VEILIGHEIDSMONITOR HELMOND 2011

Transcriptie

1 VEILIGHEIDSMONITOR HELMOND 2011

2 Titel: Veiligheidsmonitor Helmond 2011 Opdrachtgever: Gemeentebestuur Helmond Uitgevoerd door: Afdeling Onderzoek en Statistiek Wilma Timmers Datum : Juli 2012

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Samenvatting en conclusies Inleiding Achtergrond en aanleiding Algemene vraagstelling Onderzoeksopzet en methodiek Leeswijzer Algemene mening bevolking over hun buurt Leefbare woonomgeving: sociale en fysieke kwaliteit Sociale kwaliteit Fysieke kwaliteit Veilige woon- en leefomgeving Onveiligheidsgevoelens Geweld/dreiging Woninginbraak Voertuigcriminaliteit Verkeersoverlast Alcohol- en drugsoverlast Overige veel voorkomende vormen van criminaliteit Bedrijvigheid en veiligheid Jeugd en veiligheid Grootste buurtprobleem Functioneren overheidsinstanties Functioneren politie Functioneren gemeente Totaalplaatje per wijk Binnenstad Oost Aandachtsgebied Helmond-West Relatieve positie van Helmond Inleiding Vergelijking resultaten Veiligheidsmonitor Leefbaarheid Veiligheid Mening over politie en gemeente Vergelijking AD-misdaadmeter Rangordelijst Aantal aangiften per inwoners van de delicten uit de AD-monitor Vergelijking

4 Inhoudsopgave 2

5 Samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies Na een aantal jaren van streven naar een gezamenlijk veiligheidsonderzoek door rijk, provincies, politiekorpsen en gemeenten is in 2008 een eerste pilot verschenen van de Veiligheidsmonitor, een onderzoek met 1 vragenlijst en 1 methode van enquêtering, analysering en rapportering en waaraan 50 gemeenten (waaronder Helmond) meededen. In 2009 zijn een aantal wijzigingen doorgevoerd en is opnieuw onderzoek gedaan, een soort nulmeting, nu met 268 deelnemende gemeenten. In 2011 is de Veiligheidsmonitor opnieuw in Helmond uitgevoerd. Behalve subjectieve gegevens (de uitkomsten van de Veiligheidsmonitor) zijn ook objectieve cijfers in de nota opgenomen, de cijfers van aangiftes/meldingen van overlast/incidenten bij de Politie Brabant-Zuidoost. In deze nota worden de resultaten op gemeentelijk niveau weergegeven en vergeleken met de uitkomsten van 2009 en wordt in hoofdlijnen een beeld geschetst van de twee aandachtsgebieden van leefbaarheid- en veiligheidsbeleid binnen Helmond, Binnenstad-Oost en Helmond-West. Daarnaast wordt de relatieve positie van Helmond op hoofdlijnen in beeld gebracht middels een vergelijking met uitkomsten uit de Veiligheidsmonitor van een aantal G-31 steden en met cijfers uit de ADmisdaadmeter. OVERZICHT KERNINDICATOREN OP GEMEENTENIVEAU In het volgend overzicht zijn de kernindicatoren weergegeven met de cijfers van Helmond, het gemiddelde van de vijf grootste Brabantse steden (Breda, Eindhoven, Helmond, Den Bosch, Tilburg, hierna te noemen B-5) en van de politieregio Brabant-Zuidoost. Veilige woon- en leefomgeving in Helmond, de vijf Brabantse steden en de politieregio Brabant-Zuidoost Helmond Helmond B-5 Brabant- Zuidoost Rapportcijfer woonomgeving 7,4 7,4 7,3 7,4 Algemeen Rapportcijfer leefbaarheid 7,3 7,3 7,3 7,4 Rapportcijfer veiligheid 6,8 6,8 6,7 6,9 Sociale samenhang/overlast Schaalscore cohesie (0 = zeer slecht; 10 = uitmuntend) 6,1 5,9 6,0 6,4 tussen be- Schaalscore sociale overlast (0 = uitmuntend; 10 = zeer slecht) 1,9 1,9 2,1 1,6 woners Schaalscore overige overlast (0 = uitmuntend; 10 = zeer slecht) 1,5 1,4 1,6 1,4 Fysieke kwaliteit van de Schaalscore verloedering (0 = uitmuntend; 10 = zeer slecht) 3,5 3,4 3,7 3,0 woonomgeving Vernielingen per inwoners 14,7 11,7 12,1 9,4 Onveiligheidsgevoelens % Voelt zich onveilig in de buurt Geweld/Dreiging op straat Woninginbraak Voertuigcriminaliteit (fiets) Voertuigcriminaliteit (motorvoertuigen) Verkeersoverlast Alcohol en Drugsoverlast Jeugd en veiligheid Functioneren politie en gemeente Schaalscore dreiging (0 = uitmuntend; 10 = zeer slecht) 1,2 1,4 1,5 1,0 Bedreiging (psychisch geweld) ) per inwoners 5,2 4,2 4,3 2,7 Mishandeling (fysiek geweld) per inwoners 7,1 7,5 8,2 5,2 % Vaak voorkomen inbraak in woning Woninginbraak per inwoners 10,2 16,7 18,4 14,3 % Vaak voorkomen fietsendiefstal in buurt Fietsendiefstal per inwoners 12,5 11,1 11,7 8,6 % Vaak voorkomen beschadiging/vernieling aan auto's % Vaak voorkomen van diefstal uit auto's Diefstal uit/vanaf (motor) voertuigen per inwoners 7,7 6,5 10,2 5,8 Schaalscore verkeersoverlast (0 =uitmuntend; 10 = zeer slecht) 4,0 4,0 4,2 3,6 Verkeersoverlast per inwoners 7,7 6,7 5,9 7,6 % Dronken mensen op straat % Vaak voorkomen drugsoverlast Drugsoverlast per inwoners 1,4 1,3 1,3 0,8 % Vaak voorkomen overlast van groepen jongeren Jeugdoverlast per inwoners 7,4 5,1 5,7 4,1 % Tevreden over functioneren politie % Gemeente heeft veel aandacht voor verbeteren leefbaarheid en veiligheid in woonbuurt * Beige/oranje is een kleinere/grotere negatieve afwijking ten opzichte van het gemiddelde van de B-5-steden, lichtgroen/donkergroen een kleinere/grotere positieve afwijking. Cursief gedrukt betekent: bron Politie Brabant-Zuidoost; de overige cijfers zijn afkomstig uit de Veiligheidsmonitor. * De pijltjes geven de ontwikkeling (groen:positief; oranje:negatief) weer. * De Politie Brabant-Zuidoost heeft haar registratiesysteem gewijzigd. Voor de vergelijkbaarheid zijn de cijfers van 2009 volgens de nieuwe systematiek berekend en zijn daarom niet dezelfde als die in het onderzoek van 2009 zijn opgenomen. 3

6 Samenvatting en conclusies In zijn algemeenheid is het beeld van de leefbaarheid en de veiligheid van de vijf Brabantse steden negatiever in vergelijking met het gemiddelde van Brabant-Zuidoost. Alle (gemiddelde) cijfers van de steden liggen onder het niveau van de politieregio Brabant-Zuidoost. Een relativering is hier wel op zijn plaats: het gemiddelde van Zuidoost- Brabant is de resultante van de cijfers van ALLE gemeenten in deze regio, inclusief de landelijke gemeenten. De B-5-steden zijn echter veel complexer op alle facetten van de samenleving dan de gemeenten in de landelijke gebieden (Kempen en Peel) en hebben daarmee samenhangend ook grotere problemen op het gebied van de leefbaarheid en veiligheid. De Helmondse cijfers vergelijkend met die van (het gemiddelde van) de 5 grootste Brabantse steden komt Helmond goed uit de bus. Op 1 na (schaalscore sociale cohesie) zijn alle Helmondse cijfers uit de Veiligheidsmonitor gelijk aan of positiever dan die van het gemiddelde van de B-5-steden. Dit relatief positieve beeld wordt ook bevestigd door de vergelijking van de feitelijke cijfers, de aangiften/meldingen bij de politie, met die van de B-5: van de 9 gegeven criminaliteitscijfers is er 1 iets hoger (verkeersoverlast); de overige zijn of nagenoeg gelijk of lager. Ook de relatieve positie van Helmond met andere (middel)grote steden in Nederland mag alleszins redelijk worden genoemd: de vergelijking met 23 van de G-31-steden laat zowel op het terrein van de leefbaarheid als van de veiligheid gelijke en op enkele deelaspecten relatief wat betere resultaten zien. De AD-misdaadmeter laat zien, dat Helmond in 2011 een wat gunstiger positie is gaan innemen ten opzichte van De Helmonders beoordelen hun woonomgeving gemiddeld heel redelijk met de rapportcijfers 7,3 en 7,4. De veiligheid krijgt een 6,8. Er zijn aspecten die vooral de veiligheid onder druk zetten: 1 op de 10 inwoners heeft de mening, dat woninginbraak in de buurt vaak voorkomt, 1 op de 8 denkt dit van fietsendiefstal en automisdrijven en ook ervaart 1 op de 8 overlast van groepen jongeren. Een op de 9 inwoners is net als in 2009 niet tevreden over het functioneren van de politie. De overigen zijn of tevreden (48%), hebben geen mening gegeven (12%) of zijn tevreden noch ontevreden (29%). De gemiddelde tevredenheid is wat groter in vergelijking met de B-5 en de regio. Bijna de helft van de bevolking (46%) onderschrijft de stelling, dat de gemeente aandacht heeft voor leefbaarheid en veiligheid in hun woonwijk, 16% vindt dit niet, 13% gaf geen mening en 24% was hier het eens noch mee oneens. De Helmonders zijn gemiddeld iets negatiever in hun mening hierover dan gemiddeld in de B-5. Het overzicht van de 28 indicatoren van 2011 vergelijkend met die van 2009 laat voor 2011 een gemiddeld positiever beeld zien: bij 7 indicatoren is sprake van een echte verbetering, bij 3 een verslechtering en de overige zijn nagenoeg gelijk gebleven. En vooral het gegeven, dat van de 9 objectieve cijfersoorten (aangiften/meldingen politie) er 5 nu lagere cijfers hebben, geeft dat positievere beeld meer zeggingskracht. Eén criminaliteitsoort springt er hier in negatieve zin uit : zowel de subjectieve als de objectieve (politie-)cijfers van woninginbraken zijn beide in de afgelopen twee jaren gestegen. Dit is een punt van aandacht voor beleidsontwikkelaars en bestuurders. Overigens is dit geen specifiek Helmonds probleem: in 4 van de 5 Brabantse steden nam het aantal woninginbraken in de afgelopen twee jaren toe. De mening van de bevolking over het functioneren van de politie is gemiddeld wat positiever geworden, die over het functioneren van de gemeente op het terrein van leefbaarheid en veiligheid is overwegend dezelfde als in Helmonders hebben aan kunnen geven wat zij als grootste buurtprobleem ervaren dat zij met voorrang aangepakt willen zien. En zowel uit het onderzoek van 2009 als dat van 2011 komt naar voren, dat de buurtproblematiek in Helmond niet veel verschilt van die van de B-5, Brabant-Zuidoost en de Nederlandse bevolking in zijn algemeenheid: op alle lijsten komen dezelfde problemen voor: Te hard rijden was in 2009 en ook weer in 2011 de nummer 1. Daarnaast zijn hondenpoep, parkeeroverlast, overlast van groepen jongeren, inbraak in woningen en rommel op straat de problemen die bij alle gebieden bij de eerste 6 staan, alleen de volgorde is hier en daar net iets anders. Dit betekent dat de bevolking van Helmond in de afgelopen twee jaren niet veranderd is in haar mening waar men verbetering van de leefbaarheid en veiligheid in de woonomgeving ziet. 4

7 Samenvatting en conclusies Aandachtsgebieden Binnenstad-Oost en Helmond-West Op basis van de uitkomsten van dit onderzoek kan worden gesteld, dat de gedane investeringen hun vruchten afwerpen: in beide aandachtsgebieden is sprake is van een daling van aangiften/meldingen van criminaliteit ten opzichte van 2009 en dit uit zich ook in een lager aandeel bewoners dat zich in de eigen buurt onveilig voelt. Het mag geen verwondering wekken, dat de twee aandachtsgebieden op bijna alle hier gemeten terreinen van leefbaarheid en veiligheid echter negatiever scoren dan (het gemiddelde van) de andere Helmondse wijken. Zij hebben immers niet voor niets het predicaat aandachtsgebied en het in gemeentelijk beleid prioriteit geven aan de leefbaarheid en veiligheid van deze twee gebieden is voor bestuurders ook een bewuste keuze. Toch zijn de bewoners van deze gebieden gemiddeld niet echt ontevreden over hun woonomgeving: zowel die van Binnenstad-Oost als van Helmond-West geven aan de leefbaarheid en veiligheid in hun woonomgeving geen onvoldoendes: alle rapportcijfers komen uit op een 6 of 7. Uit de door hen benoemde buurtproblemen, waarvan zij vinden dat die met voorrang zouden moeten worden aangepakt, staan grotendeels dezelfde problemen, als die zijn aangegeven op de gemeentelijke lijst, alleen de volgorde verschilt. Door inwoners vijf meest genoemde buurtproblemen waarvan men wil, dat die met voorrang worden aangepakt, % Binnenstad-Oost Helmond-West (buurt 1500) Helmond Overlast jongeren 1 Te hard rijden 1 Te hard rijden 1 Hondenpoep 2 Inbraak woning 2 Hondenpoep 2 Te hard rijden 3 Hondenpoep 3 Parkeeroverlast 3 Rommel op straat 4 Overlast jongeren 4 Overlast groepen jongeren 4 Inbraak woning 5 Vernieling/diefstal vanaf auto s 5 Inbraak in woningen 5 Uitgaande van de mening van de bevolking kan de leefbaarheid en veiligheid in de twee aandachtsgebieden worden verbeterd als bovengenoemde punten, die de bewoners als buurtproblemen ervaren, met voorrang worden aangepakt. 5

8 Samenvatting en conclusies 6

9 1. Inleiding 1. Inleiding 1.1. Achtergrond en aanleiding Leefbaarheid en veiligheid zijn belangrijke pijlers van gemeentebeleid in Helmond. Om te weten hoe deze onderwerpen leven bij de bevolking en in welke mate deze twee pijlers zich ontwikkelen, houdt de gemeente ook stelselmatig onderzoek. In de jaren 90 en de eerste 6 jaren van deze eeuw is mede in het kader van het Grote-Steden-Beleid tweejaarlijks een leefbaarheid- en veiligheidonderzoek uitgevoerd waarin de mening van de Helmondse burger is gepeild. Vanaf 2008 doet Helmond mee aan de landelijke Veiligheidsmonitor, een onderzoek dat is geïnitieerd door de Rijksoverheid (Ministerie van Binnenlandse Zaken) en waaraan de meerderheid van de Nederlandse gemeenten mee doet. Dit onderzoek heeft een andere methodiek dan die van de voorgaande leefbaarheid- en veiligheidonderzoeken. Het jaar 2008 was nog een pilot-onderzoek voor de overheid. Het onderzoek 2009 heeft enkele wijzigingen in de methodiek en wordt daarom als een nieuwe 0-meting gezien. In 2011 is de Veiligheidsmonitor opnieuw uitgevoerd; 225 gemeenten namen eraan deel, waaronder Helmond. De analyse en rapportage zijn door de afdeling Onderzoek en Statistiek van de gemeente Helmond uitgevoerd. In deze nota zijn de resultaten opgenomen Algemene vraagstelling De algemene vraagstelling bestaat uit vijf delen: A. Hoe ervaren de Helmonders de leefbaarheid en veiligheid in hun woonomgeving, hoe beleven zij hun stad en wat is hun rol en die van de gemeente in hun woonomgeving? B. Hoe ontwikkelen leefbaarheid en veiligheid zich door de tijd? C. Hoe verhouden de subjectieve gegevens (mening bevolking) zich tot de objectieve gegevens (aangiften en meldingen bij de politie)? D. Wat is de relatieve positie van Helmond in vergelijking met een aantal andere Nederlandse steden? Vanuit deze algemene vraagstelling worden de volgende onderzoeksvragen afgeleid: - Wat is de mening van de Helmondse burgers over de fysieke kwaliteit van hun woning en directe woonomgeving? - Wat is de mening van de burgers over de sociale kwaliteit van de woonomgeving? - Hoe ervaren de burgers de veiligheid in hun directe woonomgeving? - Wat is de rol van de bewoners zelf ten aanzien van de leefbaarheid in hun woonomgeving? - Hoe verhouden beleving (mening van bevolking) en praktijk (politiecijfers) zich tot elkaar? - Hoe beoordelen de burgers de rol van de politie en gemeente ten aanzien van de leefbaarheid en veiligheid in hun woonomgeving? - Hoe verhouden de uitkomsten van Helmond zich tot die van andere steden? 1.2. Onderzoeksopzet en methodiek De informatie voor dit onderzoek is op verschillende manieren verkregen: 1. Integrale Veiligheidsmonitor 2011: Helmond heeft zowel in 2008, 2009 als in 2011 meegedaan aan de landelijke Veiligheidsmonitor. De monitor verschilt van die van de leefbaarheid en veiligheidonderzoeken, zoals die in Helmond vanaf de jaren negentig tot aan 2008 zijn gehanteerd: de vragenlijst van de monitor is uitgebreid met vragen die betrekking hebben op de veiligheid, het contact met de politie en diens functioneren. Het aandeel vragen over de leefbaarheid is wat beperkt. De enquêtering in Helmond en de andere Brabantse steden heeft op drie verschillende manieren: plaatsgevonden: digitaal, schriftelijk en telefonisch. Landelijk en in enkele G4-steden wordt ook face-to-face enquêtering ingezet. Voor alle deelnemende gemeenten verricht het CBS verschillende werkzaamheden: het CBS trekt de steekproeven, schoont de databestanden op en doet de we- 7

10 1. Inleiding gingen. Daarmee wordt bereikt, dat verschillen in uitkomsten tussen gemeenten en regio s in ieder geval niet door verschillen in toegepaste methodiek zijn ontstaan. Intomart heeft het veldwerk uitgevoerd. In 2009 is het onderzoek op wijkniveau uitgevoerd, in 2011 worden de uitkomsten op stedelijk niveau gepresenteerd. In het najaar van 2011 heeft het CBS voor Helmond een steekproef getrokken uit de GBA en deze mensen zijn benaderd om de vragenlijst in te vullen. Er hebben 853 personen meegedaan aan de enquêtering. In dit stuk worden de uitkomsten van 2011 en die van 2009 naast elkaar gezet. 2. Resultaten andere steden: Niet alleen Helmond heeft meegedaan aan de landelijke Veiligheidsmonitor Ook de meeste steden in Nederland hebben dit onderzoek laten uitvoeren. De uitkomsten van 23 van de GSB-steden (die in 2009 en in 2011 hebben meegedaan) worden hier op hoofdlijnen gepresenteerd en vergeleken met die van Helmond. Op die manier wordt de relatieve positie van Helmond in beeld gebracht. 3. AD-cijfers: Het Algemeen Dagblad registreert sinds een aantal jaren de misdaadcijfers van de Nederlandse gemeenten. Zij presenteert die op haar website en door een bewerking stelt zij de zogenaamde AD-misdaadmeter samen. Hoewel het AD niet precies inzicht geeft in de waarden die zij aan de verschillende soorten misdaad-(politiecijfers) toekent, kan door dezelfde manier van berekening voor alle gemeenten toch een beeld worden geschetst van de Helmondse positie is in vergelijking met andere Nederlandse gemeenten. 4. Aangiften en meldingen politie: Van de politie Brabant-Zuidoost zijn gegevens gekregen over aangiften en meldingen van misdrijven. Deze objectieve cijfers vormen een versterking van de subjectieve enquêtegegevens Leeswijzer Na dit inleidend hoofdstuk worden in hoofdstuk 2 alle Helmondse uitkomsten beschreven en wordt een vergelijking gemaakt met het vorige onderzoek van Tevens wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van de twee aandachtsgebieden van leefbaarheid- en veiligheidbeleid, Binnenstad- Oost en Helmond-West (buurt 1500). In hoofdstuk 3 wordt de relatieve positie van Helmond in beeld gebracht. Eerst worden de Helmondse uitkomsten vergeleken met 23 andere Nederlandse steden. Vervolgens vindt een tweede vergelijking plaats tussen Helmond en een aantal qua inwonertal vergelijkbare steden op basis van de gegevens uit de AD-misdaadmeter van Bij de rapportcijfers is voor de beoordeling de waardering aangehouden zoals die gehanteerd wordt bij deze cijfers (o.a. 5=onvoldoende; 6=matig; 7=redelijk enz.). De marges van de afwijkingen zijn niet voor alle cijfers gelijk; zij verschillen per soort gepresenteerd cijfer (rapport-, schaalcijfers, politiecijfers en percentages). 8

11 Dit hoofdstuk geeft inzicht in de uitkomsten van Helmond. De indeling van dit hoofdstuk is gelijk aan de indicatoren-indeling in de samenvatting. Voor de volledigheid worden nog andere aspecten meegenomen, die in het totaaloverzicht niet staan. De volgende thema s komen aan de orde: 1. Algemene mening van bevolking over de leefbaarheid en veiligheid in hun woonomgeving 2. Leefbare woonomgeving: sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving 3. Veilige woonomgeving: 1. Onveiligheidsgevoelens; 2. Dreiging en geweld op straat, 3. Woninginbraak, 4. Voertuigcriminaliteit, 5. Verkeersoverlast, 6. Alcohol- en drugsoverlast, 7. Andere vormen van criminaliteit, 8. Bedrijvigheid en veiligheid en 9.Jeugd en veiligheid. 4. Functioneren politie en gemeente 2.1. Algemene mening bevolking over hun buurt In deze paragraaf wordt allereerst een algemeen beeld geschetst van hoe de burgers de leefbaarheid en veiligheid in hun woonbuurt beoordelen. Hen is gevraagd om hun woonbuurt, de leefbaarheid en de veiligheid daarin in een rapportcijfer uit te drukken. Tevens wordt hier een dynamisch element aan toegevoegd: de burgers hebben aan kunnen geven of zij vinden dat hun buurt vooruit of achteruit is gegaan of gelijk is gebleven in het afgelopen jaar. Rapportcijfers leefbaarheid en veiligheid HELMOND 2009 HELMOND 2011 B-5-steden 2009 B-5-steden 2011 Brabant-Zuidoost 2009 Brabant-Zuidoost ,4 7,3 6,8 7,4 7,3 6,8 7,3 7,2 6,6 7,3 7,3 6,7 7,5 7,4 6,9 7,4 7,4 6, Rapportcijfer Woonomgeving Rapportcijfer Leefbaarheid Rapportcijfer Veiligheid Gemiddeld zijn de Helmonders redelijk tot goed te spreken over hun woonomgeving en de leefbaarheid en veiligheid daarin. Zij geven een 7,4 voor de woonomgeving, een 7,3 voor de leefbaarheid en een 6,8 voor de veiligheid; cijfers die exact gelijk zijn aan die van Deze cijfers wijken nauwelijks af van die van het gemiddelde van de B-5-steden en de regio Brabant- Zuidoost. Mening over ontwikkeling eigen woonbuurt in afgelopen 12 maanden Zoals de volgende grafiek aantoont, is ca. een op de acht Helmonders van mening, dat zijn buurt in het afgelopen jaar vooruit is gegaan, een op de zes vindt het tegenovergestelde en bijna tweederde deel vindt dat de buurt gelijk is gebleven. 9

12 Mening over ontwikkeling eigen woonbuurt afgelopen jaar HELMOND HELMOND B-5-steden B-5-steden Brabant-Zuidoost Brabant-Zuidoost buurt is vooruit gegaan buurt is gelijk gebleven buurt is achteruit gegaan geen mening De vergelijking met de B-5 en de regio Brabant-Zuidoost laat zien, dat er nauwelijks verschil is in de mening van de diverse regio s. In vergelijking met 2009 is het aandeel inwoners met een negatieve mening over de ontwikkeling van hun woonbuurt wat gedaald en steeg het aandeel dat hier geen mening over heeft Leefbare woonomgeving: sociale en fysieke kwaliteit Een leefbare woonomgeving draagt voor een belangrijk deel bij aan het welbevinden van mensen. Als mensen deze als positief ervaren voelen zij zich prettig en zullen zich daar ook naar gedragen. Het niveau van de leefbaarheid wordt dus in niet onbelangrijke mate bepaald door de mensen zelf. De leefbaarheid in de woonomgeving wordt in beeld gebracht door de sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving. Bij fysieke indicatoren moet onder meer worden gedacht aan de aanwezigheid van voorzieningen en hoe de openbare ruimte er uit ziet (verloedering/vernielingen). De indicatoren die inzicht geven in de sociale kwaliteit zijn de sociale cohesie en tevredenheid over de bevolkingssamenstelling in de buurt, de mate waarin men zich actief toont om de leefbaarheid in de eigen buurt te verbeteren en de sociale overlast Sociale kwaliteit Middels zes indicatoren wordt de sociale kwaliteit nader bekeken: 1. score sociale overlast, 2. score overige overlast, 3. score sociale cohesie, 4. tevredenheid over bevolkingssamenstelling in de eigen buurt, 5. incidenten in buurt door menselijk gedrag naar anderen en 6. actieve opstelling van bewoners om leefbaarheid in hun woonbuurt te verbeteren. 1. Sociale overlast: De sociale overlast draagt in negatieve zin bij aan de leefbaarheid van de buurt. Om de sociale overlast in de buurt in beeld te krijgen is een score samengesteld die bestaat uit vier componenten: 1. de mate van overlast die wordt ervaren van dronken mensen op straat, 2. mensen die op straat worden lastiggevallen, 3. drugsoverlast en 4. overlast van groepen jongeren. De schaal loopt van 0 tot 10 en naarmate de score hoger is, is er sprake van meer sociale overlast. 10

13 2. Overige overlast Naast de hierboven genoemde vier vormen zijn er nog meer soorten overlast, veroorzaakt door a-sociaal menselijk gedrag, die de leefbaarheid negatief beïnvloeden. Deze zijn hier samengevoegd tot één score overige overlast en die bestaat uit vijf componenten: 1. overlast door omwonenden, 2. andere vormen van geluidsoverlast (dan door verkeer), 3. dronken mensen op straat, 4. overlast van zwervers en daklozen en 5. overlast door horeca. Gevraagd is of deze in de buurt voorkomen en de score loopt van 0 (geen overlast) tot 10 (100% heeft hier vaak overlast van). De volgende grafiek geeft van beide vormen de scores weer Schaalscores overlast ,9 1,9 2,0 2,1 HELMOND B-5-steden Brabant- Zuidoost Sociale overlast 1,5 1,6 1,5 1,4 1,6 1,6 1,3 1, HELMOND B-5-steden Brabant- Zuidoost Overige overlast Sociale overlast: Er is in de gemeente sprake van enige vorm van sociale overlast, maar deze is met 1,9 op een schaal van 0 tot 10 beperkt te noemen. De Helmondse score wijkt niet sterk af van die van de B-5, maar is wel wat hoger dan de score van Brabant-Zuidoost en is gelijk aan de score van Overige Overlast: Men ondervindt in Helmond ook in beperkte mate overige overlast; de schaalscore is 1,4, een cijfer wat nauwelijks afwijkt van En ook hier zijn de scores van Helmond praktisch gelijk aan die van de B-5 en hier ook aan die van de politieregio. 3. Sociale cohesie De sociale cohesie geeft de sociale samenhang in de buurt weer. Hierbij staan de sociale contacten en de betrokkenheid tussen buurtbewoners centraal. Er is een schaalscore samengesteld uit vier componenten, die in de vorm van stellingen aan de respondenten zijn voorgelegd: 1. mensen kennen elkaar nauwelijks, 2. mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar om, 3. dit is een gezellige buurt met veel saamhorigheid en 4. ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen. De schaal loopt weer van 0 tot 10 en hier geldt: hoe hoger, hoe positiever. 10 Schaalscore Sociale cohesie 8 6 6,1 5,9 5,9 6,0 6,4 6, HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost De score sociale cohesie scoort op de schaal van 0 tot 10 een 5,9 en is in rapporttermen voldoende/matig te noemen. De score is bijna gelijk aan het gemiddelde van de B5-steden en is 0,2 lager dan In alle 5 de Brabantse steden ligt de score in 2011 onder het gemiddelde van de regio Brabant- Zuidoost. 11

14 4. Tevredenheid over de bevolkingssamenstelling De tevredenheid over de bevolkingsamenstelling kan in een woonomgeving van invloed zijn op het welbevinden van mensen. Dit kan zowel worden veroorzaakt door een homogene groep, maar evengoed door een heterogene samenstelling. Belangrijk is of mensen tevreden zijn over die samenstelling; of zij zich daardoor op hun gemak voelen of juist niet. Tevredenheid over bevolkingsamenstelling, percentage MEE ONEENS per gebied HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost 9 10 Uit de enquête blijkt, dat een op de zeven Helmonders heeft aangegeven dat men niet tevreden is over de bevolkingsamenstelling in de eigen woonbuurt, een cijfer dat net iets hoger is dan dat van De gemiddelde mening van de bevolking van de B-5 wijkt niet sterk daarvan af. In de hele regio denkt men gemiddeld wat positiever en is 10% niet tevreden. 5. Incidenten in buurt door menselijk gedrag naar anderen Burengeruchten of incidenten tussen individuen of bevolkingsgroepen in een woonomgeving kunnen de sociale kwaliteit aantasten. Bij de politie worden meldingen en/of incidenten van burengeruchten/relatieproblemen geregistreerd. De volgende tabel geeft een overzicht daarvan. Bij de politie geregistreerde incidenten van burengerucht/relatieproblemen (per inwoners) HELMOND 16,2 16,3 B-5-steden 11,8 10,7 Brabant-Zuidoost 10,7 9,9 In 2011 werd per inwoners ca. 16 keer een melding gemaakt van burengerucht, een nagenoeg gelijk aantal als in In Helmond zijn zowel in 2009 als in 2011 vaker meldingen van burengeruchten bij de politie binnengekomen dan in de andere 4 Brabantse steden en ook het gemiddelde meldingscijfer van de regio Brabant-Zuidoost is minder. 6. Actieve opstelling om leefbaarheid in eigen buurt te verbeteren Mensen kunnen ook zelf een bijdrage leveren aan de leefbaarheid in hun buurt. Zij kunnen zich actief inzetten middels o.a. vrijwilligerswerk, burenhulp enz. In de enquête is gevraagd of bewoners het afgelopen jaar zelf actief zijn geweest om hun buurt te verbeteren. Percentage bevolking dat actief is in buurtverbetering HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost Ca. een op de zeven (volwassen) inwoners van Helmond is in het afgelopen jaar actief geweest om de eigen buurt te verbeteren. In vergelijking met 2009 is dit percentage wat gedaald. Het gemiddelde percentage van de B-5 en van de regio Brabant-Zuidoost is wat hoger en die cijfers zijn ten opzichte van 2009 niet gedaald. 12

15 Fysieke kwaliteit Hoe de woonomgeving er uitziet, kan in positieve of negatieve zin bijdragen aan de leefbaarheid. De fysieke kwaliteit van de woonomgeving wordt daarom ook hier als een indicator gebruikt en op drie manieren in beeld gebracht: 1. de mate van tevredenheid over de voorzieningen in de woonbuurt, 2. de verloedering van de openbare ruimte en 3. vernielingen. 1. Tevredenheid over de woonvoorzieningen in de woonbuurt In de volgende tabel is af te lezen hoe tevreden de bewoners zijn over een aantal buurtvoorzieningen. Hierbij zijn de cijfers gepresenteerd zonder de categorieën weet niet en niet van toepassing. Mensen kunnen namelijk niet altijd een oordeel geven, omdat ze het ook echt niet weten of dat het niet op hen van toepassing is. Het kan bijvoorbeeld voorkomen, dat een oudere persoon niet goed weet hoe het met de voorziening basisonderwijs is gesteld in zijn of haar wijk. Omgekeerd zullen jongere mensen niet altijd op de hoogte zijn van de voorzieningen voor ouderen. Percentage (zeer) tevredenen over een aantal voorgelegde buurtvoorzieningen* HELMOND Kwaliteit woning Winkels voor dagelijkse boodschappen Basisonderwijs Parkeergelegenheid Openbaar vervoer Voorzieningen voor ouderen Winkelaanbod (totaal) Aanbod verenigingen en clubs Bereikbaarheid gezondheidsvoorzieningen * Exclusief de categorieën weet niet/ geen mening en niet van toepassing Uit de cijfers komt naar voren, dat de Helmondse bevolking gemiddeld goed tevreden is over de kwaliteit van hun woning en de volgende voorzieningen in hun woonomgeving: de winkels voor dagelijkse boodschappen, basisonderwijs en bereikbaarheid van gezondheidsvoorzieningen; met alle meer dan 80% tevredenen. De gemiddelde tevredenheid over het winkelaanbod, openbaar vervoer en aanbod van verenigingen kan met 65% of meer heel redelijk worden genoemd. Over de voorzieningen voor ouderen en de parkeergelegenheid in de woonbuurt is in Helmond minder dan 60% van de bevolking tevreden. In vergelijking met 2009 is de gemiddelde tevredenheid over een aantal hier voorgelegde voorzieningen niet heel sterk gewijzigd: de tevredenheid over het aanbod van verenigingen en clubs daalde wel meer (met 9%). Vergelijking met B-5 en regio Voor de vergelijking met de B-5 en de politieregio Brabant-Zuidoost worden de cijfers hierna nog een keer gepresenteerd, maar dan inclusief de categorieën weet niet/geen mening en niet van toepassing. Deze cijfers laten zien, dat de Helmonders in vergelijking met de cijfers van de B-5-steden en de politieregio gemiddeld wat beter tevreden zijn over de basisonderwijsvoorzieningen in hun buurt en minder over het openbaar vervoer, winkelaanbod, parkeergelegenheid en aanbod van verenigingen en clubs in hun woonomgeving. De gemiddelde tevredenheid de parkeergelegenheid is in Helmond wat meer gestegen dan in de andere twee vergeleken gebieden, terwijl die over het aanbod van verenigingen en clubs juist meer is gedaald. 13

16 Percentage (zeer) tevredenen over een aantal voorgelegde buurtvoorzieningen* HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost Kwaliteit woning Winkels voor dagelijkse boodschappen Basisonderwijs Parkeergelegenheid Openbaar vervoer Voorzieningen voor ouderen Winkelaanbod (totaal) Aanbod verenigingen en clubs Bereikbaarheid gezondheidsvoorzieningen * Inclusief de categorieën weet niet/ geen mening en niet van toepassing 2. Verloedering van de openbare ruimte De kwaliteit van de woonomgeving is aan de hand van vier verloederingsaspecten in kaart gebracht: 1. de mate van bekladding van muren en/of gebouwen, 2. rommel op straat, 3. hondenpoep in de woonbuurt en 4. vernieling van telefooncellen, bus-/tramhokjes. Gevraagd is of dit in de woonbuurt al dan niet vaak, soms, zelden of nooit voorkomt. Ook hier is een schaalscore van 0 tot 10 berekend, hoe hoger de score, des te meer verloedering wordt ervaren. 10 Schaalscore Verloedering ,5 3,4 4,0 3,7 3,2 3,0 2 0 HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost Op de schaal van 0-10 scoort Helmond een 3,4. Er is dus wel sprake van verloedering, maar de score ligt wel dichter bij de 0 (positief) dan de 10. De score ligt onder het gemiddelde van de B5-steden, maar boven dat van de politieregio. De Helmondse score is vrijwel gelijk aan het cijfer van 2009 en in de B-5 daalde die licht. 3. Vernielingen Aangerichte vernielingen in een buurt vormen een aantasting van de fysieke kwaliteit van die buurt. Kapotte bushokken, losgerukte tegels, gesneuvelde ruiten: het zijn allemaal vormen van vandalisme/ vernielingen die het aanzien van de openbare ruimte schaden. De volgende tabel geeft inzicht in de vernielingen: enerzijds welk deel van de bevolking in een buurt in de enquête heeft aangegeven slachtoffer te zijn geworden van enigerlei vorm van vernielingen en anderzijds het aantal bij de politie gedane meldingen van vernielingen en zaakbeschadigingen. 14

17 Slachtofferschap en politiemeldingen vernielingen eigen buurt ( per inwoners) Helmond B-5-steden Brabant-Zuid-Oost Slachtofferschap vernielingen eigen buurt Meldingen bij politie van vernielingen 14,7 11,7 14,6 12,1 12,2 9,4 Van de Helmondse inwoners heeft 6% in de enquête aangegeven in het jaar voor het onderzoek (september 2010-september 2011) slachtoffer te zijn geworden van vernielingen in de eigen buurt. In een aantal gevallen heeft men dit ook bij de politie gemeld; 11,7 keer per inwoners werd hier in 2011 ook daadwerkelijk aangifte van gedaan. Het percentage slachtofferschap is zowel in Helmond, de B-5 als de regio gelijk gebleven. In vergelijking met 2009 is het aantal meldingen in Helmond gedaald. In overig Helmond is er weinig verschil in cijfers tussen 2009 en Veilige woon- en leefomgeving In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de mate waarin de Helmondse bewoners in een veilige leefomgeving wonen. Het begrip veiligheid is een multi-interpretabel begrip. Binnen de context van een veilige woonomgeving wordt het hier ingedamd tot sociale en verkeersveiligheid. De veilige woonen leefomgeving wordt hier op twee manieren in beeld gebracht: met subjectieve en objectieve gegevens. Bij de subjectieve informatie gaat het om de perceptie van veiligheid zoals die door bewoners wordt ervaren en de objectieve gegevens bevatten cijfers van meldingen en aangiften van criminele handelingen bij de politie. Aan de orde komen de volgende thema s van sociale en verkeersveiligheid: 1. onveiligheidsgevoelens, 2. geweld/dreiging op straat, 3. woninginbraak, 4. voertuigcriminaliteit, 5. verkeersoverlast, 6. alcohol- en drugsoverlast, 7. overige voorkomende vormen van criminaliteit, 8. bedrijvigheid en veiligheid en 9. jeugd en veiligheid Onveiligheidsgevoelens Mensen kunnen zich in het algemeen soms of vaker onveilig voelen. Dat kan in principe op elke plek gebeuren, ook plaatsen waar men sporadisch komt. Anders wordt het als men zich in de eigen woonomgeving onveilig voelt; dit is immers de buurt waar men dagelijks vertoeft en men zijn leven doorbrengt. De volgende grafiek geeft aan hoeveel procent van de bevolking zich vaak, soms of zelden onveilig voelt in de eigen buurt. Onveiligheidsgevoel in eigen buurt, % HELMOND HELMOND B-5-steden B-5-steden Brabant-Zuidoost Brabant-Zuidoost Vaak Soms Zelden 15

18 Daaruit komt naar voren, dat ruim een vijfde deel van de Helmondse bevolking zich wel eens onveilig in de eigen buurt voelt; de meesten overkomt dat soms en 3% vaak. Helmond heeft ten opzichte van het gemiddelde van de 5 Brabantse steden een wat lager percentage, terwijl het percentage ten opzichte van het regiogemiddelde wat hoger is. De cijfers van de drie hier vergeleken gebieden van 2011 zijn nagenoeg gelijk aan die van Onveiligheidsgevoelens en vermijdingsgedrag Het komt voor dat bewoners vermijdingsgedrag vertonen om onveilige situaties uit de weg te gaan. Dit vermijdingsgedrag kan duiden op angstgevoelens. In de volgende tabel is af te lezen hoeveel procent van de bevolking last heeft van specifieke angstgevoelens of vermijdingsgedrag vertoont. Komt het wel eens voor dat u...? ; percentage dat vaak heeft geantwoord HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost Niet open doen Omlopen/omrijden bij onveilige plekken Kind(eren) toegang tot bepaalde plekken verbieden Voelt zich onveilig s avonds op straat Niet op gemak alleen thuis Gemiddeld 1 op de 6 inwoners doet s avonds uit veiligheidsoverwegingen de deur niet open als er wordt aangebeld. De overige genoemde uitingen van vermijdingsgedrag of angstgevoelens komen in Helmond in mindere mate voor. Het beeld van 2011 sluit in grote lijnen aan bij dat van Ook toen was s avonds niet open doen het meest getoonde vermijdingsgedrag. En dit beeld komt ook zo naar voren bij de B-5 en de regio. De cijfers van Helmond liggen net iets boven de gemiddelde cijfers van de regio Brabant-Zuidoost en sluiten overwegend aan bij die van de B-5-steden. Onveilige plekken Niet alleen in de eigen buurt, maar ook op andere plekken kunnen mensen zich onveilig voelen. Aan de respondenten is een vijftal locaties waar mensen bij elkaar komen voorgelegd en hen is de vraag gesteld of zij zich daar onveilig voelen. Onveilig voelen op bepaalde plekken, percentage dat vaak heeft geantwoord HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost Rondom uitgaansgelegenheden Bij rondhangende jongeren In het centrum In het winkelgebied In het openbaar vervoer Een op de 7 inwoners geeft aan zich vaak onveilig te voelen op plekken waar jongeren rondhangen. Bij de overige hierboven genoemde locaties zijn de percentages een stuk lager en ditzelfde beeld komt terug bij de cijfers van de B-5-steden en de regio. Er is weinig verschil tussen de cijfers van 2009 en die van

19 Geweld/dreiging Mensen moeten de mogelijkheid hebben om zich frank en vrij op straat of elders te kunnen bewegen. Als dit niet het geval is door het gedrag van anderen dat zij als bedreigend opvatten of dat een uiting is van geweld, dan vormt dit een aantasting van hun veiligheidsgevoel. Middels vijf indicatoren wordt een beeld gegeven van de mate waarin geweld en bedreiging voorkomen, te weten: 1. Respectloos gedrag, 2. Perceptie bedreiging, 3. Aangiften/ meldingen van bedreiging en 4. Slachtofferschap en aangiften/meldingen van geweld, mishandeling, zakkenrollerij en straatroof. 1. Respectloos gedrag De volgende tabel toont aan hoeveel procent van de bevolking verschillende vormen van respectloos gedrag vaak of soms signaleert. Respectloos gedrag door... ; percentage dat heeft aangegeven komt vaak of soms voor Helmond B-5-steden Brabant-Zuidoost Onbekenden op straat Onbekenden openbaar vervoer Personeel van winkels/bedrijven Personeel van overheidsinstanties Bekenden Daaruit blijkt, dat 30% van de Helmonders van mening is, dat respectloos gedrag van onbekenden op straat vaak/soms voorkomt; 15% denkt dit van winkelpersoneel, ook 15% van onbekenden in het openbaar vervoer, 11% van personeel van overheidsinstanties en 6% van bekenden. De mening over het voorkomen van respectloos gedrag door onbekenden in het openbaar vervoer en door personeel van winkels, bedrijven en overheidsinstanties is in Helmond gemiddeld iets positiever in vergelijking met de B-5, maar iets minder positief in vergelijking met de regio. Ten opzichte van 2009 is de gemiddelde mening van de Helmondse bevolking over respectloos gedrag door personeel in 2011 wat positiever. 2. Perceptie van dreiging De schaalscore dreiging is gebaseerd op 8 vragen over vormen van gedrag die als dreigend kunnen worden ervaren. Gevraagd is of de hierna genoemde soorten gedrag in de woonbuurt voorkomen. Het gaat dan om overlast van groepen jongeren, mensen die op straat worden lastiggevallen, drugsoverlast, bedreiging, gewelddelicten, straatroof, vrouwen en meisjes die worden nagefloten en jeugdcriminaliteit. (Drie van deze vragen zijn ook opgenomen in de schaalscore voor sociale overlast). Hoe hoger de score op deze schaal, des te meer dreiging men in de eigen buurt ervaart. 10 Schaalscore Dreiging ,2 1,4 1,4 1,5 1,0 1,0 0 HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost

20 Volgens de inwoners doen er zich in Helmond in beperkte mate bedreigende situaties voor; de score bedraagt 1,4 op de schaal van 0 tot 10. De score is nagenoeg gelijk aan die van het gemiddelde van de B-5-steden en ligt 0,4 boven het gemiddelde van Brabant-Zuidoost. De Helmondse schaalscore verschilt niet heel veel van die van 2009; is nu 0,2 hoger. 3. Aangiften van bedreiging Het voorkomen van situaties als bijvoorbeeld lastig gevallen worden, drugsoverlast en jeugdcriminaliteit kan een dermate omvang aannemen dat mensen dit bij de politie gaan melden. De volgende tabel geeft de politiecijfers van meldingen van bedreigingen weer. Meldingen bij politie van bedreiging (per inwoners) Helmond 5,2 4,2 B-5-steden 5,2 4,3 Brabant-Zuidoost 4,0 2,7 In 2011 is 4,2 keer per inwoners een aangifte gedaan van bedreiging. Dit cijfer is nagenoeg gelijk aan het gemiddelde van de B-5-steden en ligt boven het cijfer van de politieregio (=2,7). De politiecijfers van zowel Helmond, de B-5 als van de regio Brabant-Zuidoost zijn ten opzichte van 2009 iets gedaald. 4. Slachtofferschap en aangiften/meldingen van geweld Bedreiging kan worden gezien als een uiting van een voorgenomen daad van geweld, los van het gegeven of die daad dan ook wordt uitgevoerd. Geweld gaat verder: de dreiging wordt omgezet in een daad. In de volgende tabel is te lezen hoeveel procent van de bevolking heeft aangegeven in de afgelopen 12 maanden daadwerkelijk slachtoffer te zijn geworden van een geweldsdelict. Hierbij gaat het om slachtofferschap van zakkenrollen met geweld, seksuele intimidatie, bedreiging en mishandeling. Slachtofferschap geweld eigen buurt en elders in de gemeente (%) HELMIOND B-5-steden Brabant-Zuidoost In eigen buurt Elders in de stad Totaal % Van de inwoners van Helmond heeft aangegeven in de afgelopen 12 maanden slachtoffer te zijn geworden van een geweldsmisdrijf. De meerderheid overkwam dit in eigen buurt. De cijfers van het slachtofferschap van geweld in eigen buurt van Brabant-Zuidoost liggen iets onder de cijfers van Helmond. Helmond en de B-5 wijken nauwelijks af van elkaar af op dit punt. In vergelijking met 2009 zijn de percentages nagenoeg gelijk. Aangiften van diverse vormen van geweld per inwoners De volgende tabel toont de cijfers van aangiften van meerdere vormen van geweld: ruzies/vechtpartijen, zedengeweld, overvallen en vandalisme/baldadigheid. Met name door de gewelddadigheid hebben ze veel impact op het veiligheidsgevoel van inwoners. Daaruit komt naar voren, dat in 2011 bij de Helmondse politie 7,5 keer (per inwoners) aangifte werd gedaan van mishandeling, 8,9 keer van een ruzie/vechtpartij, 1,3 keer van een zedengeweldsdelict, 0,1 van een overval en 1,3 keer van een vorm van vandalisme/baldadigheid. Alle Helmondse cijfers zijn vergelijkbaar met de gemiddelden van de vijf Brabantse steden en wijken niet heel sterk af van de aangiften/meldingen van Alleen het aantal aangiften van ruzie/vechtpartijen is licht gestegen (van 7,4 > 8,9). 18

21 De aangifte-/meldingcijfers van de geweldsdelicten in Brabant-Zuidoost liggen alle onder het niveau van de B-5-steden. Aangiften/meldingen geweldsdelicten (per inwoners) HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost Mishandeling 7,1 7,5 8,5 8, Ruzie/vechtpartij 7,4 8,9 7,5 8,6 5,6 5,9 Zedengeweld 1,3 1,3 1,6 1,4 1,2 1,0 Overvallen 0,1 0,1 0,2 0,2 0,2 0,1 Vandalisme/baldadigheid 1,6 1,3 1,8 1,2 1,6 1,0 Kans op slachtofferschap in de toekomst Naast het signaleren van dreiging in de eigen buurt is ook aan de respondenten gevraagd hoe hoog men de kans schat dat men zelf het komende jaar slachtoffer wordt van mishandeling. De informatie daarover geeft wel een beeld over het welbevinden van mensen. Als er een dreiging van mishandeling in de lucht hangt, heeft dit een negatieve invloed op het welzijn. Uit de enquête blijkt dat 2% van de Helmondse inwoners de kans aanwezig acht om in de toekomst zelf slachtoffer te worden van mishandeling, een percentage dat gelijk is aan dat van 2009 en ook gelijk aan de percentages van de B-5-steden en de regio Woninginbraak Als er in een buurt wordt ingebroken, dan heeft dit niet alleen een grote impact op de bewoners van die huizen, maar evengoed op de hele buurt. Mensen voelen zich minder veilig als zij de wetenschap hebben, dat dit medebuurtbewoners is overkomen. Ook als zij het idee hebben, dat hen dit in de toekomst zou kunnen overkomen, bedreigt dit hun veiligheidgevoel. En zeker wordt hun gevoel van onveiligheid vergroot als zij zelf slachtoffer zijn geworden van inbraak of een poging daartoe. In de volgende tabel wordt inzicht gegeven in 1.de mate waarin men denkt dat woninginbraak veel voorkomt, 2. de perceptie over eigen toekomstig slachtofferschap en slachtofferschap van inbraak. Perceptie over inbraak en (vermeend toekomstig) slachtofferschap van (poging tot) inbraak, % HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost Woninginbraak in eigen buurt komt vaak voor Denkt zelf in toekomst slachtoffer daarvan te Slachtofferschap poging tot inbraak Een op de tien inwoners heeft het gevoel, dat woninginbraak in de eigen buurt vaak voorkomt. Dit percentage is 5% hoger dan in 2009, maar is wel wat lager dan het gemiddelde van de B-5. Het percentage dat heeft aangegeven daadwerkelijk slachtoffer te zijn geworden is wat lager: 3% werd slachtoffer van een poging tot inbraak. Daarnaast denkt 8% daar in de toekomst slachtoffer van te worden. Deze drie laatstgenoemde percentages wijken niet heel sterk af van die van De Helmondse percentages van 2011 zijn gelijk aan die van de regio Brabant-Zuidoost. 3. Gepleegde inbraken De politie registreert ook inbraken/poging tot inbraak. In de volgende grafiek staan de aangiften. Daarin is te zien, dat er in Helmond in 2011 per woningen 16,7 keer een aangifte werd gedaan van (poging tot) inbraak; een stijging van meer dan 50% ten opzichte van 2009 (was 10,2). Overigens is het gemiddelde van de B-5-steden nog wat hoger (18,4), maar dat van de politieregio is lager (14,3). 19

22 Ook het gemiddelde aangiftecijfer van de B-5 is gestegen, zij het in een veel kleinere mate dan in Helmond. 25 Aangiften woninginbraak (per woningen) ,7 17,0 18,4 13,6 14, ,2 5 0 HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost Voertuigcriminaliteit Een volgende indicator voor het in beeld brengen van de veiligheid in de woonomgeving is de mate waarin voertuigcriminaliteit voorkomt. Het kan gaan om diefstal van voertuigen (fietsen, auto s motoren), maar ook vernieling en beschadiging. 1. Perceptie en slachtofferschap van voertuigcriminaliteit in eigen buurt De volgende tabel laat van drie vormen van voertuigcriminaliteit zien hoe de inwoners hierover denken: hoeveel procent denkt dat dit vaak voorkomt in eigen buurt en hoeveel procent slachtoffer hiervan is geworden. Het gaat om: 1.fietsdiefstal, 2. diefstal uit auto s en 3. beschadiging en/of vernieling aan auto s. Perceptie en slachtofferschap van voertuigcriminaliteit, % PERCEPTIE: HELMOND B-5-steden Brabant-Zuidoost Fietsdiefstal in eigen buurt komt vaak voor, % Diefstal uit auto s komt vaak voor, % Beschadiging/vernieling aan auto s komt vaak voor, % SLACHTOFFERSCHAP: Fietsdiefstal in eigen buurt Fietsdiefstal elders in gemeente Diefstal uit auto in eigen buurt Diefstal uit auto elders in de gemeente Beschadiging/vernieling aan auto in eigen buurt Beschadigingvernieling aan auto elders in gemeente Een op de 8 Helmondse inwoners is van mening, dat fietsdiefstal vaak voorkomt in de eigen buurt, volgens 6% wordt er vaak uit auto s gestolen en volgens 13% worden auto s in hun buurt vaak beschadigd of vernield. In de B-5 is het percentage inwoners, dat denkt, dat diefstal uit auto s vaak voorkomt, groter dan in Helmond; de overige 2 percentages wijken nauwelijks af. De inwoners van de steden hebben gemiddeld een negatievere mening over het zich voordoen van voertuigcriminaliteit in hun woonbuurt dan die van de hele regio. 20

23 Van de geënquêteerden werd 6% slachtoffer van fietsdiefstal in Helmond, 2% van diefstal uit de auto en 13% van beschadiging/vernieling aan de auto. Dit laatste geschiedde hoofdzakelijk in de eigen buurt. De slachtofferschapcijfers van Helmond en de B-5 komen grotendeels overeen; die van de regio liggen ook hier wat lager. Hoewel dit niet uit de slachtofferschapcijfers blijkt, is de perceptie over het vaak voorkomen van fietsdiefstal in 2011 in Helmond wat negatiever dan in Gepleegde voertuigcriminaliteit De volgende grafiek geeft de aangiften per inwoners weer van de delicten diefstal uit/-vanaf (motor)voertuigen, diefstal van (motor)voertuigen en fietsendiefstal (inclusief snor- en bromfietsen). Diefstal voertuigen, aantal aangiften per inwoners HELMOND ,5 7,7 1,7 HELMOND ,1 6,5 1,4 B-5-steden ,4 14,0 2,5 B-5-steden ,7 10,2 1,9 Brabant-Zuioost ,9 9,0 2,2 Brabant-Zuidoost ,6 5,8 1, Diefstal brom-/snor-/fietsen Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Diefstal van motorvoertuigen Daaruit blijkt, dat in 2011 per inwoners 11,1 keer aangifte werd gedaan van fietsdiefstal, 6,5 keer van diefstal uit/vanaf auto s en 1,4 keer van diefstal van auto s. De politiecijfers van fietsdiefstal wijken niet af van het gemiddelde van de B-5-steden, maar scoort wel relatief positiever wat betreft autocriminaliteit met lagere aangiftecijfers. In Brabant-Zuidoost werden relatief minder aangifte van fietsdiefstal gedaan dan in Helmond; de aangiftecijfers van autocriminaliteit sluiten aan. In vergelijking met 2009 zijn de Helmondse cijfers niet heel sterk gewijzigd. De gemiddelde aangiftecijfers van de fiets- en autocriminaliteit in de B-5-steden daalden iets meer Verkeersoverlast Verkeersoverlast kan de veiligheid in een woonomgeving aantasten. Dan gaat het niet alleen om de verkeersveiligheid. Ook overlastvormen als agressief verkeersgedrag, te hard rijden e.d. hebben een negatieve invloed op het welzijn van mensen in woonomgeving. 1. Perceptie verkeersoverlast Om zicht te krijgen op de verkeersoverlast in de buurt is een samengestelde variabele geconstrueerd aan de hand van een aantal vragen over de mate waarin mensen in hun woonbuurt verkeersoverlast ervaren. Het gaat hier om de volgende aspecten: 1. agressief verkeersgedrag, 2. geluidsoverlast door verkeer, 3. te hard rijden en 4. parkeeroverlast. De schaal loopt van 0 tot 10 en naarmate de score hoger is, wordt meer verkeersoverlast ervaren. 21