinking in context; design; visual and oral presentation; managerial qualities; growth and renewal. In het OER geeft de opleiding een omschrijving van deze competenties DAE heeft geen officiële beroepenveldcommissie. Hoofden en docenten van de academie zijn voor het overgrote deel van hun werktijd direct betrokken bij actuele ontwikkelingen in de beroepspraktijk en fungeren zodoende voor de opleiding als beroepenveldcommissie. In de overleggen, die de afdelingshoofden van de twee specialisaties van de masteropleiding hebben met de coördinatoren en de docenten worden nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen gesignaleerd en besproken en wordt de geldigheid van de eindtermen en het actuele curriculum ter discussie gesteld. Van deze overleggen worden verslagen gemaakt. (zie ook 2.1.3) De twee afdelingshoofden van de masteropleiding en de coördinatoren hebben tevens halfjaarlijks overleg met de afdelingshoofden en coördinatoren van de bacheloropleiding en het College van Bestuur (CvB) over nieuwe ontwikkelingen in de maatschappij. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 11

15 Daarnaast krijgt de opleiding directe feedback vanuit het werkveld wanneer studenten van de specialisatie Identity, Interior, Industrial Design (IM) in het derde semester van het eerste studiejaar een project doen in samenwerking met het bedrijfsleven, de overheid of een non-profit organisatie en wanneer de studenten van de specialisatie Man and Humanity (M&H) in het tweede studiejaar een project doen in het buitenland. (zie ook 2.3.1) Contacten met het (internationale) werkveld vinden o.a. plaats in de vorm van: contact met de Vrienden van de Academy. Dit zijn inmiddels 28 sponsors, waarvan het merendeel met een 4 jarig contract, die incidenteel gebruik maken van de mogelijkheden van de academie en studenten de mogelijkheid bieden om te werken aan een project voor het eigen bedrijf van de Vriend; tentoonstellingen en presentaties. Elk jaar organiseert de DAE de Graduation Show met o.a. het doel direct contact te hebben met het beroepsveld. De Graduation Show trekt jaarlijks ruim bezoekers. Ook presenteert de DAE zich tijdens de Salone del Mobile in Milaan en tijdens een tentoonstelling in New York, Tokyo of Miami; samenwerking met instellingen als de gemeente Eindhoven, Design Platform Eindhoven, Brainport Eindhoven, TU/e Eindhoven; contacten met beroepsorganisaties als Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers (BNO), Beroepsvereniging Nederlandse Interieurarchitecten (BNI) en Premsela Stichting; contacten met binnen- en buitenlandse kunstopleidingen; lidmaatschap van internationale netwerken als International Council of Societies of Industrial Design (ICSID) en Cumulus. Deze contacten verlopen via alle betrokkenen bij de opleiding (leden van het College van Bestuur, de afdelingshoofden van de masterspecialisaties, coördinatoren en docenten). Actuele ontwikkelingen worden in formele en informele samenkomsten besproken. Het auditteam heeft kennisgenomen van de geformuleerde competenties voor de masteropleiding en is van mening, dat deze aansluiten bij de eisen die door (internationale) vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld. DAE geeft aan de masteropleiding een geheel eigen en bijzondere inkleuring door de conceptuele en contextuele benadering van vormgeving en het verwerven van competenties op dit gebied. Ook uit benchmarkgevens blijkt dat DAE zich met deze keuze onderscheidt van andere masteropleidingen. Met het (internationale) werkveld onderhoudt DAE veelvuldig contact over de behoeften vanuit het werkveld. Een bijzondere rol vervullen daarin zowel de voorzitter van het College van Bestuur, die als bekend trendwatcher een scherp oog heeft voor ontwikkelingen die van belang zijn voor de designwereld en de opleiding, als ook de twee afdelingshoofden, die coryfeeën zijn in hun vakgebied. Uit verslagen van overleggen blijkt, dat binnen de opleiding regelmatig gesproken wordt over de (eind)competenties en het daarmee samenhangende curriculum. Tijdens de gesprekken tussen het auditteam met het CvB, de afdelingshoofden en de docenten kwam duidelijk naar voren dat DAE in casu de opleiding zeer alert is op actuele ontwikkelingen en de gevolgen die deze kunnen hebben voor de doelstellingen en het programma Alumni worden via de Alumnivereniging betrokken bij de opleiding. De Alumnivereniging is in 2004 nieuw leven ingeblazen. De vereniging organiseert refreshment courses, workshops en cursussen onder leiding van oud -docenten. Met deze opzet hoopt de academie inzicht te krijgen in de behoefte aan (bij)scholing onder alumni en de (eind)competenties, die benodigd zijn Van de afgestudeerden vindt 80% werk op HBO-master niveau en bekleedt als designer bijvoorbeeld een sleutelpositie in het bedrijfsleven, in het onderwijs en bij de overheid en/of is actief als zelfstandig designer. Dit blijkt o.a. uit een onderzoek onder alumni. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 12

16 Het auditteam concludeert op basis van bovenstaand feit en de onderliggende documentatie, dat de eindkwalificaties van de masteropleiding aansluiten bij het niveau van een designer die werkt als zelfstandige, die leiding geeft of werkzaam is in een multidisciplinaire omgeving Naast de vele contacten die er zijn met het internationale werkveld blijkt de internationale dimensie van de masteropleiding o.a. ook uit: 95 % van het totaal aantal masterstudenten is afkomstig uit het buitenland. De opleiding stimuleert de studenten de eigen cultuur als authentieke invloed te integreren in hun ontwerp en te combineren met Dutch Design. De wereldwijde context is uitdrukkelijk een van de uitgangspunten van de inrichting van de opleiding; studenten van de specialisatie M&H kunnen tijdens het tweede studiejaar participeren in projecten in het buitenland met internationale bedrijven. Dit leidt voor studenten tot waardevolle internationale contacten die van belang zijn voor hun verdere professionele carrière; een tentoonstelling van werk van afgestudeerden in land van herkomst met als doel de chemie zichtbaar te maken tussen de Nederlandse en de buitenlandse ontwerppraktijk binnen DAE. Zo zal er in 2007 een tentoonstelling zijn in Sjanghai van afgestudeerde Aziatische masterstudenten. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: De masteropleiding baseert zich op het beroepsprofiel dat is opgenomen in het landelijk Opleidingsprofiel Vormgeving, dat ter validering is voorgelegd aan vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk, en bouwt daarop verder. De geformuleerde competenties voor de masteropleiding sluiten aan bij de eisen die door (internationale) vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld. DAE geeft aan de masteropleiding een geheel eigen en bijzondere inkleuring door de conceptuele en contextuele benadering van vormgeving en het verwerven van competenties op dit gebied. Met het (internationale) werkveld onderhoudt DAE veelvuldig contact over de behoeften vanuit het werkveld. Actuele ontwikkelingen en de consequenties daarvan voor de eindcompetenties en de inhoud van het programma worden in formele en informele overleggen besproken. Van de afgestudeerden vindt 80% werk op HBO-master niveau. De internationale dimensie van de opleiding blijkt naast de vele internationale contacten o.a. ook uit de wereldwijde context als uitgangspunt van de opleiding, het stimuleren van de vele buitenlandse studenten om de eigen cultuur te combineren met Dutch Design, uit de projecten in het buitenland met internationale bedrijven. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 13

17 Facet 1.2. Niveau Master Criterium Het facet Niveau Master is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Master? Bevindingen Vanuit contacten die DAE heeft met design academies in binnen en buitenland zoals the Royal College in Londen, Parsons in New York, scholen in Lausanne en Finland, ArtEZ Arnhem en het Sandberg Instituut blijkt dat het niveau dat bereikt wordt, voldoet aan de vereisten. Zoals al onder is vermeld heeft in het Frame Magazine een vergelijkend onderzoek gestaan, waarin ook het masterniveau is beschreven. Het auditteam heeft kennisgenomen van verschillende artikelen die bij de documentatie zaten, waaronder het vergelijkend onderzoek in het blad Frame, en concludeert, dat de opleiding, die DAE biedt dus (internationaal) erkend wordt als een masteropleiding. In de gesprekken tijdens de audit is ook het onderscheid tussen de bacheloropleiding en de masteropleiding van DAE aan de orde geweest. Daaruit is naar voren gekomen dat de bachelorstudenten weliswaar ook leren een geïntegreerde conceptuele en contextuele benadering toe te passen, maar de masterstudenten moeten hierin verder komen, researchgedreven en vrijer. De studenten worden in de masteropleiding dieper intellectueel uitgedaagd. Leiderschap is wezenlijk voor de master De opleiding heeft in een matrix weergegeven op welke wijze de zes eindcompetenties aansluiten bij de vijf Dublin Descriptoren. Enkele voorbeelden hiervan voor de competentie Ability for research and design zijn: Ability for research and analysis sluit op de volgende wijze aan bij de Descriptor kennis en inzicht : the student is informed of different kinds of research (empirical, user oriented, literature analysis), knows what literature is available on his specialisation, and is able to search and judge this literature in the light of his particular field. Ability for research and analysis sluit op de volgende wijze aan bij de Descriptor toepassing van kennis en inzicht : the student is able to initiate different kinds of research based on his own principles, in support of the development of his concept and design and makes a critical difference between assumptions and clichés on the one hand and authentic motives and results on the other. Ability for research and analysis sluit op de volgende wijze aan bij de Descriptor communicatie : the student is able to present his judgement as to the analysis of literature, results of empirical research, user research and the application of visual and oral principles in a consice, clear and inviting way to a group of critical listeners. Op een vergelijkbare manier heeft de opleiding voor elk van de zes afzonderlijke eindcompetenties de relatie met iedere Dublin Descriptor in beeld gebracht. Het auditteam heeft kennisgenomen van bovengenoemde matrix en is op basis hiervan van mening, dat de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij de vijf Dublin Descriptoren en dus op masterniveau zijn. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 14

18 Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Uit de matrix blijkt, dat de zes eindcompetenties van de opleiding aansluiten bij de vijf Dublin Descriptoren. De opleiding, die DAE biedt, wordt (internationaal) erkend als een masteropleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 15

19 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een zelfstandig en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar in het relevante beroepenveld, dan wel bij het niveau van het functioneren in een multidisciplinaire omgeving, waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds Hoger Onderwijs Zoals onder 1.2. is beschreven blijkt uit contacten met academies uit binnen en buitenland dat de opleiding, die DAE biedt, een masteropleiding is. In een matrix heeft de opleiding weergegeven op welke wijze de zes eindcompetenties aansluiten bij de vijf Dublin Descriptoren. Het auditteam is van mening dat de opleiding op basis hiervan gerekend kan worden tot het hoger onderwijs (zie ook onder 1.2.) Beroepsonderwijs Zoals onder 1.1. is beschreven baseert de masteropleiding zich op het beroepsprofiel zoals dat is opgenomen in het Opleidingsprofiel Vormgeving en bouwt daarop verder. Hoofden en docenten van de academie fungeren als een beroepenveldcommissie voor de opleiding en bespreken de geldigheid van de eindtermen en het actuele curriculum. Contacten met het (internationale) werkveld worden op velerlei manieren gelegd. Uit onderzoek onder alumni blijkt, dat 80% van de afgestudeerden werk vindt op HBO master niveau als designer. Het auditteam is van mening dat de masteropleiding Vormgeving een beroepsopleiding is en heeft geconstateerd dat hierover afstemming plaats heeft gevonden met het (internationale)beroepenveld. (zie ook onder 1.1.) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij het niveau van een designer die werkt als zelfstandige, die leiding geeft of werkzaam is in een multidisciplinaire omgeving Voor het overige blijkt de Oriëntatie HBO ook uit het programma van beide opleidingen. Zie daarvoor de bevindingen onder facet 2.1. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 16

20 Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Uit de matrix blijkt, dat de eindcompetenties aansluiten bij de Dublin Descriptoren. De masteropleiding baseert zich op het beroepsprofiel dat is opgenomen in het landelijk Opleidingsprofiel Vormgeving, dat ter validering is voorgelegd aan vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk, en bouwt daarop verder. De geformuleerde competenties voor de masteropleiding sluiten aan bij de eisen die door (internationale) vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld. De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij het niveau van een designer die werkt als zelfstandige, die leiding geeft of werkzaam is in een multidisciplinaire omgeving. SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp Doelstellingen Opleiding voor de opleiding als voldoende. De geformuleerde competenties voor de masteropleiding sluiten aan bij de eisen die door (internationale) vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld. Met het (internationale) werkveld onderhoudt DAE veelvuldig contact over de behoeften vanuit het werkveld. Actuele ontwikkelingen en de consequenties daarvan voor de eindcompetenties en de inhoud van het programma worden in formele en informele overleggen besproken. De zes eindcompetenties van de opleiding sluiten aan bij de vijf Dublin Descriptoren. De opleiding, die DAE biedt, wordt (internationaal) erkend als een masteropleiding. Van de afgestudeerden vindt 80% werk op HBO-master niveau. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 17

21 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet Eisen HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen De masteropleiding van DAE kent twee specialisaties: Identity, Interior, Industrial Design (IM ) en Man and Humanity (M&H). Zoals al in de inleiding is beschreven is IM in augustus 1996 gestart met het bieden van een geïntegreerde, interdisciplinaire post academische trainingsprogramma Identity, Interior, Industrial Design. M&H is in 2001 ontstaan vanuit de visie van DAE dat er behoefte zou komen aan training van humanitarian designers. Organisaties als UNICEF, Haans, Fair Trade, OXFAM-NOVIB, Emmaus hebben zich vervolgens gericht tot DAE met de vraag om advies, hulp en design om gedegen te investeren in de sociale, economische, culturele en ecologische achtergronden van design. DAE heeft de masteropleiding M&H in gang gezet, die eerst als pilot project sinds september 2002 binnen de Masters is aangeboden en per september 2006 als specialisatie van de Masters van start is gegaan De curricula van deze twee specialisaties zijn gebouwd op twee pijlers: Source en Projects. In Source wordt gewerkt aan Mind en aan Matter. Binnen Mind is via lezingen en masterclasses aandacht voor praktische en theoretische kennisontwikkeling. Hiervoor nodigt DAE gastsprekers uit van o.a. andere academies en post-doctorale opleidingen en organisaties als BNO, Premsela. Het Mind programma is flexibel van opzet vanwege het streven naar constante verbetering en het bewerkstelligen van de aansluiting bij de actuele ontwikkelingen. Binnen Matter werkt de student in workshops met name aan het opheffen van lacunes in zijn kennis en vaardigheden. Zoals al in de inleiding is beschreven is dit Source programma in september 2006 van start gegaan en zal in de komende tijd nog verder worden uitgebouwd. In Projects wordt gewerkt aan de ontwikkeling van de beroepsvaardigheden en het uitvoeren van toegepast onderzoek. (zie over Source en Projects ook 2.3.) De opleiding borgt de actualiteit van de opdrachten en de lezingen door de inzet van docenten die ook werkzaam zijn in de praktijk en door het aantrekken van gastdocenten voor lezingen. Voor het systematisch bewaren en toegankelijk maken van informatie zoals standaardwerken, lezingen, artikelen, readers, studenten theses, zal de opleiding een digitale kennisbank gaan opzetten. Het auditteam heeft kennisgenomen van de opzet en de inhoud van de curricula van de twee masterspecialisaties, van de literatuur die binnen IM en M&H wordt geraadpleegd en van de lezingen en workshops die sinds september 2006 binnen het Source programma worden gegeven. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO master opleiding Vormgeving, Design Academy Eindhoven 18