RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE IN 2014 IN DE GEMEENTE. Beverwijk

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE IN 2014 IN DE GEMEENTE Beverwijk Plaats : Beverwijk Gemeentenummer : 0375 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 10 december 2014 Datum vaststelling : 4 maart 2015

2 Pagina 2 van 14

3 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD INLEIDING VVE IN DE GEMEENTE BEVERWIJK CONCLUSIES Pagina 3 van 14

4 Pagina 4 van 14

5 VOORWOORD In de periode heeft de Inspectie van het Onderwijs een landelijke bestandsopname uitgevoerd naar de kwaliteit van voor- en vroegschoolse educatie (vve). Daarna is het signaalgestuurde toezicht op vve in werking getreden. Het signaalgestuurde toezicht vve begon eind 2013 met het versturen van digitale vragenlijsten naar de 315 middelgrote en kleine gemeenten. Voor de 37 grote gemeenten is er tot en met 2015 een apart monitortraject. Op basis van een analyse van de digitale vragenlijsten is besloten om in middelgrote en kleine gemeenten waar risico s ten aanzien van de uitvoering van de wettelijke vve-verplichtingen lijken te bestaan, een onderzoek uit te voeren. Het onderzoek is uitgevoerd in de tweede helft van Dit rapport beschrijft in hoeverre de gemeente Beverwijk in 2014 voldoet aan de eisen ten aanzien van vve en welke veranderingen hebben plaatsgevonden ten opzichte van de bestandsopname. De hoofdinspecteur primair onderwijs en speciaal onderwijs, Dr. A. Jonk Pagina 5 van 14

6 1 INLEIDING Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar het gemeentelijk beleid ten aanzien van voor- en vroegschoolse educatie (vve) in de gemeente Beverwijk in De aanleiding van het onderzoek is het mogelijk bestaan van risico s ten aanzien van het voldoen aan wettelijke eisen ten aanzien van voor- en vroegschoolse educatie in deze gemeente. De basis van het onderzoek is een digitale vragenlijst die de gemeente heeft ingevuld. De inspectie heeft deze vragenlijst geverifieerd aan de hand van de aangeleverde documenten en de toelichting daarop in een gesprek met betrokkenen van de gemeente. Vervolgens heeft de inspectie de eisen met betrekking tot het vve-beleid beoordeeld en de veranderingen ten opzichte van de bestandsopname in beeld gebracht. Het signaalgestuurde toezicht op de vve-locaties maakt nog geen deel uit van dit onderzoek. De inspectie start na de zomer van 2014 met het signaalgestuurde toezicht op vve op de locaties. De signalen van de GGD zijn leidend om te bepalen welke peuterspeelzalen en kinderdagverblijven met voorschoolse educatie worden bezocht. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van de beantwoorde digitale vragenlijst in relatie tot de bevindingen tijdens de bestandsopname. Analyse van aanvullend opgevraagde informatie in relevante beleidsdocumenten van de gemeente. Intern overleg met het team Kinderopvang over GGD-toezicht in de gemeente. Een gesprek met de betrokken beleidsambtenaar over het vve-beleid van de gemeente. Beoordeling van vve-beleid van de gemeente Beverwijk. Pagina 6 van 14

7 Toezichtkader Als basis voor de beoordeling gelden de beoordelingscriteria toezichtkader vooren vroegschoolse educatie voor gemeenten, zoals die te vinden zijn op: > onderwijssectoren > voor- en vroegschoolse educatie. Opbouw rapport Hoofdstuk 2 geeft een beeld van het vve-beleid op gemeentelijk niveau. Daar wordt ingegaan op de ontwikkeling van de gemeente sinds de bestandsopname (paragraaf 2.1) en op de door de gemeente aangeleverde vvedocumenten (paragraaf 2.2). Tenslotte geeft de inspectie in dit hoofdstuk een oordeel over het gemeentelijke vve-beleid (paragraaf 2.3). Hoofdstuk 3 bevat de conclusies over het vve-beleid in de gemeente Beverwijk. Pagina 7 van 14

8 2 VVE IN DE GEMEENTE BEVERWIJK De gemeente Beverwijk heeft een digitale vragenlijst ingevuld. Op basis van de antwoorden heeft de inspectie mogelijke risico s gesignaleerd ten aanzien van het voldoen aan wettelijke eisen betreffende voor- en vroegschoolse educatie. De digitale vragenlijst levert informatie over: wel of geen afspraken van de gemeente met de schoolbesturen en de houders over de doelgroepdefinitie, toeleiding, doorgaande lijn en resultaatafspraken; het bereik; de veranderingen bij de aspecten ouderbeleid, integraal vve-programma, externe zorg en interne kwaliteitszorg; het aantal vve-locaties en het aantal locaties waar de GGD tekortkomingen heeft gesignaleerd in het eerste domein (pedagogische praktijk). De beoordeling van het gemeentelijk beleid is gebaseerd op de digitale vragenlijst, opgevraagde gemeentelijke beleidsdocumenten, eventuele aanvullende informatie en het gesprek met de gemeente (zie paragraaf 2.3). Bij de beoordeling wordt gewerkt met een vierpuntsschaal: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat echt iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn nodig Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat anderen hiervan kunnen leren. 2.1 Ontwikkeling van vve in de gemeente Beverwijk sinds de bestandsopname De gemeente Beverwijk heeft sinds het vorige inspectiebezoek het document Onderwijsachterstandenbeleid ontwikkeld. In dit beleidsstuk zijn de aanbevelingen uit het vorige inspectierapport meegenomen. Daarnaast heeft de gemeente overleg gevoerd met de schoolbesturen, de stichting Welzijn, de Jeugdgezondheidszorg en de GGD Kennemerland. Dit overleg heeft geleid tot het Convenant resultaatafspraken voor voor-en vroegschoolse educatie. In januari 2015 wordt het convenant ondertekend en de beschreven afspraken uitgevoerd. Pagina 8 van 14

9 Ook heeft de gemeente beleid ontwikkeld en activiteiten uitgevoerd ter verhoging van het taalniveau van de pedagogisch medewerksters. In de gemeente Beverwijk is voor een aantal peuterspeelzalen voor de vvegroep een koppeling gemaakt met een bepaalde basisschool. De bestaande koppelingen zijn: Peuterspeelzaal Dribbel Bereboot Kleine Beer Calimero Pimpeloentje Basisschool De Wilgeroos Het Kompas De Sterrekijker De Sleutelbloem werkt met verschillende scholen samen 2.2 Lijst met de vve-documenten die de gemeente Beverwijk heeft aangeleverd Voorafgaande aan het gesprek heeft de gemeente Beverwijk de volgende documenten toegestuurd: Onderwijsachterstandenbeleid. Convenant resultaatafspraken voor- en vroegschoolse educatie. Verhoging taalniveau pedagogisch medewerkers vve. Brochure wijzer samenwerken 2.3 Het gemeentelijk vve-beleid In deze paragraaf geeft de inspectie haar bevindingen weer over het gemeentelijk vve-beleid. Per domein is beschreven op welke punten de inspectie het gemeentelijk beleid en uitvoering als voldoende ( 3 ) beoordeelt, waar nog verbeterpunten worden gezien, zowel zonder ( 2 ) als met ( 1 ) afspraken en op welke punten de gemeente als een voorbeeld voor anderen gezien wordt ( 4 ). De inspectie baseert haar bevindingen op de uitkomsten van de verificatie van de digitale vragenlijst door middel van documentenanalyse en gesprekken met vertegenwoordigers van de gemeente. Waar de bevindingen van de inspectie afwijken van het beeld uit de digitale vragenlijst van de gemeente wordt dit vermeld en onderbouwd. Pagina 9 van 14

10 HET GEMEENTELIJK VVE-BELEID A1 1A2 1A3 1A4 1A5 1A6 1A7 1A8 1A9 1B 1C Definitie doelgroepkind Bereik Toeleiding Ouders Integraal vve-programma Externe zorg Interne kwaliteitszorg van de voor- en vroegscholen Doorgaande lijn Resultaten Vve-coördinatie op gemeentelijk niveau Systematische evaluatie en verbetering van vve op gemeentelijk niveau DE VVE-CONDITIES A 2B De inspectie publiceert jaarlijks ook een oordeel over het toezicht dat door de gemeenten op de kinderopvang en peuterspeelzalen wordt uitgevoerd. Voor meer informatie hierover zie >onderwijssectoren > Kinderopvang. GGD-rapport Gemeentelijk subsidiekader Toelichting: 1 Verbeterpunten met een afspraak Er zijn in de gemeente Beverwijk geen verbeterpunten met een afspraak. 2 Verbeterpunten 1A4 Ouders Op gemeentelijk niveau is er overzicht over het aantal gezinnen waaruit de doelgroepkinderen komen. Ook doet één van de scholen samen met de Stichting Welzijn uit de gemeente mee aan een pilot waarbij de ouders extra aandacht krijgen in de vorm van Nederlandse lessen en andere bijeenkomsten om de integratie te bevorderen. De gemeente heeft echter geen beleid geformuleerd hoe zij ouders willen betrekken bij het voorkomen van achterstanden bij peuters. Ook ontbreekt een analyse van de ouderpopulatie waardoor het onduidelijk is waar het ouderbeleid zich op moet richten. Pagina 10 van 14

11 1A7 Interne kwaliteitszorg in de voor- en vroegscholen De gemeente Beverwijk heeft op gemeentelijk niveau nog geen afspraken gemaakt over de wijze waarop de voor- en vroegscholen hun interne kwaliteitszorg monitoren. Ook zijn in het Convenant resultaatafspraken, geen beleidsvoornemens geformuleerd om te komen tot afspraken op het gebied van kwaliteitszorg. 1C Systematische evaluatie en verbetering van vve op gemeentelijk niveau Het evalueren van vve, het vastleggen van deze evaluatie en de verbeterpunten zijn nog ontwikkelpunten voor de gemeente. Ook in de zelfevaluatie van de gemeente komt dit als ontwikkelpunt naar voren. 3 Voldoende 1A5 Integraal vve-programma De gemeente heeft afspraken vastgelegd in het Convenant resultaatafspraken over het gebruik van een vve-programma en over het gebruik van een observatiesysteem voor het volgen van de brede ontwikkeling van peuters. 1A6 Externe zorg Op gemeentelijk niveau zijn er diudelijke afspraken gemaakt over de zorgstructuur voor peuters die naast het vve-programma nog extra hulp behoeven. De afspraken en communicatielijnen zijn vastgelegd in de Brochure wijzer samenwerken. 1A8 Doorgaande lijn In de gemeente Beverwijk zijn de peuterspeelzalen en scholen ingedeeld in koppels. Ieder koppel maakt onderling afspraken over de doorgaande lijn. Veel peuters stromen door van de peuterspeelzaal naar de school waarmee wordt samengewerkt. De gemeente heeft met de peuterspeelzalen en de scholen afspraken gemaakt over de wijze waarop kindgegevens worden overgedragen van de voor- naar de vroegschool. Voor alle doelgroepkinderen is er een warme overdracht. 1A9 Resultaten De gemeente Beverwijk heeft resultaatafspraken gemaakt met de schoolbesturen. De afspraken staan beschreven in het Convenant resultaatafspraken. 1B Vve-coördinatie op gemeentelijk niveau De gemeente coördineert de uitwerking en de uitvoering van het vve-beleid en betrekt hierbij de LEA partners. Pagina 11 van 14

12 2A De gemeente heeft geregeld dat de GGD de basiskwaliteit van de voorscholen beoordeelt. De gemeente heeft geregeld dat alle vve-locaties jaarlijks worden bezocht door de GGD. Tijdens deze bezoeken wordt zowel de basiskwaliteit als de kwaliteit van vve beoordeeld. 2B Er is een gemeentelijk subsidiekader De gemeente heeft een subsidiekader waarin de voorwaarden zijn opgenomen conform de wet op de Kinderopvang en het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit vve. 4 Voorbeeld voor anderen 1A1 Definitie doelgroepkind De gemeente Beverwijk hanteert een brede doelgroepdefinitie waarbij niet alleen de peuters, die vallen onder de zogenaamde gewichtenregeling tot de doelgroep behoren. Ook wanneer een peuter een direct verzorgende heeft die een andere taal dan Nederlands spreekt en peuters met een feitelijk geconstateerde taalachterstand komen in aanmerking voor vve. 1A2 Bereik De gemeente Beverwijk weet hoeveel kindplaatsen er op de voorscholen gerealiseerd moet worden volgens de gewichtenregeling. In 2012 waren er 86 peuters, uitgaande van de gewichtenregeling en 137 peuters uitgaande van de eigen doelgroepdefinitie. De gemeente heeft in 2012, 137 plaatsen gerealiseerd volgens de eigen brede doelgroepdefinitie. Dit zijn er aanzienlijk meer dan volgens de gewichtenregeling. Alle peuters die volgens de definitie van de gemeente tot de doelgroep behoren, hebben ook daadwerkelijk gebruik gemaakt van een vve-kindplaats. 1A3 Toeleiding De gemeente heeft in het document Onderwijsachterstandenbeleid afspraken gemaakt en vastgelegd over wie er wanneer verantwoordelijk is voor de toeleiding van doelgroepkinderen naar de voorschoolse educatie. De gemeente heeft zicht op het non-bereik. De uitvoering van de toeleidingsactiviteiten is helder vastgelegd in het document Convenant resultaatafspraken vve. Pagina 12 van 14

13 3 CONCLUSIES De inspectie heeft op het niveau van de gemeente het beleid voor de voor- en vroegschoolse educatie in de gemeente Beverwijk beoordeeld. Dit vanwege mogelijke risico s ten aanzien van de uitvoering van wettelijke eisen betreffende voor- en vroegschoolse educatie. Conclusies gemeentelijk vve-beleid Sinds het vorige inspectiebezoek heeft de gemeente Beverwijk beleid geformuleerd in het document Onderwijsachterstandenbeleid. In dit beleid zijn de aanbevelingen uit de bestandsopname van de inspectie meegenomen. Daarnaast is er een Convenant resultaatafspraken tot stand gekomen. Dit convenant wordt in januari 2015 ondertekend en de voorgenomen afspraken worden uitgevoerd. Ook heeft de gemeente Beverwijk geld beschikbaar gesteld en activiteiten ondernomen om het taalniveau van de pedagogisch medewerkers te verhogen. Verbeterafspraken geen Verbeterpunten 1a4 Ouders 1a7 Interne kwaliteitszorg voor- en vroegscholen 1c Systematische evaluatie en verbetering van vve op gemeentelijk niveau Voldoende oordelen 1a5 Integraal vve-programma 1a6 Externe zorg 1a8 Doorgaande lijn 1a9 Resultaten 1b Vve-coördinatie op gemeentelijk niveau 2a De gemeente heeft geregeld dat de GGD de basiskwaliteit van de voorscholen beoordeelt 2b Er is een gemeentelijk subsidiekader. Voorbeeld voor anderen 1a1 Definitie doelgroepkind 1a2 Bereik 1a3 Toeleiding Pagina 13 van 14

14 Vervolgafspraken: Signaalgestuurd toezicht: de inspectie zal begin 2015 opnieuw een vragenlijst sturen naar de middelgrote en kleine gemeenten en een inschatting maken van mogelijke risico s. Tevens worden daarbij de uitkomsten van eventuele locatieonderzoeken meegenomen. Op grond van de analyses wordt opnieuw bekeken in welke gemeenten in 2015 een onderzoek plaatsvindt. Pagina 14 van 14