BIOLOGIE Havo / Vwo Tips examenvragen maken. Algemeen. Multiple choice vragen

Transcriptie

1 BIOLOGIE Havo / Vwo Tips examevrage make Algemee Tijdes je exame mag je Bias gebruike. De Bias diet compleet obeschreve e obeplakt te zij. Het gebruik va briefjes als pagiawijzers is iet toegestaa. Het gebruik va ee iet-grafische rekemachie is toegestaa. Verder meeeme aar je exame: (reserve-)pe, tekepotlood, gum, puteslijper, geodriehoek e passer. Tijdes je exame mak je NIKS lee va adere. Multiple choice vrage Multiple choice is meer da ee goede gok! Het exame bestaat voor ogeveer 30% uit meerkeuzevrage e voor 70% uit ope vrage. Voor ee aatal va jullie is dat jammer, maar iet voor iederee. Meerkeuzevrage zij voor ee aatal mese echt ee ramp. Toch is dat iet odig! Het goede atwoord staat voor je eus, je moet allee zie uit te vide welk atwoord dat is. Het is atuurlijk gee probleem als je de vraag gewoo weet. Laat je da iet i de verleidig brege om te gaa twijfele! Te vaak blijkt uit akijkwerk dat daarop ee juist atwoord is doorgestreept e vervage door ee fout atwoord. TIP: Lees de vraag zoder de atwoorde, probeer eerst zelf het atwoord bedeke e kijk da pas of dat atwoord ook tusse de keuzemogelijkhede staat. Het leze va de atwoorde roept i zo geval allee maar twijfel op. Mocht je het atwoord iet metee wete, kijk da aar de gegeve atwoord mogelijkhede. Daarbij ku je de volgede strategie hatere: Kijk welk atwoord volges jou echt iet goed is. Er is altijd wel éé atwoord dat (te) ver gezocht is. Kijk of ertusse de atwoorde die over zij twee atwoorde staa die op elkaar lijke, de kas is groot dat éé va deze twee atwoorde juist is. Kies éé atwoord. Als je twee letters opschrijft is het atwoord i elk geval fout, ook al zit het juiste atwoord ertusse! (dit geldt atuurlijk iet voor vrage waarbij is aagegeve dat meerdere atwoorde mogelijk zij.) Verbeter allee als je zeker weet dat jouw eerste atwoord fout was, meestal is de eerste keuze de juiste. Biologie: tips examevrage make Biologie HAVO 5 / VWO 6

2 Kijk a afloop de atwoorde og ees door, wellicht is er verderop i de toets ee vraag geweest die je geheuge ee beetje heeft geholpe, waardoor je het atwoord u wel zeker weet! Laat je bij ee rijtje meerkeuzevrage iet beïvloede door het aatal maal dat ee bepaalde letter voorkomt. Het ka best zo zij dat je vier keer hetzelfde atwoord moet geve. Schrijf duidelijk! Ee kleie letter a met ee iets te lag streepje wordt eevoudig aagezie voor ee kleie letter d. We je aa HOOFDLETTERS te gebruike (A, B, C, D, E of F)! Berekeige Waeer je iets gaat berekee, moet de veratwoorde berekeig er altijd bij staa (aders gee pute!). Je moet dus uitlegge wat je doet. Zet altijd de eeheid of eehede achter het berekede getal (aders krijg je vaak gee pute!). Het berekede getal mag iet auwkeuriger of oauwkeuriger zij da de getalle die gegeve zij. Dus je plaatst iet meer, maar ook iet mider cijfers achter de komma (éé cijfer meer of mider wordt geaccepteerd). Ope vrage Sla tusse de atwoorde altijd ee regel over. Dat maakt het geheel overzichtelijker. Formuleer je atwoord zorgvuldig e i volledige zie. Voor iedere vraag staat hoeveel pute je kut behale. Waeer je voor ee vraag meer da 1 put krijgt, moet je atwoord altijd meerdere dekstappe bevatte. Eveveel als het aatal pute dat je kut behale. Cotroleer altijd of je dat ook gedaa hebt! Waeer je redee of voorbeelde moet oeme, geef da ooit meer redee/voorbeelde da gevraagd worde. Als er bijvoorbeeld twee redee worde gevraagd e je geeft meer da twee redee, worde allee de eerste twee i de beoordelig meegeteld. Datzelfde geldt bij argumete. Ee te vaag of algemee atwoord levert vaak gee pute op! Stel jezelf a het leze va je atwoord steeds de vraag waarom? of waardoor? Biologie: tips examevrage make Biologie HAVO 5 / VWO 6

3 Bij vrage aar ee stadput of ee meig telt iet je eige meig of het stadput, maar de oderbouwig erva met de juiste biologische argumete. Die vid je soms i ee bijgevoegde tekst of bro, maar meestal moet je de argumete zelf bedeke m.b.v. je biologische keis. Dit soort vrage gaa vooral over gezodheid, atuur e milieu e biotechologie. Natuurweteschappelijk oderzoek Hypothese Steeds vaker kome vrage voor over practicumzake. Ee hypothese moet altijd verwijze aar de probleemstellig. Begi ee hypothese met "De verwachtig is...of "Vermoedelijk...". Proefbeschrijvig Soms moet je ee werkpla voor ee experimet make. Beschrijf i pute wat je achtereevolges moet doe. Dek vooral aa de cotroleproef. Coclusie Als ee coclusie aa de had va bijvoorbeeld ee grafiek of ee tabel gevraagd wordt, vermeld da altijd op grod va welke gegeves (getalle oeme!) je je coclusie trekt. Grafieke Teke de grafiek met potlood (vaak op ee aparte uitwerkbijlage) Beoem de asse volledig. Dat wil zegge met ee grootheid (bijvoorbeeld: leeftijd, stolligstijd, legte, opame CO2, lichtitesiteit, temperatuur) e ee eeheid (bijvoorbeeld: jare, miute, meters, ml/mi) bij moet staa. De oafhakelijke variabele op de X-as e de afhakelijke variabele op de Y-as Verbid i ee lijgrafiek de pute met iet met ee liiaal, maar trek ee vloeiede lij. Teke de lij ooit voorbij het eerste e laatste meetput, tezij daar adrukkelijk om gevraagd wordt. Zet ee duidelijke titel bove je grafiek. Biologie: tips examevrage make Biologie HAVO 5 / VWO 6

4 STAPPENPLAN: werke aa ee atwoord ( Veel exameopgave begie met ee stuk tekst. Vaak is de iformatie zo complex dat je het probleem (e de oplossig) iet metee kut overzie. Ee exameopgave oplosse, gaat meestal i ee aatal (dek)stappe. Daarbij spele je keis e vaardighede ee grote rol. Ook hier geldt: ee dig tegelijk. E ee stapsgewijze aapak helpt. Stap 1 Wat is het probleem? Je begit met het leze va de tekst. Vraag je daarbij af bij welk oderdeel va de biologie (zituige, gedrag, evolutie ezovoort) de vraag hoort, op welk orgaisatieiveau (ecosysteem, orgaisme, cel) het speelt e stel vast welke gegeves de tekst bevat. Voorkom dat je lage tekste meerdere kere moet leze: maak tijdes het leze kleie aatekeige i de katlij, of oderstreep belagrijke trefwoorde. Stap 2 Aavullede gegeves Je bestudeert de broe bij de tekst. Je haalt aavullede gegeves uit bijgeleverde tabelle e diagramme. Soms ku je iformatie hale uit ee tabelleboekje (Bias). Stap 3 Wat is de vraag? Probeer als derde stap voor jezelf a te gaa Wat wille ze u va me wete..?. Oderstreep i de vraagstellig woorde die dat aageve: Is ee voorbeeld vereist, moet ik het uitlegge, ee argumet geve, ee berekeig make, of...? Formuleer i je hoofd, i je eige woorde, de vraag waar het om gaat. Vraagsoort Hoe te herkee? Feitekeis Noem.. Met welke term... Wat is... Geef ee omschrijvig va... Verklarig / toelichtig Geef ee verklarig voor... Izicht Leg uit... Bereke... Meig Beargumeteer... Vaardighede Formuleer ee hypothese Maak ee werkpla Beschrijf ee werkwijze... Trek ee coclusie Meerkeuzevrage Je moet kieze uit ee aatal atwoorde, er is er maar 1 het beste atwoord! Biologie: tips examevrage make Biologie HAVO 5 / VWO 6

5 Stap 4 Atwoord geve Geef ee zo auwkeurig mogelijk atwoord. Stap 5 Atwoord cotrolere Cotroleer met behulp va de aawijzige i de vraagstellig of je atwoord voldoet aa de eise. Heb je iets over het hoofd hebt gezie? Cotroleer teslotte of je atwoord wel ziig is. Als je bijvoorbeeld bereked hebt dat ee meselever 200 kg weegt, is het waarschijlijk dat je ee rekefout hebt gemaakt. Exames oefee & Examehulp Ga aar àv6 of H5àExames oefee. Hier ku je exames oefee per thema, of complete exames met atwoorde dowloade. TIP: Biologie Vwo of Havo Samegevat is ee eorme aarader. Alle examestof va het biologie-exame duidelijk e overzichtelijk op ee rijtje. Biologie: tips examevrage make Biologie HAVO 5 / VWO 6