als slaap je sloopt wat te doen bij slaapstoornissen?

Transcriptie

1 ls slp je sloopt wt te doen bij slpstoornissen De nc vordert lngzm. Slpen lukt niet. En terwijl de wekker u nstrt, tikken de minuten voorbij. Slpeloosheid - of insomni - is een veel voorkomend probleem. Zo n tien procent vn de mensen heeft nmelijk te kmpen met chronische slpeloosheid, en dt heeft een negtieve invloed op het dgelijks functioneren. Net om die reden zet de dienst gezondheid & wereld de mnd mrt in het te ken vn slp, slpproblemen, slptips...

2 hoe verloopt een normle slp De normle slp verloopt in vier tot vijf blokken vn telkens nderhlf tot twee uur. Elk blok is op zijn beurt onderverdeeld in verschillende fsen. lice slp De eerste twee fsen vormen de lice slp. Drin mkt u de overgng tussen wken en slpen. In de eerste fse slpt u zo lic dt u nog heel gemkkelijk wkker wordt. De tweede fse houdt u in slp en bereidt u voor op de diepere fsen die drn komen. diepe slp Vervolgens komt u terec in de twee fsen vn de diepe slp. Drin bouwt u uw energie weer op voor de volgende dg. U wordt niet gemkkelijk wkker. Als u in die fse toch gewekt wordt, kunt u zich gedesoriënteerd of slpdronken voelen. REM-slp De diepe slp gt over in de droomslp of REM-slp. REM stt voor Rpid Eye Movement en verwijst nr de snelle oogbewegingen die u tijdens die fse mkt. Uw geest is heel ctief en uw spieren zijn zo goed ls verlmd. Uw demhling en hrtslg zijn onregelmtig. N die fse wordt u gewoonlijk eventjes wkker. Meestl herinnert u zich dt s morgens niet meer. In de blokken vn de tweede helft vn de nc wordt de REM-slp lnger. REMslp en oppervlkkige slp wisselen elkr f. Vndr dt u het meest recupereert tijdens de eerste uren vn de slp en dt u tegen de ocend gemkkelijker wkker wordt vn een voorbijrijdende uto, de buurmn die nr zijn werk vertrekt... slpt u soms te weinig of te veel wnneer spreken we vn een slpstoornis slece slper prt erover met uw rts U hebt voldoende geslpen ls u overdg functioneert zonder slperig te worden. Niet iedereen heeft evenveel slp nodig. Het gemiddelde ligt rond 8 uur slp per nc. Nrmte u ouder wordt, slpt u minder gemkkelijk in, is uw slp vker onderbroken en wordt hij oppervlkkiger. Senioren hebben met ongeveer 6 tot 6,5 uur slp genoeg. Voor hen is het vk nuttig om opnieuw twee periodes per dg te slpen: een kort middgdutje en een lngere periode s ncs. Ook uw ctiviteiten overdg beplen uw slpbehoefte. Wie de hele dg zwre inspnningen levert, heeft een grotere slpbehoefte dn iemnd met een zittend beroep. Verschillende fctoren kunnen n de bsis liggen vn slec slpen: levensstijlfctoren, storende omgevingsfctoren, lichmelijke klcen, psychische moeilijkheden, ingrijpende levensgebeurtenissen en dgelijkse zorgen Als u ncenlng slec slpt zonder nwijsbre oorzk kn er sprke zijn vn een slpstoornis. Een gesprek met uw rts en eventueel verder onderzoek kunnen de volgende slpstoornissen n het lic brengen: Slpt u l ncenlng slec Voelt u zich voortdurend moe, lusteloos en/of prikkelbr Lukt het niet meer zo goed om uw dgelijkse tken tot een goed einde te brengen Misschien is het dn tijd voor een gesprek met uw rts, zodt er iets kn gedn worden n uw slpprobleem. insomnie Ook wel slpeloosheid genoemd. U slpt moeilijk in en/of u wordt s ncs meerdere keren een lngere tijd wkker. s Morgens bent u niet uitgerust en hebt u onvoldoende geslpen om goed te functioneren. Overdg bent u gespnnen, prikkelbr, suf. U kunt ook lst hebben vn llerlei vge klcen. Meerdere oorzken kunnen n de bsis liggen, bijvoorbeeld een verkeerde slp-wkhygiëne, psychologische fctoren, demhlingsproblemen, geneesmiddelengebruik, rusteloze benen... hypersomnie Of overmtige slperigheid overdg. Op elk ogenblik vn de dg kunt u ongewenst en onwillekeurig in slp vllen. Soms is slppneu (= tijdelijke demhlingsstilstnden tijdens uw slp) de oorzk. prsomnie Dit zijn gedrgingen die niet in de slp thuishoren, verschijnselen die uitsluitend in de slp voorkomen of door de slp verergeren. Slpwndelen, ncmerries, ncngst, tndenknrsen, hoofdbonken en bedplssen zijn bekende voorbeelden. stoornissen verbonden n het dg- en ncritme Ze ontstn ls gevolg vn ncwerk of jetlg. De slpuren verschuiven en uw biologisch ritme is verstoord. Bereid het gesprek goed voor. Dt kunt u doen n de hnd vn onderstnde vrgen en door een slpdgboek bij te houden. Het zl u helpen om uw rts zo volledig mogelijk te informeren. 1. Hoe lng slpt u l slec 2. Wt betekent slec slpen voor u Moeilijk inslpen, s ncs meermls wkker worden én blijven, s morgens vroeg klrwkker in uw bed liggen 3. Ziet u een oorzk voor uw slec slpen Piekeren, reltieproblemen, moeilijkheden op het werk 4. Wt zijn de gevolgen vn uw slec slpen U moe voelen, prikkelbr zijn, uw tken niet meer behoorlijk kunnen uitvoeren, suf zijn overdg Welke middelen gebruikt u Alcohol, geneesmiddelen, sigretten slpd gboek Hoe l u gn Hoe l slp u opgest en Hoelng n duurde het vóó r u insl l uren iep hebt u (in tot l keer b l) ge ent u w slpen Hoe he kker ge bt u n worden r eigen n v oelen g eslpen Hoe uit gerust voelt u, 1 = z ic heel slec h Hebt u een sl p s von o f, 1 = he klmeer ds of s el slec ncs) middel Indien gebruik j, hoev t (overdg eel,

3 hoe verloopt een normle slp De normle slp verloopt in vier tot vijf blokken vn telkens nderhlf tot twee uur. Elk blok is op zijn beurt onderverdeeld in verschillende fsen. lice slp De eerste twee fsen vormen de lice slp. Drin mkt u de overgng tussen wken en slpen. In de eerste fse slpt u zo lic dt u nog heel gemkkelijk wkker wordt. De tweede fse houdt u in slp en bereidt u voor op de diepere fsen die drn komen. diepe slp Vervolgens komt u terec in de twee fsen vn de diepe slp. Drin bouwt u uw energie weer op voor de volgende dg. U wordt niet gemkkelijk wkker. Als u in die fse toch gewekt wordt, kunt u zich gedesoriënteerd of slpdronken voelen. REM-slp De diepe slp gt over in de droomslp of REM-slp. REM stt voor Rpid Eye Movement en verwijst nr de snelle oogbewegingen die u tijdens die fse mkt. Uw geest is heel ctief en uw spieren zijn zo goed ls verlmd. Uw demhling en hrtslg zijn onregelmtig. N die fse wordt u gewoonlijk eventjes wkker. Meestl herinnert u zich dt s morgens niet meer. In de blokken vn de tweede helft vn de nc wordt de REM-slp lnger. REMslp en oppervlkkige slp wisselen elkr f. Vndr dt u het meest recupereert tijdens de eerste uren vn de slp en dt u tegen de ocend gemkkelijker wkker wordt vn een voorbijrijdende uto, de buurmn die nr zijn werk vertrekt... slpt u soms te weinig of te veel wnneer spreken we vn een slpstoornis slece slper prt erover met uw rts U hebt voldoende geslpen ls u overdg functioneert zonder slperig te worden. Niet iedereen heeft evenveel slp nodig. Het gemiddelde ligt rond 8 uur slp per nc. Nrmte u ouder wordt, slpt u minder gemkkelijk in, is uw slp vker onderbroken en wordt hij oppervlkkiger. Senioren hebben met ongeveer 6 tot 6,5 uur slp genoeg. Voor hen is het vk nuttig om opnieuw twee periodes per dg te slpen: een kort middgdutje en een lngere periode s ncs. Ook uw ctiviteiten overdg beplen uw slpbehoefte. Wie de hele dg zwre inspnningen levert, heeft een grotere slpbehoefte dn iemnd met een zittend beroep. Verschillende fctoren kunnen n de bsis liggen vn slec slpen: levensstijlfctoren, storende omgevingsfctoren, lichmelijke klcen, psychische moeilijkheden, ingrijpende levensgebeurtenissen en dgelijkse zorgen Als u ncenlng slec slpt zonder nwijsbre oorzk kn er sprke zijn vn een slpstoornis. Een gesprek met uw rts en eventueel verder onderzoek kunnen de volgende slpstoornissen n het lic brengen: Slpt u l ncenlng slec Voelt u zich voortdurend moe, lusteloos en/of prikkelbr Lukt het niet meer zo goed om uw dgelijkse tken tot een goed einde te brengen Misschien is het dn tijd voor een gesprek met uw rts, zodt er iets kn gedn worden n uw slpprobleem. insomnie Ook wel slpeloosheid genoemd. U slpt moeilijk in en/of u wordt s ncs meerdere keren een lngere tijd wkker. s Morgens bent u niet uitgerust en hebt u onvoldoende geslpen om goed te functioneren. Overdg bent u gespnnen, prikkelbr, suf. U kunt ook lst hebben vn llerlei vge klcen. Meerdere oorzken kunnen n de bsis liggen, bijvoorbeeld een verkeerde slp-wkhygiëne, psychologische fctoren, demhlingsproblemen, geneesmiddelengebruik, rusteloze benen... hypersomnie Of overmtige slperigheid overdg. Op elk ogenblik vn de dg kunt u ongewenst en onwillekeurig in slp vllen. Soms is slppneu (= tijdelijke demhlingsstilstnden tijdens uw slp) de oorzk. prsomnie Dit zijn gedrgingen die niet in de slp thuishoren, verschijnselen die uitsluitend in de slp voorkomen of door de slp verergeren. Slpwndelen, ncmerries, ncngst, tndenknrsen, hoofdbonken en bedplssen zijn bekende voorbeelden. stoornissen verbonden n het dg- en ncritme Ze ontstn ls gevolg vn ncwerk of jetlg. De slpuren verschuiven en uw biologisch ritme is verstoord. Bereid het gesprek goed voor. Dt kunt u doen n de hnd vn onderstnde vrgen en door een slpdgboek bij te houden. Het zl u helpen om uw rts zo volledig mogelijk te informeren. 1. Hoe lng slpt u l slec 2. Wt betekent slec slpen voor u Moeilijk inslpen, s ncs meermls wkker worden én blijven, s morgens vroeg klrwkker in uw bed liggen 3. Ziet u een oorzk voor uw slec slpen Piekeren, reltieproblemen, moeilijkheden op het werk 4. Wt zijn de gevolgen vn uw slec slpen U moe voelen, prikkelbr zijn, uw tken niet meer behoorlijk kunnen uitvoeren, suf zijn overdg Welke middelen gebruikt u Alcohol, geneesmiddelen, sigretten slpd gboek Hoe l u gn Hoe l slp u opgest en Hoelng n duurde het vóó r u insl l uren iep hebt u (in tot l keer b l) ge ent u w slpen Hoe he kker ge bt u n worden r eigen n v oelen g eslpen Hoe uit gerust voelt u, 1 = z ic heel slec h Hebt u een sl p s von o f, 1 = he klmeer ds of s el slec ncs) middel Indien gebruik j, hoev t (overdg eel,

4 26 mrt 9.30 uur een goed slpptroon ontwikkelen tot uur workshop voor ouders door Triple P. lokl één.1, cc Bethniënhuis, Hndelslei 167 Zowel voor ouders ls voor kinderen is goed slpen belngrijk. U krijgt tijdens deze workshop informtie over de oorzken vn slpproblemen. U leert hoe uw kind gemkkelijk nr bed gt, kn doorslpen, in bed blijft en s ocends niet te vroeg uit bed komt. 3 mrt 10 uur strtmoment: inzmelctie (hoofd)kussens ptio dministrtief centrum Zoersel, Hndelslei mrt 8 uur mrktctie: inzmelctie (hoofd)kussens tot uur mndelijkse mrkt 5 mrt uur ls schpjes tellen niet meer helpt en je dromenlnd niet binnenmg lezing door professor dr. John Verbrecken (slpcentrum UZA Antwerpen) de Kpel, cc Bethniënhuis, Hndelslei 167 Slpen, het lijkt iets vnzelfsprekends, mr voor velen is het een ncmerrie. In deze voordrc wordt in eerste instntie een overzic gegeven vn de verschillende slpstoornissen, hoe ze kunnen ngepkt worden en de uitlokkende fctoren. Drnst komt ook de problemtiek vn snurken en slppneu n bod en wordt het belng vn slponderzoek bij de npk vn slpproblemen besproken. Er is n floop voldoende tijd om vrgen te stellen. N deze lezing krijgt u een ndere kijk op gezond slpen en bent u in stt een ntl slpproblemen te begrijpen en zelf n te pkken. 19 mrt 14 uur Mgnus kn niet slpen voorleesmoment voor (groot)ouders en kinderen door Kim Crbeels (4- tot 7-jrigen) bib Zoersel, Zonneputteke 1b Kim Crbeels neemt u mee nr de slpkmer vn Mgnus, een bijzonder, mr herkenbr jongetje. Mgnus kn niet slpen, ook l is hij moe. Hij hoort te veel lwi, zelfs met zijn oren toe. Buiten is het stil. Het Monster geeft geen kik. Zijn vijftien enge ogen slpen zc en zitten dic uur beter omgn met slpeloosheid prktische lezing door psychologe Arine Lievens (psychologenprktijk Kizen Zndhoven) de Kpel, cc Bethniënhuis, Hndelslei 167 België behoort tot de koplopers wt het gebruik vn slpmedictie betreft. Eén op tien volwssenen neemt dgelijks een slppil. Lngdurig gebruik vn slpmedictie heeft ecer negtieve gevolgen voor het dgelijks functioneren en biedt geen duurzme oplossing. Gelukkig is er een ndere mnier om de slpkwliteit te verbeteren: cognitieve gedrgstherpie voor slpeloosheid. Deze npk blijkt in de klinische prktijk zeer succesvol te zijn. U krijgt concrete tips over hoe u zelf het inslpen, het doorslpen en de slpkwliteit kunt verbeteren. Zowel mensen met ls zonder slpproblemen kunnen bij deze sessie bt hebben. 4 pril uur slotctiviteit filmvond ( Sleepless in Settle ) met leuke goodiebg de Kpel, cc Bethniënhuis, Hndelslei 167 Doe mee n één vn onze ctiviteiten en misschien wint u wel een leuke prijs! INFO & INSCHRIJVEN gezondheid & wereld Anke Smolders T gezondheid.wereld@zoersel.be.

5 (hoofd)kussens Vn mndg 3 mrt tot en met vrijdg 4 pril mg u uw gebruikte (hoofd)kussens komen deponeren op ons bed in het dministrtief centrum (Hndelslei 167). Op dinsdg 4 mrt kunt u ze ook n onze stnd op de mrkt fgeven. Wt we ndien met de kussens gn doen, houden we nog even geheim. Wt vststt, is dt er mooie prijzen te winnen zijn (onder ndere pyjm s of een overncing), dus hou zeker onze digitle Nieuwsbrief in het oog (inschrijven kn vi www. zoersel.be). 2014/e/ teksten Croline Wouters bron Zlig slpen, fris ontwken (CM) grfische vormgeving Ndi Kerschot verntwoordelijke uitgever college vn burgemeester en schepenen Hndelslei Zoersel