Bij wie hoor ik? Wijs op de picto van de familie. Laat je kind de familieleden aanwijzen.

Transcriptie

1 e m t W e r l i g e mw o n d j o k jk k nd g k e t e g e W nd em o rlij m t Wo erl k nd k g k e i e j n t r k kt der ge Wo lijk m W l n m i on jk g der ge kwonderlijk g e t Wd e r l e m k t Wl i j mgemkt i o SPECIAAL j o k n rlij k de ge kt n W r kgtw m d e voor l i j thuis k o r e l n m o n i j k g d e r g e mk t Wd e r l e m k t Wl i j k i o j k nd k g kt ondge k g t W erlij em Wo er n k o e i j k m n d e g e k t Wd m k t r lmteril d e g e Prktisch o i j m r k W voor seksuele vorming l i on jk k on ge kt d g d -

2 C1 Bij wie hoor ik? GEZIN Pk een gezinsfoto. Wijs de verschillende mensen n. Wie is dt? Dt is jouw (pp, mm, broer, zus). Met hem/hr g jij wel eens Jij hoort bij ons gezin. FAMILIE Wijs op de picto vn de fmilie. Lt je kind de fmilieleden nwijzen. Dit is een fmilie. Heb jij ook fmilie? Een fmilie zijn een pp en een mm, broers en zussen. Er horen ook op s en om s bij. Er horen ook ooms en tntes, neven en nichten bij. Pk een fmiliefoto erbij. Wijs de verschillende mensen n. Wie is dt? Dt is jouw (pp, mm, oom, tnte, broer, zus, op of om). Met hem/hr g jij wel eens Jij hoort bij onze fmilie. Lt je kind nwijzen: Met wie doe jij vk dingen? An wie vertel jij vk dingen? Wie helpt jou vk? Lt de picto s op de chterknt zien. Wt doen we thuis smen? Gn we smen eten? Gn we smen nr de kerk? Vieren we feest smen? Gn we wel eens nr het strnd? VRIENDEN Met vrienden doe je leuke dingen. Het is fijn om bij vrienden te zijn. Wie zijn jouw vrienden? Wt doe je met je vrienden? Wijs de picto s n. KERK Wijs de picto vn de kerk n. Wt is dit? Dit is de kerk. We horen ook bij de mensen uit onze kerk. Ken je mensen uit de kerk? Wt doen we in de kerk? We gn smen bidden en zingen. We lezen smen uit de Bijbel. We luisteren smen nr de preek. Soms doen we ook ndere dingen met mensen uit de kerk. Fietsen of spelen. We horen bij de kerk. 2 Wonderlijk gemkt Specil voor thuis

3 VERDIEPING FAMILIEACTIVITEIT Pln smen een ctiviteit met fmilie. Wt vindt je kind leuk? TOT SLOT Lt nog een keer de foto s zien. Bij wie hoor jij? Je hoort bij onze fmilie, bij je vrienden en bij onze kerk. We houden vn jou. Hoe vond je het? Heb je nog een vrg? VERVOLG En verder: Vriendschp, verkering en huwelijk? Gebruik de ndere krten vn them C Relties. De wensen vn je kind wt betreft relties? Gebruik H4 Relties. (C1) Bij wie hoor ik? 3

4 C2 Vrienden VRIENDEN Wijs op de twee jongens. Deze jongens zijn vrienden. Hoe zie je dt? Ze lchen. En ze hebben hun rm om elkr heen. Een vriend is een jongen/mn. Een vriendin is een meisje/vrouw. Wie zijn jouw vriend(inn)en? Wrom is dt je vriend(in)? Met vrienden doe je leuke dingen. Je gt smen spelen (kinderen). Je gt smen sporten of winkelen (volwssenen). Wt doe jij met jouw vriend(inn)en? LEUKE DINGEN Wijs op de fbeelding vn de verjrdg. Met vrienden doe je leuke dingen. En je bent bij elkr ls er iets fijns gebeurt, bijvoorbeeld een verjrdg. Dn koop je een mooi cdeu. Wnt je bent blij met je vriend(in). G jij nr de verjrdg vn (nm vriend)? MOEILIJKE DINGEN An je vrienden vertel je ook moeilijke dingen. Als je verdrietig of bng bent. Dn luister je nr je vriend. Je zegt: Dt is niet leuk voor jou. Zo kun je je vriend troosten. Je gt er niet om lchen. Je vertelt het ook niet verder. Vertel jij moeilijke dingen n (nm vriend)? Vertelt (nm vriend) moeilijke dingen n jou? Luister je dn? G je dn lchen? G je dn troosten? Lt je kind oefenen met troosten. Lt hem zijn rm om je heen sln en zeggen: Dt is niet leuk voor u/jou. 4 Wonderlijk gemkt Specil voor thuis

5 VERDIEPING RUZIE Als je vrienden bent, ben je soms niet rdig tegen elkr. Heb jij dt ook weleens, dt iemnd niet rdig doet? Wnneer ws dt? Hoe kun je zeggen dt je het niet leuk vindt? Wijs op de jongens die sorry zeggen. Wt doen deze jongens? Ze zeggen sorry. Ruzie moet je oplossen. Wnt het is niet fijn om boos te zijn. Hoe doe je dt? Je gt nr de nder toe. Je zegt wt je niet leuk vindt. Dr prt je smen over. Je kunt ook sorry zeggen. Ruzie oplossen is best moeilijk. Pp en mm willen jou helpen. Vrg het mr n ons. Dvid en Jonthn In de Bijbel lezen we ook over twee goede vrienden. Weet jij wie? Dvid en Jonthn. Hoe kun je merken dt ze goede vrienden wren? TOT SLOT Herhlingsvrg: Wt doen vrienden smen? Zijn ze rdig tegen elkr? Hoe lossen ze ruzie op? Hoe vond je het? Heb je nog een vrg? VERVOLG Cdeu Lt je kind een verrssing/cdeu bedenken voor zijn vriend/vriendin. Mk er een krtje bij met de tekst: Voor jou. Omdt je mijn vriend(in) bent. Wil je verder prten over: Fmilie, verkering en huwelijk? Gebruik them C Relties. Online contct met vrienden? Gebruik F5 Vrienden online. Grenzen? Gebruik them E Grenzen. De relties vn jouw kind? Gebruik H4 Relties. (C2) Vrienden 5

6 C3 Verliefd VERLIEFD Kijk nr het hrt of teken een groot hrt. Wt is dit? Wnneer teken je hrtjes? Als je verliefd bent. Wijs op het verliefde stel. Deze jongen en dit meisje zijn verliefd. Ken jij iemnd die verliefd is? Ben jij weleens verliefd geweest? Als je verliefd bent, wt doe je dn? Je denkt vk n hem/hr. Je kijkt grg nr hem/hr. Je wilt grg bij hem/hr zijn. Je wilt iets leuks doen voor hem/hr. Een briefje schrijven of een cdeutje geven. Dt kun je niet zomr doen. Vrg het eerst n pp of mm. OP WIE BEN JE VERLIEFD? Bespreek op wie je verliefd kunt worden. Kun je verliefd zijn op je moeder? Nee, wnt zij is fmilie. Kun je verliefd zijn op de juf/meester/begeleider? Je kunt verliefd worden op de juf/meester/begeleider. Mr je kunt geen verkering krijgen. Wnt de juf/meester/begeleider moet voor jou zorgen. Kun je verliefd zijn op iemnd die in je kls zit/met wie je werkt? J, dt kn. Kun je verliefd zijn op iemnd met wie je nooit prt? Je kunt wel verliefd worden. Mr je kunt geen verkering krijgen. Wnt dn moet je elkr leren kennen. VERDIEPING VERLIEFD GEVOEL Wijs verschillende lichmsdelen n. Als je verliefd bent, wt voel je dn in je buik? Je hebt een bibberig gevoel. Dt noem je vlinders in je buik. Dt zijn geen echte vlinders. Het is een specil gevoel. Wt gebeurt er met je hrt? Dt gt snel kloppen. Wt gebeurt er met je wngen? Ze worden rood. Dt heet blozen. Wt gebeurt er met je benen? Die kunnen trillen. 6 Wonderlijk gemkt Specil voor thuis

7 TOT SLOT Herhlingsvrg: Verliefd is een blij gevoel. Als je verliefd bent, n wie mg je dt vertellen? Hoe vond je het? Heb je nog een vrg? VERVOLG Wil je verder prten over: Andere gevoelens? Gebruik A5-A8 Blij, boos, bng en verdrietig. Liefdesverdriet? Gebruik C4 Liefdesverdriet. Verkering en huwelijk? Gebruik de ndere krten vn them C Relties. Of jouw kind verkering wil? Gebruik H4 Relties. Wil je smen een boek lezen over dit them? Kijk in de boekenlijst voor geschikte boeken. Bijvoorbeeld: Kikker is verliefd. (C3) Verliefd 7

8 C4 Liefdesverdriet LIEFDESVERDRIET Wijs op de fbeelding vn het verdrietige meisje met hr moeder. Pk de picto s met de emoties erbij. Zie je dit meisje? Ze heeft hr hnden voor hr ogen. Hoe voelt ze zich? Wijs mr n. Ze is verdrietig. Ze ws verliefd. Mr de jongen ws niet verliefd op hr. Nu is ze verdrietig. Dt heet liefdesverdriet. Misschien heb jij dt ook. An wie kun je vertellen dt je verdrietig bent? Je mg het ltijd n pp en mm, broer of zus vertellen. Wij kunnen jou troosten. VERKERING UITMAKEN Wijs op het meisje dt de verkering uit mkt. Dit meisje wil geen verkering meer. Ze zegt Ik wil geen verkering meer. Ze mkt de verkering uit. Nu hebben ze geen verkering meer. Ken jij iemnd die verkering hd, mr nu niet meer? Soms is verkering niet meer fijn. Als je veel ruzie hebt. Of ls je niet meer verliefd bent. Dn mken de jongen en het meisje de verkering uit. Pk de picto s vn de emoties erbij. Wijs mr n: welk gevoel hoort drbij? Dn zijn ze verdrietig of boos. Hoe lng duurt dt? Dt is voor iedereen nders. Mr het helpt om erover te prten. VERDIEPING Als je je kind persoonlijk wilt begeleiden in het uitmken vn een verkering, kun je de volgende onderdelen gebruiken. VERKERING UITMAKEN Soms is verkering niet meer fijn. Als je veel ruzie hebt. Of ls je niet meer verliefd bent. Dn moet je er over prten met je vriend(in). Je prt er ook over met pp en mm of je begeleider. Misschien moet je het uitmken. Moet je dn smen zijn? Of kn dt ls je smen belt? Verkering uitmken moet ls je smen bent. Je zegt: ik mk het uit. Wnt 8 Wonderlijk gemkt Specil voor thuis

9 ik vind het niet meer leuk. Misschien wordt je vriend/vriendin boos. Dn mg je hulp vrgen n pp en mm. Wij helpen jou om het goed te vertellen. Als iemnd het uit heeft gemkt, heb je geen verkering meer. Dn ben je verdrietig. Je voelt je lleen. Je mg er om huilen. Je mg het vertellen tegen pp en mm. Wij troosten jou. Het kn ook dt je vriend(in) de verkering uit mkt. Je vriend(in) vond de verkering niet meer fijn. Dn ben je heel verdrietig. Misschien ben je ook boos. Wrom is de verkering uit? Wrom vond je vriend(in) het niet meer fijn? Je snpt het niet. Prt er over met je vriend(in). Je mg hier ook over prten met pp en mm of je begeleider. TOT SLOT Herhlingsvrg: Hoe voel je je ls iemnd niet meer verliefd is op jou? Of ls iemnd de verkering uitmkt? An wie mg je dt vertellen? Hoe vond je het? Heb je nog een vrg? VERVOLG Achtergrondinformtie Lees meer chtergrondinformtie over het l dn niet verkering krijgen/ trouwen in hoofdstuk 6 vn dit boekje. Wil je verder prten over: Verdriet? Gebruik A8 Verdrietig. Relties in het lgemeen? Gebruik them C Relties Alleen blijven? Gebruik H3 Relties. Afleiding voor liefdesverdriet? Gebruik H2 Vrije tijd. (C4) Liefdesverdriet 9

10 C5 Verkering VERKERING Wijs op het stel op de bnk. Deze jongen en dit meisje hebben verkering. Ken jij iemnd die verkering heeft? Hebben pp en mm verkering gehd? Als je verkering hebt, ben je verliefd op elkr. Je doet veel dingen smen. Misschien g je lter smen trouwen. Je kunt ook zeggen: Ik heb een vriend/vriendin. Ik heb een reltie. VERKERING KRIJGEN Als een jongen en meisje verkering willen, vrgt de jongen dt n het meisje. Als de nder j zegt, hebben ze verkering. Als de nder nee zegt, hebben ze geen verkering. Wijs op de jongen en meisje die bij ouders op bezoek gn. Wt doen deze jongen en dit meisje nu? Ze gn op bezoek bij hun vder en moeder. Het is belngrijk dt hun vder en moeder ook de jongen of het meisje leren kennen. VERKERING HEBBEN Ken jij iemnd die verkering heeft? Wt doen ze smen? Pk de picto s met de duimen erbij. Vrg per ctiviteit of dt klopt of niet klopt. Als je verkering hebt g je dn smen fietsen? geef je elkr dn een kus? woon je dn bij elkr in huis? g je dn smen bij fmilie op bezoek? g je dn met elkr vrijen? g je dn smen prten? ben je dn ltijd bij elkr? g je smen nr een verjrdg? g je smen knuffelen? Als je verkering hebt, doe je veel dingen smen. Dt is leuk. Zo kun je elkr goed leren kennen. Wnt ls je misschien gt trouwen, moet je elkr goed kennen. 10 Wonderlijk gemkt Specil voor thuis

11 VERDIEPING Als je je kind persoonlijk wilt begeleiden in het ngn vn relties, kun je de volgende onderdelen gebruiken. AFSPREKEN Ben je verliefd? En wil je hem/hr beter leren kennen? Als je verliefd bent, ken je de nder soms niet zo goed. Je kunt smen dingen doen. Dn leer je elkr kennen. Dn weet je of je verkering wilt. Bespreek wt je smen kunt doen. Mk een lijstje. Wt kun je lleml doen ls je fspreekt? Wr doe je dt? Het is belngrijk dt je op een plek bent met meer mensen. Dt is veilig. Wnt je kent elkr nog niet goed. VERKERING VRAGEN Als je verkering wilt, kun je dt vrgen. Je bent smen. Het is privé. Je vrgt: Wil je verkering met mij? De nder mg kiezen. Die zegt j of nee. Of hij/zij wil nog even ndenken. Als je het llebei wilt, heb je nu verkering. Je vertelt het n pp en mm. Als iemnd nee heeft gezegd, heb je geen verkering. Dn ben je verdrietig. Je voelt je lleen. Je mg het vertellen tegen pp en mm. Wij gn jou troosten. NIET ALTIJD FIJN Als je kind verkering heeft: Hebben jullie ook wel eens ruzie? Wt vind jij niet leuk? En wt vindt je vriend(in) niet leuk? Hoe kun je dt zeggen? Algemeen: Als je verkering hebt, moet je n elkr wennen. Niet lles is leuk. Soms ben je boos. Dt mg je vertellen. Smen mk je een nieuwe fsprk. TOT SLOT Herhlingsvrg: Wie kn jou helpen bij verkering? Hoe vond je het? Heb je nog een vrg? VERVOLG Achtergrondinformtie Lees meer chtergrondinformtie over het l dn niet verkering krijgen/ trouwen in hoofdstuk 6 vn dit boekje. Wil je verder prten over: Trouwen? Gebruik C6 Trouwen. Elkr nrken? Gebruik E4-E6 Grenzen in nrken, Knuffelen, Kus of hnd. Of jouw kind verkering wil? Gebruik H4 Relties. (C5) Verkering 11

12 C6 Trouwen TROUWEN Wijs op het bruidspr. Dit zijn een bruid en bruidegom. Wt gn ze vndg doen? Ben jij wel eens op een bruiloft geweest? Wie ging er trouwen? Mocht jij de hele dg mee? Ging je nr de kerk of het feest? Een mn en een vrouw kunnen smen trouwen. Ze houden veel vn elkr. Ze blijven ltijd bij elkr. Ze zorgen voor elkr. BRUILOFT Wijs op het bruidspr. Hoe heet de vrouw die gt trouwen? Dt is de bruid. Hoe heet de mn die gt trouwen? Dt is de bruidegom. Wie trouwen er smen? Een mn en een vrouw. Hoe heet de dg dt ze gn trouwen? De bruiloft. Wt voor kleren hebben ze n? Een bruidsjurk en een trouwpk. Wie zijn er lleml bij? Hun fmilie en hun vrienden. Wijs op het gemeentehuis. Eerst gn de bruid en bruidegom nr het gemeentehuis/stdhuis. Wijs het pltje n. In het gemeentehuis/stdhuis zeggen ze llebei: J, ik wil met jou trouwen. Ik blijf bij jou. Wt doen ze om hun vingers? Een trouwring. Lt eventueel je eigen trouwring zien en leg uit met wie je getrouwd bent. Wijs de kerk n. N het gemeentehuis gn de bruid en bruidegom nr de kerk. Ze dnken de Heere God dt ze vndg trouwen. Ze bidden of Hij voor hen wil zorgen. En ze zeggen nog een keer: J, ik wil met jou trouwen. Ik blijf bij jou. Wijs op de receptie. s Avonds is er een feest voor de bruid en bruidegom. Al hun fmilie en vrienden komen. Ze feliciteren hen. Ze eten en drinken lekkere dingen. Dn is de bruiloft fgelopen. Wt een fijne dg ws het! 12 Wonderlijk gemkt Specil voor thuis

13 VERDIEPING SAMEN WONEN N de bruiloft gn de bruid en bruidegom in hetzelfde huis wonen. Ze eten smen. Ze zorgen smen voor het huis. Ze slpen in hetzelfde bed. Wnt ze houden vn elkr. De Heere God wil ook dt getrouwde mensen ltijd bij elkr blijven. Als mensen getrouwd zijn gn ze dn smen fietsen? wonen ze dn bij elkr in huis? werken ze dn bij dezelfde bs? gn ze dn smen bij de fmilie op bezoek? mken ze dn ruzie? vrijen ze dn met elkr? prten ze dn smen? hebben ze dn kinderen? zijn ze dn ltijd bij elkr? zorgen ze dt het huis netjes en schoon is? Een mn en een vrouw die getrouwd zijn, doen veel dingen smen. Dt vinden ze fijn. Wnt ze houden vn elkr. Soms vinden ze het ook moeilijk. TOT SLOT Herhlingsvrg: Wt zeggen een bruid en bruidegom tegen elkr ls ze gn trouwen? Hoe vond je het? Heb je nog een vrg? VERVOLG Lt jullie eigen trouwkleding en fotolbum zien n je kind. Vertel over jullie bruiloft en wrom jullie met elkr wilden trouwen. Achtergrondinformtie Lees meer chtergrondinformtie over het l dn niet verkering krijgen/ trouwen in hoofdstuk 6 vn dit boekje. Wil je verder prten over: Prten over scheiden? Gebruik C7 Scheiden. Of je kind wil trouwen? Gebruik H4 Relties. (C6) Trouwen 13

14 C7 Scheiden SCHEIDEN Wijs op de fbeelding. Deze mn en vrouw wren getrouwd. Nu zijn ze niet meer getrouwd. Hoe heet dt? Ze zijn Weet je wt scheiden is? Ken je iemnd die gescheiden is? Benoem concreet de vernderingen die je kind heeft gemerkt. Wie ziet hij wel of niet meer? Ziet hij boosheid of verdriet? Wr is diegene gn wonen? Bij wie zijn de kinderen? Wt zou jij voor willen doen? VERDRIETIG De Heere God wil dt getrouwde mensen ltijd bij elkr blijven. Soms hebben een mn en een vrouw veel ruzie ls ze getrouwd zijn. Ze houden niet meer vn elkr. Of ze worden verliefd op iemnd nders. Dt is heel erg. Het is zonde en geeft de Heere God verdriet. Soms gn een mn en een vrouw scheiden. Ze zijn dn niet meer getrouwd. Hun trouwring doen ze f. Ze wonen niet meer in één huis. Ze zijn gescheiden. Dt is verdrietig voor de mn en voor de vrouw. Lt de picto vn verdrietig zien. Dt is ook voor de kinderen verdrietig. Als ze bij hun pp zijn, is hun mm er niet. Als ze bij hun mm zijn, is pp er niet. Ze zien pp en mm nooit smen. Soms is er nog steeds ruzie. Dt is lleml verdrietig. TOT SLOT Herhlingsvrg: Wijs op het bruidspr met het kruis erdoor. Deze mn en vrouw zijn niet meer getrouwd. Ze zijn (gescheiden). Hoe vond je het? Heb je nog een vrg? 14 Wonderlijk gemkt Specil voor thuis

15 VERVOLG Wil je verder prten over: Verdriet? Gebruik A8 Verdrietig Het boek Weekend pp; een prentenprtboek over een pp die ergens nders gt wonen vn Nelleke Scherpbier is bruikbr om smen te lezen. Het is geschreven vnuit christelijk perspectief. (C7) Scheiden 15