Begeleidende nota uitgangspunten inkoop maatwerkvoorziening Wmo

Transcriptie

1 Inleiding: Begeleidende nta uitgangspunten inkp maatwerkvrziening Wm Vanaf zijn gemeenten verantwrdelijk vr een aantal nieuwe taken in het kader van de Wm. Deze taken gaat de gemeente niet (vlledig) zelf uitveren, de gemeente kmt in de rl van regisseur en pdrachtgever / financier. Dit betekent dat vr 2015 een vrm van subsidiering / inkp plaats met vinden ten beheve van de ndersteuning van inwners. De krting p het budget vr huishudelijke hulp leidt k daar tt nieuwe inkp. In dit dcument zal wrden ingegaan p de decentralisatie van de AWBZ. De inkp van Huishudelijke Hulp zal in een separaat dcument aan u wrden aangebden. Decentralisatie AWBZ De decentralisatie van de AWBZ naar de gemeente gaat plaatsvinden p 1 januari Belangrijke uitgangspunten zijn: - De zrgvuldige vergang van de reeds bestaande klanten en de pvang van de nieuwe klanten per Financiële cnsequentie vr de gemeente, de gemeente met hetzelfde resultaat leveren met een budget welke gekrt is met 25%. Daarnaast is reeds bekend is dat in 2014 binnen het AWBZ regiem reeds een bezuinigingsprces heeft plaatsgevnden van circa 10% p het budget van Per sald betekend dat dat er weinig nderhandelingsruimte is. - Vrlpige budgetten zijn reeds bekend, echter de definitieve budgetten wrden pas medi mei 2014 bekend. Het wetsvrstel zal k pas medi mei 2014 definitief dr de Eerste kamer wrden aangenmen. Het is niet inzichtelijk wat de uitgaven lkaal waren binnen de AWBZ in 2013 en De krting van 25% die landelijk is tegepast is gebaseerd p een landelijke nrm en niet p de lkale prijsstelling. Wat de feitelijke krting is, rekening hudend met de krting die al heeft plaatsgevnden, is dus niet precies aan te geven. - Het inkpprces zal meten starten in juni/juli 2014 en met p uiterlijk 1 nvember 2014 definitief zijn. - Het verver binnen de begeleiding zal dr de gemeente gerealiseerd meten wrden binnen de inkpprcessen. De WMO 2015: De cnceptwettekst WMO vr 2015 spreekt bij het realiseren van vrzieningen ver maatwerkvrzieningen en algemene vrzieningen. Maatwerkvrziening Een maatwerkvrziening kenmerkt zich dr een p maat van de persn gesneden en afgestemd geheel van maatregelen. Daarbij kan het gaan m vrmen van hulp die beschikbaar zijn ter

2 ndersteuning van verschillende cliënten, maar k m p maat vr iemand bedachte plssingen. Anders gezegd: het kan gaan m het gebruik van activiteiten f zaken die in grepsverband wrden aangebden (een grepstraining / dagpvang / verver), het kan gaan m gestandaardiseerd aanbd maar k bijvrbeeld individuele jbcaching, een-p-een begeleiding in de thuissituatie f een p maat gesneden begeleidingstraject naar betaald werk. Om gebruik te kunnen maken van een maatwerkvrziening is altijd een beschikking van de gemeente ndig. Algemene vrzieningen Algemene vrzieningen kenmerken zich drdat zij in beginsel vrij tegankelijk zijn. Dat wil zeggen; znder dat eerst een diepgaand nderzek naar de beheften, persnskenmerken en mgelijkheden van de gebruikers heeft plaatsgevnden. Het is k mgelijk dat iemand die een aanvraag vr een maatwerkvrziening det, nadat de gemeente zijn behefte aan ndersteuning heeft nderzcht, naar een algemene vrziening wrdt verwezen. Een algemene vrziening kan bestaan uit diensten, activiteiten f zaken die tegankelijk zijn vr specifieke grepen f vr de gehele bevlking. Aan de telating tt een algemene vrziening gaat géén verleningsbeschikking van de gemeente vraf, terwijl dat bij een maatwerkvrziening nadrukkelijk wel het geval is. Vrmen van inkp: Binnen de huidige AWBZ wrdt gebruikt gemaakt van een zrgen vr systeem. De tegang naar de AWBZ is gekppeld aan ziekte en strnis, daarna wrdt er gekeken naar de beperkingen waarna er een individueel recht aan wrdt verleent p zrg. Het zrgkantr kpt zrg in bij zrgaanbieders. De cliënt kan dan kiezen uit de gecntracteerde zrgaanbieders. Het zrgen vr systeem heeft geleidt tt een claimgerichte cultuur. De gemeente met nu gaan bepalen he de inkp binnen de WMO gaat plaatsvinden. Er zijn verschillende vrmen van inkp: 1. Maatwerk individueel: Dit is het klassieke claimgerichte mdel zals deze is ingericht binnen de AWBZ en bij Hulp in het huishuden bij veel gemeente. Het principe is dat er een tegangsberdeling plaatsvindt. Naar aanleiding hiervan kan er een p maatwerk ingerichte individueel recht ntstaan p een individuele vrziening. De gemeente cntracteert zrgaanbieders via een aanbesteding. De klant kan kiezen uit een vrziening in natura (ZIN) bij de gecntracteerde aanbieders f in een persnsgebnden budget (PGB) waarbij men zelf de zrg kan inrichten. Het is systeem waarbij er bij de tegang wrdt berdeeld f men recht heeft p ndersteuning. Vlgens de nieuwe wettekst WMO zal de klant een eigen bijdrage meten betalen vr een maatwerkvrziening. 2. Maatwerk cllectief: Dit mdel is gebaseerd p het Emmens mdel. In dit mdel gaat de klant rechtstreeks naar een gecntracteerde aanbieder. De aanbieder det de tegangsberdeling en bepaalt samen met de klant he het resultaat gehaald gaat wrden. De zrgaanbieder(s) wrden gecntracteerd dr de gemeente via een vaststaand budget (vaste prijs vr vast aantal klanten). Het is aan de zrgaanbieder m innvatief en gekanteld m te gaan met de vraag van de klanten m z de ksten beheersbaar te huden en binnen zijn budget te blijven. De zrgaanbieder is al dan niet gemandateerd m de verleningsbeschikking af te geven aan de cliënt. In de beschikking wrdt

3 vastgelegd he het resultaat bereikt kan wrden en wat de ttale ksten zijn van dit traject. Vlgens de nieuwe wettekst WMO zal de klant een eigen bijdrage meten betalen ver deze ksten. 3. Algemene vrziening via bestuurlijk aanbesteden: Dr middel van een aanbestedingsprces wrden er één f meerdere aanbieders gecntracteerd die diensten, activiteiten f zaken bieden die tegankelijk zijn vr specifieke grepen f vr de gehele bevlking. Het gaat hier m eenvudige ndersteuningsvrmen waarbij er geen ndzaak is een diepgaand nderzek naar de beheften, persnskenmerken en mgelijkheden van de gebruikers. Klanten kunnen rechtstreeks naar de zrgaanbieders, waarbij het resultaat centraal staat. De zrgaanbieder kan de ndersteuning direct inzetten f drverwijzen naar de gemeente/sciale wijkteam indien de ndersteuningsvraag te cmplex is. Bij een algemene vrziening kan er, z zegt de cncept WMO wetttekst, geen eigen bijdrage maar een tariefbijdrage wrden gevraagd. In de gemeente Hattem is de hulp bij het huishuden znder regievering p deze manier ingericht. Het vrdeel van een bestuurlijke aanbesteding is dat de gemeente gedurende de cntractperide kan sturen p de resultaten en hierin k cntractuele maatregelen kan nemen. Ok in deze vrm is er sprake van aanbesteden p een vast budget, net als bij de maatwerk cllectief variant. 4. Algemene vrziening via subsidieregeling Deze vrm is in zijn aard identiek aan de algemene vrziening via bestuurlijk aanbesteden. Echter er wrdt nu een subsidieregeling uitgeschreven vr diensten, activiteiten f zaken bieden die tegankelijk zijn vr specifieke grepen f vr de gehele bevlking. We kennen dit al binnen de subsidiering van bijvrbeeld het maatschappelijk werk. Bij subsidiering gaat het veel meer m de samenwerking. In deze vrm is er een begrt budget te verdelen vr de gestelde taak. Bij de subsidieaanvragen zal dr de gemeente bekeken meten wrden he dit budget verdeeld wrdt nder de inschrijvende partijen. De gestelde taak is het te bereiken resultaat. Het nadeel van subsidiering is dat de gemeente wel afspraken kan maken ver de resultaten maar gedurende de subsidieperide minder kan sturen p de behaalde resultaten. 5. Vrliggende vrziening Dr marktwerking kunnen bepaalde ndersteuningsvrmen cmmercieel aangebden wrden aan de gehele bevlking. Het kan dan zijn dat bepaalde vrzieningen algemeen gebruikelijk wrden f zijn. Er heft dan dr de gemeente geen inkp plaats te vinden maar wel een inzichtelijke drgeleiding. Indien er inkmensprblemen zijn waardr de vrliggende vrziening niet bereikbaar zijn, is het denkbaar dat de gemeente regelingen creëert waardr vrliggende vrzieningen vr deze specifieke grepen tegankelijk wrden.

4 Wat bepaalt de keuzes? Bij het kmen tt de juiste vrm van inkp f een cmbinatie hiervan zijn er keuzes te maken. Het zijn de keuzes die de vrm bepalen: - Welke rl wil je innemen als gemeente He ver gaat de eigen kracht van de cliënt? He ver gaat de eigen verantwrdelijkheid? He ver gaat de kracht van de mgeving? Heveel vertruwen geef je aan je maatschappelijk partners en visa versa? He richt je je sciale infrastructuur hierp in? - Financieel: 25% krting p Begeleiding, 40 % krting p Hulp bij het huishuden Budgetverschrijding, budgettair neutraal, huidige budget behuden; Inkp verver vr delgrep AWBZ wel f niet meenemen in de aanbesteding; Ksten van (her)inrichten sciale infrastructuur?; - Samenwerken f cncurrentie Cncurrentie stimuleert marktwerking, maar is de krting van 25% haalbaar? Samenwerking stimuleert innvatie en efficiëntie, is hierdr de krting van 25% haalbaar? - Kwaliteit (meer f minder kwaliteitseisen) Meer kwaliteitseisen zrgt vr hgere ksten Minder kwaliteitseisen mag niet ten ksten gaan van het resultaat. - Prducten f resultaten (zrgen vr f zrgen dat) Prducten hren bij het claimgericht werken Resultaten hren bij het vraaggericht werken

5 Mmenteel zijn er ng nduidelijkheden ver deze keuzes. Er zijn prcessen en trajecten in gang gezet, met als eerste stap het huden van werkcnferenties, m samen de richting te bepalen vr de keuzes die ng gemaakt meten wrden. Alle partijen wrden meegenmen, met als del m gezamenlijk tt gedegen keuzes te kmen. Financiën Vanuit het Rijk is een eerste inzicht gebden in het budget dat gemeenten vr 2015 ter beschikking krijgen vr de taken en verantwrdelijkheden die vrtkmen uit het wetsvrstel Wm Hierbij is k de vrlpige verdeling van het macrbudget in 2015 per gemeente gegeven. Dit budget kan ng substantieel wijzigen in verband met enkele ng dr te veren crrecties in de berekening van het macrbudget. Bij de bekendmaking van het macrbudget geeft het Rijk geen telichting p de herkmst naar functie en/f specifieke nderdelen waarvan de financiering exact afkmstig is. Z geeft het Rijk bijvrbeeld vr het budget vr de begeleiding géén transparantie naar ndersteuningsbudget en uitveringsbudget. Ok een uitsplitsing naar bijvrbeeld het budget vr begeleiding en het budget vr persnlijke verzrging is niet herleidbaar. De verdeling naar gemeenten zal in 2015 plaatsvinden p histrische basis. Elke gemeente krijgt een aandeel in de financiering die vergelijkbaar is met het aandeel nder de AWBZ. In de meicirculaire 2014 wrdt definitief inzicht gebden in de budgetten vr Vralsng is een vrlpige verdeling beschikbaar gesteld waarbij p basis van verscheidene verdeelsleutels het beschikbare budget verdeeld is ver de Nederlandse gemeenten. In de lp van 2015 wrdt het macrbudget en de verdeling hiervan vr 2016 en verder bekend. De verdeling zal dan plaatsvinden aan de hand van een bjectief verdeelmdel. Er wrdt nadrukkelijk rekening gehuden met het feit dat deze regi in het bjectieve mdel zal behren tt de zgenaamde nadeelgemeenten. Dit wrdt verrzaakt dr een relatief hg zrgvlume, dat deels is gebaseerd p het bieden van bvenreginale en/f landelijke vrzieningen/expertisecentra. Binnen de wettelijke kaders hebben de gemeenten beleids- en bestedingsvrijheid. Van belang is dat de uiteindelijke cntracteren, en het prces daar naar te, past binnen het financiële kader dat iedere gemeente heeft. Gemeente Budget nieuwe taken alle gemeenten Budget nieuwe taken centrumgemeenten Budget bestaande taken integratie uitkering Wm/huishudelijke verzrging alle gemeenten

6 Apeldrn Brummen Deventer Epe Hattem Heerde Lchem Olst-Wijhe Raalte Vrst Zutphen Tabel 2. Verdeling macr budget per gemeente Samenwerking in de regi Het is ged mgelijk dat er een cmbinatie gaat ntstaan van de 5 keuzes. In de vrbereidingsfase vr het inkptraject is er reginale samenwerking gezcht. De keuzes zijn hier besprken. Er is gecncludeerd dat de verschillende gemeenten graag hun lkale keuzes willen maken maar dat men k versnippering in cntracten wil vrkmen. Beslten is m vr maatwerkvrzieningen samenwerking te zeken, aangezien daar gezamenlijk belang ligt. Vr het realiseren van Algemene vrzieningen zullen de gemeenten lkaal een traject inzetten. Een grte reden m de maatwerkvrzieningen reginaal p te pakken is dat dat zrgaanbieders vaak lkaal verstijgend werken. Indien alle gemeenten separaat afspraken zuden maken zu dit een ksten pdrijvende werking hebben. Er zijn daarm een aantal reginale trajecten pgestart m zveel mgelijk tt éénduidige afspraken te kmen binnen het cntracteren van zrgaanbieders. Reginaal is beslten m vr de maatwerkvrzieningen gezamenlijk een raamdcument maken. Hierin staan algemene vrwaarden en kwaliteitseisen waaraan een aanbieder met vlden. Er staan geen afnameverplichtingen f prijsafspraken in. Pas indien een ndersteuningsaanbieder vldet aan deze eisen en het raamdcument heeft ndertekend kan er bilateraal een cntract met de gemeente wrden aangegaan, waarin prijsafspraken f aanvullende eisen zijn pgenmen. Uitgangspuntenntitie raamdcument maatwerkvrziening Vr het maken van dit raamdcument is een uitgangspuntenntitie gemaakt. Naar aanleiding van deze uitgangspuntenntitie zal er in reginaal verband vr de maatwerkvrzieningen een cncept raamdcument en cncept raamcntract (bilateraal cntract) wrden pgesteld. De uitgangspuntenntitie is bijgevegd als bijlage aan dit dcument en wrdt ter besluitvrming vrgelegd. Aangezien er k bij jeugdzrg individuele maatwerkvrziening wrden ingekcht is bij het maken van de uitgangspuntenntitie samenwerking gezcht met de reginale werkgrep Decentralisatie Jeugdzrg. Dr zveel mgelijk eenduidig te werken wrdt een ksten reducerende werking gecreëerd in de nderhandelingen.

7 Er is geprbeerd m het tijdspad vr het reginaal prces WMO zveel mgelijk synchrn te laten lpen aan het prces binnen de Decentralisatie van Jeugdzrg.