Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Geodesie / Geo-informatica, voltijd, duaal

Transcriptie

1 Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Geodesie / Geo-informatica, voltijd, duaal Hogeschool van Utrecht Faculteit Natuur en Techniek - FNT Afdeling Bouwnijverheid

2 Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Geodesie / Geo-informatica, voltijd, duaal Hogeschool van Utrecht Faculteit Natuur en Techniek FNT Afdeling Bouwnijverheid Hobéon Certificering BV Januari 2005 Auditteam: W.L.M. Blomen Drs. W.G. van Raaijen Drs. H.C.N. van der Putten Ir. L.M. Murre Drs. R.F. Stapert J.W. Verhaar

3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Bereik van de beoordeling Beoordelingsprocedure en werkwijze Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie (gesprekspartners uit de beide opleidingsvarianten) Programma visitatie 5 2. Bevindingen en beoordeling 6 Onderwerp 1: Doelstelling opleiding 6 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 6 Facet 1.2. Niveau bachelor 8 Facet 1.3. Oriëntatie hbo 10 Onderwerp 2: Programma 11 Facet 2.1. Eisen hbo 11 Facet 2.2. Relatie tussen doelstelling en inhoud programma 13 Facet 2.3. Samenhang programma 15 Facet 2.4. Studielast 17 Facet 2.5. Instroom 19 Facet 2.6. Duur 21 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 22 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing 24 Onderwerp 3: Inzet van personeel 26 Facet 3.1. Eisen hbo 26 Facet 3.2. Kwantiteit van het personeel 28 Facet 3.3. Kwaliteit van het personeel 29 Onderwerp 4: Voorzieningen 31 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 31 Facet 4.2. Studiebegeleiding 32 Onderwerp 5: Interne kwaliteitszorg Facet 5.1. Evaluatie resultaten Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 36 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld 37 Onderwerp 6: Resultaten Facet 6.1. Gerealiseerd niveau Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema Geodesie / Geo-informatica Integraal oordeel/advies aan NVAO 42 BIJLAGE 1: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaring externe auditoren 43 BIJLAGE II: Programma Visitatie 30 september

4 1. INLEIDING 1.1. Bereik van de beoordeling De Hogeschool van Utrecht, in casu de Afdeling Bouwnijverheid van de Faculteit Natuur en Techniek (FNT), verzorgt de hbo bachelor opleidingen Bouwkunde, Civiele Techniek, Bouwtechnische Bedrijfskunde, Geodesie/Geo-informatica (in dit rapport kortweg "Geodesie" of Geo genoemd), Ruimtelijke Ordening & Planologie (ROP) en Milieukunde Het onderhavige rapport heeft betrekking op de opleiding Geodesie (Croho-nummer 34272). De opleiding Geodesie wordt uitgevoerd als voltijdse en als duale opleiding Hobéon Certificering heeft als Visiterende en Beoordelende Instantie (VBI) de beide opleidingsvarianten Geodesie in één gezamenlijk traject beoordeeld. 1 Deze beoordeling is gericht op een accreditatiebeslissing met betrekking tot de hbo bachelor opleiding Geodesie (voltijd en duaal) De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door het Zelfevaluatierapport van de Afdeling Bouwnijverheid en het Zelfevaluatierapport van de opleiding Geodesie Hobéon Certificering heeft zijn oordeel over de beide opleidingsvarianten in één rapport samengevat en, daar waar nodig, het onderscheid tussen de voltijd en duale variant zichtbaar gemaakt Beoordelingsprocedure en werkwijze Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleidingsvarianten van de opleiding Geodesie is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van de betreffende opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Om de beoordeling voor alle partijen inzichtelijk te maken heeft Hobéon Certificering bovengenoemd Accreditatiekader nader uitgewerkt in een checklist ( Checklist Accreditatie HBO Bachelor ) waarin per facet het betreffende NVAO criterium nader is gespecificeerd in zogeheten deelvragen. Voorafgaand aan het feitelijk accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de Hogeschool van Utrecht, de Faculteit FNT en de Afdeling Bouwnijverheid ervan op de hoogte gesteld dat deze checklist bij de beoordeling van de hbo bachelor opleiding Geodesie gehanteerd zou worden Met betrekking tot het opleidingsspecifieke referentiekader geldt het volgende: (i) De Hogeschool van Utrecht heeft een set van ijkpunten (EVINAC) ontwikkeld, die (o.a.) dienen als een instellingsspecifieke vertaling van het accreditatiekader van de NVAO en die op een aantal 1 Binnen dit traject heeft Hobéon Certificering ook de (voltijd) hbo bachelor opleiding ROP beoordeeld. De neerslag van deze beoordeling is vastgelegd in een afzonderlijk rapport: Rapport ten behoeve van hbo bachelor opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie ROP, voltijd. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie 1.0 1

5 aspecten een eigen (streef-)norm bevatten. De opleiding Geodesie heeft in haar zelfevaluatie aangegeven hoe zij zich verhoudt tot deze normstelling. (ii) De opleiding Geodesie heeft zich voor wat betreft beroepsprofiel, doelstelling en opleidingscompetenties tenminste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen verwante opleidingen en het Geo-beroepenveld (zie facet 1.1.: Domeinspecifieke eisen ). Het auditteam heeft het instellingsspecifieke (EVINAC) en het opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat deze in voldoende mate gespecificeerd zijn en passend zijn voor de opleiding Geodesie. Het auditteam heeft deze kaders in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van de door de Afdeling Bouwnijverheid en de opleiding Geodesie aangeleverde schriftelijke informatie: (i) Management Review / Zelfevaluatie met betrekking tot de afdeling Bouwnijverheid en met betrekking tot de opleiding Geodesie, (ii) de in het kader van de interne sturingscyclus opgeleverde managementrapportages en (iii) de onderliggende documentatie die betrekking had op bijvoorbeeld: strategische keuzen en de positie in de markt, interne organisatie, de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende verbetermaatregelen, ontwikkelingen in het beroepenveld, beroeps- en opleidingsprofielen, (validatie) eindkwalificaties, curriculum en de interne en externe evaluatie daarvan, werkvormen, toetsing en beoordeling, kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, internationalisering, instroombeleid, studiebegeleiding, rendement. Op basis van deze door de Afdeling Bouwnijverheid en de opleiding Geodesie aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding Geodesie. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de Afdeling Bouwnijverheid op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een ééndaagse visitatie 2, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten één externe onafhankelijke deskundige op het gebied van Geodesie, één externe onafhankelijke deskundige op het gebied van Ruimtelijke Ordening en Planologie 3, één student, één lead auditor, één auditor (onderwijsdeskundige), beiden vanuit Hobéon Certificering, en één secretaris, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. 2 Visitatie heeft plaatsgevonden op 30 september Zie de mededeling onder voetnoot 1. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie 1.0 2

6 Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, hetzelfde onderwerp meerdere malen en met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele (tijdens de visitatie verstrekte) documentatie en -daar waar het de huisvesting en materiële voorzieningen betreft- door eigen waarneming. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie 1.0 3

7 Hieronder volgen enkele voorbeelden van de door het auditteam geraadpleegde additionele documentatie: - overzicht van de samenstelling van de gremia uit het werkveld waarmee de opleiding overleg voert; - verslagen van die bijeenkomsten met het werkveld; - overzicht CV s van (gast)docenten; - netwerkoverzicht docenten; - verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; - verslagen van docentevaluaties; - verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; - detailbeschrijving van modules, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; - portfolio s van studenten en de (schriftelijke weergave van de) beoordeling daarvan door docenten; - stageverslagen en beoordelingen; - de zogeheten beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; - de eindproducten van studenten; Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het Geo-opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische en materiële voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs vermelde facetten beoordeeld op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de Afdeling Bouwnijverheid en de opleiding Geodesie werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop die oordelen zijn gebaseerd Beslisregels Met als uitgangspunt de Beslisregels Accreditatie zoals vastgelegd in het NVAO Accreditatiekader heeft Hobéon Certificering de volgende beslisregels toegepast. A. De scores op de per onderwerp gerubriceerde facetten leiden tot een score op het betreffende onderwerp en wel volgens de regels onder C. B. Binnen de beoordeling van een facet is er ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: Uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie; (beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven dan omgekeerd); Primaire processen wegen zwaarder dan secundaire; C. Van facetten naar onderwerp. Hier geldt het volgende: een onderwerp kan volgens de NVAO Beslisregels Accreditatie slechts voldoende of onvoldoende scoren; een onderwerp krijgt de score voldoende indien alle facetten tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits er een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende ; Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie 1.0 4

8 een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien één facet onvoldoende heeft gescoord en er geen acceptabel verbeterplan voor dit facet beschikbaar is; een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien meer dan één facet onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. D. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, dan wordt dat met inachtneming van de regels onder E, als extra aantekening vermeld. E. Met betrekking tot de extra aantekening geldt het volgende: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed indien alle facetten goed hebben gescoord of indien één facet voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent als alle facetten excellent hebben gescoord of indien één facet goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening indien één van de facetten onvoldoende heeft gescoord Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld. Voorzitter: - W.L.M. Blomen, directeur Hobéon Certificering; Leden: - Drs. W.G. van Raaijen, senior adviseur Hobéon Certificering; - Drs. H.C.N. van der Putten, Projectmanager HasKoning Nederland bv; - Ir. L.M. Murre, directeur-secretaris LSV GBKN; - J.W. Verhaar, afgestudeerd aan de Haagse Hogeschool, Bestuurskunde/Overheidsmanagement, thans student aan de universiteit van Amsterdam, Sociologie; Secretaris: - Drs. R. F.H.M. Stapert, senior adviseur Hobéon Certificering. Voor curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie (gesprekspartners uit de beide opleidingsvarianten) Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. (Zie voor een volledig overzicht van de deelnemers van de visitatie: bijlage II) Programma visitatie Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie 1.0 5

9 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstelling opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie hbo. Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen van het onderwerp Doelstelling Opleiding is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen De Hogeschool van Utrecht is de enige hogeschool in Nederland met een hbo bachelor opleiding Geodesie. Met andere woorden: de opleiding Geodesie kent geen collega-opleidingen waarmee zij gezamenlijk eindkwalificaties zou kunnen opstellen De beroepsspecifieke kernkwalificaties waar de Geodesie opleiding (voltijd en duaal) voor opleidt, zijn (in 1994) vastgesteld in samenspraak met min of meer verwante opleidingen zoals ROP, Bouwkunde en Civiele Techniek. Deze beroepsspecifieke eindkwalificaties waren gebaseerd op twee onderzoeksrapporten ( Het Geodetisch Onderzoek in Nederland, uitgebracht door de Nederlands Commissie voor Geodesie en De positie bepaald, een advies uitgebracht door Bakkenist Management Consult in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Bedrijven in de Geodesie- VNBG.) Deze beroepsspecifieke kwalificaties zijn gevalideerd door het beroepenveld, in casu de VNBG en de Beroepenveldcommissie van de opleiding Geodesie In 1997 heeft de opleiding deze kernkwalificaties nader gepreciseerd voor zowel het profiel van de Geodesie Ingenieur (de Ingenieur G) als het profiel van de Geo-informatica Ingenieur (de ingenieur Gi). Deze kwalificaties, gevalideerd door de Beroepenveldcommissie, zijn geordend naar de volgende toepassingsgebieden: (i) geodetische werkzaamheden ten behoeve van de bouw en het beheer van civiel- en cultuurtechnische werken, (ii) vastgoed- en geografische informatievoorziening en kaartvervaardiging, (iii) land- en stadsinrichting, (iv) plaatsbepaling tbv hydrografie en off-shore werkzaamheden,(v) navigatie en (vi) vormbepaling van de aarde. Deze toepassingsgebieden zijn elk nader uitgewerkt in termen van kennis, inzicht en vaardigheden waarover zowel de ingenieur G en als de ingenieur Gi dient te beschikken en specifieke G- dan wel Gi-kennis, inzicht en vaardigheden. Uit deze beschrijving blijkt dat de ingenieur G en de ingenieur Gi over een gedegen vakkennis en leidinggevende capaciteiten moeten beschikken. Naar het oordeel van het auditteam heeft de opleiding Geodesie op deze wijze een helder en werkvelddekkend referentiekader voor haar programma (voltijd en duaal) ontworpen Analyse van het huidige curriculum en van de modulebeschrijvingen daarbinnen laat zien dat alle onderdelen van dit referentiekader expliciet de grondslag vormen voor het Geoopleidingsprogramma. (Zie ook onder facet 2.) Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie 1.0 6

10 Binnen de Afdeling Bouwnijverheid zijn in 2003, aangestuurd door het project Competent HTNO en na raadpleging van ruim honderd alumni (allen minder dan 10 jaar geleden afgestudeerd), nieuwe beroepsprofielen voor de ingenieur G en Gi opgesteld in termen van beroepsgerichte competenties. Voor de validering door het werkveld zijn de betreffende alumni wederom ingeschakeld en op basis daarvan is een nieuwe set beroepsspecifieke competenties vastgesteld in relatie tot (i) meet- en gis-projecten 4, (ii) advisering en acquisitie en (iii) computerapplicaties. Deze zogeheten B- competenties zijn voorts aangevuld met A-competenties (algemene HBO ingenieurscompetenties), S- competenties (sociaal-communicatief) en Z-competenties (zelfsturing). Hiermee is het uit 1997 stammende referentiekader op adequate wijze geactualiseerd en competentiegericht gemaakt Overigens participeert de opleiding (samen met de TU Delft) actief in het EU project Enhancing Competence of Surveyors in Europe dat wordt uitgevoerd door een Task Force opgericht door de International Federation of Surveyors- FIG. De opleiding zal in haar vernieuwing van het curriculum uitdrukkelijk aansluiten bij de in dit kader gesignaleerde ontwikkeling waarin binnen het GIS-domein steeds meer nadruk komt op het managen van geografische en ruimtelijke informatiesystemen Samenvattend is het auditteam van oordeel dat de eindkwalificaties van de opleiding Geodesie / Geo-informatica in goede mate aansluiten op de eisen van het werkveld (Nederlandse Commissie voor Geodesie, VNBG en BvC). De (in 2003) in gang gezette actualisering van deze eindkwalificaties wordt gedegen aangepakt en mede in internationaal perspectief geplaatst. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding Geodesie/Geo-informatica (voltijd en duaal) als goed en wel op grond van de volgende observaties: - de eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die op landelijk niveau door vakgenoten binnen het Geo-domein worden gesteld aan de betreffende opleiding; - de eindkwalificaties sluiten direct aan bij de eisen die op landelijk niveau door de Geoberoepsprakijk aan de betreffende opleiding worden gesteld; - de hierboven bedoelde op landelijk niveau overeengekomen en door het werkveld gevalideerde beroepscompetenties zijn, naar het oordeel van het auditteam, een goede afspiegeling van (i) de ontwikkelingen binnen het Geo-domein en (ii) het hoge functieniveau waarop de ingenieur G en de ingenieur Gi geacht worden te opereren; - de actieve participatie van de opleiding in het EU-project Enhancing Competence of Surveyors in Europe laat zien dat de opleiding zich ook uitdrukkelijk richt op internationale ontwikkelingen. 4 GIS: geografisch informatiesysteem Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie 1.0 7

11 Facet 1.2. Niveau bachelor Criterium Het facet Niveau Bachelor van het onderwerp Doelstelling Opleiding is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding Geodesie (voltijd en duaal) geanalyseerd om te bepalen of deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor zoals weergegeven in de zogeheten Dublin Descriptoren. In de Dublin Descriptoren worden de volgende dimensies onderscheiden, bij elk waarvan hieronder een beschrijving wordt gegeven in relatie tot de Geoeindkwalificaties. Voor zover het sectoroverstijgende kwalificaties betreft zijn de Geo-eindkwalificaties aantoonbaar gebaseerd op de 10 generieke kwalificaties zoals door de commissie Franssen vastgelegd in haar rapport Prikkelen, presteren en profileren. (Deze worden binnen de HTNO-sector aangeduid met de termen Algemene HBO ingenieur competenties, sociaal communicatieve competenties en zelfsturing competenties.) Kennis en inzicht De eindkwalificaties waarop de opleiding Geodesie (voltijd en duaal) zich richt, zijn zodanig dat zij niet verworven kunnen worden zonder gedegen kennis en inzicht in bijvoorbeeld en dit geldt voor zowel de richting G als Gi: (i) geodetische inwinningstechnieken, (ii) GIS-technieken, (iii) vastgoedinformatiesystemen, (iv) ontwikkelingen binnen aanpalende disciplines als bouwkunde, civiele techniek, planologie, landinrichting, en grondbeleid. Voor de ingenieur G o.a. ook: (i) meetkundige geodesie en waarnemingsrekening, (ii) geometrische modelbouw. Voor de ingenieur Gi o.a. ook: (i) grafische aspecten van GIS, (ii) ontwerpen en implementeren van complexe gegevensbanken en gebruikersprogramma's voor ruimtelijk gebonden informatie. Toepassen Kennis en inzicht De beroepsspecifieke (deel)competenties zijn alle gericht op het uitvoeren van de kerntaken van de ingenieur G en de ingenieur Gi. Iets wat zichtbaar gemaakt wordt in de beroepsproducten (bijv.: geodetische netwerken, geometrische modellen, toepassingsprogramma s voor kaartgeneratie) waarnaar de beroepsspecifieke (deel)competenties verwijzen. De vermelde producten impliceren een professionele toepassing door de student van zijn verworven kennis en inzicht. Omdat het Geo-programma is opgebouwd rond aan de praktijk ontleende cases (casuïstiek), is het verwerven van kennis en inzicht vanaf het eerste tot en met het laatste jaar gericht op het ontwikkelen van beroepsproducten. Oordeelsvorming Zowel de (algemene) hbo competenties (cie. Franssen) als de beroepsspecifieke (deel)competenties behelzen het hele spectrum van (1) projectvoorbereiding, -planning en -uitvoering, (2) inwinning, verwerking, beheer, analyse en presentatie van geo-informatie, (3) advisering en acquisitie, (4) ontwerp en bouw van computerapplicaties. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie 1.0 8

12 De daarmee verband houdende vaardigheden zijn expliciet gericht op het maken van keuzen. Dit vooronderstelt dat de student in staat is problemen te analyseren en mogelijke oplossingsstrategieën tegen elkaar af te wegen en daarna te evalueren. Dit wordt in elk van de competenties zichtbaar gemaakt. Voorts wordt in het Geo-programma expliciet aandacht besteed aan het ontwikkelen van het vermogen van de student tot reflectie op het beroep. Communicatie Bij de competenties waar de opleiding zich op richt, is communiceren als afzonderlijke competentie van de ingenieur G en de ingenieur Gi opgenomen. Blijkens de modulebeschrijvingen waarin telkens de leerdoelen zijn aangegeven, komt het element communicatie prominent aan de orde. (Bijvoorbeeld in het 2 e semester van de propedeuse en het 1 e semester van het 2 e jaar.) Vooral als onderdeel van het professioneel handelen van de ingenieur G en de ingenieur Gi, die in (interdisciplinaire) teams opereren en voor wie het adviseren aan en het onderhandelen met opdrachtgevers wezenlijke onderdelen zijn van hun beroep. Leervaardigheden Voor de opleiding geldt dat de te verwerven competenties een aantal metavaardigheden van de studenten veronderstellen die expliciet op het eigen leren zijn gericht opdat de student in staat is (i) zich tijdens de beroepsuitoefening verder te professionaliseren en (ii) vervolgstudies op een hoger niveau te doorlopen. Deze metavaardigheden staan in de competenties vermeld in termen van zelfverantwoordelijk leren. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de de opleiding Geodesie/Geo-informatica (voltijd en duaal) als voldoende en wel op grond van de observatie dat de eindkwalificaties alle elementen bevatten waar de Dublin Descriptoren betrekking op hebben en met een diepgang die overeenkomt met het niveau waar de Dublin Descriptoren naar verwijzen. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie 1.0 9

13 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Criteria Het facet oriëntatie hbo van het onderwerp doelstellingen opleiding is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in het relevante beroepenveld waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie hbo kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds Het beroepsprofiel en de daarmee samenhangende beroepscompetenties van de opleiding Geodesie (voltijd en duaal) beschrijven een hoog niveau van beroepsuitoefening (zie onder facet 1.1.) en sluiten aantoonbaar aan (zie onder facet 1.2.) bij de beschrijving van het bachelor niveau in de Dublin Descriptoren. Daarmee is aangegeven dat de opleiding gerekend kan worden tot het hoger onderwijs De competenties van de opleiding Geodesie (voltijd en duaal) zijn geformuleerd in termen van beroepscompetenties die aantoonbaar (zie 1.1) in samenspraak met het beroepenveld zijn opgesteld en door dat beroepenveld zijn gevalideerd. Daarmee is op het niveau van opleidingsdoelstellingen de oriëntatie op het voor de ingenieur G en de ingenieur Gi relevante werkveld geborgd. Voor het overige wordt de oriëntatie hbo in het programma van beide varianten zichtbaar. Zie daarvoor de bevindingen onder facet 2.1. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding Geodesie/Geo-informatica (voltijd en duaal) als voldoende en wel op grond van de observatie dat de eindkwalificaties mede ontleend zijn aan de door het relevante beroepenveld opgestelde Geo-beroepsprofiel. (Zie onder facet 1.1.) In de van dit beroepsprofiel afgeleide opleidingsspecifieke deelkwalificaties en competenties wordt ook het niveau van de beginnende beroepsbeoefenaar (ingenieur G en ingenieur Gi) geformuleerd. SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLING OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp Doelstelling Opleiding voor de opleiding Geodesie/Geoinformatica (voltijd en duaal) als voldoende. De opleiding heeft goed zicht op de ontwikkelingen in het Geo-domein en zij heeft haar inzicht qua thematiek en diepgang adequaat vertaald naar opleidingsdoelstellingen waarbij zij het werkveld uitdrukkelijk heeft betrokken. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

14 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen hbo Criteria Het facet Eisen HBO van het onderwerp Programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen De programmabeschrijving van de opleiding laat zien dat de opleidingsstructuur veel openingen biedt naar de Geo-beroepspraktijk. In het derde jaar volgen de studenten twee stages van elk een half jaar. Voor de geodesiestudent: één stage in een vastgoed- of GIS-omgeving en één stage in een productietechnische omgeving. Voor de geo-informaticastudent: één stage in een geo-informatie-omgeving en één stage in een desktop- of cartografieomgeving. Het laatste semester van het 4 e jaar is geheel gewijd aan het afstuderen, dat de studenten uitvoeren in een externe organisatie die als opdrachtgever fungeert. Daarmee is aangegeven dat een substantieel deel van de opleiding op een externe locatie plaatsvindt. Bovendien vinden er in de eerste fase van de opleiding in het kader van het cursusonderdeel Beroepsoriëntatie, excursies plaats en worden regelmatig gastlessen (o.a. door alumni) verzorgd. Op deze wijze wordt reeds bij aanvang van de studie het werkveld binnengebracht Voor de duale variant geldt dat de studenten gedurende de hele opleiding in de beroepspraktijk werkzaam zijn. De interactie met de opleiding (die qua programma-inhoud overeenkomt met de voltijdopleiding) vindt plaats via de docentbegeleider die samen met de bedrijfsbegeleider en de student de inhoud van de praktijkopdrachten vaststelt zodanig dat de werkzaamheden van de student afgestemd zijn op de eindcompetenties van de opleiding. Een en ander is vastgelegd in het Begeleidingsprotocol Geodesie Samenvattend concludeert het auditteam dat de opleiding op deze wijze voldoende mogelijkheden creëert voor de student om zichzelf te scholen (en geschoold te worden) in interactie met de beroepspraktijk De interactie tussen de opleiding en de beroepspraktijk vindt ook plaats via bijeenkomsten (tenminste tweemaal per jaar) met de Beroepenveldcommissie en het College van Toezicht (CvT). In beide gremia is het Geo-werkveld, naar het oordeel van het auditteam, adequaat vertegenwoordigd. Tevens participeert de opleiding in het recent gestarte Platform Werkgevers-Onderwijs, waarin de Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

15 universiteiten, de mbo-opleidingen en de werkgevers in de geodesie en de geo-informatica zijn vertegenwoordigd. Uit de verslaglegging blijkt dat het in het CvT en de Beroepenveldcommissie vertegenwoordigde beroepenveld een belangrijke rol speelt in de opleiding via het inbrengen van actuele voor het werkveld relevante ontwikkelingen. Voorts blijkt uit deze verslaglegging, maar ook uit de gesprekken tijdens de visitatie dat opleiding, de Beroepenveldcommissie en het College van Toezicht gezamenlijk optrekken daar waar het gaat om het verder ontwikkelen van het Geo-onderwijs De opleiding onderhoudt voorts structurele contacten met de Vereniging Geo-Informatie Nederland GIN, Nederlandse Commissie voor Geodesie- NCG, en de Vereniging van Bedrijven in de Geodesie en de Geo-informatie- VNBG. Deze samenwerking is onder meer gericht op het versterken van het aspect toegepast onderzoek binnen de opleiding Het auditteam heeft ook inzage gehad in de door de opleiding gehanteerde vakliteratuur. Naar het oordeel van het auditteam is de gebruikte literatuur relevant, actueel en en zeer wel passend binnen het hbo niveau Met betrekking tot internationalisering voert de opleiding een actief beleid via participatie in het FIG project (zie onder facet 1.1) en via samenwerking met twee Hogescholen in Vlaanderen, met een waarvan (Hogeschool te Antwerpen) de opleiding een uitwisselingsprogramma uitvoert. Voorts zal de samenwerking met de universiteit van Gent worden versterkt. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert voor de opleiding Geodesie/Geo-informatica (voltijd en duaal) dit facet als goed op grond van de volgende observaties: - het programma van de opleiding biedt via de projecten, de practica en via de stages en de afstudeerfase aan de student zeer ruime mogelijkheden om zijn kennis te ontwikkelen in interactie met het beroepenveld; - het opleidingsprogramma is aantoonbaar ontworpen in samenspraak met het beroepenveld; - de gebruikte vakliteratuur en het studiemateriaal zijn exemplarisch voor de state of the art in het Geo-domein. - voor de duale variant van de opleiding geldt dat de interactie met het werkveld goed is gestructureerd via het Begeleidingsprotocol Geodesie. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

16 Facet 2.2. Relatie tussen doelstelling en inhoud programma Criteria Het facet Relatie tussen Doelstelling en Inhoud Programma van het onderwerp Programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen De vertaling van de kernkwalificaties naar het studieprogramma (voltijd en duaal) wordt zichtbaar in de leerdoelen van elk semester en vervolgens in de leerdoelen van de projecten en van de daaraan gerelateerde blokken waarbinnen de ondersteunende vakken en practica zijn gepositioneerd. Overigens zijn op het niveau van de vakken en practica de leerdoelen globaal geformuleerd en wordt de detaillering ervan aan de betreffende docent(en) overgelaten. Vervolgens zijn deze leerdoelen opgenomen in de zogeheten blokboeken. Het auditteam heeft op basis van het programma en op basis van een analyse van verschillende blokboeken goed zicht gekregen op de aard van de doelstellingen en op de mate van concreetheid. Het auditteam concludeert dat op de verschillende niveaus van het programma (semester, project, blok, vak en/of practicum) een duidelijke relatie bestaat tussen deze doelstellingen (leerdoelen) en de Geo-eindkwalificaties. Onderdeel van de project- en blokleerdoelen is het maken van een beroepsproduct, individueel of in groepsverband. Voorbeelden daarvan werden het auditteam getoond. Op basis daarvan is het auditteam van mening dat de eisen waaraan deze beroepsproducten (moeten) voldoen, expliciet anticiperen op die welke in het beroepenveld worden gesteld. Daarmee wordt in het programma een direct en zichtbaar verband gelegd tussen de inhoud, het niveau en de oriëntatie van de respectieve programma s enerzijds en de G & Gi-eindkwalificaties anderzijds Door de koppeling van de resultaten (output) van de projecten aan de leerdoelen is de mate waarin de student de leerdoelen heeft gerealiseerd goed toetsbaar De vormgeving van de projecten (en de blokken) gaat uit van een leeromgeving waarin het leerproces van de student centraal staat en waarbij de kennis, verworven via ondersteunende modules, door de student in stelling moet worden gebracht wil hij de projectopdrachten met succes kunnen uitvoeren Bieden inhoud en vormgeving van de afzonderlijke projecten de studenten de gelegenheid om de vereiste deelcompetenties te verwerven, de wijze waarop vervolgens de projecten in een in complexiteit opklimmende reeks in het totale programma zijn gepositioneerd, maakt het de student mogelijk alle eindkwalificaties op het vereiste niveau te verwerven De duale opleiding: Analyse van het duale Geo-programma laat zien dat het hierboven gestelde met betrekking tot het voltijd programma ook van toepassing is op het duale programma. Het belangrijkste verschil tussen de voltijd opleiding enerzijds en de duale opleiding anderzijds ligt in het feit dat de voltijd opleiding in het binnenschools curriculum praktijk/projectmodulen kent terwijl de Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

17 duale opleiding deze onderwijssetting binnen de werkplek van de student heeft ondergebracht. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert voor de opleiding Geodesie/Geo-informatica (voltijd en duaal) dit facet als goed op grond van de volgende observaties: - de opleiding heeft op semester-, blok-, project- en vak/practicumniveau door het hele programma heen leerdoelen vastgesteld die aantoonbaar zijn af te leiden van de Geo-eindkwalificaties ; - de semesterprojecten en de daarbinnen gepositioneerde blokken van het Geo-programma zijn telkens opgebouwd rond een praktijkopdracht gericht op een leerdoel dat per blok is gedefinieerd in termen die rechtstreeks zijn ontleend aan de Geo-eindkwalificaties; - de leerdoelen en de praktijkopdrachten nemen in complexiteit toe om tenslotte in de afstudeerfase een niveau te bereiken dat naar het oordeel van het auditteam ontegenzeggelijk hbo-niveau is. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

18 Facet 2.3. Samenhang programma Criterium Het facet Samenhang Programma van het onderwerp Programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het studieprogramma inhoudelijk samenhangend? Bevindingen De voor de opleiding Geodesie geldende generieke hbo competenties en specifieke beroepscompetenties zijn aantoonbaar door het werkveld gevalideerd. De eisen die aan een geodeet en geo-informaticus worden gesteld, zijn beschreven in onderlinge samenhang. Het auditteam is daar positief over Zoals reeds onder facet 1.1. en 2.2. is beschreven heeft de opleiding de Geo-eindkwalificaties per opleidingsjaar concreet uitgewerkt naar leerdoelen per semester en per blok, die in complexiteit toenemen om in de afstudeerfase het hbo-eindniveau te bereiken. Daardoor is er een duidelijke samenhang in de leerdoelen en is de verticale samenhang in het programma tussen de onderscheiden projecten (en flankerende cursussen) geborgd Omdat elk (binnenschools) semester is gecentreerd rond één bepaald thema (bijvoorbeeld: Gebouwde Omgeving, Planologie & Ruimtelijke Ordening, Geodesie buiten de grenzen, Hogere en toegepaste geodesie, Interactie en Communicatie) dat telkens in een tweetal projecten wordt uitgewerkt, wordt per semester de horizontale samenhang gerealiseerd op projectniveau, en daarbinnen op blokniveau en vervolgens tussen de ondersteunende vakken en practica Niet alleen in de programmabeschrijving maar ook in de detailinformatie op blok-, project- en moduleniveau waarover het auditteam tijdens de visitatie kon beschikken, wordt de samenhang zichtbaar gemaakt. En wel als volgt: - de projecten (en de flankerende cursussen) waaruit het programma is opgebouwd, zijn qua onderwerp en inhoud telkens en expliciet ontleend aan het overkoepelende semesterthema; - kernelement in de vormgeving van elk blok (en daarbinnen: de projecten) is een sterke interactie tussen theorie en praktijk; - de projecten (en de flankerende cursussen) zijn aantoonbaar gericht op het maken van beroepsproducten, hetgeen impliceert dat studenten leren kennis en vaardigheden uit verschillende deelgebieden te integreren; - de projecten (en de flankerende cursussen) zijn zodanig ontworpen en in de programma s gepositioneerd dat zij ten opzichte van elkaar een anticiperende dan wel verdiepende functie hebben in het leerproces van de student; de leerdoelen en daaraan gerelateerde opdrachten nemen in complexiteit toe, waardoor de verticale samenhang wordt gewaarborgd; - de studieloopbaanbegeleiding richt zich op de samenhang in de individuele leerroute van de student en op zelfreflectie en zelfsturing door studenten; - alle projecten (en de flankerende cursussen) tezamen bestrijken alle eindkwalificaties Voor de duale variant geldt het bovenstaande evenzeer. Met dien verstande dat de samenhang tussen praktijk en binnenschools programma wordt geborgd via de (zorgvuldige) wijze waarop de werkplek van de duale student wordt getoetst Naar het oordeel van het auditteam is de programma-opzet zodanig dat er een voldoende samenhang is tussen de onderscheiden programmaonderdelen. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

19 Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert de samenhang van het programma van de opleiding Geodesie/Geoinformatica (voltijd en duaal) als goed en wel op grond van de volgende observaties: - de relatie tussen de leerdoelen van elk blok (en daarbinnen van elk project) en de praktijkopdracht die het hart van elk project vormt, is helder en logisch; - de sterk thematische opbouw van het Geo-programma (voltijd en duaal) wordt door de hele opleiding consequent doorgevoerd waardoor per semester de horizontale samenhang tussen de projecten wordt bevorderd; - de concentrische opbouw (leerdoelen en opdrachten komen telkens in een toenemende mate van complexiteit terug) maakt de verticale samenhang tussen de onderscheiden blokken (en projecten) manifest. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

20 Facet 2.4. Studielast Criterium Het facet Studielast van het onderwerp Programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het programma studeerbaar doordat studievoortgang belemmerende factoren zoveel mogelijk worden weggenomen? Bevindingen De studielast is per module en per blok vastgesteld in termen van studiepunten (ECTS). Na elk onderwijsblok vindt evaluatie plaats in het kader van de programma-evaluatie en in het kader van de studiebegeleiding (mentorschap, stagebegeleiding en individuele begeleiding). Daarbij wordt telkens nagegaan of de studievoortgang voldoende dan wel onvoldoende is. Bij onvoldoende studievoortgang worden samen met de betreffende studenten de belemmerende factoren geïdentificeerd en remediërende maatregelen getroffen. Bijvoorbeeld: de opleiding voorziet in zogeheten inhaalroutes (met extra lessen) voor die studenten die de propedeuse niet binnen één jaar hebben gehaald. In dit verband wil het auditteam er ook op wijzen, dat de geringe grootte van de opleiding (totaal ca 75 studenten) een voordeel blijkt te zijn in die zin dat studenten en docenten elkaar vaak (en informeel) ontmoeten en dan ook buiten de formele kaders om de studievoortgang bespreken. Dat stelt de opleiding in staat frequent en vroegtijdig sudievoortgangsproblemen te signaleren en aan te pakken. Studenten zijn daar positief over, zo bleek uit de gesprekken die het auditteam tijdens de visitatie met hen heeft gevoerd De (formele) studielast van elk onderwijsblok en van de daarin opgenomen modulen wordt minimaal éénmaal per jaar geëvalueerd, waarbij ondermeer wordt nagegaan of de vastgestelde studielast structureel afwijkt van de werkelijke studielast. Doel van deze evaluatie is vast te stellen of er op programmaniveau herschikkende maatregelen moeten worden genomen. Overigens blijkt uit studentevredenheidsonderzoek - STO (over de periode ) dat studenten de (spreiding van de) studielast niet als probleem ervaren en dat hun oordeel over de studeerbaarheid van het programma positief is. Een beeld dat tijdens de visitatie in de gesprekken met studenten werd bevestigd Teneinde tot een evenwichtige spreiding van de studielast te komen heeft de opleiding de volgende maatregelen getroffen: (i) per onderwijsblok van 10 weken ontvangen de studenten een beperkt aantal cursussen gelijktijdig, (ii) herkansing is mogelijk in het eerstvolgende semester. (iii) aan het einde van een studiejaar is er nogmaals een mogelijkheid tot herkansing Om te bevorderen dat de student regelmatig studeert zijn in het eerste en tweede studiejaar 2 à 3 voortgangstoetsen per blok opgenomen Voor de duale variant geldt het bovenstaande evenzeer. Overigens wordt de duale opleiding meer dan de voltijd opleiding als maatkostuum aangeboden; studenten kunnen afzonderlijke modules volgen en daardoor de studielast eens te meer spreiden. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

21 Oordeel: voldoende Het auditteam beoordeelt dit facet voor de opleiding Geodesie / Geo-informatica (voltijd en duaal) als voldoende op grond van de volgende observaties: - de formele studielast wordt jaarlijks geëvalueerd en uit deze evaluaties blijkt dat de formele studielast niet structureel afwijkt van de feitelijk studielast; studenten beoordelen de studielast als positief; - de spreiding van de studielast is evenwichtig; studenten zijn daar dan ook positief over; - na elke blok-evaluatie worden in het kader van de studiebegeleiding in die gevallen waar sprake is van individuele problemen met betrekking tot de studielast, samen met de betreffende student remediërende maatregelen getroffen. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

22 Facet 2.5. Instroom Criterium Het facet Instroom van het onderwerp Programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluit het programma qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit een toelatingsonderzoek? Bevindingen In het toelatingsbeleid hanteert de opleiding de wettelijk vereiste vooropleidingseisen. Studenten met vooropleiding HAVO en VWO volgen een 4-jarig programma. Voor studenten met het diploma van mbo-middenkaderfunctionaris Geodesie en het recent ingestelde diploma van mbomiddenkaderfunctionaris Infratechniek met de specialisatie Landmeetkunde, zijn door verstrekking van vrijstellingen verkorte routes mogelijk. Vrijstellingen worden verleend door de examencommissie op basis van een beoordeling van het MBO-programma Het opleidingsprogramma van het eerste jaar sluit aan op HAVO (N&T, N&G ). Met name de exacte vakken starten laagdrempelig en hebben daardoor overlap met de exacte vakken op HAVOniveau Betreft het MBO-gediplomeerden uit een niet-technische mbo opleiding dan laat de opleiding hen slechts toe na een intakegesprek. Hoewel MBO niveau 4 wettelijk toelaatbaar is, wordt studenten met deze vooropleiding aangeraden vooraf gesignaleerde deficiënties weg te werken via de zogeheten Pre-HBO cursussen Wiskunde en Natuurkunde. Dit kan in de vorm van avondcursussen gedurende een heel jaar of via een compacte zomercursus Met ingang van het studiejaar is het beroepsoriënterende karakter van de propedeuse verbreed tot alle opleidingen binnen de Afdeling Bouwnijverheid door het aanbieden van één gemeenschappelijk 1 e semester voor alle voltijdopleidingen. Dit biedt studenten de mogelijkheid zonder vertraging over te stappen naar een andere Bouwnijverheidsopleiding die mogelijk beter dan de oorspronkelijk gekozen opleiding past bij hun interessen en/of mogelijkheden. Van de propedeuse studenten heeft in maart 2004 reeds 10% daar gebruik van gemaakt Aankomende studenten die niet beschikken over één van de hierboven genoemde diploma s, worden alleen toegelaten nadat zij met succes een toelatingsexamen hebben afgelegd De duale variant: tot de duale opleiding worden toegelaten studenten met een MBO-diploma Geodesie (sinds kort: middenkaderfunctionaris Infratechniek met de specialisatie Landmeetkunde) die tenminste 5 jaar (op een middenkaderfunctie) werkzaam zijn in een geodetisch of geo-informatica bedrijf. Voor deze studenten is een specifieke toelatingspocedure van kracht waarbij (o.a.) op basis van het CV van de kandidaat en op basis van informatie van zijn werkgever over de toelating wordt beslist Het auditteam is van oordeel dat de opleiding via de hiergenoemde maatregelen een goede aansluiting realiseert tussen de kwalificaties van de instromers en het opleidingsprogramma. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

23 Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert het facet instroom voor de opleiding Geodesie / geo-informatica (voltijd en duaal) als voldoende op grond van de volgende observaties: - dankzij de Pre-hbo cursussen kunnen studenten hun eventuele deficiënties wegwerken; - de laagdrempeligheid van de exacte vakken in het begin van de studie bevordert de aansluiting op havo niveau; - het voor alle voltijdopleidingen van de Afdeling Bouwnijverheid gemeenschappelijk 1 e semester biedt studenten de mogelijkheid zonder vertraging over te stappen naar een andere Bouwnijverheids-opleidingen; - de specifieke voor duale studenten geldende toelatingseisen en procedure waarborgen in voldoende mate de aansluiting tussen de kwalificaties van deze studenten en het opleidingsprogramma. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

24 Facet 2.6. Duur Criterium Het facet Duur van het onderwerp Programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAOcriterium: Voldoet de opleiding aan de formele eisen m.b.t. de omvang van het opleidingsprogramma van 240 ECTS-studiepunten? Bevindingen Het totale aantal studiepunten van de opleiding Geodesie/Geo-informatica (voltijd en duaal) bedraagt 240 ECTS. Daarmee voldoen beide opleidingsvarianten aan de formele, kwantitatieve eis die aan hbo bachelor opleidingen wordt gesteld. Oordeel: voldoende Het auditteam heeft geconstateerd dat de opleiding Geodesie/Geo-informatica (voltijd en duaal) een omvang hebben van 240 ECTS, reden dit facet als voldoende te kwalificeren. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie

25 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud Criteria Het facet Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud van het onderwerp Programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het didactisch concept in lijn met de doelstellingen? Sluiten de werkvormen aan bij het didactisch concept? Bevindingen Het didactisch concept is op het niveau van de Afdeling Bouwnijverheid ontwikkeld en laat zich als volgt samenvatten: het onderwijs is praktijkgericht, thematisch geordend, projectgestuurd en geordend volgens het principe Instructie-Zelfstudie-Terugkoppeling-IZT. Een en ander is goed uitgewerkt in het Onderwijsverbeterplan P99. Uit dit plan blijkt voorts dat de Afdeling Bouwnijverheid in haar didactisch concept direct aansluit op een belangrijk element van de onderwijsvisie van de Faculteit Natuur en Techniek (zie: Waar een visie is, is een weg ). Opleidingen, zo is de visie, dienen hun onderwijs zodanig in te richten en daarbij zodanige werkvormen te kiezen dat het vermogen van studenten (i) initiatief te nemen, (ii) hun verantwoordelijkheid te nemen, (iii) hun leerproces te sturen en daarop te reflecteren, (iv) resultaatgericht te handelen en (v) in teamverband te werken, gestimuleerd wordt. Dit sluit naadloos aan bij de beroepscompetenties waarop de opleiding zich richt Analyse van het programma (met name de semester-, project- en blokboeken en -voor het buitenschools curriculum- het stageprotocol) laat zien dat bovenstaand didactisch concept inderdaad in praktijk wordt gebracht en dat de werkvormen direct daarop aansluiten. Al naargelang het gaat om kennis, inzicht, vaardigheden, attitude wordt een keuze gemaakt uit bijvoorbeeld: hoor- en werkcolleges, practica en zelfstandig werken (individueel en in groepsverband.), waarbij het IZTprincipe waar mogelijk wordt toegepast Het zelfstandig werken krijgt veel nadruk omdat het programma sterk projectgestuurd is, waarbij elk project moet leiden tot een beroepsproduct dat door een student of door een groep studenten moet worden opgeleverd Uit de STO blijkt dat studenten dit scala van werkvormen positief waarderen. Een beeld dat tijdens de visitatie werd bevestigd. Studenten geven aan dat het programma hun voldoende mogelijkheden biedt tot (bijv.) zelfsturing, teamwork, zelfreflectie Naarmate de opleiding vordert neemt de complexiteit van de projectopdrachten (en dus ook van de te maken beroepsproducten) toe en wordt bovendien in toenemende mate een beroep gedaan op het zelf-initiatief van de student. Deze aanpak kent een sterke interactie tussen de studenten onderling en tussen de student en de docenten. Docenten (en dan met name de projectgroepbegeleider / tutor) spelen daarbij een infomerende, stimulerende, beoordelende, adviserende en -waar nodig- sturende rol. De projecten (twee projecten per semester) zijn het middel bij uitstek om theorie en praktijk met elkaar in verband te brengen en in een bepaald product te integreren en bovendien zijn zij een krachtige werkvorm om het vermogen in teamverband te werken te ontwikkelen. Competenties waar in de beroepskwalificaties sterk de nadruk op wordt gelegd Samenvattend is het auditteam van mening dat het didactisch concept geheel in lijn is met de Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie GEO versie