Adviesrapport Accreditatie. VOORTGEZETTE HBO OPLEIDING FASHION voltijd. ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie VOORTGEZETTE HBO OPLEIDING FASHION voltijd ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem

2 Adviesrapport Accreditatie VOORTGEZETTE HBO OPLEIDING FASHION voltijd CROHO: ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem Hobéon Certificering BV Datum: december 2007 Auditteam: G.J. Stoltenborg, voorzitter L. Brouwer L. Huiskens M. Regouin R.F.H.M. Stapert, secretaris

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Aanpak Beslisregels Hobéon Certificering Een korte schets van Faculteit BKV Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 9 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING 10 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 10 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 10 Facet 1.2. Niveau Master 14 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 16 Onderwerp 2: Programma 18 Facet 2.1. Eisen HBO 18 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 20 Facet 2.3. Samenhang Programma 22 Facet 2.4. Studielast 24 Facet 2.5. Instroom 25 Facet 2.6. Duur 26 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 27 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 29 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 31 Facet 3.1. Eisen HBO 31 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel 32 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel 33 Onderwerp 4: Voorzieningen 35 Facet 4.1. Materiële Voorzieningen 35 Facet 4.2. Studiebegeleiding 36 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 38 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 38 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 40 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld 41 Onderwerp 6: Resultaten Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau Facet 6.2. Onderwijsrendement Oordeelschema Voortgezette Opleiding Fashion INTEGRAAL OORDEEL/ ADVIES AAN NVAO 45 BIJLAGE I Curriculum Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaring auditoren BIJLAGE II Programma Visitatie 22 mei 2007

4 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bachelor opleiding Bereik van de beoordeling ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten, in casu de Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving verzorgt de Voortgezette HBO opleiding Fashion te Arnhem (voltijd). H 1 et onderhavige rapport heeft betrekking op: Voortgezette HBO opleiding Fashion te Arnhem, voltijd Croho nr De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de documenten die de opleiding Hobéon ter beschikking heeft gesteld. Zie Kortheidshalve zal in het hierna volgende naar de betreffende opleiding worden verwezen met de afkorting FIA (Fashion Institute Arnhem). Sinds een jaar werkt FIA nauw samen met FD&S (Fashion, Design & Strategy) en het lectoraat Modevormgeving, met name op het terrein van theorie en reflectie Aanpak Bij zijn beoordeling van de opleiding is Hobéon Certificering, i.c. het door hem geformeerde auditteam, uitgegaan van het NVAO- Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een HBO-master opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van de betreffende opleiding als voldoende kan worden beoordeeld Met betrekking tot het specifieke referentiekader van FIA geldt het volgende: Er is geen landelijk formeel vastgesteld en/of landelijk formeel erkend opleidingsprofiel met een beschrijving van beroepsgerichte competenties voor een opleiding Modevormgeving op master niveau. FIA heeft het beroepsprofiel, de doelstelling en de opleidingscompetenties samen met het beroepenveld opgesteld en heeft daarbij tenminste de bachelor kwalificaties (Modevormgeving) als startpunt genomen. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vervolgens vastgesteld, dat het in voldoende mate gespecificeerd is en ook passend is voor een opleiding Vormgeving op HBO-master niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet Zie ook 1.5. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

5 De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van de door de opleiding aangeleverde schriftelijke informatie: Management Review 2007; Visitatierapport 2002; Programmabeschrijving; Onderwijs- en Examenreglement OER; de in het kader van de interne sturingscyclus opgeleverde managementrapportages; onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - strategische keuzen en de positie in de markt; - interne organisatie; - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende evaluaties en verbetermaatregelen; - ontwikkelingen in het beroepenveld; - beroeps- en opleidingsprofielen; - (validatie) eindkwalificaties; - curriculumontwikkeling en - actualisering; - didactisch concept en werkvormen; - toetsing en beoordeling; - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid; - externe relaties / alumni; - internationalisering; - instroombeleid; - studiebegeleiding; - rendement. De documentatie is Hobéon Certificering ter beschikking gesteld via het digitale documentbeheersysteem DigOport van ArtEZ en additionele schriftelijke informatie. Op basis van deze door de opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, werkveldrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de opleiding op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een eendaagse visitatie 2, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten twee externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van Modevormgeving en het daaraan gerelateerde Kunstonderwijs, een student uit een verwante opleiding, één lead auditor vanuit Hobéon Certificering en één auditor / onderwijsdeskundige, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Laatstgenoemde trad ook op als secretaris. 2 Visitatie heeft plaatsgevonden op 22 mei Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

6 Onder controle moet hier worden verstaan dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door hetzelfde onderwerp meerdere malen en met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele (tijdens de visitatie verstrekte) documentatie en -daar waar het de ruimtelijke en materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. Hieronder volgen enkele voorbeelden van de door het auditteam tijdens en/of onmiddellijk na de visitatie geraadpleegde additionele documentatie: overzicht van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding overleg voert; verslagen van bijeenkomsten met het werkveld; overzicht CV s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modules; portfolio s van studenten en de (schriftelijke weergave van de) beoordeling daarvan door docenten; afstudeerwerkstukken; literatuurlijst. Aldus had Hobéon Certificering voldoende instrumenten om zich op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Hobéon Certificering heeft alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp is gegeven. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van Hobéon Certificering met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

7 1.4. Beslisregels Hobéon Certificering Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 3 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord. 3 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (60 ECTS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een HBO master opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

8 1.5. Een korte schets van de Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving De Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving van ArtEZ kortweg ArtEZ BKV is de resultante van een fusie tussen de kunstacademies in Arnhem, Enschede en Zwolle. De Faculteit BKV biedt bacheloropleidingen aan op het gebied van Autonome Kunst, Vormgeving, Docent Beeldende Kunst en Vormgeving alsmede de master opleiding Typografie en 2 e fase opleidingen Autonome Beeldende Kunst (Dutch Art Institute) en Fashion (Fashion Institute Arnhem en Mode, Vormgeving en Strategie/ Fashion, Design & Strategy). De Faculteit BKV heeft momenteel circa 1700 studenten, verspreid over drie locaties (Arnhem, Enschede, Zwolle), waar de respectieve academies zijn gevestigd. Academies met ieder een eigen profiel en accenten in de identiteit die borg staan voor differentiatie in het opleidingenaanbod: Arnhem: kunst, ontwerp en praktijk (beroepspraktijk en creative industry); Enschede: kunst, experiment, interactie (pionierend individu); Zwolle: kunst, beelden en betekenis (samenleving en reflectie). Sinds een tweetal jaren werkt BKV met een meer integrale aanpak, waarbij per vakgebied -over de grenzen van de locaties heen- wordt samengewerkt in zeven vakgroepen. Het accent in de organisatie verschuift daarmee van academies naar opleidingen. Onderdeel van dit proces is, dat de academies zich niet zozeer als academie profileren, maar hun profilering verankeren in de programma s van de opleidingen. Anders gezegd, in de communicatie treedt ArtEZ naar buiten met het samenhangende assortiment opleidingen en niet iedere academie voor zich. Het auditteam vindt dit een, voor positie en naam van de Hogeschool ArtEZ, goede zaak. Studenten en andere relaties zijn ook gebaat bij eenduidige communicatie op het niveau van het moederinstituut en de opleidingen. Visitatie 2002 De opleiding is in 2002 beoordeeld. De belangrijkste conclusies waren: Arnhem overwegend positief. Sterke punten: beroepsbeeld, interacties met beroepspraktijk, werkvormen, opbouw en inhoud curriculum. Aandachtpunten: - doelstellingen - transparantie toetsen en beoordelen - interne kwaliteitszorg. Mede naar aanleiding daarvan heeft de faculteit op basis van een faculteitsbrede sterkte-zwakte analyse de volgende aspecten in kaart gebracht: (i) positie in kunst &cultuur, in het onderwijs, in de regio en internationaal, (ii) profilering, (iii) onderwijskundige/didactische benadering, (iv) interne organisatie, (v) bedrijfsvoering, (vi) personeel en (vii) kwaliteitszorg. Voor elk van deze componenten heeft de Faculteit BKV een goed omlijnd actieplan vastgesteld, dat -zo verwacht het auditteam- de Faculteit BKV èn haar opleidingen op een hoger plan zal brengen. Sleutelwoord is professionalisering als onderwijsaanbieder en als bedrijf. Kernpunten van dit actieplan zijn o.a.: (i) versterking externe oriëntatie, (ii) professionalisering personeelsbeleid, (iii) professionalisering interne kwaliteitszorg. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

9 Doelstelling De doelstelling is helder: de Faculteit BKV streeft naar hoogwaardig kunstonderwijs in een veranderende context met de volgende componenten: (i) culturele diversiteit, (ii) kenniseconomie en creative industry, (iii) ICT in relatie tot beeld- en mediacultuur en (iv) internationalisering. Het zijn deze vier dimensies waar de Faculteit BKV zich als Faculteit sterk wenst te maken. Anders gezegd, op deze vier dimensies stuurt de Faculteit BKV de opleidingen op de drie locaties aan. Iets wat met name zichtbaar is gemaakt in het Actieplan en in Visie en Ontwikkeling Faculteit BKV, Dit actieplan waarin ook de aandachtspunten uit de visitatie 2002 expliciet zijn opgenomen, heeft naar het oordeel van het auditteam over de gehele linie tot een substantiële verbetering van de (disciplines binnen de) opleiding geleid, wat bijvoorbeeld blijkt uit: de goed doordachte en toekomstgerichte (!) beroepsbeelden voor de onderscheiden disciplines; de goed en concreet uitgewerkte doelstellingen; de -daar waar nodig- strakkere programmering van de onderscheiden disciplines; de gestructureerde en transparante wijze van toetsen en beoordelen; de versterking van de theoretische component; de kwaliteitsborging van het buitenschools curriculum; professionalisering van het personeelsbeleid; de versterking van de relatie met het werkveld (reactivering werkveldcommissie per discipline) professionalisering van de interne kwaliteitszorg met het daarbij behorende instrumentarium. Thans bereidt de faculteit de nieuwe beleidscyclus voor. Eén belangrijk mechanisme hierbij is de hierboven reeds vermelde instelling van de zeven locatieoverstijgende advies-/vakgroepen. Deze facultaire vakgroepen (de primaire gesprekspartner van de respectieve werkveldcommissies) zijn de motor voor de onderwijsontwikkeling en voor de versterking van de faculteit als onderwijsorganisatie. Lectoraten De faculteit onderhoudt nauwe relaties met de ArtEZ-lectoraten Kunst & Reflectie, Modevormgeving en (sinds kort) Kunsteducatie ). Het lectoraat Modevormgeving is bijzonder betrokken bij de opleiding Fashion, Design & Strategy. Het lectoraat is behulpzaam geweest bij het versterken van de wetenschappelijke oriëntatie van de opleiding en bij het uitwerken van de diverse, beroepsgerichte keuzemogelijkheden in het curriculum. Het oordeel van het auditteam over dit lectoraten is positief. En wel om de volgende redenen: het lectoraat kenmerkt zich door een grote productiviteit (in termen van o.a. cursussen, workshops, conferenties, symposia, publicaties) ten behoeve van docenten en studenten, maar ook ten behoeve van collega-instellingen en professionals in het werkveld; het lectoraat heeft zich in hoge mate gericht op de deskundigheidsbevordering van docenten. Via de hierboven genoemde activiteiten en mede via zijn kenniskring; het lectoraat is sterk naar buiten gericht en mede daardoor heeft de faculteit haar professioneel netwerk substantieel kunnen uitbreiden; het lectoraat heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van specifieke vakken, minoren en pilot programma s. Deels zijn zij reeds in de betreffende opleiding opgenomen, deels moet dat nog gebeuren. Het lectoraat Modevormgeving opereert op een relatief onontgonnen terrein en het heeft dan ook een sterk innovatieve werking. Het lectoraat heeft een nieuwe discipline (Mode theorie) ontwikkeld en het heeft ten gevolge daarvan de wetenschappelijke oriëntatie binnen de betreffende modeopleidingen (bachelor en master) aanzienlijk is versterkt. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

10 Algemeen beeld van de opleidingen van de faculteit BKV Hobéon Certificering heeft gedurende de periode 22 t/m 25 mei 2007 de volgende zes opleidingen gevisiteerd en beoordeeld: Autonome Beeldende Kunst (bachelor), Vormgeving (bachelor), Docent Beeldende Kunst, Vormgeving (bachelor), Autonome Beeldende Kunst (2 e fase), Modevormgeving (2 e fase) en de Voortgezette Opleiding Fashion. De beoordeling en visitaties zijn uitgevoerd door auditteams met (afhankelijk van de aard van de opleiding) telkens andere externe vak- en werkvelddeskundigen. Eén externe vakdeskundige (drs. M Regouin) was bij alle visitaties betrokken. Het algemeen beeld na de vier visitaties is, dat het hier gaat om zes goede opleidingen, die afgestudeerden afleveren die ontegenzeggelijk op bachelor respectievelijk master niveau gekwalificeerd zijn. De betreffende opleidingen hebben sinds 2005, mede dankzij de sturende kracht van de faculteit, een significante kwaliteitsverbetering gerealiseerd op die punten die tijdens de visitatie in 2002 nog als zwak werden beoordeeld. Voor alle zes beoordeelde opleidingen geldt, dat zij thans (i) een transparant en -en daar waar nodig en nuttig- strak programma kennen, (ii) de theoretische component aanzienlijk hebben versterkt, (iii) gericht zijn op een duidelijk beroepsbeeld, (iv) een gestructureerde en dus verifieerbare methode van toetsen & beoordelen hanteren en (v) in belangrijke mate het ArtEZ kwaliteitszorgsysteem hebben ingevoerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

11 1.6. Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden: Studentlid Deskundige onderwijs / secretaris: G.J. Stoltenborg M. Regouin, vakdeskundige L. Huiskens, werkvelddeskundige L. Brouwer R.F.H.M. Stapert Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen dat de voor de beoordeling van de opleiding noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De heer Stoltenborg heeft een groot aantal (accreditatie-)audits binnen en buiten het hoger onderwijs geleid, een aantal malen als onderwijsdeskundige, maar in de regel als voorzitter. De vakdeskundige Regouin en de werkvelddeskundige Huiskens hebben zich in hun beoordeling, vanuit vakgebied en werkveld, met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. Regouin en Huiskens hebben op grond van hun (internationale) kennis van de verschillende disciplines binnen (Mode)vormgeving een goed en breed zicht op (recente) ontwikkelingen in het domein. Stapert, heeft zich vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. Hij heeft een grote, ook internationale, onderwijservaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen worden gesteld. Brouwer heeft zich als studentlid vooral gericht op zaken als studiebegeleiding, informatievoorziening, studentfaciliteiten. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

12 1.7. Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II Programma visitatie Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

13 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau master; 3. oriëntatie master. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen Inleiding Het FIA is een kleine, internationaal gerenommeerde opleiding die sinds de start in 1998 elk jaar 6 à 9 studenten succesvol heeft zien afstuderen. Eén van de doelen van FIA is de beste Nederlandse en buitenlandse modevormgevers (met bachelor diploma) verder op te leiden tot een master niveau gekenmerkt door innovatieve kracht en eigen persoonlijkheid. Hiermee is het belangrijkste verschil met de bachelor opleiding aangegeven. De bachelor opleiding leidt talentvolle studenten op tot modevormgever. De master opleiding leidt talentvolle modevormgevers op tot (internationalaal) toonaangevende professionals. FIA zoekt deze ambitie te realiseren door via persoonlijke coaching studenten in staat te stellen hun handtekening als modevormgever te verdiepen, resulterend in een collectie van 16 tot 18 outfits met een uitgesproken eigen signatuur die getoetst kan worden internationale (kwaliteits)criteria; de internationale markt waar de afgestudeerden zullen (moeten) opereren, telkens als referentiekader te gebruiken en aldus zo dicht mogelijk te benaderen, daarbij het wijde internationale FIA-netwerk ten volle benuttend. FIA-alumni hebben hun eigen label opgestart, werken in teamverband binnen een quality brand of bekleden belangrijke posities bij toonaangevende fashion media. FIA is gestart als een éénjarige opleiding, maar heeft zich gaandeweg (naar analogie van het ArtEZ master programma Fashion Design en Strategy (FD&S) ontwikkeld tot een tweejarig programma. Het FIA onderscheidt zich van de drie collega Master opleidingen in Europa ( (Royal College of Art in Londen, Central Saint Martins in Londen en het IFM in Parijs) door zijn kleinschaligheid, persoonlijke benadering, dynamische programmering en innovatiegerichtheid. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van FIA bouwen voort (verdieping en verbreding) op de eindkwalificaties van de bachelor opleiding. Hieronder volgt een korte samenvatting van de bachelor kwalificaties met daarbij (in cursief) de master verdieping en verbreding. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

14 Creërend vermogen: maakt beeldend concepten voor een product, reeks producten of totaal concept en gaat daarbij uit van zowel en eigen idee, visie of thematiek als van de beoogde gebruiker; maakt beeldend concepten voor een product, reeks producten of totaal concept en gaat daarbij uit van zowel en eigen idee, visie of thematiek als van de beoogde gebruiker; gaat vanuit een artistieke visie constructief, inventief, creatief en alert om met uitgangspunten en plaatst die in een breder cultureel en maatschappelijk perspectief; transformeert onderzoekend, experimenterend en beschouwend kennis, intuïtie, indrukken en emoties tot een ontwerp; grijpt artistieke en technische problemen aan om er integrale oplossingen voor de ontwikkelen; demonstreert dat hij/zij gebruik maakt van kennis en inzicht in: (i) de manier waarop de gebruikte beelden, vormen, materialen, verhoudingen en kleuren ervaringen veroorzaken en betekenissen overdragen, (ii) voorkomende productiemethoden, constructies en materiaaleigenschappen, (iii) de functionaliteit van gehanteerde vormgevings- en productietechnieken; de student is in staat zijn creërend vermogen te verdiepen en te verbreden door een intensieve focus op het eigen (unieke) handschrift ; de student is in staat via confrontatie met de uitingen in het beroepsveld, via experiment en via research een relatie te creëren tussen concept en eigen vormtaal; de student is in staat zijn/haar eigenheid continu verder te ontwikkelen en te vernieuwen; de student is in staat zich zelf ( als zelfstandig modevormgever, als mode vormgever binnen een gerenommeerd modehuis of als fashion publicist) te positioneren in de dynamische modevormgevings Umwelt. Vermogen tot kritische reflectie: de student is in staat het eigen werk en dat van anderen te analyseren en te beoordelen. reflecteert beeldend en in woord en geschrift op de grenzen en mogelijkheden van het vak en op de eigen visie, specialismen en technische capaciteit; verdiept zich in (i) tradities en theorieën m.b.t. het vak, (ii) uiteenlopende visies op en benaderingen van het beroep ontwerper, vanuit zowel historisch als contemporain perspectief, (iii) filosofische inzichten (met name ethiek en esthetiek) die voor een vormgever van belang (kunnen) zijn; is in staat zijn eigen visie en producten te positioneren binnen het internationale werkveld door middel van continue toetsing aan internationale professionals; is in staat om op basis van zijn via kritische reflectie ven via continue interactie met het werkveld verworven inzichten, bij te dragen aan de ontwikkeling van overkoepelende internationale visies en ontwikkelingen. Vermogen tot groei en vernieuwing: de student heeft een begin gemaakt met het ontwikkelen van en persoonlijke artistiek visie en toont de wil deze visie verder te ontwikkelen; toont ambitie tot excelleren, gaat constructief om met kritiek van anderen; staat open voor nieuwe inzichten en is in staat nieuwe kennis, vaardigheden te verwerven bijvoorbeeld wat betreft technieken, ergonomische materialen en technieken, (milieu)wetgeving, materialen, verwerkings- en toepassingsmogelijkheden, publieksbenadering en beroepsopvatting; is in staat om (i) zijn/haar artistieke visie op overtuigende wijze te presenteren, (ii) het debat aan te gaan met de internationale beroepswereld en (iii) succesvol en snel tot keuzes te komen; zijn/haar kennis en vaardigheden te ontwikkelen in een continue wisselwerking met de voortdurend veranderende en complexe beroepsomgeving. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

15 Organiserend vermogen: de student creëert een vruchtbare balans tussen artistieke en voorwaardenscheppende activiteiten; heeft een begin gemaakt met het ontwikkelen van een eigen werkproces en is in staat alle aspecten van het ontwerpproces en de betrokken disciplines in onderlinge samenhang te zien; toont zich bewust van de noodzaak zakelijke voorzieningen te treffen om op de lange termijn als vormgever werkzaam te kunnen zijn; is in staat het eigen werkproces te vertalen naar een uiterst persoonlijke werkwijze en doelstelling; is in staat zelf een werkproces te starten, te sturen, te controleren en te voltooien met alle activiteiten die daar onderdeel van uitmaken, inclusief het onderhouden van een goed professioneel netwerk; is in staat om vanuit een eigen visie de organisatie van het proces van productie en presentatie te sturen, te beheersen en te controleren en de uitvoering ervan te delegeren. Vermogen tot samenwerking: de student is in staat de eigen doelen te realiseren in afstemming met anderen; is in staat zijn eigen bekwaamheden in een samenwerkingsverband in te zetten; is in staat zich in een dynamisch groepsproces zelf verder te ontwikkelen en te positioneren èn (mede daardoor) bij te dragen aan de kwaliteit, doelgerichtheid en integriteit van dat groepsproces; is in staat representanten binnen een groepsproces te motiveren en te sturen met als einddoel het behouden van de zuiverheid van het oorspronkelijk ontwikkelde eindproduct. Communicatief vermogen: de student is in staat zijn/haar werk te presenteren en toe te lichten; is in staat een voor zijn/haar beroep als vormgever relevant netwerk op te bouwen en te onderhouden; is in staat met opdrachtgevers en andere belanghebbenden te onderhandelen over organisatorische, financiële en inhoudelijke aspecten; is in staat tot overdracht van visie en kennis naar representanten binnen het werkproces dat hij/zij aanstuurt; is in staat zijn visie, zijn bedoelingen en zijn werk op overtuigende wijze te presenteren aan (i) externe en/of interne opdrachtgevers, (ii) publiek en (iii) experts; is in staat tot effectieve communicatie met de (fashion)media. Omgevingsgerichtheid: de student richt zich in zijn ontwerpen op de gebruiker mede met gebruikmaking van de kennis, nodig om adequaat op de gebruikers te kunnen inspelen; laat zich inspireren door uiteenlopende culturele en maatschappelijke bronnen en kan deze in het eigen werk aanwijzen en benoemen; heeft overzicht van de markt en de publiciteitsmedia; staat continu in relatie tot en interageert continu met het internationale beroepsveld; maakt zelf deel uit van het internationale fashion netwerk; vormt zèlf een inspiratiebron voor andere vormgevers; draagt zelf bij aan internationale ontwikkelingen binnen de modevormgeving; is in staat exogene ontwikkelingen te beoordelen op hun mogelijk effecten op de modevormgeving; heeft een sterk ontwikkelde pro-actieve attitude. Zowel uit de eindkwalificaties -hierboven staat slechts een selectie- als uit de programmabeschrijving blijkt, dat de opleiding zich expliciet richt op de ontwikkeling van studenten tot zelfstandig op (inter)nationaal niveau opererende, creatieve, innovatieve vormgevers met een sterk ontwikkelde eigen visie op modevormgeving en met een zeer persoonlijke signatuur en die in staat zijn hun talenten om te zetten tot grensverleggende vormgevingstaal en visionaire concepten. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

16 Oordeel: excellent Het auditteam kwalificeert het facet Domeinspecifieke Eisen als excellent en wel op grond van de volgende observaties: de eindkwalificaties van de opleiding sluiten rechtstreeks aan bij de hoge eisen die op internationaal niveau door vakgenoten binnen het domein worden gesteld aan een master opleiding; de hierboven bedoelde en in samenspraak met het internationale werkveld opgestelde beroepscompetenties zijn, naar het oordeel van het auditteam, veel meer dan alleen maar een goede afspiegeling van de ontwikkelingen binnen de internationale Modevormgeving, zij zijn zelfs zodanig, dat zij mede richting (zullen) geven aan de ontwikkelingen in dat internationale domein! Naar het oordeel van het auditteam heeft de opleiding -in samenspraak met het beroepenveld- een ambitieus, diepgaand, goed uitgewerkt en samenhangend referentiekader voor haar programma ontworpen. Een referentiekader dat niet alleen richtinggevend is voor het opleidingsprogramma, maar ook - en dat is bijzonder- voor het werkveld zelf. Daarmee overstijgen de FIA-eindkwalificaties het normale master niveau. FIA streeft, blijkens zijn eindkwalificaties, naar een experimentele, innovatieve, toekomstgerichte, open ambiance, waarbij het onderscheid opleiding en werkveld als het ware is weggevallen. Sterker nog, niet het werkveld als inspiratiebron voor de opleiding maar de opleiding als inspiratiebron voor het werkveld. Reden voor het auditteam de eindkwalificaties van FIA als excellent te beoordelen. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

17 Facet 1.2. Niveau HBO Master Criterium Het facet Niveau HBO Master is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Master? Bevindingen Onder facet 1.1. is in de beschrijving van de eindkwalificaties een selectie gemaakt. Uit deze selectie moge reeds blijken dat de complexiteit, reikwijdte en de kennis- & attitudedimensies waar de Dublin descriptoren naar verwijzen in de eindkwalificaties zijn verwerkt. Het auditteam concludeert na analyse van alle competenties, dat de eindkwalificaties inderdaad master kwalificaties zijn. Kennis en inzicht De master student beschikt over een internationaal georiënteerde body of knowledge, niet alleen op het gebied van modevormgeving, maar uitdrukkelijk ook op het gebied van andere (toegepaste) kunstdisciplines en -breder- op maatschappelijk, cultureel en economisch gebied. De master student is in staat grondig onderzoek te verrichten en hij/zij is in staat telkens op implementatie van collecties gerichte experimenten uit te voeren om de grenzen van de relatie tussen inhoud en vorm te verkennen en de daaruit voortvloeiende keuzes in vernieuwende producten te materialiseren. Toepassen Kennis en inzicht De master student is in staat binnen de internationale modecontext zijn/haar persoonlijke doelstellingen als modevormgever te definiëren en te realiseren resulterend in een eigen handtekening in lijn met zijn/haar visie, ambitie en talenten. Oordeelsvorming De master student is in staat zijn/haar eigen visie, motivatie en productie kritisch te beschouwen. Voor zichzelf, maar ook ten overstaan van medestudenten, professionele begeleiders en professionals uit het veld. Ook is hij/ zij in staat mode-contextuele ontwikkelingen op hun merites te beoordelen en te analyseren op hun eventuele functie voor de eigen keuzen, ontwikkeling en positionering. Communicatie Een master student is in staat tot analyse van en communicatie over de kernvraag over de eigen identiteit; de condities van het proceswerken; de financiële onderbouwing; het ontwerp, de ontwerpen, de collectie; Een master student is in staat tot overtuigende (interne en externe) presentatie van de collectie aan representanten uit de keten; leereffectieve zelfreflectie; doelgerichte interactie met docenten en publiek in binnen- en buitenland; doelgerichte interactie met het werkveld (opdrachtgevers, collega s, fabrikanten, productie ateliers, persbureaus, media, impresariaten enzovoorts). Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

18 Leervaardigheden De master student beschikt in grote mate over authenticiteit; initiatief; pro-actieve attitude; discipline en doorzettingsvermogen; flexibiliteit; motivatie tot verdere ontwikkeling, verruiming en verscherping van zijn/haar professioneel blikveld; motivatie tot eigen profilering als zelfstandig vormgever dan wel binnen teamverband; De hierboven beschreven componenten die de master dimensie van de HBO-opleiding markeren, zijn zoals gezegd, reeds in de in 1.1 gepresenteerde eindkwalificaties zichtbaar. Anders gezegd, de eindkwalificaties van de opleiding zijn qua bereik en complexiteit volledig in overeenstemming met het bereik en de complexiteit waarnaar de Dublin Descriptoren verwijzen. Iets wat vervolgens, zie bij Onderwerp 2, in de programmering van de opleiding op voortreffelijke wijze wordt geoperationaliseerd. In feite impliceert het oordeel (excellent) van het auditteam over de eindkwalificaties (facet 1.1.) en de motivering die het auditteam daarbij heeft gegeven, een zelfde beoordeling van het facet 1.2. Oordeel: excellent Het auditteam kwalificeert het facet Niveau Master als excellent en wel op grond van de volgende observaties: de eindkwalificaties van de opleiding bevatten alle master elementen waar de Dublin Descriptoren betrekking op hebben en wel met een bereik en diepgang die in feite het master niveau waar de Dublin Descriptoren naar verwijzen, overstijgen; de opleiding heeft voorts de master dimensies zorgvuldig uitgewerkt naar deelcompetenties; de opleiding heeft de master dimensies en de nadere uitwerking daarvan in deelcompetenties, aantoonbaar in een rechtstreeks verband gebracht met het opleidingsprogramma en de daarbinnen gehanteerde werkvormen. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

19 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Master Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO Master kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds. Master Onderwijs Het beroepsprofiel en de daarmee samenhangende beroepscompetenties van de opleiding beschrijven een zeer hoog en complex niveau van beroepsuitoefening (zie onder facet 1.1.) en sluiten aantoonbaar aan (zie onder facet 1.2.) bij de beschrijving van het master niveau in de Dublin Descriptoren, ja overstijgen dat niveau zelfs. Daarmee is aangegeven dat de opleiding gerekend kan worden tot het master onderwijs. De opleiding heeft de master dimensies rechtstreeks in verband gebracht met het programma en met de daarin gehanteerde werkvormen. In de programmabeschrijving wordt dit verband expliciet en inzichtelijk gemaakt. Op deze wijze heeft de opleiding de dimensie master onderwijs aantoonbaar in haar programma verankerd. Beroepsonderwijs De competenties van de opleiding zijn geformuleerd in termen van beroepscompetenties die aantoonbaar (zie 1.1) in samenspraak met het beroepenveld zijn opgesteld, nationaal maar voora internationaal. Daarmee is op het niveau van opleidingsdoelstellingen de oriëntatie op het werkveld geborgd. Anders gezegd: de opleiding is een beroepsopleiding. Oordeel: excellent Het auditteam kwalificeert het facet Oriëntatie HBO Master als excellent en wel op grond van de volgende observaties: het auditteam beoordeelde reeds het niveau, het domeinspecifieke karakter en de professioneelinnovatieve dimensies van de FIA-eindkwalificaties als excellent. de opleiding heeft voorts de brede en verdiepende inhoud, het grote bereik en het hoge niveau van de eindkwalificaties in het programma en de gehanteerde werkvormen geoperationaliseerd en daaruit blijkt, dat FIA het beroepsprofiel in zijn programma heeft verankerd en daarbij ook het internationale beroepenveld heeft betrokken en betrekt. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

20 SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp Doelstellingen Opleiding als voldoende. De opleiding heeft voortreffelijk zicht op de ontwikkelingen in de praktijk en ook, daarmee samenhangend, op de eisen die gesteld worden aan een innovatief ontwerper met een eigen signatuur. De opleiding heeft dat inzicht qua bereik, thematiek en diepgang op voortreffelijke wijze vertaald naar opleidingsdoelstellingen (en naar programmaonderdelen!) waarbij zij het internationale werkveld uitdrukkelijk heeft betrokken. Conform de Beslisregels Accreditatie zoals vastgelegd in het NVAO Accreditatiekader, kan een Onderwerp niet hoger scoren dan voldoende. Het auditteam beoordeelt evenwel alle facetten van het onderwerp Doelstellingen Opleiding als goed. Dit rechtvaardigt (zie 1.4. onder E) een kwalificatie excellent voor dit onderwerp. Reden voor het auditteam deze kwalificatie als extra aantekening aan zijn oordeel toe te voegen. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

21 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen HBO; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen HBO - Master Criteria Het facet Eisen HBO- Master is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen Interactie met de beroepspraktijk is een belangrijk element in de opleiding en wordt als volgt gerealiseerd: de docenten (toonaangevende professionals) zijn zelf werkzaam in de beroepspraktijk en brengen daardoor hun kennis en ervaring op een vanzelfsprekende en natuurlijke wijze in binnen de opleiding. Docenten worden met name op dit aspect (actief in de modevormgeving) geselecteerd; de opleiding maakt veelvuldig gebruik van gastdocenten met een kortdurend en specifiek/specialistisch assignment bijvoorbeeld in de vorm van workshops; jaarlijks worden buitenlandse werkbezoeken (Milaan, Londen) georganiseerd; FIA interageert met de mode-industrie op velerlei wijzen, bijvoorbeeld: (i) representatie binnen het World Fashion Institute, (ii) samenwerking met Print Unlimited (onderdeel van Storck) en Sacha Shoes, (iii) actieve participatie en presentaties tijdens de jaarlijkse Couture week te Parijs (tot 2006, daarna op meer intieme basis jaarlijkse presentaties Pret à porter te Parijs) en de Amsterdam International Fashion Week (Graduation Collection) en de tweejaarlijkse Biennale te Arnhem, (iv) presentaties in het Fashion Institute of Technology in New York, (v) internationale presentaties in het kader van Dutch Touch Parijs, New York) twee keer per jaar excursie naar Parijs. projecten uitgevoerd op verzoek van externe opdrachtgevers vormen een belangrijk onderdeel van de opleiding; sponsoring door bedrijven als Nokia, Sacha Shoes, Swiss Textiles en de Dutch Fashion Foundation; FIA is in de kern een mobiel instituut: de opleiding brengt (of stuurt) telkens en frequent haar studenten daar waar de kennis ligt en dat is in feite de rode draad in de interactieve filosofie van FIA. Samenvattend: de 2-jarige continue interactie tussen student en docent impliceert in feite al een voortdurende confrontatie van de student met de praktijk. Dat is de kracht van FIA. Daarnaast worden voor de student bijzonder veel mogelijkheden gecreëerd om zich buiten de school te profileren. Sterker nog, als een student geen gebruik maakt van die mogelijkheden -iets wat bij FIA-studenten overigens ondenkbaar iskan hij/zij de opleiding niet met succes afronden. Voor theorie en reflectie werkt FIA nauw samen met FD&S en lectoraat Modevormgeving. Het auditteam heeft inzage gehad in de literatuur en (andere) studiematerialen die studenten tijdens de opleiding gebruiken. De vakliteratuur is actueel en veelzijdig en van hoog niveau. De studiematerialen zijn aantoonbaar aan de praktijk ontleend. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

22 Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert voor de opleiding het facet Eisen HBO als goed en wel op grond van de volgende observaties: het FIA-programma biedt de studenten zeer veel mogelijkheden om zich te ontwikkelen en zich als modevormgever te profileren in interactie met de beroepspraktijk, zowel binnen de school (docenten uit de beroepspraktijk, projecten, workshops) als daarbuiten (presentaties, werkbezoeken, excursies e.d.); de opleiding is sterk gericht op het door studenten laten uitvoeren van reële praktijkopdrachten en op externe presentaties door studenten van hun werk / hun collectie; de opleiding is aantoonbaar ontworpen in samenspraak met het beroepenveld; de gebruikte vakliteratuur is up-to-date en zeer veelzijdig; de opleiding schakelt gedurende het hele programma systematisch en frequent gastdocenten uit de beroepspraktijk in. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

23 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma Criteria Het facet Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Biedt de inhoud van het programma studenten de mogelijkheid de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken? Bevindingen FIA kent een gestructureerd programma-aanbod met geplande thema s, studieopdrachten (w.o. fashion theory, fashion analysis, thesis), vaardigheidsopdrachten (w.o. vaktechnisch, communicatief), contacturen en beoordelingsmomenten. Uit de voorhanden documentatie heeft het auditteam zich op gedetailleerd niveau een beeld kunnen vormen over de inhoud van dit FIA-programma. Duidelijk is, dat de opleiding leerdoelen heeft geformuleerd die herkenbaar aansluiten bij de ambitieuze eindkwalificaties en dat zij die leerdoelen per semester en per programmaonderdeel heeft uitgewerkt. Belangrijk aspect van deze FIA-leerdoelen is voorts, dat zij geformuleerd zijn in meetbare termen. De opleiding heeft niet alleen kunnen aantonen, dat de leerdoelen binnen het programma traceerbaar zijn richting competenties, zij heeft tevens de competenties, werkvormen en inhoud heel nadrukkelijk aan elkaar gerelateerd. Dat geldt ook voor de theoriecomponent, die in de begin- en eindfase een prominente plaats inneemt. De vormgeving van de programmaonderdelen gaat uit van een omgeving waarin het leer- en ontwikkelingsproces van de student centraal staat en waarbij hij/zij de verworven kennis, vaardigheden, attituden en inzichten dient te activeren, wil de student de praktijkopdrachten, collectievorming en presentaties met succes kunnen uitvoeren. Onderdeel van het leerproces is tevens een hoge mate van zelfreflectie en zelfregulatie die de student inzicht geven in zijn eigen ontwikkelingsproces en professionele mogelijkheden. Inhoud en vormgeving van de afzonderlijke programmaonderdelen bieden de student de gelegenheid om de vereiste competenties en doelstellingen te verwerven, de wijze waarop vervolgens de programmaonderdelen in een in complexiteit opklimmende reeks in het totale programma zijn gepositioneerd, maakt het de student mogelijk de competenties en de hiervan afgeleide doelstellingen te verwerven. Overigens vermeldt het auditteam hier expliciet, dat de FIA geen volledig prefab of dichtgetimmerd programma kent. FIA streeft er immers naar, dat de studenten zich (kunnen) ontwikkelen tot eigen persoonlijkheden en de FIA creëert daartoe een open, experimentele ambiance met een op de vraag van de individuele student toegesneden coachingsbenadering. Dit impliceert dat het ook aan de student is zijn/haar leerdoelen te formuleren en vervolgens samen met de docenten een op die leerdoelen gericht programma uit te stippelen. Het auditteam vindt dat een sterk punt. Passend bij een master opleiding waar studenten gericht en geconcentreerd zoeken naar hun eigen profiel als modevormgever. Het beeld is duidelijk: het programma is geheel in lijn met de eindkwalificaties en de successieve leerdoelen zijn aantoonbaar afgeleid van die eindkwalificaties. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december

24 Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert het facet Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma als goed en wel op grond van de volgende observaties: de opleiding heeft door het hele programma heen op inzichtelijke en zorgvuldige wijze leerdoelen vastgesteld die aantoonbaar zijn af te leiden van de eindkwalificaties; de leerdoelen hebben het bereik en het niveau corresponderend met het bereik en het niveau van de eindkwalificaties; de binnen het programma gepositioneerde projecten, studie- en vaardigheidsopdrachten en workshops zijn gericht op een concreet en meetbaar leerdoel, telkens gedefinieerd in termen die rechtstreeks zijn ontleend aan de eindkwalificaties; de leerdoelen en de projecten/workshops nemen in complexiteit toe om tenslotte in de afstudeerfase een niveau te bereiken dat naar het oordeel van het auditteam ontegenzeggelijk HBO-master niveau is. (Zie ook onder facet 6.1.) Het auditteam is van oordeel, dat de opleiding op consequente en gedegen wijze de functionaliteit van de onderscheiden programmaonderdelen heeft geborgd. Daardoor is het voor elk onderdeel helder waarom het in het programma is opgenomen. Hobéon Certificering Adviesrapport Voortgezette HBO opleiding Fashion, ArtEZ december