gemeente Eindhoven Raadsbijlage Voorstel met betrekking tot het project Beeldende kunst in de Irnpulswij ken

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken Raadsbijlage nummer to3 Inboeknummer 98Voo8039 Beslisdatum B8 W q mei 1999 Dossiernummer 9r8.aoy Raadsbijlage Voorstel met betrekking tot het project Beeldende kunst in de Irnpulswij ken 1 Inleiding In de vergadering van de commissie voor maatschappelijke ontwikkeling van 9 februari 1999 is het dossier Beeldende kunst in de Impulswijken, inboeknumrner 98V008039, aan bod gekomen. De commissie besloot vrijwel unaniem dat het daarin beschreven voorstel niet overeenkwam met het raadsbesluit van 15 december Gezien de voortgang van het project en de betrokkenheid van de Impulswijken die inmiddels was verkregen, vond de commissie dat dit project doorgang moest vinden onder voorwaarde dat het bestaande voorstel uitgebreid werd met een voorstel tot het toepassen van beeldende kunst in de stadsdelen. In het volgende voorstel wordt het project Beeldende kunst in de Impulswijken verder uitgewerkt. Het project Beeldende kunst in de stadsdelen is in een ander dossier uitgewerkt. 2 Probleemstelling In de commissie voor maatschappelijke ontwikkeling van 9 februari 1999 stelt de commissie voor om het project Beeldende kunst in de Impulswijken door te zetten, gezien de inmiddels verkregen medewerking en betrokkenheid van de Impulswijken. Er is een voorstel ontwikkeld waarin beeldende kunst in de openbare ruimte van de lmpulswijken centraal staat en waarbij de bewoners betrokken worden (zie ook programma Eindhoven Impuls , thema leefbaarheid, blz. 33). Beeldende kunst kan in deze context breed worden opgevat. De onthulling van deze kunsttoepassingen gaat gepaard met een groots opgezette manifestatie. Gedurende het gehele traject zal overleg met de bewoners van de Impulswijken plaatsvinden. 3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes Dit project is een impuls om het leefklimaat in de diverse wijken aantrekkelijker te maken. De manier van aanpak draagt ertoe bij dat de bewoners van de Impulswijken meer bij kunst betrokken worden en daardoor de participatiegraad van cultuur in de gemeente wordt vergroot.

2 Raadebijlage nummer ros Een ander, meer algemeen, effect is dat de sociale samenhang binnen de wijk en tussen de wijken onderling bevorderd wordt. Een meetpunt voor succes is de mate van tevredenheid/trots waarmee de bewoners van de wijk naar de kunsttoepassing en in het verlengde daarvan naar hun wijk kijken. Tevens wordt het risico van vernieling van de kunsttoepassing kleiner als de bewoners mogen meebeslissen. De gemeente Eindhoven wil daarnaast ook in algemene zin meer aandacht geven aan kunst in de wijken. Een diversiteit aan projecten is hier mogelijk; een samenwerking met de amateurverenigingen in de wijk, belichten van de geschiedenis van de wijk, organiseren van gezamenlijk cultuurbezoek etc. Bij de invulling van de manifestatie rondom de onthulling van de kunstwerken wordt geprobeerd alvast een aantal van deze kunstprojecten te realiseren. Het project Beeldende kunst in de Impulswijken wordt als een stimulator gezien voor andere culturele initiatieven die in de nabije toekomst in de wijken worden ingezet. Een ander meetpunt voor succes is de inzet, het enthousiasme en het initiatief die de bewoners van de diverse wijken tonen voor het project Beeldende kunst in de Impulswijken. 4 Wijze van aanpak / oplossingsrichting Het project Beeldende kunst in de Impulswijken maken onderdeel uit van een breder kader: de zorg voor de kwaliteit van de openbare ruimte in de gemeente Eindhoven. Inmiddels is dit in diverse projecten aan de orde gesteld: in het kader van Visies & Verhalen van de commissie Stadbeeld hebben kunstenaars van diverse disciplines nagedacht over de stad (de stedenbouwkundige ontwikkeling) en een visie gepresenteerd op Blixembosch, Meerhoven, de Westcorridor, Centrale Verbindingsas (HOV-lijn), Dommelzone en religieus erfgoed. Nadere uitwerking hiervan staat op het programma van de commissie Sta dbeeld; het inmiddels gerealiseerde project Rode Loper/Stadhuisplein; het Lichtplan van de gemeente Eindhoven. Het project Beeldende kunst in de Impulswijken. In elke wijk wordt, in overleg met de bewoners, een beeldende kunsttoepassing voor de openbare ruimte uitgewerkt. Kunst wordt in dit geval breed geinterpreteerd; het kan gaan om een beeld, maar ook om fotografie, het inrichten van een park, straatverlichting, een boek of het ontwerpen van straatmeubilair. Belangrijk is dat het iets blijvends en eigens is voor de wijk; dat er iets overblijft van niveau waarbij mensen zich prettig voelen.

3 Raadsbijlage nummer r03 Het betreft de Impulswijken: Woensel-West; Genderdal; Tivoli; Lakerlopen; Bennekel; Doornakkers; Hemelrijken; Kruidenbuurt. De aanpak. Over de aanpak van dit project is de commissie Stadbeeld gehoord en haar opmerkingen zijn daarin meegenomen. De commissie wordt betrokken bij de voorbereiding en uitvoering van het project. Inmiddels vindt er regelmatig overleg plaats tussen de diverse wijken en de gemeente Eindhoven. In het interbuurtenoverleg van juli 1998 hebben de wijken hun medewerking aan het project bevestigd. De bewonersorganisaties gaan in samenwerking met Stichting ORO op zoek naar bewoners die deel willen nemen in de commissie die dit project mede gaat begeleiden in hun eigen wijk. De wijkprojectleiders (dienst Stadsontwikkeling, afdeling Volkshuisvesting en Stadsbeheer) zorgen er samen met de dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken, sector Kunst en Cultuur voor dat het project van de grond komt. De raad heeft de voorkeur uitgesproken om Eindhovense kunstenaars bij dit project te betrekken. Professionele kunstenaars uit de diverse disciplines, werkend en wonend in Eindhoven, worden middels een open oproep gevraagd om voorstellen te doen voor kunsttoepassingen in de acht Impulswijken. De voorstellen die binnenkomen worden gezamenlijk tentoongesteld, bijvoorbeeld in De Witte Dame. Dit wordt de eerste en meest omvangrijke tentoonstelling van kunst vanuit en voor Eindhoven. De commissie Stadbeeld stelt een vakjury samen (zo mogelijk met deelname van Claes Oldenburg en Coosje van Bruggen). De vakjury zal in het keuzeproces in eerste instantie op basis van kwaliteit een voorselectie maken uit de inzendingen. In overleg met de Impulswijken wordt aan de geselecteerde kunstenaars een schetsopdracht voor een bepaalde wijk toegekend. Er komen dus meerdere schetsopdrachten per wijk waaruit door de vertegenwoordigers van de acht Impulswijken een definitieve keuze wordt gemaakt. In de selectieprocedure zal onder meer getoetst worden op de geschiktheid om de gewenste uitstraling mee te geven aan het kunstwerk, de kwaliteit en de bereidheid om in overleg te treden met de wijkbewoners. Het laatste is van belang aangezien de definitieve kunsttoepassing totstandkomt middels overleg met de betreffende wijkcommissie.

4 8 x f ,ÃćâĆňâĂİ f ,ÃćâĆňâĂİ f ,ÃćâĆňâĂİ f ,ÃćâĆňâĂİ Raadsbijlage nummer roy f ,ÃćâĆňâĂİ f ,ÃćâĆňâĂİ Zoals vermeld worden de kunstwerken in september 2000 opgeleverd en onthuld. De wijkcommissie speelt een belangrijke rol in het bedenken en organiseren van de festiviteiten die rondom deze onthulling in de wijk plaatsvinden. 5 Financiele gevolgen en risico s Het project bestaat uit meerdere onderdelen die gefinancierd moeten worden, namelijk de expositie van de Eindhovense kunstenaars, de acht afzonderlijke kunstprojecten en de onthullingsmanifestatie in september Per wijk is f ,ÃćâĆňâĂİ begroot voor de kunsttoepassing. Indien in een wijk niet wordt gekozen voor een kunstobject, maar bijvoorbeeld voor de herinrichting van een park, dan is dit bedrag mogelijk niet toereikend, In dit geval kan het bedrag worden gezien als een eerste aanzet tot het verwerkelijken van een kunstobject in de Impulswijk. Het bedrag van f , moet nog worden aangevuld met een bedrag voor de publiciteit, het onthullingsfestijn en de organisatie van het project. In totaal is een bedrag van f ,ÃćâĆňâĂİ nodig. Dit kan als volgt worden uitgesplitst. Financieel overzicht over project Beeldende kunst in de lrppulsii jke. Totale kosten: ontwerp/vervaardigen/plaatsen kunsttoepassing in Impulswijk expositie personele capaciteit 0,6 formatieplaats, twee jaar organisatiekosten publiciteit project onthullingsmanifestatie onvoorzien f , f , , , Totaal kosten Dekking: GSB rente Vitaliteitsfonds f , buurtenbudget 2000 dienst Stadsontwikkeling f ,ÃćâĆňâĂİ bijdrage van derden f , Totaal ten laste van onderdeel 3, stelpost nieuw beleid, Program van Samenwerking 1999 f ,ÃćâĆňâĂİ Totaal dekking

5 Raadsbijlage nummer 103 Een tweetal aspecten van dit project draagt ertoe bij dat de overige kosten de f ,ÃćâĆňâĂİ, gereserveerd voor de kunsttoepassingen zelf, overstijgen: de implementatie van de kunsttoepassingen in de Impulswijken en de acceptatie van de kunst door de bewoners vergen veel voorbereiding, overleg en begeleiding; de aparte expositie van de kunstenaars uit Eindhoven krijgt eveneens veel aandacht in tijd en financiele middelen. Het is de opzet om het creatieve vermogen van Eindhoven te presenteren (alle kunstenaars wonend en werkend in Eindhoven kunnen een bijdrage leveren). De uitstraling van deze expositie zal zeker na het project Visies 5 Verhalen van de commissie Stadbeeld ook landelijk aandacht krijgen. Aan de hoogte van de kosten van de expositie van de Eindhovense kunstenaars zit een onzekere factor, aangezien niet op voorhand is vast te stellen hoeveel ontwerpen er worden ingezonden en dus worden geexposeerd. Mede ter dekking van deze onzekerheid is de post onvoorzien in de begroting opgenomen. Bij drage Grote Stedenbeleid. In eerste instantie is voor het laten ontwerpen en verwezenlijken van de kunstobjecten een bedrag van f ,ÃćâĆňâĂİ voldoende, Hierover is overleg geweest met de programrnamanager Grote Stedenbeleid, de heer F. Klarenbeek, die dit voorstel heeft opgenomen als in ontwikkeling zijnd project in het programma Eindhoven Impuls , thema leefbaarheid/cultuur. Bijdrage /mpulswij ken. Het is de bedoeling dat elke wijk f 5.000,ÃćâĆňâĂİ reserveert in het buurtbudget van het jaar 2000, die zij zelf kunnen besteden aan activiteiten rondom de onthullingsmanifestatie. Dit komt bij de dienst Stadsontwikkeling ten laste van het Meerjarenplan Stadsbeheer voor de jaarschijf 2000 binnen de post ten laste van het jaarbudget van de Impulswijken. Bij drage van derden. Aanvullende financiering kan afhankelijk van de inhoud van het project worden gezocht bij de betrokken gemeentelijke diensten, het Praktijkburo Beeldende Kunstopdrachten van de Mondriaan Stichting, de culturele fondsen van de gemeente Eindhoven en de commissie Stadbeeld. Daarnaast wordt gezocht naar externe sponsoring bij het Comite 2000 en instellingen als woningcorporaties (zie convenant cofinanciering corporaties gemeente, onderdeel leefbaarheid/5e prestatieveld).

6 Raadsbglage nummer ros Momenteel zijn er onvoldoende toezeggingen om het totale bedrag van f ,ÃćâĆňâĂİ te dekken. De directeur van de dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken neemt de inspanningsverplichting op zich om de ontbrekende middelen te halen uit eerdergenoemde bronnen. Indien dit bedrag niet tijdig kan worden gedekt zal een aantal activiteiten binnen het project, zoals de onthullingsmanifestatie, niet of in mindere mate worden uitgewerkt. Onderhoud. Voor wat betreft het onderhoud zijn het college van burgemeester en wethouders en de commissie voor maatschappelijke ontwikkeling bij brief van 21 april 1999 geinformeerd door wethouder Van der Spek, over een rekenfout terzake de onderhoudskosten (bijlage, ligt voor u ter inzage). De toelichting omtrent de kosten van het onderhoud en beheer van de kunsttoepassingen is opgenomen in het dossier Realisatie eyecatcher OldenburgNan Bruggen waarin dit integraal voor de Realisatie eyecatcher Oldenburg/Van Bruggen, het project Beeldende kunst in de Impulswijken en het project Beeldende kunst in de stadsdelen wordt behandeld. Voorjaarsnota In de ontwerp-voorjaarsnota zijn voor het project beeldende kunst in de lmpulswijken de benodigde eenmalige middelen ad f ,ÃćâĆňâĂİ alsmede de structureel benodigde middelen voor onderhoud voor de kunsttoepassingen in de Impulswijken en de stadsdelen ad f ,ÃćâĆňâĂİ per jaar in onderdeel 3, de stelpost nieuw beleid, Program van Samenwerking 1999 opgenomen. 6 Overige gevolgen van de aanpak Organisatie. Bij dit project zijn betrokken: de dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken, sector Kunst en Cultuur; de dienst Stadsontwikkeling, afdeling Volkshuisvesting en Stadsbeheer; de Stichting O&O. Stichting 080 draagt bij aan het creeren van draagvlak binnen de wijken. De dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken, sector Kunst en Cultuur zal de algehele verantwoordelijkheid (ook inhoudelijke) voor het project op zich nemen en intensief samenwerken met de dienst Stadsontwikkeling, afdeling Volkshuisvesting en Stadsbeheer en de bewoners. De dienst Stadsontwikkeling, afdeling Volkshuisvesting en Stadsbeheer draagt mede zorg om dit project van de grond te krijgen via coordinatie en sturing. Om het project te realiseren moet er bij de dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken, sector Kunst en Cultuur extra capaciteit worden aangetrokken. Tot januari 2001 is drie dagen per week extra capaciteit noodzakelijk om het project succesvol te laten verlopen en af te ronden. De

7 Raadsbijlage nummer ros capaciteit zal worden ingezet om de tentoonstelling en het project in de wijken te realiseren inclusief de begeleiding van de kunstenaars en om het onthullingsfestijn te coordineren. De dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken, sector Kunst en Cultuur toetst bovengenoemde aanpak en werkwijze in het afstemmingsoverleg Kunst en Cultuur/Van Abbe/Ruimtelijke Ordening en het Cornite Resultaten van overleg / inspraak Over de voortgang van het project wordt regelmatig overlegd met de wijkprojectleiders (dienst Stadsontwikkeling, afdeling Volkshuisvesting en Stadsbeheer), Stichting 050 en (afgevaardigden van) de bewonersorganisaties van de impulsbuurten. De laatstgenoemde groep wordt nauw betrokken bij de uitwerking van de afzonderlijke projecten in hun wijk. De Impulswijken is verzocht dit dossier voor akkoord te tekenen. Vooraf is aan de Impulswijken te kennen gegeven dat zij niet aan dit project kunnen deelnemen indien zij niet bereid zijn een financiele bijdrage te leveren. In de vergadering van 24 maart 1999 met de vertegenwoordigers van de Impulswijken hebben de aanwezige Impulswijken nogmaals mondeling ingestemd met de volgende randvoorwaarden: de wijken dragen elk een bedrag van f 5.000, bij uit hun buurtbudget, dat zij zelf kunnen besteden voor de onthullingsmanifestatie; in het proces wordt een nader te bepalen "point-of-no-return" aangebracht. In de bijlage is het verslag van de vergadering van 24 maart 1999 opgenomen (ligt voor u ter inzage). De Impulswijken Hemelrijken en de Kruidenbuurt waren niet op deze vergadering vertegenwoordigd. Met hen werd zo spoedig mogelijk contact gezocht. Inmiddels hebben zij via Stichting 050 laten weten hun medewerking aan het project te verlenen. 8 Communicatie Publiciteit. Zowel de tentoonstelling, het beeldende kunstproject als het onthullingsfestijn lenen zich goed voor (landelijke) publiciteit. Dit kan in het kader van het Grote Stedenbeleid, waar de nadruk ligt op het creeren van sociale samenhang binnen de wijk (het kunstproject/onthullingsfestijn) en tussen wijken onderling (het onthullingsfestijn).

8 Raadsbij lage nummer r oa 9 Advisering raadscommissie(s) De commissie voor maatschappelijke ontwikkeling hebben wij over dit voorstel gehoord. Haar advies ligt voor u ter inzage. De merderheid in de commissie stemt in met het voorstel, een minderheid is tegen het voorstel. Een ontwerpbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Burgemeester en wethouders van Eindhoven, R. Welschen, burgemeester. C. Tetteroo, secretaris.

9 Raadsbijlage nummer rog Besluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 4 mei 1999, nr. 103; gelet op het advies van de commissie voor maatschappelijke ontwikkeling; besluit: 1 akkoord te gaan met het plan van aanpak voor het project Bbeeldende kunst in de Impulswijken en het projectformat A98 dienovereenkomstig vast te stellen; 2 voor de uitvoering van het project: a f ,ÃćâĆňâĂİ als GSB-project ten laste te brengen van de post rente Vitaliteitsfonds; b f ,ÃćâĆňâĂİ conform ontwerp-voorjaarsnota ten laste te brengen van de stelpost nieuw beleid, Program van Samenwerking 1999; c f ,ÃćâĆňâĂİ (8 x f 5.000,-) ten laste te brengen bij de dienst Stadsontwikkeling van het Meerjarenplan Stadsbeheer voor de jaarschijf 2000 binnen de post ten laste van het jaarbudget van de Impulswijken; d de directeur van de dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken de inspanningsverplichting op te leggen de ontbrekende middelen ad f ,ÃćâĆňâĂİ bij derden te genereren; e de directeur van de dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken op te dragen afhankelijk van het resultaat van 2d de begroting van het project dienovereenkomstig bij te stellen; f de structurele kosten van onderhoud voor de kunsttoepassingen in de Impulswijken en de Stadsdelen, groot f ,ÃćâĆňâĂİ, voor 2001 en volgende jaren conform ontwerp-voorjaarsnota ten laste te brengen van de stelpost nieuw beleid, Program van Samenwerking 1999; g de begrotingswijziging dienovereenkomstig vast te stellen; 3 de aangegeven projectverantwoordelijken verzoeken de uitwerking en uitvoering ter hand te nemen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 17 mei R. Welschen, voorzitter. C. Tetteroo, secretaris