KENNISMARKT 2016 BELEVEN WORKSHOPS. Samen het VN-verdrag waarmaken! BEST PRACTICES NETWERKEN WOENSDAG 2 NOVEMBER 2016 KENNIS UITWISSELEN GOOD FOOD

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "KENNISMARKT 2016 BELEVEN WORKSHOPS. Samen het VN-verdrag waarmaken! BEST PRACTICES NETWERKEN WOENSDAG 2 NOVEMBER 2016 KENNIS UITWISSELEN GOOD FOOD"

Transcriptie

1 KENNISMARKT 2016 Samen het VN-verdrag waarmaken! WOENSDAG 2 NOVEMBER 2016 CHRISTELIJKE HOGESCHOOL EDE BELEVEN WORKSHOPS GOOD FOOD KENNIS UITWISSELEN INSPIREREN BEST PRACTICES NETWERKEN UITREIKING GEHANDICAPTENPRIJS 2016 LEREN FESTIVAL OPENING DOOR OTWIN VAN DIJK

2 WELKOM Vandaag, 2 november 2016 staat de Kennismarkt Gehandicaptensector in het teken van het VN-verdrag. Nu het VN-verdrag is geratificeerd hebben mensen met een beperking dezefde geijke rechten as ieder ander. Dat gaat over kunnen kiezen waar en met wie je woont met een focus op meedoen. Ook dwang en drang moeten teruggedrongen worden en er wordt gewerkt aan supported decision making, om mensen met een beperking zef keuzes te aten maken. Op de Kennismarkt kun je vragen steen en inzichten deen. Wat betekent het VN-verdrag voor de ondersteuning, voor opeidingen, weke goede voorbeeden zijn er, weke uitdagingen zie jij? Laat je informeren, doe inspiratie op, kom beeven, ontmoet coega s en discussieer mee. We hopen dat het een kennis- en beevingsfestiva wordt. Otwin van Dijk, oud poiticus en voormaig PvdA-kamerid en sinds kort burgemeester Oude Ijssestreek, opent de Kennismarkt met ae aanwezigen. Otwin heeft zich zeer ingespannen voor ratificatie van het VN-verdrag. Hij doet een oproep om te komen tot een gezamenijk gedragen beed, het VN-verdrag maken we immers samen! Daarna ste je je eigen route samen en kun je kiezen uit presentaties, ezingen, workshops, beevenissen, stands en posterpresentaties. Het middepunt is de festivamarkt, waar beeving en verrassing centraa staan. Dit programmaboekje hept om je keuze te maken wat je wit vogen. MEE NL, de VGN, Vians en ZonMw, de partners van het Kennispein Gehandicaptensector, organiseren deze editie van de Kennismarkt samen met partners uit zorg, wezijn, onderwijs en ciëntenperspectief. Daarmee kunnen we, samen met externe bijdragen, een nog rijker programma aanbieden. Wij danken onze partners CHE, Prisma, SBB, de Zijen, s Heeren Loo, Phiadephia, Bartiméus, Gemeente Ede en de Gehandicaptenzorgprijs voor de samenwerking. Wij wensen je vee inspiratie en pezier op de mooie gastocatie van de Christeijke Hogeschoo Ede! Wi je meepraten en je ervaringen vandaag deen op socia media? Dat kan, gebruik #Kennismarkt en ae tweets komen bij ekaar. De congrescommissie Kennispein Gehandicaptensector Het Kennispein Gehandicaptensector is de ontmoetingspek voor iedereen die zich bezig houdt met de zorg voor en ondersteuning van mensen met een beperking. Naast de Kennismarkt organiseert het Kennispein diverse andere bijeenkomsten. Daarnaast vindt u op het Kennispein de ontwikkeing van nieuwe kennisproducten in werkpaatsen, ontmoetingen op inhoudeijke thema s in netwerken en digitae vormen van kennisdeen. Bij a deze activiteiten is brengen en haen het motto: zonder u geen Kennispein! Het Kennispein Gehandicaptensector is een samenwerking van MEE Nederand, de VGN en Vians en wordt ondersteund door ZonMw. Met medewerking van: Otwin van Dijk 2 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

3 Ronde 1 WORKSHOP RONDE 1 IS VAN 10:30-11:30 UUR WORKSHOP 1.1 ZAAL :30-11:30 MEER DAN RECHT ALLEEN - INSPIRATIE RIANNE VAN BEURDEN (PRISMANET) Op 10 december 2015 ondertekende Prisma, vooruitopend op de regering, het VNverdrag inzake de rechten van mensen met een beperking. Dat moment was tevens de aftrap van het project 'Meer dan Recht Aeen'. Met dit project eggen we onze eigen organisatie naast de at. Hoe goed doen wij het eigenijk binnen onze organisatie as het gaat om de rechten van mensen met een beperking? En wat kunnen we verbeteren? In deze workshop aten we u kennis maken met ons project en gaan we op een interactieve wijze het gesprek aan over voorbeeden die wij in onze organisatie hebben toegepast. WORKSHOP 1.2 ZAAL :30-11:30 CARE ACADEMY ELISE NIEUWHOF EN INEKE ARENDS ('S HEEREN LOO) Het VN-verdrag kan aeen vorm krijgen in de sameneving as, professionas om de ciënt heen ook zef in eigen regie staan. Van daaruit kunnen krachtige keuzes gemaakt worden met en voor ciënten. Dat eren we professionas in de Care Academy; een vernieuwd onderwijsconcept voor de BBL opeidingen niveau 3 en 4. WORKSHOP 1.3 ZAAL :30-11:30 EEN GOED GESPREK OVER VRIJHEIDSBEPERKING EN KWALITEIT VAN LEVEN CORRY AARNOUTSE EN PETRA STALMAN, IEDER(IN), IN SAMENWERKING MET DICKIE VAN DE KAA, (KANSPLUS) Leven in vrijheid is beangrijk voor ons aemaa. Ook voor mensen met een ziekte of een beperking die maakt dat ze zorg nodig hebben, of ze nu zefstandig wonen of in een insteing. In de meeste zorgorganisaties krijgt het onderwerp vrijheid en vrijheidsbeperkingen pas aandacht as zaken uit de hand open. We zijn niet gewend om tijd in te ruimen om daar rustig over te praten, zonder de druk van conficten of incidenten. Dat is eigenijk gek, want het igt mensen vaak na aan het hart: kwaiteit van even hangt immers sterk samen met de mate waarin iemand zich vrij of onvrij voet. In deze workshop gaan we in gesprek over vrijheid en veiigheid. Daarbij betrekken we het VN-verdrag voor de rechten van personen met een handicap en de bredere discussie over kwaiteit van even van mensen met een beperking in zorginsteingen. WORKSHOP 1.4 ZAAL :30-11:30 ACTIVE SUPPORT BINNEN ROC A12 OPLEIDING MAATSCHAPPELIJKE ZORG NICOLET SCHOONDERWOERD EN LOES VAN LAAR (ROC A12) HOE MENSEN MET EEN BEPERKING ONS ONDERWIJS MEDE VORMGEVEN? A twaaf jaar werken ciënten van 's Heeren Loo gedurende twee dagen per week actief samen met studenten van de opeiding Maatschappeijke Zorg. Door deze samenwerking kan de theorie getoetst worden aan de praktijk. De ciënten en studenten eren door deze samenwerking omgangsvormen en sociae vaardigheden en doen kennis op ten aanzien van muzisch-agogische vakken. In deze workshop gaat u in gesprek met de docenten, begeeiders, ciënten en studenten en kunt u ervaren wat het voor ae partijen betekent om betrokken te zijn bij ekaars ontwikkeing. 4 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

4 WORKSHOP 1.5 ZAAL :30-11:30 DE REGIE KWIJT. IS DAT ZO ERG? 3 ERVARINGSDESKUNDIGE VERZORGENDEN As deenemer word je tijdens de workshop zef verzorgd en begeeid vanuit een team van De Keerzijde. Dat is een confronterende en hiarische eyeopener. Deenemers worden in het 'systeem zorg gehandicaptensector' gepaatst. Cruciaa is de vraag: Wat gebeurt er met mij as mens wanneer ik zorgafhankeijk word? Deenemers ervaren het effect van eigen gedrag op hun kanten. De Keerzijde investeert in EQ en zet mensen in hun kracht. Automatisch vindt bewustwording paats en komen concrete verbeterideeën naar boven. Deenemers weten zef vaak hee goed weke actie genomen moet worden in de dageijkse praktijk. Onze sogan: Meemaken is Waarmaken. WORKSHOP 1.6 ZAAL :30-11:30 MINDSET WORKSHOP LEVENSLEF MARJORIE VENEMAN (LEVENSLEF) Ben je benieuwd naar: 1. Een innovatieve benadering van jou as professiona richting kwetsbare mensen? 2. Een manier waarop kwetsbare mensen anders eren aankijken tegen hun mogeijkheden? 3. De mogeijkheden om je medewerkers te aten kanteen naar meer regie geven aan ciënten? 4. Weke mindset jij hebt? 5. De antwoorden op ae vier de vragen? Deze interactieve workshop van Levensef neemt je mee naar de wered van de vaste- en groeimindset van Caro Dweck. Is je inteigentie, taent en mogeijkheden genetisch bepaad of kun je je bijven ontwikkeen? De afgeopen jaren heb ik onderzoek gedaan naar de mindset van mensen. Het bijkt dat jouw mindset bepaat hoe je je eigen vaardigheden, maar ook die van je ciënt ziet. Van mensen met een (verstandeijke) beperking verwachten we steeds vaker dat ze op eigen kracht zefstandig in de maatschappij functioneren. Het aaneren van een groeimindset hept dóór te zetten en goede coping strategieën te ontwikkeen. Dat biedt vee voordeen in het dageijks even. Promotieonderzoek heeft aangetoond dat professionas met een groeimindset meer ruimte hebben voor de ciënten en daarmee betere resutaten bereiken. 6 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

5 WORKSHOP 1.7 ZAAL :30-11:30 EMPOWERMENT SAMEN LEREN ELLY THUIS (SWZ) EN HENNY GROOTE (SCHAARSBERG) SWZ is in januari 2015 gestart met het vormgeven van Empowerment. In je kracht staan, weerbaar zijn, daar gaat het om. De praktische invuing bestond uit het ontwikkeen van een eermethode en het vormgeven van het Powercafé. De eermethode Empowerment Samen eren is ontstaan door samen met ciënten en begeeiders na te denken over wat je wit of moet eren om meer in je kracht te staan en weerbaarder te worden. In de eermethode vat iets te eren voor ciënten én voor begeeiders, omdat zij tegeijkertijd eren. De schoing is speciaa voor de doegroep MB ontwikked door inhoudeijk experts. Naast de eermethode ontwikkeden enkee ciënten met hun begeeiders het Powercafé. Hierin kan iedereen aanschuiven en meepraten over een thema. Bijvoorbeed veiigheid, samen wonen in een groep, vrienden maken. Het Powercafe is er eke maand met steeds een ander thema. WORKSHOP 1.9 ZAAL :30-11:30 ANDERS WERKEN IN HET SOCIAAL DOMEIN MARIAN VAN DER MEIJS (ICBA INNOVATIE CENTRUM BEROEPSONDERWIJS ARBEIDSMARKT) Weke gevogen hebben de veranderingen in het sociae domein voor beroepskrachten in de gehandicaptenzorg? In opdracht van de VGN is KBA Nijmegen op zoek gaan naar het antwoord op die vraag. Daarbij is in beed gebracht wat er verandert aan de werkwijze van beroepskrachten, aan hun taken en aan hun competenties. Aan de bestaande competentieprofieen van beroepskrachten moet in ek geva één nieuwe competentie worden toegevoegd. In de workshop hoort u weke dat is, maar ook wat er verder nog moet gebeuren om beroepskrachten toe te rusten voor het werk in het sociae domein. WORKSHOP 1.10 ZAAL :30-11:30 VN-VERDRAG UITGELICHT VGN, IEDERIN, SBB EN GEMEENTE EDE Onder eiding van oud PvdA-Kamerid en de huidige burgemeester van de gemeente oude IJssestreek Otwin van Dijk gaan direct betrokkenen met ekaar in gesprek over de betekenis en de impact van het VN-verdrag. WORKSHOP 1.8 ZAAL :30-11:30 WAAROM VERTOONT EEN HULP- VERLENER PROBLEEMGEDRAG? GEERT BETTINGER (TRAINER/ COACH EN AUTEUR VAN HET BOEK: DOOR STIL TE STAAN KOM JE VERDER ) Er wordt vrij gemakkeijk gesproken over ciënten met probeemgedrag. Bij termen as zeer probematisch paats ik mijn vraagtekens. Er schuit een ongeijkwaardigheid in deze typering, asof het gedrag van de hupverener het enig juiste gedrag is. Aan tafe zitten Frank Buiminck (VGN-directeur), Iya Soffer (directeur Ieder(in), Jenny Godschmidt (voorzitter van de Coaitie voor Incusie), Dick Houtzager (id van het Coege voor de Rechten van de Mens), Gerrie Ligteijn-Bruins (wethouder Gemeente Ede) en het Stichting samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfseven. Aan de orde komen vragen as Wat moet er gebeuren om het VN-verdrag waar te maken?, Weke drempes iggen er nog?, Weke voornemens hebben ae partijen? en Wat verwacht men van ekaar?. Deze workshop is een ontdekkingstocht naar jouw opvattingen. Hoe zie jij jezef? As de deskundige? En de ciënt as minder-of ondeskundig? Weke gevogen heeft dat voor de interactie met de ciënt? Hoe bewust ben jij je van je houding. Hoe kom je tot meer geijkwaardigheid in de reatie met de ciënt? Ik daag je in de workshop uit om je bewust te worden van jouw houding en die te toetsen. Ik bespreek dageijkse casussen, die weeens tot verrassende nieuwe inzichten kunnen eiden. 8 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

6 Incusie in t Sterrenpad in Nuis, de brede schoo waarin kinderen met en zonder verstandeijke beperking van ekaar eren op ae ontwikkedomeinen. Een samen naar schoo verhaa. Maar ook wat is er voor nodig (geweest) om zorg en onderwijs zo samen te aten komen? De pek waar werkende weg en speenderwijs pedagogiek en didaktiek aan ekaar zijn verbonden. Dat kan aeen sagen as er sprake is van een gedeede mens/kind visie, maar voora van er samen geoof in hebben. In deze workshop geven we met een fimpje een impressie van de sfeer en het kimaat. Aansuitend gaan we samen met verschiende betrokkenen van t Sterrenpad in gesprek. Ronde 2 WORKSHOP RONDE 2 IS VAN 11:45-12:45 UUR WORKSHOP 2.1 ZAAL :45-12:45 IK BEN, JIJ BENT, WIJ ZIJN.. SAMEN JANET JONKER (DE ZIJLEN) Hoe zijn we begonnen en waar staan we nu ruim 5 jaar verder? Weke hobbes hebben we ondervonden? Wat heeft het voor de kinderen, hun ouders en het team opgeeverd? Maar ook wat heeft het met en in de buurt gedaan? Kortom: is er daadwerkeijk sprake van een verrijkte incusieve eeromgeving? WORKSHOP 2.2 ZAAL :45-12:45 CARE ACADEMY ELISE NIEUWHOF EN INEKE ARENDS ('S HEEREN LOO) Het VN verdrag kan aeen vorm krijgen in de sameneving as professionas om de ciënt heen ook zef in eigen regie staan. Van daaruit kunnen dan krachtige keuzes gemaakt worden met en voor ciënten. Dat eren we professionas in de Care Academy; een vernieuwd onderwijsconcept voor de BBL opeidingen niveau 3 en 4. WORKSHOP 2.3 ZAAL :45-12:45 REGELARM GERRIT LEENE (STICHTING PHILADELPHIA ZORG) Ik weet nog goed dat ik besoot: ik wi een beroep in de verstandeijke gehandicaptenzorg. Ik za een jaar of veertien zijn geweest. We hadden toen een oudere buurjongen, een man met Down-syndroom. Hij woonde bij zijn ouders en ik trok vee met hem op. Het was een gewedige vent, met een prachtige, grote kijk op aes. Dat intrigeerde mij mateoos. Ik was zo nieuwsgierig naar zijn beevingswered. Ik wide weten wat er écht in hem omging. Hij was meer dan iemand die iefst eke dag met een houten poepe paradeert, ongeacht of er een muziekkorps in de buurt is. In de tien jaar dat ik begeeider ben geweest, werd ik ook gedreven door die zoektocht naar de vraag-achter-de-vraag van de ciënt. Dan ontdek je dat er ontzettend verschiende antwoorden mogeijk zijn. Dat is het vak. Daar kon ik van genieten. Eke dag weer. WORKSHOP 2.4 ZAAL :45-12:45 EHEALTH: CLIËNT, BEHANDELAAR EN ORGANISATIE OP WEG NAAR MODERNE HULPVERLENING CATHELIJN OUDSHOORN (ASVZ) EN THEA BRAUN (TRANZO) Binnen de zorg neemt het werken met eheath toe. Het gebruik van deze moderne vorm van hupverening vraagt aanpassing van het behandeproces en eidt tot nieuwe inzichten. In deze workshop deen we inzichten uit de praktijk en wetenschap. Sinds 2014 werkt ASVZ met het onine behandepatform Jouw Omgeving. Ciënten, verwanten en behandearen ervaren de combinatie tussen face-to-face en onine behandeing (bended genoemd) via Jouw Omgeving over het agemeen as positief. Ciënten nemen actief dee aan hun behandeing door bijvoorbeed samen met hun behandeaar doeen op te steen. Zowe ciënten as hun omgeving kunnen via de computer de behandeuitkomsten vogen. En behandearen kunnen binnen het patform gericht middeen inzetten die passen bij het individu. 10 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

7 WORKSHOP 2.5 ZAAL :45-12:45 SPEL: KLETSBORDEN MEIKE HEESSELS (HAN SOCIAAL) In de workshop gaan we samen het spe Ketsborden speen. Een spe gemaakt door beangenbehartigers met een icht verstandeijke beperking, onderzoekers en studenten van de HAN. Doe van het spe is om op een speese manier kwetsbare thema's as eenzaamheid, sociae contacten en wat die voor je betekenen, bespreekbaar te maken. We doen dit door in keine groepen vragen te beantwoorden en opdrachten uit te voeren, waarin zwaardere thema's en grappige momenten ekaar afwisseen. Aan het spe is ook een set doorspeekaarten gekopped. Daarmee kunnen ciënten met ekaar of met een coach doorspeen op bepaade vragen of wensen. Een fim aat zien hoe ciënten en onderzoekers samen tot het spe gekomen zijn WORKSHOP 2.6 ZAAL :45-12:45 FLINK! ANNEMARIE MEIJER EN KIM HUIJSMANS (ONS TWEEDE THUIS) Fink! is een ervaringsgerichte training die bijdraagt aan het vergroten van sociae redzaamheid en eigen regie van mensen met een ichte tot matige verstandeijke beperking. En daarmee aan het waarmaken van het VN-verdrag. Deenemers eren door positieve en ego-versterkende ervaringen op te doen. De training richt zich op het vergroten en versterken van: Zefbewustzijn Weten wie je bent, maakt dat je ontdekt dat je uniek bent. Dat jij zoas ieder ander meedoet in de maatschappij en dezefde rechten hebt. Ego-sterkte Zefvertrouwen groeit doordat je jezef beter eert kennen. Je eert dat je er mag zijn, hoe jouw gevoeseven in ekaar steekt en dat van anderen. Sociae weerbaarheid Door meer vertrouwen neemt het vermogen toe om je te durven uiten, wensen aan te geven, keuzes te maken en met anderen om te gaan. In deze workshop bieden wij een echte Fink! ervaring en verteen hoe je Fink! binnen de eigen organisatie inzet. WORKSHOP 2.7 ZAAL :45-12:45 HOE VRIJ BEN JIJ? ONTDEKKEN EN ERVAREN VAN VRIJHEIDSBEPERKING; EEN ACTIE-ONDERZOEK NIENKE BEKKEMA (VU), CLASIEN DE SCHIPPER (VUMC) ANNE BROEREN (STICHTING PRISMA), ELLIS VAN DE WIEL (STICHTING PRISMA) EN DESIREE BROEDERS- SCHOONDORP (STICHTING PRISMA) WORKSHOP 2.8 ZAAL :45-12:45 KIEZEN VOOR VERRIJKTE BEROEPSOPLEIDING HANNY VROOM (ROC AMSTERDAM) EN HANS TIMMERMAN (VGN) Vanaf september dit jaar werkt het Middebaar Beroepsonderwijs met keuzedeen. Deze zijn te benutten voor verdieping, verbreding of doorstroom. Hoe kunnen de keuzedeen bijdragen aan een betere ondersteuning van mensen met beperkingen? In deze workshop wordt hierop dieper ingegaan. WORKSHOP 2.9 ZAAL :45-12:45 QUICKSCAN INCLUSIEVE GEMEENTE LISETTE VELDJESGRAAF (EDE) ANOUK BOLSENBROEK (INCLUSIONLAB) PAUL IMTHORN (INCLUSIONLAB) Maak zef mee hoe een gemeente werkt aan okae incusie, in co-creatie met inwoners, schoen, bedrijven, cubs, verenigingen. We oefenen met de Quickscan Incusieve gemeente over thema s vanuit ae evensdomeinen, gekopped aan artikeen van het VN-verdrag. WORKSHOP 2.10 ZAAL :45-12:45 IXELF, WAARDEN VOOR DE NIEUWE PROFESSIONAL IN HET SOCIAAL DOMEIN (IXELF) Het ijkt zo simpe: de keuze om te denken vanuit de mens. De praktijk is vee weerbarstiger. Onze zoektocht bestond uit 4 proeftuinen en wetenschappeijk onderzoek. Een stevige basis van 4 kernwaarden eidt tot een nieuwe houding en gedrag van professionas. Centraa staat: zie mij as mens in a mijn roen en kwetsbaarheid. Of je nu ondersteuning nodig hebt, ondersteuner bent of manager of beeid maakt bij een gemeente. Deze interactieve workshop onder eiding van drs. Sandra Franken (programmamanager IXELF, jouw geuk dichtbij) neemt je mee angs geuk dichtbij, wetenschap, competentieprofie en voora het jezef zien as mens in jouw roen. Wi je vantevoren avast kennismaken? Kijk dan op Vrijheid staat centraa in deze workshop: Wat is vrijheid voor jou, en wat is vrijheid voor je ciënt? Deenemers gaan actief bezig met het ervaren en ontdekken van vrijheidsbeperking. Kapstok voor de workshop vormt het actie-onderzoek vrijheidsbeperking, waarin begeeiders van stichting Prisma en onderzoekers van VU/VUmc sámen het onderzoeksteam vormden. Doe van het actie-onderzoek is het ontdekken van vrijheidsbeperking en op zoek gaan naar aternatieven om vrijheidsbeperking terug te dringen. Begeeiders observeren bij coega groepen om te kijken weke maatregeen voorkomen en weke positieve voorbeeden zij zien. In de workshop verteen we hoe je het onderzoek kan uitvoeren en wat het begeeiders en de organisatie opevert. Daarnaast gaan de deenemers zef actief aan de sag met het ontdekken van vrijheidsbeperking. De workshop wordt gegeven door medewerkers van stichting Prisma en onderzoekers van VU/VUmc. 12 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

8 Ronde 3 WORKSHOP RONDE 3 IS VAN 14:15-15:15 UUR WORKSHOP 3.1 ZAAL :15-15:15 WAT SAMEN BEWEGEN ALLEMAAL TEWEEG KAN BRENGEN BEA LOUWES (DE ZIJLEN) Het sport- en beweegaanbod voor mensen met een beperking is onvodoende. Zij maken te weinig gebruik van de reguiere beweegactiviteiten in hun woonomgeving. En het reguiere beweegaanbod houdt te weinig rekening met andersoortige beweeg- en sportvragen. Aaneiding voor De Zijen om samen met de gemeenten Grootegast en Leek, twee ouderenzorgaanbieders, sportaanbieder en de KNGU via ZonMw Sportimpus een subsidieaanvraag voor een project in te dienen. Hierbij staan twee interventies centraa; Pezierig samen in beweging en Trendweken. Doe is om mensen met een beperking en bewoners van een woonzorgcentrum kennis te aten maken met verschiende beweegactiviteiten in hun directe woonomgeving. Maar hoe zorg je er voor dat zij bijven bewegen na dit project? Hoe kan iemand dat in zijn even integreren? Hoe organiseer je een incusief beweegprogramma in de buurt? Hoe kunnen zorgmedewerkers en sportmedewerkers van ekaar eren? De workshop geeft je een kijkje in de keuken van dit project. WORKSHOP 3.3 ZAAL :15-15:15 ZELFSTANDIGHEID EN HANDELINGSVERLEGENHEID MARTINE ALINK EN JEROEN ZOMERPLAAG (STICHTING PHILADELPHIA ZORG) Het waarmaken van het VN-verdrag vraagt ook van medewerkers in de zorg een andere manier van kijken en werken. Ze moeten ciënten soms meer osaten en zorgen dat in paats van zorgen voor. Dat gaat niet atijd even makkeijk en eidt soms tot weerstand. Medewerkers bijven daardoor vasthouden aan hun vertrouwde werkwijze of voeren uit wat hun wordt gezegd. Ze tonen geen initiatief of verantwoordeijkheid in het vergroten van de zefstandigheid van ciënten. Bij Phiadephia hebben we met medewerkers en ciënten onderzocht waar deze weerstand vandaan komt en wat hept om ermee om te gaan. Ook ontwikkeen we samen met ciënten middeen om henzef en medewerkers te hepen werken aan het vergroten van de zefregie van ciënten. In deze workshop gaan we in op onze bevindingen. Aan de hand van wat ciënten en medewerkers aangeven over het werken aan zefstandigheid, aten we zien wat mensen daarin beemmert en wat hen hept. Dit aten we je as workshopdeenemer ook zef ervaren. WORKSHOP 3.4 ZAAL :15-15:15 PSYCHOSOMATIEK IN DE ZORG VOOR MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING ERIK GIELEN MSC (ASVZ) WORKSHOP 3.2 ZAAL :15-15:15 MENTALISEREN IN BEELD KOBIE VAN HAAFFEN EN MARIEKE WEIJBURG-MELIS (BARTIMEUS) In 2015 is het boek Mentaiseren kan je eren van Francien Dekker- van de Sande en Paua Sterkenburg verschenen. Het boek is een introductie in Mentaiserende Bevorderende Begeeiding (MBB). De kern van mentaiseren is dat je je bewust wordt van het gedrag, het gevoe en de wensen van jezef en de ander en het effect op de reatie met de ander. Dit hept om ekaar te begrijpen en om misverstanden en conficten te voorkomen. Mentaiseren hept om te weten wat er in jezef omgaat, om je emoties onder controe te houden en te deen met anderen. Je kunt de ciënt hepen om te mentaiseren as je zef in de mentaiserende stand staat. Iedere wiekeurige Nederander kan gebruik maken van de psychosomatisch fysiotherapeut as daar reden toe is. Voor mensen met een verstandeijke beperking is de psychosomatische fysiotherapie niet of nauweijks bereikbaar. Terwij ook zij ast hebben van distress, hyperventiatie, spanningskachten of conversieverschijnseen. Dit komt omdat er zo weinig psychosomatisch fysiotherapeuten kennis hebben van de zorg voor mensen met een verstandeijke beperking. Dat dit anders kan bijkt uit de praktijk. In het VN-verdrag staat dat mensen met een beperking dezefde rechten hebben. Het is beangrijk dat zij meedoen in de sameneving en dus ook toegang hebben tot behandeingen waarbij zij baat kunnen hebben. Tijdens de workshop verteen we wat psychosomatische fysiotherapie is en wat je ermee kunt in de Gehandicaptenzorg. Ter iustratie aten wij oefeningen zien. In deze workshop wien we het begrip mentaiseren uiteggen en de basishouding toeichten. Dit doen we aan de hand van videobeeden. Door de beeden eer je de verschiende dimensies van mentaiseren kennen en herkennen. We gaan oefenen met de basishouding die bij mentaiseren hoort en brengen mogeijke interventies in kaart. 14 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

9 WORKSHOP 3.5 ZAAL :15-15:15 WELKE FACTOREN BEVORDEREN HET COACHEN VAN JOUW CLIËNTEN OM MEER TE BEWEGEN? RIANNE STEENBERGEN (ASVZ) Bewegen is beangrijk om gezond te bijven. Langer gezond betekent anger vowaardig meedoen. Ook voor mensen met een verstandeijke beperking (VB). Vee beweeg-initiatieven richten zich op de persoon met VB zef. Terwij zij juist ondersteuning nodig hebben van hun sociae omgeving. Binnen de zorgondersteuning van een organisatie igt die taak grotendees bij de begeeider. Vee begeeiders vinden het onderwerp bewegen beangrijk en zijn zich bewust van de voordeen van bewegen. Maar zij vinden zichzef ook nog vaak onvodoende toegerust, qua vaardigheden, kennis en voorwaarden, om ermee aan de sag te gaan. As begeeider heb je een beangrijke ro. Wij gaan in de workshop graag met je in gesprek om te horen hoe jij denkt over het ondersteunen van ciënten met bewegen. Weke factoren stimueren je, wat is jouw kijk op bewegen en wat heb je nodig om ciënten hierbij te ondersteunen? WORKSHOP 3.6 ZAAL :15-15:15 EEN RICHTLIJN VOOR DE SAMENWERKING TUSSEN ONDERZOEKERS MET EN ZONDER VERSTANDELIJKE BEPERKINGEN TESSA FRANKENA (RADBOUDUMC) Steeds meer onderzoekers werken samen met mensen met verstandeijke beperkingen (VB). Dit heet ook we incusief onderzoek. Hoewe incusief onderzoek steeds bekender wordt, zijn er nog vee vragen over, zoas: Waar moeten onderzoekers zonder VB rekening mee houden? Wat moeten onderzoekers met VB doen om een project goed uit te voeren? Hoe zorg je ervoor dat iedereen op een gepaste manier betrokken wordt? Om deze vragen te beantwoorden hebben we een richtijn samengested. Tijdens de workshop wien we deze richtijn testen en bijsteen, zodat deze goed te gebruiken is in de praktijk. Daar hebben we jouw hup bij nodig. Tijdens de workshop Presenteren we de richtijn. Bespreken we wat jij beangrijk vindt in de samenwerking. Horen we graag weke aanpassingen op de richtijn jij voorstet. WORKSHOP 3.7 ZAAL :15-15:15 ARTIKEL 19 EN DE WMO - GAAT HET SAMEN? KITTY JURRIUS (WINDESHEIM FLEVOLAND) EN ERVARINGSDESKUNDIGE Artike 19 van het VN-verdrag schrijft voor dat staten zich moeten inzetten om te zorgen dat personen met een handicap toegang hebben tot thuis-, residentiëe- en andere maatschappijondersteunende diensten. Daaronder persoonijke assistentie en de noodzaak om wonen en deename aan de maatschappij te ondersteunen en isoatie of uitsuiting te voorkomen. De onderzoeksijn NA(H)-zorg op maat van Windesheim Fevoand onderzocht of gemeenten dit in het kader van de WMO waarmaken voor mensen met niet-aangeboren hersenetse. We vonden 9 verschiende effecten van de WMO. In de workshop gaan we aan de sag met de WMOeffectenwaaier. We bespreken hoe je die kunt benutten in je eigen gemeente en hoe WMO en artike 19 verenigbaar zijn. 16 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

10 WORKSHOP 3.8 ZAAL :15-15:15 INZET ERVARINGS- DESKUNDIGHEID IN VG HILLEKE CRUM (CORDAAN) Bijdragen aan de kwaiteit van even ukt aeen wanneer we de ervaringen van ciënten serieus nemen. De inzet van ervaringsdeskundigen kan de organisatie van zorg en ondersteuning vee opeveren. Maar wat vraagt dat, en weke kansen en beemmeringen zijn er? WORKSHOP 3.9 ZAAL :15-15:15 INCLUSIEF DENKEN = OMDENKEN JAN WERKMAN (CHRISTELIJKE HOGESCHOOL EDE) In deze interactieve workshop vertet Jan Werkman, personeesadviseur CHE, hoe de CHE kopoper is geworden op het vak van aannemen van mensen met een beperking. En hoe kun je in jouw organisatie taenten van Wajongers benutten, eer omdenken!! Zie hun beperking as een kans. Ronde 4 WORKSHOP RONDE 4 IS VAN 15:30-16:30 UUR WORKSHOP 3.10 ZAAL :15-15:15 OPLEIDING WOONHULP GEHANDICAPTEN- ZORG: VAN PRAKTIJKVERKLARING TOT BRANCHEDIPLOMA VGN PETRA BECKERS EN SABINE TERHEGGEN (CALIBRIS ADVIES) Caibris Advies heeft een opeiding ontwikked voor ciënten die in de Gehandicaptenzorg wien werken as Woonhup. De ciënten kunnen de opeiding, gedeeteijk of gehee, in hun eigen tempo vogen. De opeider van de zorginsteing bepaat per ciënt wek dee van de opeiding deze wanneer vogt. Hierdoor ontstaat een traject op maat. De opeiding Woonhup GHZ biedt ciënten de kans om een uniek dipoma te haen, dat bovendien door de VGN as brancheopeiding erkend is. Hiermee zouden zij op termijn een betaade baan in de Gehandicaptenzorg kunnen verwerven, waarmee uw insteing kan vodoen aan de eisen uit de Participatiewet. Wit u weten hoe u dit kunt organiseren, hoe de opeiding eruit ziet en hoe de opeiding past bij de Praktijkverkaringen? Schrijf dan in voor deze workshop. WORKSHOP 4.1 ZAAL :30-16:30 ZELF KIEZEN WAAR JE WOONT - ILLUSIE OF HAALBAAR? BRAM TERPSTRA (DE ZIJLEN) Mensen met een beperking moeten kunnen kiezen hoe zij wien even, staat in het VN-verdrag. De Zijen maakt dit concreet door ruim aanbod van woongeegenheid te creëren in de provincie. Ons insteingsterrein is ontmanted en er is geïnvesteerd in nieuwe huisvesting. Onze ambitie is dat de organisatie niet voor mensen met een beperking bepaat waar ze gaan wonen. Zij krijgen zef invoed op de keuze van de woonpek door een dynamisch woonwensenonderzoek. Samen met de Hanzehogeschoo is dit proces gevogd door twee onderzoeken. De meerwaarde die verbetering van huisvesting heeft op de kwaiteit van even is overduideijk. We open ook tegen grenzen aan. Kan iedereen overa wonen? Hoe zit het met de keuzevrijheid as de ondersteuningsvraag te compex wordt? Wat vraagt dit van teams? Hoe zit het met veiigheid van medebewoners? Wanneer kiezen we voor een ocatie met een specifiek begeeidingskimaat? Om te eren van ekaars ervaringen gaan we tijdens de workshop graag over deze diemma s in gesprek. 18 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

11 WORKSHOP 4.2 ZAAL :30-16:30 BORIS BLAFT EN BIJT NU OOK. ARBEIDSTOELEIDING VOOR MENSEN MET EEN BEPERKING LANGS DE STRUCTUUR VAN HET MBO ONDERWIJS IS EEN FEIT WILL SEIGNETTE (SBB SAMENWERKING BEROEPSONDERWIJS BEDRIJFSLEVEN) De afgeopen jaren is gewerkt aan het project Boris brengt je bij n baan. De Boris aanpak biedt eeringen perspectief bij het vinden van hun pek op de arbeidsmarkt. Door de inzet van regionae arbeidsmarktinformatie krijgt de eering inzicht in de opeidingsmogeijkheden, waar hij/zij daarna doegericht aan kan werken. Een breed netwerk van gemotiveerde werkgevers, intensieve begeeiding en de mogeijkheid tot het behaen van praktijkverkaringen zorgt ervoor dat duurzame paatsing bij een werkgever mogeijk is. Boris is ontwikked door de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfseven (SBB) en schoen voor voortgezet speciaa onderwijs en praktijkonderwijs, met steun van het ministerie van OCW en van werkgevers-en werknemersorganisaties. De Borismethodiek is gebaseerd op de methodiek van het werkend eren uit het middebaar beroepsonderwijs, een systeem dat a bijna een eeuw in de onderwijswetgeving is verankerd. WORKSHOP 4.4 ZAAL :30-16:30 IN DE PARTICIPATIESAMENLEVING VERBINDEN VAN PROFESSIONEEL EN CLIËNTPERSPECTIEF; 'MENTALISEREN IN BEELD MARIEKE WEIJBURG EN KOBIE VAN HAAFTEN (BARTIMEUS) In 2015 is het boek Mentaiseren kan je eren van Francien Dekker- van de Sande en Paua Sterkenburg verschenen. Het is een introductie in Mentaiserende Bevorderende Begeeiding (MBB). De kern van mentaiseren is dat je je bewust wordt van het gedrag, het gevoe en de wensen van jezef en de ander en ontdekt hoe het je reatie met de ander beïnvoedt. Dit hept om ekaar te begrijpen, van ekaar te eren en samen te werken. Mentaiseren hept om te weten wat er in jezef omgaat, om je emoties onder controe te houden en te deen met anderen. Je kunt de ciënt hepen om te mentaiseren as je zef in de mentaiserende stand staat. Dit tet ook voor mensen met een verstandeijke beperking en hun begeeiders. In deze workshop wien we mentaiseren aan de hand van videobeeden uiteggen en de basishouding toeichten. Door de beeden eer je verschiende dimensies van mentaiseren kennen en herkennen. We gaan oefenen met de basishouding en brengen mogeijke interventies in kaart. WORKSHOP 4.3 ZAAL :30-16:30 BESTRIJDING MENSENHANDEL TAMME DE LEUR (CHRISTELIJKE HOGESCHOOL EDE) Een meisje dat in Vakenburg systematisch verkracht wordt. Nederanders die in het buitenand een orgaan kopen. Maafide uitzendbureaus in de tuinbouw, oververmoeide pioten van een prijsvechter, kinderarbeid, Daits in India en savenhande door IS. Dit zijn aemaa voorbeeden van mensenhande. Recent studeerde het eerste cohort studenten af aan de posthbo Bestrijding mensenhande aan de CHE. In deze workshop wordt een eerste kennismaking gegeven met dit onderwerp met een speciae focus op de kwetsbare positie van mensen met een beperking. WORKSHOP 4.5 ZAAL :30-16:30 HOE MAAK JE VIDEO S OP INTERNET TOEGANKELIJK MET ONDERTITELING OF EEN TOLK GEBARENTAAL? HANS OTERMANN (KENTALIS ACADEMIE MULTIMEDIA) Video is een vee gebruikte informatiebron op internet. En met de juiste aanpassingen geschikt voor gebruik door iedereen. Zo hebben doven en sechthorenden baat bij ondertites of bij een tok gebarentaa. En maken binden en sechtzienden gebruik van een aanvuend audiospoor. Aanpassingen waarvan ook anderen kunnen profiteren. De workshop geeft informatie hoe je video s toegankeijk maakt met ondertites of een tok gebarentaa. Bij ondertites gaan we in op eesniveau van de doegroep, keurgebruik in tites en het we/niet inkorten van teksten. Je krijgt voorbeeden van simpee software om zef ondertites te maken. En eert hoe je een ondertiteing toevoegt aan een video van jouw organisatie op bijvoorbeed Youtube. Je ontdekt waaraan je moet denken bij de productie van een nieuwe video en hoe je a in een vroeg stadium rekening kunt houden met ondertiteing of een tok gebarentaa. Aes wat nodig is voor een afgewogen besissing over zef doen of uitbesteden. 20 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

12 WORKSHOP 4.6 ZAAL :30-16:30 WERKEN AAN PERSPECTIEF ADRIENNE VAN NEK-PALM (SIZA) Mensen met een beperking hebben recht op een vowaardige positie op de arbeidsmarkt. Maar niet iedereen vindt even vanzefsprekend een passende pek. As je niet eerder over je ambities hebt nagedacht, waar begin je dan? Hoe weet je wat je kunt en euk vindt? En wat heb je nodig om je doe te bereiken? Siza heeft 'Werken aan Perspectief' ontwikked. Een opossingsgerichte aanpak voor mensen die kunnen groeien op de participatieadder, waarmee zij inzicht krijgen in de wensen, taenten en mogeijkheden. 'Werken aan Perspectief' omvat toos waarmee de begeeider de deenemer kan ondersteunen in de zoektocht naar een passende pek. De werkwijze is inzetbaar voor iedereen die verder wi komen; of het doe nu een betaade baan, aan de sag as vrijwiiger of deenemen aan activiteiten is. De praktische workshop behandet de werkvormen van Werken aan Perspectief. Ook ichten we toe hoe deze aanpak onderdee is van de dienstverening van Siza. WORKSHOP 4.9 ZAAL :30-16:30 SAMEN ONBEPERKT PUBQUIZ COLLEGE VOOR DE RECHTEN VAN DE MENS Na een dag kennis verzameen en uitwisseen over het VN-verdrag handicap is het s middags tijd voor de utieme test: de Samen Onbeperkt Pubquiz van het Coege voor de Rechten van de Mens. In teams wordt u uitgedaagd uw onbeperkte kennis op de proef te steen. Onze deskundige quizmaster Richard de Groot staat u bij in de strijd. Misschien weet u we vee meer dan u denkt en komt u as winnaar uit de bus. WORKSHOP 4.10 ZAAL :30-16:30 BLUEASSIST HELPT HELPEN! PAUL IMTHORN (BLUEASSIST NL) JOLIEN VAN ES ( S HEEREN LOO/ROC A12) ROBERT SMAAL (INWONER EDE) PETRA VAN BOETZELAER (INWONER EDE) MARLEEN BERG (RUITERACTIEF) Ben je benieuwd wat een praktisch hupmidde mensen hept eren en daarbij hun mentae toegankeijkheid vergroot? In deze workshop gaan we samen met BueAssist gebruikers, ouders en professionas uit de piot in Ede-Barneved, verkennen weke mogeijkheden BueAssist biedt voor mensen die moeite hebben met communiceren. BueAssist is een eenvoudig hupmidde via een kaartje of een app, waarmee de gebruiker een eenvoudige vraag kan steen. BueAssist gebruikers kunnen zo met behup van medeburgers, zich meer zefstandig in het maatschappeijk verkeer begeven. WORKSHOP 4.7 ZAAL :30-16:30 GETGRIP, EEN NIEUW MHEALTH INSTRUMENT MARION JONGERIUS EN ILSE VAN ASSEN (ST. ZUIDWESTER) Twee psychomotorisch therapeuten ontwikkeden de emotieapp 'GetGrip'. Een mobiee app met as doe grip op eigen emoties en gedrag krijgen en houden. Dit instrument wordt ingezet in de behandeing en begeeiding van mensen met probemen in de emotiereguatie. In de basis is GetGrip ontwikked voor de doegroep LVB. Mogeijkheden voor andere doegroepen zijn zeker de moeite van het onderzoeken waard. In de workshop tonen wij je op een interactieve manier inhoud en werkwijze van GetGrip. En we deen de eerste onderzoeksresutaten en ervaringen van ciënten, professionas en verwanten. WORKSHOP 4.8 ZAAL :30-16:30 VAKKENNIS GEHANDICAPTEN- ZORG INGE REDEKER EN HANS TIMMERMAN (VGN) In een interactieve workshop gaan we met de deenemers na hoe we kunnen zorgen dat de vakkennis in de opeiding actuee en toereikend is, zodat (aankomende) beroepskrachten in staat zijn hun beroep "state of the art" uit te voeren. Hierbij gaan we in overeg met de MBO-raad rond de ontwikkeing van een Body of Knowedge voor Zorg en Wezijn. 22 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

13 zaa LEZING 2.A 11:00-11:30 MINDFULNESS VOOR MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING HANNELIES HOKKE EN GEERT KIEBOOM (BARTIMEUS) Op mindfuness gebaseerde behandeingen staan tegenwoordig steeds meer in de beangsteing. Mindfuness bijkt effectief te zijn in de behandeing van angst, stress en pijn. Ook in recent onderzoek bij mensen met een verstandeijke beperking ijkt mindfuness een bijdrage te everen aan het verminderen van spanning en verbeteren van hun wezijn. Tijdens deze ezing wordt er 1 en ander verted over hoe mindfuness op dit moment wordt ingezet binnen Bartiméus en Ons Tweede Thuis. LEZING 1.A 10:30-11:00 BEVORDEREN VAN AUTONOMIE VAN PERSONEN MET EEN BEPERKING DIE GEPEST WORDEN: STOP NU MET PESTEN! EEN SERIOUS GAME VOOR BEGELEIDERS EN LEERKRACHTEN P. LIEVENSE, P.S. STERKENBURG, J.M. LIBER EN M. BONNET (BARTIMEUS EN VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM) Er is weinig bekend over hoevee personen met een (visuee-en-)verstandeijke beperking sachtoffer van pesten zijn en de ro van de omgeving. Onderzoek: Wat is de prevaentie van pesten onder mensen met een beperking? Wat is het effect van de serious game Stop nu met pesten! voor begeeiders en eerkrachten, op het bevorderen van de autonomie van sachtoffers van pesten? Methode: RCT voor-, na- en foow-up meting: 1) serious game, 2) tekst, 3) geen interventie. Deenemers: Begeeiders en eerkrachten van personen met een beperking. LEZING 3.A 11:30-12:00 ONDERZOEK NAAR DE EFFECTEN VAN MINDFULNESS VOOR MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING DIEUWKE KLUVERS EN MIRJAM WOUDA (BARTIMEUS) Ook voor mensen met een verstandeijke beperking ijkt Mindfuness bij te dragen aan het verminderen van hun spanning en het verbeteren van hun wezijn. Een op Mindfuness gebaseerde training beek effectief in de behandeing van o.a. pijn, stress, angst en depressie. Daarom hebben Ons Tweede Thuis en Bartiméus een training ontwikked speciaa voor mensen met een verstandeijke beperking en hun begeeiders. Op dit moment wordt onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de training. Verwacht wordt dat Mindfuness een ro kan speen in het verbeteren van de interactie tussen ciënten en begeeiders, het verbeteren van de sef-efficacy van begeeiders en het veragen van de stress van begeeiders. Dit kan positieve effecten hebben op het psychisch webevinden van ciënten. Tijdens de kennismarkt presenteren we het protoco en gaan in op het onderzoek. Vragenijsten: Handing Buying Questionnaire; Sef-Efficacy Scae, Sociae Vaiditeitsschaa. Resutaten: 77% noemt dat zij zorg biedt aan één of meer ciënten of eeringen die gepest worden. Aandacht voor pesten draagt bij tot betere ondersteuning van autonomie en een meer sef-efficacy m.b.t. pesten. Concusie: Op verschiende manieren kan educatie worden gegeven over Pesten. Aandacht voor pesten brengt verandering te weeg bij deenemers. 24 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

14 FESTIVALROUTE :30 9:00 FESTIVALROUTE 2016 Festivapein Zaa Zaa Zaa Zaa Zaa Zaa Zaa Zaa Zaa Zaa Zaa Zaa Zaa Ontvangst 9:30 10:00 Penaire opening 10:30 11:00 Workshop 1.1 Workshop 1.2 Workshop 1.3 Workshop 1.4 Workshop 1.5 Workshop 1.6 Workshop 1.7 Workshop 1.8 Workshop 1.9 Workshop 1.10 Lezing 1.A Lezing 1.B Lezing 1.C Lezing 2.A Lezing 2.A Lezing 2.C 11:30 Lezing 3.A Lezing 3.B Lezing 3.C 12:00 Workshop 2.1 Workshop 2.2 Workshop 2.3 Workshop 2.4 Workshop 2.5 Workshop 2.6 Workshop 2.7 Workshop 2.8 Workshop 2.9 Workshop 2.10 Lezing 4.A Lezing 4.B Lezing 4.C 12:30 Lezing 5.A Lezing 5.B Lezing 5.C 13:00 13:30 Lunch Kennismarkt gehee dag te bezoeken Beevingen gehee dag te bezoeken 14:00 Lezing 6.A Lezing 6.B Lezing 6.C 14:30 Workshop 3.1 Workshop 3.2 Workshop 3.3 Workshop 3.4 Workshop 3.5 Workshop 3.6 Workshop 3.7 Workshop 3.8 Workshop 3.9 Workshop 3.10 Lezing 7.A Lezing 7.B Lezing 7.C Lezing 8.A Lezing 8.B Lezing 8.C 15:30 16:00 Workshop 4.1 Workshop 4.2 Workshop 4.3 Workshop 4.4 Workshop 4.5 Workshop 4.6 Workshop 4.7 Workshop 4.8 Workshop 4.9 Workshop 4.10 Lezing 9.C 16:30 17:00 17:30 18:00 Uitreiking Gehandicaptenzorgprijs Borre Beeven Leren Shoppen Inspireren Uitwisseen 26 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

15 LEZING 4.A 12:00-12:30 PRAKTISCHE UITKOMSTEN VAN KINDERPARTICIPATIE BIJ BARTÍMÉUS HELEEN VEEN-HELLENDOORN (BARTIMÉUS DIAGNOSTIEK VISUELE AANDOENINGEN) "Moet ik vandaag gedrupped worden?" is een vraag van vee kinderen bij oogarts of orthoptist. Oogdruppeen is de meest gevreesde gebeurtenis tijdens oogheekundig onderzoek. Op een dag vroegen ouders van een ciëntje met een verstandeijke beperking om haar voorafgaand aan het oogonderzoek te kunnen aten zien waar zij naar toe ging en wat er zou gaan gebeuren. En het was verbazingwekkend hoe goed het onderzoek daarna veriep. Dat wekte in ons het verangen om te onderzoeken hoe we onze procedures bij Bartiméus konden verbeteren vanuit het perspectief en de behoeften van kinderen. Daarvoor voerden we vraaggesprekken met kinderen in de eeftijd van Zij deeden openhartig hun gevoeens, waarbij ze de ervaring van pijn, angst, gebrek aan controe en informatie en een saaie omgeving noemden. Het basisprincipe verhoging van controe geeft een veraging van distress' stond steeds centraa. Op basis van de resutaten ontwikkeden we een oogdruppeboekje, imitatie materiaa, voorichtings- en afeidingsmateriaa en foders voor informatievoorziening. Tijdens onze contacten met Stichting Kind en Ziekenhuis ontstond behoefte aan een kwaiteitskeurmerk voor kindgerichte zorg op poikinieken en op ocaties voor eersteijns kindzorg. Zo zijn we de samenwerking aangegaan met Stichting Kind en Ziekenhuis voor de ontwikkeing van dit keurmerk. Hiermee wordt recht gedaan aan de verschiende aspecten van de rechten van het kind. Bartiméus heeft in apri 2016 as eerste in Nederand dit kwaiteitskeurmerk voor kindgerichte zorg mogen ontvangen. Wij hopen met deze ezing over kindgerichte zorg en over het keurmerk de kindgerichte zorg op poikinieken en ocaties voor eersteijns kindzorg een positieve impus te geven. LEZING 5.A 12:30-13:00 DIT VIND IK ERVAN 2.0 ANNEMIEK PETERS EN ADRIENNE SITEUR (STICHTING PHILADELPHIA ZORG) Kwaiteitsbewustzijn is een beangrijk onderdee van de cutuur binnen Phiadephia. Wij kunnen je daarbij ondersteunen door kwaiteit inzichteijk te maken, mee te werken aan kwaiteitsverbetering, kwaiteit te monitoren en door ons te verantwoorden over de geeverde kwaiteit. As professiona ben je voortdurend bedacht op de kwaiteit van het werk dat je doet en op mogeijkheden om die te verbeteren. Je bijft jezef de vraag steen: doe ik hier goed aan voor de ciënt? Wat kan er beter? LEZING 6.A 14:00-14:30 DE SPAGAAT TUSSEN GOED HULPVERLENERSCHAP EN DE WETTELIJKE KADERS PIET YNTEMA ('S HEEREN LOO) Aan de hand van praktijkvoorbeeden geeft Piet Yntema het diemma weer waarmee begeeiders en behandearen dageijks geconfronteerd worden. En egt hij uit weke invoed dit heeft op de organisatie. LEZING 7.A 14:30-15:00 MEER DAN RECHT ALLEEN JAC DE BRUIJN (PRISMANET) Op 10 december 2015 ondertekende Prisma, vooruitopend op de regering, het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een beperking. Dat moment was tevens de aftrap van het project 'Meer dan Recht Aeen'. Met dit project eggen we onze eigen organisatie naast de at. Hoe goed doen wij het eigenijk binnen onze organisatie as het gaat om de rechten van mensen met een beperking? En wat kunnen we verbeteren? Tijdens deze ezing vertet Jac de Bruijn, bestuurder Prisma, meer over de aaneiding, onze visie en aanpak wat betreft de ratificatie van het verdrag binnen Prisma. LEZING 8.A 15:00-15:30 EDE INCLUSIEF: VAN THEORIE NAAR PRAKTIJK LISETTE VELDJESGRAAF (GEMEENTE EDE) BESTUURSADVISEUR (EDE) De gemeente Ede werkt aan een toegankeijke sameneving. Het onangs in Nederand geratificeerde VN-verdrag voor rechten van mensen met een beperking is een prachtige aaneiding om te bekijken weke barrières er in Ede zijn om middenin de sameneving te kunnen staan, ook as je een beperking hebt. Wek beeid voeren we as gemeente? Weke dingen doen we goed, waar zijn aanpassingen nodig? Even beangrijk: weke wensen even er in de sameneving? Waar open mensen met een beperking tegenaan as ze in Ede zijn, in Ede even? In het project Ede Incusief, waarin IncusionLab ons bijstaat, werken we samen met inwoners, beangenbehartigers en maatschappeijke organisaties deze vraagstukken uit tot een pan van aanpak. Tijdens de presentatie verteen we u graag hoe dat proces er uit ziet en tot weke inzichten we a zijn gekomen. Hierbij zuen praktijkvoorbeeden niet ontbreken. 28 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

16 zaa LEZING 1.B 11:00-11:30 HET IS NIET LOS VERKRIJGBAAR HETTY DE WITH (DE ZIJLEN) Het VN-verdrag is nauw verweven met de mens-, maatschappij- en organisatievisie van De Zijen. Maar hoe groot is de bereidheid in de organisatie om te werken aan een incusieve sameneving? Hoe werken we eigenijk zef aan een incusieve organisatie? Wat komen we daar in tegen? Aan de hand van het verhaa van iemand met een beperking word je meegenomen in de wijze waarop De Zijen eerde van wat we tot nu gedaan hebben. Hierdoor weten we steeds beter wat nu precies bijdraagt aan het reaiseren van onze doesteing: een goed even voor iedereen! In deze interactieve ezing gaan we met ekaar in gesprek om te onderzoeken hoe werkeijke veranderingen tot stand komen. Dit aes vanuit het perspectief van iemand met een beperking. Verschiende aspecten die hiermee samenhangen, komen voorbij, zoas organisatiecutuur, eiderschap, organisatieontwikkeing, samenwerking, zeggenschap, eigenaarschap en eren van ekaar. LEZING 2.B 10:30-11:00 ACTIEF PARTICIPEREN TIJDENS WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK? DAT MOETEN WE MOGELIJK MAKEN! SANDRA DE WIT (DE ZIJLEN) In het kader van mijn promotieonderzoek naar de (speciaistische) medische en verpeegkundige zorg voor mensen met een verstandeijke beperking, heb ik een iteratuurstudie gedaan. Daarbij heb ik gekeken naar de ethische uitdagingen rondom het betrekken van mensen met een verstandeijke beperking, as informant of as actieve deenemer. Dit eidde tot verschiende ethische vraagstukken en ingewikkede vragen op meerdere gebieden. De ratificatie van het VN-verdrag is beangrijk kijkend naar de rechten van mensen met een beperking. Tijdens de presentatie bespreek ik de uitkomsten van de iteratuurstudie, die is uitgevoerd vanuit een internationaa perspectief. Onderwerpen die aan de orde komen: Kunnen mensen met een verstandeijke beperking actief deenemen aan onderzoek? Risico s en het beang van bescherming van de deenemer; De reatie met de onderzoeker; Informed consent; Communicatie; Power van onderzoek en ethische uitdagingen bij het doen van onderzoek samen met mensen met een beperking. 30 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

17 LEZING 3.B 11:30-12:00 STICHTING MOOI LEVEN HUIS IN COMBINATIE MET NABIJ NETWERK CHRISTELIJKE HOGESCHOOL EDE De missie van dit initiatief is het reaiseren van een woon- en eefpek voor mensen met een verstandeijke of ernstig meervoudige beperking, waarbij naast wonen ook afwisseende en uitdagende dagbesteding wordt geboden. Het doe bij de invuing van wonen, dagbesteding en vrije tijd is een mooi even voor de bewoners, op basis van hun vragen en mogeijkheden. Daarom hebben zij gekozen voor de naam: Mooi even huis Ede. In het huis staan begrippen as huiseijkheid, veiigheid, uitdaging en participatie centraa. Naast professionee support, zijn actieve betrokkenheid van het sociae netwerk en eefomgeving beangrijke middeen om dit mogeijk te maken. In deze presentatie geven we informatie over het Mooi even huis en Nabij Netwerk. LEZING 4.B 12:00-12:30 KWALITEIT VAN BESTAAN VAN MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING; DE IMPACT VAN ZORG EN ONDERSTEUNING AFGEZET TEGEN HET VN VERDRAG AD WIESE (ZUIDWESTER) Presentatie van een promotieonderzoek rond 18 personen. Hiervoor hebben 43 semigestructureerde interviews paatsgevonden: 12 interviews met de personen zef, 22 verwanten en 16 persoonijk begeeiders. De transcripts van die interviews zijn verdikt tot thema s. Naast de subjectieve beeving van Kwaiteit van Bestaan in reatie tot ondersteuning door famiie en begeeiders, vond er ook een objectieve meting van de Kwaiteit van Bestaan paats, in reatie tot het VN-verdrag. LEZING 5.B 12:30-13:00 & LEZING 6.B 14:00-14:30 BORIS: ARBEIDSTOELEIDING VOOR BEPERKT INZETBAREN. HET LANDELIJKE PRAKTIJKLOKET IS GEOPEND MARK HULSEN (SBB SAMENWERKING BEROEPSONDERWIJS BEDRIJFSLEVEN) De afgeopen jaren is gewerkt aan het project Boris brengt je bij n baan. De Boris aanpak biedt eeringen perspectief bij het vinden van hun pek op de arbeidsmarkt. Door de inzet van regionae arbeidsmarktinformatie krijgt de eering inzicht in de opeidingsmogeijkheden, waar hij/zij daarna doegericht aan kan werken. Een breed netwerk van gemotiveerde werkgevers, intensieve begeeiding en de mogeijkheid tot het behaen van praktijkverkaringen zorgt ervoor dat duurzame paatsing bij een werkgever mogeijk is. Boris is ontwikked door de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfseven (SBB) en schoen voor voortgezet speciaa onderwijs en praktijkonderwijs, met steun van het ministerie van OCW en van werkgevers-en werknemersorganisaties. De Borismethodiek is gebaseerd op de methodiek van het werkend eren uit het middebaar beroepsonderwijs, een systeem dat a bijna een eeuw in de onderwijswetgeving is verankerd. De resutaten zijn nog niet definitief. Toch is duideijk dat de positie die verwanten en begeeiders innemen en de vaak compementaire ro van personen met een beperking, ertoe eiden dat aerei zaken voor hen bepaad worden. Dit maakt personen met een verstandeijk beperking afhankeijk. Soms bepaen personen met een verstandeijke beperking we vee zef en ijkt dit onafhankeijk van de mate van een verstandeijke beperking, maar bijkt dit sterk afhankeijk van de positie die de verwant of begeeider inneemt. 32 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

18 LEZING 7.B 14:30-15:00 DE SPAGAAT TUSSEN GOED HULPVERLENERSCHAP EN DE WETTELIJKE KADERS PIET YNTEMA ('S HEEREN LOO) Aan de hand van praktijkvoorbeeden geeft Piet Yntema het diemma weer waarmee begeeiders en behandearen dageijks geconfronteerd worden. En egt hij uit weke invoed dit heeft op de organisatie. LEZING 8.B 15:00-15:30 MENING EN VISIE VAN PROFESSIONALS OVER DE SOCIALE CONTACTEN VAN MENSEN MET (ZEER) ERNSTIGE VERSTANDELIJKE EN MEERVOUDIGE BEPERKINGEN AAFKE KAMSTRA ('S HEEREN LOO) Professionas vinden sociae incusie beangrijk, maar niet toepasbaar voor mensen met ZEVMB. Professionas zijn van groot beang voor sociae incusie door het in kaart brengen van sociae contacten en het bieden van ondersteuning bij het onderhouden of uitbreiden hiervan. Mensen met ZEVMB hebben, net as iedereen, behoefte aan sociae contacten. Door de ernst van de beperkingen is het niet vanzefsprekend dat mensen met ZEVMB sociae contacten hebben. Uit onderzoek bijkt dat mensen met ZEVMB, die in een insteing wonen weinig sociae contacten hebben en dit nog minder wordt naarmate ze ouder worden. Sociae contacten vormen een onderdee van kwaiteit van bestaan en zouden daarmee dee van de zorg moeten zijn. De mening en visie van professionas bepaat echter voor een groot dee hun handeen. Om in kaart te kunnen brengen wat er nodig is om sociae contacten van mensen met ZEVMB uit te breiden of te verstevigen is het van beang om de mening en visie van professionas te kennen. 34 Kennismarkt 2016 foto's eigendom van Prisma fotografie: Sjannie van de Pas en Karin Buitenhuis Kennismarkt

19 zaa LEZING 2.C 11:00-11:30 GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG BIJ MENSEN MET EEN LICHTE VERSTANDELIJKE BEPERKING KIM VAN DEN BOGAARD (PROMOVENDA) Grensoverschrijdend gedrag (agressie, zefverwonding of seksuee ongepast gedrag) kan zowe voor de persoon die het gedrag aat zien, as voor de omgeving negatieve consequenties hebben. Is er meer zicht op persoonijke en omgevingsfactoren die het gedrag beïnvoeden, dan zorgt dit voor meer begrip en voor een effectievere reactie. LEZING 1.C 10:30-11:00 HOE KIJKEN PROFESSIONALS IN DE REGULIERE ZORG NAAR MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING? HANNAH PELLEBOER (TRANZO/DICHTERBIJ) Mensen met een verstandeijke beperking maken vaker gebruik van reguiere zorg dan vroeger. De zorg voor deze doegroep bijkt van minder goede kwaiteit dan die voor de doegroep zonder verstandeijke beperking. Goede en toegankeijke zorg hangt samen met de attitude van professionas. In ons onderzoek hebben we systematisch de wetenschappeijke iteratuur over stigmatiserende attitudes van reguiere zorgprofessionas omtrent mensen met een verstandeijke beperking doorzocht. Reguiere professionas beschrijven mensen met een verstandeijke beperking soms as kinderijk en grappig. Dit kan de regie die mensen in zorg ervaren beïnvoeden. Ook bijken professionas iever geen aanpassingen te maken voor mensen met een beperking, zoas meer tijd voor een consut of aangepaste communicatie. Tensotte is er een gebrek aan kennis over en bekendheid met mensen met een verstandeijke beperking bij reguiere professionas. Dit ijkt een goed aanknopingspunt voor verbetering van attitudes. In een onderzoek is begeeiders gevraagd een observatieijst in te vuen na eke vorm van grensoverschrijdend gedrag van ciënten met LVB. In 41 weken zijn 374 incidenten gerapporteerd. Ciënten aten vaak meerdere vormen van grensoverschrijdend gedrag zien. De meerderheid van de incidenten wordt veroorzaakt door maar enkee ciënten. Het onderzoek toont aan dat de interactie tussen de omgeving en de ciënt een cruciae ro kan speen in de factoren die van invoed zijn op grensoverschrijdend gedrag. In deze presentatie worden inzichten vanuit wetenschap en praktijk geïntegreerd. LEZING 3.C 11:30-12:00 HET BELANG VAN AUTONOMIE- ONDERSTEUNING OP WELBEVINDEN VANUIT HET PERSPECTIEF VAN DE ZELFDETERMINATIE-THEORIE NOUD FRIELINK (TILBURG UNIVERSITY / DICHTERBIJ) In het VN-verdrag voor rechten van mensen met een beperking is respect voor eigen keuze het eerste grondbeginse. In de ondersteuning van mensen met een VB is het stimueren van zeggenschap voor mensen met een VB dan ook een beangrijk uitgangspunt. De zefdeterminatie-theorie (ZDT) biedt handvatten om tot een dergeijke autonomie-ondersteunende omgeving te komen. In dit onderzoek is de toepasbaarheid van de ZDT bij mensen met een LVB onderzocht via het afnemen van vragenijsten bij 186 ciënten, gereateerd aan de ZDT. Hiervoor zijn eerst drie ZDT-vragenijsten gevaideerd voor gebruik bij mensen met een LVB. Resutaten van het onderzoek tonen het beang van autonomie-ondersteuning op webevinden. Tijdens deze presentatie wordt de toepasbaarheid van de ZDT en zijn toepasbaarheid voor de praktijk geïustreerd. 36 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

20 LEZING 4.C 12:00-12:30 HOE MAAK JE BELEVINGSGERICHTE ZORG TOEGANKELIJK VOOR OUDEREN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING? MARLOES THALEN (STICHTING PHILADELPHIA ZORG/ TRANZO, TILBURG UNIVERSITY) In de reguiere ouderenzorg wordt Beevingsgerichte zorg (BGZ) veevudig toegepast. Hierbij wordt aangesoten bij wensen en behoeften die voortkomen uit de persoonijke beeving van ouderen. Om te kunnen onderzoeken of BGZ ook een toegankeijke ondersteuningsmethodiek is voor ouderen met een verstandeijke beperking (VB), is het van beang deze methodiek eerst concreet te beschrijven. LEZING 6.C 14:00-14:30 IN EEN WOUD VAN METHODIEKEN... OP WEG NAAR EEN BETERE, MEER WETENSCHAPPELIJKE ONDERBOUWING VAN METHODISCH HANDELEN IN DE ZORG AAN MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING DR. DANIELLE JANSEN EN DRS RUUD TAP (UMCG GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN ISM ZORGGROEP ALLIADE) Hiertoe is eerst een aanta kerndocumenten geanayseerd. Daarna is praktijkkennis geïncudeerd door midde van interviews, concept mapping en focusgroepen met verschiende zorgprofessionas uit de VG-sector. Dit eidde tot inzicht in de beangrijkste eementen, randvoorwaarden, competenties van zorgprofessionas en doeen van BGZ. De uitkomsten van dit onderzoek dragen bij aan het overdraagbaar maken van BGZ voor ouderen met een VB en maken het toetsen van de effectiviteit van deze methodiek mogeijk. LEZING 5.C 12:30-13:00 ONDERZOEK VOOR VERBETERING VAN DE ZORG, SAMEN MET CLIËNTEN, NAASTEN, MEDEWERKERS EN VRIJWILLIGERS: EEN UNIEKE AANPAK DR. JEANET LANDSMAN (ZORGGROEP ALLIADE, AFDELING ONDERZOEK & ONTWIKKELING EN TOEGEPAST GEZONDHEIDSONDERZOEK UMCG) De afdeing Onderzoek & Ontwikkeing van Zorggroep Aiade ziet onderzoek as een beangrijke motor die bijdraagt aan verbetering en vernieuwing van de kwaiteit van de zorg. Samenspe tussen de ciënt en zijn of haar netwerk (verwanten, vrienden, mantezorgers, vrijwiigers), zorgprofessionas, zorgorganisatie en onderzoekers is daarbij van groot beang. De afdeing O&O vervut een brugfunctie om deze interactie mogeijk te maken. Een senior onderzoeker van de afdeing Toegepast GezondheidsOnderzoek van Gezondheidswetenschappen-UMCG saat bovendien de brug naar de wetenschap. We kiezen atijd voor een participatieve aanpak waarin samenwerking centraa staat, wat een hee uitdaging is. We doen vaak kortdurende onderzoeksprojecten. Ek project beantwoordt een specifieke vraag uit de praktijk en geeft aanknopingspunten om de zorg te verbeteren. In deze presentatie aten we zien hoe we dat nu doen, geven concrete voorbeeden en zijn we nieuwsgierig naar de ervaringen van de toehoorders. Eigenwaarde, eigen regie, wezijn, zefstandig functioneren, deename aan de sameneving. Zomaar een greep uit de ciëntdoeen die worden nagestreefd door de vee tientaen methoden in de gehandicaptenzorg. Methodisch werken van begeeiders evert daarmee op het eerste oog een beangrijke bijdrage aan het even van ciënten. De vraag is wat de kwaiteit van de methodieken nu daadwerkeijk is. De Aiade Zorggroep, onderdee van Taant, werkt samen met de afdeing Gezondheidswetenschappen van het UMCG aan verbetering van methodieken. Dit gebeurt door onderzoek te doen naar de werkzaamheid en impementatie van methodieken in de zorg voor mensen met een verstandeijke beperking. Wat is bewezen effectief? Onderzoek van het UMCG evert een beangrijke bijdrage aan de beantwoording van deze vraag. De sprekers zuen tijdens hun presentatie nader ingaan op het voor de verstandeijke gehandicaptensector unieke onderzoek. LEZING 7.C 14:30-15:00 ACADEMIE VOOR ZELFSTANDIGHEID WÈRKT! MAURICE DE GREEF (ZELFSTANDIGHEID NOORD VELUWE BIJ LANDSTEDE EN PARTNERS, HARDERWIJK) Meer zefvertrouwen, een beter zefbeed, ondernemender. En dat niet aeen, twee derde van de studenten is zefstandig(er) gaan wonen en is beter geworden in taa, rekenen en digitae vaardigheden. Meer dan driekwart van de deenemers heeft daarnaast meer kansen gekregen op de arbeidsmarkt. Uit evauatieonderzoek bijkt: mensen met een icht verstandeijke beperking hebben vee baat bij deename aan de academie voor Zefstandigheid (avz) bij ROC Landstede en Partners. De academie voor Zefstandigheid bij ROC Landstede is een schoingstraject voor mensen die moeiijk een eigen pek in de sameneving krijgen of moeiijk naar werk bemiddebaar zijn. Het concept is geïnspireerd op het schoingsconcept van de andeijke Stichting academie voor Zefstandigheid. Centraa staan maatwerktrainingen voor mensen van 18 jaar en ouder, met een icht verstandeijke beperking en/of een Wajong-uitkering. Studenten komen 1 tot 2 dagdeen per week naar de academie voor Zefstandigheid bij ROC Landstede in Zwoe en Harderwijk. Zij vogen daar trainingen om zefstandiger te werken en/of zefstandiger te wonen en/of een mbo een opeiding te gaan vogen. In de ezing verteen wij over een schoingsconcept dat nieuwe kansen biedt voor deze groep studenten en ook in jouw regio kan worden toegepast. 38 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

21 LEZING 8.C 15:00-15:30 WAARDERING VAN ONVRIJWILLIGE ZORG DOOR MVB-CLIËNTEN DRS. ANNE PIER VAN DER MEULEN (TRANZO, TILBURG UNIVERSITY) In het wetsvoorste Zorg en Dwang staat dat mensen met een verstandeijke beperking de vrijheid moeten krijgen om hun eigen even in te richten. Door hun beperking hebben zij hier toch vaak ondersteuning bij nodig. In deze studie is onderzocht hoe ciënten met een matige verstandeijke beperking (MVB) dageijkse zorg zef ervaren en wanneer zij deze as onvrijwiig beoordeen. Onder onvrijwiige zorg verstaan we zorg waarmee de ciënt niet instemt of waartegen de ciënt zich verzet. In dit onderzoek zijn mensen met een MVB en hun begeeiders geïnterviewd en zijn hun zorgpannen geanayseerd op onvrijwiige zorg. De resutaten van het onderzoek bieden inzicht in de waardering van ontvangen zorg door ciënten zef en bieden praktische aanknopingspunten om zorg en ondersteuning te optimaiseren. Vernieuwd kik kennispocket Autisme LEZING 9.C 15:30-16:00 TOEGANKELIJKHEID VAN GEZONDHEIDSINFORMATIE MATHILDE MASTEBROEK (STERKER OP EIGEN BENEN) Hupvereners geven in gesprekken en foders gezondheidsinformatie aan patiënten. Deze informatie hept patiënten om te begrijpen wat er met hen aan de hand is, om mee te besissen over behandeingen en behandeadviezen goed op te vogen. Maar wat as je deze informatie niet goed begrijpt? Artsen en andere hupvereners herkennen soms niet dat iemand verstandeijke beperkingen (VB) heeft. De informatie suit dan niet aan en mensen kunnen daarna thuis de adviezen niet goed overbrengen of uitvoeren. Hierdoor open zij kansen mis op een goede gezondheid. Toegang tot duideijke gezondheidsinformatie is een recht. In de Wet Geneeskundige Behandeingsovereenkomst is vastgeegd dat een zorgverener de informatie moet aanpassen aan het begripsniveau van de patiënt. Deze ezing gaat over de resutaten van een onderzoek naar het uitwisseen van gezondheidsinformatie tussen huisartsen en mensen met VB. Creatieve samenwerking met het steunsysteem bijkt hierbij erg beangrijk. Autisme kan op vee manieren tot uiting komen. Ben jij benieuwd naar de aatste inzichten over hoe je hier het best mee om kan gaan? Meer weten en eren hoe je mensen met een verstandeijke beperking en autisme kunt hepen? Beste dan nu de nieuwe Kik kennispocket autisme voor maar 17,50. www. kik.org/kennispockets In deze nieuwe pocket ees je o.a. over: Beeving van seksuaiteit bij mensen met autisme. Actuee onderzoeksnieuws. Hoe mensen met autisme het even zien en ervaren. Zorgvereners deen hun ervaring met een aanpak die kinderen met autisme hept bij hun ontwikkeing. 40 Kennismarkt 2016 LEES OOK DE ANDERE KLIK KENNISPOCKETS MET INFORMATIE EN INSPIRATIE VOOR DE VERSTANDELIJK GEHANDICAPTENZORG Kennismarkt

22 BELEVING 2 PSYCHOFARMACA GEBRUIK BIJ MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING LOTTE RAMERMAN EN JOSIEN JONKER (CENTRUM VERSTANDELIJKE BEPERKING EN PSYCHIATRIE) Geijkheid in het voorschrijven van psychofarmaca bij mensen met en zonder verstandeijke beperking is niet atijd gewaarborgd. Door beperkte autonomie van ciënten speen er vaak meer beangen een ro dan aeen het wezijn van ciënten. Betrokkenen bij het voorschrijven van psychofarmaca kunnen zijn: ciënt, arts, gedragskundige, begeeiders en wetteijk vertegenwoordigers. De beangen van deze betrokkenen bij het voorschrijven, komen niet atijd met ekaar overeen. Wij wien op een interactieve manier de verschiende betrokkenen bij psychofarmacagebruik bewust maken van ekaars ro, visies en beangen. We doen dit op verschiende manieren: BELEVINGEN ZIJN DE HELE DAG DOOR TE VOLGEN OP HET FESTIVALPLEIN. BELEVING 1 HELPT EEN GEDRAGSTHERAPEUTISCHE TRAINING VOOR BEGELEIDERS BIJ HET VERMINDEREN VAN PROBLEEMGEDRAG BIJ MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING? MARIAN KLAVER EN EKE BRUINSMA (CENTRUM VERSTAN- DELIJKE BEPERKING EN PSYCHIATRIE (GGZ DRENTHE) I.S.M. UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN, KINDER EN JEUGDPSYCHIATRIE) Door de bri van : door een bri te kiezen, kun je via een kort fimpje de overwegingen en ro van een specifieke groep bekijken. Ro indeing: geef in een matrix zef aan weke ro, taken of verantwoordijkheden bij een bepaade groep horen. Casuïstiek: via fimpjes aten we zien hoe psychofarmaca op dit moment wordt toegepast in de praktijk. BELEVING 3 TEKENLABO, DOE JE MEE? SOFIE SERGEANT (DISABILITIY STUDIES IN NEDERLAND) BELEVING 4 GEZOND IN BEWEGING JOSIEN VAN WINGERDEN (ZUIDWESTER) Het CVBP, Accare en het UMCG onderzoeken met het project IBIS (Inteectua disabiity and probem behaviors: a Behaviora Intervention for Staff) de effectiviteit van een gedragstherapeutische training voor begeeiders van mensen met een verstandeijke beperking en probeemgedrag. In de gedragstherapeutische training (BSTG: Behaviora Staff Training Groningen) worden kennis en vaardigheden van begeeiders vergroot, om daarmee probeemgedrag bij mensen met een verstandeijke beperking te verminderen. Via het project IBIS onderzoeken wij of de training effect heeft op het verminderen van probeemgedrag en het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregeen bij mensen met een verstandeijke beperking. Op de kennismarkt 2016 wien wij deenemers op een interactieve manier kennis aten maken met deze gedragstherapeutische training. Daarnaast wien wij deenemers graag informeren over het onderzoeksproject IBIS. Sofie Sergeant (Disabiitiy Studies in Nederand) Wekom in het unieke en udieke tekenabo, waar we zefs de aermoeiijkste begrippen in tekeningen omzetten. Kun jij goed tekenen of juist heemaa niet? Maakt niet uit, bij onze professor en zijn abomedewerkers ben je in goede handen! In het tekenabo zijn ook minimaa twee kunstenaars aanwezig die de abogasten kunnen hepen bij het vormgeven aan hun ideeën. Bewustzijn van de effecten van gezonde voeding en beweging, op de kwaiteit van bestaan, is voor iedereen wenseijk. Zuidwester heeft een programma ontwikked om ciënten, professionas en het (sociae) netwerk bewust te maken van de reatie tussen beweging, voeding en gezondheidsrisico s. En van de mogeijkheid om gezamenijk nieuwe vaardigheden en gedrag te eren en de kennis in praktijk te brengen. Ook zijn bewegingskaarten, voedingskaarten en eeractiviteiten ontwikked van waaruit de ciënt met zijn netwerk passende activiteiten kan kiezen. Kom kijken hoe wij dat aanpakken! 42 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

23 BELEVING 5 INSTRUMENTENBOX BEGELEIDING ZONDER STEMPEL! LISA DELMÉE (VILANS) Graag presenteren wij de instrumentenbox Begeeiding zonder stempe! De box is bedoed om professionas in de gehandicaptenzorg te ondersteunen in de begeeiding van LHBT (esbisch, homo, bi, transgender) ciënten. Er staan werkvormen in die je in teamovereggen kunt gebruiken, maar ook handvaten om het gesprek aan te gaan met ciënten. In deze workshop presenteren we de instrumentenbox, deen onze ervaringen en aten je ook zef aan de sag gaan met enkee werkvormen. H H H H H H H H H H H H H H H BELEVING 6 VERPLAATSEN IN HET PERSPECTIEF VAN DE ANDER? HET LIJKT ZO VOOR DE HAND LIGGEND MAAR WANNEER DOE JIJ DAT NOU ECHT? JEROEN TEN BRUMMELER, MARIAN STEVELINK, SIETSKE TANIS, MARLOES DE RUITER EN AD VAN DEN BRAND (DE HANDICAP EXPERIENCE) BELEVING 8 SAMEN ONBEPERKT PUBQUIZ RENÉE TUIJNMAN EN JULIA BLIJHAM (COLLEGE VOOR DE RECHTEN VAN DE MENS) Het VN-verdrag handicap: het ijkt misschien taaie kost en een ver van uw bed show. Toch heeft het verdrag aes met uw dageijkse werk en het even van uw ciënten te maken. Het verdrag gaat over mensenrechten én u weet er waarschijnijk meer van dan u nu denkt. Tijd om uw kennis te testen in de Samen Onbeperkt Pubquiz van het Coege voor de Rechten van de Mens. Met vragen die u niet had zien aankomen en een quizmaster die u bijstaat in de strijd. Het Coege voor de Rechten van de Mens Mensenrechten zijn er voor iedereen. Ook voor mensen met een beperking. Samen moeten we ervoor zorgen dat we áemaa mee kunnen doen in de maatschappij. Op ae terreinen, zonder obstakes. Het Coege voor de Rechten van de Mens stimueert dat de rechten van mensen met een beperking in de praktijk worden toegepast. Het brengt diaoog tot stand, geeft voorichting over het VN-verdrag handicap en doet aanbeveingen om te komen tot een incusieve maatschappij. Vragen Met kachten en vragen over toegankeijkheid en het VN-verdrag handicap kunt u bij het Coege terecht. Het Coege kan informeren, onderzoek doen of bekijken of een bepaade situatie in strijd is met de geijkebehandeingswetgeving. Voor vragen kunt u terecht op maien naar info@mensenrechten.n of op werkdagen tussen 10 en 16 uur been met (030) BELEVING 7 ERVAAR EEN VERHAAL MET AL JE ZINTUIGEN RITA GERKEMA - NIJHOF (KENTALIS) Even tot rust komen van ae indrukken? Bezoek onze snoezehoek en aat je meenemen in een verhaa. Vaak denken we we ongeveer te weten wat de ander beweegt. We zeggen dat we de ander begrijpen, goed in kunnen schatten. Dat bepaat hoe we reageren, wat we doen of aten, maar kopt dat we? Pas as je echt in de schoenen staat van de ander kun je ervaren hoe anders die is dan jij. Dat hept om beter aan te suiten. Handicap Experience ontwikket ondersteuning daarbij. Wi je dat ervaren? Kom dan! BELEVING 9 WANDELANDERS ONS TWEEDE THUIS Een idee om het dageijkse wandeingetje in een omgeving waar a vaak jaar in en uit gewanded wordt op een udieke, eenvoudige manier weer euk te maken. Het spe (bestaande uit 12 themasets kaartjes aan een keycord) Komt dat zien! BELEVING 10 PITCHES VANUIT ERVARINGS- PERSPECTIEF LFB Terug in de tijd, of heemaa trendy presenteren Ervaringsdeskundigen van de LFB en van Estinea zich op de ZEEPKIST! Met deze activiteit wien we aten we zien hoe we met interactief voorezen op een speese manier de communicatie stimueren en versterken bij kinderen met een communicatief meervoudige beperking. Zorg dat u erbij bent, want via Pitches aten zij zien en horen hoe zij het VN-verdrag waarmaken. Een unieke beevenis die zeker thuishoort op dit Kennisfestiva! Komt dat zien, komt dat zien! 44 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

24 BELEVING 11 ibeacons TECHNOLOGIE: DE TOEKOMST VAN ORIËNTATIE EN NAVIGATIE BINNENSHUIS VOOR MENSEN MET EEN VISUELE BEPERKING PAUL DE NOOIJ EN MARTEN VAN DOORN (BARTIMEUS) Met de ibeacons technoogie is het mogeijk de gebruiker van een smartphone te okaiseren en te navigeren in een ruimte waar geen GPS beschikbaar is. Doordat de smartphone weet waar die is kan hij je voorzien van context gebonden informatie. Daarbij is het mogeijk met een kaart van de ocatie de gebruiker te navigeren. Bartiméus, de speciaist op het gebied van even met een visuee beperking, heeft vee kennis over de (on)mogeijkheden van ibeacons voor haar specifieke doegroep. Met de door Bartiméus ontwikkede ViaVia-app is het mogeijk zef te beeven wat ibeacons kunnen en wat je eraan hebt as je bind of sechtziend bent. Van tasten in het duister naar een stem in het donker. Kom naar de stand van Bartiméus op de kennismarkt om je voor deze beeving aan te meden! BELEVING 16 OP DE BANK MET ELKAAR IN GESPREK Het idee is dat op de bank een wethouder/ ambtenaar zit die in gesprek gaat met een bezoeker, waarbij het uitgangspunt is: wat wi de gemeente weten van de ander over de toepassing van het VN-verdrag op okaa niveau. Maar dat is ook andersom: dus de ander vraagt aan de gemeente wat het kan doen. Beangrijk is het benadrukken van de geijkwaardigheid INFORMATIESTANDS BELEVING 17 DRAAI MEE MET DE CARROUSEL IN DE GOEDE RICHTING! Bewustwording van het beang van ichaamstaa in de communicatie. Weke aspecten speen een ro in de non-verbae communicatie en kun je bewust inzetten. BELEVING 12 DEMO 3D PRINTER YVONNE TE KAMP-HISSINK (STICHTING PHILADELPHIA ZORG) Wij aten zien hoe de 3D printer kan worden ingezet. BELEVING 14 TOVERTAFEL UP BY ACTIVE CUES KOEN LOGCHIES (ACTIVE CUES) We hebben de Tovertafe UP-speen speciaa ontwikked voor vowassenen met een verstandeijke beperking. De vroijke en keurrijke speen zijn meerdere maen getest met de bewoners en het zorgpersonee van zorgaanbieder Phiadephia om zo tot een aanbod te komen dat goed aansuit bij de doegroep. De unieke speen zijn uitdagend, prikkeend en stimueren de speers tot beweging en interactie. BELEVING 13 PS LETMEBE PRISMANET In het kader van de ratificatie van het VNverdrag omtrent de rechten van mensen met een beperking ontwikkede Prisma afgeopen jaar de foto-expositie PS LetMEbe. De expositie brengt in beed hoe mensen met een beperking kijken naar het VN-verdrag en hoe zij hun rechten beeven binnen de huidige zorg. De reacties zijn overwedigend positief. BELEVING 15 LICHAAMSTAAL ALS INSTRUMENT IN DE BEGELEIDING YVONNE HARBERS- GOVERS (SHERPA) Bewustwording van het beang van ichaamstaa in de communicatie. Weke aspecten speen een ro in de non-verbae communicatie en kun je bewust inzetten. Bartimeus CHE Coege voor de Rechten van de Mens De Zijen DigiContact B.V. - Stichting Phiadephia Zorg Disabiity Studies in Nederand ORGANISATIE ASVZ en Academische werkpaats Leven met een Verstandeijke Beperking Bartimeus CHE Gemeente Ede Ieder(in) Kennispein Gehandicaptensector Kentais Koninkijke Van Gorcum MEE NL NIVEL Gewoon Bijzonder / Kennispein Gehandicaptensector Hanze Hogeschoo Groningen Hogeschoo van Arnhem en Nijmegen Kentais Koninkijke Visio, ocatie de Brink LFB/LFB Wovega POSTERPRESENTATIES Ons Tweede Thuis Opeidingsinstituut KMBV Phiadephia 's Heeren Loo SBB VGN Vians Mooi Leven Huis Ede Nabij Netwerk Phiadephia S&L Zorg SBB Stichting Phiadephia Zorg Tranzo (Tiburg University) / Dichterbij VGN Zorgbeang Brabant 46 Kennismarkt 2016 Kennismarkt

25 tijdschrift voor de gehandicaptensector jaargang 20 nummer 6 december 2015 tijdschrift voor de gehandicaptensector jaargang 21 nummer 1 februari 2016 tijdschrift voor de gehandicaptensector jaargang 21 nummer 3 juni 2016 NOTITIES Wat doe jij? Om ervoor te zorgen dat het VN-verdrag werkeijkheid wordt? Markant Markant Markant Sterker dan de kick Een erkende methode in de praktijk Dementietafes: Er is honger naar informatie Dexter Budding woont thuis met dank aan Esdégé-Reigersdaa Ik ben er kaar voor Vragen over kinderwens Jacques Heijkoop: Mensen zijn meer dan hun diagnose Amarant heeft goede ervaringen met sociae wijkteams Bezuinigen? Waarom de grens bereikt is VGN-directeur Frank Buiminck: Weiger het onmogeijke te doen Ook kinderen met EMB komen in de puberteit Laat je zes keer per jaar inspireren door Markant! Op papier of digitaa. 48 Kennismarkt 2016 BSL.NL VGN.NL Kennismarkt MarkantABONNEMENTEN:

KENNISMARKT 2016 BELEVEN WORKSHOPS. Samen het VN-verdrag waarmaken! BEST PRACTICES NETWERKEN WOENSDAG 2 NOVEMBER 2016 KENNIS UITWISSELEN GOOD FOOD

KENNISMARKT 2016 BELEVEN WORKSHOPS. Samen het VN-verdrag waarmaken! BEST PRACTICES NETWERKEN WOENSDAG 2 NOVEMBER 2016 KENNIS UITWISSELEN GOOD FOOD KENNISMARKT 2016 Samen het VN-verdrag waarmaken! WOENSDAG 2 NOVEMBER 2016 CHRISTELIJKE HOGESCHOOL EDE BELEVEN WORKSHOPS GOOD FOOD KENNIS UITWISSELEN INSPIREREN BEST PRACTICES NETWERKEN UITREIKING GEHANDICAPTENPRIJS

Nadere informatie

BROCHURE Cursus Klantgericht Werken. rendabel. tevreden. trouw. klantgericht. Klantgericht Werken. Sales Force Consulting

BROCHURE Cursus Klantgericht Werken. rendabel. tevreden. trouw. klantgericht. Klantgericht Werken. Sales Force Consulting BROCHURE Cursus Kantgericht Werken rendabe kantgericht tevreden trouw Kantgericht Werken Saes Force Consuting Ineiding De Cursus Kantgericht Werken gaat in eerste instantie over kantgerichtheid. Kort gezegd

Nadere informatie

Inhoud. voorwoord 3. individuele coaching 4. teamtrainingen 7. workshops / intervisie 8. coachings thema s 9. profiel en persoonlijke kleur 10

Inhoud. voorwoord 3. individuele coaching 4. teamtrainingen 7. workshops / intervisie 8. coachings thema s 9. profiel en persoonlijke kleur 10 voorwoord 3 individuee coaching 4 teamtrainingen 7 workshops / intervisie 8 coachings thema s 9 profie en persoonijke keur 10 partners 11 contact 12 Inhoud 2 Voorwoord Persoonijke groei en effectiviteit

Nadere informatie

Nieuw Unicum, zorg met toegevoegde waarde. Strategisch meerjaren beleidsplan 2011 2014

Nieuw Unicum, zorg met toegevoegde waarde. Strategisch meerjaren beleidsplan 2011 2014 Nieuw Unicum, zorg met toegevoegde waarde Strategisch meerjaren beeidspan 2011 2014 Introductie Nieuw Unicum is onomkeerbaar veranderd Dit strategisch meerjaren beeidspan 2011 2014 bouwt in ae opzichten

Nadere informatie

Marketingplan Verkoopleider. BROCHURE Workshop Marketingplan Verkoopleider. Sales Force Consulting. toekomstvisie. analyse factoren.

Marketingplan Verkoopleider. BROCHURE Workshop Marketingplan Verkoopleider. Sales Force Consulting. toekomstvisie. analyse factoren. BROCHURE Workshop Marketingpan Verkoopeider toekomstvisie anayse factoren verkoopstrategie marktbewerking organisatieontwikkeing Marketingpan Verkoopeider Saes Force Consuting ineiding Een goed functionerende

Nadere informatie

Gewoon is soms niet speciaal genoeg. AmbulAnte begeleiding (V)SO de PirAmide

Gewoon is soms niet speciaal genoeg. AmbulAnte begeleiding (V)SO de PirAmide AmbuAnte begeeiding (V)SO de PirAmide Gewoon is soms niet speciaa genoeg deskundige begeeiding en PrAKtiSCHe OnderSteuning VOOr OnderWiJS AAn eeringen met een Angdurige ZieKte OF ichameijke beperking.

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG 2007/2008 HET MONTESSORI LYCEUM HERMAN JORDAN

KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG 2007/2008 HET MONTESSORI LYCEUM HERMAN JORDAN RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG 2007/2008 HET MONTESSORI LYCEUM HERMAN JORDAN Schoo/insteing/vestiging: Montessori Lyceum Herman Jordan Afdeing: vwo Paats: Zeist BRIN-nummer:

Nadere informatie

Een korte kennismaking met t Verlaet

Een korte kennismaking met t Verlaet Een korte kennismaking met t Veraet t Veraet is een woonzorgcentrum in Westdorpe. Het maakt onderdee uit van SOKA, ofwe Stichting Ouderenzorg Kanaazone. t Veraet biedt vee diensten: wooncomfort, zorg,

Nadere informatie

Seksualiteit en Preventie Seksueel Misbruik. Gebundelde resultaten Leernetwerk. www.kennispleingehandicaptensector.nl. Programma Kennismarkt 2012 1

Seksualiteit en Preventie Seksueel Misbruik. Gebundelde resultaten Leernetwerk. www.kennispleingehandicaptensector.nl. Programma Kennismarkt 2012 1 Seksuaiteit en Preventie Seksuee Misbruik Gebundede resutaten Leernetwerk www.kennispeingehandicaptensector.n Programma Kennismarkt 2012 1 Inhoudsopgave Ineiding 3 Taant / De Swaai 4 Stichting Zuidwester

Nadere informatie

Leernetwerk Ontwikkelingsgericht ondersteunen. Gebundelde resultaten Leernetwerk.

Leernetwerk Ontwikkelingsgericht ondersteunen. Gebundelde resultaten Leernetwerk. Leernetwerk Ontwikkeingsgericht ondersteunen Gebundede resutaten Leernetwerk www.kennispeingehandicaptensector.n Ineiding Aaneiding Ook mensen met een beperking wien een werkpek die recht doet aan hun

Nadere informatie

Sales Force Boost. een Strategisch Verkoopplan maken. Sales Force Consulting. Sales Force Consulting Brochure Sales Force Boost

Sales Force Boost. een Strategisch Verkoopplan maken. Sales Force Consulting. Sales Force Consulting Brochure Sales Force Boost Saes Force Boost een Strategisch Verkooppan maken Saes Force Consuting ineiding Saes Force Boost Saes Force Boost is een cursus voor commerciëe managers en verkoopeiders. De cursus is beschikbaar in 2

Nadere informatie

DE PASSER. Een fijne zomer na een bijzonder jaar! RESPONZ Passend antwoord op speciaal onderwijsvragen. Uit de school geklapt

DE PASSER. Een fijne zomer na een bijzonder jaar! RESPONZ Passend antwoord op speciaal onderwijsvragen. Uit de school geklapt JULI 2017, NUMMER 14 DE PASSER RESPONZ Passend antwoord op speciaa onderwijsvragen Infobuetin over reevante ontwikkeingen voor het personee Een fijne zomer na een bijzonder jaar! Wat een bijzonder schoojaar

Nadere informatie

Handreiking. Balans in Beeld. E.J.W. Rot. Jongeren met een licht verstandelijke beperking uitdagen, zonder hen te overvragen of ondervragen

Handreiking. Balans in Beeld. E.J.W. Rot. Jongeren met een licht verstandelijke beperking uitdagen, zonder hen te overvragen of ondervragen Handreiking Baans in Beed Jongeren met een icht verstandeijke beperking uitdagen, zonder hen te overvragen of ondervragen E.J.W. Rot www.kennispeingehandicaptensector.n/baansinbeed www.kennispeingehandicaptensector.n

Nadere informatie

Leernetwerk Zeggenschap en Inclusie voor mensen met een Ernstig Meervoudige Beperking (EMB) Gebundelde resultaten Leernetwerk

Leernetwerk Zeggenschap en Inclusie voor mensen met een Ernstig Meervoudige Beperking (EMB) Gebundelde resultaten Leernetwerk Leernetwerk Zeggenschap en Incusie voor mensen met een Ernstig Meervoudige Beperking (EMB) Gebundede resutaten Leernetwerk www.kennispeingehandicaptensector.n vormgeving: Studio Tween Inhoudsopgave Ineiding

Nadere informatie

Cursus Bedrijfsplan MKB

Cursus Bedrijfsplan MKB BROCHURE Cursus Bedrijfspan MKB visie anayse strategieën actiepannen Cursus Bedrijfspan MKB Saes Force Consuting ineiding Hoe groot of kein je onderneming ook is, je zut je regematig de vraag moeten steen

Nadere informatie

Kennisbundel Seksualiteit en preventie seksueel misbruik. bij mensen met een beperking. www.kennispleingehandicaptensector.nl

Kennisbundel Seksualiteit en preventie seksueel misbruik. bij mensen met een beperking. www.kennispleingehandicaptensector.nl Kennisbunde Seksuaiteit en preventie seksuee misbruik bij mensen met een beperking www.kennispeingehandicaptensector.n Coofon Deze kennisbunde is gebaseerd op kennis en ervaring uit het Leernetwerk Seksuaiteit

Nadere informatie

Partner Network it starts here

Partner Network it starts here Previder Partner Network it starts here Partner Network It starts here IT bevindt zich in een nieuw tijdperk. Steeds meer organisaties houden ae zorgen van IT etterijk buiten de deur, door gebruik te maken

Nadere informatie

Gespannen of overspannen? Sterk in ieders belang

Gespannen of overspannen? Sterk in ieders belang Gespannen of overspannen? Sterk in ieders beang Gespannen of overspannen? De boog kan niet atijd gespannen zijn. De kruik gaat net zo ang te water tot hij barst. Deze bekende gezegden geven aan dat er

Nadere informatie

Ouder wordende cliënt. Projectresultaten en inspiratie. www.kennispleingehandicaptensector.nl

Ouder wordende cliënt. Projectresultaten en inspiratie. www.kennispleingehandicaptensector.nl Ouder wordende ciënt Projectresutaten en inspiratie www.kennispeingehandicaptensector.n 2 Project Ouder wordende ciënt Inhoudsopgave Ineiding 2... Verhaen van ciënten 3... Jos Anna Heeen en Ad Vera Interviews

Nadere informatie

Kennisbundel Seksualiteit en preventie seksueel misbruik. bij mensen met een beperking. www.kennispleingehandicaptensector.nl

Kennisbundel Seksualiteit en preventie seksueel misbruik. bij mensen met een beperking. www.kennispleingehandicaptensector.nl Kennisbunde Seksuaiteit en preventie seksuee misbruik bij mensen met een beperking www.kennispeingehandicaptensector.n Coofon Deze kennisbunde is gebaseerd op kennis en ervaring uit het Leernetwerk Seksuaiteit

Nadere informatie

Als zwanger worden niet vanzelfsprekend is

Als zwanger worden niet vanzelfsprekend is Psychosociae begeeiding bij ongewenste kinderoosheid As zwanger worden niet vanzefsprekend is Stichting Ambuante Fiom Psychosociae begeeiding bij ongewenste kinderoosheid Een zwangerschap is niet vanzefsprekend.

Nadere informatie

BROCHURE Training Klantgericht Verkopen. Klantgerichte Verkooptraining. Sales Force Consulting

BROCHURE Training Klantgericht Verkopen. Klantgerichte Verkooptraining. Sales Force Consulting BROCHURE Training Kantgericht Verkopen Kantgerichte Verkooptraining Saes Force Consuting ineiding Kanten vormen de beangrijkste inkomstenbron van je onderneming. Je wit dan ook optimaa rekening houden

Nadere informatie

Bekijk onze resultaten van 2017

Bekijk onze resultaten van 2017 Vog ons: in f Nieuwsbrief Trivire 1 augustus 2018 Bekijk onze resutaten van 2017 Onze resutaten van 2017 staan onine! Hier kunt u aes ezen over onze activiteiten, inspanningen en projecten van het afgeopen

Nadere informatie

Nieuwe website: test u mee? Volg ons: Nieuwsbrief Trivire 26 maart 2018

Nieuwe website: test u mee? Volg ons: Nieuwsbrief Trivire 26 maart 2018 Vog ons: in f Nieuwsbrief Trivire 26 maart 2018 Nieuwe website: test u mee? Eind vorig jaar werden we bij Trivire geïnformeerd over het feit dat onze huidige website in mei 2018 technisch niet anger wordt

Nadere informatie

OPQ Manager Plus Rapport

OPQ Manager Plus Rapport OPQ Profie OPQ Manager Pus Rapport Naam Dhr. Sampe Candidate Datum 25 september 2013 www.ceb.sh.com INTRODUCTIE Dit rapport is bestemd voor gebruik door ijnmanagers en HR professionas. Het bevat aerei

Nadere informatie

E-health Gedeelde regie voor zorg en gezondheid. De Zorgspecials van Cure4

E-health Gedeelde regie voor zorg en gezondheid. De Zorgspecials van Cure4 E-heath Gedeede regie voor zorg en gezondheid De Zorgspecias van Cure4 E-heath heeft de toekomst Een radicae omwenteing in de zorg is onafwendbaar. De toekomst en tevens uitdaging van de zorgsector igt

Nadere informatie

l r k bas i s s c h ool

l r k bas i s s c h ool r k bas i s s c h oo SCHOOLGIDS 2015-2019 ALGEMENE GEGEVENS Basisschoo de V Hertstraat 4 5408 XL Voke Teefoon: 0413-335363 E-mai: info@devvoke.n Website: www.devvoke.n Dependance De V Reestraat 47 5408

Nadere informatie

1. Doelstelling. Verhuisplan ARDU!N. Begripsbepalingen. 3. Uitgangspunten

1. Doelstelling. Verhuisplan ARDU!N. Begripsbepalingen. 3. Uitgangspunten Verhuispan Verhuispan ARDU!N 1. Doesteing Bij een verhuizing van de woning of de werkpek /dagbesteding komt vee kijken. In dit pan staat beschreven hoe dat gaat. Wat kan de ciënt van Arduin verwachten

Nadere informatie

SAVE THE DATE: 21 MAART 2019

SAVE THE DATE: 21 MAART 2019 Beter Samen februari 2019 nummer 9 infobuetin over stichting resonans, speciaa onderwijs SAVE THE DATE: 21 MAART 2019 resonans viert feest! we zijn gestart met resonans! en dat wien we graag vieren samen

Nadere informatie

Insula. Centraal. e d. u d. o C a. u s. Insula College

Insula. Centraal. e d. u d. o C a. u s. Insula College christeijke schoengemeenschap voor mavo, havo, atheneum en gymnasium Insua Coege Insua Centraa Insua Coege e g e o C a u s In! k j i e d i u d s Da ocatie Koningstraat, mavo pag. 2-6 ocatie Hamaheirapein,

Nadere informatie

IVERA 2.10: Feilloze communicatie tussen centrales en verkeersregelingen

IVERA 2.10: Feilloze communicatie tussen centrales en verkeersregelingen IVERA 2.10: Feioze communicatie tussen centraes en verkeersregeingen IVERA 2.10: feioze functionaiteit Verkeersregeingen en verkeers - centraes die gebruikmaken van het IVERA-protoco kunnen naadoos met

Nadere informatie

ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw Gemengde Leerweg

ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw Gemengde Leerweg euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw Gemengde Leerweg Op vijf badzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de eeringen gevraagd. Wanneer

Nadere informatie

Anders kijken naar werk. CNV-voorzitter Van Boggelen Werken voor geld of geluk? Dienend leiderschap

Anders kijken naar werk. CNV-voorzitter Van Boggelen Werken voor geld of geluk? Dienend leiderschap Magazine voor bestuurders, toezichthouders en managers in het kathoiek onderwijs JAARGANG 30 I FEBRUARI 2010 I NUMMER 1 Anders kijken naar werk CNV-voorzitter Van Boggeen Werken voor ged of geuk? Dienend

Nadere informatie

Symposium. de nieuwe uitdaging. Dinsdag 8 december 2009 Jaarbeurs te Utrecht

Symposium. de nieuwe uitdaging. Dinsdag 8 december 2009 Jaarbeurs te Utrecht Symposium Hersteondersteunende zorg, de nieuwe uitdaging Dinsdag 8 december 2009 Jaarbeurs te Utrecht Stichting Rehabiitatie 92 organiseert in samenwerking met het HEE-team en met medewerking van het Kenniscentrum

Nadere informatie

De praktijk: het project dorp op school HOOFDSTUK

De praktijk: het project dorp op school HOOFDSTUK De praktijk: het project dorp op schoo HOOFDSTUK 3 Dorp Op Schoo 1 is een project waarin kinderen uitgedaagd worden om een dorp of een site in miniatuur te bouwen. In de maquette moeten zo vee mogeijk

Nadere informatie

De griffier gewaardeerd Een klantenonderzoek onder staten- en gemeenteraadsleden

De griffier gewaardeerd Een klantenonderzoek onder staten- en gemeenteraadsleden De griffier gewaardeerd 2011 Een kantenonderzoek onder staten- en gemeenteraadseden Vereniging van Griffiers Apri 2011 Inhoudsopgave Samenvatting... 3 1 Ineiding... 4 1.1 Achtergrond... 4 1.2 Enquête en

Nadere informatie

BROCHURE Cursus Klantgericht Verkopen. Klantgericht Verkopen. Sales Force Consulting

BROCHURE Cursus Klantgericht Verkopen. Klantgericht Verkopen. Sales Force Consulting BROCHURE Cursus Kantgericht Verkopen Kantgericht Verkopen Saes Force Consuting ineiding Kanten vormen de beangrijkste inkomstenbron van je onderneming. Je wit dan ook optimaa rekening houden met de wensen

Nadere informatie

Ouders begrijpen, ouders begrenzen

Ouders begrijpen, ouders begrenzen Ouders begrijpen, ouders begrenzen Samenwerken met ouders in een diverse sameneving Lies Ledegen Integratief kindertherapeute www.kroost.be Programma Ineiding en opwarmer Basisvaardigheden omtrent communicatie

Nadere informatie

Aan de slag met (F)ACT voor LVB?!

Aan de slag met (F)ACT voor LVB?! Aan de sag met (F)ACT voor LVB?! Handreiking voor de impementatie van (F)ACT voor ciënten met een icht verstandeijke beperking en compexe probematiek Laura Neijmeijer - apri 2014 1 Handreiking voor de

Nadere informatie

Post intern Algemeen

Post intern Algemeen btjitengem/oor... ttttttt oro,e nt-e---x--. ==' - G e S S e n a H u = u -...-. j t. Raads'nformat-ebr-ef 2009-58 Datum coegever adering : 3 Oktober 2009 Portefeuiehouder : Wethouder ir. J. Freije Behandeend

Nadere informatie

Beleef het plezier in werken...

Beleef het plezier in werken... Beeef het pezier in werken... Retai ondernemingen Pyades evert erp-software die werkt! Voor u, uw medewerkers en kanten. Pyades dé speciaist voor Retai organisaties Het Nieuwe Winkeen, de Nieuwe Consument,

Nadere informatie

Aan de slag met (F)ACT voor LVB?!

Aan de slag met (F)ACT voor LVB?! Aan de sag met (F)ACT voor LVB?! 2. De voorbereiding Laura Neijmeijer - apri 2014 1 Handreiking voor de impementatie van (F)ACT Coofon Financier Antonia Wihemina Fonds Initiatiefnemers Amarant Groep, Ivo

Nadere informatie

Beleef het plezier in werken...

Beleef het plezier in werken... Beeef het pezier in werken... (Zakeijke) Dienstverening Pyades evert erp-software die werkt! Voor u, uw medewerkers en kanten. Pyades dé speciaist voor (zakeijke) dienstvereners In de (zakeijke) dienstverening

Nadere informatie

VOORBEELD. Supplement Netto, De Tijd - 22 Mar. 2014 Page 60

VOORBEELD. Supplement Netto, De Tijd - 22 Mar. 2014 Page 60 VOORBEELD Suppement Netto, De Tijd - 22 Mar. 2014 Page 60 Reaties zijn gemakkeijk vandaag. We stappen er sne in en zetten er ook sne een punt achter. Wat we durven te vergeten, is dat eke duurzame nieuwe

Nadere informatie

Aan de slag met (F)ACT voor LVB?!

Aan de slag met (F)ACT voor LVB?! Aan de sag met (F)ACT voor LVB?! 4. Monitoren, verankeren en continu verbeteren Laura Neijmeijer - apri 2014 1 Handreiking voor de impementatie van (F)ACT Coofon Financier Antonia Wihemina Fonds Initiatiefnemers

Nadere informatie

ACS meerdaagse opleidingen i.s.m. Auditing.nl

ACS meerdaagse opleidingen i.s.m. Auditing.nl ACS meerdaagse opeidingen i.s.m. Auditing.n ACS biedt ook in het najaar 2017 weer enkee interessante en actuee auditopeidingen aan op het eigen kantoor in de rustieke omgeving van Driebergen. Kernwoorden

Nadere informatie

2/01/18. Programma. Waarom kinderen leren omgaan met gevoelens? Praten met kinderen hoe doe je dat?

2/01/18. Programma. Waarom kinderen leren omgaan met gevoelens? Praten met kinderen hoe doe je dat? Praten met kinderen hoe doe je dat? Lies Ledegen www.kroost.be info@kroost.be Programma Ineiding Doesteing Gebieden in de binnenwered Hoe maak je contact? Bedenkingen Oefening Vragen Waarom kinderen eren

Nadere informatie

U kiest voor vrijheid, u rijdt zonder zorgen. Met de Bromfietsverzekering van Centraal Beheer Achmea

U kiest voor vrijheid, u rijdt zonder zorgen. Met de Bromfietsverzekering van Centraal Beheer Achmea U kiest voor vrijheid, u rijdt zonder zorgen. Met de Bromfietsverzekering van Centraa Beheer Achmea 1 Inhoud Een goede basis voor uw auto. 3 Een goede basis voor uw bromfiets. Daarom kiest u voor onze

Nadere informatie

havo/vwo profielkeuze opdrachten via internet

havo/vwo profielkeuze opdrachten via internet euzedossier havo/vwo profiekeuze opdrachten via internet Op drieëntwintig badzijden in het werkboek is het gebruik van het digitaa portfoio uitdrukkeijk noodzakeijk of gewenst. Wanneer de werkboeken op

Nadere informatie

CONGRES De APEXRESECTIE

CONGRES De APEXRESECTIE CONGRES De APEXRESECTIE Michie de Ceen Thomas von Arx Marga Ree Vrijdag 27 mei 2011 De Fint Amersfoort Vrijdag 27 mei 2011 Congresprogramma Periapicae chirurgie of herbehandeing? Nieuwe inzichten & moderne

Nadere informatie

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier havo/vwo profielkeuze

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier havo/vwo profielkeuze euzedossier ouderparticipatie keuzedossier havo/vwo profiekeuze Op zes badzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de eeringen gevraagd. Wanneer de werkboeken op schoo

Nadere informatie

ACS meerdaagse opleidingen i.s.m. Auditing.nl

ACS meerdaagse opleidingen i.s.m. Auditing.nl ACS meerdaagse opeidingen i.s.m. Auditing.n ACS biedt ook in het najaar van 2016 weer enkee interessante en actuee auditopeidingen aan op het eigen kantoor in de rustieke omgeving van Driebergen. Kernwoorden

Nadere informatie

Beleef het plezier in werken...

Beleef het plezier in werken... Beeef het pezier in werken... Branche- en beangenoranisaties Pyades evert software die werkt! Voor u, uw medewerkers en eden. Pyades dé speciaist voor branche- en beangenorganisaties Ook in uw organisatie

Nadere informatie

Hoe een sova-training opzetten?

Hoe een sova-training opzetten? Hoe een sova-training opzetten? Kroost Lies Ledegen www.kroost.be Programma Ineiding wat kaders Thema s in een sociae vaardigheiedstraining Kennismaking, Eigen pek, Wie ben ik? Mening geven : de petten

Nadere informatie

CONCEPT. Dan is hij ook in staat om zijn zelf-verhaal te herschrijven, op zo n manier dat het dichter bij de waarheid van zijn wezen gaat aansluiten.

CONCEPT. Dan is hij ook in staat om zijn zelf-verhaal te herschrijven, op zo n manier dat het dichter bij de waarheid van zijn wezen gaat aansluiten. CONCEPT HAAL JE LEvEN UIT DE KNOOP. BIOGRAfIsCH werken MET CLIëNTEN Of GROEPEN. Ik vraag aan F. (49 jaar) een ciënte in mijn praktijk voor coaching en evensoopbegeeiding om vijf personen op te noemen die

Nadere informatie

Armoede bij mensen met beperkingen

Armoede bij mensen met beperkingen Resutaten van onderzoek naar oorzaken, gevogen voor incusie, preventie en benodigde ondersteuning Armoede bij mensen met beperkingen Martin Schuurman, Hans Kröber, Manon Verdonschot Coofon Armoede bij

Nadere informatie

JAARVERSLAG RUIMTE VOOR MOBILITEIT

JAARVERSLAG RUIMTE VOOR MOBILITEIT NETWERK > MOBILITEIT > KENNISDELING > Wij hechten vee beang aan uw mening as het gaat om de beoordeing van onze dienstverening. Het invuen van de enquête kost u sechts enkee minuten. Wij verzoeken u onderstaande

Nadere informatie

Beleef het plezier in werken...

Beleef het plezier in werken... Beeef het pezier in werken... Contractors & Engineering Pyades evert erp-software die werkt! Voor u, uw medewerkers en kanten. Pyades dé speciaist voor de Contractors & Engineering sector Het voeren van

Nadere informatie

llllllllllllllllllll llïlfëil`š éïlllä* kopie. """`l* ' Betreft: Aandacht voor armoede- en schuldenproblematiek in de begroting voor 2015

llllllllllllllllllll llïlfëil`š éïlllä* kopie. `l* ' Betreft: Aandacht voor armoede- en schuldenproblematiek in de begroting voor 2015 M ï Z140055349888 Scan nummer 1 van 1 Scanpagina 1 van 5 4...... 1 _s,. ïfëi`š éïä* kopie. """`* '?*~$ ***"*" ~' ~W~W~ ^«»«««~ ~«Z140 055349 88 8 Aan: Gemeenteraden van de se Gemeenten 29 augustus 2014

Nadere informatie

Einde economische groei

Einde economische groei Duurzaamheidsadviseur Pau Giding verwacht totae ontwrichting met goede afoop inde economische groei is onze grootste uitdaging Magisch en onverwoestbaar. Voor de crisis dichtten we de economische markt

Nadere informatie

Slachthuisstraat 39. 2033 HC Haarlem 145 500,- k.k. makelaars. haarlem.hiermakelaars.nl

Slachthuisstraat 39. 2033 HC Haarlem 145 500,- k.k. makelaars. haarlem.hiermakelaars.nl makeaars Sachthuisstraat 39 2033 HC Haarem 145 500,- k.k. haarem.hiermakeaars.n Hier Makeaars Houtpein 26 2012 DH Haarem te (023) 5 531 631 haarem@hiermakeaars.n Agemeen Sachthuisstraat 39, 2033 HC Haarem

Nadere informatie

Aan de slag met (F)ACT voor LVB?!

Aan de slag met (F)ACT voor LVB?! Aan de sag met (F)ACT voor LVB?! 3. De operationee fase Laura Neijmeijer - apri 2014 1 Handreiking voor de impementatie van (F)ACT Coofon Financier Antonia Wihemina Fonds Initiatiefnemers Amarant Groep,

Nadere informatie

euzedossier & uitgeverij remmers vmbo loopbaanoriëntatie Sjors van de Hasselt Rob Veldhoen Dit werkboek is van:

euzedossier & uitgeverij remmers vmbo loopbaanoriëntatie Sjors van de Hasselt Rob Veldhoen Dit werkboek is van: euzedossier vmbo oopbaanoriëntatie Sjors van de Hasset Rob Vedhoen Dit werkboek is van: Voor www.keuzedossier.n is het controenummer van onze schoo: Mijn gebruikersnaam is: & uitgeverij remmers UITGEVERIJ

Nadere informatie

Studiefonds Vanni Sri Lanka

Studiefonds Vanni Sri Lanka Studiefonds Vanni Sri Lanka Kansarme kinderen kunnen verder eren na basisschoo Oorogsweduwen genereren eigen inkomen en toekomst Zonder externe financiering geen kansen Stichting ACNS Projecthup: wie zijn

Nadere informatie

gemeente auditcommissie gemeente Heemskerk 2015 \PS Verordening HEEl`l' SkEl'k januari 2015

gemeente auditcommissie gemeente Heemskerk 2015 \PS Verordening HEEl`l' SkEl'k januari 2015 Regegeving - 30112 Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 1 van gemeente \PS HEE`' SkE'k auditcommissie Verordening gemeente Heemskerk 201 januari 201 mvo/2014/30112 Ii I H Z01C1738EE fëš Regegeving - 30112

Nadere informatie

1. OVER HET RODE KRUIS

1. OVER HET RODE KRUIS 1. OVER HET RODE KRUIS Het Rode Kruis houdt zich in meer dan 186 anden bezig met hup aan de meest kwetsbare mensen. De Nederandse vereniging omvat het hee Nederandse Koninkrijk (Nederand, Nederandse Antien

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding Entreeopleiding... 4 & 5. Dier & Welzijn... 4 & 5. Tuin, Landschap & Recreatie... 6 & 7. Bloem & Design...

Inhoudsopgave. Inleiding Entreeopleiding... 4 & 5. Dier & Welzijn... 4 & 5. Tuin, Landschap & Recreatie... 6 & 7. Bloem & Design... MBO PASPOORT Inhoudsopgave Ineiding... 3 Entreeopeiding... 4 & 5 Dier & Wezijn... 4 & 5 Tuin, Landschap & Recreatie... 6 & 7 Boem & Design... 6 & 7 Agro, Hande & Techniek... 8 & 9 MBO Life Sciences...

Nadere informatie

esdégé reigersdaal Afspraken over agressie

esdégé reigersdaal Afspraken over agressie esdégé reigersdaa Afspraken over agressie 1 Afspraken over agressie Voorwoord De afgeopen jaren zijn er op het terrein van omgaan met agressie/ongewenst gedrag zowe centraa as okaa binnen de organisatie

Nadere informatie

Handreiking. Ondersteuningsplannen

Handreiking. Ondersteuningsplannen Handreiking Ondersteuningspannen 2013 www.kennispeingehandicaptensector.n Kennispein Gehandicaptensector, VGN Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvudigd en/of openbaar gemaakt worden door midde van

Nadere informatie

Ontdek de voordelen van integratie tussen Dynamics AX, Dynamics CRM en SharePoint!

Ontdek de voordelen van integratie tussen Dynamics AX, Dynamics CRM en SharePoint! Ontdek de voordeen van integratie tussen Dynamics AX, Dynamics CRM en SharePoint! Pyades gaat verder waar de standaard van Microsoft stopt. Pyades evert opossingen die werken! Voor toekomstige en bestaande

Nadere informatie

Voorstellen. Angst(stoornissen) Begeleide zelfhulp Randomised Controlled Trial (RCT) Implementatie ti begeleide zelfhulp Afsluiting.

Voorstellen. Angst(stoornissen) Begeleide zelfhulp Randomised Controlled Trial (RCT) Implementatie ti begeleide zelfhulp Afsluiting. Lezing Begeeide Zefhup Angst Christine van Boeijen Voorsteen Christine van Boeijen psychiater crisisdienst GGNet Apedoorn- Zutphen, consuent POH-GGZ Apedoorn, paatsvervangend opeider en opeider huisarts.

Nadere informatie

Verder. Tips en tricks voor verpleegkundig rekenen

Verder. Tips en tricks voor verpleegkundig rekenen Verder Tips en tricks voor verpeegkundig rekenen Inhoud 2 Van de druppesneheid van een infuus tot het kaarmaken van een injectie: het maken van berekeningen is onosmakeijk verbonden met het werk van verpeegkundigen.

Nadere informatie

llllllllli IIlllllllll Hllillll

llllllllli IIlllllllll Hllillll APRzins on1vmse~'a i Hi * Z O O ' D 8 A 1 F 9 F * hiegomíssenoordwijk 8049 Z/15/006057 BEWä'E' n fdwik?'h U=Y1í?8'=11 Aan het coege van burgemeester en wethouders H b=h Sff?=f 92 van de gemeente Noordwijk

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding Entreeopleiding... 4 & 5. Dier & Welzijn... 4 & 5. Tuin, Landschap & Recreatie... 6 & 7. Bloem & Design...

Inhoudsopgave. Inleiding Entreeopleiding... 4 & 5. Dier & Welzijn... 4 & 5. Tuin, Landschap & Recreatie... 6 & 7. Bloem & Design... MBO PASPOORT Inhoudsopgave Ineiding... 3 Entreeopeiding... 4 & 5 Dier & Wezijn... 4 & 5 Tuin, Landschap & Recreatie... 6 & 7 Boem & Design... 6 & 7 Agro, Hande & Techniek... 8 & 9 MBO Life Sciences...

Nadere informatie

Wat betekent dat voor onze medewerkers?

Wat betekent dat voor onze medewerkers? Beter Samen DECEMBER 2018 NUMMER 8 INFOBULLETIN OVER BESTUURLIJKE SAMENWERKING STICHTING SPECIAAL ONDERWIJS LEIDEN E.O. EN STICHTING RESPONZ Stichting Resonans start per 1 januari 2019 Wat betekent dat

Nadere informatie

Therapeutisch elastische kousen

Therapeutisch elastische kousen C T Therapeutisch eastische kousen bij oedeem, trombose en spataderen De therapeut weet raad K1 C H - T K1 - T K1 K2 C G C - G T G CF CE CD CC buiten engte A-omvang binnen engte C - F D CB C Therapeutisch

Nadere informatie

Aanvragen zelf beleggen zonder advies (voor ondernemers) SNS Zelf Beleggen (Zakelijk)

Aanvragen zelf beleggen zonder advies (voor ondernemers) SNS Zelf Beleggen (Zakelijk) Aanvragen zef beeggen zonder advies (voor ondernemers) SNS Zef Beeggen (Zakeijk) Aeen voedig ingevude formuieren nemen we in behandeing. I Mijn gegevens A Gegevens bedrijf Rechtsnaam Postcode en vestigingspaats

Nadere informatie

DUURZAME VIERDAAGSEFEESTEN. by Cradle to Cradle

DUURZAME VIERDAAGSEFEESTEN. by Cradle to Cradle DUURZAME VIERDAAGSEFEESTEN by Crade to Crade Inhoud 1. Ineiding 4 2. Geïnspireerd op het Crade to Crade -concept 6 3. Workshop 10 4. Vierdaagsefeesten Duurzaamheidprincipes 14 5. Duurzame kansen en activiteiten

Nadere informatie

Pedagogisch Beleidsplan

Pedagogisch Beleidsplan Pedagogisch Beeidspan Kinderdagverbijf Wijk en Aaburg Pedagogisch beeidspan Kinderdagverbijf Wijk en Aaburg Vooraf In dit beeidspan aten wij u kennismaken met het pedagogisch beeid van Kinderdagverbijf

Nadere informatie

J J. September 2015 I ~I= =1= = 1

J J. September 2015 I ~I= =1= = 1 j September 2015 ~= =1= = 1 ~ ~ " neiding De voetbavereniging Vathermond bestaat nu 85 jaar en is niet aeen een begrip in het dorp Vathermond maar ook in de wijde omgeving. Veen uit het dorp beeven zef

Nadere informatie

ASBESTFEIT. In elk gebouw, huis of stal, daterend van vóór 1994, kan asbest zitten. Nederland ziet zich gesteld voor de uitdaging

ASBESTFEIT. In elk gebouw, huis of stal, daterend van vóór 1994, kan asbest zitten. Nederland ziet zich gesteld voor de uitdaging INLEIDING PERSPECTIEF OP DE ONTWIKKELINGEN IN DE ASBESTMARKT De asbestmarkt is nog steeds voop in beweging sinds in september 2009 de eerste druk van Asbestfeiten; peidooi voor een hernieuwde samenwerking

Nadere informatie

Rapportages. Basis Beknopt Persoonlijkheidsprofiel Persoonlijkheidsprofiel Leiderschap Basis met algemene informatie

Rapportages. Basis Beknopt Persoonlijkheidsprofiel Persoonlijkheidsprofiel Leiderschap Basis met algemene informatie Rapportages Basis Beknopt Persoonijkheidsprofie Persoonijkheidsprofie Leiderschap Basis met agemene informatie persoog Nederand Voorbeedrapporten werk Simon Sampe 17 januari 201 Rapportage voor Simon Sampe

Nadere informatie

Een evenementenvergunning

Een evenementenvergunning Een evenementenvergunning aanvragen 2 Een evenementenvergunning aanvragen In onze gemeente worden jaarijks vee activiteiten georganiseerd. Dat is euk. Maar soms kan een evenement ook voor irritatie en

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen gereged? In dit Pensioen 1-2-3 eest u wat u we en niet krijgt in onze pensioenregeing. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonijke informatie over uw pensioen. Die vindt u we op www.mijnpensioenoverzicht.n

Nadere informatie

BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. BESLUIT Besuit van de directeur-generaa van de Nederandse mededingingsautoriteit as bedoed in artike 37, eerste id, van de Mededingingswet. Zaaknummer 1264/Woningstichting 's-gravenhage - Woningstichting

Nadere informatie

Een nieuwe dimensie in beveiliging. Galaxy Dimension INBRAAKBESCHERMING EN TOEGANGSCONTROLE: EEN UNIEKE EN VOLLEDIG GEÏNTEGREERDE

Een nieuwe dimensie in beveiliging. Galaxy Dimension INBRAAKBESCHERMING EN TOEGANGSCONTROLE: EEN UNIEKE EN VOLLEDIG GEÏNTEGREERDE Gaaxy Dimension INBRAAKBESCHERMING EN TOEGANGSCONTROLE: EEN UNIEKE EN VOLLEDIG GEÏNTEGREERDE OPLOSSING MET DE FLEXIBILITEIT die vodoet AAN AL UW ZAKELIJKE BEHOEFTEN Een nieuwe dimensie in beveiiging Gaaxy

Nadere informatie

cover HEEL WEEK IN EEN WEEK IN BALANS JEROME WEHRENS

cover HEEL WEEK IN EEN WEEK IN BALANS JEROME WEHRENS JEROME WEHRENS cover HEEL WEEK IN EEN WEEK IN BALANS JEROME WEHRENS Ik heb vee coaches meegemaakt vanuit mijn professie maar jij bent één van de beste die ik ooit ben tegengekomen! Ik heb met vee bewondering

Nadere informatie

Ratificatie VN-verdrag 2006a

Ratificatie VN-verdrag 2006a Ratificatie VN-verdrag 2006a Op 13 december 2006 hebben de Verenigde Naties het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap aangenomen. Op 30 maart 2007 ondertekende Nederland dit Verdrag.

Nadere informatie

Rapportages. Basis Beknopt Persoonlijkheidsprofiel Persoonlijkheidsprofiel Basis met algemene informatie. Persolog voorbeeld 5

Rapportages. Basis Beknopt Persoonlijkheidsprofiel Persoonlijkheidsprofiel Basis met algemene informatie. Persolog voorbeeld 5 Rapportages Basis Beknopt Persoonijkheidsprofie Persoonijkheidsprofie Basis met agemene informatie Persoog voorbeed 5 Aexander voorbeed 16 december 13 Rapportage voor Aexander voorbeed - 16 december 13

Nadere informatie

Wij wensen alle lezers van hettivoliaantje Veel geluk en voorspoed in 2011. Namens: Bestuur en vrijwilligers Stichting Tivoli i lov it

Wij wensen alle lezers van hettivoliaantje Veel geluk en voorspoed in 2011. Namens: Bestuur en vrijwilligers Stichting Tivoli i lov it Het aaneveren van stukken voor het vogende Tivoiaantje, graag vóór 15 maart 2011. Liefst per e-mai: i.tivoi@upcmai.n 2011 nummer 1 Wij wensen ae ezers van hettivoiaantje Vee geuk en voorspoed in 2011 Namens:

Nadere informatie

NLP 4 YOU. NLP voor iedereen! Wat is NLP nu precies?

NLP 4 YOU. NLP voor iedereen! Wat is NLP nu precies? NLP informatiewebpagina pagina 1 van 10 NLP 4 YOU NLP voor iedereen! Wat is NLP nu precies? Om kort te omschrijven wat NLP (neuroinguïstisch programmeren) precies is vat niet mee. NLP is in iedergeva geen

Nadere informatie

Uw kenmerk In uw antwoord graag datum en kenmerk vermelden. Stichting Eilandraad Marken D e Pieterlanden D N M A R K E N

Uw kenmerk In uw antwoord graag datum en kenmerk vermelden. Stichting Eilandraad Marken D e Pieterlanden D N M A R K E N VERZONDEN 2 6 NOV Datum Ge m een tewat E R L AN D Kenmerk Bebanäeid door Doorkiesnummer Bijagen Uw brief van 2014 26 november 2014 U14.05584 Rinie King (0299) 658 575 1 19 oktober 2014 Uw kenmerk In uw

Nadere informatie

BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. BESLUIT Besuit van de directeur-generaa van de Nederandse mededingingsautoriteit as bedoed in artike 37, eerste id, van de Mededingingswet. Zaak nr: 1324 / HAL - Mercurius Nummer: 1324/11 I. MELDING 1.

Nadere informatie

BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. BESLUIT Besuit van de directeur-generaa van de Nederandse mededingingsautoriteit as bedoed in artike 37, eerste id, van de Mededingingswet. Zaaknummer 1423/Arbo Groep Gak - Arbo Management Groep I. MELDING

Nadere informatie

Succesvolle studiedag over jongeren met een beperking

Succesvolle studiedag over jongeren met een beperking oute 23 is een gemeenschappeijke werkwijze van de gemeenten Dordrecht, Zwijndrecht, Papendrecht, Abasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Siedrecht, het CWI, UWV, Bureau Jeugdzorg, C da Vinci Coege, Bureau Leerpicht

Nadere informatie

BasisBeroeps- en KaderBeroepsgerichte leerweg. versie september 2015. Linda Baselier (auteur) Rob Veldhoen (auteur) Sjors van de Hasselt (redactie)

BasisBeroeps- en KaderBeroepsgerichte leerweg. versie september 2015. Linda Baselier (auteur) Rob Veldhoen (auteur) Sjors van de Hasselt (redactie) euzedossier Handeiding voor de mentor bij Loopbaan Oriëntatie Begeeiding in de onderbouw van het vmbo. BasisBeroeps- en KaderBeroepsgerichte eerweg versie september 2015 Linda Baseier (auteur) Rob Vedhoen

Nadere informatie

Brave decisions. Kiezen vanuit persoonlijke drijfveren: Meer overtuiging. Meer bereik en resultaat. Van stress naar helderheid.

Brave decisions. Kiezen vanuit persoonlijke drijfveren: Meer overtuiging. Meer bereik en resultaat. Van stress naar helderheid. Brave decisions Kiezen vanuit persoonlijke drijfveren: Meer overtuiging. Meer bereik en resultaat. Het FemaleTopTalent programma Brave decisions voor de vrouwelijke professional: met een HBO- of academische

Nadere informatie

De tandarts dirigeert en delegeert. Orale Implantologie: bij uw patiënt geïndiceerd?

De tandarts dirigeert en delegeert. Orale Implantologie: bij uw patiënt geïndiceerd? RAI Congrescentrum Amsterdam Vrijdag 1 FEBRUARI 2013 Congres voor de tandarts agemeen practicus Gordon van der Avoort Patrick Oosterwijk Marco Cune Danië Wismeyer Henny Meijer Congres over impantoogie

Nadere informatie

Avonturijn, vol van avontuur!

Avonturijn, vol van avontuur! Jaarversag 2013 Kinderopvang Avonturijn Gepersonaiseerde uitgave, kijk sne op pagina 3 g Avonturijn, vo van avontuur! 2013 was een bewogen jaar. De branche kinderopvang stond onder enorme druk. Dit betekende

Nadere informatie