Hoofdstuk 6 - Recursie en differenties

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoofdstuk 6 - Recursie en differenties"

Transcriptie

1 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies ladzijde 54 V-a ; ; ; 7 ; 8 ; 4 ; 7 ; 0 ; 7 ; 4 ; ; ; 5 ; 8 ; ;,5 ; 5 ; 6,5 ; 8 ;,5 ; ; 400 ; 00 ; 00 ; 50 ; 5 ;,5 ; 6,5 ; Rij : ieuwe waarde = oude waarde Rij : ieuwe waarde = oude waarde +,5 Rij : ieuwe waarde = oude waarde 0,5 V-a De rije e zij rekekudig, wa daar vid je de volgede erm door er seeds hezelfde geal ij op e elle of vaaf e rekke De rije e 4 zij meekudig, wa daar vid je de volgede erm door seeds me hezelfde geal e vermeigvuldige Rij : recursieformule u = u me u = ; ragummerformule u = Rij : recursieformule u = u me u = 0 ; ragummerformule u = + 7 Rij : recursieformule u = u +, 5 me u = ; ragummerformule u =, 5 + 0, 5 Rij 4: recursieformule u = 0, 5 u me u = 400 ; ragummerformule u = 400 ( 0, 5) c Je moe de waarde va éé va de erme geve omda ee recursieformule aageef hoe je ee erm vid ui ee vorige erm Je moe dus wee waarmee je moe egie V-a K = ; K = 6 ; K = ; K = 4 ; K = Ragummerformule: K = u = 500 ; u = 0, = 400 ; u = 0 ; u = 56 ; u = 04, Ragummerformule: u = 500 u c u = 0 ; u = 0, = 7, 8 ; u = 5, 6 ; u =, 4 ; u =, 4 5 Ragummerformule: u =, +, d p = 5 ; p = 5 + = ; p = ; p = 4 ; p = Ragummerformule: p 8 ladzijde 55 = V-4a He is ee rekekudige rij, dus er kom seeds hezelfde geal ij, zeg v Da geld k = k + v = k + v = k + v = k + 4 v dus = v 4v = 4 v = Da is dus k 5 = 0 + = Recursieformule: k = k + me k = Ragummerformule: k 4 = Noordhoff Uigevers v

2 V-5a De rede va de rij is he geal waarmee seeds vermeigvuldigd word, r Dus v( ) = r v( ) = r v( ) 0 = r 40 0 r = =, 5 r =, 5 =, 5 40 Recursieformule: v( ) =, 5 v( ) me v( ) = 40 Ragummerformule: v( ) = 40, 5 c u = r u = r 8 r = 486 = 7 8 r = 7 = Recursieformule: u = u me u = Ragummerformule: u = V-6a Er is sprake va ee rekekudige rij me u = 0 e u = 4 dus s u k k= = = ( 0 + ( 4) = 6 4 = 4 0 Er is sprake va ee meekudige rij me u = 5 = 5 e rede r = dus s = u k = 5 = 0475 k= V-7a Er is sprake va ee meekudige rij me egierm 0 e rede r = dus 0 0 s = u k = 0 ( ), 6 0 k= Er is sprake va ee rekekudige rij me u = 0, 8 e u 0 = 0, 8 + 0, 4 = 4, 4 dus s 0 0 u k k= = = 0 ( 0, 8 + 4, 4) = 5 5, = 6 6 V-8a Meekudige rij me K = e rede r = s 6 = = Meekudige rij me u = 500 e rede r = 0, 8 s , = 8 4, 6 0, 8 c Rekekudige rij me u = 0 e u 6 =, 6 +, = s 6 = 6 ( 0 + ( )) = 8 7 = 56 d Rekekudige rij me p = 5 e p 6 = 6 8 = 40 s 6 = 6 ( ) = 8 5 = 80 V-a Ui de ael lees je af da vaaf = 4 u groer is da 500 Noordhoff Uigevers v

3 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies ladzijde 56 a c B 0 geef he edrag aa he egi va de spaarperiode, dus a 0 jaar aa De groeifacor is,05, dus Thomas krijg 5% ree op he spaargeld d Thomas heef op zij 8e verjaardag he edrag va 406,60 euro saa a Ui de ael lijk da de populaie op = ie meer esaa Ui de ael lijk da de populaie oeeem a u = 48, 6 ; u = 4, 885 ; u = 4, c Vaaf = 45 veradere de waarde va u ie meer Da geld u = 50 ladzijde 57 4a Begi is = 0, de recurree erekkig is da u = 0, 8 u me u 0 = 000 Dus egi 000 zij er 00 ome, egi 00 zij er 60 ome, egi 00 zij er 488 ome, egi 00 zij er 50 ome, egi 004 zij er 67 ome e egi 005 zij er 78 ome Noordhoff Uigevers v

4 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies c d De ael doorlope geef da er op de duur 4000 ome op he perceel saa De recurree erekkig me egiwaarde 000 geef op de duur ook 4000 ome 5a Ivulle va de recursievergelijkig e de ael ekijke geef da deze uider op de duur 000 ome op he perceel heef saa B = 0, 85B , 5B = B = 0, 5 = 000 c Da verader he aaal ome ie wa hij kap 5%, dus 00 ome e pla er ook weer 00 6a K =, K 0 0, K = 0 0 K = 0, = 00 De evewichswaarde is 00 u = 0, u + 0 0, 0u = 0 u = 000 De evewichswaarde is Om de evewichswaarde e vide moe je de vergelijkig X = ax + oplosse X = ax + X ax = ( a) X = X = a 8a De evewichswaarde v = 0 = 0 = 50, 0, 0 0 De evewichswaarde u = = = 50 0, 8 0, Ui de grafiek lijk da de erme va de rij v, waeer deze ee sarwaarde heef die kleier is da de evewichswaarde, seeds kleier worde Voor de rij u geld di ie, de erme daarva gaa op de duur aar de evewichswaarde ladzijde 58 a De sralig eem elk jaar me % af, dus word er elk jaar vermeigvuldigd me 0,7 Recursievergelijkig: S( ) = 0, 7S( ) me S( 0) = 00 Ragummerformule: S( ) = 00 0, 7 Di gaa he eevoudigs me de ragummerformule 80 S( 80) = 00 0, 7 8, 74 Na 80 jaar is er og 8,74% va de sralig over 4 Noordhoff Uigevers v

5 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies 500 0a De evewichswaarde X = = 000 0, 75 X() X()-ewwaarde = = = = = = 7 50 c =, ;, ; = 0, 75 ; 0, 75 ; 7 0, 75 ~ De rij eem expoeieel af me groeifacor 0,75 d De rij verschille is expoeieel me groeifacor 0,75 e egiwaarde Bij = 0 geld 000 0, 75 6 e I de laase kolom saa X( 0) 000 = 000 0, 75 0, dus geld X( 0) = , f X( 0) = , a De evewichswaarde u = 6 = 0 0, 7 Ee direce formule word da u = 0 + ( 000 ( 0)) 0, 7 dus 5 c u 5 = , 7 04 u = , a De evewichswaarde X = = , Ee direce formule word da X( ) = ( ) 0, = , 00 c X( 00) = , 748 ladzijde 5 a Recursievergelijkig: s( ) =, 04 s( ) + 00 me s( 0) = 00 Direce formule: s( ) = 00 + ( ), 04 = , 04, 04, 04 0 c s( 0) = , 04 67, 7 euro d Waeer ze elk jaar 00 euro spaar da word de direce formule: s( ) = 00 + ( ), 04 = , 04 e is, 04, 04 0 s( 0) = , , Nu spaar ze geoeg 4a De direce formule is X( ) = + ( X( 0) ) a Dus a = 0, 7 a a Er geld = 000 Ui = 000 volg = 00 0, 7 0, 0 c X( 0) = , 7 = 500 Noordhoff Uigevers v 5

6 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies 5a u = 0 0, u < 0, 0, dus 0 0, < 0, 0 Beide formules ivoere i de rekemachie e he sijpu epale geef 65, 6 Dus vaaf = 66 is u < 0, 0 0 c s 0 0 0, = 0, 70 7 = 0 87, 84 d u = s = 0 0, 0, 7, 4 e Waeer heel groo word, da word 0, heel klei De reuk ader dus o 0 = 0 0, e de som ader da o 0 0 = 00 6a W(),00 6,00 0,50 7,,66 7,76,8 8, 8, 8, 8,77 c d e 50 De prijs va he aadeel sailiseer op 8, 57 ( 0, 75) W( ) = + ( ) ( 0, 75) 8, 57 +, 4( 0, 75) 0, 75 0, 75 He grodal va he expoeiële deel is egaief e daarui volg da de waarde va W afwisseled ove e oder de evewichsprijs ligge 6 Noordhoff Uigevers v

7 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies 7a De recursieformule is u+ = u + 6 me u 0 = 6 6 Ee direce formule is u = + ( ) ( ) = ( ) De grafiek eem afwisseled de waarde e 4 aa Di kom omda ( ) voor eve waarde va gelijk is aa e voor oeve waarde va gelijk is aa Dus u is afwisseled = e + = 4 ladzijde 60 8a A oeame B oeame C oeame ,60 50,70 06,70 7,68 65, ,6 7,8 85, , 8,8, 6 48,68 508, 4,60 54,08 70,0,40 8,8 Voor fods B geld: ( ) = ( + ) ( ) =, ( ) ( ) = 0, ( ) c Voor fods C geld: ( ) = ( + ) ( ) =, ( ) + ( ) = 0, ( ) + a A( ) = ( ) A( ) 5 = A( ) 5 u = (, 8 ) u = 0, 8u c K( p) = ( ) K( p) +, =, 0a ( + ) = a ( ) + Me a =, 8 dus a =, 8 e =, 5 Dus ( + ) =, 8( ), 5 a = 0,, dus a = 0, 7 e = Di geef u( + ) = 0, 7u( ) + c a = 0, dus a = e =, Di geef u = + u +, a De evewichswaarde is k = = 40, k( ) = k( + ) k( ) =, k( ) k( ) = 0, k( ) c Voor de evewichswaarde geld k( ) = 0, 40 = 0 Waeer de evewichswaarde ereik is veradere de erme ie meer dus is k( ) = 0 Noordhoff Uigevers v 7

8 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies ladzijde 6 a A( ) = (, ) A( ) =, A( ) B( ) =, B( ) + 5 Dus a =, di geef a =, e = 5 De recursievergelijkig: B( + ) =, B( ) + 5 c A( ) =, A( 0) =, = 5, 6 B( ) =, B( 0) + 5 =, + 5 =, 4 Dus B( ) is de groose a K( + ) =, 06 K( ) is de recursievergelijkig K( ) = 0, 06 K( ) is de differeievergelijkig De differeie is he edrag aa ree da eaald word 4a K( + ) =, 06 K( ) me K( 0) = 500 K( ) = 0, 06 K( ) De differeie is u he reeedrag plus de sorig 5a De groeivoe is 0,5 De groeifacor is,5 Recursievergelijkig: A( + ) =, 5 A( ) me A (0) = 500 e i jare Differeievergelijkig: A( ) = 0, 5 A( ) Direce formule: A( ) = a De groeivoe is, dus de groeifacor is, Recursievergelijkig: u( + ) =, u( ) me u( 0) = 0 Direce formule: u( ) = 0, He is ee meekudige rij dus s 0, = 848, 84, ladzijde 6 7a I odersaade plo zij de egiwaarde 0, 5, e 5 gekoze I alle drie de gevalle adere de rije dezelfde evewichswaarde 4 De evewichswaarde is: = 0 0, u( ) = ( 0, ) u( ) + 4 = 0, 7 u( ) + 4 = 0, 7( u( ) + 0) = 0, 7( 0 u( )) c I de grafiek is 0 u( ) de vericale afsad va ee erm va de rij o 0 d Waeer u( ) de greswaarde ader, da gaa 0 u( ) aar 0 e dus ader ook u( ) aar 0 Voor de ijdgrafiek eeke di da deze ader o de lij u = 0 8 Noordhoff Uigevers v

9 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies 8a Hieroder ee plo voor A e B me egiwaarde 60, 40 e 0 A eschrijf asympoische groei e B ie a Elke miuu word er 5% afgeroke, dus is de groeifacor 0,5 per miuu Ook word er elke miuu 6 mg oegedied De recursievergelijkig word A( ) = 0, 5 A( ) + 6 A( ) = ( 0, 5 ) u( ) + 6 = 0, 05 u( ) + 6 c A( ) = 0, 05 A( ) + 6 = 0, 05 ( 0 A( )) d He verzadigigsiveau is 0 mg ladzijde 6 0a Bij deze grafiek eem de groei eers oe e word daara pas afgeremd, erwijl ij de grafiek va opdrach 7 de groei direc geremd word c De greswaarde va deze rij is u(),5 6,0 0, 6,0 4,0,7 6,7, 75 ;, 7 ;, 68 ;, 60,, 5 6, 0, 5 0, 6, 0 6, 0 De groei is voor de waarde = 0 o e me = ij eaderig expoeieel me groeifacor,7 d u( ) = u( + ) u( ) =, 8u( ) 0, 0( u( )) u( ) = ( ) = 0, 8u( ) 0, 0( u( )) = 0, 8u( ) 0, 05u( ) u( ) 40 u( ), u( ) = 0, 8u( ) e f Omda u( ) posiief is zal de facor 40 u( ) seeds kleier da zij 40 Naarmae u( ) groer word zal 40 u( ) aar 0 gaa e dus zal u( ) aar 0 gaa, 40 de groei word dus geremd door deze facor Noordhoff Uigevers v

10 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies a ( ) = ( + ) ( ) = ( ) +, 5 ( ) ( 0, 00 ( )) ( ) = ( ) +, 5 ( ) 0, 005 ( ( )) ( ) =, 5 ( ) 0, 00 ( ) 0, 5 ( ) Er is sprake va ee logisisch groeiproces De greswaarde is 000 De groeifacor is,8, dus de groeivoe is c =, 8 e he verzadigigsiveau is M = u( ) Hierui volg: u( ) =, 8 u( ) u( ) u( + ) = u( ) + u( ) = u( ) +, 8 u( ) = u( ) +, 8 u( ) ( u( )) = u( ) +, 8 u( ) 0, 0( u( )) De recursievergelijkig is u( + ) =, 8 u( ) 0, 0( u( )) ( ) = De groeifacor is per wee jaar, dus, 04 per jaar De groeivoe is da,04 He verzadigigsiveau is u( ) Dus u( ) =, 04 u( ) u( ) u( + ) = u( ) + u( ) = u( ) +, 04 u( ) = u( ) +, 04 u( ) ( u( )) = u( ) +, 04 u( ) 0, 0005( u( )) De recursievergelijkig is u( + ) =, 04 u( ) 0, 0005( u( )) Voer de recursieformule i de rekemachie i Ui de ael lees je af da er voor = 8, dus i 004 zo 684 moieljes op de school ware e i 005 ware da er 6 De 0% -gres (800 moieljes) werd i 005 ereik 000 ( ) 000 ladzijde 64 4a He geal,0 is de groeifacor va soor A Er kom 0% per jaar ij waeer soor B er ie zou zij He geal 0,0 is de groeifacor va soor B Deze soor eem per jaar me 0% af als soor A er ie zou zij Omda soor A de prooidiere zij zal hu aaal afeme door he aaal roofdiere, soor B Omda soor B de roofdiere zij zal hu aaal oeeme waeer er prooidiere, soor A zij c A( ) =, 0 A( 0) 0, 05 B( 0) =, , = 50 B( ) = 0, 0 B( 0) + 0, 0 A( 0) = 0, , = 00 A( ) =, , = 55 B( ) = 0, , 0 50 = Noordhoff Uigevers v

11 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies d Voer de eide formules i op je rekemachie Je krijg da odersaade ael voor de populaies A e B De grafiek ekijk de siuaie gedurede 40 jaar Beide soore eme i aaal oe e Waeer je de eide egipopulaies verader krijg je odersaade ael e grafiek De grafiek ekijk u de siuaie gedurede 80 jaar Na ee aavakelijke afame va eide soore kom he verloop zoals ij opdrach d erug 5a W( + ) = 0, 5 W( ) + 0, 0 N( ) e N( + ) = 0, 80 N( ) + 0, 05 W( ) c Waeer je de ael verder laa doorlope, zul je zie da he perceage mese da de klip ke aar 80% gaa e he perceage da de klip ie ke dus aar 0% 6a De recursievergelijkige worde A( + ) =, 05 A( ) 0, 05 B( ) e B( + ) = 0, 0 B( ) + 0, 0 A( ) Me de gegeve egiwaarde geef di odersaade ael Waeer je de ael verder laa lope zul je zie da eide populaies i de evewichssiuaie ee grooe hee va 0 Volges de recursievergelijkig eem populaie A oe me 5% 5% va 0 is Door de jach va de roofdiere eem de populaie af me 5% va de roofdiere, dus ook me Er osaa ee evewich c Nee, waeer je de vergelijkig voor A ie wijzig ku je allee maar ee evewich krijge als de groeifacor ij populaie B 0,5 word e geschike egiwaarde he Waeer er op soor B gejaagd word moe deze groeifacor kleier da 0,0 worde Noordhoff Uigevers v

12 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies 7a Ui de ael e ook ui odersaade grafiek lijk da de populaies eide uiserve me deze egivoorwaarde Waeer eide egipopulaies 500 zij, lijve de populaies gelijk, maar worde wel seeds groer c Bij egipopulaies P( 0) = 00 e Q( 0) = 400 lijve eide populaies op deze aaalle 0, 0 8a W = 0, 5W + 0, 0N 0, 05W = 0, 0N W = N W = 4N 0, 05 N = 0, 8N + 0, 05W 0, N = 0, 05W N = 0, 5W W = 4N Opgelos moe worde W = 4N W + N = 00 De eerse vergelijkig ivulle ij de weede geef 4N + N = 00 5N = 00 N = 0 De aaalle waarij er evewich is zij N = 0 e W = 80 ladzijde 66 a De volgede lij i de samoom gaa ui 8 persoe esaa Er zij dus 8 overgrooouders 4 I de vier voorgaade geeraies zie = = 0 persoe c Er is sprake va ee meekudige rij me egierm e rede 0 I de 0 voorgaade geeraies zie dus s 0 = = 0750 persoe d Awoord ij opdrach is erouwaar, maar da va opdrach c veel mider er kue duelellige i zie omda mese ui ee lij me elkaar rouwe, dus eigelijk (verre) familie zij 40a M( + ) = 0 70 M( ) + 0 me M( 0) = 0 e i periode va uur Ivoere va de recursievergelijkig i je rekemachie geef da a 6 keer ieme, dus a dage, de hoeveelheid ove 50 mg kom c Voor de evewichswaarde M moe gelde: M = 0, 70M + 0 0, 0M = 0 M = 400 d Ee direce formule word da M( ) = ( 0 400) 0, 70 = , 70, me i periode va uur 4 e Na weke, dus dage, dus 4 periode va uur is er , mg aawezig i he lichaam Noordhoff Uigevers v

13 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies 4a y( + ) = y( ) + eeke da er elk jaar eveveel os afgaa, di is ie i overeesemmig me he eerse deel va de eks y( + ) = a y( ) eeke da er elk jaar eezelfde perceage os verdwij, maar omda he mider word verdwij er elk jaar wa mider os e dus ka er i 0 ooi aderhalf keer zoveel os verdwije y( + ) =, 044 y( ) 7 Volges de eks was de hoeveelheid os op jauari 0 00 miljoe, dus y( 0) = 00 Volges de recursievergelijkig is da y( ) =, = 88 Op jauari is er dus 88 miljoe hecare e da is 7 miljoe mider c Voer de recursievergelijkig i op je rekemachie, me y( 0) = 00 Me ehulp va ee ael zie je da op = 5 er mider da 000 miljoe hecare os is Dus i de loop va =0 zal de hoeveelheid os oder de 000 miljoe hecare kome 7 d De evewichswaarde is 0 miljoe hecare, 044 Neem = 0 u op jauari 0 e y( 0) = 00, da word de direce formule: y( ) = 0 + ( 00 0), 044 = 0 40, 044 Volges deze formule was er i op jauari 80 ( = 0 ) y( ) =, = 06, 7 miljoe hecare e op jauari 8 ( = ) y( ) =, = 05, 0 miljoe hecare I 80 verdwee dus 06, 7 05, 0 =, 7 miljoe hecare, 5, 7 = 6, 7, dus verdwee er i 0 iderdaad ogeveer,5 keer zoveel os ladzijde 67 4 Ui de opgave volg: u( 0) = 6, u( 8) = 70, u( 8) = 0 e M = 40 M u( ) Bij logisische groei geld: u( ) = c u( ) M Ivulle va de gegeves geef 0 = c dus 0 = 85 c, di geef 40 De recursievergelijkig is 40 u( ) u( + ) = u( ) + 0, 4 u( ) =, 4 u( ) 0, 0007 ( u( )) me u( 0) = c = 0, a Er word per ach 0 lier waer per persoo ververs, dus lier He zwemad eva 000 m = lier Er word dus % ververs Er verdwij seeds % va de ureum die i he waer zi Ee groeifacor va 0,7 Aa he eid va de dag kom er 500 gram ij Di geef de recursievergelijkig: u( + ) = , 7 u( ) me u( ) = 500 Begi dag 0 gram e eid dag u( ) = , 7 0 = 500 gram Begi dag 0, = 485 gram e eid dag u( ) = 0, = 85 gram Begi dag 0, 7 85 = 55, 45 gram, dus ruim 55 gram Noordhoff Uigevers v

14 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies c Me de formule u( + ) = ( , 7 u( )) 0, 7 zou da de hoeveelheid ureum aa he egi va ee dag eers me 0,7 vermeigvuldigd worde, dus weer ververs, daara 500 gram va die dag erij e da weer keer 0,7 voor he ververse Er word u dus wee keer ververs De juise formule voor de hoeveelheid ureum aa he egi va ee dag is: v( + ) = ( v( ) + 500) 0, 7 = 0, 7 v( ) + 485, me v( ) = 0 d De weelijke orm is maximaal gram ureum per m, dus maximaal 000 gram Ivoere va éé va de formules i de rekemachie geef: v( 5) = 854, 4 gram, dus ij he egi va de 5 de dag is er meer da 500 gram e i de loop va dag 5 zal de weelijke orm dus overschrede worde u( 5) = 54, 4 gram, dus aa he eid va dag 5 lijk de weelijke orm overschrede e Waeer de verversig 00 lier per persoo per dag is word er dagelijks 0% ververs, de groeifacor word u 0,80 e de recursievergelijkig voor he egi va de dag: v( + ) = ( v( )) 0, 80 = , 80 v( ) me v( ) = 0 Deze vergelijkig heef evewichswaarde a = = 0, 8 Bij he egi va ee dag zal de hoeveelheid ureum dus ooi ove 000 gram zij f De orm word i de loop va ee dag overschrede waeer er ij he egi va de dag meer da 500 gram ureum is Ivoere va de formule i de rekemachie geef da di zo is ij he egi va dag 8 Dus i de loop va dag 8 word de orm overschrede ladzijde 68 I-a B 0 geef he edrag aa he egi va de spaarperiode, dus a 0 jaar aa De groeifacor is,05, dus Thomas krijg 5% ree op he spaargeld c - d Me i cel A de formule: =+A e deze kopiëre aar de celle A4 o e me A0 e Op zij 8 e verjaardag heef Thomas de ihoud va cel B0, 406,6 euro f De rij zal expoeieel lijve groeie o ijvooreeld 6,4 euro op zij 65 se verjaardag I-a Dus i cel A de formule: =+A e i cel B de formule: =0,6*B+500 Kopieer eide formules aar de celle eroder Na 6 jaar lijf he aaal rae op 50 c De grafiek eader ee horizoale lij d Nu loop he aaal rae erug o 50 e lijf daara cosa e Noordhoff Uigevers v

15 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies I-a - Begi 00 heef hij 4 ome op zij perceel saa c B = 0, 8B , B = 800 B = 4000 d Ui opdrach c volg da waeer hij egi me 4000 ome er seeds 4000 ome zulle lijve I-4a Om de evewichswaarde e vide moe je de vergelijkig X = ax + oplosse X = ax + X ax = ( a) X = X = a Je zie de ael va de recursievergelijkig X( + ) =, X( ) De rij ader ie o ee evewichswaarde, wa he is ee meekudige rij 00 c De evewichswaarde va deze rij is = 500 0, 8 80 d Evewichswaarde 67, maar ui corole me de grafiek e ael lijk, da er allee ij deze egiwaarde ee evewich is I alle adere gevalle gaa de waarde aar plus oeidig of mi oeidig e De rij ij opdrach c owikkel zich alijd aar ee evewich De rij ij opdrach d ie ladzijde 7 T-a u = u + + me u = 00 Me de rekemachie vid je u 0 = 5 7 u = 0, u + me u = Di is ee meekudige rij u 0 = , = 0, c u = u + 4 me + u = Me de rekemachie vid je u 0 = 556 d u = u 8 me u + = 8 Di is ee rekekudige rij me u 0 = 8 8 = 64 T-a De recurree erekkig is: N( + ) =, 0 N( ) me N( 0) = Voer de recurree erekkig i je rekemachie i Me ee ael vid je da he aaal visse a 7 jaar ove de kom c De ieuwe recursievergelijkig word: N( + ) =, 0 N( ) 500 me N( 0) = d De evewichswaarde is = Ee direce formule word da:, 0 ( ) = ( ), 0 = , 0 e Voer de ieuwe recursievergelijkig i je rekemachie i Me ee ael vid je da a 0 jaar he aaal visse ove de kom f De oeame is seeds % va he aaal aawezige visse, die % ku je vage, zoder he oaal e veradere Je ku dus seeds % va dus 000 visse vage Noordhoff Uigevers v 5

16 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies T-a De groeivoe is 0,5, dus de groeifacor is,5 0, 0 m( ) = 0, 5 m( ) ( 0, 0 m( )) = 0, 5 m( ) m( ) = 50 m( ) 0, 5 m( ) 0, 0 50 He verzadigigsiveau is 50 mugge c Voer de recursievergelijkig i je rekemachie i Je zie da a ruim vier periode va dage ogeveer he aaal va 5 ereik is, de helf va he verzadigigsiveau Dus a zo o 4 dage T-4a De differeievergelijkig word: c( ) = 0, 4c( ) + 6, me c( 0) = 0 De recursievergelijkig word: c( + ) = c( ) + c( ) = c( ) 0, 4 c( ) + 6 = 0, 6 c( ) + 6 Deze vergelijkig hoor ij asympoische groei De maximale coceraie M = 6 = 5 lier/m 0, 6 ladzijde 7 T-5a Mehode A eschrijf ee expoeieel proces De groeifacor is, e de groeivoe is 0, Bedek da mehode B allee geruik word als er gee aamsekedheid is Ui de ael lijk da de aamsekedheid vaaf week 6 ij mehode B groer is da ij mehode A Ze je de ael verder voor da zie je da vaaf week 0 mehode A groere aamsekedheid oplever Dus va week 6 o e me week c Bij mehode A is de oeame i de vierde week 0,68 8,64= 0, 68 8, 64, 7% Bij mehode B is de oeame i de vierde week, 8 6, 6, 66 % Dus he groos ij mehode B T-6a De evewichswaarde is de kameremperauur 0 C Er is sprake va egresde groei, ee direce formule is va de vorm V( ) = M + ( V( 0) M) a V( 0) = 00 e M = 0 dus V( ) = 0 + ( 00 0) a = a 68 V( ) = 88 = a geef 80a = 68 dus a = = 0, De direce formule is V( ) = , 85 = 0 geef = 0, 85 De recursievergelijkig: V( + ) = 0, 85 V( ) + c a = 0, 85 e 6 Noordhoff Uigevers v

17 Hoofdsuk 6 - Recursie e differeies T-7a Hier is sprake va wee populaies die elkaar eïvloede k( + ) = 0, k( ) + 0, 5 h( ) e h( + ) = 0, 85 h( ) + 0, 0 k( ) Sel 00 is = 0 Da is k( ) = 0, , = 50 e h( ) = 0, , = 650 I 00 woe 50 mese i ee koopwoig e 650 mese i ee huurwoig c Voer eide recursievergelijkige i je rekemachie i Je zie da da de aaalle sailisere op 400 koopwoige e 600 huurwoige T-8a Waeer = 0 word de recursievergelijkig u = a u + e di is expoeiële groei Waeer a = word de recursievergelijkig u = u + e di lieaire groei + Waeer x( 0) = egi de groei me de evewichswaarde e is er gee sprake a va groei He aaal is seeds hezelfde Noordhoff Uigevers v 7

Hoofdstuk 3 Logaritmen en groei. Kern 1 Groeitijden

Hoofdstuk 3 Logaritmen en groei. Kern 1 Groeitijden Uiwerkige Wiskude A Newerk VWO 6 Hoofdsuk Logarime e groei www.uiwerkigesie.l Hoofdsuk Logarime e groei Ker Groeiijde a Op = 0 geld voor eide formules da H = 0. log8 H = 0 = 0 8 = 80. Da is ah keer zo

Nadere informatie

x 4,60en y 6,22. Dus de maximale gemiddelde winst is 6,22 euro per mat. Er worden dan 460matten per week geproduceerd. dw dq

x 4,60en y 6,22. Dus de maximale gemiddelde winst is 6,22 euro per mat. Er worden dan 460matten per week geproduceerd. dw dq 15 Differeie«re bladzijde178 16 a dw dq ˆ 1,5q2 8,25q W 550mae per week, dus q ˆ 5,5 dw dq ˆ 1,5 5,5 2 8,25 5,5 ˆ 0 qˆ5,5 Ui de sches volg da W maimaal is voor q ˆ 5,5. W ma ˆ 0,5 5,5 3 4,125 5,5 2 10

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 Exponentiële functies

Hoofdstuk 3 Exponentiële functies Havo B deel Uiwerkingen Moderne wiskunde Hoofdsuk Eponeniële funies ladzijde 6 V-a Door zih in weeën e delen vermenigvuldig he aanal aeriën per ijdseenheid zih seeds me een faor is de eginhoeveelheid,

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 - Exponentiële functies

Hoofdstuk 3 - Exponentiële functies Hoofdsuk - Eponeniële funcies Voorkennis: Groeifacoren ladzijde 7 V-a 060, 80 8, - euro 079, 0, 9, 88 c 0, 98, - 998, V-a De facor waarmee je de oude prijs vermenigvuldig om de nieuwe prijs e krijgen is

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Rijen en webgrafieken

Hoofdstuk 1 Rijen en webgrafieken Hoofdstuk Rije e wegrafieke Voorkeis: Rije ladzijde V-a u 7 + v +, c De vergelijkig 7 + +, oplosse geeft, e dus 8. Ze hee eide 8 rode gelope. V- u, u met u V-a u + ( ) + + s u + u + u +... + u + + 8 +

Nadere informatie

C. von Schwartzenberg 1/8. 1b Bij situatie II is er sprake van een evenredig verband. bij p = 12,50 hoort q = 6500. W is evenredig met S,

C. von Schwartzenberg 1/8. 1b Bij situatie II is er sprake van een evenredig verband. bij p = 12,50 hoort q = 6500. W is evenredig met S, G&R havo A eel C vo Schwarzeberg 1/8 1a Bij I wor y vier keer zo klei (us he viere eel) ; bij II wor y (precies als ) ook vier keer zo groo 1b Bij siuaie II is er sprake va ee evereig verba a (rech)evereig

Nadere informatie

7.1 Recursieve formules [1]

7.1 Recursieve formules [1] 7.1 Recursieve formules [1] Voorbeeld: 8, 12, 16, 20, 24, is ee getallerij. De getalle i de rij zij de terme. 8 is de eerste term (startwaarde, u 0 ) 12 is de tweede term (u 1 ) 24 is de vijfde term (u

Nadere informatie

Hoofdstuk 6 - Formules maken

Hoofdstuk 6 - Formules maken Hoofdsuk 6 - Formules maken ladzijde 0 V-a Formule, wan de grafiek gaa door he pun (,) 0 en formule is exponenieel. Formule heef voor x = 0 geen eekenis, erwijl de grafiek door he pun (0, 3) gaa. Formule,

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 - Differentiaalvergelijkingen

Hoofdstuk 5 - Differentiaalvergelijkingen Hoofdsuk 5 - Differeniaalvergelijkingen 5. Differenievergelijkingen ladzijde a 0 3 4 5 A 00 0 04 06 08 0 oename B 00 30 69,00 9,70 85,6 37,9 oename 30 39 50,70 65,9 85,68 C 00 3 73,60 7,68 97,98 389,38

Nadere informatie

Het effectief tarief van de transactiekosten op de aankoop van de eigen zelfbewoonde woning

Het effectief tarief van de transactiekosten op de aankoop van de eigen zelfbewoonde woning He effecief arief va de rasaciekose op de aakoop va de eige woig Seupu Beleidsreleva oderzoek Besuurlijke Orgaisaie Vlaadere Spoor Fiscaliei ber.brys@hoge.be He effecief arief va de rasaciekose op de aakoop

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv 60 Hoofdsuk Eponeniële funies ladzijde 6 V-a Door zih in weeën e delen vermenigvuldig he aanal aeriën per ijdseenheid zih seeds me een faor is de eginhoeveelheid, dus 0 g is de groeifaor, dus g d gewih

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 - Exponentiële formules

Hoofdstuk 1 - Exponentiële formules V-1a 4 Hoofdsuk 1 - Exponeniële formules Hoofdsuk 1 - Exponeniële formules Voorkennis prijs in euro s 70 78,0 percenage 100 119 1,19 b Je moe de prijs me he geal 1,19 vermenigvuldigen. c De BTW op de fies

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 - Overige verbanden

Hoofdstuk 2 - Overige verbanden Moderne Wiskunde Uiwerkingen bij vwo C deel Hoofdsuk Overige verbanden Hoofdsuk - Overige verbanden bladzijde < a D 4 4,, 8 dus heef de vergelijking 4p p +, geen oplossingen en zijn er geen snijpunen van

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 - Formules voor groei

Hoofdstuk 2 - Formules voor groei Moderne wiskunde 9e ediie Havo A deel Uiwerkingen Hoofdsuk - Formules voor groei bladzijde 00 V-a = 08, ; 870 08, ; 70 0, 8; 60 00 00 870 70 08,, gemiddeld 0,8 b De beginhoeveelheid is 00 en de groeifacor

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 - Rijen ) = bladzijde ; voor x = 11 is y = = 55. te rekenen omdat die ook met hele stappen toeneemt.

Hoofdstuk 1 - Rijen ) = bladzijde ; voor x = 11 is y = = 55. te rekenen omdat die ook met hele stappen toeneemt. Hoofdstuk - Rije bladzijde V-a Als x steeds met toeeemt, da eemt y met toe. b Voor x is y + 5 ; voor x is y + 55. c De waarde va x eemt met hele stappe toe. De waarde va y is da makkelijk uit te rekee

Nadere informatie

Convergentie, divergentie en limieten van rijen

Convergentie, divergentie en limieten van rijen Covergetie, divergetie e limiete va rije TI-spire e rije 7N5p GGHM 22-23 Eigeschappe rekekudige rij b = begiwaarde v = verschil tusse twee opeevolgede terme recursieve formule: u = u + v met u = b directe

Nadere informatie

Overzicht Examenstof Wiskunde A

Overzicht Examenstof Wiskunde A Oefenoes ij hoofdsuk en Overzih Examensof Wiskunde A a X min 0, X max 0, Y min 0 en Y max 000. 0 lier per minuu. Als de ank leeg is, dan is W 0, dus 00 0 0 dus 0. Na 0 minuen is de ank leeg. a Neem de

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 - Overige verbanden

Hoofdstuk 2 - Overige verbanden Hoofdsuk - Overige verbanden bladzijde < a D 4 4,, 8 dus heef de vergelijking 4p p +, geen oplossingen en zijn er geen snijpunen van de grafiek me de horizonale as. b 4p p +,, p 4p p of p 4 + c Voor p

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv a Blok - Vaardigheden ladzijde d 9 B B 6 f a a e r 9 9r r r r 8 a De rihingsoëffiiën van de lijn is gelijk aan en he sargeal is dus 7 0 de vergelijking is y x+ De rihingsoëffiiën van de lijn is gelijk

Nadere informatie

Hoofdstuk 4. Opdracht 4.16. Algemene oplossing: Algemene oplossing: n 1 1 2 n 1 7/2. Algemene oplossing: + = + ( ) Algemene oplossing: Opdracht 4.

Hoofdstuk 4. Opdracht 4.16. Algemene oplossing: Algemene oplossing: n 1 1 2 n 1 7/2. Algemene oplossing: + = + ( ) Algemene oplossing: Opdracht 4. Hoofdsuk Opdrch.6 k x + xk = = r = Algemee oplossig: k r xk = + xk = + / k xk = + k 9 7 x = x + 7 x + x = 7 x x = + + + 7 = r = Algemee oplossig: r 7/ x = + x = + / x = 7 c α α ( α α ) x = x x x x = x

Nadere informatie

Elektrificering van een (bestaande) fiets, wat globale berekeningen

Elektrificering van een (bestaande) fiets, wat globale berekeningen Elekrificerig va ee (besaae) fies, wa globale berekeige Hieroer heb ik ee algemee uileg geaa va wa berekeige ie va belag zij voor ee elekrificaie va ee fies. Voor e helerhei e uileg zij wa perceages e

Nadere informatie

Extra oefening bij hoofdstuk 1

Extra oefening bij hoofdstuk 1 a Era oefeig ij hoofdsuk p De eige rij die egresd is, is de rij u De rije, q e zij moooo sijged, de rij p is gee va eide, p 00 is he maimum, e de rij u is moooo daled 0 Allee de rij u is overge Er gel

Nadere informatie

Uitwerkingen bij 1_0 Voorkennis: Rijen

Uitwerkingen bij 1_0 Voorkennis: Rijen Uitwerkige ij _0 Voorkeis: Rije V_ a U = 7 + U = +,5 7 + = +,5 0,5 = 4 = 8 Na 8 rode krijge ze elk,-. V_ U() =, 06 U( ) met U(0) = 500 e U() het eidedrag a jaar. V_ a u 458 8 r u 8 9 4 = = = dus 5 u5 8

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde A. tijdvak 2 woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen HAVO. wiskunde A. tijdvak 2 woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Exame HAVO 2013 tijdvak 2 woesdag 19 jui 13.30-16.30 uur wiskude A Bij dit exame hoort ee uitwerkbijlage. Dit exame bestaat uit 21 vrage. Voor dit exame zij maximaal 80 pute te behale. Voor elk vraagummer

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde A1-2 vwo 2008-II

Eindexamen wiskunde A1-2 vwo 2008-II Groepsfoto s Alle mese kippere met hu oge. Daardoor staa op groepsfoto s vaak ekele persoe met geslote oge. Sveso e Bares hebbe oderzocht hoeveel foto s je moet make va ee groep va persoe om 99% kas te

Nadere informatie

Rijen. 6N5p

Rijen. 6N5p Rije 6N5p 0-03 Rije Ileidig I de wiskude werke we vaak met formules e/of fucties die elke mogelijke waarde aa kue eme. Als bijvoorbeeld f( x) = 5x + 5x 3, da ku je voor x (bija) elke waarde ivulle e ka

Nadere informatie

Exponentiële functies. Introductie 145. Leerkern 145

Exponentiële functies. Introductie 145. Leerkern 145 Ope Ihoud Uiversiei leereeheid 5 Wiskude voor milieuweeschappe Expoeiële fucies Iroducie 5 Leerker 5 De grafiek va ee groeifucie 5 Terug i de ijd: egaieve expoee 8 Tijdseehede dele: gebroke expoee 5 De

Nadere informatie

Hoofdstuk 7 - Logaritmische functies

Hoofdstuk 7 - Logaritmische functies Hoodsuk 7 - Logarimishe unies ladzijde 0 V-a De dagwaarde egin op 000 en daal naar 000. Dus: 000 g 000 = = 06 ; g = 000 06 0 909. = 000 g ; Op ijdsip = 0 is de dagwaarde 000. De groeiaor g 0 909 dus W

Nadere informatie

1. Recursievergelijkingen van de 1 e orde

1. Recursievergelijkingen van de 1 e orde Recursievergelijkige va de e orde Rekekudige rije Het voorschrift va ee rekekudige rij ka gegeve wordt met de volgede recursievergelijkig: u = u + b Idie we deze vergelijkig i de vorm u = u u = b otere

Nadere informatie

Een toelichting op het belang en het berekenen van de steekproefomvang in marktonderzoek.

Een toelichting op het belang en het berekenen van de steekproefomvang in marktonderzoek. 006 Wolters-Noordhoff bv Groige/Houte De steekproefomvag Ee toelichtig op het belag e het berekee va de steekproefomvag i marktoderzoek. Ihoud 1 Ileidig Eerst ekele defiities 3 Steekproefomvag e respose

Nadere informatie

Extra oefening bij hoofdstuk 1

Extra oefening bij hoofdstuk 1 Exra oefening ij hoofdsuk a ( x)( x ) ( x) of ( x ) x of x x of x of x, ( + x ) x, ( + x ) of x x of x x of x x of x x + x x x + x en x x ( x + ) en x x + x d x + x x( + 8x) x of + 8x x of x 8 e x x x

Nadere informatie

Videoles Discrete dynamische modellen

Videoles Discrete dynamische modellen Videoles Discrete dyamische modelle Discrete dyamische modelle Orietatie Algebraisch Algebraisch/ umeriek Numeriek Maak de volgede rijtjes af: Puzzele met rijtjes a. 2 4 6 8 10 - b. 1 2 4 8 16 - c. 1 2

Nadere informatie

Praktische opdracht: Complexe getallen en de Julia-verzameling

Praktische opdracht: Complexe getallen en de Julia-verzameling Praktische opdracht: Complexe getalle e de Julia-verzamelig Auteur: Wiebe K. Goodijk, Zerike College Hare Beodigde Voorkeis: 1 = i Het complexe vlak. Notatie: z = a + bi of z = r(cosϕ + i si ϕ) Regel va

Nadere informatie

Periodiciteit bij breuken

Periodiciteit bij breuken Periodiciteit bij breuke Keuzeodracht voor wiskude Ee verdieede odracht over eriodieke decimale getalle, riemgetalle Voorkeis: omrekee va ee breuk i ee decimale vorm Ileidig I deze odracht leer je dat

Nadere informatie

Werktekst 1: Een bos beheren

Werktekst 1: Een bos beheren Werktekst : Ee bos behere Berekeige met rije op het basisscherm Op ee perceel staa 3000 kerstbome. Ee boomkweker moet beslisse hoeveel bome er jaarlijks gekapt kue worde e hoeveel ieuwe aaplat er odig

Nadere informatie

Eindtoets hoofdstuk 4

Eindtoets hoofdstuk 4 Eidoes hoofdsuk Toesopdrch.8 = 5 = 5 +,7 ( 5) = 5 + 35 = 75 = 75 +,7 ( 75) = 75 + 75 = 85 De ewerig is ojuis. = +, 7 ( ) = + 7, 7 =,3 + 6 De ewerig is juis. c +,5 = =,5 r = = ( 5, ) + = ( 5, ) + 8, 5 =

Nadere informatie

Leon van den Broek, Maris van Haandel, Dolf van den Hombergh, Aafke Piekaar, Daan van Smaalen. Iddink voortgezet onderwijs bv, Postbus 14, 6710 BA Ede

Leon van den Broek, Maris van Haandel, Dolf van den Hombergh, Aafke Piekaar, Daan van Smaalen. Iddink voortgezet onderwijs bv, Postbus 14, 6710 BA Ede 7 Rekee Di hoofdsuk is edoeld ls vullig op he oek voor VWO wiskude B Ihoudsopgve 7 Rekee Breuke Worels 8 Rekee i de meekude Rekee i de ksrekeig 7 eerse vereerde eperimeele uigve, juli 008 Colofo 008 Sichig

Nadere informatie

Blok 1 - Vaardigheden

Blok 1 - Vaardigheden 6 Blok - Vaardigheden Blok - Vaardigheden Exra oefening - Basis B-a Bij abel A zijn de facoren achereenvolgens 8 : = 6 ; 08 : 8 = 6 en 68 : 08 = 6. Bij abel A is sprake van exponeniële groei. Bij abel

Nadere informatie

Appendix A: De rij van Fibonacci

Appendix A: De rij van Fibonacci ppedix : De rij va Fiboacci Het expliciete voorschrift va de rij va Fiboacci We otere het het e Fiboaccigetal met F De rij va Fiboacci wordt gegeve door: F F F F 4 F F 6 F 7 F De volgede afleidig is gebaseerd

Nadere informatie

??? ??? ??? ??? ??? ???????????????

??? ??? ??? ??? ??? ??????????????? CT - Logshale ladzijde 58 a Het voordeel va de grote horizotale eeheid is dat je gemakkelijk kut iterpolere. Als je wilt wete hoe groot de edekte oppervlakte a 5 dage ku je met de optie trae gemakkelijk

Nadere informatie

Uitslagen voorspellen

Uitslagen voorspellen Eindexamen vwo wiskunde A pilo 04-I Vraag Anwoord Scores Uislagen voorspellen maximumscore 3 De afsand ussen Wilders en Thieme is 4 De conclusie: nie meer dan wee maal zo groo maximumscore 3 Bij gelijke

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Lineaire en exponentiële verbanden

Hoofdstuk 1 Lineaire en exponentiële verbanden Hoofsuk Lineaire en exponeniële veranen lazije A: Geen lineair veran, als x me oeneem, neem y nie sees me ezelfe waare oe. B: Lineair veran, als x me oeneem, neem y sees me, oe. C: Geen lineair veran,

Nadere informatie

. Tijd 75 min, dyslecten 90min. MAX: 44 punten 1. (3,3,3,3,2,2p) Chemische stof

. Tijd 75 min, dyslecten 90min. MAX: 44 punten 1. (3,3,3,3,2,2p) Chemische stof RUDOLF STEINERCOLLEGE HAARLEM WISKUNDE HAVO CM/EM T112-HCMEM-H579 Voor elk onderdeel is aangegeven hoeveel punen kunnen worden behaald. Anwoorden moeen alijd zijn voorzien van een berekening, oeliching

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 - Exponentiële functies

Hoofdstuk 3 - Exponentiële functies Hoofsuk - Eponeniële funies lazije 7 V-a hooge in m 7, 8 8, 9 ij in uren 9, Aangezien e punen op een rehe lijn liggen, noemen we eze groei lineair. Als je e rehe lijn naar links voorze, an kun je aflezen

Nadere informatie

Julian gooit 20 keer met een dobbelsteen. Bereken de kans dat hij precies 5 keer een zes gooit.

Julian gooit 20 keer met een dobbelsteen. Bereken de kans dat hij precies 5 keer een zes gooit. - Test Hfst D kasrekeig - Kase ofwel exact ofwel afgerod op decimale geve. ( x p) Tim gooit drie keer met ee gewoe dobbelstee. Na zij derde worp telt hij het aatal oge va de drie worpe bij elkaar op. Bereke

Nadere informatie

Deel A. Breuken vergelijken 4 ----- 12

Deel A. Breuken vergelijken 4 ----- 12 Deel A Breuke vergelijke - - 0 Breuke e brokke (). Kleur va elke figuur deel. Doe het zo auwkeurig mogelijk.. Kleur va elke figuur deel. Doe het telkes aders.. Kleur steeds het deel dat is aagegeve. -

Nadere informatie

Praktische opdracht Wiskunde Lineaire modellen

Praktische opdracht Wiskunde Lineaire modellen Praktische opdracht Wiskude Lieaire modelle Praktische-opdracht door ee scholier 3940 woorde 19 februari 2009 1 1 keer beoordeeld Vak Wiskude Voorwoord Te eerste leek het os ee leuke opdracht waar je veel

Nadere informatie

Rijen met de TI-nspire vii

Rijen met de TI-nspire vii Rije met de TI-spire vii De tore va Pisa Me laat ee bal valle vaaf de tore va Pisa(63m hoog) Na elke keer stuitere haalt de bal og ee vijfde va de voorgaade hoogte. Gevraagd zij: a) De hoogte a de e keer

Nadere informatie

Boek 3 hoofdstuk 10 Groei havo 5

Boek 3 hoofdstuk 10 Groei havo 5 Boek 3 hoofdsuk 0 Groei havo 5. Lineaire en exponeniële groei. a. Opp = 750 + 50 me = 0 op juni, per week en opp. in m. Y =750 + 50 Y (3) = 00 m en Y (5) = 500 m (mehode : voer in Y, daarna rekenscherm,

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv 4 Exra oefening hoofdsuk a Invullen van a en geef B. Dus saa er, op de meer. B +, 8 +, 5 euro. c 5 +, 8a +, 5 5 + 8, a d 8, a 4 a 5 Er is 5 km afgelegd. Chauffeur X leg km in ijvooreeld minuen af. Dan

Nadere informatie

Logaritmen, Logaritmische processen.

Logaritmen, Logaritmische processen. PERIODE Lineaire, Kwadraische en Exponeniele funcies. Logarimen. Logarimen, Logarimische processen. OPDRACHT 1 Gebruik je (G)RM voor de berekening van: 1) log 2) log 0 3) log 00 4) log 000 5) log 1 6)

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 - De afgeleide functie

Hoofdstuk 3 - De afgeleide functie ladzijde 7 V-a Plo de grafiek van y = x + x +. Me al-zero vind je x 8,. Plo ook de grafiek me y = x+ 5. Me al-inerse vind je x 89, en y= g( 89, ),. V-a d Exa, wan de vergelijking is lineair. Me de rekenmahine,

Nadere informatie

wiskunde A pilot vwo 2017-II

wiskunde A pilot vwo 2017-II wiskude A pilot vwo 07-II Gewicht va diere maximumscore 4 Het opstelle va de vergelijkige 3, 7 = a b e 50 = a 000 b 3, 7 Uit de eerste vergelijkig volgt a = 3, 7 b = De tweede vergelijkig wordt hiermee

Nadere informatie

Dus n n (a + b) n = a n + a n 1 b + heet een binomiaalcoëfficiënt (uitspraak n boven k ). Newton vond de

Dus n n (a + b) n = a n + a n 1 b + heet een binomiaalcoëfficiënt (uitspraak n boven k ). Newton vond de CONTINUE WISKUNDE: BINOMIUM VAN NEWTON EN RECURRENTE BETREKKINGEN Het Biomium va Newto Het Biomium va Newto is ee uitdruig voor a + b), waarbij a e b willeeurige getalle zij, e ee atuurlij getal I deze

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde A vwo 2010 - I

Eindexamen wiskunde A vwo 2010 - I Eidexame wiskude A vwo - I Beoordeligsmodel Maratholoopsters maximumscore 3 uur, 43 miute e 3 secode is 98 secode De selheid is 495 98 (m/s) Het atwoord: 4,3 (m/s) maximumscore 3 Uit x = 5 volgt v 4,4

Nadere informatie

11 Groeiprocessen. bladzijde 151 21 a A = c m 0,67 } m = 40 en A = 136. 136 = c 40 0,67 136 = c

11 Groeiprocessen. bladzijde 151 21 a A = c m 0,67 } m = 40 en A = 136. 136 = c 40 0,67 136 = c Groeiprocessen ladzijde a A = c m 7 } m = 40 en A = = c 40 7 = c, 40 0 7 c, Dus de evenredigheidsconsane is,. m = 7 geef A =, 7 7 Dus de lichaamsoppervlake is ongeveer dm. c A =, geef, m 7 =, m 7 009 m

Nadere informatie

C. von Schwartzenberg 1/11

C. von Schwartzenberg 1/11 G&R havo A deel C von Schwarzenberg 1/11 1a m 18:00 uur He verbruik was oen ongeveer 1150 kwh 1b Minimaal ongeveer 7750 kwh (100%), maimaal ongeveer 1150 kwh (145,%) Een oename van ongeveer 45,% 1c 1d

Nadere informatie

Rijen en reeksen. Mei 2008. Remy van Bergen Peter Mulder

Rijen en reeksen. Mei 2008. Remy van Bergen Peter Mulder Rije e reekse Keuzeoderwerp Atheeum 5 wiskude B e B Mei 008 Remy va Berge Peter Mulder Dit boekje gaat over rije e reekse. Wiskudige rije! Rije worde i de wiskude op verschillede maiere gedefiieerd. Met

Nadere informatie

wiskunde A pilot vwo 2016-I

wiskunde A pilot vwo 2016-I wiskude A pilot vwo 06-I Aalscholvers e vis maximumscore 3 De viscosumptie per dag is 30 0 0,36 + 696 0, 85 ( 788 (kg)) I de maad jui is dit 30 788 (kg) Het atwoord: 38 000 ( 38 duized) (kg) Als ee kadidaat

Nadere informatie

Hoofdpijndagboek. Neurologie

Hoofdpijndagboek. Neurologie Neurologie Hoofdpijdagboek Ileidig U heef me uw behaled ars of hoofdpijverpleegkudige afgesproke da u ee hoofdpijdagboek gaa bijhou. U heef al uileg gehad hoe u di moe doe. I ze folr zee we alles og ees

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv a b c d e a Analyse De omze was in 987 ongeveer, miljard (de recher as) De wins was ongeveer 6 miljoen (linker as) 6 miljoen 6 miljoen = %, % Er is sprake van verlies als de wins/verlies-grafiek negaief

Nadere informatie

d 25, 35, 47 of27, 43, 69 b 2, 27, 10240, 100, e = 287 u( n) = 243 ( ) n

d 25, 35, 47 of27, 43, 69 b 2, 27, 10240, 100, e = 287 u( n) = 243 ( ) n Netwerk 4-5 vwo wiskude D Hoofdstuk 8 uitwerkige Hoofdstuk 8 Ker a 3, 37, 43 c 5, 3, 49 b, 3, d 5, 35, 47 of7, 43, 9 a,, 3, 5, 7 d 0,,,, 0 b, 7,, 3, 8 e 35, 35, 35, 35, 35 c 5, 0, 0, 40,80 f 0,, 8, 7,

Nadere informatie

Examen PC 2 onderdeel 4A

Examen PC 2 onderdeel 4A Exame PC 2 oderdeel 4A Istructieblad Betreft: exame: PC 2 oderdeel 4A leergag 3 oderdeel: Fiaciële Rekekude datum: 30 mei 2012 tijdsduur: 90 miute (09:30-11:00 uur) Deze aawijzige goed leze voor u met

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen Inleiding Experimentele Fysica (3NA10 of 3AA10) Tentamen OGO Fysisch Experimenteren voor minor AP (3MN10)

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen Inleiding Experimentele Fysica (3NA10 of 3AA10) Tentamen OGO Fysisch Experimenteren voor minor AP (3MN10) TECHISCHE UIVERSITEIT EIDHOVE Tetame Ileidig Experimetele Fysica (3A10 of 3AA10) Tetame OGO Fysisch Experimetere voor mior AP (3M10) d.d. 0 jauari 010 va 9:00 1:00 uur Vul de presetiekaart i blokletters

Nadere informatie

Vuilwaterafvoersystemen voor hoogbouw

Vuilwaterafvoersystemen voor hoogbouw Vuilwaterafvoersysteme voor hoogbouw 1.2 Vuilwaterafvoersysteme voor hoogbouw Nu er steeds hogere e extremere gebouwe otworpe worde, biedt ee ekelvoudig stadleidigsysteem de mogelijkheid om gemakkelijker

Nadere informatie

We kennen in de wiskunde de volgende getallenverzamelingen:

We kennen in de wiskunde de volgende getallenverzamelingen: Masteropleidig Fiacial Plaig Kwatitatieve Methode Relevate wiskude We kee i de wiskude de volgede getalleverzamelige: De atuurlijke getalle: N = {0,,,,4, } De gehele getalle: Z = {, -,-,-,0,,,, } (egels:

Nadere informatie

; 1,9 ; 1,11. Hoofdstuk 7 BREUKEN. d 5 de teller en 9 de noemer. a de teller en b de noemer. 7.0 INTRO. b Nee c 2 kan maar op één manier:

; 1,9 ; 1,11. Hoofdstuk 7 BREUKEN. d 5 de teller en 9 de noemer. a de teller en b de noemer. 7.0 INTRO. b Nee c 2 kan maar op één manier: Hoofdsuk BREUKEN.0 INTRO a Nee kan maar op één manier: kan op vier manieren: d de eller en de noemer. a de eller en de noemer. Die me nummer dus. d kan op wee manieren: kan op wee manieren: Beide evenveel

Nadere informatie

Een meetkundige constructie van de som van een meetkundige rij

Een meetkundige constructie van de som van een meetkundige rij Ee meetkudige costructie va de som va ee meetkudige rij [ Dick Kliges ] Iets verder da Euclides deed Er wordt door sommige og wel ees gedacht dat Euclides (hij leefde rod 300 v. Chr.) allee over meetkude

Nadere informatie

BIOLOGIE Havo / Vwo Tips examenvragen maken. Algemeen. Multiple choice vragen

BIOLOGIE Havo / Vwo Tips examenvragen maken. Algemeen. Multiple choice vragen BIOLOGIE Havo / Vwo Tips examevrage make Algemee Tijdes je exame mag je Bias gebruike. De Bias diet compleet obeschreve e obeplakt te zij. Het gebruik va briefjes als pagiawijzers is iet toegestaa. Het

Nadere informatie

n n n bedoelen we uiteraard dat n N : 0 f x divergeert naar + of.

n n n bedoelen we uiteraard dat n N : 0 f x divergeert naar + of. Limiete Defiities a Limiet voor a I het hoofdstuk ratioale fucties i het begi va dit schooljaar zage we reeds dat zulke fucties soms perforatiepute hebbe De fuctiewaarde i zo put bestaat iet, maar de grafiek

Nadere informatie

wiskunde A pilot vwo 2015-I

wiskunde A pilot vwo 2015-I Piramiden maximumscore a = en x =,5 geef h = 6,5 (dm) De oppervlake van he grondvlak is,5,5 = 6, 5 (dm²) De inhoud is 6, 5 6,5 4 (dm³) ( nauwkeuriger) maximumscore 4 I = x (9 x ) geef di 6 d = x x x x

Nadere informatie

Opgaven OPGAVE 1 1... OPGAVE 2. = x ( 5 stappen ). a. Itereer met F( x ) = en als startwaarden 1 en 100. 100...

Opgaven OPGAVE 1 1... OPGAVE 2. = x ( 5 stappen ). a. Itereer met F( x ) = en als startwaarden 1 en 100. 100... Opgave OPGAVE 1 a. Itereer met F( ) = e als startwaarde 1 e 1. 16 1............... 16 1............... b. Stel de bae grafisch voor i ee tijdgrafiek. c. Formuleer het gedrag va deze bae. (belagrijk is

Nadere informatie

Extra oefening hoofdstuk 1

Extra oefening hoofdstuk 1 Era oefening hoofdsuk a Meekundig, u = 76, r = en u 9 = ( ) =, 76 86 Meekundig, u =,, r =, en u =, ( ) = 9 c Rekenkundig, u =, v = en v = + 9 = 8 9 d Meekundig, u =, r = 98, en u = (, 98) =, 87776 e Geen

Nadere informatie

Antwoordmodel VWO wa II. Speelgoedfabriek

Antwoordmodel VWO wa II. Speelgoedfabriek Anwoordmodel VWO wa 00-II Anwoorden Speelgoedfabriek Voorwaarde II hoor bij immeren Voor immeren zijn 60x + 40y minuen nodig Voor immeren zijn 80 uur dus 4800 minuen beschikbaar 60x + 40y 4800 kom overeen

Nadere informatie

1. Hebben de volgende rijen een limiet, en zo ja, bepaal die dan: (i) u n = sin(πn) (d) u n = cos(2πn) (l) u n = log n

1. Hebben de volgende rijen een limiet, en zo ja, bepaal die dan: (i) u n = sin(πn) (d) u n = cos(2πn) (l) u n = log n Hoofdstuk 1 Limiet va ee rij 1.1 Basis 1. Hebbe de volgede rije ee iet, e zo ja, bepaal die da: (a) 1,, 3, 4, 5, 6, 7, 8,... (b) 1, 4, 9, 16, 5, 36, 49,... (c) 1, 8, 7, 64, 15,... (d) u = ( 1) (e) u =

Nadere informatie

Amber, 13 jr: Steenbok Shopaholic Weet wat ze wil Goed in atletiek Favo kleur Blauw

Amber, 13 jr: Steenbok Shopaholic Weet wat ze wil Goed in atletiek Favo kleur Blauw Me dak aa: www.brossois.l (schoee) e www.eoioby.l (kledig), www.sheilasbroodjes-iere.l (dae lek). Seciale dak aa Frak Nagegaal. foosri e o Sh ké MUD, 13 jr: Weegschaal Shoaholic Ka ooi kieze Goed i ekee

Nadere informatie

Steekproeftrekking Onderzoekspopulatie Steekproef

Steekproeftrekking Onderzoekspopulatie Steekproef Steekproeftrekkig I dit artikel worde twee begrippe beschreve die va belag zij voor het uitvoere va ee oderzoek. Het gaat om de populatie va het oderzoek e de steekproef. Voor wat betreft steekproeve lichte

Nadere informatie

opgave Opgave Bepaal de convergentiestralen van de volgende machtreeksen: (n + 1)! n! = lim n = lim (n + 1)!/(2n + 2)! n!/(2n)!

opgave Opgave Bepaal de convergentiestralen van de volgende machtreeksen: (n + 1)! n! = lim n = lim (n + 1)!/(2n + 2)! n!/(2n)! opgave 7 7 Bepaal de covergetiestrale va de volgede machtreekse: a!z ; b! (! z ; c 3 z! ; d z! a Zij a!, da lim ( +!! ( +, dus R 0 b Zij a!, da (! lim ( +!/( +!!/(! ( + 0, dus R c Zij a 3, da! lim 3 +

Nadere informatie

Correctievoorschrift VWO 2015

Correctievoorschrift VWO 2015 Correcievoorschrif VWO 205 ijdvak wiskunde C (pilo) He correcievoorschrif besaa ui: Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor

Nadere informatie

Uitwerkingen Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2

Uitwerkingen Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2 Uiwerkingen Toes IEEE, Modules en Daum: 9 sepember 007 Tijd: 0.40.0 (90 minuen) Opgave I) Di is een warmmakerje. In woorden is V is de serieschakeling van, en (de parallelschakeling van 3 en 4) of V =

Nadere informatie

Waar moet je aan denken? Verhuizen. Stap 1: Hoe zeg ik de huur op?

Waar moet je aan denken? Verhuizen. Stap 1: Hoe zeg ik de huur op? Verhuize Waar moet je aa deke? Verhuize Bij verhuize komt heel wat kijke. Naast het ipakke va spulle e doorgeve va adreswijzigige, is het ook belagrijk dat u same met Thuisvester ee aatal zake regelt.

Nadere informatie

elektrotechniek CSPE KB 2011 minitoets bij opdracht 10

elektrotechniek CSPE KB 2011 minitoets bij opdracht 10 elekroechniek CSPE KB 2011 minioes bij opdrach 10 varian a Naam kandidaa Kandidaanummer Meerkeuzevragen Omcirkel he goede anwoord (voorbeeld 1). Geef verbeeringen aan volgens voorbeeld 2 of 3. (1) B B

Nadere informatie

Opgave 5 Onderzoek aan β -straling

Opgave 5 Onderzoek aan β -straling Eidexame vwo atuurkude 214-I - havovwo.l Opgave 5 Oderzoek aa β -stralig Zoals beked bestaat β -stralig uit elektroe. Om ee oderzoek aa β -stralig te doe heeft Harald ee radioactieve bro met P-32 late

Nadere informatie

Vaardigheden. bladzijde 174. De toename per jaar is = 102, = dus de toename per 100 jaar is De toename per jaar is.

Vaardigheden. bladzijde 174. De toename per jaar is = 102, = dus de toename per 100 jaar is De toename per jaar is. Vaarigheen lazije 74 00 440 De oename per jaar is = 0, 00 99 ij in jaren 990 000 00 00 00 aanal 440 7,, 00 De oename per jaar is 609900 00 000 700 89 ij in jaren 700 800 900 997 000 aanal 00 00 48 000

Nadere informatie

Discrete dynamische systemen

Discrete dynamische systemen Cahiers T 3 Europe Vlaadere r. 19 Discrete dyamische systeme Recursievergelijkige met de TI-84 Joha Deprez Discrete dyamische systeme Joha Deprez HUBrussel, Uiversiteit Atwerpe, Katholieke Uiversiteit

Nadere informatie

Extra oefening bij hoofdstuk 1

Extra oefening bij hoofdstuk 1 Era oefening ij hoofdsuk a Een goede venserinselling voor de funie f is : X min en X ma en Y min eny ma 0. Voor de funie g X min 0 en X ma 0 en Y min 0 eny ma 0. y 0 8 8 0 y 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Veriale

Nadere informatie

Uitwerkingen huiswerk week 7

Uitwerkingen huiswerk week 7 Lieaire algebra ajaar 008 Uitwerkige huiswerk week 7 Opgave 5 Ee -matrix va de vorm 1 a 1 a 1 a 1 a a a A 1 a 3 a 3 a 1 a a a 1 a1 1 a 1 3 a3 1 a 1 heet ee Vadermode matrix Laat zie dat det A 1 i

Nadere informatie

7.9. Inhomogene lineaire stelsels. We keren nu weer terug naar de situatie

7.9. Inhomogene lineaire stelsels. We keren nu weer terug naar de situatie 79 Inhomogene lineaire selsels We keren nu weer erug naar de siuaie x ( A(x( + g(, ( waarbij A( een (n n-marix is en g( een vecor me n coördinaen Vergelijkbaar me de heorie voor gewone lineaire differeniaalvergelijking

Nadere informatie

UITWERKINGEN VOOR HET VWO NETWERK VWO B2

UITWERKINGEN VOOR HET VWO NETWERK VWO B2 UITWERKINGEN VOOR HET VWO NETWERK VWO B HOOFDSTUK 9 KERN RIJEN a) Zie ook plaatje..., wat ieder mes schudt de had va twee adere. Dele door twee, wat bij de worde de pare hade dubbel geteld. b) c) d) ;

Nadere informatie

Thermodynamica HWTK PROEFTOETS- AT02 - UITWERKING.doc 1/9

Thermodynamica HWTK PROEFTOETS- AT02 - UITWERKING.doc 1/9 VAK: hermodyamica HWK Set Proeftoets A0 hermodyamica HWK PROEFOES- A0 - UIWERKING.doc /9 DI EERS LEZEN EN VOORZIEN VAN NAAM EN LEERLINGNUMMER! Beschikbare tijd: 00 miute Uw aam:... Klas:... Leerligummer:

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv 8 lazije 9 V-a 0 W 000 00 0000 800 00 000 V-a 8 9 0 00 000 000 9900 80 8000 De waaren zijn afnemen alen a kan eekenen a e afname eponenieel is. Groeifaor per jaar is De agwaare neem per jaar me 0% af.

Nadere informatie

Vernieuwen in de zorg Mijn hobby

Vernieuwen in de zorg Mijn hobby okober 2014 ummer 6 magazie Veraderige i de zorg Houd ik i 2015 dezelfde zorg e oderseuig? Verieuwe i de zorg Mij hobby Waeer ik kras geie ik Puzzel e wi cadeaubo! okober 2014 ummer 6 magazie ihoud 3 4

Nadere informatie

Vaardigheden - Blok 4

Vaardigheden - Blok 4 Vaarigheen - Blok lazije + a p p p is nie juis wel gel p p p p 8 ( r ) r r ; e ewering is juis 9 + ( ) ( ) ; e ewering is juis mis 0 9 + 8 ( a a ) a is nie juis wel juis is ( a a ) ( a ) ( a ) a a + (

Nadere informatie

Bevolkingsevolutie en prijsevolutie: rijen en de TI-89

Bevolkingsevolutie en prijsevolutie: rijen en de TI-89 Bevolkigsevolutie e prijsevolutie: rije e de TI-89 Joha Deprez, EHSAL Brussel - K.U. Leuve. Ileidig Deze tekst is bedoeld als keismakig met de symbolische rekemachie TI-89 va Texas Istrumets. We geve gee

Nadere informatie

Uitwerkingen toets 11 juni 2011

Uitwerkingen toets 11 juni 2011 Uitwerkige toets 11 jui 2011 Opgave 1. Laat 2 e k 1 gehele getalle zij. I ee lad zij stede e tusse elk paar stede is ee busverbidig i twee richtige. Laat A e B twee verschillede stede zij. Bewijs dat het

Nadere informatie

2. Limiet van een rij : convergentie of divergentie

2. Limiet van een rij : convergentie of divergentie 2. Limiet va ee rij : covergetie of divergetie 2. Eigelijke of eidige limiet 2.. Voorbeeld I ee bos staa 4 bome. De diest bosbeheer zal jaarlijks 2% bome kappe e ieuwe aaplate. Zal het bos verdwije? Zal

Nadere informatie

Uitwerkingen huiswerk week 7

Uitwerkingen huiswerk week 7 Lieaire algebra ajaar 009 Uitwerkige huiswerk week 7 Opgave 19. Ee -matrix va de vorm 1 a 1 a 1 a 1 a a a A = 1 a 3 a 3 a.... 1 a a a 1 a1 1 a 1 3 a3 1. a 1 heet ee Vadermode matrix. Laat zie dat det A

Nadere informatie

Buren en overlast. waar je thuis bent...

Buren en overlast. waar je thuis bent... Bure e overlast waar je thuis bet... Goed wooklimaat HEEMwoe vidt het belagrijk dat bewoers prettig woe i ee fije buurt. De meeste buurtbewoers kue het goed met elkaar vide. Soms gaat het sameleve i ee

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde A1-2 vwo I

Eindexamen wiskunde A1-2 vwo I Eindexamen wiskunde A- vwo 009 - I Beoordelingsmodel Vraag Anwoord Scores Emissierechen maximumscore 3 Mogelijkheid kos 50 000 euro Mogelijkheid lever 50 000 euro aan emissierechen op Mogelijkheid kos

Nadere informatie

OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINFO OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINF

OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINFO OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINF Bloedtrasfusie NFOINFOINFOIN FOINFOINFOINF 2 Ileidig Biekort odergaat u of uw kid ee behadelig, waarbij de kas bestaat dat u of uw kid bloed toegedied moet krijge (bloedtrasfusie). Ieder jaar otvage zo

Nadere informatie