Politici zenden tegenstrijdige boodschappen uit naar jonge gezinnen

Transcriptie

1 Politici enden tegenstijdige boodschappen uit naa jonge geinnen en jonge ensen die gaag een gein willen stichten. Uitstel van geinsvoing, teuggang in besteedbaa inkoen pe pe w soon na de kost van kindeen en de tijdsduk die jonge oudes ondevinden, voen de otivatie voo een nieuw en goed gecoodineed financieel geinsbeleid. Binnen o'n beleid client de financieel-econoische positie van jonge geinnen vebeted te woden. Bestaande egelgeving oet hietoe woden geevalueed en indien nodig aangepast. Daanaast oet nieuwe egelgeving woden ingevoed. D e vookcu o in de na- financieel geinsbelcid bijc tockost In edeland is tot op heden gecn consequent be ccn gunlltige welvaatsvc leid gevoed vanuit de deling tc beeiken voo gedachte ecn bepaalde gcinnen et kindeen is leefvo te stiuleen ot een politieke keuc. Zo'n vookeu kan ich uiten in gcinsbeleid Een duidelijke politickc keue hievoo is goed te echtvaadigen Een belangijk ondedccl van geinsbeleid is goed te echtvaadi- D. H A Pott-Rute pcsonen te ondestcuncn die ich in een bcpaalde levenstasc bevinden. Wei b6nvloeden vclc wetten en cgels de elatieve h nanciele bevoodeling van bcpaalde ledvoen. Zo woden bijvoobeeld kostgen onde andee de vebctcing van de winnes bevoodeeld in het belastingstelsel en bij de volksveekeingen en hnanciecl-econoische positie van jonge geinnen. Het uitstel van geinsvoing, de teuggang in besteedbaa Algeene l3ijstandswet alleenstaanden in de uitvoeing van de inkoen pe pesoon na de kost van O financieel geinshelcid en de genoede veheteing voo geinnen et kindeen en de tijdsduk die jonge oudes ondevinden, voen de otivatie kindeen tc caliscen. oet hestaande voo een nieuw en goed gecoiidinced egelgeving woden gecvalueed en he- ([JV7k'!h

2 oodccld op cocquentics voo jonge gcinncn. lndicn nodig oet c wo den JJngepJst. I )aanjjsl oct nieuwc cgclgcv1ng \vodcn ingevocd. llij de hcoodcling van aatcgelen is het invol de volgendc vagen te stel len: Wekt de ajtegel via de oudc<, (vc ogcs). de vade ol de noedc ol kot hct diect aan het kind ten goedec Hoc stajt he et de uitvoeing van de Jalegel. de contole, de cffectiviteitj Hoc wodt de ajtcgel gdinancied? Vebetcing van de financieel econoi <,chc positic von jonge geinnen kan op vcschillcnde Jnieen. Hoewcl tus scnvoen en cobinjties ogelijk ijn, kan het helcid gofweg a]<, volgt woden ingedccld lnkoensbeleid lnkoncn<,bclcid wil eggen dat inko enscopensatie wodt gegeven van uit de wens oudes te copensecn voo de daling van bet be<,tccdbaa in koen na de gehoote van kindcen. Dit kan in de sociale ckehcid (bij voobeeld voo de uitgaven ajn kinde cn in de vo van kindcbij'>log en toeslagen op iniuuitkcingen) en/of in de helastingen lbijvoobceld doo vchoging van de belastingvijc so bij de aanweigbeid van kindcen of bela'>tingoltek bij bepaalde uitgaven, oals van kindcopvang). Pijsbeleid Pijsbclcid houdt in dat pijcn van goedcen of dienstcn voo kindecn doo de ovcheid woden vastgestcld of woden b6nvlocd doo velcning van subsidies, oals bijvtlobccld bij kinde opvong, ondewijs, gcondheidsog en huiwcsting. Beleid te stiuleing van paticuliee egelingen llij dit bclcid valt tc denken aan hct eit Iaten spaen doo potcntiele oudes a]. voen<, ccn gein te stichten. ec of inde gestiulecd doo de oveheid. Ook kan woden gedacht ajn het sti uleen o bcpaalde veekcingen vo kindecn af te sluitcn, ol dan niet via pat1culiec vcekcingsajtschap pijen of hankcn. Op al dee tceinen bestaan eeds c gelingcn. Doo uitbeiding, coiidinatie en cobinatic van aategelen en doo ondclinge afsteing van bcleid kan echte vee! ce woden beeikt voo de doelgocp van jonge geinnen. Beoodeling, voo- en nadelen voen van beleid lnkoensbeleid Het gotc voodcel van inkoensbeleid boven pij'>heleid is dat de oudes/vc oges elf kunnen bcslissen hoe e hct exta budget uit de inkoensove dachtcn kunncn be'>tcden Hct nadeel is dat niet ckc is of dat budget wei bij de kindccn teechtkot. Van de eeds bestaande aategelen binnen het inkoensbeleid, koen a]. leen de kindebijslag en de aftek kin dcopvang uitsluitend aan geinncn et kindeen ten goede. (lnkocns ovedachten via de Toeslagcnwet en de ovedaagbae belastingvije so voo het hebben von een afhankelijke patne geldcn ook voo huishoudens onde kindeen ) Pijsbeleid Een voodcel van pijsbelcid is dat het gebuik van hc-t betcftendc goed of dicnst wodt gestiuleed en het voo dccl diect Jan de gcbuikc ten goedc v ( llv 7 H '!I>

3 kot. Dus het gatis of tegen een geeducccdc pijs beschikbaa stellen van consultatiebueaus, kindeopvang of schoolelk kot aile gebuikes ten goede. Ecn dccl is dat oudes/veoges/kindeen die daavan geen gebuik kunnen of willcn aken niet van de egeling pohtecn. Hoc ec de oveheid wenst dat gcbuik van het gocd of dienst wodt geaakt, hoe ee het voo de hand ligt pijsbeleid toe tc passcn. Een inventaisatic van bestaande egelingen en inconsistenties (schoolplicht en schoolgeld) en afstcing tussen de depatecnten is aan te bevelen. Paticuliee egelingen Evcnals op de eedc genoede beleidsteeincn kunnen op dit gcbied vee! aatcgelen woden bedacht. Ecn goot nadcel o jonge ensen - nog ee dan nu eeds het geval is - elf te Iaten spaen voo de peiodc van (kleine) kindcen, is dat daaee een nog vede uitstel van oudeschap plaats vindt In edeland is de geiddelde leeftijd van de oede nu al het hoogste van de hele weeld en blijkt het pecentage kindeloe vouwen elaticl hoog. Vede uitstel van oedeschap doen de pobleen et het ealiseen van de kindcwens en aile daaaan vebonden i edi.,che en psychische) kosten vede toeneen. u al kapt de helft van aile vouwen hoven de 32 Jaa et atige tot enstige pobleen et de fetiliteit. De edische nadelcn voo laat vadeschap ijn inde eenduidig, aa niettcin aanweig. Altenatieve '>tategiecn ijn in edeland dingend gewcnst lk bcpek e hieonde tot kanttekeningen bij be,taandc egelingen oals de kindebijslag en enkele algeene opekingen ove nieuw beleid. Geen inkoensafhankelijke kindebijslag Kindebij'>lag is bedoeld o een deel van de uitgaven aan lcvensondchoud van de kindeen te vegoeden Het andee dee] is de eigcn veantwoodelijkheid van de oudes. Welk dee] naast de eigcn vcantwoodelijkheid blijft bestaan, veschilt van jaa tot jaa, van peiodc tot peiode en is onde andee afhankelijk van tocvailigheden als lccftijd, gebootedatu en angode van dat kind. Voo ecn kind jonge dan 6 jaa bedaagt de kindcbijslag sinds januai 1996: f pe kwataal, dus inde dan f I 00,- pe aand. Dat is niet genoeg o in het levensondehoud van het kind te vooien. Oudcs woden geacht teninste f pe aand aan het kind uit te geven o voo de kindebijslag in aaneking te kocn, vanwege de ogcnaan1dc ondehoudseis van teninste f 65,- pe week. Het dee] van de uitgaven die oudes elf voo hun ekening oeten necn, is de eigen vcantwoodelijkheid van de oudes. Voo oudes et hoge inkocns vot dat geen poblee, voo de oudes et lagc inkoens wei. Vooal voo oudes in de bijstand is dat ecn goot poblee. Ecnoudegcinnen kunnen een axialc toeslag van f 365,29 pe aand ontvangen, tweeoudegeinnen nict (de Algeenc l3ijstandswet ondeijnl hie nog ee dan bij saenwonenden/echtpaen onde kindcen de otivatie o bij elkaa te blijven wonenl. Voo aile oudes et cen inkocn net hoven hct iniu blijlt hct poblee be'>laan. tewi)i voo oudes et ccn hoog inkoen f I 00,- exta uitgaven pe aand voo lcvensondehoud eigenlijk nicl vecl uitaakt. O aan die algccen als oncchtvaadig gevonden situatie een eind te ake11 wodt dikwi)i'> vooge- C 'I)V 7 k <)()

4 steld ec1 inkoneafhankelijke kindebijslag in te vocen. lnkoensalhankelijke kindebijslag is echte ccn onve<,tandige op!o.,sing. Wic dat wil. kan bcte de kindcbijslag juist wei ee aan de kindehijslag Dat een klein dee! daavan teugkot in de huishoudens et kindeen, kan en opvatten als een hevedeling tussen de ee welgestelde niet-oudes en oudes. heleaal alschahen Utcaad wodt Bovendien blijkt uit ondeoek hij alhankeli)khcid van het inkoen op de kindehqslag aan de niljonai bespaad, dat vijwel aile oudes bij inkoensstijging een evenedig dee! aan de kinde aa die he-,paing gaat op aan en hesteden. odat het huidige uitvoeingskosten, bueaucatie, egenis. nahcffingen, late alckeningcn enovoot. kindebijslagsystec nivclleend wekt. Een andee ee belangijke eden on geen inkoncnsafhankelijkheid in te vocen is dat dit de pobleen vestekt et voo nict<; is in I van aile andee eeds bede kndebij<,lag onafhan Aan de negatieve staande inkoensafhankelijkc egclingen, oals kclijk van het inkoen van gevolgen van laat de oudcs/vcoges ge huusubsidie en (eigen) naakt. De contole en oedeschap bijdagen voo de kck, vaststclling van het inkocn voo de heekening insvcoging, die juist in (uiek)schnlen en gc of geen van de kindebijslag, voo oedeschap wodt geinnen et kindecn al dondat in tocncnendc ec vookoen. Die cgclingen voen een cn1 nauwelijks aandacht natc de noeck nok een inkoen vewicd, lcidde be steed. op het vewevcn van ad- dkwijl., jaen late tot tcugvodcingcn ditioneel huishoudinko van of aanvullingen op en en ee lbetaaldc) abeids- de kindehiislag Die kindebijslag was dan allang uitgcgevcn of nict ee nodig inspanning owel van de vade of de oedc. Hct huidigc systcc is doelinspanning tcltcnd en ecnvoudig uit te voeen. Hoc cenvoudige de uitvoeing, hoe ninde faudegevoclig. Het systee kan nog vedc woden vcecnvoudigd doo hijvoohccld een liniet te stelkn aan het aantal kindccn dat die kindcbij.,[ag ontvangt, of doo Een goot voodeel van een ongebonden inkoensovedacht als de kindebijslag is de welvaatsvcbeteing van geinnen. Ecn nadecl i'> echte, eke et financieing uit de algecne iddelen, de invlocd op de collcctieve lastenduk. De huidige tend is velaging die kindebijslag onafhankelijk van van die duk et aile consequentics lcdtijd en/ol angode tc akcn. De financicing van de kindehijslag gc~.,chicdt tcgcnwoodig uit de algcnlcne iddelcn en niet uit pciehdfing. Dit betckent dat huishoudcns et lagec inkoens wei kindebijslag ontvangen a[., e kindeen veogcn. aa daa vqwcl nict aan cc hetalcn. De cnsen et hogec inkoens hetalen daavan voo de hoogte van de kindebijslag 1\lijns iniens oel vedce velaging woden vookoen doo lange teijnaf.,paken. De enige eden o de kindebijslag te velagcn of af te schaffen. is indien en kan aantonen dat andee egclingen de lasten van jongc gcinncn nee vclichten.

5 ('; '-'-1 -l l.lj "" Vl l.lj v u..; u..; Belastingen De ovedaaghaahcid van de he!a,tingvije so is qua onwang als cgcl bclangijke dan de kindebij.,!ag, edc odat dee ook voo patnes geldt die gcen kindcen (ee) vcogcn. Een nadeel h1cvan - en van aile egclingcn die het te hetalcn belastingbedag vclagen - is dat de veindeing voo hogee inkoens in guldens gote is. Andee nadelen ijn dat de belastingveindeing veelal de vade tockot en indiect de veoge/opvoede van het kind en/ot het kind eit en dat niet altijd ichtbaa ot duidelijk is hoeveel hct belastingvoodccl bedaagt [en goot voodeel is echte dat de collectieve lastenduk wodt vclaagd Voo- en nadelen van bepaalde aategclen in de hela<;tingsfee ZIJn te coplex o 111 enkele innen te vewoodcn. Wei pleit ik cvoo ook hie niet achtco te kijken en bijvoobeeld niet opnieuw hct splihingstelscl in te vocen, dat in kite. ij het niet onde dce naa en in de eest uivee vo, van 1941 tot 1973 in edeland heeft be<,taan Het is daacntegen aan tc bevelen een fundaentele di'>llissje te statcn ove daagkacht-, pohjt- en schadeheginselen tussen geinnen et kindcen en huishoudvoen onde kindeen en de vcdeling tu<;<;en bijvoobeeld consuptie- en poduktie, en wei ot geen tax cedits. ke ontplooi1ng, hnanciclc clfstandigheid, wees op je toekost voobeeid, offe je nict op, doe nict oals je vade of oede staan haah op de hchodte aan gebogenheid en genegenheid in stabiele elaties. Voo het in stand houden van ulkc elaties is het eg belangijk wei ekening et de ande te houdcn. In een liddevolle opvoeding van kindeen i1n opotfeing, cdedogcn, je eigcn gcnocgen~ opij cttcn van cuciaal belang o c gout te hengen tot oneltuchtige volwa<;<;enen et aahchappelijk hoog gewaadecdc noen en waaden. Een ande vooheeld, JOnge eisjes wodt ingepent vooal eest een goede beoepsopleiding tc volgen en bij vookeu een caiee op te houwen alvoens aan killdeen tc hcginnen. Aan de negatieve gevolgcn van laat ocdcschap of gccn ocdel.,chap wodt nauwe!l]ks aandac h t bes teed. Kotu, bij ecn integaal geinsbeleid hoot een saenhangende visie hoc de buges van de toekost in een goede infastuctuu voo gcinncn kunnen opgoe1cn D H. A Pott-Hutc is 11111PesltJi docc11tlnj de l'llk}efl ;\/ijeill EcoiiOIIIil Facultcit dc Eco11oisc he \Fcte11scha fl/> EcoiiOiilclie de Llllil'csiteit """ A11stcda Tot slot l'olitici ijn ich hij het fouleen van aatcgelen veelal nict bewust van de tegenstijdige boodschappen die daabij woden uitgeonden. Voo jongc gcinnen en jongc n1ensen die gaag een gein willen stichten ijn die tegetijdighcden volop aanwe1g. lloodschappen als og voo pesoonlij- CllV 7 H%