DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE PEUTERSPEELZAAL DE EENDJES BASISSCHOOL DE MEER

Transcriptie

1 VVE-RAPPORT DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE PEUTERSPEELZAAL DE EENDJES BASISSCHOOL DE MEER Locatie : PSZ De Eendjes : BS De Brinnr. : 12KZ Plaats : 2037 LA Haarlem Reg.nr. : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : Datum vaststelling rapport : Odin: Onderzoeksdatum: Pagina 1 van 6

2 1. INLEIDING Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE). VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. In dit rapport worden de volgende onderwerpen besproken: De voorwaarden van VVE De ouders De kwaliteit van de educatie Het VVE-programma, zoals dat wordt aangeboden Het pedagogisch klimaat Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van VVE Elk van de VVE-kwaliteitsaspecten is uiteengelegd in indicatoren. Als een indicator beoordeeld wordt, gebeurt dat doorgaans met de volgende oordelen: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren. Opbouw van het rapport Hoofdstuk 2 beschrijft het totaalbeeld van het onderzoek. De beoordeelde onderwerpen (indicatoren) staan in hoofdstuk 3, met eerst de oordelen en daarna een toelichting als dat nodig is. Als er op basis van dit onderzoek afspraken gemaakt zijn, staan die in hoofdstuk 4. Groepsinformatie peutergroepen: Aantal peuters in groep PSZ De Eendjes: 13, waarvan 12 doelgroeppeuters Aantal peuters in groep BS : 22, waarvan 17 doelgroeppeuters Groepsinformatie kleutergroepen: Aantal kleuters in groep a: 16, waarvan 14 doelgroepkleuters Aantal kleuters in groep b: 16, waarvan 12 doelgroepkleuters Aantal kleuters in groep c: 16, waarvan 13 doelgroepkleuters Odin: Onderzoeksdatum: Pagina 2 van 6

3 2. HET TOTAALBEELD De Interconfessionele basisschool De en de peuterspeelzalen De Eendjes en zijn volop in ontwikkeling om hun kwaliteit te verbeteren. Het is duidelijk merkbaar dat er door de leerkrachten en peuterleidsters hard gewerkt is om ook VVE vorm te geven binnen het onderwijs. Het aanbod en de uitvoering van het programma in de voorschool en vroegschool zijn daardoor voldoende ontwikkeld om in de naaste toekomst een positief effect te hebben op de resultaten van de kinderen. Ook is er sprake van een goede samenwerking tussen de voor-en vroegschool. De doorgaande lijn is duidelijk zichtbaar. Er is sprake van een warme overdracht van peuterspeelzaal naar de basisschool. Tussen de peuterleidsters van SKOS en de leerkrachten is er structureel overleg over de inhoud en uitvoering van het programma. Naast de vele positief geconstateerde onderdelen zijn er ook aantal verbeterpunten. De ouderbetrokkenheid kan vergroot worden. In alle groepen is sprake van tutoring. Bij de kleuters is dat tot in detail in de planning terug te vinden. De peuterspeelzaal kan hierin echter nog verbeteren. De resultaten van de leerlingen worden op de basisschool in kaart gebracht en de kwaliteit wordt geëvalueerd. Bij de peuterspeelzaal is de kwaliteitszorg nog duidelijk in ontwikkeling. Voor beiden geldt dat de verbetermaatregelen naar aanleiding van de evaluatie niet inzichtelijk zijn. 3. DE OORDELEN MET EEN TOELICHTING ALS DAT NODIG IS A CONDITIES A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar 2 - A0.2 In het rapport zijn de basisvoorwaarden voor voorschoolse Ja - educatie getoetst A1 Een integraal VVE-programma A1.1 Naam/namen van programma(s) : : Piramide A1.2 Wat is de kwaliteit van het programma? Ja Ja A2 De groepsgrootte voldoet aan de lokale maximumeisen Ja - A3 Leidster - kind ratio ("dubbele bezetting") Ja Ja A4 VVE-tijd A4.1 De peuters bezoeken de voorschool gedurende voldoende tijd (per week) Nee - A4.2 Wat is doorgaans de beginleeftijd voor VVE? Kikkers: 2,3 jaar oud A5 Kwaliteit beroepskrachten A5.2 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) Ja Ja A5.3 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands Ja Ja A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend geschoold (voor het VVEprogramma) Ja Ja A5.5 Er is een jaarlijks VVE-opleidingsplan Ja - Het GGD-rapport is van maart De OKE-wet geeft aan dat er door de GGD jaarlijks toezicht uitgevoerd wordt (A0.1). De tien uur VVE-tijd wordt niet gehaald per week. De meeste doelgroepkinderen komen vaker dan twee keer per week. Echter niet alle VVE-doelgroep komen minimaal drie ochtenden (A4.1). B OUDERS B1 Gericht ouderbeleid 2 2 B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd 2 2 B3 Intake 2 2 B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen 2 3 Bs De Odin: Onderzoeksdatum: Pagina 3 van 6

4 B5 Participatie in VVE-activiteiten in de voorschool B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind B7 Rekening houden met de thuistaal De school en de peuterspeelzaal werken actief met ouders samen. De basisschool heeft in haar schoolgids haar visie en de wijze waarop zij gestalte geeft aan deze visie beschreven. De school benoemt niet apart VVE. De school werkt aan het opstellen van een plan van aanpak voor ouderbeleid. Tijdens het bezoek van de inspectie ontbreekt een apart geformuleerd beleid met doelen ten aanzien van de ouders in de vroegschool. Bij de kleuters wordt gewerkt met een schriftje voor thuis. Deze opdrachten zijn gericht op taalverwerving (B1-B3). Bij de peuters zijn geen ontwikkelingsstimulerende opdrachten voor thuis ontwikkeld (B4). C KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE (= PROCESKWALITEIT) C1 Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal VVE-programma C1.2 Werken met een doelgerichte planning C1.3 Het aanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt 2 3 gedifferentieerd C2 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de leidsters is respectvol C2.2 De leidsters hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen C2.3 De leidsters stimuleren de sociale vaardigheden en competenties van de kinderen C2.4 De leidsters stimuleren de zelfstandigheid van de kinderen C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal-uitlokkend C3 Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C3.1 Het educatief handelen van beide leidsters is goed op elkaar afgestemd C3.2 Er worden effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd C3.3 De leidsters bevorderen de interactie met en tussen kinderen C3.4 De leidsters stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De leidsters bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de leidsters met de kinderen is responsief C3.7 De leidsters stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van het individuele kind Bs De Bij de peuterspeelzaal zijn de leidsters gericht bezig met het stimuleren van de ontwikkeling van de kinderen. Er ontbreekt echter een schriftelijke planning waaruit blijkt dat zij in hun aanpak rekening houden met individuele verschillen tussen de kinderen. In de groep van De Eendjes worden de woorden per thema getoetst, bij gebeurt dit echter niet. In de weekplanning wordt verder niet inzichtelijk gemaakt dat het aanbod oploopt in moeilijkheidsgraad (C1.4). D ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG D1 Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 Bepalen van de begeleiding voor: de hele groep, de kleine/ tutor 2 3 groep, het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg 2 3 Odin: Onderzoeksdatum: Pagina 4 van 6

5 D2 Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 Kinderen die zorg nodig hebben die de voorschool niet kan leveren, zijn bij de leidsters bekend D2.2 Leidsters melden kinderen aan voor externe zorg, wanneer de voorschool de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De leidsters blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden De brede ontwikkeling van alle kinderen wordt in een observatiesysteem gevolgd. Er vindt wel overal tutoring plaats. Bij de peuterspeelzaal ontbreekt echter een planning en evaluatie van de kinderen die tutoring krijgen. Daardoor is het niet duidelijk hoe vaak tutoring wordt ingezet en welk effect dit heeft gehad. (D1.2 en D1.3). E Kwaliteitszorg binnen de voor- c.q. vroegschool E1 Er is VVE-coördinatie in de voor- c.q. vroegschool E2 De voor- c.q. vroegschool evalueert de kwaliteit van haar VVE 2 3 E3 De voor- c.q. vroegschool evalueert de opbrengsten van alle - - kinderen E4 De voor- c.q. vroegschool formuleert op basis van evaluaties 2 2 verbetermaatregelen en voert die aantoonbaar en planmatig uit E5 De voor- c.q. vroegschool borgt de kwaliteit van haar educatie 2 2 E6 Ook VVE in de kwaliteitszorg van de school 2 2 Een kwaliteitszorgcyclus specifiek gericht op kwaliteitsverbetering, borging en evaluatie van VVE ontbreekt grotendeels nog. Daarvoor ontbreken doelen die als ijkpunt kunnen dienen om de gewenste kwaliteit aan te sturen. Resultaat bepaling van VVE is wel noodzakelijk om te weten of het aanbod van het VVE-programma effecten heeft op de taalontwikkeling van de peuters. Vervolgens kan de peuterspeelzaal op basis van de evaluaties de verbeteractiviteiten planmatig uitvoeren. (E2-E5) De basisschool evalueert wel de kwaliteit van haar VVE en de opbrengsten van alle kinderen. Wat nog ontbreekt bij de basisschool is de stap naar verbetermaatregelen. Het is niet inzichtelijk welke veranderingen uit de evaluaties naar voren zijn gekomen (E5-E6). Het evalueren van de opbrengsten wordt nog niet beoordeeld omdat de voor- en vroegschool zelf nog geen beoogde opbrengsten voor VVE geformuleerd hebben (E3). F Doorgaande lijn F1 Er is VVE-coördinatie tussen de voor- en vroegschool F2 Voldoende kinderen stromen door naar de bijbehorende vroegschool F3 De voorschool zorgt voor een warme overdracht F4 Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd F5 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd F6 De voor- en vroegschool gaan op een vergelijkbare manier met ouders om F7 De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op een gelijke wijze georganiseerd Odin: Onderzoeksdatum: Pagina 5 van 6

6 G OPBRENGSTEN VAN VVE G1 De resultaten worden gemeten conform de afspraken - - G2 De resultaten zijn van voldoende niveau - - G3 Er zijn weinig kinderen met een verlengde kleuterperiode - 2 De inspectie doet geen uitspraken over de resultaten wanneer er op gemeentelijk niveau nog geen afspraken gemaakt zijn over de opbrengst van VVE (G1 en G2). Het aantal kinderen, dat langer over de kleuterperiode doet, is hoger dan het richtpercentage. Opmerking: twee kinderen kwamen van een andere basisschool. Er staan echter ook twee versnellers tegenover (G3). 4. AFSPRAKEN Het bezoek heeft geen aanleiding gegeven voor het maken van vervolgafspraken. Odin: Onderzoeksdatum: Pagina 6 van 6