gemeente Eindhoven 1 Inleiding In Eindhoven is de vrouwenhulpverlening in het begin van de jaren tachtig van de

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Gemeentelijke Gezondheidsdienst Raadsbij lage nummer 263 Inboeknummer 99U Beslisdatum Bikw 2 november 1999 Dossiernummer Raadsbijlage Voorstel tot herorientatie van de door de Gemeentelijke Gezondheidsdienst gesubsidieerde instellingen voor vroumenhulpverlening en seksespecifieke zorg 1 Inleiding In Eindhoven is de vrouwenhulpverlening in het begin van de jaren tachtig van de grond gekomen. Sinds die tijd is het zogeheten autonome vrouwenhulpverleningsveld tot grote bloei gekomen. Ook in de reguliere gezondheidszorg is steeds meer aandacht gekomen voor vrouwenhulpverlening. In 1991 heeft uw raad besloten tot de herstructurering van het autonome vrouwenhulpverleningsveld in Eindhoven en dit heeft in 1992 geleid tot de oprichting van de Stichting Santee die tot doel heeft: versterking en kwaliteitsverhoging van vrouwenhulpverlening en vrouwengezondheidszorg in Eindhoven. In 1994 besloot uw raad acht autonome instellingen voor vrouwenhulpverlening te subsidieren. Deze instellingen zijn: Stichting Santee, Vrouwentherapie en aktiecentrum Kassandra, Stichting Sophia, Stichting Shakti, Stichting Vrouwen met Eetproblemen, Stichting Vrouw en Medicijngebruik, Begeleidingscentrum voor Vrouwen en Stichting Lei. Het vijfjarig bestaan van Santee, dat inmiddels 22 participanten kent, is voor ons aanleiding geweest om de Gemeentelijke Gezondheidsdienst op te dragen een evaluatie uit te voeren van haar subsidiebeleid inzake autonome vrouwenhulpverleningsinstellingen. In april 1998 besloten wij om f ,ÃćâĆňâĂİ te bezuinigen op het budget van de acht instellingen voor vrouwenhulpverlening die door de Gemeentelijke Gezondheidsdienst worden gesubsidieerd. Naar aanleiding van heftig protest van deze instellingen, heeft de raad op 5 november 1998 een amendement overgenomen om deze bezuiniging in 1999 niet door te laten gaan en om aan de hand van een evaluatie te bezien tot welk bedrag bezuinigd kan worden. Inmiddels was de Gemeentelijke Gezondheidsdienst gestart met dit evaluatieonderzoek. In september 1998 hebben wij besloten de Gemeentelijke Gezondheidsdienst tot maart 1999 de tijd te gunnen een nieuw plan voor vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg en de financiering daarvan voor te leggen. De Gemeentelijke Gezondheidsdienst heeft de evaluatie van het subsidiebeleid in de volgende fasen uitgevoerd: in januari 1998 is in opdracht van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst door het Bureau Foresee een overzichtsrapport samengesteld inzake de financiering van de

2 Raadsbijlage nummer 263 acht autonome stichtingen. Deze gegevens zijn in 1999 verder aangevuld met informatie van de stichtingen zelf; de Gemeentelijke Gezondheidsdienst heeft gesprekken gevoerd over vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg met vertegenwoordigers van de reguliere hulpverlening: Maatschappelijk Werk Eindhoven, FIOM, Stimezo, Rutgersstichting, Novadic Netwerk voor Verslavingszorg, Buro Slachtofferhulp, Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven (GGzE), het Zorgkantoor en een huisarts; in februari 1999 heeft de Gemeentelijke Gezondheidsdienst een discussienota samengesteld over De toekomst van de door de Gemeentelijke Gezondheidsdienst gesubsidieerde instellingen voor vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg in Eindhoven. In deze notitie staan de verslagen van de gesprekken met de reguliere hulpverlening. Tevens bevat de notitie een voorstel voor een nieuwe organisatie van de vrouwenhulpverlening in Eindhoven; een concept van de notitie is ter becommentariering voorgelegd aan alle betrokken instellingen. Op 8 april 1999 is deze discussienotitie in een werkconferentie onder leiding van wethouder Van der Spek besproken met de vertegenwoordigers van de acht betrokken instellingen; naar aanleiding van dit conceptplan, zijn de betrokken instellingen zelf met een nieuw voorstel gekomen. In mei 1999 hebben de gezamenlijke vrouwenhulpverleningsinstellingen aan de Bestuursacademie de opdracht gegeven om een advies inzake de organisatie en condities voor vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg in Eindhoven te formuleren. Omdat hiertoe met de instellingen veel overleg moest plaatsvinden is, in overleg met wethouder Van der Spek besloten tot het verlenen van uitstel tot juli 1999; in juli 1999 is het advies in de notitie Visie op samenwerking ten behoeve van vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg in Eindhoven; organisatie en condities voorgelegd aan ons college. Wij hebben kennisgenomen van het voorstel en kunnen instemmen met de in het advies geformuleerde voorstellen. 2 Probleemstelling Op welke wijze kunnen de acht door de gemeente Eindhoven (via de Gemeentelijke Gezondheidsdienst) gesubsidieerde instellingen voor autonome vrouwenhulpverlening het meest efficient hun werk verrichten, welke organisatievorm is daarvoor het meest geschikt, wat zijn de mogelijkheden voor financiering van de autonome vrouwenhulpverlening en wat is de benodigde financiele ondersteuning van de gemeente Eindhoven. 3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes Wanneer de voorstellen - in verschillende fasen - gerealiseerd zijn, heeft de zorg voor kwetsbare groepen vrouwen en mannen via de vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg in Eindhoven een stevig fundament. De vrouwenhulpverleningsproducten hebben dan een erkende plek binnen het zorgveld; de samenwerking tussen de insteilingen is verbeterd. Er is een stevige financiele basis voor vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg ontwikkeld.

3 r g Raadsbijlage nummer 263 Een evaluatieonderzoek door de gemeente Eindhoven in 2002 dient aan te tonen of deze doelstellingen daadwerkelijk gerealiseerd zijn. 4 Wijze van aanpak/oplossingsrichting Op basis van het advies wordt een zestal voorstellen geformuleerd. Wij stemmen in met deze voorstellen, omdat we menen dat zij leiden tot een nieuw en steviger organisatorisch en financieel fundament van de vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg in Eindhoven. De voorstellen zijn: 1 het handhaven van de in 1999 aan de betrokken instellingen voor vrouwenhulpverlening toegezegde gemeentelijke financiele ondersteuning tot en met 2002 (met indexering); zij het dat de subsidie niet meer aan iedere instelling afzonderlijk zal worden uitgekeerd, maar aan de in 1999 nieuw op te richten moederorganisatie; 2 het oprichten van een nieuwe organisatie: een nieuwe stichting als moederorganisatie, als samenwerkingsconstructie, met een eigen bestuur, gevormd uit de besturen van de huidige stichtingen. Deze nieuwe moederorganisatie kan (bij)sturend en controlerend optreden waardoor de sterke punten van de vrouwenhulpverleningsinstellingen behouden kunnen worden en knelpunten opgelost kunnen worden. De nieuwe moederorganisatie heeft als doel een steviger fundament in termen van beleid en strategie (visie) en middelenmanagement (personeel, organisatie, coordinatie, voorlichting, financien, en dergelijke) neer te zetten. De nieuwe moederorganisatie neemt de taken van de Stichting Santee over; nieuw is dat de nieuwe stichting (in tegenstelling tot Santee) wel sturend en controlerend kan optreden. Op het moment dat de nieuwe moederorganisatie officieel is opgericht, wordt de Stichting Santee opgeheven; 3 het in 1999 verlenen van een eenmalige investering van f ,ÃćâĆňâĂİ voor de ontwikkeling van een bedrijfsplan ten behoeve van de nieuwe moederorganisatie. Dit bedrijfsplan wordt ontwikkeld in overleg met alle betrokken instellingen. De persoon/organisatie die dit bedrijfsplan zal samenstellen, dient voldoende draagvlak te hebben bij de betrokken instellingen. Voor het samenstellen van dit bedrijfsplan wordt een externe organisatie ingehuurd. Verwacht wordt dat het samenstellen van dit bedrijfsplan ongeveer 40 dagen a f 2.500,ÃćâĆňâĂİ per dag zal kosten. Op basis van het bedrijfsplan zal de nieuwe organisatie een implementatieplan ontwikkelen om van de bestaande situatie naar de gewenste situatie te groeien. Verwacht wordt dat het drie jaar zal duren voordat de gewenste situatie bereikt is. Ten behoeve van dit bedrijfsplan moet gediscussieerd worden over de hoogte van de betaling van het werk van de uitvoerders binnen de vrouwenhulpverleningsinstellingen; 4 het verlenen van gemeentelijke subsidie voor enkele specifieke taken van de moederorganisatie gedurende de overbruggingsperiode, zoals deze in het bedrijfsplan zullen worden geformuieerd en voor de coordinator en overheadkosten. In het bedrijfsplan zal de hoogte van deze subsidie aangegeven worden;

4 Raadabijlage nummer het evalueren van de implementatieperiode door de gemeente Eindhoven: na de overbrug gingsperiode van drie jaar, in 2002, wordt door de gemeente onderzocht of de beoogde doelstellingen bereikt zijn. Verwacht wordt dat er dan een stevige financiele basis voor vrouwenhulpveriening en seksespecifieke zorg ontstaan is door enerzijds de aanscherping van de hulpverleningsproducten van vrouwenhulpverlening en anderzijds door afspraken tussen de vrouwenhulpverleningsinstellingen, de reguliere zorginstellingen en de verschillende financiers. Door deze stabiele financiele basis zal de gemeentelijke subsidie kunnen verminderen; 6 het op korte termijn oplossen van de huisvestingsproblemen van de verschillende vrouwenhulpverleningsinstellingen. Financiele gevolgen en risico s Om ÃćâĆňâĂİ conform de voorstellen ÃćâĆňâĂİ een bedrijfsplan te ontwikkelen is in 1999 een eenmalig een extra financiele ondersteuning nodig van f ,ÃćâĆňâĂİ. Om de voortgang in het nieuwe en succesvolle samenwerkingsproces van de betrokken instellingen inzake een nieuwe aanpak van de vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg, te handhaven en ervoor te zorgen dat het nieuw elan niet wegzakt, dient de nieuwe stichting in 1999 opgericht te worden en dient het bedrijfsplan ook in 1999 gereed te zijn. Om de voortgang in het herorienteringsproces niet te hinderen, kiezen wij ten behoeve van de financiering van het bedrijfsplan voor de volgende oplossing. Uit de saldireserve wordt via een begrotingswijziging f ,ÃćâĆňâĂİ in 1999 aan de Gemeentelijke Gezondheidsdienst uitgekeerd voor het inhuren van externen voor het samenstellen van een bedrijfsplan voor de moederorganisatie (dat in nauw overleg met de betrokken instellingen opgesteld zal worden). Voor 1 januari 2001 wordt een voorstel voorgelegd waarin wordt bezien of en hoe tot terugbetaling van het bedrag van f ,ÃćâĆňâĂİ zal worden overgegaan. Op basis van het bedrijfsplan zal de moederorganisatie een implementatieplan opstellen. Verwacht wordt dat voor de implementatie een overbruggingsperiode van 2000 t/m 2002 (drie jaar) nodig is. Gedurende deze drie jaar zal financiele ondersteuning van de gemeente Eindhoven gewenst zijn; het definitieve subsidiebedrag zal op basis van het bedrijfsplan berekend worden. Verwacht wordt dat een deel van de huidige subsidie van de Stichting Santee hiervoor benut kan worden. Na de overbruggingsperiode wordt in 2002 door de gemeente Eindhoven geevalueerd of de doelstellingen ook financieel gehaald zijn, dat wil zeggen: nagegaan wordt of de producten van vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg grotendeels gefinancierd worden via de reguliere financieringsbronnen (eigen bijdrage, ziektekostenverzekering, AWBZ, provinciale en landelijke subsidies, en dergelijke). Verwacht wordt dat bij een stevige financiele basis de gemeentelijke subsidie verminderd kan worden.

5 ufo Raadsbijlage nummer Overige gevolgen van de aanpak De Gemeentelijke Gezondheidsdienst heeft aangegeven de subsidierelatie met de instellingen voor autonome vrouwenhulpverlening te willen overdragen aan de dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken. De motivering hiervoor is dat de voor de Gemeentelijke Gezondheidsdienst het verstrekken van subsidie met de daaraan gekoppelde werkzaamheden een uitzonderlijke taak is, terwijl dit voor de dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken een reguliere taak is. Het overbrengen van deze subsidie-activiteiten heeft tevens tot voordeel dat alle subsidierelaties met instellingen die werkzaam zijn op het gebied van de vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg door dezelfde gemeentelijke vakdienst behartigd worden. 7 Resultaten van overleg /inspraak De Bestuursacademie heeft haar notitie geformuleerd op basis van vele gesprekken en vergaderingen van alle betrokken vrouwenhulpverleningsinstellingen, vertegenwoordigers van de reguliere hulpverlening, de zorgverzekeraar en de betrokken gemeentelijke vakdiensten (Gemeentelijke Gezondheidsdienst en de dienst Maatschappelijke en Culturele Zaken). De notitie is tevens besproken in een vergadering met alle participanten van de Stichting Santee. De nieuw op te richten moederorganisatie heeft, behalve bij de betrokken instellingen, ook een draagvlak binnen het zorgveld, de Gemeentelijke Gezondheidsdienst en de zorgverzekeraar. 8 Communicatie Over de genoemde ontwikkelingen in het autonome veld voor vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg zullen de betrokken instellingen, al dan niet samen met de Gemeentelijke Gezondheidsdienst, persberichten samenstellen. 9 Advisering raadscommissie(s) De commissies voor maatschappelijke ontwikkeling en voor middelen, milieu en sport hebben wij over dit voorstel gehoord. Hun adviezen liggen voor u ter inzage. Een ontwerpbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Burgemeester en wethouders van Eindhoven, N. van der Spek, loco-burgemeester C. Tetteroo, secretaris

6 Raadsbij lage nummer 263 Besluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 november nr. 263; gelet op de adviezen van de commissies voor maatschappelijke ontwikkeling en voor middelen, milieu en sport; besluit: 1 in te stemmen met de Visie op samenwerking ten behoeve van Vrouwenhulpverlening en Seksespecifieke zorg in Eindhoven: Organisatie en Condities onder het motto: samenwerken is ook de kunst van het loslaten, samengesteld door de Bestuursacademie Nederland; 2 te besluiten de gemeentelijke subsidiering aan het Vrouwentherapie- en actiecentrum Kassandra, de Stichting Sophia, de Stichting Shakti, de Stichting Vrouwen met Eetproblemen, de Stichting Vrouw en Medicijngebruik, de Stichting Begeleidingscentrum voor Vrouwen en de Stichting Santee vanaf 2000 uit te keren aan de nieuw opgerichte moederorganisatie in plaats van aan iedere instelling afzonderlijk; 3 in 1999 eenmalig f ,ÃćâĆňâĂİ uit de saldireserve ten behoeve van de vrouwenhulpverlening beschikbaar te stellen ten behoeve van het ontwikkelen van een bedrijfsplan en daartoe een begrotingswijziging vast te stellen. Voor 1 januari 2001 wordt een voorstel voorgelegd waarin wordt bezien of en hoe tot terugbetaling van het bedrag van f ,ÃćâĆňâĂİ zal worden overgegaan; 4 burgemeester en wethouders te verzoeken een voorstel te doen inzake de definitieve subsidiering van de nieuwe moederorganisatie aan de hand van het door de gezamenlijke instellingen voor vrouwenhulpverlening en seksespecifieke zorg voor te leggen bedrijfsplan voor de periode 2000 t/m 2002 en in dit voorstel tevens de gevolgen aan te geven voor de afzonderlijke subsidierelaties van de gerneente met deze instellingen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 15 november R. Welschen, voorzitter C. Tetteroo, secretaris EX def