Samen werken binnen het sociaal domein in een modulaire gemeenschappelijke regeling

Transcriptie

1 BIJLAGE Samen werken binnen het sciaal dmein in een mdulaire gemeenschappelijke regeling Inhudspgave 1. Inleiding 2. De Mdulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR): wat en waarm 3. De psitie van de gemeenteraad 4. De inrichting van de MGR 5. De eerste samenwerkingsmdule: Inkp 1

2 1. Inleiding De 12 gemeenten van de regi Centraal Gelderland hebben in de afgelpen 3 jaar al p veel nderdelen binnen het sciaal dmein nauw samengewerkt, met de gezamenlijke inkp van de zrg in 2015 en 2016 als meest recente, succesvlle vrbeeld van deze samenwerking. De gemeenten zijn vertuigd van de tegevegde waarde van reginale samenwerking vr inwners maar k vr aanbieders: een betere brging f versterking van de kwaliteit van zrg tegen lagere ksten en een betere, integrale sturing p de transfrmatie van het sciaal dmein. Daarm willen zij de samenwerking in 2017 e.v. intensiveren en uitbreiden. De gesprekken die daarver in het achterliggende jaar zijn geverd, hebben geleid tt: de ntwikkeling van een gezamenlijk inkpsysteem en het besluit m zwel de inkp als het cntractmanagement en het cntractbeheer vr specialistische zrg reginaal uit te gaan veren; het besluit m dat te den vanuit een stevig samenwerkingscnstruct dat tegelijkertijd de keuzevrijheid biedt aan gemeenten m p bepaalde nderdelen wel en p andere nderdelen niet mee te den aan die reginale samenwerking; dat is de Mdulaire Gemeenschappelijke Regeling Sciaal Dmein gewrden die nu vrligt vr besluitvrming. Deze ntitie is een bijlage bij het raadsvrstel hierver en geeft achtergrndinfrmatie bij de ttstandkming en de inhud van de samenwerking via een Mdulaire Gemeenschappelijke Regeling. 2. De Mdulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR): wat en waarm Een MGR is een reguliere gemeenschappelijke regeling met dat verschil dat er nder een MGR verschillende mdules kunnen wrden gebracht waaraan gemeenten in verschillende calities kunnen deelnemen. De MGR is een penbaar lichaam met een Algemeen bestuur, Dagelijks Bestuur, een vrzitter en eventueel advies- f bestuurscmmissies, waaraan bevegdheden wrden gemandateerd f gedelegeerd dr de deelnemende gemeenten. Een penbaar lichaam heeft rechtspersnlijkheid, zdat het zelfstandig kan ptreden in het maatschappelijk verkeer. De keuze van de regi vr een Mdulaire Gemeenschappelijke Regeling, waarbij een penbaar lichaam wrdt ingesteld, is een bewuste keuze: 1. De taken waarp de gemeenten willen samenwerken, lenen zich niet vr p afstand zetten van de verheid, vandaar dat een publiekrechtelijk mdel de vrkeur heeft. 2. De regigemeenten hebben de ambitie m p basis van gelijkwaardigheid binnen het sciaal dmein nauw met elkaar samen te werken m kwaliteit én integraliteit binnen het sciaal dmein te realiseren; zij willen dat in elk geval in de uitvering van taken den maar willen dat in de tekmst mgelijk k den met afstemming van beleid; een gemeenschappelijke regeling is de meest geëigende vrm m dat mgelijk te maken. 3. Binnen de samenwerking met er ruimte zijn vr lkaal maatwerk en meten gemeenten individueel hun keuzes kunnen maken p welke taken zij wel en p welke taken zij niet willen samenwerken; het mdulaire karakter van de vrgestelde gemeenschappelijke regeling zrgt ervr dat clleges en raden die keuzevrijheid steeds hebben. Dit verklaart k waarm de regigemeenten p een penbaar lichaam zijn uitgekmen en niet pteren vr een bedrijfsvering rganisatie ( BVO). Een BVO biedt namelijk niet die mgelijkheid m 2

3 de cmbinatie van uitvering, beleid en desgewenst k middelen nder te brengen in de samenwerking. Aan een penbaar lichaam kan later een mdule wrden tegevegd waarin beleidsbevegdheden wrden gemandateerd. In dat geval met de regeling wrden gewijzigd in een gemengde regeling. In een bedrijfsveringrganisatie kunnen alleen cllegebevegden wrden vergedragen. Als gemeenten later beleidsbevegdheden willen tevegen aan die vrm van een gemeenschappelijke regeling dan kan dat niet. Dat betekent pheffen en liquideren van de bedrijfsveringrganisatie en alsng een penbaar lichaam in het leven repen. Daarnaast is het alleen bij een penbaar lichaam p grnd van artikel 25 van de Wgr mgelijk m bevegdheden te delegeren f mandateren aan bestuurscmmissies, wat bij meerdere mdules een wenselijke aansturingsvrm kan zijn. Gemeenten maken dus per samenwerkingsmdule de keuze f ze eraan deelnemen f niet. De regi Centraal Gelderland start in deze MGR met een samenwerkingsmdule waar al vereenstemming ver is binnen de regi: het gezamenlijk uitveren van de inkp, het cntractmanagement en het cntractbeheer van maatwerkvrzieningen en specialistische zrg Jeugd, Wm en activerend werk. Het is de ambitie van de gemeenten m de samenwerking binnen het sciaal dmein in de regi Centraal Gelderland in de tekmst uit te breiden binnen de MGR. Het kmende jaar gaan de bestuurders met elkaar in gesprek ver mgelijke andere samenwerkingstaken binnen het sciaal dmein die als mdule aan de MGR zuden kunnen wrden tegevegd. Het tevegen van nieuwe samenwerkingsmdules aan de regeling vergt telkens nieuwe besluitvrming, dr clleges én raden. 3. Psitie van de gemeenteraad Op grnd van artikel 1, tweede lid van de Wet gemeenschappelijke regelingen gaat het cllege niet ver tt het treffen van een regeling dan na verkregen testemming van de gemeenteraad. Vandaar dat de raad altijd m testemming f instemming met wrden gevraagd vr het prichten van een (mdulaire) Gemeenschappelijke Regeling. In het nu vrliggende raadsbesluit gaat het m testemming in plaats van instemming mdat de MGR nu alleen taken gaat uitveren die tt de bevegdheid van het cllege behren. De raad kan die testemming feitelijk alleen nthuden wegens strijd met het recht f het algemeen belang. Bij elke wijziging van de regeling is besluitvrming van de raad ndig. Dat betekent dat de raad k altijd m testemming zal wrden gevraagd bij teveging van nieuwe mdules aan de MGR. Als het daarbij zu gaan m verdracht van taken die tt de bevegdheid van de raad behren, zals budgetten f verrdeningen, dan met de raad m instemming wrden gevraagd in plaats van testemming en gelden er andere spelregels vr het al dan niet nthuden van instemming. Met de pzet van de MGR zals die nu vrligt, blijft de kaderstellende en cntrlerende taak van de raad ngemeid. Beleid én budgetten blijven immers bij de afznderlijke gemeenten. De MGR gaat uitveringstaken namens de gemeenten uitveren en det dat binnen de beleidskaders van die gemeenten. Het demcratisch tezicht wrdt vral duidelijker en transparanter dr het feit de reginale samenwerkingstaken nder publiekrechtelijk tezicht wrden gebracht. Deelnemende gemeenten hebben ieder hun eigen afspraken met de raad in het kader van Verbnden Partijen. Ieder cllege is daarm k individueel verantwrdelijk vr het tetsen van het MGR-traject p deze afspraken, zwel in de prichtings- als in de uitveringsfase. 3

4 Ieder cllege is k zelf primair verantwrdelijk vr een zrgvuldig infrmatie- en besluitvrmingstraject richting raad zals ze k zelf verantwrding aflegt aan de raad ver de vrtgang en de resultaten. In de nu vrliggende regeling is gebrgd (artikel 28 en 30) dat de cnceptbegrting en jaarrekening van de MGR vóór 1 april wrden aangeleverd vr een tijdige en zrgvuldige behandeling dr de raad. Dat laat nverlet dat de betrkkenheid van de raad bij de MGR Sciaal Dmein zwel lkaal via het eigen cllege als reginaal ged vrm gegeven zal meten wrden. De MGR en de clleges en raden zullen in elk geval afspraken gaan maken ver: 1. he de raden tijdig mee te nemen in en te betrekken bij de verdere ntwikkeling van de MGR en eventueel nieuwe mdules; dit gebeurt primair dr het eigen AB-lid met de raad maar de MGR kan hierin in infrmerende zin k een actieve rl in nemen richting raden; 2. he de raden ged te infrmeren ver de vrtgang en prestaties van de MGR; k hierbij geldt dat het AB-lid hierver infrmatie en verantwrding aflegt lkaal maar de MGR kan hierin dr middel van peridieke infrmatiebulletins en een f meer jaarlijkse infrmatiebijeenkmsten vr raadsleden een actieve rl in nemen; 3. de raden k mee te nemen in de ntwikkelingen die bij de samenwerking spelen en het stimuleren van gezamenlijk leren en evalueren in die samenwerking. 4. Inrichting van de MGR Vr de inrichting van de reginale samenwerkingsvrm hebben de clleges in nvember 2015 een aantal inrichtingsprincipes vastgesteld die bij de uitwerking van de regeling en het vrstel vr de inrichting van de MGR zijn meegenmen. Het gaat m de vlgende inrichtingsprincipes: een samenwerkingsvrm die het flexibel kunnen te-en uittreden mgelijk maakt en met een z beperkt mgelijke uittredingssanctie een samenwerkingsvrm waarin het publiekrechtelijk tezicht ptimaal gebrgd is, met g vr en ruimte aan de psitie vr de raden en de clleges daarnaast is het streven m de bestuurlijke drukte te beperken waar dat kan zdat temp en daadkracht aan de dag gelegd kan wrden een ndersteuningsstructuur die mean en lean is: niet meer persnele inzet dan ndig vr een gede reginale prcesgang en uitvering van taken een besluitvrmingsprcedure die uitgaat van gelijkwaardigheid en cnsensus waarbij een kwalitatieve meerderheid van stemmen bepalend is als cnsensus niet mgelijk blijkt Hiernder wrdt p een aantal specifieke nderdelen m.b.t. de inrichting van de MGR ingegaan. In de juridische regeling zelf en in de telichting die deel uitmaakt van de regeling, staan alle van belang zijnde nderdelen en afspraken beschreven. AB en DB De hfdstructuur van de MGR wrdt na besluitvrming in raden en clleges neergezet en bestaat uit een AB en een DB. Alle deelnemende gemeenten vaardigen 1 vertegenwrdiger namens het cllege af in het AB dat daarmee uit 12 leden bestaat. Het DB zal bestaan uit 3 leden (inclusief vrzitter). In de regeling staan de frmele bevegdheden van beide gremia aangegeven, vr zver deze niet uit de Wet gemeenschappelijke regeling vlgen. De exacte taakverdeling en werkwijze van AB en DB 4

5 wrden in een later stadium vanuit de MGR uitgewerkt. Na het raadsbesluit zullen de clleges de regeling definitief vaststellen en zullen daarbij k hun vertegenwrdiging in het AB aanwijzen. Stemverhuding Met betrekking tt de stemverhuding binnen de MGR heeft de meerderheid van de regigemeenten zich in het GO Sciaal Dmein uitgesprken vr een variant van gewgen stemverhuding. Die variant is een cmprmisvrstel tussen een één-p-één-stemverhuding en een stemverhuding p basis van inwnertal. Daarmee willen de gemeenten aan de ene kant recht den aan gelijkwaardigheid binnen de samenwerking en aan de andere kant aan een passende representatie van het inwnertal in de demcratische besluitvrming. De stemverhuding wrdt bepaald p basis van een clustering van inwnertallen zals k in de juridische regeling zelf is aangegeven: Tt = 1 stem = 2 stemmen = 3 stemmen = 4 stemmen Ondersteuningsstructuur De MGR wrdt mean en lean ingericht zals k is meegegeven als inrichtingsprincipe dr de clleges van B&W. Het AB en DB wrden ndersteund dr een directielid annex secretaris inclusief een secretariaat en daar kan het gezien de huidige mvang van de MGR nu bij blijven. Persneel Alle medewerkers die werkzaamheden verrichten vanuit de MGR den dat in pdracht van het DB. Dit kan via een aanstelling dr het DB als ambtenaar van het Openbaar Lichaam, via een arbeidsrechtelijke vereenkmst f via inhuur dan wel detachering. Dit zal verder wrden uitgewerkt in een implementatieplan. In nderstaande figuur is de inrichting van de MGR schematisch weergegeven. 5

6 Dienstverleningsvereenkmst Per samenwerkingsmdule wrden met de deelnemende gemeenten afspraken gemaakt ver de uitvering en aansturing van taken dr de MGR. Die afspraken wrden vastgelegd in een Dienstverleningsvereenkmst (DVO) tussen de MGR en de individuele gemeenten. Hierin staan.a. afspraken ver: - de taken die vanuit de MGR wrden uitgeverd - he de aansturing plaatsvindt - welke werkzaamheden gemeenten zelf ng meten den - welk maatwerk er eventueel geleverd wrdt dr de MGR aan de betreffende gemeente. Krtm, de DVO is van belang m duidelijkheid te scheppen in wat er wel en niet verwacht kan wrden van de MGR. Dit kan en zal per mdule verschillen. De DVO wrdt ndertekend dr de burgemeester f een dr hem/haar gemachtigd cllegelid van de deelnemende gemeente en een lid van het DB van de MGR. Naast de DVO kmt er een dienstverleningshandvest, waarin algemene vrwaarden kmen te staan die p de dienstverleningsvereenkmsten van tepassing zijn. In principe kmt alles wat niet nader per gemeente heft te wrden gespecificeerd in het Dienstverleningshandvest te staan. Daarmee is gelijkwaardigheid gebrgd en wrden nderhandelingen zveel mgelijk beperkt. Het dienstverleningshandvest wrdt vastgesteld dr het DB nadat het AB in de gelegenheid is gesteld wensen en bedenkingen erver te uiten. Algemene ksten en verdeelsleutel De ksten die gepaard gaan met de basistaken van de MGR (niet vallend nder een mdule) wrden verrekend naar rat van het inwnertal. Naast de ksten van de basistaken zijn er per mdule ksten die samenhangen met de uitvering van taken in een specifieke samenwerkingsmdule. Deze wrden 6

7 vr elke samenwerkingsmdule afznderlijk bepaald en k de verdeelsleutel van die ksten wrdt per mdule bepaald. Dat zal mgelijk niet altijd naar rat van inwnertal zijn. Vr de samenwerkingsmdule inkp wrdt nu uitgegaan van ksten naar rat van inwnertal. 5. De eerste samenwerkingsmdule van de MGR: Inkp De 12 gemeenten uit de regi Centraal Gelderland hebben p 26 april jngstleden beslten m k vanaf 2017 specialistische (jeugd)zrg en maatwerkvrzieningen gezamenlijk in te kpen en dit te den vlgens het Interactief Aankpsysteem, een digitale aanbestedingsvrm cnfrm het Dynamisch aankpsysteem uit de Aanbestedingswet. Dit mdel biedt de regi meer en betere mgelijkheden m de transfrmatie van het sciale dmein in de kmende jaren samen met aanbieders én inwners/ cliëntvertegenwrdigers te realiseren. Met g vr een hge kwaliteit en delmatigheid. In datzelfde cllegebesluit hebben de gemeenten k aangegeven aan welke van de 9 percelen van het I.A.S. zij deelnemen. Dat zijn nderstaande percelen: 1) ambulante ndersteuning alle leeftijden 2) verblijf 3) ndersteuning p lcatie aanbieder 0-18/23jr 4) Spedeisende zrg en crisishulp znder verblijf 5) jeugdbescherming 0-18/23jr 6) hulp bij huishuden vanaf 18jr 7) hulpmiddelen alle leeftijden 8) dyslexie 9) activerend werk In de achterliggende maanden is gewerkt aan de verdere inrichting van het I.A.S. dr gemeenten, aanbieders en inwners/cliëntvertegenwrdigers (marktcnsultatie met verlegtafels). Aanbieders kunnen zich met ingang van september aanmelden vr het systeem waarbij p 1 nvember nageneg alle aanbieders van zrg in 2017 in het systeem staan. De reginale inkprganisatie De reginale inkprganisatie wrdt ndergebracht in de eerste samenwerkingsmdule van de MGR, de samenwerkingsmdule inkp. Zij is verantwrdelijk vr 1. De uitvering van de inkp van zrg in percelen van het sciale dmein zals hierbven staan beschreven; de inkprganisatie regelt de interactieve aanbesteding en de vereenkmsten p grnd waarvan aanbieders met hun prducten en diensten in het aankpsysteem kmen. De bvenreginale jeugdzrg wrdt p bvenreginaal niveau ingekcht en dat verlpt niet via het I.A.S.. Het I.A.S. faciliteert wel het cntractmanagement en -beheer van de bvenreginale jeugdzrgcntracten. 2. Het cntractmanagement: daarbij gaat het ver het starten en nderhuden en verder ntwikkelen van samenwerkingsrelatie met leveranciers ten beheve van de cntracten tussen de regigemeenten en leveranciers. Dit gebeurt in afstemming met de gemeenten, die daarnaast zelf cntacten nderhuden met aanbieders ver beleid en innvatie. 3. Het cntractbeheer: krtgezegd gaat het hierbij m mnitring van de naleving van cntracten. Daarnaast krijgen de cntractbeheerders een rl in het nderhuden van de cntacten met de leveranciers met een kleinere mzet, waar de relatiemanagers in elk geval verantwrdelijk zijn vr de cntacten met leveranciers met een grte mzet. 7

8 De inkprganisatie richt zich echt p de kerntaken van de inkp van het sciale dmein en zij det dit in afstemming met de regigemeenten. Aan de ene kant is die afstemming belangrijk m te zrgen dat er vr de lkale tegangen (sciale lketten c.q. wijkteams en cnsulenten) de juiste en vlledige prducten/ arrangementen zijn ingekcht die k aansluiten bij het lkale aanbd. Aan de andere kant is het belangrijk m te zrgen dat de reginale inkprganisatie k echt ervaren wrdt als een eigen nderdeel binnen de gemeenten. De reginale inkprganisatie zrgt k vr de cmmunicatie naar de markt, de inwners en de regigemeenten ver de reginale activiteiten, zals de verlegtafels waar met aanbieders en/f cliëntenvertegenwrdigers gesprken wrdt ver het zrgaanbd. 8