CONCEPT. Dan is hij ook in staat om zijn zelf-verhaal te herschrijven, op zo n manier dat het dichter bij de waarheid van zijn wezen gaat aansluiten.

Transcriptie

1 CONCEPT HAAL JE LEvEN UIT DE KNOOP. BIOGRAfIsCH werken MET CLIëNTEN Of GROEPEN. Ik vraag aan F. (49 jaar) een ciënte in mijn praktijk voor coaching en evensoopbegeeiding om vijf personen op te noemen die in de oop van haar even diepe indruk op haar hebben gemaakt. Eén van die personen bijkt een boerin te zijn die F. as 20-jarige heeft gekend toen ze stage deed op een boerderij. Vervogens vraag ik aan F. weke kwaiteit van de boerin haar zo geraakt of geïmponeerd heeft. Ze noemt zonder vee aarzeen twee woorden: kordaat én vriendeijk. Deze twee woorden bijken ater de perfecte weergave te zijn van het thema waarmee F. in haar even worstet. Vanuit vriendeijkheid en zorgzaamheid is ze vaak te toegeefijk tegenover mensen uit haar omgeving en as ze na enige tijd merkt dat ze te ver is gegaan, dan reageert ze overdreven kordaat waardoor ze mensen afschrikt. Zo staat ze er atijd min of meer aeen voor, terwij ze diep in haar hart verangt naar verbinding en samenhorigheid. De combinatie van kordaatheid en vriendeijkheid het vermogen om tegeijk zorgzaam te zijn en duideijke grenzen aan te geven in een sfeer van harteijkheid, die ze bij de boerin had opgemerkt was de seute voor haar ontwikkeing. Het feit dat deze combinatie van kwaiteiten haar as 20-jarige waren opgevaen, is geen toeva. Biografische begeeiding Levensoopbegeeiding of biografische coaching is een vorm van begeeid zefonderzoek, dat er op gericht is de wijsheid van de eigen evensoop te benutten bij het opossen van evensvragen of bij het vormgeven van de gewenste toekomst. Door terug te kijken op het eigen evensverhaa kunnen we hee wat eren over wat bij ons past. In wat we tot nu toe deden en beeefden, zitten de geheimen van de toekomst reeds verborgen. Wat we tot nu toe deden is immers niet toevaig, maar vo van betekenis. In dit artike probeer ik icht te werpen op een methode van werken, die het evenspad en de evenservaringen van de betrokkene as centraa eement gebruikt bij de begeeiding van individuen of groepen. Ik beschrijf geen suitende methode of benadering. De term biografische begeeiding heeft trouwens geen eenduidige betekenis. Er bestaan verschiende stromingen en/of auteurs die zich beroepen op de biografische invashoek en ik aat me graag door ek van hen inspireren (zie iteratuur achteraan). Ik permitteer mij de vrijheid om een persoonijke combinatie van inzichten, ervaringen en werkvormen te beschrijven, die gegroeid zijn uit mijn eigen werk met groepen en ciënten. Ik combineer daarbij de biografische invashoek met eementen uit de ichaamsgerichte en zijnsgerichte benadering. Mijn ervaring TIJDsCHRIfT voor AGOGIsCH werk 2 CONCEPT heeft mij geeerd dat het beantwoorden van evensvragen een ander karakter krijgt as ook de (vaak ondergesneeuwde) ichaamssignaen én de meditatieve staat van aanwezig zijn meedoen. Een wakker, gegrond en energetisch-aert ichaam doet je anders naar je even kijken. Daarnaast maakt het een groot verschi as je vanuit een mide, open aandacht en een niet-oordeende houding naar jezef en je evensvragen kijkt. Dan ontstaat er een nieuw perspectief: minder gebonden aan de gehechtheden van de (overevings)persoonijkheid, maar dichter bij een wezenijke aag in onszef, die nog weet heeft van het voe even, van onze oorspronkeijke natuur en van de zijnsgrond en essentie. Levensoop en evensverhaa De gebeurtenissen in ons even (= evensoop) vaen niet samen met ons evensverhaa. Het evensverhaa is een (re)constructie op basis van herinneringen. Bij deze constructie seecteren en interpreteren we onze herinneringen tot een samenhangend verhaa, zodat we het gevoe van identiteit, van een samenhangende persoon krijgen en ons ook zo kunnen presenteren aan de buitenwered. Bovendien sturen we op basis van nieuwe gebeurtenissen, ervaringen en beevingen, dit verhaa voortdurend bij. In de vorm van een voortdurend ontwikkeend zefverhaa verwoordt de mens wie hij is en geeft hij zin aan zijn even. Het evensverhaa bouwt een brug tussen vereden, heden en toekomst. Waar deze continuïteit ontbreekt, vat ons even in duigen dit noemen we een depressie. Dan is hij ook in staat om zijn zef-verhaa te herschrijven, op zo n manier dat het dichter bij de waarheid van zijn wezen gaat aansuiten. Het zef-verhaa is echter een verhaa met een dubbee bodem. Enerzijds dient het as een jas om ons te beschermen: het om-hut de pijn, de kwetsuren, de eegte, de angsten, die het avontuur van het even nu eenmaa met zich meebrengt. Het om-hut ook de passie, de stuwkracht, de diepste vreugde of de spirituee ervaring die te groot is voor woorden. Anderzijds ont-hut het evensverhaa ook onvermijdeijk het evensthema van de verteer. De seectie en interpretatie van onze herinneringen eidt tot een evensverhaa dat een metafoor is van het evensthema van de betrokkene. De onderiggende kwetsuur of binde vek, maar evenzeer de persoonijke evensvisie en het evensmotief sijpeen (vaak onbewust) door in het evensverhaa. De spreuk Niets is zo zichtbaar, as wat de mens probeert te verbergen, komt hier tot zijn recht. Biografische begeeiding is in mijn opvatting de kunst om zowe het zwakke punt (overevingsgedrag) as het vuur-punt (stuwing, missie, bezieing) te hepen ontdekken door de ciënt, zonder dat hij (of zij) in paniek schiet omdat zijn identiteit (zefverhaa) in duigen dreigt te vaen. Op dat moment is de ciënt bereid en in staat om neutraa-onderzoekend en met midheid en begrip te kijken naar zijn evensoop en naar wat hem nu te doen

2 staat. Dan is hij ook in staat om zijn zef-verhaa te herschrijven, op zo n manier dat het dichter bij de waarheid van zijn wezen gaat aansuiten. In het psychotherapeutisch werk wordt ook met de evensoop gewerkt, maar dan igt de nadruk meesta op het teruggaan naar het gezin van oorsprong en het verwerken van kwetsuren en psychisch eed dat daar in opgesagen igt. Het biografisch werk is niet zozeer gericht op psychisch eed uit het vereden, maar op zingeving en waardevo even in de toekomst: het ontwikkeen van een even dat uitdrukking geeft aan ons diepste wezen. Werken met biografische ervaringen Er zijn vee situaties waarin je as begeeider gebruik kan maken van biografische ervaringen. Daarbij komt dat het werken met evenservaringen een meer-agig proces is. Het is goed om je as begeeider bewust te zijn op weke aag en met wek doe jij biografisch werk wi inzetten. Ik maak onderscheid tussen 4 niveau s, waarbij de eerste twee impiciete en de aatste twee expiciete vormen van biografisch werk zijn: Laten verteen: men kan een persoon (of een groep) uitnodigen om te verteen over evensgebeurtenissen en ervaringen, door (open) vragen te steen. De verteer haat dan herinneringen op (en toen dit en toen dat ) en kan hierbij eventuee zijn of haar gevoeens kwijt. Dit gebeurt bijvoorbeed bij reminiscentie-werk bij ouderen, of bij het verzameen van buurtverhaen, of bij gesprekken met vuchteingen, De spreker voet zich gezien en dit versterkt impiciet het zefvertrouwen en de identiteit. As het in groep gebeurt kan het ook de groepsband versterken. De kern van dit proces kunnen we typeren as: herinneren en ordenen. Actief bewerken: men kan datgene wat verted wordt gaan bewerken en in een vorm gieten die voor derden aantrekkeijk is. Dit gebeurt bijvoorbeed as men samen met een oudere een evensboek maakt, of as men in een sociaaartistiek project een fim, toneestuk, tentoonsteing, maakt met een doegroep en daarbij gebruik maakt van de evensverhaen van de deenemers. Deze manier van werken heeft een impiciet biografisch effect: het versterkt de zefwaarde, het kan eiden tot het herschrijven van het zefverhaa; in groep (of wijk) toegepast kan het bijdragen aan community-buiding. De kern van dit niveau is te typeren as: expressie geven en in (pubieke) vorm gieten. Refecteren en onderzoeken: wanneer men vanuit een expiciete interesse, terugkijkt op het eigen evensverhaa, kan men via diverse werkvormen en invashoeken op zoek gaan naar verbanden, ontwikkepunten, Dit gebeurt bijvoorbeed in een coachinggesprek of in cursusverband. Er kan nieuw begrip of inzicht ontstaan, men kan een baans opmaken, nieuwe betekenissen toekennen aan gebeurtenissen of ervaringen, Op dit niveau gaat het om een eer- en vormingsproces. Verwerken en hee-worden: vanuit een evensvraag, knepunt of crisis kan men onder begeeiding op zoek gaan naar het her-ijken van het even. Oude patronen zien, kwetsuren een paats geven, opnieuw contact maken met wat echt bij jou past, je bezieing ontdekken Dit niveau heeft een expiciete gerichtheid op het persoonijk doorwerken van een evensvraag of crisis en kan gebeuren in een meer therapeutische setting (individuee of in groep). De kern van dit proces is: persoonijke groei en zingeving. Bovenstaande niveaus zijn we te onderscheiden, maar niet strikt te scheiden. Ze voeien soms in ekaar over. Het is beangrijk om te begrijpen dat deze niveaus we een toenemende graad van persoonijke betrokkenheid van de ciënt of deenemer vergen. Daarin moet men de betrokkene zef vogen. Het heeft geen zin op een expiciete manier (niveau 3 en 4) te gaan werken, as de persoon zef geen expiciete vraag of interesse heeft. Anderzijds is het ook beangrijk om te beseffen dat het ene niveau niet minderwaardig is ten opzichte van de andere. Op ieder niveau is er zinvo werk te verrichten en kunnen er voor de persoon in kwestie beangrijke effecten optreden. Het gaat niet over beter of sechter, maar over de juiste aanpak op het juiste moment met de juiste persoon. Uit de voorbeeden vat ook op te maken dat er vee verschiende toepassingsgebieden zijn: ouderen, vuchteingen en migranten, sociaa-cuturee werk, hupverening, vormingswerk, oopbaancoaching, psychotherapie, community-buiding Uiterijke en innerijke evensijn In mijn optiek bestaat de kern van de biografische aanpak er uit dat het vereden gebruikt wordt om jezef te eren kennen, en dit op een dubbee wijze. Aan de ene kant eer je jezef ontdekken in de manieren die jij hebt ontwikked om met het even om te gaan. Je snuffet aan je evensoop en aan jouw manier van omgaan met uitdaging, ontgoocheing, keuzes, je begint angzaam jouw overwegend overevingspatroon te zien. Op dit vak komt het er op aan jezef met midheid te bejegenen: zo heb ik het gedaan. Aan de andere kant ontdek je fitsen van je zie: thema s waar je warm van wordt, taenten die wien gezien worden, je hart dat popet voor iets, een droom die je nooit ernstig durfde te nemen, een onbekende vreugde die steeds aan je trekt, een idee dat aaneiding is tot een sprongetje in je buik, Voor deze twee kanten van het biografische werk, vond ik een mooi en verhederend concept bij Eva De Waard: het mode van de uiterijke en innerijke evensijn. TIJDsCHRIfT voor AGOGIsCH werk 3 CONCEPT

3 De uiterijke evensijn komt overeen met onze aedaagse kijk op de evensoop: we worden geboren, groeien op, open schoo en studeren, worden actief op de arbeidsmarkt, stichten een eefof gezinssituatie, worden ouder en gaan met pensioen De uiterijke evensijn verwijst naar datgene wat we geworden zijn, op basis van onze afkomst, opvoeding, opeiding, onze maatschappeijke roen en sociae inzet. Het is de manier waarop we ons tonen in de buitenwered. Onze uiterijke evensijn is datgene wat we neerschrijven in een CV as we soiciteren. De innerijke evensijn draagt ieder van ons binnen in zich en is niet zichtbaar voor de buitenwered. De innerijke evensijn verwijst naar wie we werkeijk zijn: onze oorspronkeijke natuur, onze taenten en intuïtie, onze bezieing en innerijke drijfveren. Soms aten we hiervan iets zien as we een eerijke motivatiebrief toevoegen aan ons curricuum, waarin we verduideijken wat ons drijft en beziet en hoe deze job daarbij past. We kunnen de uiterijke en innerijke evensijn verder typeren met enkee trefwoorden die een poarisatie in zich dragen: ambitie zingeving, ego zie, patronen dromen, overeven vouit even, wiskracht wezenskracht, doen zijn, persoonijkheid essentie. Deze poarisatie is geen toeva: het even en de ontpooiing van het ik speet zich af in een voortdurend spanningsved en in het zoeken van afstemming tussen de uiterijke en innerijke ijn, tussen aanpassing en oorspronkeijkheid. Het geheim van het even zit hem juist hierin, dat we er in sagen een afstemming te vinden tussen onze uiterijke en innerijke ijn. Zinvo even betekent in mijn ogen dat we iets van onze innerijke ijn kunnen vertaen in onze uiterijke activiteiten. Op dat moment geven we zin aan ons bestaan. Levensvragen Een evensvraag of een evenscrisis toont zich meesta in de uiterijke ijn: ontevredenheid op het werk, een reatiebreuk, we hebben geen energie meer, weten niet weke richting te kiezen, we worden ziek, We hebben de neiging om de opossing voor dit probeem te zoeken in het wijzigen van de omstandigheden, d.w.z. dat we de opossing zoeken in de uiterijke ijn. Zoas Einstein a zei: ook inzake evensvragen is het vaak nodig om de opossing van een probeem op een ander niveau te zoeken. We kunnen een evensvraag of crisis opvatten as aanwijzing dat onze uiterijke en innerijke ijn te ver uit ekaar zijn gegroeid. De evensvraag wordt dan een uitnodiging om wat dieper sti te staan bij onszef en (terug) op zoek te gaan naar eementen die voor ons vanuit de innerijke ijn beangrijk zijn, om zo de afstemming tussen de innerijke en uiterijke ijn te hersteen. Twee aanknopingspunten voor biografisch werk We kunnen de biografie angs twee dimensies onderzoeken. De eerste is de chronoogische: de gebeurtenissen en ontwikkeingen doorheen de tijd. Op het eerste zicht ijkt iedere evensoop uniek, maar we weten uit de ontwikkeingspsychoogie dat eke evensfase agemene kenmerken en dynamieken vertoont. Het kan voor het individu eerzaam zijn om zijn persoonijke evoutie te bekijken vanuit het oogpunt van de wetmatigheden van het even. Naast deze horizontae dimensie kunnen we ook de diepte-agen in de mens verkennen; dit is de verticae dimensie. In navoging van de antroposofie (het vieredig mensbeed van R. Steiner) onderscheid ik: de fysieke aag, de energetische aag, de aag van het hart en de zie (gevoeens, verangens en dromen), en tensotte het ik-niveau : identiteit, visie, sturing en missie. We kijken hoe deze unieke persoon zich op ek van deze niveaus De innerijke evensijn draagt ieder van ons binnen in zich en is niet zichtbaar voor de buitenwered. heeft ontwikked en opgebouwd. Enerzijds krijgen we vanuit de erfeijkheid onze gegevenheid mee, anderzijds voegen we as reactie op onze evenservaringen ook voortdurend zaken toe, op ek van de vier agen. Door hier met nieuwsgierige bik naar te kijken, kunnen we nu en dan een gimp opvangen van de innerijke ijn en de uniciteit van de ciënt. Langs beide dimensies kunnen we het biografisch onderzoek structureren, met as doe: inzichten en impusen uit de innerijke evensijn ontdekken en nagaan hoe we deze terug kunnen verbinden met de activiteiten in de uiterijke ijn. In het bestek van dit artike is het niet mogeijk om beide dimensies gedetaieerd uit te werken en te iustreren. Ik beperk mij tot enkee aspecten van de chronoogische ijn. Achterom kijken: start from where you are Ik vind het uitermate beangrijk om in het proces van biografische begeeiding met grote midheid en acceptatie contact te maken met hoe het nu op dit moment gested is met de ciënt. Het gaat niet over goed of secht, maar over contact met wat er is, is het motto bij de start. Dat de ciënt zonder franjes en zonder omwegen onder ogen kan zien hoe het werkeijk in zijn even gested is, is een eerste beangrijke stap. Tegeijk door achterom te kijken kan men de weg eren die a is afgeegd: dit is de manier waarop ik het gedaan heb. Tensotte kan men voeing krijgen met de grote beweging die zich nu aftekent in het even: wat is er eigenijk aan de gang, weke verandering is nu bezig? Een werkvorm die zich hiertoe eent, is het werken met de evensijn. De ciënt brengt intuïtief op een groot bad met een ijn (of int, touw, breigaren etc.) zijn of haar evenspad in beed met ae ups en downs, kronkes, zijwegen, Daarbij schenkt men eerst aandacht aan het tekenen van de verschiende episodes en de bijhorende mijpaen of knooppunten van de evensweg (beangrijke gebeurtenissen, wendingen, overgangen, crisissen, ). Vervogens kan de ciënt deze evensoop iustreren en versieren (keur, symboen, tekeningen, knipses, ). Bij eke mijpaa vraag je tensotte aan de ciënt om met een trefwoord neer te schrijven wat hij/ zij achter zich heeft geaten (offer) en wat het aan waardevos gebracht heeft (geschenk). Deze oefening biedt de mogeijkheid om zich met iefde te verbinden met hoe het even geopen is en hoe men het met de mogeijkheden en beperktheden die men TIJDsCHRIfT voor AGOGIsCH werk 4 CONCEPT

4 toen had aangepakt heeft. De iefde en de zorg die men stopt in het bewerken van het eigen evensmateriaa en het benoemen van offers en geschenken, kan ater in de vorm van acceptatie en verzoening naar de ciënt terugkeren. Werken met herinneringen: over hupbronnen en overeven Een andere werkvorm bestaat er in om de ciënt te vragen om bij eke evensfase drie beangrijke herinneringen op te schrijven. Het gaat niet om het schrijven van een dooropend evensverhaa, maar om osse paragrafen, die een inkijk bieden in hoe de ciënt zijn even be-eefd heeft. Door te vragen naar drie ervaringen die er uit springen (in positieve of negatieve zin), maak je een shortcut naar de kern (zoas die op dit ogenbik ervaren wordt) en vermijd je veroren te open in het woud van evensherinneringen. Een manier om met deze herinneringen te werken, is dat je samen met de ciënt op zoek gaat naar (1) het overevingsmechanisme en (2) de hupbron of inspiratie. Het overevingsmechanisme is een eigenschap die we ontwikkeen in de uiterijke ijn, om ons staande te houden in evensomstandigheden waarin we onvermijdeijk in onze behoefte aan iefde en veiigheid tekort gedaan worden. Dit heeft niet noodzakeijke met sechte ouders te maken; onze afhankeijkheid en kwetsbaarheid as baby en kind eidt er onvermijdeijk toe dat we ervaringen van onvervudheid en tekort moeten verwerken. In de manier waarop we met deze ontgoocheing in de iefde omgaan, zetten we het beste van wat we in huis hebben in om te overeven. We ontwikkeen een strategie om te vermijden dat de tekortervaring zich herhaat, of om niet meer te voeen hoezeer deze gebeurtenissen ons in het diepste punt van ons bestaan geraakt heeft. We vermijden de pijn door overdreven zorgzaam te worden, door opstandig te worden, door in fantasie te vuchten, door te gaan bemiddeen, door een doorzetter te worden, door aes in de gaten en onder controe te houden, door overdreven ief of vriendeijk te zijn, door wiskracht of rationaiteit te ontwikkeen, Later in ons even ijkt het op het eerste zicht zo dat deze overevingsvaardigheid ons sterk punt is, onze kwaiteit. Dit is sechts de have waarheid. Het is inderdaad een kwaiteit, maar het is geen kwaiteit die uit onze innerijke ijn voortkomt. Een kwaiteit uit de innerijke ijn is verbonden met onze unieke taenten en onze diepe inspiratie en stuwing. Vaak hebben we deze kwaiteiten die met onze oorspronkeijke stroom te maken hebben teruggetrokken omdat ze niet gewaardeerd of gespieged werden door onze omgeving, of omdat we er op afgewezen werden. Om deze (innerijke) kwaiteiten op het spoor te komen is het interessant om in de herinneringen op zoek te gaan naar de hupbronnen, naar de momenten of omstandigheden waarop zich iets openbaarde of op zijn paats vie, naar situaties waar energie, warmte of diepe vreugde naar voor kwam. De neergeschreven herinneringen fungeren as een metafoor die het overevingsgedrag (uiterijke ijn) en de hupbronnen of inspiratie (innerijke ijn) kan onthuen. Probeer je as begeeider af te stemmen op deze metafoor die doorheen deze herinneringen spreekt. Inside-out Een beangrijk thema in het biografisch proces: de midife-crisis. Ik noem het vaak het inside-out moment. In de eerste evensheft is de beweging van het even grotendees gericht op het ontdekken van wat de wered te bieden heeft en op het vinden van een eigen paats daarbinnen. Na een intensieve eer- en ontwikkeingsperiode in de kinder- en puber-tijd, hebben we min of meer een identiteit bijeengesprokked, we zijn iemand geworden. Met deze identiteit gaan we op verkenning in de wered: we zoeken onze paats (werk, woonpaats, reaties, ), we experimenteren met onze taenten en tasten onze mogeijkheden af (opeiding, werk, hobby s,..), we proberen iets op te bouwen (carrière, huis, gezin, vriendenkring, ), we speciaiseren ons op een bepaad gebied en worden echt deskundig, En dan komt (pots) de vraag: is dit het nu? Is dit nu wat ik echt wi in mijn even? Brengt dit mij vervuing? Waar doe ik het aemaa voor? In mijn optiek is dit moment een roep van de innerijke ijn. Het is een uitnodiging om de gerichtheid op het vinden van een paats in de buitenwered os te aten en terug contact te maken met onszef, met de diepe rivier die in ons eeft en die gehoord wi worden. Een nieuwe vraag wordt beangrijk. Niet anger: wat heeft de wered mij te bieden, maar: wat heb ik de wered te bieden? We worden uitgedaagd om te gaan staan voor wat bij ons past en voor wat wezenijk is voor ons. Van daaruit kunnen we op een nieuwe manier een bijdrage everen aan de wered. Deze bijdrage is dan niet anger gebaseerd op wat kan ik beter dan anderen, maar op het doorgeven van jouw unieke touch, jouw eigenheid, jouw innerijke wijsheid, jouw bagage die je in het even hebt opgebouwd. De vergeijking en de neiging om zich te bewijzen vat weg en er ontstaat authenticiteit en echte individuaiteit. Wat ik hier beschrijf is een potentiaiteit, geen wetmatigheid. De grote evensboog in het biografisch ouder worden biedt deze mogeijkheid om in de tweede evensheft te groeien in geesteijk opzicht; terwij de bioogische ijn juist dan neerwaarts begint te gaan. Exporatie in de diepte Op ieder van de vier genoemde diepte-agen (fysiek, energetisch, hartsniveau en ik-sturing ) kun je samen met de ciënt of deenemer op zoek gaan naar impusen uit de innerijke ijn. Wat Niet anger: wat heeft de wered mij te bieden, maar: wat heb ik de wered te bieden? verzameen we rondom ons op materiee vak? Hoe herinneren we ons onze oorspronkeijke evensenergie? Weke verwachtingen kregen we mee van onze ouders en weke horen we of niet bij ons? Weke obstakes en beemmeringen komen we tekens tegen in ons even? Wat beroert ons hart? Wat doet ons dromen en verangen, jubeen en huien? Weke ja s en neen s even er in jou? Hoe ziet jouw weg van de vreugde er uit? Wat ontdek TIJDsCHRIfT voor AGOGIsCH werk 5 CONCEPT

5 je as je vanuit het oog van de dood naar je huidige even kijkt? Weke taenten heb je overontwikked en weke heb je begraven? Wat is jouw fundamentee drive in het even? Wat gaat je meest aan het hart? Wat zijn je kernwaarden? Wat is jouw bijdrage aan de wered? Wat is jouw missie? Bij ek van deze vragen of invashoeken passen ta van biografische werkvormen en oefeningen, die je individuee of in groep kunt toepassen. In dit artike is de ruimte te beperkt om dit uit te werken. Geïnteresseerden kunnen informatie vinden in onderstaande iteratuur of contact opnemen met de auteur. Literatuur Sammy Vienne Sammy Vienne (1956) is sociaa-pedagoog, coach en evensoopbegeeider. Hij is verbonden aan de Artevedehogeschoo (Opeiding Sociaa Werk) en heeft een eigen praktijk voor coaching en evensbegeeiding ( - Bohmeijer, E. e.a., De betekenis van evensverhaen. Theoretische beschouwingen en toepassingen in onderzoek en praktijk. Houten, Bohn Stafeu van Loghum, Cockx, F. en De Vriendt, J. (red.), Biografisch eren en werken. Wissewerk Cahier 05, Brusse, Socius, De Waard van Maanen, E., De vedheer en de danseres. Omgaan met je evensverhaa., Over oopbaanadvies en coaching. Antwerpen Apedoorn, Garant, Korteweg, H., Nog vee jaren. De symboiek van ek evensjaar. Utrecht - Antwerpen, Feix Uitgeverij i.s.m. Servire Kosmos, Prinsenberg, G., Biografisch eren en werken. Het evensverhaa in kaart brengen. Amsterdam, Uitgeverij SWP, Van den Berg, I. en Van Gaen A., Lopen doe je zef. Vanuit persoonijke kracht je evensoopbaan sturen.thema / Uitgeverij van Schouten & Neissen wekom op onze thema-avond van 13 november 2012 (zie website (terug) in baans: thema-avonden ) Onderwerp: Omgaan met diversiteit Spreker: Inge van de Putte Universiteit Gent, vakgroep orthopedagogiek PRAKTIJK Je wortes kruipen mee over de aarde De diversiteit in mijn therapiekamer toont zich ook in de verschiende cuturee achtergronden van mijn ciënten. Naast andere factoren zoas socio- economische status, eeftijd, gender, ijkt migratie in het gezin me een beangrijk feit om mee te nemen in de therapie. Ik ben vanuit deze overtuiging op zoek gegaan naar wat de transcuturee psychoogie/psychiatrie hierover zegt. Wat ik daar tegenkom is compatibe met wat voor mij beangrijke pijers zijn van het contextuee werken: intergenerationee verbinding, bestaansrecht, werken aan oyaiteitsconficten, het beang van actie, hupbronnen, geven en nemen Ook het inzetten van de therapeutische reatie maakt hét verschi in therapie in diversiteit. Een aanta van deze aspecten wi ik graag iustreren aan de hand van een casus. Casus M: migratie, veries en verbinding. M medt zich aan in mijn praktijk op doorverwijzing van een psychiater van een Gents ziekenhuis. Hij is 39 jaar oud, getrouwd en heeft 2 zonen. M. is van Turkse origine. Hij heeft medisch onverkaarbare chronische pijn aan de rechterschouder en in de nek. Hij heeft ook steeds ast van barstende hoofdpijn, oververmoeidheid en saapprobemen. De diagnose: majeure depressie en psychosomatische kachten. Na vee artsen en opnames werd dus geen bevredigende verkaring gevonden voor zijn pijnkachten. Een combinatiebehandeing van psychofarmaca en psychotherapie wordt aangewezen. Dit gebeurde na twee ziekenhuisopnames van ek ongeveer twee weken. De tweede sessie starten we met het genogrammen. Dat is de actie van het bespreken en opsteen van zijn stamboom. Het is voor hem een bijzondere activiteit. Hij is verwonderd dat ik interesse heb in a zijn famiieeden. We zijn met te vee, we kunnen nooit aemaa samen op het papier, herhaat hij meermaas. Het genogrammen egt zijn oyaiteitsconficten en het vee geeden onrecht boot. Hij komt er uit as het zwart schaap van de famiie en het vee onrecht dat zijn grote famiie hem had aangedaan wordt gecumueerd bij ek nieuw famiieid op het genogram. Zo iet zijn vader een huis bouwen voor M met het ged dat hij opstuurde, maar de akte kwam nooit op zijn naam. Zijn broers en zussen verdeen het onder ekaar in de vakantieperiodes. Hij was van keins af aan diegene waarop neergekeken werd. As er iets mis ging was het zijn schud. Hij voet zich buitenstaander. Hij voet zich financiee gebruikt en emotionee buiten huis gezet De onbewust verwachte ziektewinst, dat zijn famiie hem zou bezoeken aan zijn ziekenhuisbed, heeft nooit paatsgevonden. Naast deze thema s is er een ander beangrijk stuk van zijn even prominent aanwezig in de therapie: het migratiethema. Ik ste hem de vraag: Wat moest je missen toen je naar Begië verhuisde? Zijn gezicht kaart op. Aes van Turkije zegt hij. Ik vraag door en er vogt een opsomming: de ucht en het water van daar, de ezan die weerkinkt (oproep tot gebed vanuit de moskee), de mensen van mijn dorp, het werk op het TIJDsCHRIfT voor AGOGIsCH werk 6 PRAKTIJK