Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie ]

Transcriptie

1 1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie ] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider, draagt p basis van zijn kennis, ervaring en mgelijkheden bij aan de ntwikkeling, gezndheid en veiligheid van het kind (de minderjarige) met wie hij berepshalve direct f indirect in aanraking kmt. 1.2 Bij een vermeden van kindermishandeling f bij gebleken kindermishandeling draagt de scheidingsbegeleider bij aan het z spedig mgelijk (den) stppen daarvan, dr het te herkennen en erkennen. Vermeden is als hij denkt dat er sprake van kindermishandeling kan zijn. Gebleken, dan weet hij dat het z is, bijvrbeeld dr signalen van uders/kinderen. 1.3 De scheidingsbegeleider is in staat signalen van kinderen en hun mgeving te duiden als mgelijke aanwijzingen vr kindermishandeling. Zijn kennis en deskundigheid hiermtrent wrden dr de Stichting certificering Scheidingsbegeleiding middels netwerkbijeenkmsten en aanvullende training p peil gehuden. 2 Ontstaan van een vermeden 2.1 De scheidingsbegeleider die p enigerlei wijze beschikt ver aanwijzingen dat een kind (mgelijk) mishandeld wrdt, nderneemt de ndzakelijke stappen die leiden tt het (den) beantwrden van de vraag f er van kindermishandeling sprake is. 2.2 De scheidingsbegeleider legt, naar eigen waarneming en nder eigen regie, daar waar hij/zij dit ndig acht, vast welke stappen hij/zij heeft ndernmen indien er een vermeden van kindermishandeling bestaat en bevestigt deze bevindingen aan de uders en/f de betreffende instantie. 3 Overleg 3.1 De scheidingsbegeleider bespreekt zijn bevindingen waaruit kan wrden afgeleid dat een kind mgelijk wrdt mishandeld met minimaal één cllega scheidingsbegeleider. 3.2 Del van dit verleg is dat vastgesteld wrdt: a. f waargenmen bevindingen k bij anderen leiden tt een vermeden van kindermishandeling; b. welke vervlgstappen er genmen kunnen wrden. Dit kan zijn: - een melding maken - het bespreekbaar maken met de uders - betreffende uders drverwijzen naar hulpverlenende instanties. 3.3 Vr de scheidingsbegeleider is het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK: ) de aangewezen instantie vr het vragen van advies ver het mgaan met een vermeden van kindermishandeling. Stichting certificering Scheidingsbegeleiding Zuidkil CS Papendrecht

2 4 Nader nderzek 4.1 Z mgelijk maakt de scheidingsbegeleider naar aanleiding van de aanwijzingen dat er sprake is van kindermishandeling in een persnlijk gesprek met de betrkkenen; uders / verzrgers het vermeden van kindermishandeling bespreekbaar. De scheidingsbegeleider heeft de mgelijkheid m dit gesprek p schrift vast te leggen. 5 Hulp p gang brengen 5.1 De scheidingsbegeleider die weet f p redelijke grnden vermedt dat er sprake is van kindermishandeling prbeert in verleg met uders passende hulp p gang te brengen ten einde de mishandeling te den stppen. 6 Uitblijven van hulp 6.1 De scheidingsbegeleider schakelt het AMK in wanneer de eigen mgelijkheden vr het ndernemen van adequate actie tekrtschieten. 6.2 Dit kan zich vrden drdat: 6.3 de uders nbereidwillig zijn; passende hulp uit dreigt te blijven. Een en ander vindt plaats na verleg met f de mededeling aan uders. 6.4 Indien het belang van het kind dit vereist schakelt de scheidingsbegeleider z ndig het AMK in en in verleg met het AMK z ndig anderen in znder medeweten en/f testemming van de uders/verzrgers. 6.5 De scheidingsbegeleider draagt in het geval van een melding aan het AMK alle vr de verdere aanpak relevante gegevens die hem uit hfde van de uitefening van zijn berep ter beschikking staan (schriftelijk) ver aan het AMK, indien dit de geslten vereenkmst met de uders met betrekking tt het begeleiden van hun scheiding niet juridisch in de weg staat. 7 Kindermishandeling 7.1 Kindermishandeling kan ernstige schade tebrengen aan de lichamelijke, psychische en sciaal-emtinele ntwikkeling van kinderen. Naar schatting zijn jaarlijks ngeveer kinderen slachtffer van verwaarlzing mishandeling f seksueel misbruik in hun thuissituatie. Daarnaast is een nbekend aantal kinderen slachtffer van mishandeling f misbruik in andere relaties van afhankelijkheid en nvrijheid. 7.2 Kinderen die mishandeld wrden, hebben mede p basis van het Internatinale Verdrag van de Rechten van het Kind recht p hulp en ndersteuning. De mishandeling met stppen en ntwikkelingskansen meten zveel als dat mgelijk is, wrden hersteld. Scheidingsbegeleiders die p directe f indirecte wijze in hun werk met kinderen te maken hebben, kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan (de verbetering) de aanpak van kindermishandeling. 8 Del van de meldcde 8.1 De meldcde heeft tt een del een bijdrage te leveren aan de kwaliteit en effectiviteit van de signalering en aanpak van kindermishandeling dr scheidingsbegeleiders. 8.2 Een prtcl dient scheidingsbegeleiders te ndersteunen bij hun handelen naar aanleiding van situaties en vermedens van kindermishandeling.

3 9 Definitie kindermishandeling 9.1 Kindermishandeling is elke vrm van vr de minderjarige bedreigende f gewelddadige interactie van fysieke, psychische f seksuele aard die de uders f andere persnen ten pzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid f nvrijheid staat, actief f passief pdringen, waardr ernstige schade wrdt berkkend f dreigt te wrden berkkend aan de minderjarige in de vrm van fysiek f psychisch letsel. 10 Telichting 10.1 Onder deze definitie vallen alle vrmen van mishandeling en verwaarlzing, psychische mishandeling en verwaarlzing en seksueel misbruik van kinderen. Bvendien beperkt de definitie zich niet tt mishandeling dr uders in de thuissituatie maar wrden alle afhankelijkheidsrelaties daarin betrkken. 11 Telichting/uitwerking 11.1 De basiselementen van de meldcde wrden in nderstaande prcesbeschrijving nader uitgewerkt en tegelicht. In de verschillende fases van deze beschrijving wrden de basiselementen in cncrete stappen uitgewerkt. 12 Het ntstaan van een vermeden 12.1 Naar aanleiding van een signaal van kindermishandeling, is het in de eerste plaats ndzakelijk dat u besluit het er niet bij te laten zitten. Begin met het zeken naar meer duidelijkheid en als uw vermeden bevestigd wrdt, zrg dan dat de mishandeling stpt. Kunt u dat niet zelf f niet alleen, schakel dan anderen in. De eerste stappen zijn gericht p het verkrijgen van meer helderheid. 13 Verzamel en leg alle aanwijzingen vast die het vermeden kunnen nderbuwen f weerleggen 13.1 Het gaat daarbij m het nader in kaart brengen van het gedrag van het kind, de interactie tussen uders nderling en tussen uders en kind. De setting waarin een scheidingsbegeleider werkt bepaalt uiteraard in belangrijke mate de mgelijkheden m deze verschillende aspecten te bserveren. 14 Leg de waarnemingen z mgelijk vr aan het kind f uders Signalen als hfdpijn, angst f agressie bij kinderen kunnen verschillende rzaken hebben. Het is belangrijk deze signalen in de vrm van cncrete waarnemingen z veel mgelijk rechtstreeks met het kind en/f zijn uders te bespreken. In de eerste fase is het verstandig de eigen vermedens ng niet uit te spreken in het cntact met kinderen en uders. In veel gevallen zal het bespreken van de signalen erte leiden dat er een verklaring vlgt die het vermeden kan wegnemen. Misschien spelen er andere prblemen waarvr de scheidingsbegeleider hulp kan aanbieden, maar vaak zal zelfs dat niet ndig zijn. In een aantal gevallen zal de infrmatie van kind en uders het vermeden niet kunnen wegnemen en zijn verdere stappen ndzakelijk. Ok is het mgelijk dat het kind f de uders zelf vertellen ver de mishandeling. 15 Overleg 15.1 Hierbij staat verleg met anderen centraal. Dit verleg dient als middel m het vermeden te tetsen bij anderen, maar k m ruimte te geven aan eventuele emties Vermedens ntstaan p basis van signalen die lang niet altijd even duidelijk zijn, Daarm bestaat het risic dat de scheidingsbegeleider de situatie van het kind verkeerd inschat. Omdat het meilijk is duidelijk te krijgen wat er aan de hand is, kan men het signaal bagatelliseren en er verder geen aandacht aan besteden. Ok is het mgelijk dat men zich vastbijt in vermedens

4 en alleen ng maar p zek gaat naar aanwijzingen die deze vermedens kunnen bevestigen. Het is daarm altijd belangrijk m vermedens met een cllega te bespreken. Dit is in de eerste plaats een vrm van intercllegiale tetsing. Men vraagt f de cllega bij dit signaal f deze aanwijzing k zu denken dat dit kind mgelijk mishandeld wrdt. 16 Cnsulteer het AMK 16.1 Overleg met het AMK is in alle gevallen aan te raden. In de eerste plaats kan het AMK ndersteuning bij het interpreteren van signalen en bij het nadenken ver de vervlgstappen die ndzakelijk zijn. Het gaat m vragen ver de mgelijkheden vr verder nderzek van het vermeden, ver diagnstiek en hulpverlening en ver de verdeling van verantwrdelijkheden in het hele traject. 17 Nader nderzek 17.1 Om het vermeden nader te nderzeken, zijnéén f meer van de vlgende drie stappen ndzakelijk. 18 Praat z mgelijk met het kind 18.1 Als de leeftijd van het kind en de deskundigheid van de scheidingsbegeleider dat telaat, kan een gesprek met het kind meer duidelijkheid bieden. De ingang vr het gesprek vrmen zaken die pvallen aan het kind; bijvrbeeld zijn meite zich te cncentreren f pvallend stil en teruggetrkken gedrag. Anders dan in het gesprek dat in fase 1 met het kind wrdt geverd, zal de scheidingsbegeleider hiermede afhankelijk van de leeftijd van het kind wel expliciet de mgelijke relatie van het gesignaleerde prbleemgedrag met mgelijke mishandeling aan de rde meten stellen. 19 Leg de zrgen vr aan de uders 19.1 Ok in het gesprek met de uders gaat het m het van de dingen die pvallen aan hun kind en die aanleiding geven tt zrg ver hun kind. De mgelijke relatie met mishandeling f andere prblemen in thuissituatie zal expliciet aan de rde meten wrden. 20 Onderzek het kind f laat het kind nderzeken 20.1 Het kan ndig zijn het kind te nderzeken f laten nderzeken. Vrbeelden hiervan zijn een lichamelijk nderzek dr een arts, bservatie dr een pedagg f nderzek dr een leerlingbegeleider. Indien nderzek ndig lijkt te zijn tracht de scheidingsbegeleider uders daarte aan te zetten. NB. Vr dit nderzek is testemming van de gezaghebbende uders ndig. 21 Hulp p gang brengen 21.1 Het nderzek kan tt verschillende cnclusies leiden. Het vermeden dat het kind mishandeld wrdt kan bevestigd f weerlegd wrden, maar het kan k blijven bestaan als nvldende duidelijkheid kan wrden verkregen. In dat laatste geval kan het zinvl zijn pnieuw te verleggen met het AMK f te melden bij het AMK. Wrdt het vermeden weerlegd, dan kan het zijn dat er wel andere prblemen zichtbaar wrden waarvr hulp en ndersteuning gebden met wrden. Is er geen hulp ndig, dan kan de zaak verder als afgeslten wrden beschuwd. 22 Inventariseer de hulpverleningsmgelijkheden 22.1 Alvrens met uders te spreken ver het verdere vervlg is het ndzakelijk inzicht te hebben in de hulpverleningsmgelijkheden binnen de eigen regi. Omdat de nderliggende prblemen van kinderen en hun uders sterk uiteen kunnen lpen zal hulp p maat wrden gebden.

5 23 Schakel z ndig anderen in 23.1 Beschikt de scheidingsbegeleider ver nvldende mgelijkheden m de juiste hulp te bieden, dan schakelt hij/zij een andere scheidingsbegeleider en/f instellingen in. In principe wrden anderen met testemming van kind en uders betrkken bij de hulp aan het gezin. Als het belang van het kind het vereist zal een scheidingsbegeleider sms k znder medeweten f testemming van uders en verzrgers de hulp van anderen, van het AMK, meten inrepen. 24 Meld het vermeden kindermishandeling bij het AMK 24.1 Als uders niet penstaan vr enige vrm van hulp f de prblemen blijven ntkennen, zal dr de scheidingsbegeleider een melding wrden gedaan bij het AMK. De scheidingsbegeleider zal, binnen zijn/haar mgelijkheden, daarbij alle relevante gegevens verdragen aan het AMK Ziet k het AMK geen mgelijkheden m hulp p vrijwillige basis p gang te brengen, dan kan zij de Raad vr de Kinderbescherming vragen een nderzek in te stellen. 25 Advies en Meldpunt Kindermishandeling 25.1 Nederland kent een landelijk dekkend netwerk van veertien prvinciale en grtstedelijke Advies en Meldpunten Kindermishandeling. Zij zijn bereikbaar via het landelijke telefnnummer (0900) Bij het AMK werken maatschappelijk werkers en artsen De kerntaken van het AMK zijn advies en cnsult geven, meldingen nderzeken en berdelen en z ndig hulpverlening p gang brengen. Het AMK verleent zelf geen hulp, maar verwijst dr en cördineert indien ndig de hulpverlening Iedereen die zich zrgen maakt ver de pveding van een kind kan cntact pnemen met het AMK. Dit betekent dat niet alleen persnen uit de directe mgeving van het kind, zals buren en familie, maar k mensen die werken met uders f kinderen en hulpverleners advies kunnen vragen f een melding kunnen den. 26 Advies vragen 26.1 Op verschillende mmenten in het mgaan met een vermeden dat kinderen thuis getuige zijn van geweld kan het AMK advies gevraagd wrden. Vragen kunnen bijvrbeeld betrekking hebben p het interpreteren van signalen f p de schadelijkheid van het gedrag van uders vr kinderen. Ok vragen ver het veren van een gesprek met uders en ver hulpverleningsmgelijkheden kunnen aan het AMK wrden vrgelegd Degene die advies vraagt aan het AMK blijft zelf verantwrdelijk vr het vervlg. Het AMK nderneemt in dat geval geen stappen in de richting van het gezin. Als een scheidingsbegeleider behefte heeft aan ndersteuning bij het uitveren van het advies, kan hij ver hetzelfde kind meerdere malen cntact hebben met het AMK. Er is dan sprake van een cnsult. Het AMK beperkt zich bij een cnsult niet tt een éénmalig advies maar biedt een vrm van ndersteuning en caching. 27 Melden 27.1 Als er geen mgelijkheden meer zijn m helderheid te krijgen ver een vermeden f als het niet lukt ndzakelijk geachte hulpverlening p gang te brengen, terwijl de zrgen ver het kind blijven bestaan, kan het ndzakelijk zijn een melding te den bij het AMK. Dit is bijvrbeeld het geval wanneer een scheidingsbegeleider geen infrmatie ver het gezin kan achterhalen, uders niet bereid zijn een gesprek aan te gaan f niet willen meewerken aan het zeken naar een plssing vr de prblemen. Drgaans start het nderzek van het AMK met een gesprek met de uders en eventueel met hun kinderen zelf al heeft ndernmen. In het eerste gesprek met de melder kmt dit uitgebreid aan de rde. Daarnaast wint het AMK

6 infrmatie in bij derden, zals de huisarts, de schl f het cnsultatiebureau, m het vermeden verder te kunnen nderbuwen f juist te ntkrachten. Wanneer het vermeden wrdt bevestigd, prbeert het AMK uders te mtiveren m hulp te aanvaarden en hen vervlgens dr te verwijzen naar de daarte geëigende instelling. 28 Stappen bij vermedens van kindermishandeling Vermeden van kindermishandeling is aanwezig. Leg signalen vast p schrift. Pleeg verleg met minimaal één cllega scheidingsbegeleider. Blijft het vermeden bestaan? Cnsulteer het AMK. Onderzek de situatie verder. Praat met het kind indien mgelijk, bespreek het met uders, zrg indien ndig vr nader nderzek van het kind. Breng hulp p gang. Inventariseer de hulpverleningsmgelijkheden, schakel z ndig anderen in Bij gemtiveerde uders, zrg vr een verwijzing naar passende hulpverlening. Bij niet gemtiveerde uders, de een melding bij het AMK.