Technische en economische resultaten van de varkenshouderij op basis van het Landbouwmonitoringsnetwerk. Boekjaren Januari 2013.

Transcriptie

1 Rapport Technsche en economsche resultaten van de varkenshouderj op bass van het Landbouwmontorngsnetwerk. Boekjaren Januar 2013 Goedele Vrnts, Joer Deunnck Afdelng Montorng en Stude Vlaamse overhed Beledsdomen Landbouw en Vsserj

2 TECHNISCHE EN ECONOMISCHE RESULTATEN VAN DE VARKENSHOUDERIJ OP BASIS VAN HET LANDBOUWMONITORINGSNETWERK. BOEKJAREN Enttet: Departement Landbouw en Vsserj Afdelng: Montorng en Stude Auteurs: Goedele Vrnts, Joer Deunnck Datum: 31/01/2013

3 COLOFON Samenstellng Enttet: Departement Landbouw en Vsserj Afdelng: Montorng en Stude Verantwoordeljke utgever Jules Van Leffernge, secretars-generaal Departement Landbouw en Vsserj Depotnummer D/2013/3241/008 Druk Vlaamse overhed Voor bjkomende exemplaren neemt u contact op met Afdelng Montorng en Stude Konng Albert II-laan 35 bus Brussel Tel Fax ams@lv.vlaanderen.be Een dgtale verse vndt u terug op Vermengvuldgng en/of overname van gegevens zjn toegestaan mts de bron explcet vermeld wordt: Vrnts G. & Deunnck J. (2013) Technsche en economsche resultaten van de varkenshouderj op bass van het Landbouwmontorngsnetwerk. Boekjaren , Departement Landbouw en Vsserj, afdelng Montorng en Stude, Brussel. Wj doen ons best om alle nformate, webpagna's en downloadbare documenten voor edereen maxmaal toegankeljk te maken. Inden u echter toch problemen ondervndt om bepaalde gegevens te raadplegen, wllen wj u herbj graag helpen. U kunt steeds contact met ons opnemen. Wlt u op de hoogte gehouden worden van onze neuwste publcates, schrjf u dan n op de AMS-neuwsflash va de onderstaande lnk:

4 INHOUD INLEIDING... 2 METHODOLOGIE EN SELECTIE VAN BEDRIJVEN Inledng Selecte bedrjven en afbakenng (deel)bedrjfstakken Methodologe... 3 TECHNISCHE EN ECONOMISCHE KENGETALLEN Vermeerderng Vetmestng Gesloten en bjna gesloten bedrjven... 7 ECONOMISCHE RESULTATEN Arbedsnkomen Kostprjsanalyse MAANDELIJKSE FLUCTUATIE EN PROGNOSE VAN HET ARBEIDSINKOMEN SAMENVATTING FIGURENLIJST TABELLENLIJST LITERATUURLIJST BIJLAGEN... 24

5 1

6 INLEIDING De varkenshouderj s vanut economsch oogpunt een belangrjke bedrjfstak bnnen de Vlaamse land- en tunbouw. De sector kan opgedeeld worden n twee deelbedrjfstakken: vermeerderng en vetmestng. Een groot aantal bedrjven zjn gemengde of gesloten bedrjven de bede combneren. Vanut de sector en de overhed s er vraag naar onafhankeljke nformate over een aantal technsche kengetallen en economsche resultaten van de varkenshouderj. Dat ledde n 2009 tot de publcate van een eerste rapport rond dat onderwerp. Dt rapport gaat deper n op de belangrjkste technsche kengetallen en economsche resultaten van de varkenshouderj op bass van het Landbouwmontorngsnetwerk (LMN). Het LMN s het boekhoudnet dat beheerd wordt door de afdelng Montorng en Stude (AMS) van het Departement Landbouw en Vsserj. Naast de resultaten van de boekjaren 2009 en 2010 komen ook de resultaten van het boekjaar 2011 aan bod. Na de ntroducte wordt er n deel twee kort ngegaan op de gehanteerde methodologe en de selecte van de bedrjven. In deel dre wordt een overzcht gegeven van een aantal technsche en economsche kengetallen voor de dre (deel) bedrjfstakken. De technsche kengetallen beschrjven de productvtet (bggen en vleesproducte) en het (kracht)voederverbruk. De economsche kengetallen gaan n op de krachtvoeder-, de bggen- en de vleesvarkensprjzen van de bedrjven. Vervolgens worden n deel ver de economsche resultaten besproken. De analyse van de economsche resultaten bestaat ut twee delen. Enerzjds wordt ngegaan op de rendabltet als resultante van opbrengsten en kosten en met klemtoon op het arbedsnkomen. Anderzjds wordt gekeken naar de belangrjkste kostenposten en het aandeel ervan n de totale kostprjs. De resultaten per jaar maskeren grote schommelngen bnnen één jaar. Dat s vooral het gevolg van sterke fluctuates n de bggen- en varkensprjs en snds een aantal jaar eveneens n de krachtvoederprjzen. Om de reden wordt n deel ver een nschattng gemaakt van de maandeljkse fluctuate van de opbrengst, de kost en het arbedsnkomen voor de perode Bovenden wordt een prognose gemaakt voor Ten slotte worden n deel vjf de belangrjkste bevndngen kort samengevat. 2

7 METHODOLOGIE EN SELECTIE VAN BEDRIJVEN 1.1 Inledng De resultaten n dt rapport hebben een andere opzet dan de n het hoofdstuk varkenshouderj n het Rentabltetsrapport Land- en Tunbouw van AMS. Zowel wat de selecte van de bedrjven betreft als de gehanteerde methodologe, zjn er belangrjke verschlpunten. De voornaamste verschlpunten zjn: 1) andere selectecrtera wat betreft type bedrjven en ondergrens van het aantal deren, 2) een volledge analyse op bedrjfstaknveau nclusef een utspltsng van de vaste kosten, en 3) geen extrapolate van de resultaten naar alle varkensbedrjven. Achteraan n dt rapport bevnden zch een aantal bjlagen de meer n detal ngaan op een aantal methodologsche aspecten en defntes van de kengetallen. 1.2 Selecte bedrjven en afbakenng (deel)bedrjfstakken De resultaten hebben betrekkng op gespecalseerde varkensbedrjven de bj het Landbouwmontorngsnetwerk (LMN) aangesloten zjn. Gespecalseerd betekent dat meer dan twee derde van de totale opbrengst afkomstg s van de varkenshouderj. In de vorge rapporten werd een gespecalseerd bedrjf gedefneerd op bass van de Standaard Bruto Sald (BSS). Door een wjzgng n de EU-wetgevng wordt de bedrjfstypologe voortaan bepaald op bass van Standaard Opbrengst (SO). Door deze wjzgng s de steekproef van bedrjven n dt rapport lchtjes verschllend van de vorge rapporten. De resultaten worden net geëxtrapoleerd naar alle varkensbedrjven. Van de bedrjven wordt enkel de bedrjfstak varkens beschouwd. Dat houdt n dat de andere (zj het beperkte) actvteten op het bedrjf net meegenomen worden. Bnnen de bedrjfstak varkens van de gespecalseerde varkensbedrjven worden dre (deel)bedrjfstakken afgebakend: de bedrjfstak vermeerderng, de bedrjfstak vetmestng en het totaal van de bedrjfstak varkens (.e. vermeerderng + vetmestng). In dat laatste geval gaat het om de bedrjfstak varkens voor gesloten en bjna gesloten bedrjven. Een bedrjf wordt her als bjna gesloten beschouwd nden mnder dan 25% van de bggen aangekocht of verkocht wordt. Voor de bedrjfstak vermeerderng zjn enkel bedrjven met meer dan 50 zeugen geselecteerd. De ondergrens voor de bedrjfstak vetmestng lgt op 300 vleesvarkens. Voor het totaal van de bedrjfstak varkens voor gesloten en bjna gesloten bedrjven zjn enkel bedrjven met meer dan 50 zeugen én meer dan 300 vleesvarkens geselecteerd. De meeste bedrjven n de steekproef zjn gecombneerde bedrjven met zeugen én vleesvarkens, zodat ze voor bede bedrjfstakken n aanmerkng genomen worden. 1.3 Methodologe Fguur 1 geeft dudeljk de methodek weer de gebrukt wordt voor de economsche resultaten. Belangrjk te vermelden s dat de totale opbrengst geljk s aan de totale omzet en aanwas. De laatste omvat naast de opbrengst ut verkoop (of overdracht) de belangrjkste post eveneens de aankoop van deren, de waardeveranderng van de veestapel en een aantal overge opbrengsten. De subsdes de n het geval van de varkenshouderj gerng zjn worden net meegenomen n de totale opbrengst. De vergoedng van de egen arbed van de bedrjfsleder en de geznsleden wordt berekend door de arbedsuren opgegeven door de landbouwer te vermengvuldgen met een vaste arbedsvergoedng per uur. Deze wordt bepaald op bass van de mnmumlonen nclusef socale lasten vastgesteld door het Natonaal Partar Comté voor de land- en tunbouw en was voor 2011 geljk aan 15,27 euro. 3

8 De ndelng van de bedrjven volgens twee groepen geeft een ndcate van de spredng van het arbedsnkomen en de totale kosten. De ndelng gebeurt op bass van de medaan. Wat het arbedsnkomen betreft s dat de medaan van het famlaal arbedsnkomen (n euro per zeug voor de vermeerderng en n euro per afgeleverd vleesvarken voor de vetmestng en het totaal van de varkens voor gesloten en bjna gesloten bedrjven.) De ndelng volgens hoogste/laagste kost gebeurt op bass van de medaan van de totale kost excl. egen arbed (n euro per bg voor de vermeerderng en n euro per kg vlees voor de vetmestng en het totaal van de varkens voor gesloten en bjna gesloten bedrjven). De klemtoon lgt op de stuate n De berekenngen voor het totaal van de bedrjven en de twee groepen bedrjven gebeuren op bass van het gewogen gemddelde. Het gewogen gemddelde houdt rekenng met de grootte van de bedrjfstak op het bedrjf. De wegngsfactor s het aantal deren (aantal zeugen / aantal afgeleverde bggen bj de vermeerderng en het aantal afgeleverde vleesvarkens/aantal kg vlees bj de vetmestng en op gesloten bedrjven). 4

9 Fguur 1: Economsche resultaten: methodek 1. Arbedsnkomen / Netto Bedrjfsresultaat Totale (excl. subsdes) opbrengst - Varabele kost = Bruto Saldo Bruto Saldo - Vaste kost (excl. egen arbed) = Famlaal Arbedsnkomen (FAI) Famlaal nkomen (FAI) arbeds- - Egen arbed = Netto Bedrjfsresultaat 2. Kostprjsanalyse Varabele kost + Vaste kost (excl. egen arbed) = Totale kost excl. egen arbed Totale kost excl. egen arbed + Egen arbed = Totale kost ncl. egen arbed En dt voor Totaal bedrjven - evolute gewogen gemddelde Spredng: 2 groepen bedrjven - ndelng op bass van medaan o 50% bedrjven laagste / hoogste FAI o 50% bedrjven hoogste / laagste Totale kost excl. egen arbed - gewogen gemddelde per groep En voor Dre bedrjfstakken: Vermeerderng / Vetmestng / Totaal varkens voor gesloten en bjna gesloten bedrjven - Arbedsnkomen / Netto Bedrjfsresultaat: o euro / zeug (vermeerderng) o euro per afgeleverd vleesvarken (vetmestng en totaal varkens) - Kostprjsanalyse: o euro / zeug en euro / bg (vermeerderng) o euro / afgeleverd vleesvarken en euro / kg levend gewcht (vetmestng en totaal varkens) 5

10 TECHNISCHE EN ECONOMISCHE KENGETALLEN 1.1 Vermeerderng Tabel 1 geeft een overzcht van de evolute van een aantal technsche en economsche kengetallen n de vermeerderng voor de boekjaren In 2011 bedraagt de worpndex of het aantal worpen per zeug per jaar 2,23. Per worp zjn er 12,2 levende bggen, dat levert 27,2 levende bggen per jaar op. Het sterftepercentage s geljk aan 14,4. Het aantal grootgebrachte bggen per jaar komt daardoor voor 2011 op 23,3. De productvtetsverhogng zet zch dus verder. Deze s vooral toe te schrjven en meer levende bggen per worp. Tabel 1: Technsche en economsche kengetallen n de vermeerderng, boekjaren Grootgebrachte bggen per zeug per jaar 22,6 23,0 23,3 Worpndex 2,23 2,22 2,23 Aantal levende bggen per worp 11,7 12,0 12,2 Aantal levende bggen per zeug 26,2 26,5 27,2 sterfte percentage bggen 13,7 13,3 14,4 Speenleeftjd (dagen) 25,5 25,5 25,5 Dageljkse groe bggen 267,1 269,6 278,0 Percentage verkochte bggen (%) 27,9 28,6 29,2 Hoeveelhed krachtvoeder per afgeleverde bg (kg) 28,8 29,0 29,4 Hoeveelhed krachtvoeder per zeug ( kg) 1 119, , ,2 Dageljks krachtvoederverbruk per bg (gram) 371,9 371,5 382,5 Dageljks krachtvoederverbruk per zeug (gram) 3 068, , ,5 Gemddelde prjs krachtvoeder bggen ( euro per ton) 310,8 332,9 390,3 Gemddelde prjs krachtvoeder zeugen ( euro per ton) 210,7 216,7 268,4 Gemddeld gewcht verkochte bggen (kg) 20,6 21,2 22,3 Gemddelde waarde verkochte bg (euro per bg) 39,4 37,5 39,4 Gemddeld gewcht afgeleverde bggen (kg) 21,5 21,9 22,3 Gemddelde waarde afgeleverde bg (euro per bg) 38,0 34,5 37,5 Bron: AMS De dageljkse groe van de bggen s n 2011 geljk aan 278 gram per dag en neemt toe over de jaren. De hoeveelhed krachtvoeder per zeug (krachtvoeder zeugen excl. bggen, beren, opfokzeugen en opfokberen) s geljk aan euro. De prjs voor krachtvoeder s de laatste 3 jaren n sterk stjgende ljn. De krachtvoeder prjs voor bggen s t.o.v met 17% gestegen, de krachtvoederprjs voor zeugen steeg met 24%. Naast een aantal pure vermeerderngsbedrjven bestaat een groot aantal bedrjven n de steekproef ut bedrjven met zowel zeugen als vleesvarkens de geheel of gedeelteljk hun bggen zelf afmesten. In 2011 wordt gemddeld 29% van de bggen verkocht. De overge bggen worden bnnen het bedrjf overgebracht naar de bedrjfstak vetmestng. Daarvoor s een marktconforme prjs bepaald (bjlage I). De verkochte bggen hebben gemddeld een gewcht van 22,3 kg en een waarde van 37,5 euro per bg. 6

11 1.2 Vetmestng Tabel 2 toont een aantal technsche en economsche kengetallen voor de vetmestng. In 2011 worden bggen opgezet aan een gewcht van 22,6 kg en een waarde van 37,2 euro per bg. De vleesvarkens werden verkocht aan 111,7 kg. De gewchtsaanwas van een verkocht vleesvarken bedraagt 89,1 kg n De gemddelde prjs van vleesvarkens s geljk aan 1,17 euro per kg en s daarmee met 8% gestegen t.o.v Het sterftepercentage s geljk aan 3,5%. De dageljkse groe van de vleesvarkens bedraagt 642,3 gram per dag en s de laatste jaren n stjgende ljn. De mestduur bedraagt 138,9 dagen wat ledt tot een rotatecoëffcënt van 2,6 (.e. 2,6 rondes per jaar). Het dageljks krachtvoederverbruk per vleesvarken bedraagt 1,88 kg en de hoeveelhed krachtvoeder per afgeleverd (= verkocht + overgebracht) vleesvarken 264,3 kg. De voederconverse s geljk aan 2,93 n 2011 en s vrj stabel over de jaren heen. De prjs van de krachtvoeders s n 2011 met 24% gestegen t.o.v en s geljk aan 266 euro per ton. Tabel 2: Technsche en economsche kengetallen n de vetmestng, boekjaren Gemddeld gewcht opgezette bggen (kg) 21,9 22,3 22,6 Waarde opgezette bg (euro per bg) 37,6 33,8 37,2 Gemddeld gewcht verkochte vleesvarkens (kg) 110,7 111,9 111,7 Gewchtsaanwas verkochte vleesvarkens (kg) 88,8 89,5 89,1 Waarde verkochte vleesvarkens (euro per kg) 1,11 1,08 1,17 Sterftepercentage vleesvarkens (%) 3,6 3,3 3,5 Dageljkse groe vleesvarkens (gram) 627,0 637,6 642,3 Mestduur (dagen) 142,1 141,5 138,9 Rotatecoëffcënt 2,6 2,6 2,6 Hoeveelhed krachtvoer per afgeleverd vleesvarken (kg) 265,0 263,9 264,3 Dageljks krachtvoerverbruk per vleesvarken (gram) 1 843, , ,4 Voederconverse vleesvarkens 2,94 2,91 2,93 Prjs krachtvoeders vleesvarkens (euro per ton) 202,4 214,3 266,5 Bron: AMS 1.3 Gesloten en bjna gesloten bedrjven De technsche en economsche kengetallen voor de volledge bedrjfstak varkens zjn een combnate van de kengetallen ut de bedrjfstak vermeerderng en de bedrjfstak vetmestng. Tabel 3 geeft een aantal van de kengetallen weer. Het aantal grootgebrachte bggen per zeug (.e. productegetal) komt ut op 21,9 n Dat s bjna 1,5 bg per zeug mnder dan voor de bedrjfstak vermeerderng. In 2011 wordt gemddeld 4% van de bggen verkocht. De dageljkse groe van de vleesvarkens (647,8 gram) lgt ets hoger n de bedrjfstak gesloten en bjna gesloten bedrjven n vergeljkng met de bedrjfstak vetmestng. De vleesvarkensprjs stjgt n 2011, maar ook de krachtvoederprjzen nemen sterk toe n

12 Tabel 3: Technsche en economsche kengetallen voor de gesloten en bjna gesloten bedrjven, boekjaar Grootgebrachte bggen per zeug per jaar 21,6 22,1 21,9 Percentage verkochte bggen (%) 5,3 5,2 4,0 Hoeveelhed krachtvoer per afgeleverde bg (kg) 30,1 29,2 30,2 Hoeveelhed krachtvoer per zeug (kg) 1 144, , ,7 Hoeveelhed krachtvoer per afgeleverd vleesvarken (kg) 263,4 263,1 264,5 Prjs krachtvoeders bggen (euro per ton) 304,4 337,2 394,3 Prjs krachtvoeders zeugen (euro per ton) 205,8 214,2 268,1 Prjs krachtvoeders vleesvarkens (euro per ton) 199,3 214,3 266,6 Gemddeld gewcht verkochte vleesvarkens (kg) 110,2 111,4 111,3 Waarde verkochte vleesvarkens (euro per kg) 1,11 1,09 1,18 Sterftepercentage vleesvarkens (%) 3,4 2,9 3,4 Dageljkse groe vleesvarkens (gram) 645,7 649,7 647,8 Voederconverse vleesvarkens 2,94 2,90 2,93 Bron: AMS ECONOMISCHE RESULTATEN Het deel met de economsche resultaten bestaat ut een analyse van het arbedsnkomen (1.1) en een analyse van de totale kosten (1.2). De resultaten worden smultaan besproken voor de bedrjfstak vermeerderng, vetmestng en voor de bedrjfstak varkens voor gesloten en bjna gesloten bedrjven. 1.1 Arbedsnkomen Tabel 4, Tabel 5 en Tabel 6 tonen het famlaal arbedsnkomen (FAI) en het netto bedrjfsresultaat voor de perode Het arbedsnkomen wordt weergegeven n euro per zeug voor de bedrjfstak vermeerderng en n euro per afgeleverd vleesvarken voor de bedrjfstak vetmestng en de bedrjfstak varkens voor (bjna) gesloten bedrjven. De totale opbrengsten omvatten de totale omzet en aanwas. De laatste omvat naast de opbrengst ut verkoop (of overdracht) eveneens de aankoop van deren, de waardeveranderng van de veestapel en een aantal overge opbrengsten. In de besprekng lgt de klemtoon op de stand van zaken n 2011 en de evolute ten opzchte van Bj de bedrjfstak vermeerderng zen we dat de totale opbrengsten per zeug gestegen zjn t.o.v De varabele kosten stjgen met 19% tot 790 euro per zeug waardoor het bruto saldo daalt tot 114 euro per zeug. Als her de vaste kosten (226 euro per zeug) van afgetrokken worden, bekomen we een negatef famlaal arbedsnkomen. Dt verles s sterk toegenomen t.o.v Als we de egen arbed aftrekken van het famlaal arbedsnkomen komen we tot een negatef netto bedrjfsresultaat van -300 euro per zeug. Er s een grote spredng van het arbedsnkomen. Het gemddelde van de 50% bedrjven met het laatste arbedsnkomen s geljk aan -205 euro per zeug, de van de 50% bedrjven met het hoogste arbedsnkomen s -9 euro per zeug. Dt s een gemddeld verschl van 196 euro per zeug. Dt verschl s zowel te verklaren door een verschl n varabele kosten (73 euro per zeug) als door een verschl n vaste kosten (94 euro per zeug). Bj de bedrjfstak vetmestng s de kost voor aankoop of overdracht van bggen n mnderng gebracht n de totale opbrengsten. De totale opbrengsten zjn gestegen ten opzchte van 2010 tot 96 euro per mestvarken, wat voornameljk te danken s aan een hogere varkensprjs (cfr. varkensprjs, tabel 2). In 2011 wordt voor de aankoop van bggen 39 euro per vleesvarken betaald, wat ets mnder s dan n De varabele kosten zjn echter ook sterk gestegen: het bruto saldo stjgt tot 21 euro. Ook de vaste kosten zjn gestegen, waardoor het 8

13 famlaal arbedsnkomen ongeveer geljk bljft aan 2010 (10 euro per afgeleverd vleesvarken). Trekken we her ook de egen arbed van af, komen we tot een netto bedrjfsresultaat van 5 euro per afgeleverd vleesvarken. Tussen de groep met het hoogste FAI en degene me het laagste FAI s er een verschl n arbedsnkomen van 14,6 euro per afgeleverd vleesvarken (3,2 t.o.v. 17,8 euro per afgeleverd vleesvarken). De totale opbrengst voor de bedrjfstak (bjna) gesloten bedrjven s n 2010 geljk aan 138 euro per afgeleverd vleesvarken. De opbrengsten zjn hermee 11% gestegen ten opzchte van De varabele kosten zjn echter ook gestegen met 20% waardoor het bruto saldo daalt tot 25 euro per vleesvarken. De vaste kosten stjgen ook lchtjes waardoor het famlaal arbedsnkomen daalt tot 3,8 euro per vleesvarken. Wordt de vergoedng voor egen arbed her van afgetrokken komen we aan een negatef netto bedrjfsresultaat van -10 euro per vleesvarken. Er s een grote spredng van het arbedsnkomen. Het gemddelde van de 50% bedrjven met het laatste arbedsnkomen s negatef en geljk aan -3,8 euro per afgeleverd vleesvarken, de van de 50% bedrjven met het hoogste arbedsnkomen s postef en geljk aan 14,7 per afgeleverd vleesvarken. Er zjn dus bedrjven de er wel n slagen om een postef arbedsnkomen te halen. Het verschl n vaste kosten s zeer groot tussen de 50% bedrjven met laagste FAI en de 50% bedrjven met hoogste FAI. Het gemddelde aantal zeugen en vleesvarkens s ook het grootst n de groep met het laagste FAI. Het lager FAI van deze bedrjven s dus deels te verklaren doordat er n deze groep grotere bedrjven ztten de meer geïnvesteerd hebben. 9

14 Tabel 4:Arbedsnkomen en netto bedrjfsresultaat n euro per zeug voor de perode : totaal + ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste arbedsnkomen per zeug, bedrjfstak vermeerderng Totaal t.o.v groep 1: laag AI groep 2: hoog AI Aantal bedrjven Aantal zeugen groep 2 Totale opbrengst (1) 868,9 862,8 903,3 40,5 893,4 914,6 21,2 Opbrengst bggen 879,0 868,0 898,5 30,5 885,1 913,5 28,4 Opbrengst overge deren 40,9 35,6 40,2 4,7 38,7 42,0 3,4 Aankoop deren -52,6-43,6-50,8-7,2-54,0-47,1 6,8 Waardeveranderng veestapel 0,4 2,6 15,0 12,4 23,0 6,0-17,1 Overge opbrengsten 1,1 0,3 0,4 0,1 0,6 0,2-0,4 Totale varabele kosten (2) 640,3 664,7 789,7 125,0 824,0 751,2-72,8 Bruto saldo (3) = (1)-(2) 228,6 198,1 113,7-84,5 69,4 163,3 94,0 Totale vaste kosten (4) 225,7 215,6 226,2 10,6 274,2 172,4-101,8 Famlaal arbedsnkomen (5)=(3)-(4) 2,9-17,5-112,6-95,1-204,8-9,0 195,8 Egen arbed (6) 191,7 181,5 187,1 5,6 189,6 184,3-5,3 Netto bedrjfsresultaat (7)=(5)-(6) -188,8-199,0-299,7-100,7-394,4-193,4 201,1 Bron: AMS t.o.v. 1 10

15 Tabel 5: Arbedsnkomen en netto bedrjfsresultaat n euro per afgeleverd vleesvarken voor de perode : totaal + ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste arbedsnkomen per afgeleverd vleesvarken, bedrjfstak vetmestng totaal 2011 t.o.v groep 1: laag AI groep 2: hoog AI Aantal bedrjven 84,0 78,0 81,0 40,0 41,0 Aantal vleesvarkens 1122,1 1125,6 1194,4 1322,5 1069,4 groep 2 Totale opbrengst (1) 79,6 81,7 96,4 14,7 94,6 98,5 3,9 Opbrengst vleesvarkens 123,1 121,0 131,2 10,2 130,9 131,5 0,5 Aankoop bggen -41,8-40,4-39,3 1,1-39,6-38,9 0,6 Aankoop/overgang overge deren 0,0-0,4 0,2 0,6 0,3 0,1-0,2 Waardeveranderng veestapel -1,8 1,3 4,1 2,8 2,8 5,6 2,8 Overge opbrengsten 0,1 0,1 0,1 0,0 0,1 0,2 0,1 Totale varabele kosten (2) 58,1 61,6 75,1 13,5 77,6 72,4-5,1 Bruto saldo (3) = (1)-(2) 21,5 20,0 21,3 1,2 17,0 26,0 9,0 Totale vaste kosten (4) 9,6 10,3 11,3 0,9 13,9 8,3-5,6 Famlaal arbedsnkomen (5)=(3)-(4) 11,9 9,7 10,0 0,3 3,2 17,8 14,6 Egen arbed (6) 5,4 5,4 5,0-0,5 4,8 5,1 0,3 Netto bedrjfsresultaat (7)=(5)-(6) 6,5 4,3 5,0 0,8-1,7 12,6 14,3 Bron: AMS t.o.v. 1 11

16 Tabel 6: Arbedsnkomen en netto bedrjfsresultaat n euro per afgeleverd vleesvarken voor de perode : totaal + ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste arbedsnkomen per afgeleverd vleesvarken, bedrjfstak (bjna) gesloten bedrjven totaal 2011 t.o.v groep 1: laag AI groep 2: hoog AI Aantal bedrjven Aantal zeugen 144,5 153,4 157,0 181,8 132,2 Aantal vleesvarkens 1078,4 1163,1 1235,5 1489,9 981,1 Aantal afgeleverde vleesvarkens 2832,5 3046,6 3235,8 3811,0 2660,7 groep 2 Totale opbrengst (1) 121,6 123,8 137,6 13,7 136,0 139,9 3,9 Opbrengst verkoop 126,2 125,0 134,2 9,2 133,5 135,2 1,7 Vleesvarkens 120,6 119,2 129,0 9,7 128,6 129,5 0,9 Overge (zeugen, bggen) 5,6 5,8 5,2-0,5 4,9 5,7 0,9 Aankoop deren -2,7-3,1-2,6 0,5-3,7-1,2 2,5 Waardeveranderng veestapel -2,1 1,8 5,7 4,0 5,8 5,7-0,1 Overge opbrengsten 0,2 0,2 0,2 0,0 0,3 0,1-0,3 Totale varabele kosten (2) 90,1 94,2 113,1 19,0 114,6 110,9-3,7 Bruto saldo (3) = (1)-(2) 31,5 29,7 24,5-5,2 21,3 28,9 7,6 Totale vaste kosten (4) 20,5 19,3 20,7 1,4 25,2 14,2-11,0 Famlaal arbedsnkomen (5)=(3)-(4) 11,0 10,4 3,8-6,6-3,8 14,7 18,5 Egen arbed (6) 16,1 15,0 14,2-0,9 13,2 15,5 2,3 Netto bedrjfsresultaat (7)=(5)-(6) -5,1-4,7-10,4-5,7-17,1-0,9 16,2 Bron: AMS t.o.v. 1 12

17 Aandeel (%) 1.2 Kostprjsanalyse Fguur 3 geeft het aandeel van de belangrjkste kostenposten n de totale kost nclusef egen arbed (ze ook Tabel 7, Tabel 8, Tabel 9 voor meer detals) voor de dre bedrjfstakken en dat voor een gemddelde van 2009 tot De voederkost steekt er voor de dre bedrjfstakken boven ut. Dat s met 64% vooral het geval voor de (bjna) gesloten bedrjven, maar ook voor de vetmestng (50%) en de vermeerderng (48%) s het aandeel zeer groot. Dt verklaart de grote mpact en dan vooral voor de (bjna) gesloten bedrjven van de krachtvoederprjs op de totale kost. In de vetmestng s de aankoop van bggen met 33% een belangrjke kost zodat daar eveneens de bggenprjs een grote rol speelt n de totale kost. Zowel de vergoedng voor egen arbed als de kost voor afschrjvngen s het grootst voor de bedrjfstak vermeerderng. De mpact van neuwe nvesterngen s voor hen dan ook het grootst. Fguur 3: Aandelen van de belangrjkste kostenposten n de totale kost nclusef egen arbed voor de dre bedrjfstakken, gemddelde vermeerderng vetmestng (bjna) gesloten bedrjf voeder energe dergeneeskundge zorgen afschrjvngen en fcteve ntresten / pachten Egen arbed aankoop bggen Bron: AMS Tabel 7, Tabel 8 en Tabel 9 geven de totale kosten en de kosten per kostenpost weer voor de dre specalsates. De klemtoon lgt op de stuate n 2011 en de evolute ten opzchte van Veranderngen van het ene jaar op het andere of verschllen tussen bedrjven kunnen zowel toe te schrjven zjn aan prjs- als aan volume-effecten. Bj de vermeerderng zjn de varabele kosten n 2011 flnk gestegen. Dt s voornameljk ten gevolge van een sterke stjgng van de voederkosten. Maar ook energekosten, gezondhedszorg en mestkosten stjgen lchtjes. De vaste kosten zjn lchtjes gestegen n De totale kost n euro per bg s gestegen ten opzchte van 2010 en s geljk aan 43,4 euro per bg. Inden de egen arbed ook mee verrekend wordt s de totale kost geljk aan 51,4 euro per bg. De totale kost n euro per bg kent een grote spredng tussen de 50% bedrjven met laagste kost en de 50% bedrjven met de hoogste kost. Deze spredng komt zowel voort ut een verschl n varabele kosten als een verschl n vaste kosten. Opvallend s wel dat de bedrjven met de laagste kost een lagere opbrengst n euro per bg hebben. Voor de vetmestng s de aankoop van bggen ut de omzet en aanwas van Tabel 5 gelcht en her als varabele kost opgenomen. Ook her s de stjgng van de varabele kosten voornameljk te wjten aan een stjgng van de 13

18 voederkosten. De totale vaste kosten zjn verder gestegen tot 11,3 euro per afgeleverd vleesvarken. De totale kosten n 2011 stjgen herdoor tot 125,7 en 130,6 euro per afgeleverd vleesvarken, respecteveljk exclusef en nclusef egen arbed. Dt s een stjgng van de totale kost per afgeleverd vleesvarken van 12% ten opzchte van Het verschl n totale kost tussen de groep met de hoogste kost en de groep met de laagste kost bedraagt 13,9 euro per afgeleverd vleesvarken of 13 cent per kg. Ook voor de bedrjfstak (bjna) gesloten bedrjven speelt de stjgng van de voederkosten een grote rol. Deze stjgen met 20% en zoals aangetoond n fguur 2 spelen ze een groot aandeel n de totale kosten. Ook de totale vaste kosten stjgen lchtjes. De totale kost n euro per vleesvarken nclusef egen arbed s geljk aan 147,96 euro per vleesvarken. Er s een verschl n totale kost excl. egen arbed van 23,8 euro per afgeleverd vleesvarken of van 23 cent per kg tussen de groep met de hoogste en de groep met de laagste kost. 14

19 Tabel 7: Overzcht van de kosten n euro per bg en de totale kost n euro per bg en n euro per zeug voor : totaal + ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste totale kost n euro per bg excl. egen arbed, bedrjfstak vermeerderng totaal 2011 t.o.v groep 1: hoge kost groep 2: lage kost groep 2 Aantal zeugen 180,2 183,4 177,5-5,9 172,3 182,5 10,2 Aantal afgeleverde bggen per zeug per jaar a 22,2 22,9 23,4 0,5 23,4 23,4 0,1 Gemddeld gewcht per bg (kg) 21,5 21,9 22,3 0,4 23,2 21,4-1,8 Totale varabele kosten (1) 28,8 29,1 33,7 4,7 37,0 30,8-6,2 voeder 21,1 21,6 25,7 4,1 27,6 23,9-3,7 energe net verwarmng 0,9 0,9 1,1 0,2 1,3 1,0-0,2 energe verwarmng 1,5 1,6 1,9 0,2 2,3 1,5-0,8 dergeneeskundge zorgen 2,8 2,5 2,7 0,2 3,2 2,1-1,1 mestafzet en - heffng 1,0 0,7 1,0 0,3 0,9 1,0 0,1 werk door derden 0,2 0,3 0,1-0,2 0,1 0,1-0,1 overge varabele kosten 1,4 1,3 1,3 0,0 1,5 1,1-0,4 Totale vaste kosten (excl. Egen arbed) (2) 10,2 9,4 9,7 0,2 12,4 7,2-5,1 betaalde arbed 0,1 0,1 0,1 0,0 0,0 0,1 0,0 afschrjvngen en fcteve ntresten / pachten 8,0 7,5 7,7 0,3 10,1 5,5-4,6 gebouwen en grond 0,9 0,8 0,8 0,0 0,9 0,8-0,1 werktugkosten 0,6 0,5 0,5 0,0 0,6 0,4-0,2 overge vaste kosten 0,6 0,6 0,5 0,0 0,7 0,4-0,3 Egen arbed (3) 8,6 7,9 8,0 0,1 8,3 7,7-0,6 Totale kost n euro per bg b Excl. egen arbed (1) +(2) 39,0 38,5 43,4 4,9 49,3 38,0-11,3 Incl. egen arbed (1)+(2)+(3) 47,6 46,4 51,4 5,0 57,6 45,7-11,9 Totale kost n euro per zeug =a*b Excl. egen arbed 866,0 880,4 1015,9 135,6 1152,3 890,4-261,9 Incl. egen arbed 1057,7 1061,8 1203,0 141,2 1346,1 1071,4-274,7 Opbrengst bggen n euro per bg 39,5 37,9 38,4 0,5 39,8 37,1-2,8 Bron: AMS t.o.v. 1 15

20 Tabel 8:Overzcht van de kosten n euro per afgeleverd vleesvarken en de totale kost n euro per afgeleverd vleesvarken en n euro per kg vlees (levend gewcht) voor : totaal+ ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste kost per kg, bedrjfstak vetmestng totaal 2011 t.o.v groep 1: hoge kost groep 2: lage kost totaal Aantal vleesvarkens 1122,1 1125,6 1194,4 68,8 1188,9 1199,7 10,75 Aantal afgeleverde vleesvarkens per jaar 2837,5 2860,3 3101,3 241,1 3043,0 3158,2 115,22 Gemddeld gewcht per vleesvarken (kg) a 110,6 111,8 111,7-0,13 111,3 112,0 0,72 Totale varabele kosten (1) 99,9 102,0 114,4 12,43 119,1 110,1-8,97 aankoop bggen 41,8 40,4 39,3-1,08 40,5 38,1-2,45 voeder 53,6 56,6 70,4 13,83 73,3 67,7-5,55 energe 0,9 1,0 1,1 0,07 1,0 1,1 0,02 dergeneeskundge zorgen 1,2 1,4 1,2-0,17 1,5 0,9-0,54 mestafzet en - heffng 1,6 1,3 1,5 0,18 1,7 1,4-0,26 werk door derden 0,5 0,7 0,3-0,35 0,3 0,3 0,04 overge varabele kosten 0,5 0,7 0,6-0,03 0,8 0,5-0,22 Totale vaste kosten (excl. egen arbed) (2) 9,6 10,3 11,3 0,94 13,8 8,9-4,93 betaalde arbed 0,1 0,0 0,4 0,37 0,0 0,8 0,74 afschrjvngen en fcteve ntresten / pachten 7,5 8,2 9,0 0,72 11,3 6,8-4,45 gebouwen en grond 0,7 0,8 0,8 0,01 0,9 0,7-0,15 werktugkosten 0,4 0,4 0,4-0,01 0,4 0,3-0,14 overge vaste kosten 0,9 0,9 0,8-0,15 1,2 0,3-0,93 Egen arbed (3) 5,4 5,4 5,0-0,46 4,9 5,0 0,05 Totale kost n euro per vleesvarken b Excl. egen arbed = (1)+(2) 109,5 112,3 125,7 13,37 132,9 119,0-13,90 Incl. egen arbed = (1)+(2)+(3) 114,9 117,7 130,6 12,90 137,8 123,9-13,85 Totale kost n euro per kg =b/a Excl. egen arbed 0,99 1,00 1,13 0,12 1,19 1,06-0,13 Incl. egen arbed 1,04 1,05 1,17 0,12 1,24 1,11-0,13 Opbrengst verkoop vleesvarkens ( euro per kg) 1,11 1,08 1,17 0,09 1,17 1,18 0,01 Bron: AMS 16

21 Tabel 9: Overzcht van de kosten n euro per afgeleverd vleesvarken en de totale kost n euro per afgeleverd vleesvarken en n euro per kg vlees (levend gewcht) voor : totaal+ ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste kost per kg, bedrjfstak totaal varkens (bjna) gesloten bedrjven totaal 2011 t.o.v groep 1: hoge kost groep 2: lage kost totaal Aantal zeugen 144,5 153,4 157,0 3,6 174,8 139,2-35,6 Aantal vleesvarkens 1078,4 1163,1 1235,5 72,4 1369,3 1101,7-267,6 Aantal afgeleverde vleesvarkens per jaar 2832,5 3046,6 3235,8 189,2 3429,4 3042,3-387,0 Aantal kg per vleesvarken 110,1 111,3 111,3 0,0 111,6 111,0-0,5 Totale varabele kosten (1) 90,1 94,2 113,1 19,0 117,1 108,6-8,5 voeder 76,6 80,7 99,7 19,0 104,0 94,8-9,2 energe net verwarmng 1,9 2,0 2,4 0,4 2,5 2,2-0,3 energe verwarmng 2,0 2,3 2,5 0,2 2,3 2,6 0,2 dergeneeskundge zorgen 4,4 4,0 3,8-0,2 3,6 4,1 0,4 mestafzet en -heffng 2,5 2,2 2,3 0,1 2,0 2,6 0,6 werk door derden 0,7 0,9 0,3-0,6 0,2 0,5 0,2 overge varabele kosten 1,9 2,1 2,1 0,0 2,3 1,9-0,3 Totale vaste kosten (excl. egen arbed) (2) 20,5 19,3 20,7 1,4 24,9 16,0-8,9 betaalde arbed 0,2 0,0 0,6 0,5 1,1 0,0-1,0 afschrjvngen en fcteve ntresten / pachten 16,2 14,8 16,4 1,6 20,1 12,2-7,9 gebouwen en grond 1,7 1,8 1,7-0,1 1,7 1,7 0,0 werktugkosten 1,1 1,0 0,8-0,2 0,9 0,8-0,2 overge vaste kosten 1,3 1,7 1,1-0,6 1,0 1,3 0,2 Egen arbed (3) 16,1 15,0 14,2-0,9 13,7 14,8 1,1 Totale kost n euro per vleesvarken excl. egen arbed = (1)+(2) 110,6 113,5 133,8 20,3 141,9 124,6-17,4 ncl. egen arbed = (1)+(2)+(3) 126,7 128,5 148,0 19,4 155,6 139,4-16,2 Totale kost n euro per kg Excl. egen arbed 1,00 1,02 1,20 0,18 1,27 1,12-0,15 Incl. egen arbed 1,15 1,15 1,33 0,17 1,39 1,26-0,14 Opbrengst vleesvarkens n euro per kg 1,11 1,09 1,18 0,09 1,17 1,18 0,01 Bron: AMS 17

22 MAANDELIJKSE FLUCTUATIE EN PROGNOSE VAN HET ARBEIDSINKOMEN De resultaten per jaar maskeren vaak grote verschllen bnnen één jaar. Van oudsher vooral wegens de fluctuate van de bggen- en varkensprjs. Snds een aantal jaar eveneens als gevolg van de fluctuate van de krachtvoederprjs. Herna wordt een maandeljkse evolute gegeven van de opbrengst, de kost en het arbedsnkomen voor de perode Tevens wordt een prognose gemaakt voor Fguur 4 toont de evolute van de krachtvoederprjzen voor bggen, zeugen en vleesvarkens. De data zjn afkomstg van de Belgsche Beroepsverengng van Mengvoeder Fabrkanten (BEMEFA). Van oktober 2009 tot maart 2010 bleven de krachtvoederprjzen mn of meer constant. In me 2010 begonnen de krachtvoederprjzen sterk te stjgen en berekten een hoogtepunt n het voorjaar van Naden dalen de prjzen lchtjes, maar bljven op een hoog nveau. In 2012 zet zch een verdere stjgng van de veevoeder prjzen n waardoor ze een absoluut hoogtepunt bereken n het najaar van Fguur 4: Evolute van de krachtvoederprjzen n euro per ton voor bggen, zeugen en vleesvarkens, januar Bggen Vleesvarkens zeugen j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond Bron: BEMEFA Hstorsch gezen vertoont de vleesvarkensprjs een sezoen cyclsch patroon: er s algemeen een toename de 1 e helft van het jaar en een afname de 2 e helft van het jaar. Snds end 2010 ljkt dt cyclus echter verstoord (Fguur 5). In 2009 lgt de vleesvarkensprjs algemeen een stuk lager dan n End 2009 s er een terugval waardoor end 2009-begn 2010 de prjs zch op een zeer laag nveau bevndt. Vanaf aprl 2010 s er een toename n de vleesvarkensprjs maar n jul 2010 s er al een terugval. De varkensprjs ljkt end 2010 terug te stjgen maar kent dan een dalng n januar 2011 ten gevolge van de doxnecrss n Dutsland. De prjs stjgt de eerste maanden van 2011, maar begnt n aprl reeds terug te dalen. Vanaf augustus stjgt de varkensprjs terug tot november. De prjs zakt dan verder tot januar In de eerste jaarhelft van 2012 stjgt de varkensprjs lchtjes om dan plots zeer sterk te peken n augustus en september. Hj kan dt nveau net aanhouden een daalt terug de volgende maanden. 18

23 varkensprjs (euro / kg) Fguur 5: Evolute van de prjs voor vleesvarkens (n euro per kg levend), januar ,55 1,45 Varkensprjs (VEVA) per kg 1,35 1,25 1,15 1,05 0,95 j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond Bron: VEVA Fguur 6 toont de maandeljkse evolute van de totale opbrengst, de totale kost en het famlaal arbedsnkomen (FAI) voor de perode en de prognose ervan voor 2012 voor (bjna) gesloten bedrjven n euro per verkocht vleesvarken. De evolute van de kost en de opbrengst volgt mn of meer het verloop van de krachtvoeder-, de bggen- en de vleesvarkensprjs. Het verschl tussen opbrengst en kost (excl. egen arbed van de bedrjfsleder en zjn geznsleden) levert het famlaal arbedsnkomen (FAI) op. Vanaf september 2010 wordt het FAI negatef en bljft door de hoge veevoederkosten een gans jaar negatef. Van oktober 2011 tot me 2012 s het FAI postef, maar daalt toch geledeljk aan en s n jul 2012 weer even negatef. Voor een aantal maanden brengen de hoge vleesvarkensprjzen soelaas, maar tegen het ende van het jaar daalt de vleesvarkensprjs terug en stjgt de voederkost weer. Het famlaal arbedsnkomen dukt op het ende van 2012 dan ook terug onder nul. Omdat de kost voor egen arbed her nog net mee opgenomen wordt, kan er gesteld worden dat men de afgelopen 2 jaar met verles gewerkt heeft n de varkenshouderj. Fguur 6: Evolute opbrengst, kost en famlaal arbedsnkomen totaal varkens voor (bjna) gesloten bedrjven, n euro per verkocht vleesvarken, en prognose voor Famlaal Arbedsnkomen Totale Kosten Totale Opbrengsten j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond j fmamj j a s ond

24 SAMENVATTING Het rapport geeft een aantal technsche en economsch kengetallen en de economsche resultaten van de varkenshouderj weer voor de perode Bj de (bjna) gesloten bedrjven komt het aantal grootgebrachte bggen per zeug ut op 21,9 n Dt s ongeveer 1,5 bg per zeug mnder dan bj de bedrjfstak vermeerderng waar dat er 23,3 zjn. Als we de bedrjfstak gesloten en bjna gesloten bedrjven vergeljken met de bedrjfstak vetmestng zen we dat de dageljkse groe van de vleesvarkens (647,8 gram) hoger lgt dan bj de bedrjfstak vetmestng (642,3 gram). Het sterftepercentage s voor de twee bedrjfstakken ongeveer geljk (respecteveljke 3,5% en 3,4%). Het aandeel van de voederkost s zeer groot: 64% voor de (bjna) gesloten bedrjven, 50% voor de vetmestng en 48% voor de vermeerderng. Dt verklaart de grote mpact van de krachtvoederprjs op de totale kost. In de vetmestng s de aankoop van bggen een belangrjke kost (33%) en bj de vermeerderng nemen de afschrjvngen (16%) en de egen arbed (17%) een belangrjk aandeel n. In 2011 s er een stjgng van de totale kost per bg en van de totale kost per kg vlees (Tabel 10). De sterk gestegen prjs van de krachtvoederkosten s hervan de oorzaak. De totale kost (ncl. egen arbed) s bj de vermeerderng geljk aan 51,4 euro per bg. Bj de vetmestng s de totale kost (ncl. arbed) geljk aan 1,17 euro per kg en bj de bedrjfstak (bjna) gesloten bedrjven s deze geljk aan 1,33 euro per kg vlees. Voor de bedrjfstak vermeerderng s het famlaal arbedsnkomen zeer sterk gedaald ten opzchte van 2010: - 95,1 euro per zeug. Bj de vetmestng s het famlaal arbedsnkomen ongeveer geljk gebleven en voor de (bjna) gesloten bedrjven s er een dalng van 6,6 euro per vleesvarken (Tabel 11). Tabel 10: Totale kost (TK) excl en ncl egen arbed n euro voor de vermeerderng, de vetmestng en het totaal van de varkens voor (bjna) gesloten bedrjven, Vermeerderng Vetmestng Gesloten bedrjven TK (per bg) TK (per kg vlees levend) TK (per kg vlees levend) - excl arbed ncl arbed excl arbed ncl arbed excl arbed ncl arbed Totaal ,4 51,4 1,13 1,17 1,20 1,33 verschl ,9 5,0 0,12 0,12 0,18 0,17 50% bedrjven hoogste TK 49,3 57,6 1,19 1,24 1,27 1,39 50% bedrjven laagste TK 38,0 45,7 1,06 1,11 1,12 1,26 20

25 Tabel 11: Famlaal arbedsnkomen (FAI) voor de vermeerderng, de vetmestng en het totaal van de varkens voor (bjna) gesloten bedrjven, Vermeerderng Vetmestng Gesloten bedrjven FAI (per zeug) FAI (per vleesvarken) FAI (per vleesvarken) Totaal ,6 10,0 3,8 verschl ,1 0,3-6,6 50% bedrjven laagste FAI -204,8 3,2-3,8 50% bedrjven hoogste FAI -9,0 17,8 14,7 Net alleen van jaar tot jaar maar ook tussen de bedrjven onderlng bnnen één jaar zjn de verschllen n economsche resultaten zeer groot. De spredng van het FAI s het grootst bj de vermeerderng: een arbedsnkomen van -204,8 euro per zeug tegenover 9,7 euro per zeug (verschl van 195,8 euro per zeug) en een totale kost ncl. egen arbed van 57,6 euro per bg tegenover 45,7 euro per bg. Bj de gesloten bedrjven hebben de bedrjven met het laagste FAI een negatef arbedsnkomen van -3,8 euro per vleesvarkens, terwjl de 50% bedrjven met het hoogste arbedsnkomen een postef arbedsnkomen behalen (14,7 euro per vleesvarken). Net enkel van jaar tot jaar maar ook n de loop van één jaar zjn er grote verschllen n kostprjs en opbrengst. Van oudsher s er een sterke varate n de bggen- en varkensprjs. Algemeen s er een toename van de varkensprjs n de eerste helft van het jaar en een dalng van de prjs n de tweede helft van het jaar. In 2011 ljkt deze cyclus verstoord. De varkensprjs pekt n september 2012 op de hoogste waarde van de afgelopen 6 jaar. Snds een aantal jaar zen we ook grote verschllen n de kostprjs als gevolg van de varate van de krachtvoederprjs. Gedurende 2011 bevonden de krachtvoederprjzen zch op een hoog nveau al daalden ze gedurende het jaar wel lchtjes. In het voorjaar van 2012 begonnen de prjzen nog verder te stjgen en berekten een absoluut hoogtepunt end In het rapport wordt een maandeljkse evolute gegeven van het famlaal arbedsnkomen voor (bjna) gesloten bedrjven. Vanaf september 2010 wordt het FAI negatef en bljft door de hoge veevoederkosten een gans jaar negatef. Van oktober 2011 tot me 2012 s het FAI postef, maar bljft zeer laag. Onder druk van de hoge krachtvoederprjzen wordt het FAI negatef tot augustus Voor een aantal maanden brengen de hoge vleesvarkensprjzen soelaas, maar tegen het ende van het jaar dukt het FAI terug onder nul. Omdat de kost voor egen arbed her nog net mee opgenomen wordt, kan er gesteld worden dat men de afgelopen 2 jaar met verles gewerkt heeft n de varkenshouderj. 21

26 FIGURENLIJST Fguur 1: Economsche resultaten: methodek... 5 Fguur Fguur 3: Aandelen van de belangrjkste kostenposten n de totale kost nclusef egen arbed voor de dre bedrjfstakken, gemddelde Fguur 3: Evolute van de krachtvoederprjzen n euro per ton voor bggen, zeugen en vleesvarkens, januar 2007-oktober Fguur 4: Evolute van de prjs voor vleesvarkens (n euro per kg levend), januar 2007-oktober Fguur 5: Evolute opbrengst, kost en famlaal arbedsnkomen totaal varkens voor (bjna) gesloten bedrjven, n euro per verkocht vleesvarken, en prognose tot oktober TABELLENLIJST Tabel 1: Technsche en economsche kengetallen n de vermeerderng, boekjaren Tabel 2: Technsche en economsche kengetallen n de vetmestng, boekjaren Tabel 3: Technsche en economsche kengetallen voor de gesloten en bjna gesloten bedrjven, boekjaar Tabel 4:Arbedsnkomen en netto bedrjfsresultaat n euro per zeug voor de perode : totaal + ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste arbedsnkomen per zeug, bedrjfstak vermeerderng Tabel 5: Arbedsnkomen en netto bedrjfsresultaat n euro per afgeleverd vleesvarken voor de perode : totaal + ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste arbedsnkomen per afgeleverd vleesvarken, bedrjfstak vetmestng Tabel 6: Arbedsnkomen en netto bedrjfsresultaat n euro per afgeleverd vleesvarken voor de perode : totaal + ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste arbedsnkomen per afgeleverd vleesvarken, bedrjfstak (bjna) gesloten bedrjven Tabel 7: Overzcht van de kosten n euro per bg en de totale kost n euro per bg en n euro per zeug voor : totaal + ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste totale kost n euro per bg excl. egen arbed, bedrjfstak vermeerderng Tabel 8:Overzcht van de kosten n euro per afgeleverd vleesvarken en de totale kost n euro per afgeleverd vleesvarken en n euro per kg vlees (levend gewcht) voor : totaal+ ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste kost per kg, bedrjfstak vetmestng Tabel 9: Overzcht van de kosten n euro per afgeleverd vleesvarken en de totale kost n euro per afgeleverd vleesvarken en n euro per kg vlees (levend gewcht) voor : totaal+ ondersched 50% bedrjven met hoogste en 50% bedrjven met laagste kost per kg, bedrjfstak totaal varkens (bjna) gesloten bedrjven LITERATUURLIJST Beledsdomen Landbouw (2011), Vlaamse Bedrjfseconomsche rchtwaarden Varkenshouderj, Departement Landbouw en Vsserj, afdelng Montorng en Stude, Brussel. 22

27 Platteau J., Van Gjseghem D., Van Bogaert T.& Maertens E. (reds.), Landbouwrapport 2012, Departement Landbouw en Vsserj, Brussel. Raes W., Bernaerst E., Demunck E, Oeyen A. & Tacquener B. (2012) Economsche resultaten van de Vlaamse land- en tunbouw-2011, Departement Landbouw en Vsserj, afdelng Montorng en Stude, Brussel. Deunck J. & Vrnts G. (2011) Technsche en economsche resultaten van de varkenshouderj op bass van het landbouwmontorngsnetwerk boekjaren , Departement Landbouw en Vsserj, afdelng Montorng en Stude, Brussel. 23

28 BIJLAGEN Bjlage I: Marktconforme prjs overgebracht bggen De bedrjven n de steekproef bestaan voor een groot deel ut gemengde bedrjven waarvan een (groot) deel van de bggen ntern overgebracht worden van de bedrjfstak vermeerderng naar de bedrjfstak vetmestng. De totale opbrengsten n de bedrjfstak vermeerderng bestaan dus voor een deel ut verkoop van bggen en voor een deel ut waarderng van overgebrachte bggen. Intern worden bggen gewaardeerd aan de hand van de prjs van Snt-Truden en met n 2009 een toeslag van 9 euro per bg, n 2010 een toeslag van 4 euro per bg en n 2011 werd er rekenng gehouden met een toeslag van 9 euro. De dalng van de toeslag van 2010 ten opzchte van 2009 s toe te schrjven aan het fet dat St-Truden zjn bassprjs n 2009 met 6 euro verhoogd heeft en deze dus net meer n de toeslag zt. De toeslagen zjn naden echter terug begnnen stjgen waardoor deze n 2011 terug verhoogd s met 9 euro. Er s n het LMN een verschl tussen de prjs van verkochte bggen en de waarde van overgebrachte bggen waarbj de laatste een stuk lager lgt. Om de reden s per jaar de omvang van het verschl bepaald, daarbj rekenng houdend met het gewcht van de bggen ( + / - 1 euro per kg meer of mnder). Aan de hand van dat verschl s een correcte op de aangerekende toeslag doorgevoerd en s het deel van de opbrengsten afkomstg van overgebrachte bggen verhoogd met 2,2 euro per bg n 2009 en 4,8 euro per bg n 2010 en 1,2 euro n De totale opbrengsten n zowel de bedrjfstak vermeerderng als de bedrjfstak vetmestng betreft de totale omzet en aanwas. Dt betekent dat n de bedrjfstak vetmestng de kost voor de aankoop of overdracht van bggen al n rekenng gebracht s. Net zoals n de bedrjfstak vermeerderng s ook n de bedrjfstak vetmestng een, zj het tegengestelde, correcte utgevoerd. Het deel van de kosten voor overdracht van bggen s verlaagd met 2,2 euro per bg n 2009, met 4,8 n 2010 en 1,2 n

29 Bjlage II: Prognose van het arbedsnkomen tot en met 2012 Per maand wordt voor de dre bedrjfstakken en voor de perode de opbrengst, de kost en het famlaal arbedsnkomen (FAI) bepaald. Daarnaast s een prognose gemaakt voor Er wordt, voor het grootste deel, utgegaan van de technsche kengetallen en de economsche resultaten en kengetallen ut het Landbouwmontorngsnetwerk. Voor de perode s gebruk gemaakt van de resultaten van de boekjaren Voor de prognose voor 2012 zjn de waarden ut het LMN van boekjaar 2011 overgenomen. Daarnaast s gebruk gemaakt van de maandeljkse krachtvoederprjzen (BEMEFA), de maandeljkse bggenprjs (Snt-Truden - Vlaamse Bggenprjs) en de maandeljkse vleesvarkensprjs (VEVA). De BEMEFA krachtvoederprjzen, de bggenprjs van Snt-Truden Vlaamse Bggenprjs en de VEVA-varkensprjs denen om de evolute per maand voor de perode en de prognose tot en met 2012 weer te geven. De maandeljkse gegevens daarover zjn net rechtstreeks ut het LMN te halen terwjl er voor 2012 nog geen nformate ut het LMN te halen valt. Wel wordt een correcte utgevoerd om de BEMEFA-krachtvoederprjzen, de bggenprjs Snt-Truden Vlaamse Bggenprjs en de VEVA varkensprjs tot op het gemddelde nveau van het LMN te brengen. Herna volgt een meer gedetalleerde weergave van de werkwjze. 1. Totaal varkens voor (bjna) gesloten bedrjven Totale kosten (TK) Enkel de voederkost vareert per maand afhankeljk van de marktprjzen voor voeder. Dt gebeurt door de hoeveelhed krachtvoeder ut het LMN (HoevVoed) te vermengvuldgen met de maandeljkse voederprjs van BEMEFA (PrjsVoedBEM) en dt te vermengvuldgen met de verhoudng prjs krachtvoeder LMN / prjs krachtvoeder BEMEFA (PrjsVoedLMN / PrjsVoedBEM). Dt laatste s nodg omdat de prjs per kg krachtvoeder van BEMEFA verschlt met de prjs per kg krachtvoeder n het LMN. De verhoudng tussen de prjs krachtvoeder LMN / prjs krachtvoeder BEMEFA wordt per jaar bepaald. De vaste kosten (VastK) en de overge varabele kosten (VarKOverg) zjn geljk aan de waarde ut het LMN voor de boekjaren 2007, 2008, 2009, 2010 en 2011 (waarde 2012 = 2011). Voor een bepaald jaar zjn de constant (.e. varëren net van maand tot maand). De formule s als volgt: TK j HoevVoed k * Pr jsvoedbem jk PrjsVoedLMN * PrjsVoedBEM k k VarKOverg VastK en met = boekjaar (2007 tot en met 2012), j = maand (januar tot en met december) en k = dersoort (bggen, zeugen en vleesvarkens) Totale opbrengsten (TO) De totale opbrengst omvat de totale omzet en aanwas van de bedrjfstak varkens. Naast de opbrengst ut verkoop omvat dt de waardeveranderng van de veestapel, de aankoop / overdracht van deren, en de overge opbrengsten. Met de waardeveranderng van de veestapel wordt geen rekenng gehouden. De opbrengst ut aankoop / overdracht van deren (OAanOver) en de overge opbrengsten (OOverge) worden constant verondersteld. Een beperkt deel van de opbrengsten ut verkoop - de opbrengsten ut verkoop van bggen en reforme zeugen (OVerkBgZeug) - wordt eveneens als constant beschouwd. De constante opbrengsten zjn geljk aan de waarde ut het LMN voor de boekjaren 2007, 2008, 2009, 2010 en 2011 (waarde 2012 = 2011). Enkel de opbrengst van de verkoop van vleesvarkens vareert per maand. Dt gebeurt door de hoeveelhed (kg) vlees verkocht (HoevVlees) te vermengvuldgen met de maandeljkse vleesvarkensprjs van VEVA (PrjsVleesVEVA) en dt te vermengvuldgen met de verhoudng prjs vleesvarkens LMN / prjs vleesvarkens 25

30 VEVA (PrjsVleesLMN / PrjsVleesVEVA). Dt laatste gebeurt omdat de VEVA varkensprjs op jaarbass net volledg met de prjs ut het LMN overeenkomt, al s het verschl uterst gerng. De berekenng s als volgt: TO j OAanOver OOverge OVerkBgZeug HoevVlees * PrjsVleesVEVA en met = boekjaar (2007 tot en met 2012), j = maand (januar tot en met december) j PrjsVleesLMN * PrjsVleesVEVA Famlaal arbedsnkomen (FAI) De totale opbrengsten (TO) per maand mn de totale kosten (TK) per maand geeft het famlaal arbedsnkomen (FAI) per maand. Delen door het aantal verkochte vleesvarkens levert de TO, de TK en het FAI per verkocht vleesvarken per maand op. Het aantal verkochte vleesvarkens s geljk aan de waarde n het LMN voor de boekjaren 2008, 2009 en 2010 (waarde 2011 = 2010). 2. Vetmestng Totale kosten (TK) Bj de vetmestng wordt de aankoop van een bg ut de omzet en aanwas gelcht en als varabele kost meegenomen. De kost vareert per maand. Dt gebeurt door de hoeveelhed (kg) verkochte en overgebrachte bggen (HoevBg) te vermengvuldgen met de maandeljkse bggenprjs van Snt-Truden - Vlaamse Bggenprjs per kg (PrjsBgST-VB) en dt te vermengvuldgen met de verhoudng bggenprjs per kg LMN / bggenprjs per kg Snt-Truden - Vlaamse Bggenprjs (PrjsBgLMN / PrjsBgST-VB). Net als bj de (bjna) gesloten bedrjven wordt ook her de kost van het voeder varabel verondersteld. Het enge verschl s dat het her enkel om de voederkost van vleesvarkens gaat. Dt gebeurt door de hoeveelhed krachtvoeder ut het LMN (HoevVoed) te vermengvuldgen met de maandeljkse voederprjs van BEMEFA (PrjsVoedBEM) en dt te vermengvuldgen met de verhoudng prjs krachtvoeder LMN / prjs krachtvoeder BEMEFA (PrjsVoedLMN / PrjsVoedBEM). De vaste kosten (VastK) en de overge varabele kosten (VarKOverg) zjn geljk aan de waarde ut het LMN voor de boekjaren 2007, 2008, 2009, 2010 en 2011 (waarde 2012 = 2011). De formule s als volgt: TK j HoevBg VarKOverg VastK * PrjsBgST- VB j PrjsBgLMN * PrjsBgST- VB HoevVoed * PrjsVoedBEM j PrjsVoedLMN * PrjsVoedBEM en met = boekjaar (2007 tot en met 2012), j = maand (januar tot en met december) Totale opbrengsten (TO) De totale opbrengst s geljk aan de omzet en aanwas. Dt betreft de opbrengst vleesvarkens (verkochte + overgebrachte), de aankoop van bggen, de aankoop / overgang overge deren, de waardeveranderng van de veestapel en de overge opbrengsten. De aankoop van bggen s ut de omzet en aanwas gelcht en opgenomen n de totale kost (ze hervoor). Met de waardeveranderng van de veestapel wordt geen rekenng gehouden. De aankoop / overgang van overge deren (OAanOverOverge) en overge opbrengsten (OOverge) wordt constant verondersteld. De constante opbrengsten zjn geljk aan de waarde ut het LMN voor de boekjaren boekjaren 2007, 2008, 2009, 2010 en 2011 (waarde 2012 = 2011). Enkel de opbrengst van de vleesvarkens vareert per maand. Dt gebeurt door de hoeveelhed (kg) vlees van verkochte en overgebracht vleesvarkens (HoevVlees) te vermengvuldgen met de maandeljkse vleesvarkensprjs van VEVA (PrjsVleesVEVA) en dt te 26