DE KWALITEIT VAN VVE IN DE GEMEENTE WERKENDAM IN 2012

Transcriptie

1 DE KWALITEIT VAN VVE IN DE GEMEENTE WERKENDAM IN 2012 Definitief Utrecht, maart 2013 H Pagina 1 van 30

2 Pagina 2 van 30

3 INHOUD Voorwoord 5 1 VVE in de gemeente Werkendam Overzicht van de vooren de vroegscholen in Werkendam Lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd Het gemeentelijke VVE-beleid 9 2 De oordelen over de vooren de vroegscholen Het bereik Oordelen op de indicatoren van vooren vroegscholen 17 3 Conclusies 21 Bijlage 1: de beantwoording van de digitale vragenlijst door de gemeente 23 Bijlage 2 De resultaten op de digitale vragenlijsten van de vooren de vroegscholen 29 Pagina 3 van 30

4 Pagina 4 van 30

5 Voorwoord In de Memorie van Toelichting bij de wet Onderwijskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE-wet) wordt een zogenoemde bestandsopname Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) aangekondigd. In 2007 (en 2008 en 2009) heeft de onderwijsinspectie die al uitgevoerd in de vier grote steden en in in de middelgrote steden. Nu is 'doorgestart' met de overige gemeenten die onderwijsachterstandmiddelen krijgen van het Rijk. In 2010 is de OKE-wet aangenomen en wordt na de bestandsopname vanuit dat kader het inspectietoezicht op de kwaliteit van VVE 'signaalgestuurd' vorm gegeven in de gemeente Werkendam. Dat houdt in dat er in principe periodiek afspraken met de gemeente gemaakt worden over de onderwerpen en de locaties waarop 'VVE-toezicht' zal worden gehouden. De bevindingen uit dit rapport over de bestandsopname VVE kunnen daarvoor als uitgangspunt worden genomen. De hoofdinspecteur primair onderwijs, dr. A. Jonk Pagina 5 van 30

6 Pagina 6 van 30

7 Inleiding Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de vooren vroegschoolse educatie (VVE) in de gemeente Werkendam. VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. In het rapport wordt allereerst de kwaliteit van het VVE-beleid op gemeentelijk niveau gewaardeerd. Dat is gebeurd in de vorm van een zelfrapportage (in lijn met artikel 12 van de Wet op het onderwijstoezicht) van de gemeente over haar VVE-beleid: zie hoofdstuk 1 en bijlage 1. De inspectie heeft deze zelfevaluatie geverifieerd. Vervolgens worden in hoofdstuk 2 de oordelen van de inspectie over de bezochte locaties gepresenteerd. Dat gebeurt in de vorm van overzichtstabellen met daarin: de oordelen van de inspectie over de bezochte locaties; of de zelfbeoordelingen afwijken van de inspectieoordelen. Na iedere overzichtstabel wordt een toelichting gegeven door de inspectie. Hoofdstuk 3 bevat de conclusies over kwaliteit van VVE in deze gemeente. In bijlage 1 staan de antwoorden van de zelfevaluatie van de gemeente. In bijlage 2 staat een overzicht van de antwoorden van de zelfevaluaties van de locaties weergegeven. Iedere bezochte locatie heeft een inspectierapport met de bevindingen ontvangen. Dit rapport gaat dus over de volgende onderwerpen: 1. De zelfrapportage van de gemeente over haar VVE-beleid en de verificatie daarvan door de inspectie. 2. De oordelen van de onderwijsinspectie over de vooren vroegscholen en de mate van overeenkomst met de oordelen uit de zelfevaluaties. 3. De conclusies van de onderwijsinspectie. Bij de beoordeling wordt gewerkt met een vierpuntsschaal: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat echt iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn nodig Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat anderen hiervan kunnen leren. Pagina 7 van 30

8 Pagina 8 van 30

9 1 VVE in de gemeente Werkendam De gemeente Werkendam heeft aan de hand van een digitale vragenlijst haar eigen VVE-beleid beoordeeld tegen de OKE-wet en het VVE-toezichtkader van de onderwijsinspectie, dat in de Staatscourant is gepubliceerd. De digitale vragenlijst levert de volgende informatie: - Het overzicht met de vooren de vroegscholen. - De lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd. - De zelfbeoordeling van VVE-context en condities. 1.1 Overzicht van de vooren de vroegscholen in Werkendam In de gemeentelijke digitale vragenlijst is gevraagd naar een overzicht met de VVEpeuterspeelzalen en kinderdagverblijven (de voorscholen) en de bijbehorende vroegscholen (de VVE-basisscholen). Gemeenten bekostigen sinds 2006 niet langer de vroegscholen, waardoor ze nu vaak geen betrouwbaar beeld meer hebben van welke vroegscholen er zijn. Daarom kan de onderwijsinspectie, in samenspraak met de gemeente en de schoolbesturen (en met gebruikmaking van de DUO-telgegevens per 1 oktober 2011 met het percentage gewichtenkinderen van 4 en 5 jaar) dat overzicht nader invullen. Overzicht van de vooren vroegscholen in de gemeente Werkendam die een digitale vragenlijst hebben gekregen. Peuterspeelzalen: 't Kruimelsoosje*, Olleke Bolleke, Nijntje, Dombo en De Kabouter Kinderdagverblijven: Ziezo Hank, De Zon, Dribbel, Baboffel Werkendam, Baboffel Dussen en Samsam Basisscholen: De Wilgenhoek*, De Sprankel, De Regenboog Dussen, De Regenboog Nieuwendijk, De Peppel, De Bolderik, De Morgenster, 't Kompas, Het Baken, Burgemeester Sigmondschool**, Burgemeester Verschoorschool** en de Ds. Joh. Groenewegenschool*** * (Voor-)scholen die ook zijn bezocht ** De Burgemeester Sigmondschool en de Burgemeester Verschoorschool geven aan niet tot de doelgroep te behoren *** De Ds. Joh. Groenewegenschool heeft de vragenlijst ondanks herhaaldelijk verzoek niet ingevuld 1.2 Lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd De inspectie ontving van de gemeente Werkendam als toelichting op de vragenlijst de volgende documenten: - Beleidsplan Onderwijsachterstanden Jaarplan OAB Convenant voorschoolse educatie - Voorschot VVE januari-augustus Aanvraagformulier peuterspeelzaal 1.3 Het gemeentelijke VVE-beleid In deze paragraaf worden de bevindingen van de inspectie over het gemeentelijk VVE-beleid weergegeven. Bijlage 1 bij dit rapport bevat de zelfevaluatie van de gemeente: vragen, antwoorden en beoordelingen van het gemeentelijke beleid op de twee domeinen VVEbeleidscontext en VVE-condities. Pagina 9 van 30

10 Per domein wordt weergegeven op welke punten de inspectie het gemeentelijk beleid en uitvoering als voldoende ('3') beoordeelt, waar nog verbeterpunten worden gezien, zowel zonder ('2') als met ('1') afspraken en op welke punten de gemeente als een voorbeeld voor anderen gezien wordt ('4'). De inspectie baseert haar bevindingen op de uitkomsten van de zelfevaluatie en haar eigen verificatie door middel van documentenanalyse en eventueel gesprekken met betrokkenen. Waar de bevindingen van de gemeente afwijken van de oordelen van de inspectie wordt dit met een * vermeld en onderbouwd. Elke indicator omvat een verklarende tekst over wat dit onderdeel inhoudt. HET GEMEENTELIJKE VVE-BELEID Oordeel 1a1 Definitie doelgroepkind 3* 1a2 Bereik: het aantal kindplaatsen (peuters) 3* 1a3 Toeleiding 3 1a4 Ouders 2 1a5 Integraal VVE-programma 3 1a6 Externe zorg 2 1a7 Interne kwaliteitszorg van de vooren de vroegscholen 2 1a8 Doorgaande lijn 2 1a9 Resultaten 1 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau 3 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau 3 DE VVE-CONDITIES Oordeel 2a GGD-rapport 3 2b Gemeentelijk subsidiekader 3 Algemeen In het Beleidsplan Onderwijsachterstanden formuleert de gemeente Werkendam het volgende: De Gemeente Werkendam heeft ter afsluiting van de periode onderwijsachterstandenbeleid een onderzoek laten uitvoeren door Sardes naar de stand van zaken op het gebied van vooren vroegschoolse educatie. Aan het onderzoek is deelgenomen door alle vijf peuterspeelzalen, door alle vijf kinderdagverblijven en door tien basisscholen. De resultaten van dit onderzoek laten niet alleen de opbrengsten van de afgelopen periode zien, maar geven ook een blik op het pad waar we in de toekomst met elkaar heen willen en hoe we dat kunnen bereiken. In de gemeente Werkendam wordt al jaren aan de uitvoering van VVE-beleid gewerkt. De focus heeft vooral gelegen op het gebied van voorschoolse educatie, mede omdat de rijksmiddelen geen ruimte boden om in te zetten op vroegschoolse educatie. Om alle ontwikkelingen en activiteiten in goede banen te leiden is er een nauwe samenwerking ontstaan tussen alle betrokken partijen op het gebied van onderwijsachterstandbeleid, in de vorm van de werkgroep OAB. De VVE-condities worden in de peuterspeelzalen over het algemeen gerealiseerd. In de peuterspeelzalen en kinderdagverblijven wordt gewerkt met het VVE-programma Startblokken, dat het voorschoolse programma is dat aansluit op het VVE-programma Basisontwikkeling in het basisonderwijs. Nog niet alle basisscholen werken met een VVE-programma. Bij de peuterspeelzalen en de basisscholen is het educatieve aanbod grotendeels op orde, bij de kinderdagverblijven is op dit gebied winst te behalen. Voor de doelgroepkinderen zijn er tevens in iedere kern Basgroepen bij peuterspeelzalen, waar deze kinderen de extra aandacht krijgen die zij nodig hebben. Momenteel vindt screening hiervoor plaats middels de SNEL-lijst. Hiermee is de uitvoering van voorschoolse educatie op de peuterspeelzalen op orde. Het rapport laat echter zien dat er zowel op het gebied van voorschoolse educatie als vroegschoolse educatie Pagina 10 van 30

11 winst te behalen valt door het verder optimaliseren ervan. Hier zullen wij ons dan ook de komende jaren op richten. Oordelen Aan de hand van de ingestuurde documenten heeft de inspectie bovenstaande oordelen geverifieerd (zie ook bijlage 1). Bij elk onderdeel wordt beknopt weergegeven wat wordt verwacht en wat bijvoorbeeld kan worden vastgelegd in de gemeentelijke subsidieverordening. Dit levert het volgende beeld op: 1. Verbeterpunten met een afspraak 1a9 Resultaten: De gemeente Werkendam heeft nog geen afspraken gemaakt met de vooren vroegscholen over de te behalen resultaten van VVE. Er zijn wel afspraken gemaakt over welke instrumenten gebruikt worden om het taal- en rekenniveau in beeld te brengen. De Memorie van Toelichting bij de OKE-wet geeft voorbeelden van mogelijke afspraken, overigens zonder uitputtend te zijn: het aantal kinderen dat een niveau stijgt; het aantal kinderen dat bijvoorbeeld minimaal op niveau C zit; afspraken over de minimale woordenschat aan het einde van groep 2. De inspectie heeft met de gemeente Werkendam afgesproken dat in samenspraak met de betrokken partners resultaatafspraken zijn vastgelegd vóór 1 augustus Verbeterpunten Bij het oordeel '2' is sprake van een wettelijke verplichting, maar laat de inspectie het vooralsnog over aan de prioritering van de gemeente wanneer men deze verplichting heeft gerealiseerd. 1a4 Ouders (art. 15i WOT, lid 1b) Het ouderbeleid op gemeentelijk niveau dient betrekking te hebben op: - Of er een gericht ouderbeleid is dat aansluit bij de specifieke VVE-behoefte van de ouders in deze gemeente. - Of ouders vooraf adequaat geïnformeerd zijn over VVE. - De intakeprocedure. - Hoe ouders gestimuleerd worden om thuis ontwikkelingsbevorderende activiteiten met hun kinderen te doen. - Hoe ouders betrokken worden bij VVE op de voorschool. - Hoe ouders geïnformeerd worden over de ontwikkeling van hun kind. - Of rekening wordt gehouden met de thuistaal. 1a6 Externe zorg (art. 15i WOT, lid 1d) De gemeente dient een overzicht te hebben van zorginstanties waar een beroep op kan worden gedaan door vooren vroegscholen voor kinderen die deze zorg nodig hebben. Hierbij moet duidelijk zijn welke zorg geboden kan worden en welke afspraken er gemaakt zijn over contactgegevens en werkwijze. 1a7 Interne kwaliteitszorg (art. 15i WOT, lid 1e) Op gemeentelijk niveau dient aangegeven te zijn wat belangrijk is met betrekking tot de kwaliteit van VVE en hoe deze kwaliteit gemeten én geborgd wordt. 1a8 Doorgaande lijn (art. 167 WPO, lid 1a, 3; art. 15i WOT, lid 1f) Voor een goede VVE-kwaliteit is een doorgaande lijn tussen de vooren vroegschool belangrijk. Die doorgaande lijn heeft betrekking op de volgende punten: - De VVE-coördinatie tussen de vooren de vroegschool. - Of voldoende doelgroeppeuters doorstromen naar een vroegschool en of voldoende doelgroepkleuters op een voorschool gezeten hebben. - Of er gewerkt wordt met een overdrachtsformulier en liefst ook met een 'warme overdracht', zeker bij de risicokinderen. - De afstemming tussen vooren vroegschool van het aanbod (VVE-programma), het pedagogisch en educatief handelen van de leidsters, de wijze waarop met ouders wordt omgegaan, en de interne begeleiding en zorg. Pagina 11 van 30

12 3. Geheel of grotendeels van voldoende kwaliteit 1a1 Definitie doelgroepkind (art. 167 WPO, lid 1a,1) Gemeenten krijgen geld van het rijk om de benodigde VVE-voorzieningen in de voorscholen te bekostigen op basis van schoolgewichten in een gemeente. Daarbij wordt de volgende vuistregel gehanteerd om het aantal doelgroepkinderen vast te stellen waarvoor voldoende aanbod moet zijn gerealiseerd: het aantal doelgroeppeuters is driekwart van het aantal kleuters van een gemeente met een leerlinggewicht. Gemeenten hebben nadrukkelijk de ruimte om hun definitie van 'doelgroepkind' nader in te vullen door aanvullende criteria te benoemen en bijvoorbeeld de taalachterstand van kinderen mee te nemen. De gemeente dient helder te verantwoorden welke definitie ze hanteert. Toelichting bij definitie doelgroepkind Stand van zaken: Het college van B&W van de gemeente Werkendam heeft in 2007 de volgende doelgroep aangewezen voor voorschoolse educatie: - Alle peuters van twee tot vier jaar die door het consultatiebureau als risicopeuter worden beoordeeld (n.a.v. de monitoring van de spraak- en taalontwikkelingsgegevens); - Alle peuters van twee tot vier jaar bij wie de peuterspeelzaalleid(st)ers een taalachterstand signaleren en vervolgens, na onderzoek volgens een wetenschappelijke methode een taalachterstand blijken te hebben. Deze doelgroepbepaling voldoet aan de doelen die gesteld worden aan gemeenten in de Wet OKE. Voorschoolse educatie moet ten minste alle kinderen met een taalachterstand bereiken. Momenteel worden doelgroepkinderen op twee verschillende wijzen gesignaleerd: - Naar aanleiding van bezoek aan het consultatiebureau. Het consultatiebureau verwijst de ouders in dit geval door naar de peuterspeelzaal. - Leidsters van de peuterspeelzalen vullen voor alle kinderen een SNEL-lijst in. Dit is een wetenschappelijk getoetst instrument om taalachterstanden bij kinderen op te sporen. Op basis van de uitslag daarvan wordt vastgesteld of een kind tot de doelgroep van voorschoolse educatie behoort. De huidige werkwijze zal worden voortgezet, omdat deze voldoet aan de doelen zoals gesteld in de Wet OKE. Echter zal de werkwijze en de doelgroepbepaling in overleg met de betrokken partners kritisch bekeken worden, omdat het van belang is dat alle doelgroepkinderen bereikt worden. Hierbij moet worden bezien of de huidige doelgroepbepaling (kinderen met een gesignaleerd taalachterstand) kan en/of moet worden uitgebreid met kinderen met een achterstand in de sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling. 1a2 Het bereik (peuters) (art. 166 WPO) Dit betreft zowel het aantal aangeboden kindplaatsen (voor hoeveel doelgroepkinderen zijn er 'plaatsen' gecreëerd) als het aantal bezette VVE-kindplaatsen (hoeveel VVE-kindplaatsen worden ook daadwerkelijk 'bezet' door doelgroepkinderen). De eisen die aan een VVE-kindplaats gesteld worden zijn zaken als: er wordt gewerkt met een integraal VVE-programma, de leidsters zijn VVE-geschoold, er wordt voldoende VVE per week gegeven, enz. 1a3 De toeleiding (art. 167 WPO, lid 1a, 2) Bij de toeleiding wordt beoordeeld of dit op gemeentelijk niveau geregeld is en of daar een verantwoording bij wordt gegeven, met name hoe wordt geprobeerd het non-bereik aan te pakken. Toelichting bij bereik en toeleiding Wanneer er een achterstand in de taalontwikkeling wordt gesignaleerd bij een kind, wordt het kind verwezen naar de voorschoolse educatie op de Basgroep. Het kind kan terecht op de Basgroep vanaf de leeftijd van 2,5 jaar. Indien eerder een achterstand wordt geconstateerd kunnen ouders al wel worden verwezen en voorgelicht. Zodra het kind dan 2,5 jaar is zal hij/zij worden ingedeeld in een van de Basgroepen. Pagina 12 van 30

13 Van Voorschool (peuterspeelzaal en kinderopvang) naar Bas-groep - Als leidsters van de peuterspeelzalen zelf middels de SNEL-lijst een taalachterstand signaleren, wordt het kind (vanaf een leeftijd van 2,5 jaar) verwezen naar de BAS-groep. Er wordt geregistreerd of het kind gebruik maakt van de BAS-groep. - Als leidsters van de kinderopvang zelf middels de SNEL-lijst een taalachterstand signaleren, wordt het kind (vanaf een leeftijd van 2,5 jaar) verwezen naar de BAS-groep middels de standaard verwijsbrief (met retourstrook ter bevestiging van de toeleiding). De peuterspeelzaal stuurt deze retourstrook bij een geslaagde toeleiding terug. De peuterspeelzaal en kinderopvang stemmen de communicatie en het vervoer tussen peuterspeelzaal en kinderopvang af. - Als er een achterstand wordt vastgesteld door leidsters van de kinderopvang, maar ouders niet naar peuterspeelzaal willen worden verwezen middels de verwijsbrief (bijv. in verband met de privacy), dient dit door de kinderopvang (anoniem) te worden aangegeven bij de peuterspeelzaal. Van JGZ 0-4 jaar naar Voorschool en Bas-groep De JGZ 0-4 jaar informeert ouders tijdens het consult bij de leeftijd van 11 maanden over de peuterspeelzaal (mede met folders). Indien nodig wordt een huisbezoek afgelegd en wordt er gewerkt met spraak-taalkoffers. - Als er een taalachterstand wordt vastgesteld door de JGZ 0-4 jaar, verwijst de JGZ 0-4 jaar het kind vanaf 24 maanden (2 jaar) actief door naar de peuterspeelzaal en specifiek naar de BAS-groep. Na een wenperiode van ongeveer 4 maanden op de peuterspeelzaal, nemen de leidsters van de peuterspeelzalen de SNEL-lijst af. Op basis daarvan wordt bekeken of het kind ook dan nog in aanmerking komt voor de Bas-groep. Bij de verwijzing maakt de JGZ 0-4 jaar gebruik van de standaard verwijzingsbrief (met retourstrook ter bevestiging van de toeleiding). De organisatie van de Bas-groep stuurt deze retourstrook bij een geslaagde toeleiding terug. - Als er een taalachterstand wordt vastgesteld door de JGZ 0-4 jaar bij een kind dat de kinderopvang bezoekt/ gaat bezoeken, wordt het kind middels de standaard verwijzingsbrief verwezen naar de Bas-groep. De kinderopvang ontvangt een kopie van de verwijzingsbrief en van de bevestiging door de organisatie van de Bas-groep. De organisatie van de Basgroep en kinderopvang stemmen communicatie/vervoer tussen peuterspeelzaal en kinderopvang af. - Als er een taalachterstand wordt vastgesteld door de JGZ 0-4 jaar, maar ouders niet naar peuterspeelzalen/ Bas-groep/ kinderopvang willen worden verwezen met de verwijzingsbrief (bijv. ivm privacy), dient dit door de JGZ 0-4 jaar (anoniem) te worden aangegeven bij de organisatie van de Bas-groep. Van voorschool naar JGZ 0-4 jaar - Als leidsters van de peuterspeelzalen/ kinderopvang zelf middels de SNEL-lijst een taalachterstand signaleren, geven zij het resultaat van de SNEL-lijst door aan de JGZ 0-4 jaar. Deze neemt dit op in het dossier van het kind en bekijkt bij een volgend onderzoek of het kind nader onderzocht moet worden door de JGZ 0-4 jaar/ logopedist. - Als leidsters van de peuterspeelzalen/ kinderopvang in het algemeen zorgen hebben over de ontwikkeling/ gezondheid van het kind melden zij dit aan de JGZ 0-4 jaar. Registratie Alle partijen dienen hun bevindingen te registreren in hun eigen registratiesysteem. Daarnaast is de Stichting Peuterspeelzalen verantwoordelijk voor het totaal overzicht: - Er wordt geregistreerd bij hoeveel kinderen leidsters van de peuterspeelzalen zelf middels de SNEL-lijst een taalachterstand signaleren. Ook wordt geregistreerd of deze kinderen gebruik maken van de Bas-groep; - Met de verwijsbrieven van de JGZ 0-4 jaar en kinderopvang houdt de Stichting bij hoeveel kinderen met een achterstand in taalontwikkeling zijn verwezen naar de BAS-groep; - Vervolgens registreert de stichting welke van de verwezen kinderen zijn aangemeld bij de Bas-groep. Dit wordt teruggekoppeld naar de verwijzer middels de retourstrook; Pagina 13 van 30

14 - Eens per maand controleert de Stichting welke van de verwezen kinderen niet zijn aangemeld bij de Bas-groep op de peuterspeelzalen. Dit wordt teruggekoppeld naar de verwijzer; - De stichting maakt een overzicht van de anonieme meldingen van de JGZ- 0-4 jaar en kinderopvang van kinderen met een achterstand in taalontwikkeling die niet zijn verwezen naar de Bas-groep. - Zodra kinderen starten met het Bas-groep is/wordt de SNEL-lijst afgenomen. Ook bij de afsluiting van het bezoek aan het Bas-groep gebeurt dit. Beide resultaten worden geregistreerd. Op deze manier wordt het resultaat van het VVE-programma in beeld gebracht. Al met al genereert de stichting op deze manier een overzicht van: - Het aantal kinderen met een achterstand in taalontwikkeling (gesignaleerd met SNEL-lijst en/of Van Wiechen-ontwikkelingsonderzoek); - Het aantal kinderen met een achterstand in taalontwikkeling die zijn verwezen en aangemeld bij de Bas-groep (het doelgroepbereik); - Het aantal kinderen met een achterstand in taalontwikkeling die zijn verwezen, maar niet zijn aangemeld bij de Bas-groep; - Het aantal kinderen met een achterstand in taalontwikkeling die niet zijn verwezen, dat wil zeggen middels de verwijsbrieven (bijvoorbeeld in verband met privacy); - De gemiddelde achterstand bij start van de Bas-groep en de gemiddelde achterstand bij afsluiting van de Bas-groep. Hierbij wordt onder een achterstand uitgedrukt zoals wordt beschreven in het proefschrift van Margreet Luinge 'The language-screening instrument SNEL'. Deze overzichten worden aan het eind van ieder kalenderjaar verstrekt door de Stichting Peuterspeelzalen aan de gemeente Werkendam. Momenteel heeft men in de gemeente Werkendam een bereik van 89 procent van de doelgroepkinderen. In de komende periode wordt dit verder geoptimaliseerd door dit percentage te verhogen en het programma verder uit te werken, zodat deze volledig aansluit op de behoeften van de kinderen. 1a5 Integraal VVE-programma (Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie art. 5; art. 15i, lid 1c) Voor de voorschoolse educatie wordt een programma gebruikt waarin op gestructureerde en samenhangende wijze de ontwikkeling wordt gestimuleerd op het gebied van taal, rekenen, motoriek en de sociaal-emotionele ontwikkeling. De gemeente geeft aan welke VVEprogramma's door de gemeente worden geaccepteerd. Toelichting bij integraal VVE-programma Het werken met Startblokken zal worden voortgezet, gezien dit naar tevredenheid verloopt en voldoet aan de eisen zoals gesteld in de Wet OKE. 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau (art. 1.50a en 2.5 WKo; art 167 WPO) Bij de VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau gaat het zowel om de sturing als om de uitvoerende coördinatie. De sturing zal doorgaans in LEA-kaders (lokale educatieve agenda) plaatsvinden. Daarnaast zijn er op gemeentelijk niveau allerlei uitvoerende coördinatietaken over het realiseren van het bereik, de certificering van leidsters, enz. 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau (art. 1.50a en 2.5 WKo) Sommige gemeenten werken met een VVE-monitor die doorgaans vooral gaat over het bereik van VVE. Een monitor is één van de manieren om VVE op gemeentelijk niveau te evalueren en waar nodig te verbeteren, maar dat kan ook op andere manieren. Pagina 14 van 30

15 Toelichting bij VVE-coördinatie en systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau Al een aantal jaren vindt er in de gemeente Werkendam nauwe samenwerking plaats op het gebied van onderwijsachterstandenbeleid. De samenwerkende partners uit het onderwijs, peuterspeelzaalwerk, kinderopvang en de jeugdgezondheidszorg hebben een convenant opgesteld. Tevens vindt er periodiek overleg plaats over de voortgang van de uitvoering van onderwijsachterstandenbeleid in de werkgroep OAB. In deze werkgroep zijn de gemeente, het onderwijs, peuterspeelzaalwerk en kinderopvang vertegenwoordigd. De werkgroep komt tweemaandelijks bij elkaar en heeft zowel een taak op het gebied van beleidsontwikkeling als de praktische uitvoering hiervan. De samenwerking in de werkgroep zorgt ervoor dat vele successen worden behaald (zoals de invoering van de Basgroepen). De nauwe samenwerking tussen de partners is een belangrijke succesfactor van het onderwijsachterstandenbeleid en daarom zal er de komende jaren wederom geïnvesteerd worden in deze samenwerkingsrelaties. De komende periode zal het huidige convenant met de samenwerkingspartners worden geëvalueerd en indien nodig zal deze geactualiseerd worden. In de komende periode wil met toe naar voldoende coördinatie om niet alleen voorschoolse educatie, maar ook vroegschoolse educatie en procedures rond de doorgaande leerlijn te coördineren. Dit wil zeggen dat er één overkoepelende coördinator benodigd zou zijn die coördineert voor peuterspeelzaalwerk, kinderopvang en kleuteronderwijs. Dit is dan ook één van de aanbevelingen vanuit het onderzoek van Sardes. De haalbaarheid hiervan zal de komende periode onderzocht worden. Op basis van deze resultaten zullen er verdere acties ondernomen worden die verwoord zullen worden in het betreffende jaarplan. 2b Gemeentelijk subsidiekader Gemeenten hanteren een verordening met VVE-subsidievoorwaarden: voorscholen moeten aan bepaalde eisen voldoen om VVE-subsidie te krijgen. De gemeente Werkendam hanteert een dergelijke verordening. 2a GGD-rapport De gemeente moet geregeld hebben dat de GGD de basiskwaliteit van de voorscholen beoordeelt en dat er recente GGD-rapporten zijn. Dit betreft de basiskwaliteitseisen uit de Wet Kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen (art en 2.6) en de eisen aan de voorschoolse educatie (art. 1.50b en 2.8 en het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie). Deze eisen zijn uitgewerkt in het model GGD-toetsingskader. Op gemeentelijk niveau speelt allereerst de vraag hoe de gemeente het GGD-toezicht heeft georganiseerd. Alle locaties dienen jaarlijks te worden beoordeeld. De inspectie gaat er hierbij van uit dat op elke VVE-locatie een recent GGD-rapport aanwezig is, waarin tevens het 8 e domein is beoordeeld. Dit is in de gemeente Werkendam het geval. 4. Voorbeelden voor anderen Geen. Pagina 15 van 30

16 Pagina 16 van 30

17 2 De oordelen over de vooren de vroegscholen De vooren vroegscholen uit het overzicht in paragraaf 1.1 hebben een digitale vragenlijst gekregen om zelf te rapporteren over de kwaliteit van VVE. De vragen zijn rechtstreeks afkomstig uit het VVE-waarderingskader, met dien verstande dat sociaalwenselijke antwoorden vermeden zijn door ófwel de formulering van de vragen, ófwel bepaalde indicatoren (zoals de beoordeling van het pedagogisch klimaat en het educatief handelen) niet op te nemen in de vragenlijst. Elke vooren vroegschool heeft de eigen zelfrapportage teruggekregen, inclusief de bijbehorende oordelen. Paragraaf 2.1 bevat informatie over het gerealiseerde bereik. In paragraaf 2.2 staan de inspectieoordelen op de aspecten Condities, Ouders, Proceskwaliteit, Ontwikkeling, begeleiding en zorg, Kwaliteitszorg, Doorgaande lijn en Resultaten. 2.1 Het bereik In tabel 2.1 staat het aantal peuters op de verschillende voorscholen: peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. VVE peuterspeelzaal aantal peuters waarvan doelgroep 't Kruimelsoosje 40 8 Olleke Bolleke 28 5 Nijntje 60 6 Dombo 50 6 De Kabouter VVE kinderdagverblijf aantal peuters waarvan doelgroep Ziezo? 27 0 De Zon 28 0 Dribbel 46 0 Samsam 36 0 Baboffel Baboffel Volgens opgave van de VVE-locaties zitten er 40 doelgroeppeuters op de voorscholen. 2.2 Oordelen op de indicatoren van vooren vroegscholen Alle peuterspeelzalen en basisscholen met doelgroepkinderen in de gemeente hebben een digitale vragenlijst ontvangen. Deze is ingevuld en geretourneerd door alle locaties. In de vragenlijst heeft iedere locatie aangegeven hoe ze zichzelf beoordeelt op het gebied van VVE. De inspectie heeft ter verificatie van de zelfevaluaties twee locaties bezocht, namelijk 't Kruimelsoosje (voorschool) en De Wilgenhoek (vroegschool). Het onderzoek bestond uit lesobservaties, gesprekken en documentenanalyse. De Burgemeester Sigmondschool en de Burgemeester Verschoorschool geven aan niet tot de doelgroep te behoren; Baboffel 1 (opgeheven?) en de Ds. Joh. Groenewegenschool hebben de vragenlijst ondanks herhaaldelijk verzoek niet ingevuld. In onderstaande tabellen staan de oordelen van de inspectie op de locaties die bezocht zijn. In de laatste kolom wordt aangegeven of de inspectieoordelen overeenkomen (=), positiever zijn (+) of negatiever zijn (-) dan de antwoorden op de vragenlijst die aan alle vooren vroegscholen gestuurd zijn. Omdat het aantal bezochte locaties klein is, moet bij de indicatoren met een afwijkend inspectieoordeel op gemeentelijk niveau goed bezien worden of die afwijking komt omdat de bezochte locatie anders is dan de andere locaties of niet. In bijlage 2 staan de digitale zelfbeoordelingen op de vragenlijsten. Het aantal oordelen per indicator kan verschillen, omdat op sommige locaties geen oordeel is gegeven. Onder iedere tabel wordt een toelichting gegeven. Pagina 17 van 30

18 CONDITIES Verschil bezoek - vragenlijst A0.1 Recent en compleet GGD-rapport 1 = A0.2 VE-basisvoorwaarden 1 - A2 Groepsgrootte 1 = A3 'Dubbele bezetting' 2 + A4.1 Voldoende VVE-tijd per week 1 = A5.2 Opgeleide leidsters 1 + A5.3 Nederlands spreken 1 = A5.4 VVE-geschoolde leidsters 2 - A5.5 Jaarlijks opleidingsplan 1 = Toelichting: De bezochte locaties voldoen aan de VVE-basisvoorwaarden. OUDERS Verschil bezoek - vragenlijst B1 Gericht ouderbeleid B2 Vooraf info aan ouders 2 + B3 Intake 2 - B4 Thuis VVE-activiteiten B5 VVE-participatie van ouders op school B6 Info ouders over ontwikkeling kind 2 + B7 Thuistaal Toelichting: De gegevens die worden verzameld bij de intake van nieuwe leerlingen is te mager. Het zou goed zijn om hier al meer relevante gegevens te verzamelen over bijvoorbeeld bijzonderheden in de ontwikkeling, gezondheid of bijzondere gedragskenmerken. De peuterspeelzaal heeft een succesvolle manier gevonden om ouders te betrekken bij de ontwikkeling van hun kind. De peuterspeelzaal gebruikt hiervoor een andere naam, maar zij hebben ouderbeleid op papier beschreven. Uit de gesprekken met de ouders blijkt dat zij erg betrokken zijn bij de ontwikkeling van hun kind en dat zij tevreden zijn over de begeleiding van hun kind. De Wilgenhoek kan beter gebruik maken van mogelijkheden om de ouders bij de ontwikkeling van hun kind te betrekken en ouderparticipatie te stimuleren. KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE Verschil bezoek - vragenlijst C1.1 Integraal programma 2 + C1.2 Doelgerichte planning 2 - C1.3 Aanbod taal 2 C1.4 Voldoende differentiatie 2 C2.1 Pedagogisch handelen 2 C2.2 Gedragsgrenzen stellen 2 C2.3 Sociale/persoonlijke vaardigheden 2 C2.4 Bevorderen autonomie kind 2 C2.5 Inrichting van de ruimte 2 = C3.1 Afstemming leidsters 1 C3.2 Activiteiten taalontwikkeling 2 C3.3 Interactie bevorderen 2 C3.4 Betrokkenheid kinderen 2 C3.5 Aanpakgedrag 2 C3.6 Responsiviteit 2 C3.7 Afstemmen op ontwikkeling kind 2 Pagina 18 van 30

19 Toelichting: Het werken met een doelgerichte planning is nog een aandachtspunt, voor zowel de peuterspeelzaal als de basisschool. ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG Verschil bezoek - vragenlijst D1.1 Volgen ontwikkeling kinderen D1.2 Planmatige begeleiding 1 1 D1.3 Evaluatie begeleiding 1 1 = D1.4 Begeleiding taalontwikkeling 2 D2.1 Welke kinderen externe zorg 2 + nodig? D2.2a Aanmelden voor externe zorg D2.2b Overleg ouders over externe zorg = D2.3 Volgen van de externe zorg 2 + Toelichting: Op de peuterspeelzaal wordt nu vooral de taalontwikkeling geobserveerd met de observatielijst van BAS. Voor de andere ontwikkelingsgebieden zijn geen gestructureerde observaties. Er moet op de peuterspeelzaal nog een professionaliseringsslag plaatsvinden met betrekking tot het planmatig begeleiden en evalueren van geboden zorg en begeleiding. KWALITEITSZORG BINNEN DE VOOR- C.Q. VROEGSCHOOL Verschil bezoek - vragenlijst E1 VVE-coördinatie binnen school 1 1 = E2 VVE evalueren 1 1 = E3 Opbrengsten evalueren 2 - E4 Verbetermaatregelen E5 VVE borgen 2 - E6 VVE in kwaliteitszorg binnen school 1 = Toelichting: Op de basisschool is de voor VVE-gecertificeerde leerkracht nog niet zo lang geleden met pensioen gegaan. Op dit moment is haar rol als interne coördinator nog niet ingevuld. Door diverse directiewisselingen op De Wilgenhoek is er tevens onvoldoende (continuering in het) beleid geweest met betrekking tot VVE. De nieuwe directeur (tevens leerkracht van groep 1-2) is voornemens om dit op korte termijn verder uit te werken en ook de samenwerking met de peuterspeelzaal verder te intensiveren. DOORGAANDE LIJN Verschil bezoek - vragenlijst F1 VVE-coördinatie tussen voor-vroeg 2 - F2 Doorstroom naar vroegschool - F3 Warme overdracht 2 = F4 Afstemming aanbod 2 - F5 Afstemming ped/educ handelen 2 = F6 Afstemming over ouders 2 = F7 Afstemming begeleiding/zorg 2 = Toelichting: Peuterspeelzaal t Kruimelsoosje, een kinderdagverblijf en twee basisscholen (waaronder De Wilgenhoek) zitten bij elkaar op één zogenaamde campus. Ondanks de nabijheid van de diverse locaties zijn er weinig tot geen afspraken over de doorgaande lijn. Pagina 19 van 30

20 OPBRENGSTEN VAN VVE Verschil bezoek - vragenlijst G1 VVE-resultaten meten G2 Niveau VVE-resultaten G3 Verlengde kleuterperiode 1 = Toelichting: De inspectie doet geen uitspraken over de resultaten, wanneer op gemeentelijk niveau nog geen afspraken gemaakt zijn over de opbrengsten van VVE. Pagina 20 van 30

21 3 Conclusies De inspectie heeft zowel op het niveau van de gemeente als op het niveau van de afzonderlijke locaties gekeken naar de kwaliteit van de vooren vroegschoolse educatie in deze gemeente. Bij het oordeel over de kwaliteit van het gemeentelijk beleid heeft de inspectie in eerste instantie gebruik gemaakt van de zelfevaluatie van de gemeente. Door middel van documentenanalyse, gesprekken en locatiebezoeken heeft de inspectie de oordelen van de gemeente geverifieerd. Samenvattend concludeert de inspectie dat er voor een aantal beoordeelde aspecten sprake is van een ontoereikend gemeentelijk VVE-beleid: op deze onderdelen is verdere ontwikkeling noodzakelijk. Op ruim de helft van de aspecten is het beleid als voldoende beoordeeld. Op gemeentelijk niveau In het kader van de OKE-wet is het van belang dat de gemeente samen met de betrokken VVEpartners nadrukkelijker de beoogde resultaten van VVE gaat benoemen en meten. Op dit moment is niet duidelijk welk (meetbaar) effect wordt verwacht en beoogd van de VVEinspanningen. Het vastleggen van concrete streefdoelen kan de opbrengstgerichtheid binnen de VVE-instellingen versterken en op langere termijn ook inzicht geven in welke onderdelen van de VVE-programma's meer of minder effectief blijken te zijn hierbij. De wijze waarop de gemeente Werkendam het VVE-aanbod in de gemeente jaarlijks evalueert en op basis daarvan speerpunten formuleert en verbeterplannen ontwikkelt, is nog niet voldoende vastgelegd. Het verdient aanbeveling om op basis van heldere criteria en meetinstrumenten na te gaan in hoeverre het beleid zich doorzet naar de praktijk. Artikel 166 van de Wet Primair Onderwijs (WPO) schrijft voor dat een gemeente voldoende kindplaatsen op een voorschool realiseert en in artikel 167 is bepaald dat in het jaarlijkse overleg met schoolbesturen (en houders van voorscholen) afspraken worden gemaakt over: De definitie van doelgroepkind (lid 1a, 1); als voldoende beoordeeld in deze analyse. De wijze van toeleiding naar de vooren vroegschoolse educatie (lid 1a, 2); als voldoende beoordeeld in deze analyse. De organisatie van de doorlopende leerlijn van voor- naar vroegschoolse educatie (lid 1a, 3). De resultaten van de vroegschoolse educatie (lid 1b). Deze artikelen zijn al van kracht vanaf 1 augustus Afspraak: De gemeente Werkendam heeft vóór 1 augustus 2013 deze afspraken gemaakt. Op locatieniveau De verbeterpunten liggen op het gebied van de doorgaande lijn. Daarnaast verdient de zorg en begeleiding de nodige aandacht. De kwaliteitszorg kan op een aantal onderdelen zeker versterkt worden. Pagina 21 van 30

22 Pagina 22 van 30

23 Bijlage 1: de beantwoording van de digitale vragenlijst door de gemeente Werkendam HET GEMEENTELIJKE VVE-BELEID Ant- Oordeel woord 1a1 Definitie doelgroepkind Hanteert uw gemeente een definitie van wat een doelgroeppeuter is? - Of de peuter (later) een zgn. leerlinggewicht (0,3 of 1,2) heeft - Of de peuter een taal- en/of een ontwikkelingsachterstand heeft Ja (bijvoorbeeld volgens het consultatiebureau) - Of de peuter is ingeschreven op een voorschool (een peuterspeelzaal of een kinderdagverblijf dat VVE-geld krijgt van de gemeente) - Of tijdens de wenperiode op de peuterspeelzaal of het kinderdagverblijf blijkt dat kind een taal- en/of ontwikkelingsachterstand heeft. Hanteert uw gemeente een definitie van wat een doelgroepkleuter is? 2 Heeft u een document waarin de definitie van de doelgroeppeuters is beschreven? Ja Heeft u een document waarin de definitie van de doelgroepkleuters is beschreven? 1a2 Bereik: het aantal kindplaatsen (peuters) Weet u voor hoeveel peuters u VVE-plaatsen dient te creëren uit de onderwijsachterstandgelden van het rijk? Voor hoeveel peuters diende u VVE-plaatsen te creëren per 1 augustus 2011? Voor hoeveel peuters heeft u VVE-plaatsen gecreëerd per 1 augustus 2011? Weet u hoeveel doelgroeppeuters er in uw gemeente zijn per 1 augustus 2011, uitgaande van uw eigen doelgroepdefinitie (als u die heeft)? Hoeveel doelgroeppeuters zijn er in uw gemeente per 1 augustus 2011? Hoeveel van deze doelgroeppeuters hebben VVE gehad? Heeft u een document waarin het bereik van de doelgroepkleuters is beschreven? 1a3 Toeleiding Heeft u een document waarin is beschreven hoe het toeleidingstraject van de doelgroeppeuters naar de voorschool eruit ziet? - Convenant voorschoolse educatie.doc Kunt u hieronder kort beschrijven uit welke stappen dat traject bestaat? Is er een dekkend bestand van waaruit de doelgroeppeuters kunnen worden geïdentificeerd? (zoals het Integraal Dossier JGZ [ID-JGZ]) Heeft uw gemeente zicht op de aard en de omvang van het non-bereik, d.w.z. welke ouders hun kinderen niet naar VVE laten gaan terwijl het wel doelgroeppeuters zijn? 1a4 Ouders Gericht ouderbeleid: Is er sprake van een analyse van de ouderpopulatie, waardoor duidelijk wordt waar het VVE-ouderbeleid zich op moet richten? Kunt u hieronder kort beschrijven wat die analyse inhoudt? Wordt in het ouderbeleid expliciet uitgewerkt dat zoveel mogelijk ouders worden bereikt? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid om zoveel mogelijk ouders te bereiken inhoudt? Worden de ouders vóórdat hun doelgroepkind naar de voorschool gaat adequaat geïnformeerd over het doel en de werkwijze van VVE en de voorschool? Pagina 23 van 30

24 Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid om de ouders te informeren inhoudt? Er worden bij de peuterspeelzalen en kinderopvang 10 minuten gesprekken gehouden met ouders. In dit persoonlijke gesprek wordt de indicatie en de werkwijze rondom voorschoolse educatie toegelicht. Is er sprake van een vastgestelde intakeprocedure van de doelgroepkinderen? Kunt u hieronder kort beschrijven wat die intake inhoudt? Bij ieder kind met een indicatie worden ouders uitgenodigd. De intake betreft een gesprek met het kinderdagverblijf / de peuterspeelzaal waarbij uitleg plaatsvindt. Hierna wordt het kind ingedeeld in de vier dagdelen welke alle doelgroepkinderen volgen. Is er gemeentelijk beleid om ouders te stimuleren thuis VVE-activiteiten met hun kind te doen? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Er worden ouderavonden gehouden waarbij ouders worden gestimuleerd om o.a. meer voor te lezen. Dit is vorig jaar gedaan door ouderavonden met een kinderboekenschrijfster te organiseren. Hierbij werden ook boekjes uitgedeeld. In het nieuw op te stellen jaarplan voor schooljaar worden wederom dit soort activiteiten opgenomen. Is er gemeentelijk beleid om ouders te stimuleren op de voor(- en vroeg)school VVE-activiteiten met hun kind te doen? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Is er gemeentelijk beleid om ouders te informeren over de ontwikkeling van het kind? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Er worden twee maal per jaar voortgangsgesprekken gehouden met ouders o9ver de ontwikkeling van hun kind. Is er gemeentelijk beleid om rekening te houden met de thuistaal van de doelgroepkinderen? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? 1a5 Integraal VVE-programma Is er gemeentelijk beleid over het te hanteren VVE-programma in de voorschool? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Is er gemeentelijk beleid over het te hanteren kind- of leerlingvolgsysteem in de vooren/of vroegschool? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? momenteel worden er Basformulieren gebruikt. Echter is de gemeente Werkendam samen met de betrokken organisaties voor het nieuwe schooljaar op zoek naar een uitgebreider volgsysteem. De voorkeur lijkt vooralsnog naar KIJK uit te gaan. 1a6 Externe zorg Is er gemeentelijk beleid over de (externe) zorg voor peuters die meer nodig hebben dan VVE? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? 1a7 Interne kwaliteitszorg van de vooren de vroegscholen Zijn er gemeentelijke afspraken over de manier waarop de vooren vroegscholen hun interne kwaliteitszorg uitvoeren? 2 2 Ja 2 2 Pagina 24 van 30

25 Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? 1a8 Doorgaande lijn Is er gemeentelijk beleid over de VVE-coördinatie tussen de vooren de vroegschool? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Er wordt voor het nieuwe schooljaar een VVE-coördinator aangesteld welke werkzaam zal zijn voor alle betrokken partijen (onderwijs, kinderopvang, jgz en peuterspeelzalen). Er zal op basis van de bevindingen van de coördinator een nieuw convenant worden afgesloten. Is er gemeentelijk beleid om zoveel mogelijk kinderen door te laten stromen van de voorschool naar een vroegschool? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Is er gemeentelijk beleid over de zgn. warme overdracht van de voorschool naar de vroegschool? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van het aanbod van de vooren de vroegschool op elkaar? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van pedagogisch-educatief handelen van de vooren de vroegschool op elkaar? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van het ouderbeleid van de vooren de vroegschool op elkaar? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van interne begeleiding en de zorg van de vooren de vroegschool op elkaar? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? 1a9 Resultaten Zijn er gemeentelijke afspraken met de schoolbesturen over de te bereiken resultaten met VVE? Kunt u hieronder kort beschrijven wat die resultaatafspraken zijn? (Een voorbeeld: Minder dan 25% van de doelgroepkinderen scoort op D- of E- niveau bij de Cito-toetsen Taal voor kleuters en Ordenen) 1a10 Nadere VVE-afspraken op gemeentelijk niveau Zijn er nadere gemeentelijke afspraken over de voorscholen? Dus bovenop de wettelijke eisen. Kunt u hieronder kort beschrijven wat die nadere afspraken over de voorscholen zijn? Zijn er nadere gemeentelijke afspraken over de vroegscholen? Bijvoorbeeld in LEA-verband. Kunt u hieronder kort beschrijven wat die nadere afspraken over de vroegscholen zijn? 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau Is er VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau wat betreft de aansturing van VVE? (Stuurgroep, LEA, e.d.) Ja Ja Ja Ja Ja Pagina 25 van 30

26 Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die VVE-aansturing op gemeentelijk niveau er uit ziet? Is er VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau wat betreft de uitvoering van VVE? (bijv. in de werkgroep VVE, of zoiets) Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die coördinatie van de VVEuitvoering er uit ziet? 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau Wordt VVE op gemeentelijk niveau systematisch geëvalueerd en verbeterd? (via een (VVE)monitor, gemeentelijk VVE-evaluaties, VVEbeleidsplannen, en dergelijke?) Ja Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die systematisch evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau er uit ziet? Er wordt iedere vier jaar een beleidsplan OAB opgesteld. Er wordt jaarlijks een jaarplan OAB voor het schooljaar opgesteld Er wordt jaarlijks een VVE-monitor opgesteld DE VVE-CONDITIES Ant- Oordeel woord 2a GGD-rapport Heeft u afspraken met de GGD dat zij bij het beoordelen van de Ja kinderdagverblijven óók de voorschoolse educatie (het zgn. 8e domein) beoordelen? Is u bekend vanaf welke datum de GGD ook het 8e domein meeneemt in Ja haar beoordeling van de kinderdagverblijven? Wat is die datum? Heeft u afspraken met de GGD dat zij bij het beoordelen van de peuterspeelzalen óók de voorschoolse educatie (het zgn. 8e domein) beoordelen? Is u bekend vanaf welke datum de GGD ook het 8e domein meeneemt in haar beoordeling van de peuterspeelzalen? Wat is die datum b Gemeentelijk subsidiekader Is er een gemeentelijk VVE-subsidiekader voor de voorscholen (of een verordening, een beschikking, e.d.) - voorschot VVE jan-aug 2012.doc Staat daarin dat de maximale groepsgrootte 16 peuters per groep is? Wat is dan de maximale groepsgrootte? Staat daarin dat er voor elke groep sprake moet zijn van een dubbele bezetting? Wat is dat criterium? Staat daarin dat er voor elke groep minimaal 10 uur VVE gegeven wordt? Wordt er een ander criterium gehanteerd? Wat is dat criterium? Staat daarin dat de leidsters/beroepskrachten gekwalificeerd moeten zijn, d.w.z. dat ze minimaal MBO-3 niveau zijn? Wat is dat criterium? Staat daarin dat de leidsters/beroepskrachten voldoende geschoold moeten zijn voor VVE? Pagina 26 van 30

27 Wat zijn de scholingseisen in uw gemeente? Er moet een VVE-certificaat van de cursus Startblokken zijn behaald Staat daarin dat er voor elke leidster/beroepskracht een opleidingsplan moet zijn? (N.B. Het mag ook één plan zijn waarin per leidster het opleidingsplan staat.) Wilt u een voorbeeld van zo n plan mailen naar de onderwijsinspectie? Afsluitende toelichting Hier kunt u een toelichting geven. Pagina 27 van 30

28 Pagina 28 van 30

29 Bijlage 2 De resultaten op de digitale vragenlijsten van de vooren de vroegscholen CONDITIES A0.1 Recent en compleet GGD-rapport 2 8 A0.2 VE-basisvoorwaarden 5 3 A2 Groepsgrootte 10 A3 "Dubbele bezetting" 11 8 A4.1 Voldoende VVE-tijd per week 1 9 A5.2 Opgeleide leidsters 3 7 A5.3 Nederlands spreken 1 9 A5.4 VVE-geschoolde leidsters A5.5 Jaarlijks opleidingsplan OUDERS B1 Gericht ouderbeleid 19 B2 Vooraf info aan ouders 9 10 B3 Intake 1 18 B4 Thuis VVE-activiteiten 9 10 B5 VVE-participatie van ouders op school 15 4 B6 Info ouders over ontwikkeling kind 4 15 KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE C1.1 Integraal programma 11 8 C1.2 Doelgerichte planning 10 9 C1.4a Opklimmende moeilijkheidsgraad 1 7 C1.4b Brede ontwikkeling 3 9 C1.4c Leeftijddifferentiatie 7 5 C1.4d Differentiatie ontwikkelingsniveau 6 6 C2.5 Inrichting van de ruimte 3 16 ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG D1.1 Volgen ontwikkeling kinderen 2 17 D1.2a Planning hele groep 15 4 D1.2b Planning kleine groep D1.2c Planning (zorg)leerlingen 15 4 D1.3 Evaluatie begeleiding 12 7 D2.1 Welke kinderen externe zorg nodig? 8 11 D2.2b Overleg ouders over externe zorg D2.3 Volgen van de externe zorg 6 13 Pagina 29 van 30

30 KWALITEITSZORG BINNEN DE VOOR- C.Q. VROEGSCHOOL E1 VVE-coördinatie binnen school 6 13 E2 VVE evalueren 6 13 E3 Opbrengsten evalueren 11 8 E4 Verbetermaatregelen 15 4 E5 VVE borgen 10 9 E6 VVE in kwaliteitszorg binnen school 9 DOORGAANDE LIJN F1 VVE-coördinatie tussen voor-vroeg 15 4 F2 Doorstroom naar vroegschool 3 7 F3 Warme overdracht F4 Afstemming aanbod 12 7 F5 Afstemming ped/educ handelen 19 F6 Afstemming over ouders 19 F7 Afstemming begeleiding/zorg 17 2 OPBRENGSTEN VAN VVE G1 VVE-resultaten meten G2 Niveau VVE-resultaten 1 6 G3 Verlengde kleuterperiode 9 Pagina 30 van 30