C. Wi\1. Jo11gma-Roelcmts

Transcriptie

1 Eindelijk is e politieke aandacht voo het gein. De positie van de vouw is echte de gate valkuil voo die venieuwde aandacht. Haa positie daagt de eeste isico's in ich. Vookoen oet woden dat e een tweedeling ontstaat tussen financieel steke u U..l annen die fulltie weken en financieel wakke vouwen die niet of pattie weken. Het cobineen van abeid en og voo vouwen en annen oet nu eens echt ogelijk woden. De oveheid oet daa et wetgeving kades voo scheppen. I n edeland kun je laatste jacn aa vagen o een andee insteek, niet speken van een bewust gcinsbeleid; niet bij de ovcheid; vooop geet oet woden. Daa gaat waabij de klcinste eel, het gein, gaag niet in het CDA tocn e declnan1en hct naelijk o de specifieke aandacht aan egeingen, naa voo kindeen. ook niet in de patij Het Wetenschappelijk lnstituut voo het CDA en het CDA-Vouwenbcaad waen de geia waa wei Ceinsbeleid oct vooal kindviendelijk beleid ijn en ede daao noet de aandacht daa op de eeste aandacht was voo geinsbeleid. plaats op geicbt ijn Echte sinds een jaa is e wee aandacht voo het gein, waadoo het gocd is te kijken naa hct belang van die aandacht. C. Wi\1. Jo11ga-Roelcts Bovendien wil ik daaee aangeven dat het CDA niet oet blijven steken in discussies ove definitics van 'het gein', ove bet wei of niet visie hebben op dit teein, aa dat het gewoon aile kachten Politiek belcid voeen in het Iicht van failie en gein, oals hct CDA dat nu nadukkelijk op de ails et, is een goede aak, aa ik wil de accentcn gaag iets andes leggen Daao daai ik de wooden o; de 111oet bundelcn 0111 kindeen in ecn o'n goed ogelijk kliaat tc Iaten opgoeicn. llij een gcin gaat bet o de elatie et en de og en veantwoodelijkheid voo kindeen en bij de tailic gaat hct waade van beide vebanden is evident, 0111 hct sociale netwek daaohcen

2 Vetekpunt Mijn vetekpunt, wat het gein beteft, gaat uit van een aantal feiten: - In het Scheppingwehaal wodt de aade doo Cod toevetouwd aan de an en de vouw,- nevcnschikkend dus en is e nict spake van va<.tlcgging van taken. Hct kijgen en veogcn van kindeen doo volwassenen i<. doo de eeuwen heen een natuulijk cleent, dat aan de basis staat van iedee saenleving l:linncn de socialc ode - eigen, odat hij bete ijn weg weet in de saenleving. Het kind leet in die ogeving: 1.Delw In het gein lee je aandacht te hebben voo andeen, lee je solidaiteit, lee je de enselijkc aat centaal te stellen, lee je het belang van het integecn van wek en de og voo kindecn en lee je ogaan et vcschillende gencaties. Juist die laatste punten ijn voobeelden van dclen op aatschappelijk niveau. 2. Resf>ecteeH van icdee saenleving, is het heel gewoon, en vaak ook onveijdelijk, vevanges. In de huidigc sociale ode ien we dat hct accent ligt op het kcngein waain kindeen woden opgevoed,- de og volgcns de socialc ode houdt in iede geval nict ec in dat vouwcn als het wae onde de og van annen val len, oals voege in stond. u <;laan het llugelijk Wetboek date spake is van plaatsannen et een baan en een veogende patne het efeentiekade. kindeen ccntaal. Dat kind is de unieke ens die in het gein in de elatic et andee pesonen de kans ki)gt ich te voen tot een pcsoonlijkheid,- dat is ijn ocfenplaats en daa kijgt hij tegenwicht van andeen. In het gein lcet hij als vcantwoodelijkc pcsoon, veantwoodelijk tc 1jn voo ichelf, voo ip1 cdeens en voo de Schepping en kan hij ichelf ontplooien o te functionecn als volwaad1g lid van de geeenschap. Het sociale netwek wckt daabij aanvullend in de voobneiding op devolwasscnheid. Daa ook leet hij, als het goed is, een aantal vaadighedcn en aakt ich die Dit is in stijd et de wekelijkheid. doo ensen elf geaakt og steeds voen In het gcin wod je espect voo het Ieven bijgebacht, espect voo elke ens en dus ook voo andeen buitcn het gein, ongeacht hun as, etc. Ook hie is aatschappe- 1 ijk espect een vootetting van het piaie espect voo elkaa 3. Vtwoodi11g 11ee11 In het gein lee je je talcnten te ontplooien, actief ce te doen en wodt elfedaaheid gestiuleed, odat dat ook op aatschappelijk niveau als buge wee lukt. 1. Ceeell5chapsi1 In een gein is de aandacht en affectie voo elkaa een belangijke facto evenals het opkoen voo elkaas helangen. Op aalschappelijk niveau ouden oveheid, het hedijlslcven, etcetea ich indedaad net o oeten gedagen alsof hct o hun oudes/kindeen/ve- \VJnten ou gaan. Dit poces doolopen oudes et hun kindcen tijdens de opvoeding. Zij doolopen hct elf en geven het doo aan hun kindeen, odat ij genoeg bagage hebben o in de aatschappij te kunnen functionecn. -n? ::;: Cl :.fl ::c 0

3 UJ u UJ UJ u.. De discussie ove de in en de plaats van het gein in de edelandse saenlcving ou daao ook heleaal niet osteden oeten ijn of vebaing wckken, want iede heeft e ies cen gout dec! van ijn Ieven elf ee te aken. Politieke aandacht Sinds het Jaa van hct Cein van de Veenigde aties (V) in 1994 en de opckingen van CDA-facticvooitte Heea hct najaa 1995 bij de Algeenc Politieke Beschouwingen in de Twcede Kae, is het gein in de politieke discussie wee poinent aanwcig. egaticvc en positieve eacties wisselcn elkaa a f. Dat blijkt uit discussics ove oele opvoeding van Riten en Hisch Ballin, ove noen en waaden bij die opvoeding en de functie daabij van hct gein Zelfs de VVD-e Bolkestein tekt in dit debat de aandacht naa ich toe, aa geeft geen concete invulling aan ijn boodschap. In het Jaa van het Ccin gat de politick echte niet thuis en was het vooal Hae Majesteit de Koningin die in vele toespaken aandacht voo het gein voeg als natuulijk eleent van one en de incnationale saenleving. Zij was daabij in goed geelschap van de Roos-Katholieke Kek en veschillende othodox geoientcede geloofsgecenschappen. In de afgelopen jacn heb ik elf inveschillende functies enig aal oetcn stijden voo ee politieke aandacht voo het gein, waabij het nict ging o estauatie van akcn die achte ons liggen, aa o vesteking van het geinsveband doo hulp aan jonge ensen die saen willen paticipeen op de abeidsakt en ovecl ogelijk elf hun kindecn willen opvocden Het is echte de edelandse vouwenbeweging, et de duidelijke aanweighcid daabij van het C:DA- Vouwenbeaad, die dit thea tot hct hae aakte. 'Vcnieuwd oudeschap', 'de ieuwe weknee et ogtaken' waen C:DA-Vouwenheaadsthea\ die handelden ove een andee kijk op de veandede saenleving, de piic van de vouw en de plek van gcinnen daain. De vouwenheweging en de vakbonden besteedden daabij en docn dat nog, vooal aandacht aan de hevedeling van og en abeid in het kade van he geinshelcid Daahij gaat het nict aileen o vedeling van wek en inkoen, aa vooal van tijd. Juist als e in een elatie og voo kindeen is, is de vaag naa cen adequaat geinsbcleid naelijk het gootst. In die opvoedingsjacn oetcn en willcn oude'> steeds vake hun divese ollen van oude, opvoede, patne en weknee gaag cohineen. Dat vaag vee! inspanning, vee! ipovi<,atieveogen en de beschikking hebben ove voldoende tijd en geld. Vooal in de eeste jaen is c elatief vee! tijd ee geoeid. Het is de dukste en de duuste tijd van je Ieven, aa ook de levendigste en enotioneel geien ook een ijke tijd Oudes kunnen, oals de naatschappij e nu uitiet, oeilijk hun kindeen aileen veogen en opvocden; eke als e e aileen voo staan. Een gcin kan vee! elf, aa al soige aken aan andee vebanden ot instanties ove oeten of willen Iaten. Dat ijn de eede genoende plaatsvevanges. Voo het CDA kan daaaan een positieve duiding gegeven woden doo he te plaatsen in het kadc van het cnteesteschap In het hehee van de

4 Schepping heeft de ens de opdacht gekegen die te bewaen voo het nageslacht. Dat gcldt ook voo de vehouding oude/kind. Oudes geven waaden doo en Iaten ich daabij so-; vevangen doo andeen, doo de failie, vienden, de school, de kek en andee vebanden waa het kind tijd doobengt Dat kan ook de kindeopvang ijn. Zcke in ecn-oudcgeinnen al e gote behoefte bestaan aan die ogvevanging. De saenleving al \eden van een gein pespecticf oeten bieden doo aandacht aan die behoefte te besteden iddels het voeen van een JCtiveend heleid. Mecle vanwege de ontplooiingskansen van vouwen en de eenijdigc ogbc \a<,ting is ijn hatekeet 'Maak het cobineen van abeid en og toch eindelijk eens ccht ogelijk' De oveheid vaag ik veandeingcn oals gunstlge helastingaategelingen, vehoging van de kindehijslag, voldoende kindeopvang, uitheiding van ogvelof, hetee afstcing van school- en wektijden 1\laa ik icht e niet aileen tot de oveheid. Hct gaat naelijk ook o het geeenschappelijk belang dat wekgeves en weknees hebben bij een goedc oplossing van dit vaagstuk. Ze kunnen elkaas bondgenoten ijn, tewijl het c nu vaak op lijkt dat e tegen elkaa uitgespeeld woden. Het dchat kenekt ich tevcel doo het inneen van stcllingen van wekgeve'> en weknces, van annen en vouwcn, op gond van helangentegenstellingen en het lijkt of het ondewcp aileen geldt voo de hoge opgeleiden et de bctee baan en hct caicepespcctief, tewij\ ook de odale buge eee te aken hecft. In de nabije toekost ullen aheidsoganisatics ec octen inspelen op die nieuwe weknee et ogtakcn. We oeten weg uit de polaisatie op dit teein en eke ons niet aansluiten bij de negatieve klank als het ove twcevedienes gaat. Vele anncn en vouwcn die saen wcken voo hun gein, itten in de lagee inkoensklasse en dan is sacn wekcn niet altijd ee een kwestie van keuevijheid, aa van noodaak. De poblcatiek is daabij ook niet oec een specifiek vouwenvaagstuk of een eancipatievaagstuk, aa een sociaal-econoisch vaagstuk dat et hoge pioiteit op de politicke agenda hoot te staan. Bovendien is het een vaagstuk dat betekki ng he eft op de kwaliteit van het Ieven, van ensen tot hun echt Iaten koen. Dit sluit aan bij het bijbelse begip en een van de Uitgangspunten van het CDA 'geechtigheid'. Ceechtighcid betckent, dat aan ensen gegeven wodt wat ij nodig hehben voo een enswaadig bestaan en het ipliceet bovendien date tussen ensen echtvaadige vehoudingen geceeed oeten woden en echt gedaan wodt aan degenen die achtegesteld ijn. Van degencn die in een bevooechte positie vekeen, wodt dan ook gcvaagd dat e stappen tclllg doen of opij /'vleestal ijn dat nog annen. Dat cchtvaadigt ook de exta aandacht voo de positie van vouwen. Ceechtigheid voo annen en vouwen houdt daao vandaag de dag in: De ekenning van het echt van owel annen als vouwcn op ecn aatschappclijk veantwoode keus voo de inichting van ijn of haa Ieven. Wil e echte spake ijn van cchte keucvijheid dan al in hct ovehcidsbe 0 C llv 7 H %

5 I..U w I..U I..U leid, in het hedijfsleven, aa ook in het gedag van vee! annen, nog heel wat veanded oeten woden. In het oveheidsbeleid en bij het hedijfslcven wodt nu nog levee! uitgegaan olvedcling tussen annen en vouwen, is niet ee nogelijk Het gein is niet nee het enige efeentiekade van de vouw. Diekwat van de vouwen wil wek en oudeschap conbinecn. van cen scheiding op de Mannen ekennen veelal het echt van abeidsakt tussen fuiltie wekende annen en niet of pattie wekcnde vouwen. og steeds voen annen et ecn baan en een veogende patnc het cfeentiekade Dit kade beantwoodt vouwen op (betaalde) abeid en ondeschijven neestal de noodaak van een gelijke taakvedeling... c doen aileen nog niet in gote getale wat c eggen. Daa waa de abeidspaticipatic van niet ce aan de annen gelijk gebleven is de laatste veandeendc saenstciling van vele huishoudens in edeland noch aan de goeiende behoefte en noodaak van vouwen en anncn o in hun Ieven vijftien jaa, is de abeidsdcelnanc van vouwen gestegen tot bijna 50'){,, aa dan eestal wei in deeltijd. Mannen ijn echte nauwelijks ee gaan oleen, weken, opvoeden en veogen gen. te cobineen. Volgens pas veschenen cijfes van het C:entaal Bueau voo de Gote valkuil Statistiek blijven patnes in gotee gc- Daa ligt ook de gote valkuil voo de tale weken na de gebootc van een venieuwde aandacht voo hct gein. kind. En in bijna twee/dede van de ge- De positie van de vouw daagt de innen wodt het inkonen eeste isico's in ich. doo beide patnes ve Abeidsoganisaties Voo haa is paticipatie diend. dan isschien het sleuteloeten ee lndividuele ostandighe- wood; ook in het appot den van weknees wo- inspelen op de 'icuwe wegen, vaste den voo en sen eit waaden' wodt dat aangchaald. Bovendien is pati nieuwe weknee <,teeds belangijke, aa ijn ook gevaieede; et ogtaken. cipatie een noodaak voo evenals de abcidsduu en de abeidstijden. Daa kan op in gespeeld woden; het biedt kansen. In het oveleg tussen sociale patnes al hie steeds ee aandacht voo oeten ijn. De oveheid kan dit stiuleen in het bijonde op het teein van de sociale econoni'>che elfstandigheid. In de paktijk van ailedag gaat het echte eestal ove annen et de voile banen, vaste abeidscontacten en een toekostpespectief et ec ekeheden en ove de vouw et de kleinee baan, de flexibclc contacten en ekeheid en de tijdelijke vootetting het onekee toekostpespecticf. van de pensioenophouw tijdens velflfpei Met de huidige wetgeving, denk aan de odes. ieuwe ahestaandenwet en de De vouw ag niet als gevolg van ailelei olbevestigende egelingen of duk vanuit haa ogeving een eenijdige keue opgedongen kijgcn. Teugvallen op de taditionele beeldvoing van huwelijk en gein, van vaststaande Algeene Bijstandswet kunnen vouwen het ich niet nec penitteen o aileen te kieen voo de og voo hun gein. Zij ijn de dupe als e aileen koen te staan doo ovelijden of scheiding van hun patne

6 Willen we dat dilea of gaan we op oek naa nieuwe ogelijkheden o te vookocn date cen tweedeling in de aat<.chappij ontstaat tussen financieel steke annen en financieel wakke vouwen? Daavoo is nodig: - uitbeiding van velofegelingcn 1 - loopbaanplanning en caieepespecticf voo deeltijdes 1 - wettelijke egeling voo hct echt op deeltijdabeid 1 - uitbeiding kindeopvangoge\ijkhedcn et nae buitenschoolsc opvang 1 - fiscalc wetgeving die ekening houdt et de exta kostcn van ensen die hetaaldc abeid cobincen et het opvoeden van kindeen 1 - entaliteitsveandeing: de eenijdige abeidsoientatic van annen kan wellicht woden gcelativeed en ogehogen. Hct kan voo annen een opluchting betekenen dat e niet ee aileen veantwoodclijk ijn voo hct lcvensondehoud van hun gein, aa dat kunnen delen en dat c bovendien ogen ogen. Mannen hehben e iets bij te winnen en dus ook het gein. ook het niet hebben van wek hecft invloed op het functioneen van geinnen. Paticipatie van beide oudes is, geien de geschetste aatschappelijke en politieke ontwikkelingen, noodakclijk en geeft oudes de kans hun veantwoodelijkheid voo hun kindeen bete ten uitvoe tc bengcn. Saen veantwoodelijk voo de elatic, de kindeen en het aatschappelijk functioncen, dat heeft het CDA als patij hoog in het vaandel staan. lk hoop, dat het CDA nicuwe wegen vindt, waadoo geinnen kunnen functioneen en!eden daavan tot hun echt kunnen koen. C Wi\'l.Tonga-Roelants ts lid van de cdeltdse Cciaad, Lid vc hct Bisschof>Pelijk Canute Huwelijk en gcin c11 voo het CJ)A lid uan de Pouincialc Staten ua11 D111Je. Van 1991 tot 1995 tpas ij vooitte van het CDA- Vouwenhwd. 0 De ovehcid al et wetgeving kadcs octen cccen voo de cobinatie van abcid en og. Haa ol is daabij tweelcdig: het ondestcunen in bede in van oudes bij de invulling van hun opvoedingstaken en het beschecn van kindeen als oudes hun veantwoodelijkhcid niet waaaken. Tens lotte In ecn gein al teninste ecn van de oudes of beide gedeeltclijk behoolijk bctaald wek oeten veichten, wil en als gein naa bchoen kunnen functionecn. Het hcbben van wek, de hoeveelheid wck, het soot wek, aa ([)V 7 H%