Klassieke mechanica 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Klassieke mechanica 1"

Transcriptie

1 # & # * $! ( " % Inleiding sofsic 003 Inleiding Asofsic Pul vn de Wef Seewch Leiden Scls en vecoen Scl: een gooheid die volledig wo gespecificeed doo een enkel gel eco: een gooheid wvoo ovendien nog een iching gespecificeed moe woden Een veco vende ls je he coödinsseem oee ooeelden: Scl: volume, empeuu,dichheid,, n eco:pls, snelheid, vesnelling,kch,, v,, (,, ( θ, φ of, Chesische (echhoekige coödinen poolcoödinen ecoen opellen s s Om vecoen op e ellen e je s egen pun; de esulne is de veco vn de ene s n de ndee pun. eco-opelling is commuief en ssociief s s s s 0 s s Nulveco Een veco fekken: iching omkeen en opellen Inleiding sofsic Inleiding sofsic 3 Componenen vn vecoen ŷ φ ˆ Beschouw vecoen in he - vlk (,, 0 (,, ( cos φ, sin φ,0 nom (lenge Chesische componenen poolcoödinen me 0 eenheidsvecoen: ˆ ( 1,0,0, ˆ ( 0,1,0, ˆ ( 0,0,1, dus ˆ ˆ 0ˆ (,0,0 (0,,0 s s s s ˆ ˆ ˆ s ˆ Inleiding sofsic 4 ˆ s ˆ Posiie ls veco Posiie ls funcie vn ijd geven we n me de veco ( : ( ( ˆ ( ˆ ( ˆ, en ijn funcies vn ijd; de eenheidsvecoen ijn vs. NB: di is een keue; he kn ook ndes, v. in poolcoödinen ooeeld: mnn ond de de (ended ls cikel 13 d 6.8 d φ 7 d ˆ 0 ˆ sideische peiode 7.3 dgen sl km ( ( ˆ ( ˆ cos φ ˆsinφ ˆ π φ Inleiding sofsic 5 Homogeniei Posiie is elief slechs fsnden (posiie-veschillen ijn vn elng De uime is homogeen snelheid: soluu of elief? Inleiding sofsic 6 0, 1, d ( ( d v lim 0 Klssieke mechnic 1

2 Inleiding sofsic 003 Homogeneniei Isoopie Isoopie homogeen nie homogeen op kleine schl isooop op nie isooop Isoopie: he heell is in lle ichingenhe elfde. nie w op kleine schl (v. wel/geen melkwegselsel nl selsels nood nl selsels uid Inleiding sofsic 7 Inleiding sofsic 8 Inleiding sofsic 9 Isoopie Copenicns Pincipe Homogeniei B q A Isoopie vnui A ψ ( ψ ( ψ ( Isoopie vnui B ψ ( ψ ( ψ ( q Inleiding sofsic 10 Snelheid ls veco Snelheid: v( v ( ˆ v ( ˆ v ( ˆ gooe: v v v v v iching: klijn n n vn ojec mnn (ls cikel: v d dˆ d dˆ v ˆ ˆ vˆ v ˆ φ d ( cosφ d d cosφ v cos φ dφ π 0 cos φ ( sinφ sinφ (wn is consn d d ( sin φ π v cosφ v v v π π cos φ sin φ Inleiding sofsic 11 Glilei-Hugens smmeie Snelheid is elief v v v0 slechs snelheidsveschillen ijn vn elng Di noemen we Glilei-Hugens smmeie vesnelling: soluu of elief? v v, 1 v, dv v( v( dv lim v 0 d Inleiding sofsic 1 Klssieke mechnic

3 Inleiding sofsic 003 esnelling is soluu Bewijs: diende emme we, vesnellende einwgon, ec θ ooeeld: eenpige eweging NB: 6 inegieconsnen ( vecoen > ewegingsvegelijking: de ode vecodiffeenilvegelijking Inleiding sofsic v 0 v v0 consn v 0 0 esnelling ls veco dv esnelling: ( ( ˆ ( ˆ ( ˆ mnn (ls cikel: v dv d π π d sinφ sinφ φ π dφ 4π cosφ cosφ dv d π π d cos φ cosφ π dφ 4π 4π sinφ sinφ 4π 4π v cos φ sin φ m s cenipele vesnelling NB: iching egengeseld n posiieveco Inleiding sofsic 14 undmenele uigngspunen Copenicns Pincipe De de evin ich nie op een specile posiie in he heell Kosmologisch Pincipe He heell is homogeen He heell is isooop (Isoopie Copenicns Pincipe homogeniei Reliviei Reliviei vn pls Reliviei vn snelheid (Glilei-Hugens smmeie esnelling is soluu! Equivlenie-pincipe Nuuween vendeen nie me ijd Seke nwijing: siliei vn he onneselsel Inleiding sofsic 15 Isc Newon ( undmenele ondekkingen in mechnic, fsic, opic, wiskunde: onwikkelde de diffeenil/ineglekening (onfhnkelijk ook: Leini vond de spiegelelescoopui ondeke he specle kke vn lich heoie vn de mechnic heoie vn de wekch oonde n mechnic wekch ween vn Keple: Pincipi De gheidswe Eese we vn Newon: een ojec sils of me consne snelheid eweeg, l lleen vn snelheid vendeen ls e een neo kchop wo uigeoefend Consequenies vn de 1se we vn Newon Een kch is nodig voo vendeing vn snelheid, nie voo onvendede snelheid Glileo mechnic endeing vn snelheid kn ijn snelle lngme ndee iching Op de plneen wek een kch Inleiding sofsic 16 Inleiding sofsic 17 Inleiding sofsic 18 Klssieke mechnic 3

4 Inleiding sofsic 003 De impulswe De weede we vn Newon: de vendeing pe ijdseenheid vn de impuls vn een ojec is gelijk n de neo kch op he ojec. dp Impuls p mv, en p Consequenies vn de de we vn Newon d( mv dm dv p v m mv m ls m consn, dn m Di is de eden voo he solue kke vn vesnelling: kch kn nie doo coödinennsfomie weggewek woden Reciewe Dede we vn Newon: in een gesloen sseem is de kch die doo een ojec wo uigeoefend gelijk n de kch die op he ojec wo uigeoefend, m in egengeselde iching. Inleiding sofsic 19 Inleiding sofsic 0 Inleiding sofsic 1 Consequenies vn de 3de we vn Newon cie ecie p 0 p consn 0 de we vn ehoud vn impuls o Newon, Keple en de wekchswe v cen mv cen m π v P 3 CP 4 π M dn ook: cen mm gv G C m m cen Newon Keple 3 wegens smmeie De wekchwe vn Newon M: mss vn 1 vn de wee ojecen Mm ˆ m: mss vn hendee ojec gv : fsnd ussen de wee ojecen G : kch doo he ene ojec op he ndee uigeoefend G: gviieconsne [ Nm /kg ] Inleiding sofsic Inleiding sofsic 3 Inleiding sofsic 4 Klssieke mechnic 4

5 Inleiding sofsic 003 Equivleniepincipe Newon : m, win m de ge mss is. GM Gviie: m, win M nd m we msss ijn. GM m m v: vije vl in de uu vn de de: g R m m epeimeneel: m m o op fcie 10 1 (v. Eövös epeimenen Equivleniepincipe: ge mss en we mss ijn gelijk gondslg vn de Algemene Relivieis heoie NB: di is een hpohese en speek soluu nie vnelf! vgl. Coulom we: lding ge mss Newon s iomf: ondekking vn Nepunus 1781: W. Heschel ondekunus Meingen vn Unusnonddeon: kleinefwijkingen vn pefeceellips. Deekunnen nie woden vekld doo de soende invloed vn de ekende plneen nog eenplnee? Leveie en Adms eekendendeposiie vn een hpoheischeplneedie venwoodelijk kn ijn voo de wgenomen fwijkingen. Glle (1846 vonddenieuweplnee (Nepunus innen1 vn de voospelde posiie. NB: Nepunus wschijnlijk l doo Glileo wgenomen! Selling vn Noehe Iedee smmeie lei o een ehoudswe. nslie smmeie ehoud vn impuls Glilei-Hugens smmeie ehoud vn enegie Roie smmeie ehoud vn impulsmomen Inleiding sofsic 5 Inleiding sofsic 6 Inleiding sofsic 7 Comineen vn vecoen ecoen vemenigvuldigen ecoen vemenigvuldigen Opellen v. vecoen vn heelfde pe opellen o een esulne veco vn heelfde pe v. wekch en wijvingskch emenigvuldigen v. vecoen vn veschillend pe comineen v. eid kch ml veplsing Inwendig poduc Uiwendig poduc ecoen heen lenge (nom en iching. Lengen kunnen gemkkelijk woden vemenigvuldigd: Hoe i he me iching? Comineen de pllelle of de loodeche componenen? eschillend voo veschillende fsische pocessen. f (ϕ ϕ ϕ cos ϕ componen vn pllel n Als vecoen in pllel comineen geuiken we cos ϕ: inpoduc sin ϕ componen vn loodech op Als vecoen loodech comineen geuiken we sin ϕ: uipoduc Inleiding sofsic 8 Inleiding sofsic 9 Inleiding sofsic 30 Klssieke mechnic 5

6 Inleiding sofsic 003 ecoen vemenigvuldigen ooeeld inpoduc: eid doo wekch ecoen vemenigvuldigen Inwendig poduc (inpoduc: Inpoduc is een scl cosϕ ( 1,, 3 en ( 1,, 3, dn ϕ cosϕ ( c c d mg m ϕ cosϕ De eid W veich op een voowep is he poduc vn de componen vn de kch in de iching vn de veplsing en de gooe vn de veplsing. inpoduc W d cos ϕ d Uiwendig poduc (uipoduc: Uipoduc is een veco sinϕ en, echehnd egel iching dn ( 1,, 3 en ( 1,, 3, (, 3 pllelog m ϕ 3, 3 1 is oppevlke ( c 0 1 c Inleiding sofsic 31 Inleiding sofsic 3 Inleiding sofsic 33 Rechehnd egel voo uipoduc : duim : middelvinge :wijsvinge Inleiding sofsic 34 ooeeld uipoduc: momen sin ϕ sin ϕ N Inleiding sofsic 35 N N hee he momen. "momen kch ml m" ooeeld uipoduc: impulsmomen O L p mv p p θ sin θ L p Impulsmomen ond oospong O ( ( ( p p ˆ p p ˆ p p ˆ Me en p in he,-vlk is L in de -iching; dn gel: L p p In he lgemeen gel: dl N d d L p p m dv dv m dl d d d d m( ( ( N Inleiding sofsic 36 Klssieke mechnic 6

7 ! B? >? JK H I DE D L E G C N R MN O SP QP, * 0 ( $ %. /.- ( (& & % < ;: 6 76 U X X X W W U Inleiding sofsic 003 Behoud vn impulsmomen Cenle kch: impulsmomen ehouden L m n evin ich in een vlk L p Impulsmomenehoud ij oiespeel deelfde ol ls impulsehoud ij nslie. N L p impulsmomen momen ("kch ml m" L v p p N Cenle kch: 0 L consn Inleiding sofsic 37 p ooeelden impulsmomen Diende fieswielen Hoe hde e dien, hoe siele e ijn egen vesoing Piouee vn kunsschse Behoud vn impulsmomen snellee oie ij kleinee sl Bnen vn plneen weede we vn Keple Pecessie vn ds Impulsmomen vendeing doo koppel vn on op nie-onde de Inleiding sofsic 38 De weede we vn Keple " # De pekenwe: de lijn vnde onndeplneeeschijf gelijke oppevlken in gelijkeijden. A consn Inleiding sofsic 39 Pekenwe en impulsmomen L p da v m da helf oppevlke pllogm da 1 v p L A 1 v consn m m Inleiding sofsic 40 Klssieke mechnic 7

Goniometrische Formules

Goniometrische Formules BIJLAGE WISKUNDE AR - - Goniomeisce Fomules sin x + cos x = sin x cosx n x = co x = cosx sin x + n x = + co x = cos x sin x n x cos x = sin x = + n x + n x sin x = sin x cos x cos x = cos x - cos x = -

Nadere informatie

2.1 Het differentiequotiënt

2.1 Het differentiequotiënt hoodsk : Diereniëren. He dierenieqoiën Me een ncie kn je de onwikkeling n een grooheid beschrijen. Neem bijoorbeeld een schoonspringer die n de ienmeerplnk spring. Als je de lchwrijing erwrloos, kn je

Nadere informatie

WERKCOLLEGE 1. 1.A Vrije val. 1.B Centrale botsing. Basketbal (toets oktober 2000)

WERKCOLLEGE 1. 1.A Vrije val. 1.B Centrale botsing. Basketbal (toets oktober 2000) Uiwekinen Wekcollee WERKCOLLEGE.A Vije al De ije al is een ewein an assapunen in de uu an he aadoppelak. Inloeden an de luch (wijin, wind) woden ewaaloosd. a) Sel de eweinseelijkin op oo een deelje in

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 20 juni uur

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 20 juni uur Emen VW 018 ijdvk woensdg 0 juni 1.0-16.0 uur wiskunde B Di emen bes ui 16 vrgen. Voor di emen zijn miml 77 punen e behlen. Voor elk vrgnummer s hoeveel punen me een goed nwoord behld kunnen worden. Als

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 20 juni uur

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 20 juni uur Emen VW 018 ijdvk woensdg 0 juni 1.0-16.0 uur wiskunde B Di emen bes ui 16 vrgen. Voor di emen zijn miml 77 punen e behlen. Voor elk vrgnummer s hoeveel punen me een goed nwoord behld kunnen worden. Als

Nadere informatie

Houtje-touwtje wiskunde een workshop over tensegrities Monique Bakker en Mascha Klerx NWD vrijdag 1 februari 2013

Houtje-touwtje wiskunde een workshop over tensegrities Monique Bakker en Mascha Klerx NWD vrijdag 1 februari 2013 Huje-uwje wiskunde een wkshp ve ensegiies Mnique Bkke en Msch Klex NWD vijdg feui 03 M. Bkke, M. Klex, ensegiies Huje-uwje wiskunde een wkshp ve ensegiies Tensegiy is een smenekking vn de engelse wden

Nadere informatie

1 1 (4052THECHT) 1) (4052THECHT)

1 1 (4052THECHT) 1) (4052THECHT) Tentmen: Theoetische Chemie 45THECHT pt Dtum: 5 Octobe 6 Tijd/tijdsduu: 4.-7. 3 uu Docenten en/of tweede leze: D. F. Bud Pof. G.J. Koes Dit tentmen bestt uit: ntl opgven en punten pe opgve. Bsisinzichten

Nadere informatie

III. Integraalvergelijkingen.

III. Integraalvergelijkingen. III. Inegrlvergelijkingen. In di hoofdsuk pssen we de specrlheorie vn operoren op Hilberruimen oe op een nl lineire inegrlvergelijkingen. In een volgende hoofdsuk zullen we zien hoe beplde ypen differenilvergelijkingen

Nadere informatie

Analyse Plus reader Hoofdstuk 5. Als we, zonder ons af te vragen of het eigenlijk mag, de integraal gaan berekenen vinden het volgende antwoord:

Analyse Plus reader Hoofdstuk 5. Als we, zonder ons af te vragen of het eigenlijk mag, de integraal gaan berekenen vinden het volgende antwoord: 5. Inleiding. We ekijken de inegrl - 4 d. Als we, zonder ons f e vrgen of he eigenlijk mg, de inegrl gn erekenen vinden he volgende nwoord: é ù d= ê- ú =- - =- 4 - ë û- He nwoord is negief. D is vreemd,

Nadere informatie

log 27 log log log 27 log log 3 log 9 log 3 1 log 9 2 log log log 2 log log log log 2 2

log 27 log log log 27 log log 3 log 9 log 3 1 log 9 2 log log log 2 log log log log 2 2 . Bereken zonder rekenmchine: ) log 8. log 5 5 log 5 5 log 5 5 5 5 ) c) log 7 log 7 log log log d) e) f). 9 7 log log log 9 log log 9 log 5 log log log log 6 8 log log log 8 log log69 log log. log. log

Nadere informatie

F G mm. r opzoeken alle planeetgegevens voor bovenstaande formule goede formule G kwadraat verwerkt. mg G mm g G M 24. mv GM. G mm r.

F G mm. r opzoeken alle planeetgegevens voor bovenstaande formule goede formule G kwadraat verwerkt. mg G mm g G M 24. mv GM. G mm r. Gvittiewet GRVITTIEKRCHTEN Gvittiekchten woden eschouwd ls niet zo n gote kchten, m dtegenove stt dt zij ove zee gote fstnden weken. We zijn geïnteesseed in de ntekkingskcht tussen de de en Pluto, het

Nadere informatie

Alternatieve uitwerking. Apart de afgeleide van y = 2x+ 1 = u met u = 2x + 1. = = 2u 2 = 4(2x + 1) = 8x + 4. Dus k (x) = ( ) 2 ( 2

Alternatieve uitwerking. Apart de afgeleide van y = 2x+ 1 = u met u = 2x + 1. = = 2u 2 = 4(2x + 1) = 8x + 4. Dus k (x) = ( ) 2 ( 2 6 Toepassingen van de diffeeniaalekening bladzijde 70 3 a f () [6] ( 5) 36 + 6 [( 5) 36 ] + 7 6 Apa de afgeleide van y ( 5) 36 u 36 me u 5. 36u 6 7( 5) 6 Dus f () 6 ( 5) 36 + 6 7( 5) 6 + 7 6 6( 5) 36 +

Nadere informatie

Proefversie Natuurkundeboek

Proefversie Natuurkundeboek Proefversie Nuurkundeboek Deel: mechnic en rekenen Sudenensuppor.nl - 4 okober 6 Recies grg nr vliemp@nikhef.nl vliemp@nikhef.nl A NATUURKUNDE I.IMPULS, KRACHTEN, ENERGIE De ween vn Newon. Impuls 3 / Impulsbehoud

Nadere informatie

Hoofdstuk 8 Polarisatie

Hoofdstuk 8 Polarisatie Hoofdsuk 8 Polarisaie lecromagneische Sraling is Gepolariseerd Iedere ransversale rilling is gepolariseerd To nu alleen rillingen beschouwd waarvan (en B) in één vlak ril: Lineair gepolariseerd lich. (In

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Faculteit der Technische Natuurkunde

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Faculteit der Technische Natuurkunde TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Fculteit e Technische Ntuukune Emen ELEKTRICITEIT en MGNETISME voo N-stuenten; 4; mt ; 9.-. uu Opmekingen:. De uitslg vn it emen hngt vnf 4 mt op het publictiebo in N-

Nadere informatie

Stevin vwo Antwoorden hoofdstuk 13 Newton en Coulomb ( ) Pagina 1 van 12

Stevin vwo Antwoorden hoofdstuk 13 Newton en Coulomb ( ) Pagina 1 van 12 Stevin vwo Antwooden hoofdstuk 1 Newton en Coulom (01-08-9) Pagina 1 van 1 Als je een ande antwood vindt, zijn e minstens twee mogelijkheden: óf dit antwood is fout, óf jouw antwood is fout. Als je e (vijwel)

Nadere informatie

Magnetostatica. Elektromagnetisme

Magnetostatica. Elektromagnetisme lekosi Mgneosi lekomgneisme i lekomgneisme-uisoudelijk 4 ollege-dgdelen 4 pium-dgdelen eoodeling GN SCHFTJK TNTAMN, W vepli Quesion-mks uiswekopgves pium PAKTKUM. Hseese lus (ko ljounl. Polisie (ko ljounl

Nadere informatie

Afleiding Kepler s eerste wet, op basis van Newton s wetten

Afleiding Kepler s eerste wet, op basis van Newton s wetten Keple s eeste wet Afleiding Keple s eeste wet, op basis van Newton s wetten 1 Inleiding Johannes Keple leefde van 1571 tot 1630 en was een Duitse wiskundige. Afwijkend van wat tot die tijd gedacht wed,

Nadere informatie

Tentamen Natuurkunde I uur uur woensdag 12 januari 2005 Docent Drs.J.B. Vrijdaghs

Tentamen Natuurkunde I uur uur woensdag 12 januari 2005 Docent Drs.J.B. Vrijdaghs Tentamen Natuukunde I 09.00 uu -.00 uu woensdag januai 005 Docent Ds.J.. Vijdaghs anwijzingen: Dit tentamen omvat 4 opgaven met totaal 9 deelvagen Maak elke opgave op een apat vel voozien van naam, studieichting

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde B1 vwo I

Eindexamen wiskunde B1 vwo I indeamen wiskunde B vwo 009 - I Over een parabool gespannen In figuur is de grafiek van de funcie f me f ( ) = 3 geekend. Tussen wee punen en S die even ver van O op de -as liggen, word denkbeeldig een

Nadere informatie

Hoofdstuk 7 Superpositie van Golven

Hoofdstuk 7 Superpositie van Golven Hoofdsu 7 Superposiie van Golven Superposiie van golven Golfvergelijing is lineair: Als ψ en ψ oplossingen zijn, dan is oo ψc ψ +C ψ een oplossing. Algemeen: en lineaire combinaie van oplossingen is wederom

Nadere informatie

Vectoranalyse voor TG

Vectoranalyse voor TG college 5 De tweevoudige integrl collegejr : 8-9 college : 5 build : 27 ugustus 28 slides : 48 Vndg dubbel en De tweevoudige integrl en inhoud 2 Herhlde integrl 3 4 Poolcoördinten intro VA Wt is een integrl?

Nadere informatie

Hoofdstuk 5: Machten en exponenten. 5.1 Hogeremachtswortels. Opgave 1: a. b. twee oplossingen. c. geen oplossingen. Opgave 2: a. b.

Hoofdstuk 5: Machten en exponenten. 5.1 Hogeremachtswortels. Opgave 1: a. b. twee oplossingen. c. geen oplossingen. Opgave 2: a. b. Hoofdsuk : Mchen en eponenen.. Hogeremchsworels Opgve :.. wee oplossingen 0, 0 geen oplossingen Opgve :.,. oplossing 0,9 oplossingen 0,9 Opgve :.. 0 0 e. 0 f. Opgve :. 0 0 0. GETAL EN RUIMTE VWO WA/C D

Nadere informatie

1 Inleidende begrippen

1 Inleidende begrippen 1 Inleidende begrippen 1.1 Wanneer is een pun in beweging? Leg di ui aan de hand van een figuur. Rus en beweging (blz. 19) Figuur 1.1 Een pun in beweging 1.2 Wanneer is een pun in rus? Leg di ui aan de

Nadere informatie

We gebruiken de volgende standaardvorm van een cirkel met middelpunt M en straal r : ( ) ( ) 2

We gebruiken de volgende standaardvorm van een cirkel met middelpunt M en straal r : ( ) ( ) 2 Wiskunde D Online uitweking VWO lok les jnui Pgf Opgve We geuiken de volgende stnddvom vn een cikel met middelpunt M en stl : De cikel met middelpunt (-,) en stl voldoet n de vegelijking De cikel met middelpunt

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN

HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN I - 1 HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN 1.1. Het egrip krcht 1.1.1. Definitie vn krcht Een stoffelijk punt is een punt wrn een zekere mss toegekend wordt. Dit punt is meestl de voorstellende vn een lichm. Zo

Nadere informatie

Antwoord: a) Voor de gravitatiekracht geldt: F, waarbij r de afstand tussen het

Antwoord: a) Voor de gravitatiekracht geldt: F, waarbij r de afstand tussen het Oefening: Ruitepuin Een stuk uitepuin (op te vtten ls een deeltje) et ss bevindt zich op zee gote fstnd vn de de, en beweegt dn et snelheid V 0 tov de (stilstnde) de Een eeste eting doo een obsevtiesttion

Nadere informatie

Hoofdstuk 10 Diffractieverschijnselen

Hoofdstuk 10 Diffractieverschijnselen Hoofdstuk 1 ffcteveschjnselen este ppotge vn dffcteveschjnselen: Gmld, 16: Lcht wjkt f vn een echte ljn wnnee het gedeelteljk ondeoken wodt doo een ostkel Wgenomen j golfveschjnselen n wte, gelud, lcht

Nadere informatie

5 Algemene oplossing baanvergelijking, r = ξ/(1 + e cos f)

5 Algemene oplossing baanvergelijking, r = ξ/(1 + e cos f) 5 Algemene oplossing baanvegelijking, = ξ/(1 + e cos f) De bewegingsvegelijking van een planeet met massa m 2 ond de zon met massa m 1 schijven we als = GM 3, (5.1) waa M = m 1 +m 2. Omdat dit een tweedegaads

Nadere informatie

- 1 - Vaststelling van de methodiek voor de rentetermijnstructuur

- 1 - Vaststelling van de methodiek voor de rentetermijnstructuur - - Vasselling mehode eneemijnsucuu Vasselling van de mehodiek voo de eneemijnsucuu Hiebij maak DNB bekend da DNB de nominale eneemijnsucuu voo he FTK wil consueen op basis van de swapcuve. Deze eneemijnsucuu

Nadere informatie

Examenprogramma natuurkunde vwo

Examenprogramma natuurkunde vwo Examenpogamma nauukunde vwo He edexamen He edexamen besaa ui he cenaal examen en he schoolexamen. He examenpogamma besaa ui de volgende domeen: Dome A Vaadigheden Dome B Elekiciei en magneisme Dome C Mechanica

Nadere informatie

= 8 : 1. = 2, m/s 1738, 10

= 8 : 1. = 2, m/s 1738, 10 Oel Ntuukune 5 wo Uitweking Oefenopgen 8 Hemelmechnic 57 Omt F g = F mpz, gelt oo eie plneten: m = G Links en echts emeniguligen met ½ leet: ½m = G Dn is enezijs: E k,q : E k,p = Q : P Anezijs: E k,q :

Nadere informatie

1a Een hoeveelheid stof kan maar op één manier veranderen. Hoe?

1a Een hoeveelheid stof kan maar op één manier veranderen. Hoe? Oefenopgven over Stoffen en Mterilen Uitwerking en ntwoord op elke opgve stt n de ltste opgve. Gegevens kunnen worden opgezoht in de tellen hterin. Als de zwrteftor niet vermeld is mg je 9,81 N/kg nemen.

Nadere informatie

10 Zonnestelsel en heelal

10 Zonnestelsel en heelal 10 Zonnestelsel en heell Cikeln en gvittiekht vwo Uitwekingen sisoek 10.1 INRODUCIE 1 [W] Bewegingen in het zonnestelsel 2 [W] Kht en eweging 3 [W] Aei en enegie 4 [W] Expeiment: Bohten nemen 5 [W] Computesimultie:

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde A1-2 vwo I

Eindexamen wiskunde A1-2 vwo I Eindexamen wiskunde A- vwo 009 - I Beoordelingsmodel Vraag Anwoord Scores Emissierechen maximumscore 3 Mogelijkheid kos 50 000 euro Mogelijkheid lever 50 000 euro aan emissierechen op Mogelijkheid kos

Nadere informatie

Stevin vwo deel 2 Uitwerkingen hoofdstuk 9 Versnellen en afbuigen (augustus 2009) Pagina 1 van 11

Stevin vwo deel 2 Uitwerkingen hoofdstuk 9 Versnellen en afbuigen (augustus 2009) Pagina 1 van 11 Stevin vwo deel 2 Uitwekingen hoofdstuk 9 Vesnellen en afuigen (augustus 2009) Pagina 1 van 11 Opgaven 9.1 Statische elekticiteit 1 a Jij ent positief gewoden. E stoen elektonen doo je voeten vanuit de

Nadere informatie

Aanvullingen van de Wiskunde

Aanvullingen van de Wiskunde de Bachelor EIT Academiejaar -4 se semeser 8 januari 4 Aanvullingen van de Wiskunde. Gegeven een homogene lineaire parile differeniaalvergelijking van eerse orde: a x,, x n u x a n x,, x n u x n. a Wa

Nadere informatie

Slinger. Wisnet-hbo april 2009 Analytische bepaling van uitwijking, snelheid en versnelling van een voorwerp met massa m dat aan een touw hangt.

Slinger. Wisnet-hbo april 2009 Analytische bepaling van uitwijking, snelheid en versnelling van een voorwerp met massa m dat aan een touw hangt. Siner Wisne-hbo apri 009 Anayische bepain van uiwijkin, sneheid en versnein van een voorwerp me massa m da aan een ouw han. 1 Beschrijvin van de siuaie Een voorwerp me massa m han aan een koord da een

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 - De afgeleide functie

Hoofdstuk 3 - De afgeleide functie ladzijde 7 V-a Plo de grafiek van y = x + x +. Me al-zero vind je x 8,. Plo ook de grafiek me y = x+ 5. Me al-inerse vind je x 89, en y= g( 89, ),. V-a d Exa, wan de vergelijking is lineair. Me de rekenmahine,

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 Exponentiële functies

Hoofdstuk 3 Exponentiële functies Havo B deel Uiwerkingen Moderne wiskunde Hoofdsuk Eponeniële funies ladzijde 6 V-a Door zih in weeën e delen vermenigvuldig he aanal aeriën per ijdseenheid zih seeds me een faor is de eginhoeveelheid,

Nadere informatie

Oefeningen Elektriciteit I Deel Ia

Oefeningen Elektriciteit I Deel Ia Oefeningen Elekriciei I Deel Ia Di documen beva opgaven die aansluien bij de cursuseks Elekriciei I deel Ia ui he jaarprogramma van de e kandidauur Indusrieel Ingenieur KaHo Sin-Lieven.. De elekrische

Nadere informatie

7.9. Inhomogene lineaire stelsels. We keren nu weer terug naar de situatie

7.9. Inhomogene lineaire stelsels. We keren nu weer terug naar de situatie 79 Inhomogene lineaire selsels We keren nu weer erug naar de siuaie x ( A(x( + g(, ( waarbij A( een (n n-marix is en g( een vecor me n coördinaen Vergelijkbaar me de heorie voor gewone lineaire differeniaalvergelijking

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde 1 HAVO Beweging

Samenvatting Natuurkunde 1 HAVO Beweging Beweging Samenvaing Nauurkunde HAVO Eenparig rechlijnige beweging a Eenparig versnelde rechlijnige beweging a a = consan a = 0 m/s Oppervlake = v = 0 m/s Oppervlake = v v v v = consan v() = a Oppervlake

Nadere informatie

Schoolwerkplan schooljaar 2012 2013

Schoolwerkplan schooljaar 2012 2013 Schoolwekpln choolj 2012 2013 N chool De Bege Ade Heidenkipedyk 28 Pocode 8724 HW Telefoon 0514 521466 E-il bege@nijeg.nl Webie www.nijeg.nl dieceu D.Wee Du velling: Dieceu: MR: Schoolwekpln De Bege choolj

Nadere informatie

Uitwerking Tentamen Optimalisering (TW2020) Vrijdag 8 januari 2016

Uitwerking Tentamen Optimalisering (TW2020) Vrijdag 8 januari 2016 Uieking Tenamen Opimalieing (TW2020) Vijdag 8 januai 2016 He enamen beaa ui 6 opgaen epeid oe 3 pagina. In oaal ijn e uen de -10 en 80 punen e edienen. Je cijfe od ekegen doo he oaal aanal behaalde punen

Nadere informatie

Het gebruik van boeken, notebook, dictaat en aantekeningen is niet toegestaan.

Het gebruik van boeken, notebook, dictaat en aantekeningen is niet toegestaan. Merilmodellen (4A330) Fculei : Weruigouwunde Dum : 2 juli 1999 Tijd : 9.00-12.00 uur Di enmen es ui 5 opgven, die ngenoeg even zwr eoordeeld zullen worden. He gerui vn oeen, noeoo, dic en neeningen is

Nadere informatie

Deel 2. Basiskennis wiskunde

Deel 2. Basiskennis wiskunde Deel 2. Basiskennis wiskunde Vraag 26 Definieer de funcie f : R R : 7 cos(2 ). Bepaal de afgeleide van de funcie f in he pun 2π/2. (A) f 0 ( 2π/2) = π (B) f 0 ( 2π/2) = 2π (C) f 0 ( 2π/2) = 2π (D) f 0

Nadere informatie

Examen VWO. Wiskunde B1 (nieuwe stijl)

Examen VWO. Wiskunde B1 (nieuwe stijl) Wiskunde B (nieuwe sijl) Examen VW Voorbereidend Weenschappelijk nderwijs Tijdvak Donderdag 22 mei 3.30 6.30 uur 20 03 Voor di examen zijn maximaal 83 punen e behalen; he examen besaa ui 20 vragen. Voor

Nadere informatie

Examen VWO. Wiskunde B1,2 (nieuwe stijl)

Examen VWO. Wiskunde B1,2 (nieuwe stijl) Wiskunde B,2 (nieuwe sijl) Examen VW Voorbereidend Weenschappelijk nderwijs Tijdvak Donderdag 22 mei 3.30 6.30 uur 20 03 Voor di examen zijn maximaal 86 punen e behalen; he examen besaa ui 9 vragen. Voor

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv a b c d e a Analyse De omze was in 987 ongeveer, miljard (de recher as) De wins was ongeveer 6 miljoen (linker as) 6 miljoen 6 miljoen = %, % Er is sprake van verlies als de wins/verlies-grafiek negaief

Nadere informatie

Zwaartepunt en traagheid

Zwaartepunt en traagheid Nslgwerk deel 8 wrtepunt en trgheid Uitgve 2016-1 uteur HC hugocleys@icloud.com Inhoudsopgve 1 wrtepunt 4 1.1 Inleiding wrtepunt vn een lichm....................... 4 1.2 Momentenstelling..................................

Nadere informatie

t (= aantal jaren na 1950)

t (= aantal jaren na 1950) Wiskude : Voorbeeldeme me uiwerkie) NB He eme bes ui 5 opve Je die elk woord volledi oe e liche behlve bij de meerkeuzevre; voor deze vre kruis je op he opvebld per vr hokje ) 3 De cijfers usse hkjes eve

Nadere informatie

Tentamen Electromagnetisme I, 30 juni 2008, uur

Tentamen Electromagnetisme I, 30 juni 2008, uur Tentamen Electomagnetisme I, 3 juni 8, 1. - 13. uu Het tentamen estaat uit 6 opgaven.van de vagen 3,4,5,6 woden e slechts die meegenomen voo de eoodeling. Als je alle vie inlevet woden de este die geuikt

Nadere informatie

A P E L D O A POE RL N D O O R N

A P E L D O A POE RL N D O O R N 58 Roues Apeldoorn Apeldoorn roue Apeldoorn roue R v e n w e g R v e n w e g 0 100 0 200 100 300 200 400 300 500m. 400 500m. 59 A r n h e m s e w e g A P E L D A P O E O L R D N O O R N Z u i d e r p r

Nadere informatie

Optimale strategieën voor gunstige binomiale spellen (Engelse titel: Optimal control of favourable binomial games)

Optimale strategieën voor gunstige binomiale spellen (Engelse titel: Optimal control of favourable binomial games) Technische Univesiei Delf Faculei Elekoechniek, Wiskunde en Infomaica Delf Insiue of Applied Mahemaics Opimale saegieën voo gunsige binomiale spellen (Engelse iel: Opimal conol of favouable binomial games)

Nadere informatie

Tentamen WISN102 Wiskundige Technieken 2 Do 2 feb :30 11:30

Tentamen WISN102 Wiskundige Technieken 2 Do 2 feb :30 11:30 Normering Tenamen WISN12 Wiskundige Technieken 2 Do 2 feb 217 8:3 11:3 voor 4 p vragen (andere vragen naar rao: 4p Goed begrepen en goed uigevoerd me voldoende oeliching, evenueel enkele onbelangrijke

Nadere informatie

Tentamen CT3109 ConstructieMechanica 4 19 jan 2005 ANTWOORDEN

Tentamen CT3109 ConstructieMechanica 4 19 jan 2005 ANTWOORDEN Tenmen T09 onsrucieechnic 9 jn 005 NTWOORDN O de volgende bldijde is een uigebreide normuiwerking weergegeven. O he enmen mg worden volsn me de essenie. elngrijke omerkingen..v. verbnden en relies ijn

Nadere informatie

1 Herhalingsoefeningen december

1 Herhalingsoefeningen december 1 Herhalingsoefeningen december Een lichaam word vericaal omhoog geworpen. Welke van de ondersaande v, diagrammen geef dan he juise verloop van de snelheidscomponen weer? Jan rijd me de fies over een lange

Nadere informatie

ANALYSE IN MEER VARIABELEN JUNI , 13:30-16:30

ANALYSE IN MEER VARIABELEN JUNI , 13:30-16:30 Docent: J. vn de Leur Assistent: J.L. vn der Leer Durn ANALYSE IN MEER VARIABELEN JUNI 6 03, 3:30-6:30 Exercise (5 pt) Lt T de torus in R 3 prmetristie zijn die gegeven wordt door de Φ(α, θ) = (( + cos

Nadere informatie

Inhoudsopgave Gafen 2 2 Kose bomen 2 3 Kose paden 4 4 Kose oues 4. Handelseiziges Moeilijkheden van he handelseizigesp

Inhoudsopgave Gafen 2 2 Kose bomen 2 3 Kose paden 4 4 Kose oues 4. Handelseiziges Moeilijkheden van he handelseizigesp Kun je me de kose weg veellen? Inhoudsopgave Gafen 2 2 Kose bomen 2 3 Kose paden 4 4 Kose oues 4. Handelseiziges............................ 4.2 Moeilijkheden van he handelseizigespobleem.......... Gemengde

Nadere informatie

L i mb u r g s e L a n d m a r k s

L i mb u r g s e L a n d m a r k s L i mb u r g s e L a n d m a r k s P r o g r a m m a I n v e s t e r e n i n S t ed e n e n D o r p e n, l i j n 2 ; D e L i m b u r g s e I d e n t i t e i t v e r s i e 1. 0 D o c u m e n t h i s t o

Nadere informatie

= Oplossingen vbtl 5 analyse 1, leerweg 3

= Oplossingen vbtl 5 analyse 1, leerweg 3 OPLOSSINGEN Oplossngen vbtl nlyse leeweg. Veeltemen (blz. ). Eucldsche delng (blz. ). + Gd + Gd c. + Gd d. + + Gd e. 8 + 8 Gd 8 Gd g. + Gd Gd. c. d. e. g. 8. + R_ + R_ c. + R_. d R_. 9+ 9 R_ 9 + R_ c.

Nadere informatie

vermenigvuldigd ten opzichte van de y-as, zo ontstaat de grafiek van y

vermenigvuldigd ten opzichte van de y-as, zo ontstaat de grafiek van y 9 Herhling en uireiding vn fgeleide vn e.- en e.-grdsfuncies... B '( ) 4.;. B '( ) 4.47 ; c. B '( ) = 4.5 y '(4) 0.74 4 T (0) = 6,5 C ; T ( 0) = 4,5 C 5. Bevolkingsgrooe op feruri 00 is ongeveer 6.9.000.

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde B vwo I

Eindexamen wiskunde B vwo I Eindexamen wiskunde B vwo - I Beoordelingsmodel Gelijke oervlaken maximumscore x x ax x a ( x x a y a( a a a ( a, a a lig o de lijn y ax, wan a a a( a Aangeoond moe worden da ook a a ( a ( a ( a ( a herleiden

Nadere informatie

Bolle asymetrische rol. Geperste stalen kooi. Zonder geleidering

Bolle asymetrische rol. Geperste stalen kooi. Zonder geleidering TONLGERS Tonlages Tonlages zijn zelfinstellende lages en zijn met name geschikt voo hoge elastingen. Dit type lage kan woden toegepast ij lage tot gemiddelde toeentallen, waaij spake is van hoge elasting

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde B 1 vwo 2003-I

Eindexamen wiskunde B 1 vwo 2003-I Eindexamen wiskunde B vwo 2003-I Lenge Ui saisisch onderzoek is gebleken da de volwassen Nederlandse mannen in 999 gemiddeld 80,0 cm lang waren, en da er een sandaardafwijking van 2,8 cm was in de lengeverdeling.

Nadere informatie

Stevin vwo deel 2 Uitwerkingen hoofdstuk 4 Kromme banen ( ) Pagina 1 van 13

Stevin vwo deel 2 Uitwerkingen hoofdstuk 4 Kromme banen ( ) Pagina 1 van 13 Stevin vwo deel Uitwekingen hoofdstuk 4 Komme anen (15-10-013) Pagina 1 van 13 Opgaven 4.1 De kogelaan 1 1 1 3,5 = 9,81 t t = 0,713.. t = 0,844.. = 0,84 s x 7,0 vx = = = 8,8.. = 8,3 m/s t 0,844.. Hoe lang

Nadere informatie

Toepassingen op Integraalrekening

Toepassingen op Integraalrekening Toepssingen op Integrlrekening ) Oppervlktes vn vlkke figuren erekenen De meest voor de hnd liggende toepssing vn integrlrekening is uiterrd de reden wrom ze is ingevoerd, nmelijk het erekenen vn oppervlktes

Nadere informatie

Voorwoord. We beginnen graag met u het allerbeste te wensen voor 2016. Het wordt ongetwijfeld een topjaar!

Voorwoord. We beginnen graag met u het allerbeste te wensen voor 2016. Het wordt ongetwijfeld een topjaar! Voowood Beste oudes, leden en sympthisnten We beginnen gg met u het llebeste te wensen voo 2016. Het wodt ongetwijfeld een topj! Nu de kestvkntie gedn is begint ook de scouts opnieuw. Elke tk begint uited

Nadere informatie

de praktijk: tabellen ISO Het Relationele Database Model alternatieve voorstellingen de onderliggende theorie: relaties relatie schema en instantie

de praktijk: tabellen ISO Het Relationele Database Model alternatieve voorstellingen de onderliggende theorie: relaties relatie schema en instantie de pktijk: tellen ISO Het Reltionele Dte Model Pof. d. Pul De een dte ett uit een ntl tellen elke tel heeft een nm en een ntl ttiuten elk ttiuut heeft een nm en een dt type een tel-intntie heeft een ntl

Nadere informatie

Rotatie in 2D. Modeltransformaties. Translatie in 2D. Rotatie van een punt tov rotatiepunt (pivot) over een rotatiehoek:

Rotatie in 2D. Modeltransformaties. Translatie in 2D. Rotatie van een punt tov rotatiepunt (pivot) over een rotatiehoek: 23 24 Modeltansfomaties Opbouwen van een tafeeel met gafische pimitieven Objecten in een tafeeel laten evolueen. met een tussentijd t de fsische positie van alle coödinaten van een tafeeel hebeekenen en

Nadere informatie

Stevin vwo deel 3 Uitwerkingen hoofdstuk 1 Newton en Coulomb ( ) Pagina 1 van 14

Stevin vwo deel 3 Uitwerkingen hoofdstuk 1 Newton en Coulomb ( ) Pagina 1 van 14 Stevin vwo deel Uitwekingen hoofdstuk 1 Newton en Coulom (16-09-014) Pagina 1 van 14 1 Opgaven 1.1 De gavitatiewet van Newton F = mv m( πf) F = = 4π mf = π v f a m = 0, 10 kg ; v = 9 km/h =,5 m/s ; 90

Nadere informatie

Krommen in het platte vlak

Krommen in het platte vlak Krommen in he plae vlak 1 Een komee beschrijf een baan om de zon. We brengen een assenselsel aan in he vlak van de baan van de komee, me de zon als oorsprong. Als eenheid in he assenselsel nemen we de

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Venray F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k V e n

Nadere informatie

Eindexamen vwo natuurkunde pilot 2013-I

Eindexamen vwo natuurkunde pilot 2013-I Eindexamen vwo natuukunde pilot 03-I Beoodelingsmodel Opgave Spint maximumscoe De snelheid is constant omdat het (s,t)-diagam (vanaf 4 seconde) een echte lijn is. De snelheid is gelijk aan de helling van

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Meerlo-Wanssum F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k Provincie L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k M e e

Nadere informatie

7 a. 8 a TEKENEN OP SCHAAL b De andere rechthoekszijde is 34 mm en de schuine zijde is 44 mm. 9 a

7 a. 8 a TEKENEN OP SCHAAL b De andere rechthoekszijde is 34 mm en de schuine zijde is 44 mm. 9 a .0 INTRO 7 C mm mm, en 90 gden 7 mm. TEKENEN OP SCHL De ndee ecteszijde is mm en de scuine zijde is mm. 9 mm :000 c I meet cm, dus in weelijeid 60 mete (Veleind) cm 9 cm P 0 de ecteszijden zijn en mm.

Nadere informatie

Voor kabelgeleiding omhoog zijn de verticale laddersystemen van OBO beschikbaar. Uitgebreide systeemtoebehoren maken een snelle en eenvoudige montage

Voor kabelgeleiding omhoog zijn de verticale laddersystemen van OBO beschikbaar. Uitgebreide systeemtoebehoren maken een snelle en eenvoudige montage Voor kabelgeleiding omhoog zijn de vericale laddersysemen van OO beschikbaar. Uigebreide syseemoebehoren maken een snelle en eenvoudige monage mogelijk, die zowel direc egen de wand als vrijsaand kan worden

Nadere informatie

TW2040: Complexe Functietheorie

TW2040: Complexe Functietheorie TW2040: Complexe Functietheorie week 4.1, maandag K. P. Hart Faculteit EWI TU Delft Delft, 18 april, 2016 K. P. Hart TW2040: Complexe Functietheorie 1 / 31 Outline 1 Section I.1 Complex numbers K. P. Hart

Nadere informatie

OEFENTOETS HAVO B DEEL 1

OEFENTOETS HAVO B DEEL 1 EFENTETS HAV B DEEL 1 HFDSTUK 2 VERANDERINGEN PGAVE 1 Een oliehandelaar heef gedurende 24 uur nauwkeurig de olieprijs bijgehouden. Zie de figuur hieronder. Hierin is P de prijs in dollar per va. P 76 75

Nadere informatie

Uitwerking Tentamen Analyse B, 28 juni lim

Uitwerking Tentamen Analyse B, 28 juni lim Uitwerking Tentmen Anlyse B, 8 juni 0 Opgve [5pt] Bereken Hint: b = e b log. lim ( sin(π. Zij I =], [. Voor lle I \ {} geldt dt Definieer ( sin(π = e log( sin(π = e log sin(π. ϕ( = f(, f( = log, g( = sin(π.

Nadere informatie

Inleiding: Gladde binding. Baan gegeven: bewegingsvergelijking: m r. aard van de binding gladde binding: uitdrukking in cartesische assen:

Inleiding: Gladde binding. Baan gegeven: bewegingsvergelijking: m r. aard van de binding gladde binding: uitdrukking in cartesische assen: Ileiig: Gle iig B gegee: (s Γ (s (s reierch: R ( uiweige rch: K ( ewegigsergelijig: m r K R ( r e iig gle iig: R. ( uiruig i cresische sse: m K m K m K R R R i is ee selsel i 4 oeee: s( R R R us hee we

Nadere informatie

Stevin havo deel 1 Uitwerkingen hoofdstuk 4 Vectoren en hefbomen ( ) Pagina 1 van 16

Stevin havo deel 1 Uitwerkingen hoofdstuk 4 Vectoren en hefbomen ( ) Pagina 1 van 16 Stevin havo deel 1 Uitwerkingen hoofdstuk 4 Vectoren en hefomen (05-10-2013) Pagina 1 van 16 Opgaven 4.1 Scalars en vectoren 0 a sinα = 0,33 α = 19º 19º tanα = 0,75 α = 37º 37º c 2 = 25 9 = 16 = ± 4 ±4

Nadere informatie

STUDIEHANDLEIDING WIS- EN NATUURKUNDE 2 (Bachelor Scheikunde 2007/2008, SK-BWINA2)

STUDIEHANDLEIDING WIS- EN NATUURKUNDE 2 (Bachelor Scheikunde 2007/2008, SK-BWINA2) STUDIHANDLIDING WIS- N NATUURKUND (chelo Scheikunde 7/8, SK-WINA) Omschijving Het college estt uit wiskunde- en ntuukundecolleges, die nst elk woden gegeven in peioden 3 en 4. Het is de edoeling dt de

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv 60 Hoofdsuk Eponeniële funies ladzijde 6 V-a Door zih in weeën e delen vermenigvuldig he aanal aeriën per ijdseenheid zih seeds me een faor is de eginhoeveelheid, dus 0 g is de groeifaor, dus g d gewih

Nadere informatie

Eindexamen vwo wiskunde B pilot I

Eindexamen vwo wiskunde B pilot I Onfhnkelijk vn mimumscore 5 f ' ( x) = e + ( + ) e f' ( x ) = 0 voor x = f ( ) = (dus P (, ) ) e e Hieruit volgt dt lle punten P dezelfde y-coördint hebben, dus liggen l deze punten op één (horizontle)

Nadere informatie

Gebruik van condensatoren

Gebruik van condensatoren Gebruik van condensaoren He spanningsverloop ijdens he laden Als we de schakelaar s sluien laden we de condensaor op. De condensaorspanning zal oenemen volgens een exponeniële funcie en de spanning over

Nadere informatie

Blok 4 - Vaardigheden

Blok 4 - Vaardigheden Havo B deel Uiwerkingen Moderne wiskunde Blok - Vaardigheden bladzijde a domein en bereik b x = = = c Me behulp van onderdeel b en de grafiek: d Eers: log x = ofwel x = = Dan me behulp van de grafiek:

Nadere informatie

Tentamen Golven en Optica

Tentamen Golven en Optica Tenamen Golven en Opica woensdag 9 juni 011, 15.00-18.00 uur Maak elke opgave op een apar vel voorzien van uw naam en sudennummer. Gebruik van een (grafische) rekenmachine is oegesaan. Verdeel uw ijd opimaal

Nadere informatie

2.4 Oppervlaktemethode

2.4 Oppervlaktemethode 2.4 Opperlakemehode Teken he --diagram an de eenparige beweging me een snelheid an 10 m/s die begin na 2 seconden en eindig na 4 seconden. De afgelegde weg is: =. (m/s) In he --diagram is de hooge an de

Nadere informatie

De Wageningse Methode 5&6 VWO wiskunde B Uitgebreidere antwoorden Hoofdstuk 4 Goniometrie

De Wageningse Methode 5&6 VWO wiskunde B Uitgebreidere antwoorden Hoofdstuk 4 Goniometrie De Wageningse Mehode & VWO wiskunde B Uigebreidere anwoorden Hoofdsuk Goniomerie Paragraaf Cirkelbewegingen a. De hooge van he wiel is de y-coördinaa van he hoogse pun van de grafiek, dus 80 cm b. De periode

Nadere informatie

Boek 3 hoofdstuk 10 Groei havo 5

Boek 3 hoofdstuk 10 Groei havo 5 Boek 3 hoofdsuk 0 Groei havo 5. Lineaire en exponeniële groei. a. Opp = 750 + 50 me = 0 op juni, per week en opp. in m. Y =750 + 50 Y (3) = 00 m en Y (5) = 500 m (mehode : voer in Y, daarna rekenscherm,

Nadere informatie

Antwoordmodel VWO 2003-I wiskunde A (oude stijl) Levensduur van koffiezetapparaten. Maximumscore 4 1 Na 2,5 jaar zijn er ,99 0,97 apparaten 1

Antwoordmodel VWO 2003-I wiskunde A (oude stijl) Levensduur van koffiezetapparaten. Maximumscore 4 1 Na 2,5 jaar zijn er ,99 0,97 apparaten 1 Anwoordmodel VWO 3-I wiskunde A (oude sijl) Levensduur van kfiezeapparaen Na,5 jaar zijn er 5,99,97 apparaen Na 3,5 jaar zijn er 5,99,97,87 apparaen He verschil hierussen bedraag 87 apparaen de kansen,99

Nadere informatie

7.1 Eenparige cirkelbeweging

7.1 Eenparige cirkelbeweging Vwo 4 Hoofdstuk 7 Uitwekingen 7.1 Eenpaige cikeleweging Opgave 1 a De aansnelheid eeken je et de foule voo de aansnelheid. π v π,7 1 v 3,6 s 5, Afgeond: v aan = 3,3 s 1 Zie figuu 7.1. Het snoepje kijgt

Nadere informatie

Correctievoorschrift VWO

Correctievoorschrift VWO Correcievoorschrif VWO 009 ijdvak wiskunde A, He correcievoorschrif besaa ui: Regels voor de beoordeling Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor de beoordeling

Nadere informatie

9. Matrices en vectoren

9. Matrices en vectoren Computealgeba met Maxima 9. Matices en vectoen 9.1. Vectoen In Maxima is een vecto een datatype bestaande uit een geodende lijst (ij) van gelijksootige elementen welke via een index kunnen woden geselecteed.

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 woensdag 16 mei 13.30-16.30 uur

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 woensdag 16 mei 13.30-16.30 uur Emen VW 0 tijdvk woensdg 6 mei 3.30-6.30 uur wiskunde B (pilot) Dit emen bestt uit 5 vrgen. Voor dit emen zijn miml 83 punten te behlen. Voor elk vrgnummer stt hoeveel punten met een goed ntwoord behld

Nadere informatie

E 1. Voor de coördinaten van P geldt: x (t) = cos t + t sin t y (t) = sin t t sin t

E 1. Voor de coördinaten van P geldt: x (t) = cos t + t sin t y (t) = sin t t sin t Buieling Gegeven een halve cirkel me sraal. Lijnsuk raak de halve cirkel in pun R. De lenge van is consan π meer, erwijl he raakpun R langs de cirkel loop, me een snelheid van m/s. Gebruik de ekening.

Nadere informatie

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n I n é é n d a g k a n r e l i g i e u s e r f g o e d v a n m e e r d e r e g e n e r a t i e

Nadere informatie