figuur 2.50 Microscoop

Transcriptie

1 :20 Pagia 1 Microscoop Ileidig Ee microscoop is bedoeld om kleie voorwerpe beter te kue zie, zie figuur De bolle les dicht bij het oog (het oculair) heeft ee grote diameter. De bolle les dicht bij het voorwerp (het objectief) heeft ee kleie diameter. Het objectief maakt ee beeld va het voorwerp tusse objectief e oculair. Met het objectief bekijk je dit beeld. figuur 2.50 Microscoop Oderzoeksvrage De algemee oderzoeksvrage houde i dit geval i: Waarvoor wordt de microscoop gebruikt? Uit welke oderdele is deze opgebouwd e welke fuctie vervulle die? Hoe ku je de werkig begrijpe vauit keis va de oderdele? Hoe bedie je de microscoop? De specifieke oderzoeksvrage voor dit thema zij: Hoe is ee microscoop opgebouwd? Hoe werkt ee microscoop? Beodigdhede microscoop setje positieve leze met uiteelopede sterkte ekele papiere kokers optische rail iteret 1

2 :20 Pagia 2 Opdrachte De volgede reeks opdrachte ka je helpe iformatie te vide voor het beatwoorde va de geoemde algemee e specifieke oderzoeksvrage. 3# 1 Maak op schaal ee bouwtekeig va ee microscoop. Ga a dat de legte va de tubus iets groter is da de som va de bradputsafstade va de beide leze. 2 a Neem figuur 2.51 over. b Teke de stralegag va de drie costructielichtstrale vauit de top va het voorwerp. + oculair beeldvlak va objectief + objectief ' voorwerp figuur 2.51 Stralegag i ee microscoop 3# 3 Het beeld wordt gevormd i het bradput va het oculair. De verdere stralegag volgt uit ee bijas-costructie. Zoek uit hoe ee bijas-costructie werkt e teke het verloop va de stralegag tot aa het oog. Loep Het objectief va ee microscoop vormt ee reëel beeld va het voorwerp, bijvoorbeeld ee bacterie. Met het oculair kijk je aar dat reële beeld. I feite werkt het oculair dus als ee loep. Om de werkig va ee microscoop te kue begrijpe, moet je eerst de werkig va ee loep beter begrijpe. 2

3 :20 Pagia 3 4 Zoder loep ku je ee klei voorwerp, bijvoorbeeld ee letter i de krat, het beste bekijke door de krat i het abijheidsput N va je oog te houde, zie figuur De gezichtshoek waaroder je de letter waareemt is te berekee met de gezichtshoekregel: lettergrootte ta α = waari: = abijheidsafstad (i cetimeter cm) α = gezichtshoek waaroder je het voorwerp ziet (i radiale) lettergrootte i cetimeter cm Bepaal je eige abijheidsput e de gezichtshoek waaroder je ee krateletter ziet. 5 Met ee loep ku je de hoek vergrote waaroder je de letter ziet. a Neem als loep ee positieve les met ee bradput va ogeveer 5 cm. (Hoe cotroleer je dat?) Kijk aar het voorwerp met ee zoveel mogelijk geaccommodeerd oog e zorg dat je het beeld i de loep ziet i het abijheidsput va het oog, zie figuur De hoek β waaroder je het beeld va de letter u ziet, is groter da de hoek α zoder loep e is te berekee met de regel: lettergrootte ta β = b Bewijs dat geldt: N hoek = f loep f loep c Bepaal deze hoek. N α B N β β B f figuur 2.52 Hoekvergrotig door ee loep 3

4 :20 Pagia 4 O 6 Rechts zie je ee grote hoofdletter O. a Meet zo auwkeurig mogelijk de hoogte va deze letter O op. b Plaats u ee klei loepje met bekede bradputsafstad (circa 5 cm), op die bradputsafstad bove de bladzijde e bekijk de vergrote letter O. Houd aast het loepje ee liiaal e schat de grootte va het beeld va de letter O gevormd door het loepje. c Bereke de hoekvergrotig va het loepje. d Hoe ku je cotrolere of de krateletter bij opdracht b wel precies i het bradput stod? 7 aak staa er op loepjes vergrotige als 5 of zelfs 10. Bij de berekeig va deze vergrotigswaarde gaat de fabrikat uit va ee abijheidafstad va 25 cm. Bereke de bradputsafstade va beide loepjes waar vergrotige 5 e 10 op staa vermeld. 8 a Bekijk ee microscoop goed e bekijk er ee voorwerp mee. b Bereke de vergrotig va de microscoop met de vergrotigsregel voor het kijke i ee microscoop met ogeaccommodeerd oog: b N micr = v f loep c Maak ee hadeligsaalyse (ee overzicht waari je stap voor stap aageeft hoe je de microscoop bediet). 9 Ee microscoop heeft ee stelschroef. a Welke afstad ku je hiermee veradere? We oeme de voorwerpsafstad va het objectief v e de beeldafstad va het objectief b. De bradputsafstad va objectief oeme we f obj e die va het oculair f ocu. b Hoe groot is de afstad tusse het objectief e het oculair (de tubuslegte), uitgedrukt i deze groothede? 10 Je gaat u de microscoop doorrekee. Ee microscoop met ee tubuslegte va 18,0 cm heeft ee oculair met f = 20,0 mm. Het beeld va het objectief staat i het bradput va het oculair, zodat je ogeaccommodeerd kut kijke. De totale hoekvergrotig bedraagt 200. a Schat de voorwerpsafstad bij ee microscoop. b Hoe groot is de beeldafstad va het objectief? c Hoe groot is de hoekvergrotig va het oculair? d Hoe groot is de lieaire vergrotig va het objectief? e Hoe ver staat het object va het objectief? f Bereke de bradputsafstad va het objectief. De tubusbreedte bedraagt 1,50 cm. g Wat is de maximale voorwerpsgrootte die me ka waareme? 4

5 :20 Pagia 5 11 Ee microscoop heeft ee tubuslegte va 18,0 cm, ee objectief met f = 15,0 cm e ee oculair met f = 2,0 cm. a Teke de stralegag door de microscoop. b Waarom ku je iet obeperkt de sterkte va het oculair late toeeme? Afrodig 12 Schrijf ee kort tijdschriftartikel met ee doorloped verhaal waari de algemee e specifieke oderzoeksvrage voor microscope worde beatwoord. Kemerke: ileidig e samevattig idelig i ekele paragrafe lettertype 11 pts, ormale regelafstad ogeveer 20% plaatjes e/of tabelle e/of grafieke e/of techische tekeige literatuur/http-lijst kopieerbaar 13 erzorg ee presetatie aa je klasgeote waari je he over dit thema iformeert. Kemerke: iteressat e begrijpelijk voor medeleerlige ee kort atwoord op de oderzoeksvrage gebruik va audiovisueel materiaal putelijstje (gee uitgeschreve verhaal) 5