Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding MUZIEK. ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem Enschede - Zwolle

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding MUZIEK ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem Enschede - Zwolle

2

3 Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding MUZIEK voltijd CROHO: ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem Enschede - Zwolle Hobéon Certificering BV Datum: december 2009 Auditteam: G. Stoltenborg, voorzitter L. Vis, vak- en werkvelddeskundige A. Hensen, vak- en werkvelddeskundige B. Maris, vak- en werkvelddeskundige M. Rutten, vak- en werkvelddeskundige K. Veekmans, vak- en werkvelddeskundige S. Groote, student K. Nijs, student Secretaris R. Stapert

4

5 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Aanpak Beslisregels Hobéon Certificering Algemeen beeld van de opleiding Muziek Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 30 september 01 oktober BEVINDINGEN EN BEOORDELING 11 Onderwerp 1: Doelstellingen opleiding 11 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 11 Facet 1.2. Niveau Bachelor 18 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 20 Onderwerp 2: Programma 21 Facet 2.1. Eisen hbo 21 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 29 Facet 2.3. Samenhang programma 31 Facet 2.4. Studielast 34 Facet 2.5. Instroom 36 Facet 2.6. Duur 39 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 40 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 44 Onderwerp 3: Inzet van personeel 47 Facet 3.1. Eisen hbo 47 Facet 3.2. Kwantiteit personeel 49 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel 50 Onderwerp 4: Voorzieningen 52 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 52 Facet 4.2. Studiebegeleiding 54 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 57 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 57 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 59 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld 65 Onderwerp 6: Resultaten 66 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 66 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA OPLEIDING MUZIEK Integraal oordeel/ advies aan NVAO 72 BIJLAGE I Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen BIJLAGE II Programma Visitatie 30 september en 01 oktober 2009

6

7 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde hbo bacheloropleiding Bereik van de beoordeling ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten, in casu de Faculteit Muziek, verzorgt de opleidingen Muziek, Docent Muziek, Muziektherapie en Muziekprogrammering. Het onderhavige rapport heeft betrekking op de hbo bacheloropleiding Muziek, voltijd Croho nr De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door Management Review Muziek (juli 2009). Zie voorts Aanpak Bij zijn beoordeling van de opleiding is Hobéon Certificering, i.c. het door hem geformeerde auditteam, uitgegaan van het NVAO- Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een hbo opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van de betreffende opleiding als voldoende kan worden beoordeeld Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de opleiding Muziek geldt het volgende: De opleiding heeft zich voor wat betreft beroepsprofiel, doelstelling en opleidingscompetenties tenminste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en op de daaraan gerelateerde opleidingscompetenties, zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de verwante opleidingen enerzijds en het beroepenveld anderzijds. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vervolgens vastgesteld, dat het in voldoende mate gespecificeerd is en ook passend is voor een opleiding Muziek op bachelorniveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

8 De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van de door de opleiding aangeleverde schriftelijke informatie: Management Reviews 2009 o Faculteit Muziek o Afdeling Klassieke Muziek o Afdeling Jazz & Pop o Afdeling Muziektheater o Afdeling Popmuziek o Afdeling MediaMusic Visitatierapport Conservatories in Transition, 2004 Programmabeschrijvingen per Afdeling Onderwijs- en Examenreglement OER De in het kader van de interne sturingscyclus opgeleverde managementrapportages; Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - onderwijsbeleid; - interne organisatie; - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende evaluaties en verbetermaatregelen; - (visie op) ontwikkelingen in het beroepenveld; - beroeps- en opleidingsprofielen; - (validatie) eindkwalificaties; - curriculumontwikkeling en - actualisering; - didactisch concept en werkvormen; - toetsing en beoordeling; - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid; - externe relaties / alumni; - internationalisering; - instroombeleid; - studiebegeleiding; - rendement. De documentatie is Hobéon Certificering ter beschikking gesteld via het digitale documentbeheersysteem DigOport van ArtEZ en via additionele schriftelijke informatie. Op basis van deze door de opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, werkveldrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de opleiding op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

9 Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een tweedaagse visitatie, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten vijf externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van Muziek, Docent Muziek en Muziektherapie 1, twee studenten uit verwante opleidingen, één lead auditor vanuit Hobéon Certificering en één auditor / onderwijsdeskundige, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Laatstgenoemde trad ook op als secretaris. Onder controle moet hier worden verstaan dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door hetzelfde onderwerp meerdere malen en met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele (tijdens de visitatie verstrekte) documentatie en -daar waar het de ruimtelijke en materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. Hieronder volgen enkele voorbeelden van de door het auditteam tijdens en/of onmiddellijk na de visitatie geraadpleegde additionele documentatie: overzicht van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding overleg voert; verslagen van bijeenkomsten met het werkveld; overzicht CV s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modules; portfolio s van studenten en de (schriftelijke weergave van de) beoordeling daarvan door docenten; afstudeerwerkstukken; literatuurlijst. Aldus had Hobéon Certificering voldoende instrumenten om zich op de hoogte te stellen van doelstelling, inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Hobéon Certificering heeft alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp is gegeven. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van Hobéon Certificering met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. 1 Visitatie heeft plaatsgevonden op 30 september en 01 oktober Tijdens deze visitatie zijn ook de hbo bacheloropleidingen Docent Muziek (Enschede, Zwolle) en Muziektherapie (Enschede) beoordeeld. De bevindingen van het auditteam m.b.t. de hbo bacheloropleidingen Docent Muziek en Muziektherapie zijn neergelegd in afzonderlijk rapporten. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

10 1.4. Beslisregels Hobéon Certificering Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 2 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord. 2 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 ECTS) is evenwel geen criterium, maar een wettelijke vereiste waaraan het programma van een hbo bacheloropleiding moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

11 1.5. Algemeen beeld van de opleiding Muziek De Afdelingen van de opleiding Muziek De opleiding Muziek kent de volgende richtingen ( Afdelingen ): Klassieke Muziek, Jazz& Pop, Muziektheater, Popmuziek en MediaMusic. Klassieke Muziek (Arnhem Enschede Zwolle) Aantal studenten ): 67 (Arnhem), 65 (Enschede) en 86 (Zwolle) De Afdeling Klassieke Muziek is één van de vijf afdelingen binnen het ArtEZ Conservatorium. Deze richting wordt met hetzelfde curriculum - zij het met verschillende docenten - op drie locaties aangeboden: Arnhem, Enschede en Zwolle. De visie van de klassieke Afdeling is breed inzetbare musici op te leiden die in staat zijn in een gemengde beroepspraktijk te functioneren. Daarom zijn uitvoeringsniveau, educatie, kamermuziek/samenspel en stages in het beroepenveld belangrijke pijlers binnen het leerplan van de Afdeling Klassieke Muziek. De musicus van deze tijd is (bijna) altijd werkzaam op meerdere gebieden. Naast een speelpraktijk, die zeer divers van aard kan zijn, geeft bijna iedere musicus les in enigerlei vorm. Hij wordt om deze reden veelzijdig opgeleid en voorbereid op deze beroepspraktijk. De studenten studeren allen af met één van de volgende hoofdvakken: accordeon, altviool, blokfluit, cello, compositie, contrabas, euphonium, fagot, fluit, gitaar, HaFaBra-directie, harp, hobo, hoorn, kerkmuziek koor, kerkmuziek orgel, klarinet, klavecimbel, koordirectie, orgel, piano, saxofoon, slagwerk, trombone, trompet, tuba, viool en zang. Jazz & Pop (Arnhem Enschede Zwolle) Aantal studenten : 139 (Arnhem), 49 (Enschede) en 74 (Zwolle). De Afdeling Jazz & Pop leidt musici op die in het brede gebied van de Jazz & Pop diverse werkzaamheden kunnen gaan vervullen en in staat moeten zijn om zowel een gespecialiseerde als een gemengde beroepspraktijk te vervullen. De Afdeling Jazz & Pop is gevestigd in Arnhem, Enschede en Zwolle. In Enschede is óók de Popacademie gevestigd, waardoor de Afdeling Jazz & Pop in Enschede voornamelijk als een Jazzopleiding is geprofileerd. Met het tot stand komen van ArtEZ hogeschool voor de kunsten in 2002, het toetreden van het conservatorium van de Saxion Hogescholen uit Enschede in 2006, de invoering van het competentiegericht onderwijs en het ArtEZ beleid om vanaf het studiejaar verbredende en verdiepende minors in te voeren voor alle uitvoerende afdelingen en opleidingen ontstond er een noodzaak tot nauwere samenwerking en afstemming van het curriculum en de behoefte aan een duidelijke formulering van de accent verschillen op de drie locaties. Vanaf 2006 is er door de afdeling gewerkt aan een nieuw curriculum. Dit vernieuwde curriculum is in het studiejaar voor het eerste jaar ingevoerd. In dit vernieuwde curriculum is er een identiek verplicht deel voor alle drie de locaties met hierin 8% differentiatie mogelijkheid per locatie, een aanbod van keuzevakken dat op de drie locaties verschillen vertoond en de mogelijkheid voor eigen profilering via diverse minoren in het tweede, derde en vierde jaar. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

12 Muziektheater (Arnhem) Aantal studenten : 37 De opleiding Muziektheater richt zich m.n. op die vorm van muziektheater waarbij het verhaal en/of een instrumentale-vocale compositie in samenhang met regieconcept het belangrijkste uitgangspunt vormt bij het tot stand komen van een voorstelling / presentatie. Hierbij sluit zij aan bij het NFPK (Nederlands Fonds voor de Podiumkunsten), die deze vorm van muziektheater benoemt naast de opera. De opleiding richt zich op het podiumkunstenlandschap, waarin strikte scheidslijnen tussen genres vervagen en waarbij interdisciplinariteit een rol vervult: conceptueelinterdisciplinair-muziektheater (CIM). De opleiding richt zich bij voorkeur niet op het reproduceren van bestaande musicals of andere muziektheater literatuur, maar zoekt naar muziektheatrale vormen waarbij muziek-tekst-beweging door hun onderlinge verbondenheid een nieuwe dimensie krijgen. Naast het aansluiten op deze vormen van podiumkunst (CIM) sluit de opleiding ook aan op de beroepspraktijk van de muziektheater-educatie (ME). De muziektheater-educatie heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld en is een belangrijk onderdeel van de toekomstige beroepspraktijk van de afgestudeerde muziektheaterperformer/-docent. Muziektheatercursussen worden verzorgd door centra van de kunsten i.s.m. muziekscholen, speciale muziektheaterscholen en buitenschoolse cursussen op de middelbare school. De afdeling Muziektheater stelt zich actief op bij ondersteuning en ontwikkeling van nieuwe initiatieven. De twee belangrijke pijlers, CIM en ME, worden gerealiseerd via stages, specifieke onderwijsmodules (beroepsoriëntatie; methodiek), artistieke keuzes bij de verschillende producties en door de keuze voor diverse gastdocenten. Popmuziek (Enschede) Aantal studenten : 103 De Popacademie is in 2002 gestart. De ontwikkelingen in de brede wereld van de popmuziek deed de vraag naar professioneel opgeleide popmuzikanten toenemen, waardoor diverse conservatoria eind jaren negentig startten met het onderzoeken van de mogelijkheid voor het inrichten van een specifieke popopleiding, zoals Tilburg en Rotterdam. Daarnaast leken op dat moment de plannen voor het ontwikkelen van een muziekkwartier in Enschede concreet te worden. In dat muziekkwartier was er ruimte voor een podium voor de popmuziek, waardoor het regionale popklimaat extra impulsen kreeg. Op grond van deze ontwikkelingen en de constatering van de visitatiecommissie in 2001 dat er in het conservatorium van Enschede (destijds het Saxion conservatorium) te weinig aan popmuziek werd gedaan, besloot de toenmalige directie tot een onderzoek naar de mogelijkheid voor het starten van een specifieke popopleiding in Enschede. Uit dit onderzoek bleek, dat er behoefte was aan professioneel geschoolde popmusici en dat er een aanzienlijke doelgroep van studenten voor zo n opleiding was, maar dat deze zich niet aangetrokken voelden tot de traditionele conservatoria. Het vestigen van een popacademie binnen de context van een conservatorium was een keuze voor een opleiding die werkte aan het ontwikkelen van technische vaardigheden, artistieke visie en vooral ook aandacht ging besteden aan de ontwikkeling van het ondernemerschap van de afgestudeerde. Dit betekent dat de Popacademie zich in haar doelstelling en programma richt op de breed inzetbare, professionele popmuzikant met een artistieke visie en ondernemerskwaliteiten die met die bagage een plek in de wereld van de popmuziek en de kunsten kan vinden. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

13 MediaMusic (Enschede) Aantal studenten : 42 ArtEZ MediaMusic leidt studenten op tot het beroep van musicproducer & composer voor de media. MediaMusic richt zich op die vorm van muziektechnologie waar het zelf creëren van muziek centraal staat, zoals muziekontwerp, compositie en geluidsontwerp. Hoewel MediaMusic als zelfstandige afdeling binnen de bacheloropleiding Muziek in 2008 gestart is, heeft MediaMusic vanaf 1985 ervaring met het muziektechnologie onderwijs. MediaMusic is voortgekomen en ontwikkeld uit de voorgaande opleidingen Keyboards ; Musicproduction en daarna Muziektechnologie. Deze ontwikkelingen ontstonden op een logische wijze doordat de programma s zeer beroepspraktijk-gerelateerd waren. De ontwikkelingen in de muziektechnologie-praktijk zijn de laatste 25 jaar relatief snel geweest, zodat ook de inhouden van het onderwijsprogramma zich snel aanpasten en veranderden. Visitatie 2004 In het visitatierapport uit 2004 kwam een aantal zaken naar voren ter verbetering. In die periode waren alleen de conservatoria van Zwolle en Arnhem gefuseerd. Op dit moment zijn de conservatoria van Zwolle, Arnhem en Enschede gefuseerd tot één ArtEZ Conservatorium, met binnen de Afdelingen telkens één curriculum en één organisatiemodel. De opleiding Muziek heeft sinds 2006, dankzij de sturende kracht van de faculteit en de grote inzet van docenten, een significante kwaliteitsverbetering gerealiseerd op die punten die tijdens de visitatie in 2004 nog als verbeterpunten werden aangemerkt: scherpere profilering, versterking interdisciplinariteit, versterking regionale rol, versterking samenwerking tussen de locaties, verhoging niveau studenten, versterking kwaliteitszorg. Voor de opleiding Muziek geldt, dat de Afdelingen (i) hun profiel hebben gespecificeerd (ook in de richting van educatie en musiconomie), (ii) interdisciplinaire projecten in de programma s hebben geïncorporeerd, (iii) samenwerkingscontracten zijn aangegaan met bijvoorbeeld (regionale) orkesten, koren, muziekpodia, muziekinstellingen, (iv) locatie overstijgende en afdelingsoverstijgende samenwerking projecten hebben geïnitieerd, (v) de toelatingseisen hebben verscherpt, (vi) de curricula hebben herzien (in 2008 ingevoerd), (vii) het toezicht op het tijdig behalen van de propedeuse en het tijdig afstuderen van studenten hebben verscherpt en het ArtEZ kwaliteitszorgsysteem volledig hebben ingevoerd. Algemeen beeld Het algemeen beeld van het auditteam is, dat het hier gaat om een opleiding Muziek, die per Afdeling afgestudeerden aflevert die ontegenzeggelijk op bachelorniveau gekwalificeerd zijn en goed op hun beroepsuitoefening zijn voorbereid: artistiek, ambachtelijk en maatschappelijk. Oordeel per Onderwerp Doelstellingen opleiding Het auditteam beoordeelt alle facetten van dit onderwerp positief. Het oordeel over dit onderwerp is dan ook voldoende. De doelstellingen zijn, naar het oordeel van het auditteam, werkvelddekkend zowel qua aard als qua niveau. Anders gezegd, de eisen die het werkveld articuleert in de onderscheiden beroepsprofielen, zijn in de doelstellingen zichtbaar gemaakt als eindkwalificaties die voorts vanuit onderwijskundige optiek vertaald zijn in opleidingsdoelstellingen en wel zodanig concreet dat zij inderdaad richting kunnen geven aan de programmatische opbouw en inhoud van de opleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

14 Programma Het auditteam beoordeelt alle facetten van dit onderwerp positief. Het oordeel over dit onderwerp is dan ook voldoende. ArtEZ Conservatorium heeft de curricula binnen de opleiding Muziek (mede naar aanleiding van de visitatie in 2004, maar ook als resultante van de evaluaties die het in het kader van de interne kwaliteitszorg heeft uitgevoerd) substantieel verbeterd. Met name waar het gaat om de profilering, instroomselectie, strakkere programmering, interactie met beroepenveld en interdisciplinariteit. In dat opzicht zijn de programma s binnen de opleiding Muziek thans geheel in lijn met de (eveneens vernieuwde) doelstellingen. Inhoudelijk en in termen van competenties zijn de programma s veeleisend. Ook in dat opzicht komen zij overeen met het hoge niveau van de doelstellingen. Iets wat ook zichtbaar wordt in de wijze van toetsen en beoordelen. Inzet van personeel Het auditteam beoordeelt alle facetten van dit onderwerp positief. Het oordeel over dit onderwerp is dan ook voldoende. De kwaliteit van het docentencorps is hoog. Wat vakkennis betreft en wat betreft kennis van het beroepenveld (het overgrote deel van het corps is ook werkzaam in de beroepspraktijk). Nog belangrijker evenwel is de vaststelling, dat de docenten hun (kennis en) werkervaring actief en systematisch binnen de opleiding brengen. Dit heeft niet alleen een zeer positief effect op de programma s van de Afdelingen, maar ook en vooral op het opleidingsproces: voor studenten betekent interactie met docenten een interactie met ervaren beroepsbeoefenaren. Voorzieningen Het auditteam beoordeelt alle facetten van dit onderwerp positief. Het oordeel over dit onderwerp is dan ook voldoende. De huisvesting (Arnhem, Enschede en Zwolle) en materiële voorzieningen zijn ruimschoots toereikend om het programma van de Afdelingen binnen de opleiding Muziek te realiseren. De mediatheek is zeer wel voorzien en van hoge kwaliteit, als zelfstandige informatiebron (brede en diepe collectie) en als toegang tot externe bronnen. De studiebegeleiding vindt gestructureerd plaats via een scala aan voorzieningen met duidelijke doelstellingen die verband houden met studievoortgangsbewaking & -bevordering en met het ontwikkelen van professionele competenties. Interne kwaliteitszorg Het auditteam beoordeelt alle facetten van dit onderwerp positief. Het oordeel over dit onderwerp is dan ook voldoende. Het door de opleiding Muziek gehanteerde kwaliteitszorgsysteem is goed en uitvoerig gedocumenteerd. De implementatie van het systeem vindt controleerbaar plaats via op ArtEZ-niveau vastgelegde procedures. De opleiding Muziek betrekt op systematische wijze interne en externe partijen bij haar evaluaties. Evaluaties die aantoonbaar leiden tot verbetermaatregelen. Resultaten Het auditteam beoordeelt alle facetten van dit onderwerp positief. Het oordeel over dit onderwerp is dan ook voldoende. De informatie vanuit het beroepenveld (werkveldcommissie, overige experts) laat zien, dat het afnemende werkveld het gerealiseerde niveau als voldoende beschouwt in relatie tot de eisen die de praktijk stelt aan de competenties van een beginnend beroepsbeoefenaar. Het auditteam heeft zelf voorstellingen, uitvoeringen, optredens en andere afstudeer producten gezien en beoordeelt deze positief zowel in artistiek, professioneel en ambachtelijk-technisch opzicht. Ook heeft het auditteam (at random) een aantal scripties ingezien. Ook het oordeel daarover is positief. De thematiek is actueel voor de muziekbeoefening & - beschouwing en voor de muziekeducatie en de benadering persoonlijk en gedegen. Wel zou binnen die afstudeerwerkstukken de onderzoekscomponent (de theoretische dimensie) versterkt moeten worden. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

15 1.6. Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Panelleden Voorzitter G.Stoltenborg Expert L. Vis Expert A. Hensen Expert B. Maris Expert M. Rutten Expert K. Veekmans Student S. Groote Student K, Nijs Secretaris R. Stapert expertise - audit - kwaliteitzorg expertise - onderwijs expertise - werkveld expertise - vak x x x x x x x x x x x x x x x x x x x expertise - student x x Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). Hans Stoltenborg, werkt op onderwerpen als marktonderzoek (deels samen met TNS NIPO), ontwikkeling van nieuwe opleidingen, competentiegericht leren, kwaliteitszorg en accreditatie. Ook voert hij het projectmanagement van innovatieprojecten en is hij betrokken bij internationale onderwijsprojecten. Zie voor beknopt CV de Bijlage. Lucas Vis, doceert aan het Conservatorium van Amsterdam, waarvan hij van 1998 tot 2005 artistiek directeur was, orkestdirectie, evenals aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Lucas Vis dirigeert met grote regelmaat de orkesten van de verschillende Duitse radiostations in Keulen, Frankfurt, Stuttgart, München en Berlijn. Zie voor beknopt CV de Bijlage. Ageeth Hensen, sinds 2007 voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Muziektherapie, heeft een jarenlange ervaring als muziektherapeute. Bij de Dagopvang voor Ouderen te Wageningen ( ), Bartiméushage te Doorn( ), Stichting De Driestroom te Elst ( ) en Novadic-Kentron te Breda (2009 heden). Zie voor beknopt CV de Bijlage. Bart Maris is at present guest-teacher at the Ghent Conservatorium, for the class of improvised music, and jazz-trumpet. He won zamu-award best Belgium musician in 1999 and was nominated in 2006 for the Paul Ackett-award at North-sea Jazzfestival (before named Birdtrophee). His experience as musician and performer is extensive. Zie voor beknopt CV de Bijlage. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

16 Marc Rutten, heeft grote ervaring in het onderwijs (Hogeschool Zuyd). Als tutor (faculteit Social Studies, ), stagecoördinator en -begeleider (Conservatorium, ), docent vakdidactiek (Conservatorium, ), als docent Poppracticum en Popgeschiedenis, docent methodiek OMB (1997 heden), afdelingshoofd opleiding Docent Muziek, 2002 heden), stafmedewerker algehele besluitvorming en beleid, (2003 heden). Zie voor beknopt CV de Bijlage. Katia Veekmans, is sinds 1994 verbonden als docent piano aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel. Tevens is zij docent piano aan de Faculteit Muziek van Utrecht en de Hogeschool Zuyd van Maastricht. Zij zetelt regelmatig als jurylid in nationale en internationale pianowedstrijden en geeft vele internationale Master Classes voor piano in binnen- en buitenland. Zie voor beknopt CV de Bijlage. Sophie Groote is student Muziek (3 e jaars - altviool) Koninklijk Conservatorium Den Haag. Kim Nijs is student Docent Muziek (3 e jaars) Codarts Hogeschool voor de Kunsten Rotterdam. Robert Stapert is werkzaam in het kader van accreditatieonderzoeken die door Hobéon Certificering worden uitgevoerd. Daarnaast is hij intensief betrokken bij de beoordeling van EVC aanbieders. Ten slotte was hij tot voor kort werkzaam als interim coördinator Interne kwaliteitszorg bij twee hogescholen die buiten de accreditatieonderzoeken van Hobéon Certificering vallen. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II Programma visitatie 30 september 01 oktober 2009 Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

17 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen opleiding Drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie hbo. Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Oordeel: goed Afdelingen Klassieke Muziek, Jazz & Pop, Muziektheater, Popmuziek en Media Music Algemeen De algemene validatie van het opleidingsprofiel Muziek heeft op landelijk niveau plaatsgevonden via het Netwerk Muziek. Daarnaast hebben de onderscheiden afdelingen op verschillende manieren contact met het werkveld over hun doelstellingen (en het daaruit voortvloeiende programma), bijvoorbeeld via docenten, stage-instellingen en de werkveldcommissie. Het ArtEZ - Conservatorium maakt gebruik van één gezamenlijke werkveldcommissie voor haar uitvoerende opleidingen. Hierdoor is het mogelijk ook nieuwe ontwikkelingen die tussen de traditionele zuilen ontstaan op het niveau van het werkveld en die van invloed zijn op de doelstellingen van de afdeling, te signaleren. In de werkveldcommissie is zijn alle afdelingen vertegenwoordigd. Ontwikkelingen die voor de doelstelling van de respectieve afdeling van belang zijn en die via docenten, stagecontacten of de werkveldcommissie naar voren komen, worden besproken op het niveau met het afdelingshoofd en de locatiecoördinatoren en kunnen leiden tot het bijstellen van de doelstellingen van de afdelingen. I Klassiek Beroepsprofiel Het beroepsprofiel dat voor de Afdeling Klassiek richtinggevend is, heeft als kern: de beginnende klassieke musicus is zonder problemen inzetbaar bij de reguliere professionele activiteiten van bijvoorbeeld centra voor de kunsten en professionele koren, orkesten en ensembles die zich bezig houden met professionele muziekpraktijk. Dit beroepsprofiel is afgeleid van de competenties zoals deze door de AEC (Assocation Européenne des Conservatoires, Académies de Musique et Musikhochschulen: Quality Assurance and Accreditation in HME, 2007) geformuleerd zijn. Hoewel de andere afdelingen van de opleiding Muziek de competenties hanteren zoals het Netwerk Muziek (2002) deze heeft opgesteld, heeft de afdeling klassiek bewust voor de startcompetenties van de AEC gekozen. Een belangrijke reden om ook van deze competenties uit te gaan is, dat deze de aansluiting met de internationale eisen beter waarborgt, omdat over de competenties intensief regulier internationaal overleg is. De AEC competenties omvatten de competenties van Netwerk Muziek en zijn bovendien dus uitgebreider. De eindcompetenties van het Netwerk Muziek zijn gevalideerd door de Federatie van Kunstenaarsverenigingen op grond van het convenant met de HBO-raad. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

18 Doelstellingen (zie volgende bladzijde) Praktijkgerelateerde competenties De afgestudeerde Artisticiteit Beheersing van het repertoire Ensemblevaardigheid Studie- en repetitievaardigheid Leesvaardigheid Luistervaardigheid en voorstellingsvermogen Schrijf- en spreekvaardigheid Podiumvaardigheid Improviseren Pedagogische vaardigheden demonstreert artistieke persoonlijkheid, heeft het vermogen om eigen artistieke concepten te realiseren en kan deze tot uitdrukking brengen; heeft repertoire uit verschillende stijlperiodes bestudeerd en representatieve muziekwerken uit zijn hoofdvak regelmatig ten gehore gebracht; kan binnen ensembleactiviteiten functioneren; heeft zich effectieve studie- en repetitietechnieken eigen gemaakt. kan muzikale structuren en ideeën overbrengen kan een partituur auditief bevatten en klinkende muziek terug vertalen naar geschreven partituur; kan zijn muziekpresentaties mondeling en schriftelijk toelichten: kan goed kan omgaan met de eisen (qua gedrag en op communicatief gebied) die aan het spelen in het openbaar worden gesteld. kan niet-vastgelegde muziek uitvoeren; kan op verschillende niveaus verantwoord lesgeven; Kennisgerelateerde competenties Kennis en inzicht met betrekking tot het repertoire en muzikaal materiaal Kennis van en inzicht in de context Improviseren Pedagogische vaardigheden kent het gangbare repertoire bij zijn hoofdvak en daarnaast enkele minder gangbare (specialistische) muziekwerken; kent repertoire voor neveninstrumenten, indien van toepassing; heeft kennis heeft van gebruikelijke elementen en organisatorische aspecten van muziek en begrijpt hun interactie; kent en begrijpt de hoofdlijnen van de muziekgeschiedenis en de werken die daaraan zijn gerelateerd. is vertrouwd met de verschillende muzikale stijlen en de daaraan gerelateerde uitvoeringspraktijk; kent de noodzakelijke financiële, zakelijke en juridische aspecten van de muziekwereld; kent enkele onderliggende patronen en processen bij improvisatie. is vertrouwd met de basisconcepten en studies van de pedagogiek, specifiek met betrekking tot de muziekeducatie. Algemene competenties Onafhankelijkheid Psychologisch inzicht Kritisch bewustzijn Sociale en communicatieve vaardigheden kan autonoom werken bij het verzamelen, analyseren en interpreteren van informatie en bij het kritisch ontwikkelen van ideeën en argumenten; is intrinsiek gemotiveerd en zelfredzaam; maakt in zijn beroepspraktijk effectief gebruik van fantasie, intuïtie, emotioneel begrip, het vermogen creatief te denken en te werken bij het oplossen van problemen, het vermogen flexibel te denken en te werken, het vermogen met angst en stress om te gaan; is op een kritische manier zelfbewust. Brengt zijn kritische inzichten op een opbouwende manier op anderen over. Reflecteert op sociale, wetenschappelijke en ethische aspecten van zijn werk; Bezit effectieve sociale en communicatieve vaardigheden, met inbegrip van de capaciteit tot: (i) samenwerking in gezamenlijke projecten of activiteiten, (ii) groepswerk, onderhandelen en organiseren, (iii) integratie met andere Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

19 individuen in een verscheidenheid van culturele contexten, en (iv) het zich eigen maken van passende informatietechnologieën. Overigens, heeft de Afdeling Klassiek bovenstaande eindcompetenties nader geconcretiseerd tot werkbare, operationele doelstellingen. Voor het hoofdvak Compositie gelden 11 afzonderlijke, door het Netwerk Muziek opgestelde, eindcompetenties. Ook deze eindcompetenties heeft de Afdeling Klassiek nader in operationele termen gedefinieerd. Profilering t.o.v. andere conservatoria In bovenstaand overzicht zijn de eindcompetenties kort samengevat. Hoewel studenten alle competenties moeten beheersen, legt de Afdeling Klassiek extra nadruk op ensemblevaardigheden en pedagogische vaardigheden. Actualisering De eindcompetenties worden actueel gehouden door middel van systematische kwaliteitszorg, analyse van de beroepssituatie, de eisen die het beroepenveld aan de musicus stelt, het deelnemen aan internationale themacongressen regulier met de eigen docenten, gastdocenten en specialisten via de werkveldcommissie daarover van gedachten te wisselen dmv vakgroepvergaderingen, plenaire bijeenkomsten en individuele gesprekken. Zodra de AEC vernieuwde eindcompetenties heeft opgesteld, zal de afdeling Klassiek deze met behulp van de werkveldcommissie bekijken en desgewenst toepassen. Daarnaast is sprake van continue actualisering, doordat het merendeel van de docenten van de afdeling klassiek werkzaam is als musicus in verschillende contexten. Internationale oriëntatie Doelstellingen zijn internationaal gevalideerd (AEC). Via het project Accreditation in European Professional Music Training is een breed gedragen gemeenschappelijke kennisbasis vastgelegd met betrekking tot de domein- en subjectspecifieke competenties, descriptoren en boogde opbrengsten van het muziekvakonderwijs en dus ook van Klassieke Muziek. II Jazz & Pop Beroepsprofiel De Afdeling Jazz & Pop heeft het Opleidingsprofiel Muziek (2002), opgesteld door het Netwerk Muziek als uitgangspunt genomen. Het landelijk competentieprofiel gaat uit van 9 competenties in drie competentiedomeinen. In een addendum wordt de pedagogisch-didactische competentie binnen het professioneel maatschappelijke competentiedomein beschreven. De verschillende conservatoria hebben de mogelijkheid deze 10e competentie op te nemen in de doelstelling. De afdeling Jazz & Pop heeft deze facultatieve competentie opgenomen in haar doelstelling en in haar programma omdat zij ziet dat de meeste afgestudeerden van haar afdeling ook als docent actief zijn. Doelstellingen De competenties zijn door het netwerk onderverdeeld in drie competentiedomeinen, te weten: artistiek competentiedomein: (1) visie en creativiteit, (2) communicatie, (3) vermogen tot samenwerken. vaktechnisch competentiedomein: (4) het ambacht, (5) analytisch vermogen professioneel, maatschappelijk competentiedomein: (6) omgevingsgerichtheid, (7) Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

20 ondernemerschap, (8) innovatie, (9) methodisch en reflectief handelen (10) didactiek. Enkele competenties, zoals communicatie, vermogen tot samenwerken en analytisch vermogen, zijn onder te brengen onder meerdere competentiedomeinen. Het opnemen van de facultatieve competentie didactiek in het vaste programma van de afdeling bereidt de student voor op een (belangrijk) deel van de toekomstige beroepspraktijk. Profilering van de locaties De doelstellingen waarop de Afdeling Jazz & Pop zich richt zijn voor alle locaties gelijk. Niettemin is er ruimte voor en zekere profilering. Arnhem richt zich op de autonome kunstenaar. Enschede neemt de Jazz traditie als basis en richt zich op studenten die al voor een specialisatie binnen de Jazz hebben gekozen. Zwolle richt zich op studenten met belangstelling voor een carrière als studiomuzikant of in begeleidingsorkesten. Actualisering De eindcompetenties worden actueel gehouden door middel van systematische kwaliteitszorg, analyse van de beroepssituatie, de eisen die het beroepenveld aan de musicus stelt, het deelnemen aan internationale themacongressen regulier met de eigen docenten, gastdocenten en specialisten via de werkveldcommissie daarover van gedachten te wisselen dmv vakgroepvergaderingen, plenaire bijeenkomsten en individuele gesprekken. Internationale oriëntatie Via het project Accreditation in European Professional Music Training is een breed gedragen gemeenschappelijke kennisbasis vastgelegd met betrekking tot de domein- en subjectspecifieke competenties, descriptoren en boogde opbrengsten van het muziekvakonderwijs en dus ook van Jazz & Pop. III Muziektheater Inleiding In het studiejaar is de opleiding van start gegaan met 4 studenten, geselecteerd uit 18 auditanten. De instroom is inmiddels gegroeid tot 13 studenten voor geselecteerd uit ruim 60 auditanten. In juni 2008 zijn de eerste drie studenten afgestudeerd. Twee van hen zijn toegelaten tot de masteropleiding muziektheater (één student bij Fontys en één student bij ArtEZ). Profiel De opleiding richt zich naast de uitvoerende componenten ook nadrukkelijk op de educatieve sector van muziektheater. De opleiding hecht grote waarde aan de individuele artistieke en intellectuele ontwikkeling van de student; dit komt tot uiting in de individuele eindauditie. De opleiding stimuleert middels verplichte opdrachten de samenwerking met musici uit de andere afdelingen en studenten van de theaterfaculteit. De opleiding biedt studenten de mogelijkheid om zich vocaal en/of instrumentaal in het derde en vierde jaar te specialiseren in jazz&pop of klassiek of musical. De opleiding kent in het vierde jaar een individuele profilering van de student. De student maakt aan het eind van het derde zijn plannen voor zijn persoonlijke ontwikkeling richting beroepspraktijk. De accenten hierbij zijn: uitvoeren, maken, doceren of een combinatie hiervan. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

21 Doelstellingen De opleiding Muziektheater heeft bij het vaststellen van de eindkwalificaties en daaruit afgeleide leerdoelen ook gebruik gemaakt van het landelijke opleidingsprofiel geldend voor alle instellingen in Nederland die de beroepsopleiding verzorgen met de CROHO-benaming Theater. Dit profiel is opgesteld door het Netwerk Theater waarin ArtEZ Toneelschool, samen met de drie andere bekostigde Nederlandse theateropleidingen op hbo-niveau zijn vertegenwoordigd. De tekst is onder verantwoordelijkheid van het Netwerk Theater tot stand gekomen en wordt door dit Netwerk beheerd. Doelstelling in de opleiding Muziektheater zijn gebaseerd op het uitstroomprofiel acteur (oktober 2002). In een speciale conferentie met het werkveld (Nederlandse Federatie Kunstvakonderwijs) zijn de profielen vanuit de verschillende netwerken bekrachtigd. De beginnende muziektheaterperformer maakt als uitvoerder en/of maker muziektheater, die voortkomt uit een eigen muzikaalartistieke persoonlijkheid en maatschappelijke visie. bezit het vermogen om scheppend en/of herscheppend om te gaan met diverse muziektheatrale concepten, stijlen en interpretatievorm kan zich muziektheatraal presenteren als performer kan samenwerken met musici uit de jazz&pop en klassieke muziek en met dansers en acteurs. maakt muziektheater voor en met verschillende doelgroepen en podia. kent de taal van de disciplines theater en dans en kan deze actief of passief inzetten bij muziektheater. is een vakman, die naast zijn ambachtelijke vocale- en/of instrumentale vaardigheden ook theatrale vaardigheden (acteren en dans) kan inzetten om zich te presenteren. beschikt over de muzikale instrumentaal/vocale competenties om muziek uit een repertoiregebied tot klinken te brengen. beheerst voldoende vocaal repertoire om in een professioneel kader te participeren. beschikt over voldoende kennis van muziek(theater) literatuur en is in staat deze doelgericht toe te passen voor eigen producties of voor het werken met amateurs. beschikt over voldoende kennis van theaterliteratuur en is in staat deze te vertalen naar muziektheater voor eigen producties of voor producties met leerlingen en amateurs. legt verbanden tussen zijn eigen artistieke functioneren en de actuele ontwikkelingen in muziektheater. kan functioneren als cultureel ondernemer van zijn eigen producties. De beginnende muziektheaterperformer is in staat nieuwe ontwikkelingen van muziektheater te analyseren en dit te vertalen naar eigen innovatieve producties. De beginnende muziektheaterperformer beschikt over voldoende vakkennis, inzicht en ervaring om de eigen artistieke prestaties kritisch te beschouwen en op basis daarvan de kwaliteit permanent te evalueren en deze verder te ontwikkelen. De beginnende muziektheaterperformer is in staat realistische doelen te stellen, te plannen en planmatig te werken en is in staat te reflecteren op zijn handelen. De beginnende muziektheaterperformer kan als docentregisseur amateurs coachen bij de verschillende vormen van muziektheater. IV Popmuziek Doelstellingen In het opleidingsprofiel zijn drie competentieclusters en negen competenties vastgesteld. De competentieclusters zijn: artistiek competentiedomein, vaktechnisch competentiedomein en professioneel maatschappelijk competentiedomein. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

22 De negen competenties zijn: 1. visie - creërend vermogen, 2. communicatief vermogen, 3. vermogen tot samenwerken, 4. ambachtelijk vermogen, 5. analyserend vermogen, 6. omgevingsgerichtheid, 7. ondernemerschap, 8. innovatief vermogen, 9. lerend/reflectief vermogen. Een tiende competentie, (didactiek) is facultatief. De Popacademie heeft al deze competenties, inclusief de tiende competentie educatief vermogen in haar programma doelstellingen en programma verwerkt. De competentie 'ambachtelijk vermogen' is door de Popacademie aangevuld met vijf onderdelen, te weten: horen - lezen - noteren - begrijpen - toepassen. Deze vijf onderdelen zijn ieder weer op vier niveaus uitgewerkt zodat de ontwikkeling en de gewenste ontwikkeling van de student inzichtelijk wordt gemaakt. Hiervoor is de H-L-N-B-T matrix ontwikkeld: HOREN LEZEN NOTEREN BEGRIJPEN TOEPASSEN. Dit instrument vormt het 'cement' tussen de theoretische - en de speelvakken en is op alle niveaus in de opleiding uitgewerkt. Internationale oriëntatie Popmuziek is 'grenzeloos', wat betekent dat het circuit van muzikanten, bands en podia zich niet veel aantrekt van landsgrenzen. De Popacademie is daarom ook internationaal georiënteerd. De opleiding onderhoudt contacten met onder andere opleidingen in Kopenhagen, Barcelona en Jyvaskyla. De ontwikkelingen op het terrein van de ICT en de gevolgen daarvan voor de internationalisering gaan heel hard. Met de opkomst van onder andere Myspace, Youtube en Facebook kan muziek voorbij gaan aan de invloed van traditionele producenten en platenmaatschappijen. Dit vraagt nieuwe competenties van de popmuzikant. De Popacademie is zich bewust van deze ontwikkelingen, volgt ze op de voet en zoekt naar een manier om bij studenten competenties te ontwikkelen waarmee zij zich via dit nieuwe internationale netwerk zichzelf goed op de markt kunnen zetten. V MediaMusic Doelstellingen De Opleiding Musicus - MediaMusic van ArtEZ heeft voor het formuleren van haar afgeleide en geconcretiseerde doelstellingen gebruik gemaakt van het het landelijk gemeenschappelijk profiel is opgesteld door een voor dat doel in het leven geroepen werkgroep in opdracht van het Netwerk Muziek en is eigendom van de daarin vertegenwoordigde tien bekostigde hogescholen met muziekvak-opleidingen op HBO-niveau. De directie van ArtEZ en het toenmalige Saxion Conservatorium is door middel van het Netwerk Muziek betrokken geweest bij de totstandkoming van dit landelijk opleidingsprofiel. Het landelijk competentieprofiel gaat uit van 9 competenties in drie competentiedomeinen, te weten: artistiek competentie-domein: visie en creativiteit, communicatie, vermogen tot samenwerken vaktechnisch competentie-domein: het ambacht, analytisch vermogen professioneel, maatschappelijk competentiedomein: omgevingsgerichtheid, ondernemerschap, innovatie, methodisch en reflectief handelen, didactiek Zes beroepswerkvelden onder te verdelen: (i) musicproducer & composer, (ii) sounddesigner (iii) studio engineer, (iv) performer, (v) educator, (vi)overige. Profiel De Afdelibng MediaMusic heeft gekozen het zwaartepunt op het werkveld musicproducer & composer te leggen. Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december

23 Actualisering De afdeling gebruikt voor het onderhouden en actualiseren van competenties de jaarlijkse update van The Manual met modulebeschrijvingen. Deze update wordt gevoed door o.a. : 1. de evaluaties door de informele werkveldcommissie: Junkie XL & Jay Vandenberg; 2. de consultatie van externe deskundigen (stagebedrijven, gastdocenten en externe examencommissieleden); 3. het onderwijsteam door middel van teammeetings; semester- en eindassessments; 4. de evaluaties door studenten en alumni; 5. het matchen van het niveau van de gedragsindicatoren van de studenten met de Netwerk Muziek (hbo) competenties. Verder worden de volgende kanalen ook benut: 1. het volgen van actuele ontwikkelingen (ontwikkelingen op de muziektechnologische markt; nieuwe opleidingen en curricula; input van de studenten); 2. resultaten bij talentscouting (door bijv. gastdocenten; stagebedrijven; platendeals; opdrachten). Samenvattend De doelstellingen van de opleidingsprogramma s binnen de opleiding Muziek reflecteren telkens de eisen van respectieve beroepenveld, worden periodiek geëvalueerd / geactualiseerd en zijn zodanig concreet dat zij inderdaad richtinggevend kunnen zijn voor de onderscheiden programma s. Positief vindt het auditteam voorts, dat de opleiding Muziek in haar doelstellingen geen holle internationale frasen heeft opgenomen. Dat strookt ook met haar algemene (afdelingsoverschrijdende) ambities: professionals opleiden die een belangrijke impuls kunnen geven aan het muziekleven in Nederland. In orkesten, ensembles, koren, bands, fanfares, harmonieën, muzikale producties enzovoorts, maar ook in de muziekeducatie (basis- & voortgezet onderwijs en muziekscholen). Anders gezegd, de doelstellingen zijn werkveld relevant, onderwijskundig verantwoord en geloofwaardig. Reden voor het auditteam dit facet als goed te kwalificeren. (Dit betekent overigens niet, dat de onderscheiden programma s binnen de opleiding Muziek geen internationale dimensies kennen. Zie onder Programma.) Hobéon Certificering Adviesrapport hbo bacheloropleiding Muziek, ArtEZ december