Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Voltijd, Duaal en Deeltijd Chemie en Voltijd en Duaal Chemische Technologie

Transcriptie

1 Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Voltijd, Duaal en Deeltijd Chemie en Voltijd en Duaal Chemische Technologie Hogeschool van Utrecht Institute of Life Science and Chemistry Organisatie-eenheid Chemistry

2 Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Voltijd, Duaal en Deeltijd Chemie en Voltijd en Duaal Chemische Technologie Hogeschool van Utrecht Institute of Life Science and Chemistry Organisatie-eenheid Chemistry Hobéon Certificering BV 2 maart 2005 Auditteam: drs. W.G. van Raaijen dr. H.P.J. te Riele dr. N.T.M. Klooster T.P.M.M. Timmerman J. Verhaar Ing. M. in t Veld

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Bereik van de beoordeling Beoordelingsprocedure en werkwijze Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 5 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING 6 Onderwerp 1: Doelstelling opleiding 6 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 6 Facet 1.2. Niveau bachelor 9 Facet 1.3. Oriëntatie hbo 10 Onderwerp 2: Programma 13 Facet 2.1. Eisen hbo 13 Facet 2.2. Relatie tussen doelstelling en inhoud programma 16 Facet 2.3. Samenhang programma 18 Facet 2.4. Studielast 20 Facet 2.5. Instroom 21 Facet 2.6. Duur 23 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 24 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing 26 Onderwerp 3: Inzet van personeel 29 Facet 3.1. Eisen hbo 29 Facet 3.2. Kwantiteit van het personeel 31 Facet 3.3. Kwaliteit van het personeel 32 Onderwerp 4: Voorzieningen 35 Facet 4.1. Materiële voorzieningen Facet 4.2. Studiebegeleiding Onderwerp 5: Interne kwaliteitszorg 40 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 40 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 42 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld 43 Onderwerp 6: Resultaten 45 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 45 Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema Chemie Voltijd Oordeelschema Chemie Deeltijd Oordeelschema Chemie Duaal Oordeelschema Chemische Technologie Voltijd Oordeelschema Chemische Technologie Duaal Overall oordeel / advies aan NVAO 55 BIJLAGE 1: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaring externe auditoren BIJLAGE 2: Programma visitatie 6 en 7 oktober 2004

4 1. INLEIDING 1.1. Bereik van de beoordeling De audit heeft plaatsgevonden op 6 en 7 oktober Tijdens deze audit is de afdeling ILC (Institute of Life Sciences and Chemistry) beoordeeld. Binnen deze afdeling bestaan er twee organisatie-eenheden, Life Sciences en Chemistry. Er bestaan binnen deze eenheden drie opleidingen. Onder de eenheid Life Sciences de opleiding Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek. Deze opleiding wordt ook wel Life Sciences genoemd. De beoordeling van deze opleiding is in de rapportage Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek omschreven. Binnen de eenheid Chemistry bestaan er twee opleidingen, te weten: de opleiding Chemie (CROHO nummer 34396) en de opleiding Chemische Technologie (CROHO nummer 34275). De beoordelingen van beide opleidingen is in deze rapportage verwoord. De opleiding Chemie heeft een deeltijdvariant, een duale variant en een voltijdvariant. De duale variant richt zich met name op de analytische chemie en is in planvorming uitgewerkt. Studenten volgen eerst drie semesters een voltijd curriculum en werken/ leren de overige vijf semesters bij bedrijven/ instellingen. De opleiding Chemische Technologie heeft duale-variant en een voltijdvariant. De duale variant is opgezet in samenwerking met het bedrijf Corus. Deze opleiding wordt op het terrein van Corus onderwezen Beoordelingsprocedure en werkwijze Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleiding is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van de betreffende opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Om de beoordeling voor alle partijen inzichtelijker te maken heeft Hobéon Certificering bovengenoemd Accreditatiekader nader uitgewerkt in een checklist ( Checklist Accreditatie HBO Bachelor ) waarin per facet het betreffende NVAO criterium nader is gespecificeerd in zogeheten deelvragen. Voorafgaand aan het feitelijk accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de Hogeschool van Utrecht en de betreffende opleidingen Chemie en Chemische Technologie op de hoogte gesteld dat deze checklist bij de beoordeling van de bachelor opleidingen gehanteerd zou worden. De opleidingen Chemie en Chemische Technologie hebben zich voor wat betreft hun beroepsprofiel, opleidingscompetenties en onderwijskundige doelstellingen gebaseerd op tenminste het landelijk beroepsprofiel en de daaraan gerelateerde opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleidingen en het beroepenveld (zie facet 1.1.: Domeinspecifieke eisen ). Het auditteam heeft het opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vervolgens vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en ook passend is voor de opleiding. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie 1.1 1

5 De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het betreft hier een analyse en beoordeling van de door de opleiding Chemie en de opleiding Chemische Technologie geleverde schriftelijke informatie: Integraal kwaliteitszorgsysteem HvU; Integraal kwaliteitszorgsysteem FNT; Managementdocument ILC ; Interne audit rapport; Onderwijs ILC 2004; Kwaliteitszorg ILC; Module enquête ILC 2004; Beroepenveld enquête 2004; CvT enquête 2004; HvU studenten tevredenheidonderzoek 2004; HBO monitor 2003; Keuzegids 2004; Businessplan pp 2001; Beroepsprofiel Chemie; Beroepsprofiel Chemische Technologie; Studiegids ILC ; OER van propedeuse en opleidingen; Project competenties 2004; Module enquêtes deeltijd; Werken in teams, start presentatie; Buitenlandse betrekkingen; Kwaliteit als prioriteit FNT; Aanpassing werken in teams; Commit Arbo Rapport; Cognos-Power-play analyse software; Synaxion management info software systeem; HBO rendementsgegevens; Miracle/ studiepunten rendementen HvU; ILC rendementsanalyses uit OSIRIS; Kaderbrief HvU/ FNT 2004; Afdelingsbegroting 2004; URL; HvU missie, kentallen, huisvesting etc Voorbeeld bokboek, module beschrijving; Voorbeeld blokboek, project omschrijving; Stage eisen Life Sciences; Beroepenveld cie, College van Toezicht; Voorbeeld notulen onderwijs commissie; Exit enquêtes; en Werkbelevingsonderzoek FNT Op basis van de door de opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleidingen Chemie en Chemische Technologie. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie 1.1 2

6 Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten één externe onafhankelijke deskundige op het gebied van Chemie en Chemische Technologie, één student, één lead auditor vanuit Hobéon Certificering en één secretaris eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en materiële voorzieningen betreft- door eigen waarneming. De additionele documentatie behelsde ondermeer: Toetsings- en beoordelingsbeleid FNT; Werkgroep Onderwijs; Handleiding stage en afstuderen; FNT-regeling samenstelling en werkwijzen examencommissies 2004 en 2005; Toetsboeken FNT; Meerjarenpersoneelsplan ILC; Meerjarenpersoneelsplan FNT; Concepttekst vernieuwing van de opleiding Chemische Technologie; Artikel deskundigheidsbevordering uit het personeelsblad ILC; Update integraal kwaliteitszorgsysteem; Update FNT regeling BVC en CvT; pag. 46; Internationalisering ILC; en Innovatiefondsproject CGO-ILC. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische en materiële voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs vermelde facetten beoordeeld op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop die oordelen zijn gebaseerd. 1 Visitatie heeft op 6 en 7 oktober plaatsgevonden. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie 1.1 3

7 Beslisregels Met als uitgangspunt de Beslisregels Accreditatie zoals vastgelegd in het NVAO Accreditatiekader heeft Hobéon Certificering de volgende beslisregels toegepast. A. De scores op de per onderwerp gerubriceerde facetten leiden tot een score op het betreffende onderwerp en wel volgens de regels onder C. B. Binnen de beoordeling van een facet is er ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: Uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie; (beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven dan omgekeerd); Primaire processen wegen zwaarder dan secundaire; C. Van facetten naar onderwerp. Hier geldt het volgende: een onderwerp kan volgens de NVAO Beslisregels Accreditatie slechts voldoende of onvoldoende scoren; een onderwerp krijgt de score voldoende indien alle facetten tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits er een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende ; een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien één facet onvoldoende heeft gescoord en er geen acceptabel verbeterplan voor dit facet beschikbaar is; een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien meer dan één facet onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. D. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, dan wordt dat met inachtneming van de regels onder E, als extra aantekening vermeld. E. Met betrekking tot de extra aantekening geldt het volgende: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed indien alle facetten goed hebben gescoord of indien één facet voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent als alle facetten excellent hebben gescoord of indien één facet goed en de overige facetten excellent hebben gescoord.een onderwerp krijgt geen extra aantekening indien één van de facetten onvoldoende heeft gescoord; Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie 1.1 4

8 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld. Voorzitter: Drs. W.G. van Raaijen; Leden: Dr. H.P.J. te Riele; werkvelddeskundige Dr. N.T.M. Klooster, werkvelddeskundige Dhr. T.P.M.M. Timmerman; Onderwijsdeskundige Dhr. J. Verhaar; student auditor Secretaris: Ing. M. in t Veld Senior adviseur bij Hobéon Certificering; Devision head Molecular Biology op het Nederlands Kanker Instituut; Manager Analytical Services Devision bij Intertek Caleb Brett; Adviseur Hobéon Certificering; Student Sociologie aan de Universiteit van Amsterdam; Kwaliteitscoördinator en adviseur Hobéon Certificering; Voor de curricula vitae zie Bijlage Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. (Zie voor een volledig overzicht van de deelnemers van de visitatie: bijlage 2) Programma visitatie Zie bijlage 2. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie 1.1 5

9 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstelling opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie hbo. Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen Criteria Het facet domeinspecifieke eisen van het onderwerp doelstelling opleiding is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan de criteria van dit facet zijn er gesprekken gehouden met het management van de opleiding en docenten. Er zijn in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: Management Review; Audit-rapportage opleiding Chemie, d.d. 13 oktober 2003; Audit-rapportage opleiding Chemische Technologie, d.d. 13 oktober 2003; Beroepsprofiel HBO ingenieur Chemie; en Beroepsprofiel HBO ingenieur Chemische Technologie. Voor zover niet anders of nader is omschreven geldt de onderstaande tekst voor de beide opleidingen en de beoordeelde varianten zoals genoemd in de scope. Er is een beroepenveldcommissie geformeerd die op de gebieden van beide opleidingen feedback zou moeten geven, onder andere in de vorm van een goedkeuring van de opleidingsdoelstellingen. Er is geconstateerd dat deze beroepenveldcommissie in het verleden niet goed functioneerde. Zo zijn er geen notulen getoond waarin de bevestiging gevonden had kunnen worden dat de commissie op voldoende regelmatige basis de relevante onderwerpen besproken zou hebben. Er is geconstateerd dat er voldoende helder is geformuleerd (in het document update FNT-regeling BVC en CvT ) hoe de commissie zou moeten functioneren. In de praktijk bleek dit echter onvoldoende uitwerking te krijgen. Ter verbetering hiervan heeft de afdeling aantal maatregelen verzameld in een plan. Deze maatregelen houden in dat de beroepenveldcommissie wordt gesplitst in twee commissies, voor beide opleidingen één gespecialiseerde commissie. Er wordt een nieuwe personele invulling van deze commissies samengesteld. Concreet staan er nog vier vacatures open. Voor de commissie van de Chemie-opleiding: een expert op het gebied van R&D kunststoffenindustrie en een expert op het gebied van R&D farmaceutische industrie. Voor de opleiding Chemische Technologie wordt de volgende invulling gezocht: een procestechnoloog kunststoffenindustrie en een procestechnoloog farmaceutische industrie. Met de invulling van deze vacatures vormen de commissies een relevante vertegenwoordiging van de werkterreinen waar de opleiding zich op richt. Deze vacatures moeten in mei 2005 zijn ingevuld. In mei vinden de eerste vergaderingen van deze commissies plaats. De commissies zullen twee keer per jaar bijeen komen. De tweede bijeenkomst zal in november plaatsvinden. In deze vergadering staat de goedkeuring van de opleidingsdoelstellingen op de planning. Chemie De eindkwalificaties zijn opgesteld in de vorm van competenties. Deze competenties zijn afgeleid van het beroepsprofiel voor de beroepspraktijk. Het Beroepsprofiel is opgesteld in landelijk verband in opdracht van het COLP (Clusteroverleg Laboratorium en Procestechnologie) in het kader van het project Competent Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie 1.1 6

10 HTNO. Het beroepsprofiel is opgesteld door vertegenwoordigers van de Hogeschool Arnhem & Nijmegen, van de Hanzehogeschool Groningen en van de Noordelijke hogeschool Leeuwarden. Het beroepsprofiel is gevalideerd in het Landelijk Overleg Onderwijs-Arbeid. Het beroepsprofiel fungeert als een kwalificatiestructuur; het is een stelsel van kwalificaties dat de beoordeling van de te verwerven beheersing op een bepaald gebied beschrijft. In het geval van competentiegericht onderwijs bestaat het beroepsprofiel uit: 1. De benoeming van competenties in een context; 2. De selectie van de bijbehorende rollen; en 3. De vaststelling van de criteria of indicatoren waaruit blijkt of van succesvol functioneren sprake is. Er worden drie contexten onderscheiden: het bedrijfsleven, de (semi)overheid en servicelaboratoria. Elke context wordt weer onderverdeeld in drie dezelfde beroepsdomeinen: R&D (Research and Development), CSD (Commercie, Service en Dienstverlening) en T&P (Toepassing en Productie). De Chemie richt zich voornamelijk op de volgende sectoren/contexten: Bedrijfsleven: chemische en farmaceutische industrie (o.a. DSM, GEP, SHELL, AKZO etc.), ingenieursen adviesbureaus op het gebied van kwaliteitszorg etc. Overheidsinstellingen of (semi-)overheidsinstellingen. Universiteiten en onderzoeksinstellingen als RIVM, TNO, Keuringsdiensten van Waren, Alterra, ATO-DLO etc. Servicelaboratoria: milieulaboratoria, laboratoria t.b.v. kwaliteitscontrole en productie op organisch, biochemische en analytisch gebied, etc. Binnen elk domein kan een deelverzameling van functies uitgeoefend worden. Deze deelverzamelingen bevinden zich in het werkveld van de HBO ingenieur Chemie. Chemische Technologie DE OPLEIDING HBO CHEMISCHE TECHNOLOGIE IS GERICHT OP HET OPLEIDEN VAN HBO INGENIEURS VOOR HET PROCESTECHNOLOGISCHE EN MATERIAALTECHNOLOGISCHE SEGMENT IN DE CHEMISCHE ARBEIDSMARKT. HET BEROEPSPROFIEL SCHETST EEN BEELD VAN DE BEKWAAMHEDEN DIE NODIG ZIJN VOOR HET FUNCTIONEREN IN HET WERKVELD EN IS DAN OOK RICHTINGGEVEND VOOR HET PROGRAMMA DAT AAN STUDENTEN WORDT AANGEBODEN. Het beroepsprofiel is beschreven in competenties. Het gaat bij competenties om geïntegreerd gedrag waarover een persoon beschikt (cognitieve en praktische vaardigheden en persoonlijke eigenschappen zijn geïntegreerd), beschreven vanuit de optiek van het steeds veranderende werkveld. Het beroepsprofiel fungeert als een kwalificatiestructuur; het is een stelsel van kwalificaties dat de te verwerven beheersing op een bepaald gebied beschrijft. Het document Beroepsprofiel HBO-ingenieur Chemische Technologie is opgesteld door de werkgroep beroepsprofiel CT van het Landelijk Overleg Chemische Technologie (LOCT) in het kader van het project competent HTNO, en afgestemd met de overige COLP-opleidingen. Het beroepsprofiel is besproken in een vergadering van het LOCT en gevalideerd in het overleg Onderwijs-arbeid. Binnen de opleiding zijn twee zwaartepunten te onderscheiden: de Procestechnologie en de Product- en materiaaltechnologie. Aangezien een Chemisch Technoloog voor beide zwaartepunten over dezelfde competenties dient te beschikken en in de praktijk kan overstappen van het ene zwaartepunt naar het andere zonder noemenswaardige problemen, is hier geen sprake van twee verschillende contexten. Binnen de zwaartepunten kunnen drie beroepsdomeinen worden aangegeven: Research & Development (R&D), Engineering & Fabricage (E&F) en Commercie, Service en Dienstverlening (CSD). Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie 1.1 7

11 Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling op dit facet. Zij motiveert dit met de volgende constateringen: In basis is de functie en organisatie van de BVC voldoende geformaliseerd. Er zijn adequate maatregelen opgesteld om de BVC ook in de praktijk goed te laten functioneren. De eindkwalificaties zijn afgeleid van de beroepsprofielen voor de beroepspraktijk, die in landelijk verband zijn opgesteld. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie 1.1 8

12 Facet 1.2. Niveau bachelor Criteria Het facet niveau bachelor van het onderwerp doelstelling opleiding is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan de criteria van dit facet zijn er gesprekken gehouden met het management van de opleiding en docenten. Er zijn in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: Management Review over 2004, van de afdeling; Competentieprofiel HBO ingenieur Chemie; Concept competentieprofiel HBO ingenieur CT. Voor zover niet anders of nader is omschreven geldt de onderstaande tekst voor de beide opleidingen en de beoordeelde varianten zoals genoemd in de scope. Naast het beroepsprofiel is door de opleidingen bij het opstellen van het competentieprofiel gebruik gemaakt van de kernkwalificaties waar elke afgestudeerd HBO er volgens de HBO-raad in haar eindrapport (september 2001) aan moet voldoen. Middels een referentietabel is inzichtelijk gemaakt welke competenties betrekking hebben op welke kernkwalificaties. Deze kernkwalificaties komen qua niveau overeen met het bachelorniveau zoals dat in de Dublindescriptoren is omschreven. De Dublin-descriptoren zijn internationaal geaccepteerd als maatstaf voor het niveau van een bacheloropleiding. Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling. Dit oordeel wordt door het auditteam met de volgende constateringen gemotiveerd: De kernkwalificaties komen qua niveau overeen met het bachelorniveau zoals dat in de Dublindescriptoren is omschreven. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie 1.1 9

13 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Criteria Het facet oriëntatie hbo van het onderwerp doelstellingen opleiding is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in het relevante beroepenveld waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan de criteria van dit facet zijn er gesprekken gehouden met het management van de opleiding en docenten. Er zijn in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: Management Review over 2004, van de afdeling; Competentieprofiel HBO ingenieur Chemische Technologie; en Competentieprofiel HBO ingenieur Chemie. Voor zover niet anders of nader is omschreven, geldt de onderstaande tekst voor de beide opleidingen en de beoordeelde varianten zoals genoemd in de scope. De beroepsprofielen zijn gebruikt als basis voor de opleidingsprofielen zo blijkt uit de documenten Competentieprofiel HBO ingenieur Chemische Technologie en competentieprofiel HBO ingenieur Chemie. De validatie van deze competentieprofielen zal plaatsvinden in de Beroepenveldcommissie vergaderingen van november (zie facet 1.1.) De competenties kunnen volgens de documenten Beroepsprofiel HBO-ingenieur Chemie, en Beroepsprofiel HBO ingenieur Chemische Technologie op een verschillend niveau worden beheerst, te weten: Niveau 1 Effectief gedrag vertonen als de omgeving daar aanleiding toe geeft. Trefwoorden: Uitvoeren, in opdracht van. Niveau 2 Effectief gedrag vertonen op basis van eigen initiatief. Trefwoorden: oplossen, analyseren. Niveau 3 EFFECTIEF GEDRAG VAN ANDEREN IN DE DIRECTE WERKOMGEVING VERSTERKEN, IN HET BIJZONDER DOOR VOORBEELDGEDRAG. TREFWOORDEN: INTEGREREN, ONTWIKKELEN, TRANSFER VAN KENNIS EN VAARDIGHEDEN. Niveau 4 EFFECTIEF GEDRAG VAN ANDEREN BINNEN DE ORGANISATIE INSPIREREN EN DAARMEE BINNEN DE (HET) ORGANISATIE (ONDERDEEL) HET NIVEAU VAN DE COMPETENTIES VERHOGEN. TREFWOORDEN: KENNIS GENEREREN. Bij de duale varianten is het verschil in niveaus bij de competenties toegespitst op pro-activiteit en zelfstandigheid. Bij het opstellen van de opleidingsprofielen is er rekening gehouden met het verschil van niveau tussen een pas afgestudeerde en een Chemie-ingenieur die al meerdere jaren werkervaring heeft. Concreet betekent dit dat enkel de competenties onderzoeken en experimenteren op een lager niveau gerealiseerd dienen te worden tijdens de studie als vereist is om succesvol te functioneren in de beroepspraktijk. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

14 Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling op dit facet. Zij motiveert dit met de volgende constateringen: Bij het opstellen van de opleidingsprofielen is er rekening gehouden met het verschil van niveau tussen een pas afgestudeerde en iemand die al meerdere jaren werkervaring heeft. In november zullen de eindkwalificaties zoals die door de opleidingen zijn opgesteld door de beroepenveldcommissie worden gevalideerd. De eindkwalificaties worden (zie facet 6.1.) als actueel beoordeeld door de Commissie van Toezicht. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

15 SAMENVATTEND OORDEEL VAN DIT ONDERWERP Het auditteam komt tot een voldoende als oordeel op dit onderwerp. Zij motiveert dit met de volgende constateringen: De eindkwalificaties zijn afgeleid van de beroepsprofielen voor de beroepspraktijk, die in landelijk verband zijn opgesteld. De kernkwalificaties komen qua niveau overeen met het bachelorniveau zoals dat in de Dublindescriptoren is omschreven. Bij het opstellen van de opleidingsprofielen is er rekening gehouden met het verschil van niveau tussen een pas afgestudeerde en iemand die al meerdere jaren werkervaring heeft. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

16 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen hbo Criteria Het facet eisen HBO van het onderwerp programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAOcriteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen Om tot een helder beeld te komen in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan de eisen die zijn gesteld in het door de NVAO opgestelde accreditatiekader is er gesproken met de op 1 maart 2004 aangetreden nieuwe directeur, het AMT van het Institute of Life Sciences & Chemistry en het MT van de opleidingen Life Science en de opleidingen Chemistry. In aanvulling hierop en ter verificatie hiervan zijn de volgende documenten ingezien: De Management Review d.d. 1 juni 2004; Het managementdocument Institute of Life Sciences & Chemistry ; Studiegids ILC ; Landelijke beroepsprofielen BML, en Ingenieur Chemie en Chemische Technologie; Literatuurverwijzingen in readers; FNT-regeling BVC en CvT; Stage eisen C en CT; Onderwijs ILC-2004 document 1.04; Personeelsplan september 2004; en Document Kwaliteit als Prioriteit deel 3 : kennisgebieden ten opzichte van personele formatie. Voor zover niet anders of nader is omschreven geldt de onderstaande tekst voor de beide opleidingen en de beoordeelde varianten zoals genoemd in de scope. De visie van de afdeling is omschreven in het managementdocument Institute of Life Sciences & Chemistry. De aansluiting op de beroepspraktijk komt volgens de opleidingen C en CT als volgt tot uiting: De opleidingen BML, C en CT gaan uit van de landelijk vastgestelde eindkwalificaties in Op grond van een in 2002 intern uitgevoerde analyse is het onderwijsaanbod aangepast en is er een portfolio ontstaan op basis van beroepsdomeinen en competenties waarmee het programma aantoonbare verbanden heeft met actuele ontwikkelingen in het vakgebied. Bij alle opleidingen binnen ILC wordt Research & Development als beroepsdomein aangewezen en voor Chemie kan er eveneens gekozen worden voor labmanagement en bij Chemische Technologie voor Chemical Enginering. Voor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (B&M) is het tweede beroepsdomein Medische Laboratoriumdiagnostiek. Voor de verschillende beroepsdomeinen zijn competenties en competentieniveaus aangegeven. (zie hiervoor facet 1.1) Het onderwijs is gericht op het oplossen van vraagstukken uit de beroepspraktijk. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

17 De werkvelddeskundigen geven aan dat de readers en de literatuurverwijzingen daarbij zeer up to date zijn Nieuwe ontwikkelingen worden intern besproken op het niveau van de teams. Input voor die besprekingen zijn de contacten met het stageveld en op grond van werkervaring en literatuurstudie gesignaleerde vakinhoudelijke ontwikkelingen. De BVC s spelen op dit moment hier nog geen structurele rol in. Op grond van een verbeterplan BVC zal dat ook bij de opleidingen Chemistry in de loop van dit studiejaar leiden tot een extra inputkanaal. Tenslotte komen docenten middels scholingsbijeenkomsten eveneens in aanraking met de nieuwe ontwikkelingen. Docenten kunnen scholingsverzoeken indienen en op persoonlijke titel deelnemen aan landelijke bijeenkomsten. Didactische scholing van de docenten krijgt op ILC-niveau met name aandacht middels collectieve scholingstrajecten waarbij jaarlijks een thema centraal staat. In 2003 tutortraining, in 2004 studieloopbaanbegeleiding en in 2005 wordt dat competentiegericht onderwijs. De gewenste telkens terugkerende vernieuwingsslag van het onderwijsprogramma op basis van de actualiteit heeft met ingang van september 2004 meer vorm gekregen door op een gestructureerde wijze invulling te geven aan scholingsuren. Uitgangspunten hierbij zijn de 10% uren binnen de aanstelling die gereserveerd zijn voor deskundigheidsbevordering, de bespreking van het individuele scholingsplan bij het functioneringsgesprek en de instituutsbrede jaarlijkse thema s. De stageadressen worden ook geselecteerd op basis van de nieuwe ontwikkelingen die er zich daar voordoen. Het mes snijdt aan twee kanten: de studenten worden er mee geconfronteerd en middels de contacten die lopen via de stagedocenten worden die ontwikkelingen ook als input gebruikt voor interne besprekingen die leiden tot actualisering van het onderwijsprogramma. De contacten die Life Sciences heeft met de Beroepenveldcommissie (BVC) zullen bij de doorstart van de BVC s van de opleidingen Chemie en Chemische Technologie een voorbeeld zijn. Conform de bij Life Science gehanteerde werkwijze zal twee keer per jaar de kwaliteit van het curriculum gespiegeld worden aan de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en het beroepsdomein. Wijzigingen van het curriculum zullen vervolgens worden voorgelegd aan het AMT en het AMT legt voorgenomen wijzigingen aan de BVC ter advisering voor. De rol van het College van Toezicht (ILC) die kijkt naar de kwaliteit van de afstudeerders in relatie tot voorgaande jaren en in relatie tot doorgevoerde verbetering, zal worden herzien. Uitgangspunt daarbij is het FNT-document Regeling BVC en CvT. De opleidingen sluiten aan op de landelijke ontwikkelingen met betrekking tot de eindkwalificaties en beroepsprofielen. Op grond van diverse bevindingen zowel intern en extern is de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs goed. Ook op grond van de externe audit zijn er geen problemen naar voren gekomen met betrekking tot de actualiteit en de kwaliteit van de opleiding. Na de fusie met Amsterdam en de daarop volgende bezuinigingen zijn er vanuit het team initiatieven ontplooid om het onderwijs anders in te richten en ook het toetsbeleid te herzien. De in 2002 landelijk vastgestelde eindkwalificaties zijn uitgangspunt geweest voor de onderwijsontwikkeling. De implementatie daarvan is ingehaald door de ontwikkeling van competentieprofielen. De Beroepenveldcommissie (BVC) van de opleidingen C en CT functioneert niet goed en het directe en indirecte contact met het docententeam is onvoldoende. Er is geen cultuur met verslagen en genotuleerde bevindingen van de BVC. Opmerkingen uit de BVC en signalen uit het stageveld zijn in principe wel input voor vernieuwingen. Een van de suggesties is om docenten die gedurende een langere periode geen directe band met het beroepsdomein hebben gehad in een sabattical period hun domeinspecifieke kennis te laten actualiseren. De invoering van gewenste veranderingen in het onderwijs en met name de snelheid waarmee dit kan plaatsvinden, hangt ook samen met de benodigde investeringen voor de vereiste apparatuur. Bij de implementatie van nieuwe inhoudelijke elementen in het onderwijsprogramma wordt gebruik gemaakt van gastdocenten uit het beroepenveld die een rol spelen bij de introductie van nieuwe programmaonderdelen en deskundigheidsbevordering van het personeel. Er is meer flexibiliteit gecreëerd in Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

18 uitvoering van het onderwijsprogramma door het introduceren van nieuwe werkvormen (1999) en het ontwikkelen van nieuwe afstudeervarianten (2002). In september 2004 is het nieuwe cohort in het eerste semester gestart met een competentiegericht curriculum. Studenten houden met ingang van dit studiejaar een digitaal portfolio bij. Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als oordeel op dit facet Dit oordeel wordt met de volgende constateringen gemotiveerd: Het programma heeft duidelijk aantoonbare verbanden met de beroepspraktijk. De relatie met de ontwikkelingen in de beroepspraktijk is duidelijk zichtbaar. De literatuur is up-to-date en relevant in relatie tot het programma. De mediatheek is goed opgezet en wordt druk bezocht. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

19 Facet 2.2. Relatie tussen doelstelling en inhoud programma Criteria Het facet relatie tussen doelstelling en inhoud programma van het onderwerp programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Biedt de inhoud van het programma studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken? Bevindingen In het kader van het door de NVAO opgestelde accreditatiekader zijn er gesprekken gevoerd met het managementteam en de directeur ILC. In aanvulling hierop en ter verificatie hiervan zijn de volgende documenten ingezien: De Management Review; Onderwijs, realisatie en evaluatie (review februari 2004); OER van propedeuse en opleidingen; Studiegids ILC ; Voorbeelden blokboeken met betrekking tot module- en projectomschrijving; Stage-eisen Life Science, Chemie en Chemische Technologie; en Beroepenveld Commissie, College van Toezicht. Voor zover niet anders of nader is omschreven geldt de onderstaande tekst voor de beide opleidingen en de beoordeelde varianten zoals genoemd in de scope. De doelstelling van de opleiding is om de studenten vanuit een marktgerichte benadering en op basis van het leren uit ervaringen voor te bereiden op het functioneren in de beroepspraktijk. In de missie van het ILC wordt daarbij vooral gekoerst op een toonaangevende rol in het hbo door een sterke focus te leggen op kennisoverdracht door onderwijs en niet door middel van onderzoek. De ambitie daarbij is om het onderwijs in vele varianten aan te gaan bieden. In 1996 is op basis van de toenmalige beroepsprofielen het onderwijs op basis van een projectmatige aanpak vormgegeven. Vanaf 2002 is een start gemaakt om parallel aan de nieuwe beroepsprofielen de opleiding vorm te geven in termen van competenties. De programmabeschrijving zoals aangetroffen in de documentatie is beperkt. Ook de studiegids biedt weliswaar op onderdelen zicht op de studieprogramma s, maar het studieprogramma is ook hier beperkt uitgewerkt. In de blokboeken zijn daarentegen de competenties en daaraan gekoppelde leerdoelen opgenomen. De opdrachten geven niet alleen richting voor de studenten aan de te behalen eindkwalificaties door middel van de vermelding van de leerdoelen maar ook door middel van de context waarbinnen ze zijn gepositioneerd. Daarmee vormen ze voor de studenten tevens een oriëntatie met betrekking tot het beroepsprofiel en op grond van geformuleerde kernkwalificaties die overeenkomen met het bachelorniveau geven ze ook het niveau aan. Zie hiervoor ook facet 1.2 De uitgangspunten voor het onderwijsprogramma zijn goed. Centraal in ieder semester staan een of meer projecten waarin ervaringen worden opgedaan en waarin in groepsverband aan een beroepsgerelateerde opdracht wordt gewerkt. De theoretische ondersteuning vindt plaats in de vorm van hoor- en werkcolleges of in de zogeheten IZT-vorm: een Instructie door de docent, Zelfstudie door de student en Terugkoppeling daarop. Daarnaast is er in ruime mate aandacht voor de praktische vaardigheden. Last but not least wordt er binnen SLO (studie-loopbaan-ontwikkeling) met name aandacht geschonken aan de competentieontwikkeling in relatie tot de zelfsturing door de student (leren leren, eigen verantwoordelijkheid nemen, initiatief nemen). Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

20 De vorm en inhoud van het curriculum is indirect of direct in overleg met het beroepenveld vastgesteld. Een totaalbeschrijving van het curriculum en alle onderdelen met vermelding van leerdoelen in termen van competenties, competentieniveaus en een toetsbeleid ontbreken echter nog. Conform de planning is dit in september 2005 gereed. In de relatie tussen de doelstelling en inhoud van het programma zijn er geen knelpunten. Het opleidingsprogramma is een duidelijke weergave van het beroepsprofiel. Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als oordeel op dit aspect. Dit oordeel word als volgt gemotiveerd: Het is aantoonbaar dat het programma een adequate concretisering is van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. Hetzelfde moet geconstateerd worden met betrekking tot de vertaling van de eindcompetenties in leerdoelen die eenduidig in het programma zijn omschreven. De landelijk vastgestelde eindkwalificaties vormen de basis voor de betreffende competentieprofielen die zijn afgeleid van de beroepsprofielen. De beroepsprofielen zijn opgesteld in landelijk overleg tussen de verschillende hogescholen en gevalideerd in het landelijk overleg onderwijs-beroep (zie onderwerp doelstellingen). De beschrijving van het opleidingsprogramma is opgenomen in blokboeken. Per semester zijn er twee blokken met daarbinnen een centraal thema dat richtinggevend is voor de inhoud van het blok en dat uitgaat van nader omschreven leerdoelen. De opbouw van de blokken en de gecumuleerde leerdoelen vormen met elkaar de eindkwalificaties. Per blok is ook duidelijk aan welke criteria de studenten moeten voldoen om zich te kwalificeren. Wat ontbreekt is een totaaloverzicht waarin dit is weergegeven. Op basis van de gesprekken met de directeur van het instituut, het MT en de docenten is er voldoende draagvlak om in het studiejaar de totaalbeschrijving te realiseren, het toetsbeleid te actualiseren en op basis van een competentiegerichte benadering het geheel daadwerkelijk in de praktijk van het onderwijs toe te passen. In de planvorming zoals is opgenomen in de Management Review, wordt het komende jaar de curriculumvernieuwing gerealiseerd. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

21 Facet 2.3. Samenhang programma Criteria Het facet samenhang programma van het onderwerp programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het studieprogramma inhoudelijk samenhangend? Bevindingen In verband met de beeldvorming hierover zijn er gesprekken gevoerd met de instituutsdirecteur, het MT, docenten en studenten. In dat kader zijn de volgende documenten ingezien: OER van propedeuse en opleidingen Studiegids ILC HvU studenten-tevredenheidonderzoeken Project competenties 2004 Voor zover niet anders of nader is omschreven geldt de onderstaande tekst voor de beide opleidingen en de beoordeelde varianten zoals genoemd in de scope. De opleidingsprogramma s van de beide opleidingen bevinden zich in een overgangsfase. Na enkele jaren geleden het programma afgestemd te hebben op het meer projectgericht onderwijzen wordt nu de overstap gemaakt naar competentiegericht onderwijs. In de huidige situatie is de samenhang binnen het programma reeds helder aanwezig. Door de overstap naar het competentiegerichte onderwijs zal deze samenhang versterkt worden. De samenhang in het programma wordt als volgend gerealiseerd: het curriculum wordt opgebouwd rond een aantal blokprogramma s waarbinnen een thema centraal staat. Vervolgens wordt er vanuit verschillende vakdisciplines gewerkt aan dit thema. Het zijn deze blokthema s die zorgen voor een samenhangend aanbod van theorie, vaardigheden en projectonderwijs. Het studieprogramma is zodanig van opzet dat het studenten voldoende gelegenheid biedt de doelstellingen te behalen. De coherentie wordt met name gevoed door het gebruik van thematisch onderwijs waarbinnen interdisciplinair wordt gewerkt. Dit geldt zowel voor het voltijds- als het deeltijds programma. De deeltijdstudenten zijn ook daar tevreden over de afstemming tussen het onderwijs- en het praktijkdeel. Het eerste semester geeft de student de mogelijkheid zich te oriënteren op de diverse opleidingsvarianten die in het derde blok gekozen kunnen worden. De oriëntatie krijgt vorm door bij de thematische opzet van het programma vanuit de invalshoek van de verschillende opleidingen de studenten te confronteren met de verschillende beroepsdomeinen. In de beginfase is er tevens ruimte voor vaardigheden die domeinonafhankelijk voor iedereen van belang zijn. Het gaat hierbij o.a. om veilig werken, communicatie en mediatheek gebruik. Belangrijke algemene competenties die ILC-breed in het programma zijn opgenomen zijn: onderzoeken en experimenteren beheren adviseren instrueren leidinggeven zelfsturing Uit de resultaten van enquêtes blijkt dat het bestaande programma wat betreft samenhang voldoet. Om die reden wordt de structuur en inhoud van het curriculum zoals is opgezet vanuit de visie van projectmatig werken gehandhaafd. Door de invoering van competentiegericht onderwijs in relatie tot de nieuw vastgelegde kernkwalificaties zal de samenhang verder uitgebouwd kunnen worden door nog nadrukkelijker uit te gaan van beroepssituaties en daaraan gerelateerde beroepscompetenties. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

22 Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende beoordeling op dit aspect. Dit oordeel wordt met de volgende constateringen gemotiveerd: De inhoudelijke samenhang van het programma wordt aantoonbaar gewaarborgd door het gekozen onderwijsconcept, de projectmatige en aanpak en thematische opzet van het onderwijsprogramma. De overstap naar een competentiegericht onderwijsprogramma zal de inhoudelijke samenhang verder versterken. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

23 Facet 2.4. Studielast Criteria Het facet studielast van het onderwerp programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAOcriterium: Is het programma studeerbaar doordat studievoortgang belemmerende factoren zoveel mogelijk worden weggenomen? Bevindingen Om tot een duidelijk beeld te komen met betrekking tot de studeerbaarheid van het programma is gesproken met de instituutsdirecteur, de docenten en de studenten van de opleiding. In aanvulling hierop en ter verificatie hiervan zijn de volgende documenten ingezien: De Management Review De studiegids Het OER van propedeuse en opleidingen HvU studenttevredenheidsonderzoeken Onderwijs ILC 2004 Werkboek onderwijs Voor zover niet anders of nader is omschreven geldt de onderstaande tekst voor de beide opleidingen en de beoordeelde varianten zoals genoemd in de scope. Prettig en pittig, dat is kortweg het beeld dat het auditteam heeft gekregen op basis van de gesprekken en de documentanalyse. Voor instromende MBO ers is er relatief veel studiestof. De verdeling van de studielast over het jaar is niet altijd evenwichtig (bv na een tentamenronde is het rustig) maar het neigt eerder naar iets te zwaar of pittig. De door de studenten ervaren studielast vertoont een nauwe relatie met de studeerbaarheid van de opleiding. Mogelijke knelpunten bij de studie worden tijdig besproken bij SLO-activiteiten. Uit de interne audits en evaluaties blijkt dat studenten over het algemeen tevreden zijn over de begeleiding die ze in dit kader ontvangen. Er is een systeem van mentoraat- en studieloopbaanontwikkeling. In het werkboek onderwijs wordt de studiebegeleiding verder uitgewerkt. De geboden begeleiding is duidelijk gericht op het oplossen van mogelijke studieproblemen, de studievoortgang en de studiekeuze. Uit de studiegids, het OER en uit evaluaties blijkt dat het onderwijs- en praktijkdeel in voldoende mate de studiepunten opleveren die overeenkomen met de door de student ervaren belasting. De verantwoordelijkheid voor zijn studie wordt bij de student zelf gelegd. De opleiding zorgt voor de juiste facilitering van het onderwijs waardoor dit daadwerkelijk gerealiseerd kan worden. Er is voldoende en intensieve studiebegeleiding. De rendementscijfers zijn hoog en onderscheiden zich intern en landelijk in positieve zin. Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als oordeel op dit facet Dit oordeel wordt met de volgende constateringen gemotiveerd: Bij de uitvoering van het onderwijs is er sprake van een evenwichtige spreiding van de studielast. Er is een systeem van studiebegeleiding om studievoortgang belemmerende factoren tijdig te onderkennen en op te lossen. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie

24 Facet 2.5. Instroom Criteria Het facet instroom van het onderwerp programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAOcriterium: Sluit het programma qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit een toelatingsonderzoek? Bevindingen Om een beeld te kunnen vormen op de wijze waarop de opleiding op dit facet voldoet aan de NVAO-criteria heeft er een documenten analyse plaatsgevonden en zijn er gesprekken gevoerd met studenten, docenten en het management van de opleiding. De volgende documenten zijn ingezien: Interne audits; OER; Studiegids; en Management Review. Bij de document-analyse en tijdens de audit is er gekeken naar wervings- en voorlichtingsbeleid en het instroombeleid en de uitvoering daarvan. De opleidingen van de afdeling ILC hebben opleidingstrajecten ontwikkeld die aansluiten op een instroom vanuit zowel het voortgezet onderwijs alsook vanuit het MBO. Ook voor buitenlandse en allochtone studenten zijn voorzieningen getroffen. Voor VWO ers en verwante MBO ers duurt de P-fase een half jaar en voor de laatste groep duurt de Hoofdfase eveneens een half jaar korter. Voor allochtone en buitenlandse studenten is er een viertal voorzieningen getroffen: Ondersteuning bij taal- en studievaardigheden. Tentamentijdverlenging waarbij individuele ondersteuning en training in taalvaardigheden wordt aangeboden. Het toewijzen van een studentmentor. Het geven van toegang tot een netwerk van afgestudeerde allochtone studenten. Voor zover niet anders of nader is omschreven geldt de onderstaande tekst voor de beide opleidingen en de beoordeelde varianten zoals genoemd in de scope. Uit de studenttevredenheidsenquêtes blijkt dat over het algemeen de studenten tevreden zijn over de studiebegeleiding. De deeltijdstudenten geven aan minder tevreden te zijn dan de voltijdstudenten. Studenten afkomstig uit het MBO krijgen te maken met een relatief groot verschil tussen de hoeveelheid studiestof in de vooropleiding en de opleidingen ILC. Voor die studenten is de studie relatief ook zwaarder, zeker in het begin. Het is echt hard werken maar met veel inzet wel te doen. Er is een inschrijvingsreglement en het OER ILC bevat een regeling met betrekking tot gediplomeerden vanuit het voortgezet onderwijs die deficiënties vertonen in hun opleidingspakket. Deeltijdstudenten krijgen een intake om hun kennis en vaardigheden te tonen alvorens zij de studie starten. Uit gesprekken met de docenten kwam naar voren dat die ook contacten onderhouden met middelbare scholen (b.v. met betrekking tot computer- oriëntatie) op basis waarvan het curriculum wordt bijgesteld door elementen toe te voegen, aan te passen of juist te laten vervallen. De opleiding werkt met een gedifferentieerde instroom waarbij in het OER voor de propedeuse is aangegeven welke groepen met welke vooropleiding voor welke vrijstellingen in aanmerking komen. Het verlenen van vrijstelling kan ook gebeuren op basis van een intakegesprek. De bij de verlening van vrijstelling te volgen procedure is in het OER ILC omschreven. Het ILC kent overigens geen intake-assessment met uitzondering van de duale variant van de opleiding Chemie. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie opleidingen Chemie en Chemische Technologie van de HVU, inclusief alle varianten versie