Effectmeting Wmo. Conceptrapport Augustus 2016 Naomi Meys Msc Volkan Atalay Projectnummer: Correspondentienummer: DH

Transcriptie

1 Effectmeting Wmo Conceptrapport Augustus 2016 Naomi Meys Msc Volkan Atalay Projectnummer: Correspondentienummer: DH

2 INHOUD INLEIDING 1 SAMENVATTING 3 HOOFDSTUK 1 ACHTERGROND EN DOELEN WMO Wmo Achtergrond onderzoek 6 HOOFDSTUK 2 TOEGANG TOT ONDERSTEUNING Het contact Hulpvraag Het gesprek Cliëntondersteuning 12 HOOFDSTUK 3 DE ONDERSTEUNING De ontvangen ondersteuning Kwaliteit van de ondersteuning Andere vormen van ondersteuning Ondersteuning vanuit de Wlz en Zvw Effect van de ondersteuning op het leven van de cliënten Opmerkingen over de ondersteuning 21 HOOFDSTUK 4 SOCIALE SAMENHANG, EENZAAMHEID EN MEEDOEN Sociale samenhang Mantelzorg en vrijwilligerswerk Burenhulp Mate van eenzaamheid Meedoen en zelfredzaamheid 28 BIJLAGE 1 VERANTWOORDING 31 BIJLAGE 2 TABELLENBIJLAGE 34

3 Inleiding Vanaf 2016 zijn gemeenten vanuit de Wmo verplicht om een cliëntervaringsonderzoek uit te (laten) voeren. Voor u ligt het rapport Effectmeting Wmo waarmee de gemeente aan deze verplichting voldoet. De gehanteerde vragenlijst van dit onderzoek is de Modellijst Cliëntervaring Wmo, aangevuld met extra vragen. Doelstelling van het onderzoek is te achterhalen wat de cliëntervaringen zijn van Wmocliënten in uw gemeente. Het onderzoek gaat in op thema s als toegankelijkheid van voorzieningen, kwaliteit van voorzieningen en welk effect de cliënten ondervinden op hun zelfredzaamheid. Vanwege de uniformiteit van de vragenlijst kunnen de uitkomsten met elkaar vergeleken worden (benchmark) om van elkaar te leren. Daarnaast heeft het onderzoek een signaleringsfunctie. De uitkomsten van dit onderzoek kunnen leiden tot een signaal waardoor verder (verdiepend) onderzoek nodig is. Doelgroep De doelgroep van het onderzoek zijn Wmo-cliënten die een maatwerkvoorziening hebben (ontvangen) in In dit onderzoek zijn twee groepen te onderscheiden: Inwoners die in 2015 (opnieuw) Wmo-cliënt zijn geworden. Inwoners die vóór 2015 Wmo-cliënt zijn geworden en sindsdien niet meer door een consulent zijn gezien. Aan mensen die minder dan twaalf maanden geleden contact hebben opgenomen met de gemeente is gevraagd de vragen over het contact in te vullen. Wanneer dit langer dan twaalf maanden geleden was, leert de ervaring dat mensen dit zich vaak niet meer goed kunnen herinneren, wat de betrouwbaarheid niet ten goede komt. De gemeente Sittard-Geleen heeft ervoor gekozen om naast Wmo-cliënten ook inwoners aan te schrijven. Het aanschrijven van inwoners is geen eis van het landelijke cliëntervaringsonderzoek, maar levert wel extra informatie op. Er kunnen personen tussen zitten die geen maatwerkvoorziening hebben, maar wel van algemene voorzieningen gebruikmaken. Ook zijn de antwoorden van inwoners relevant als het gaat om de vragen over sociale cohesie en burenhulp. Steekproef en respons Op aanwijzing van BMC hebben de deelnemende gemeenten een steekproef getrokken uit het Wmo-cliëntenbestand (volgens de instructies van het landelijke cliëntervaringonderzoek). In totaal zijn in uw gemeente Wmo-cliënten aangeschreven, aangevuld met inwoners (samen 2.400). De Wmo-cliënten hebben een papieren vragenlijst ontvangen met als optie om de vragenlijst online in te vullen. De inwoners hebben alleen van de online optie gebruik kunnen maken. 1/53

4 Van de Wmo-cliënten hebben er 358 de vragenlijst ingevuld, waarvan 7 online. Van de inwoners hebben er 133 de online vragenlijst ingevuld. De respons onder Wmo-cliënten is daarmee 35% en de respons onder inwoners 10%. Referentiegroep Het cliëntervaringsonderzoek Wmo is landelijk verplicht. In de uitvoering maken gemeenten echter verschillende keuzes als het om de vragenlijst gaat. Het is verplicht om de vragenlijst te starten met de tien verplichte vragen. Er zijn gemeenten die enkel een onderzoek afnemen met de tien verplichte vragen, of gemeenten die de modellijst gebruiken. Er is in dit rapport voor gekozen om steeds zoveel mogelijk gemeenten in de referentiegroep op te nemen. De referentiegroep in dit rapport is voor de tien verplichte vragen gebaseerd op 43 gemeenten, voor de aanvullende vragen uit de modellijst op 34 gemeenten en voor de aanvullende vragen van de Effectmeting op acht gemeenten. Er zijn maar enkele gemeenten die ervoor hebben gekozen om inwoners aan te schrijven. Om de resultaten vergelijkbaar te houden, zijn de antwoorden van de inwoners uit de rapportage gelaten en in de bijlage opgenomen. In de bijlage kunt u naast de resultaten per vraag ook het aantal respondenten vinden dat de vraag heeft beantwoord. Uitsplitsingen In dit rapport worden ook uitsplitsingen gemaakt, bijvoorbeeld naar het soort voorziening en het effect van de voorziening. De resultaten hiervan kunnen bij kleine aantallen respondenten veelal alleen een indicatie van de tevredenheid geven. De aantallen zijn dan te klein om betrouwbare uitspraken op te baseren. Leeswijzer Hoofdstuk 1 beschrijft de doelen van de Wmo en de achtergronden van het onderzoek. Hoofdstuk 2 gaat in op de ervaringen van respondenten met het contact met de gemeentelijke toegang, gevolgd door hoofdstuk 3 waar de ervaringen met de ondersteuning in worden beschreven. Hoofdstuk 4 beschrijft de sociale samenhang, eenzaamheid en meedoen. In bijlage 1 staat de onderzoeksverantwoording beschreven en ziet u de achtergrondgegevens van de respondenten. In bijlage 2 staan de uitkomsten van alle vragen op een rij, afgezet tegen de referentiegroep. 2/53

5 Samenvatting Uw gemeente heeft deelgenomen aan de Effectmeting onder Wmo-clienten. Dit onderzoek is vanaf 2016 verplicht voor alle gemeenten in Nederland. De eerste tien vragen van het onderzoek zijn verplicht, evenals de manier en de doelgroep waaronder het onderzoek wordt uitgevoerd. Uw gemeente heeft ervoor gekozen om onderzoek te doen met een uitgebreidere vragenlijst. Deze vragenlijst gaat in op thema s als de hulpvraag van de cliënt, het contact met de gemeente, de ontvangen ondersteuning en de kwaliteit en het effect van deze ondersteuning. Dit onderzoek geeft daarmee inzicht in de ervaringen van Wmo-cliënten met de gemeente en de ondersteuning die zij ontvangen. De resultaten worden vergeleken met een referentiegroep van andere gemeenten die dezelfde vragen hebben gesteld aan Wmocliënten. Daarnaast heeft de gemeente ook inwoners aangeschreven, hun antwoorden staan in de bijlage. De gemeente Sittard-Geleen heeft aan Wmo-cliënten vragenlijsten verzonden en er zijn 358 vragenlijsten ingevuld. Daarmee is een responspercentage bereikt van 35%. Contact met de gemeente Voor Wmo-cliënten speelden verschillende redenen om contact op te nemen met de gemeente, met name doorverwijzingen van hun huisarts of andere zorgverlener (73%) en gebrek van ondersteuning vanuit hun omgeving (64%). Cliënten hadden daartoe verschillende overwegingen, namelijk het niet meer aankunnen van het huishoudelijk werk en nergens meer naartoe kunnen vanwege gebrek aan vervoer. Van de respondenten geeft 74% aan dat ze wisten waar ze moesten zijn voor ondersteuning. Daarbij is het belangrijk om te weten is dat 30% van de respondenten in de gemeente Sittard-Geleen al eens eerder contact heeft gehad met de gemeente in verband met een ondersteuningsvraag. Inwoners van de gemeente Sittard-Geleen nemen met een ondersteuningsvraag of probleem contact op met team zorg. Van de respondenten geeft 70% aan dat zij het (helemaal) eens zijn met de stelling dat zij snel werden geholpen. Het gesprek 64% van de respondenten geeft aan de afgelopen twaalf maanden een (keukentafel)gesprek te hebben gehad. Van de respondenten die een gesprek hebben gehad, geeft 79% aan dat er ook nog een naaste (zoals een partner, familielid of bekende) bij het gesprek aanwezig was. Bij 21% was er niemand aanwezig. Respondenten is gevraagd naar hun ervaringen en tevredenheid over dit gesprek. Een meerderheid van de respondenten geeft aan dat zij zich serieus genomen voelen door de consulent, namelijk 85%. Het gezamenlijk zoeken naar een oplossing is een belangrijk onderdeel van de nieuwe vormgeving van de Wmo. Van de respondenten geeft 75% aan dat er tijdens het gesprek gezamenlijk naar een oplossing is gezocht. 3/53

6 Cliëntondersteuning Wanneer cliënten hulp nodig hebben bij het aanvragen of melden van een probleem of hulpvraag kan cliëntondersteuning worden geboden. Gemeenten zijn verplicht om deze voorziening kosteloos voor alle groepen burgers te organiseren. 39% van de respondenten geeft aan dat zij wisten dat zij gebruik konden maken van cliëntondersteuning (in de referentiegroep 27%). Van de respondenten die gebruik hebben gemaakt van cliëntondersteuning is 76% (heel) tevreden hierover. De ondersteuning Het doel van het contact met de gemeente is te komen tot passende ondersteuning. Het belangrijkste onderdeel daarvan zijn voorzieningen waarvoor de gemeente een besluit afgeeft. Respondenten is gevraagd welke voorzieningen dit zijn. De meest voorkomende voorzieningen onder respondenten zijn hulp bij het huishouden (48%), een collectief vervoerspasje (47%) en begeleiding bij structuur aanbrengen (16%). Ruim de helft van respondenten geeft aan dat de ondersteuning aan de wensen (88%) en behoeften (82%) voldoet. Ook de kwaliteit van de ondersteuning is onder respondenten bevraagd. 81% van de respondenten beaamt dat de kwaliteit van de ondersteuning goed is. 80% van de respondenten vindt dat de ondersteuning past bij de hulpvraag. Behalve ondersteuning waarvoor een besluit wordt afgegeven zijn er ook nog andere vormen van ondersteuning: zoals algemene voorzieningen, informele hulp van het netwerk of een vrijwilliger, maar ook particuliere hulp. In de gemeente Sittard-Geleen maakt 9% gebruik van algemene voorzieningen, 12% van particuliere hulp en 10% van een vrijwilliger. Het netwerk van respondenten speelt hierin de belangrijkste rol, namelijk 87% van de respondenten ontvangt ondersteuning vanuit hun netwerk. Het netwerk kan ook overbelast raken. Van de respondenten die ondersteuning vanuit het netwerk ontvangen, heeft 21% de indruk dat de naaste de zorg voor de zorgvrager niet meer aankan. Van de respondenten ontvangt 24% naast Wmo-ondersteuning ook persoonlijke verzorging. Het effect van de ondersteuning Zowel formele als informele ondersteuning dragen bij aan de oplossing van de hulpvraag. De verhoudingen van deze twee vormen van ondersteuning kunnen per cliënt verschillen. Belangrijker is het effect van de ondersteuning. Respondenten is naar dit effect gevraagd. Van de respondenten geeft een meerderheid aan dat zij door de ondersteuning beter de dingen kunnen doen zij willen (72%) en dat zij zich beter kunnen redden (77%). De ondersteuning draagt voor de respondenten in Sittard-Geleen het meest bij aan de mogelijkheid om familie, vrienden en anderen te zien en spreken (59%), het huishouden regelen en op orde houden (55%) en de financiën regelen en op orde houden (52%). 72% van de respondenten is het (helemaal) eens met de stelling dat zij door de ondersteuning een betere kwaliteit van leven ervaren. 4/53

7 Sociale samenhang, eenzaamheid en meedoen Binnen de Wmo 2015 blijft het bevorderen van sociale samenhang een van de belangrijke doelen. De schaalscore sociale samenhang is 5,5 (referentiegroep 6,1). Wat burenhulp betreft ontvangen de cliënten meer hulp of denken zij te kunnen ontvangen, dan dat zij zelf (kunnen) geven. Men is het meest bereid om planten water te geven of huisdieren te verzorgen en boodschappen te doen. Het minst bereid is men tot het schoonhouden van het huis of persoonlijke verzorging. De afwezigheid van eenzaamheid is één van de belangrijkste indicatoren voor het sociale welzijn van mensen. 18% is niet eenzaam, 16% is zeer sterk eenzaam. Mee kunnen blijven doen aan de maatschappij is het centrale doel van de Wmo. 34% van de respondenten kan voldoende meedoen aan activiteiten en 76% heeft voldoende contact met anderen. 84% kan zich voldoende redden als het gaat om persoonlijke verzorging en 80% ervaart controle over zijn of haar leven. Meedoen aan de maatschappij kan ook het bieden van mantelzorg en/of het doen van vrijwilligerswerk inhouden. Van de respondenten verleent 14% mantelzorg en 13% doet 4 uur of meer vrijwilligerswerk per week. 5/53

8 Hoofdstuk 1 Achtergrond en doelen Wmo 1.1 Wmo 2015 Gemeenten hebben in de nieuwe Wmo een bredere verantwoordelijkheid voor de deelname van mensen met een beperking of psychische problematiek aan het maatschappelijke verkeer (participatie). Ook moeten zij een passende ondersteuning bieden waarmee mensen in staat zijn tot het uitvoeren van de noodzakelijke algemene dagelijkse levensverrichtingen en het voeren van een gestructureerd huishouden (zelfredzaamheid). Mensen die voor hun begeleiding (gericht op bevordering, behoud of compensatie van de zelfredzaamheid) een beroep deden op de AWBZ, kunnen zich nu wenden tot de gemeente. Het gedeelte van deze doelgroep dat verzorging nodig heeft die in het verlengde van de begeleiding wordt geleverd en daarmee samenhangt, valt sinds 1 januari 2015 ook onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. 1.2 Achtergrond onderzoek Via het cliëntervaringsonderzoek legt een gemeente verantwoording af over het Wmo-beleid aan de gemeenteraad en inwoners. Nieuw in de Wmo 2015 is dat gemeenten een verplichte, gestandaardiseerde vragenlijst moeten gebruiken. Dat maakt een vergelijking tussen gemeenten (in elk geval voor dat deel) onderling mogelijk. Met dit onderzoek wordt de cliëntervaring met betrekking tot de uitvoering van de Wmo in beeld gebracht en wordt gevraagd in hoeverre gestelde resultaten en effecten van de Wmo behaald worden in de ogen van de cliënt (jeugd of ouder/verzorger). We benadrukken dat het gaat om de cliëntervaring, deze kan afwijken van het beeld dat een hulpverlener heeft of in zorgplannen of verslagen wordt weergegeven. Het oordeel van de cliënt zelf is echter van groot van belang voor het beleid, de doorontwikkeling van het beleid en de uitvoering. De verplichte vragenlijst voor het Wmo-deel bestaat uit tien vragen en is daarmee relatief beknopt. De Effectmeting biedt verdiepende vragen over de toegang, verdiepende vragen over ervaring met de (overige) ondersteuning en achtergrondvragen, zoals leeftijd of type beperking waardoor kan worden gezocht naar mogelijke verbanden. 6/53

9 Hoofdstuk 2 Toegang tot ondersteuning 2.1 Het contact Iedere gemeente organiseert de toegang tot ondersteuning op zijn eigen manier. Sommige gemeenten kiezen voor het Wmo-loket, andere gemeenten voor sociale (wijk)teams waar mensen terechtkunnen met hun hulpvraag. Wat het wijkteam precies doet (vraagverheldering, verwijzing of ook lichte ondersteuning), verschilt per gemeente. In Sittard-Geleen is de toegang tot de Wmo belegd bij team zorg. De volgende figuur toont de ervaring van Wmo-cliënten met de toegang. Figuur 1 Ervaring met het contact met de gemeente (%) Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Niet mee eens Helemaal niet mee eens Gemeente Referentiegroep G E M E E N TE R E F E R E NTI E G R OE P 29% 31% Over de hele linie zijn de resultaten van de gemeente Sittard-Geleen vergelijkbaar met die van de referentiegroep. 74% wist waar ze moesten zijn met hun hulpvraag. Inwoners kloppen met verschillende ondersteuningsvragen bij de gemeente aan. Denk daarbij bijvoorbeeld aan ondersteuningsvragen rond vervoer, verplaatsen in en om de woning, aanpassingen in de woning, andere mensen ontmoeten en sociale contacten onderhouden, (begeleiding bij) hulp bij het huishouden en begeleiding/dagbesteding. 7/53

10 Figuur 2 Redenen om contact op te nemen met de gemeente (% ja t.o.v. ja/nee) De resultaten van de gemeente Sittard-Geleen zijn ongeveer gelijk aan die van de referentiegroep. Wat opvalt in het cliëntervaringsonderzoek dit jaar, is dat een groot deel van de respondenten naar de gemeente is doorverwezen door een huisarts of andere zorgverlener. 2.2 Hulpvraag Inwoners met belemmeringen op het gebied van zelfredzaamheid en participatie kunnen ondersteuning vragen bij de gemeente. 8/53

11 Figuur 3 De hulpvraag (% ja) De meeste respondenten nemen contact op omdat ze het huishoudelijk werk niet meer aankunnen of omdat ze nergens naartoe kunnen door gebrek aan vervoer. Figuur 4 Eerder contact opgenomen over (andere) ondersteuningsvraag (%) 9/53

12 Van de respondenten in Sittard-Geleen heeft 30% eerder contact gehad met de gemeente. Dit lijkt iets minder dan in de referentiegroep. 2.3 Het gesprek In de Wmo 2015 is het automatische recht op zorg en ondersteuning komen te vervallen. Er wordt niet langer gesproken over compensatieplicht ; de gemeente heeft nu een resultaatverplichting : niet de compensatie van een gebrek staat centraal, maar het zorgdragen voor een resultaat. Er is ruimte voor andere, mogelijk beter passende oplossingen. Gemeenten moeten bij een verzoek om ondersteuning (de melding) van inwoners altijd zorgvuldig onderzoeken wat er aan de hand is. In de meeste gevallen betekent dit een gesprek tussen (iemand namens) de gemeente en de burger, soms is een persoonlijk gesprek niet nodig. Bijvoorbeeld bij cliënten die al jaren bekend zijn of die kortgeleden nog gesproken zijn. De gemeente maakt de zorgvuldige afweging. Figuur 5 Een (keukentafel)gesprek gehad in de afgelopen 12 maanden (%) Van de respondenten in Sittard-Geleen heeft 64% een keukentafelgesprek gehad het afgelopen jaar. Dat is een groter aandeel dan in de referentiegroep (45%). Het kan voor de cliënt belangrijk zijn dat het gesprek wordt gevoerd samen met iemand anders die de situatie goed kent, zoals een goede kennis, familielid of mantelzorger. Een cliënt kan voor ondersteuning bij het gesprek ook gratis gebruikmaken van een 10/53

13 onafhankelijke cliëntondersteuner (hierover meer in de volgende paragraaf). Dit kan ook iemand van de gemeente zijn, zolang diegene maar onafhankelijk kan opereren. Figuur 6 Wie was er nog meer aanwezig bij het (keukentafel)gesprek? (%) Uit de antwoorden van de respondenten blijkt dat zij vaker dan in de referentiegroep een naaste bij het gesprek hebben gehad. Er is een kleiner aandeel (21%) dat het gesprek alleen heeft gevoerd. In de volgende figuur wordt weergegeven hoe de uitkomst is in uw gemeente met betrekking tot het (keukentafel)gesprek. 11/53

14 Figuur 7 Mening over het (keukentafel)gesprek (%) Zeer tevreden Tevreden Neutraal Ontevreden Zeer ontevreden Gemeente Referentiegroep G E M E E N TE R E F E R E NTI E G R OE P 29% 31% De respondenten in Sittard-Geleen zijn over het algemeen iets positiever over het gesprek dan de respondenten in de referentiegroep. 2.4 Cliëntondersteuning De Wmo 2015 bepaalt dat gemeenten onafhankelijke cliëntondersteuning moeten bieden. Het moet gratis zijn, levensbreed, onafhankelijk en in het belang van de cliënt. Voor gemeenten betekende dit een herijking van het beleid voor cliëntondersteuning. Het verschilt per gemeente welke organisatie de onafhankelijke cliëntondersteuning invult; vaak wordt het geboden via MEE of via een welzijnsstichting. De Wmo 2015 definieert cliëntondersteuning als: 'Onafhankelijke ondersteuning met informatie, advies en algemene ondersteuning die bijdraagt aan het versterken van de zelfredzaamheid en participatie en het verkrijgen van een zo integraal mogelijke dienstverlening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, zorg, jeugdhulp, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen. 12/53

15 Figuur 8 Bekendheid gebruik onafhankelijke cliëntondersteuner (%) 39% van de respondenten is bekend met cliëntondersteuning. Dat is iets meer dan in de referentiegroep (27%). Figuur 9 Tevredenheid cliëntondersteuning bij het (keukentafel)gesprek Van de respondenten die gebruik hebben gemaakt van cliëntondersteuning, is 76% (heel) tevreden hierover. Geen enkele respondent is (heel) ontevreden. 13/53

16 Hoofdstuk 3 De ondersteuning 3.1 De ontvangen ondersteuning De doelgroep van dit onderzoek zijn cliënten met in ieder geval een Wmomaatwerkvoorziening. Daarnaast kunnen ze natuurlijk ook nog informele ondersteuning ontvangen of gebruikmaken van algemene of particuliere voorzieningen. Figuur 10 Ondersteuningsvormen (% ja) De meeste respondenten maken gebruik van hulp bij het huishouden (48%), een collectief vervoerspasje (47%) en begeleiding bij structuur aanbrengen (16%). Respondenten kunnen meerdere voorzieningen tegelijkertijd hebben. Ook in de referentiegroep worden hulp bij het huishouden en het collectief vervoerspasje het vaakst genoemd. 3.2 Kwaliteit van de ondersteuning Het gaat er bij de kwaliteit van de ondersteuning om hoe cliënten de kwaliteit van de ondersteuning ervaren, het gaat niet om de objectieve kwaliteit van ondersteuning. 14/53

17 Figuur 11 Mening over de kwaliteit van de ondersteuning (%) Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Niet mee eens Helemaal niet mee eens Gemeente Referentiegroep G E M E E N TE R E F E R E NTI E G R OE P 29% 31% 81% van de respondenten vindt de kwaliteit van de ondersteuning (zeer) goed, 80% vindt dat de ondersteuning past bij de hulpvraag. Deze resultaten komen ongeveer overeen met die van de referentiegroep. 15/53

18 Figuur 12 Mate waarin de ondersteuning voldoet (%) Ja, helemaal Grotendeels Een beetje Nee, helemaal niet Gemeente Referentiegroep G E M E E N TE R E F E R E NTI E G R OE P 29% 31% Voor 88% van de respondenten voldoet de ondersteuning aan hun wensen, voor 82% voldoet de ondersteuning aan hun behoeften. Dat lijkt iets minder dan in de referentiegroep. De volgende figuur laat zien bij hoeveel cliënten er in het afgelopen jaar iets veranderd is in de ondersteuning die men ontvangt. 16/53

19 Figuur 13 Het afgelopen jaar iets veranderd in de ondersteuning (%) Net als in de referentiegroep is voor 66% van de respondenten niets veranderd in de ondersteuning. 3.3 Andere vormen van ondersteuning Veel Wmo-cliënten hebben vaak ook andere vormen van ondersteuning en zorg. Het gaat dan bijvoorbeeld om algemene voorzieningen, informele hulp van vrijwilligers en/of mantelzorgers, maar ook zelf ingekochte particuliere hulp. Tezamen geeft dit een totaal beeld van de zorgzwaarte en het zorggebruik van Wmo-cliënten. Figuur 14 Andere ondersteuningsvormen (% ja) 17/53

20 De respondenten in Sittard-Geleen maken iets minder gebruik van algemene voorzieningen dan de referentiegroep en hebben ook minder vaak een particuliere schoonmaakster. Een groot deel van de respondenten (87%) ontvangt hulp van een naaste. Mantelzorgers Mantelzorgers zijn mensen die langdurig en onbetaald zorgen voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende persoon uit hun omgeving. Dit kan een partner, ouder of kind zijn, maar ook een ander familielid, vriend of kennis. De ondersteuning van Wmo-cliënten door mantelzorgers is heel belangrijk. Sinds de Wmo 2015 wordt er ook meer gevraagd van cliënten zelf en hun netwerk. Daarbij moet in de gaten worden gehouden of de mantelzorger niet overbelast is of dreigt te raken. Figuur 15 Kan de naaste de hulp aan? (%) Volgens de helft van de respondenten kan de naaste de hulp aan, 21% antwoordt dat de naaste de hulp niet aankan. Bijna een derde weet het niet. 3.4 Ondersteuning vanuit de Wlz en Zvw Sommige cliënten ontvangen naast Wmo-ondersteuning ook ondersteuning vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) of de Zorgverzekeringswet (Zvw). Het gaat dan bijvoorbeeld om cliënten die naast Wmo-ondersteuning ook hulp bij wassen en aankleden ontvangen. In de volgende figuur is te zien welk deel van de cliënten ook zorg ontvangt die geregeld is vanuit een van deze wetten. 18/53

21 Figuur 16 Ondersteuning wel/niet ontvangen Naast Wmo-ondersteuning ontvangt ongeveer een kwart van de respondenten ook persoonlijke verzorging. 3.5 Effect van de ondersteuning op het leven van de cliënten Gemeenten hebben in de nieuwe Wmo een bredere verantwoordelijkheid voor de deelname van mensen met een beperking of psychische problematiek aan het maatschappelijke verkeer (participatie). Ook moeten zij een passende ondersteuning bieden waarmee mensen in staat zijn tot het uitvoeren van de noodzakelijke algemene dagelijkse levensverrichtingen en het voeren van een gestructureerd huishouden (zelfredzaamheid). Het effect van de Wmo-ondersteuning op zelfredzaamheid en participatie wordt gemeten via de ervaring van klanten met de volgende stellingen: Door de ondersteuning die ik krijg, kan ik beter de dingen doen die ik wil. Door de ondersteuning die ik krijg, kan ik mij beter redden. Door de ondersteuning die ik krijg, heb ik een betere kwaliteit van leven. 19/53

22 Figuur 17 Effect van de ondersteuning Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Niet mee eens Helemaal niet mee eens Gemeente Referentiegroep G E M E E N TE R E F E R E NTI E G R OE P 29% 31% 72% van de respondenten kan door de ondersteuning beter de dingen doen die zij willen, 77% kan zich beter redden en 72% heeft een betere kwaliteit van leven. Dit komt ongeveer overeen met de resultaten van de referentiegroep. Zelfredzaamheid en participatie zijn ook nader uitgewerkt in een onderverdeling van de algemene dagelijkse levensverrichtingen. In de volgende figuur ziet u de uitkomsten van het ervaren effect van alle ondersteuning die cliënten ontvangen (zowel formeel als informeel) op deze verschillende aspecten van zelfredzaamheid en participatie. 20/53

23 Figuur 18 Bijdrage van de ondersteuning aan: Ja, helemaal Grotendeels Een beetje Nee, helemaal niet Gemeente Referentiegroep G E M E E N TE R E F E R E NTI E G R OE P 29% 31% De ondersteuning draagt voor de respondenten in Sittard-Geleen het meest bij aan de mogelijkheid om familie, vrienden en anderen te zien en spreken (59%), het huishouden regelen en op orde houden (55%) en de financiën regelen en op orde houden (52%). Net als in de referentiegroep helpt de ondersteuning het minst bij het helpen van anderen en werken/leren. 3.6 Opmerkingen over de ondersteuning Aan het einde van de tien verplichte vragen is in de vragenlijst een open vraag opgenomen: Heeft u nog opmerkingen over de ondersteuning die u krijgt? De meeste opmerkingen hebben betrekking op ontevredenheid over de ondersteuning. Een groot deel van deze opmerkingen is afkomstig van cliënten met huishoudelijke hulp die minder uren hulp krijgen dan voorheen. Daarnaast is er ontevredenheid over afgewezen aanvragen. Enkele citaten: Ik kan mijn handen slecht gebruiken dus 2,5 uur per week helpt heel weinig. Te weinig uren waardoor de huishoudelijke hulp niet volledig uitgevoerd kan worden. De zaken die te zwaar zijn moet ik nog steeds zelf doen. Er zijn aanpassingen in huis noodzakelijk maar die zijn afgewezen. 21/53

24 Ik heb wel een aangepaste douche maar de aanvraag voor een traplift is afgewezen. Ik ben 76 jaar en slecht ter been terwijl gezegd wordt dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig moeten blijven. Daarnaast merken enkele respondenten op dat zij geen ondersteuning (meer) ontvangen en toch een vragenlijst hebben gekregen. Voorts zijn er enkele respondenten die het opmerkingenveld gebruiken om hun tevredenheid over de voorzieningen te uiten: Ik vind de hulp die ik krijg goed, ik word goed ondersteund en begeleid. Door de ondersteuning kan ik weer vrij gaan en staan waar ik wil. Door de vervoersondersteuning kan ik mij beter redden zonder mijn familie lastig te vallen. Het personeel dat mij helpt is zeer vriendelijk en hulpvaardig. 22/53

25 Hoofdstuk 4 Sociale samenhang, eenzaamheid en meedoen 4.1 Sociale samenhang Binnen de Wmo 2015 blijft het bevorderen van sociale samenhang een van de belangrijke doelen. Sociale samenhang wordt gemeten met een schaalscore. De schaalscore sociale samenhang is opgebouwd uit het antwoordgedrag op vier stellingen: 1. De mensen in mijn buurt kennen elkaar nauwelijks. 2. De mensen in deze buurt gaan op een prettige manier met elkaar om. 3. Ik woon in een gezellige buurt, waar mensen elkaar helpen en samen dingen doen. 4. Ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt. Tabel 1 Sociale samenhang Uw gemeente Referentiegroep Sociale cohesie 5,5 6,1 De gemeente Sittard-Geleen scoort iets lager op sociale cohesie dan de referentiegroep. 4.2 Mantelzorg en vrijwilligerswerk Meedoen aan de maatschappij kan ook het bieden van mantelzorg en/of het doen van vrijwilligerswerk inhouden. De volgende tabel toont het percentage respondenten dat actief is als mantelzorger of vrijwilliger. Tabel 2 Actief als mantelzorg/vrijwilliger (% ja) Uw gemeente Referentiegroep Mantelzorger 14% 13% Vrijwilliger 13% 20% De respondenten in Sittard-Geleen zijn ongeveer even vaak mantelzorger als in de referentiegroep. Zij lijken iets minder vaak actief te zijn als vrijwilliger. Het bieden van mantelzorg kan een zware fysieke en/of emotionele belasting vormen voor mensen en daardoor leiden tot overbelasting. De volgende figuur toont de mate waarin mantelzorgers in uw gemeente zich hierdoor overbelast voelen. 23/53

26 Figuur 19 Overbelasting mantelzorgers Wat opvalt in deze figuur is dat 48% van de mantelzorgers onder de respondenten in Sittard- Geleen zich regelmatig of vaak overbelast voelt, tegenover 34% in de referentiegroep. 4.3 Burenhulp Een belangrijk uitgangspunt in de Wmo is dat ondersteuning zoveel mogelijk wordt geboden binnen het eigen netwerk. Naast mantelzorg en ondersteuning door vrienden gaat het daarbij ook om burenhulp. Is immers niet het gezegde Beter een goede buur dan een verre vriend? De volgende figuur toont het percentage inwoners van uw gemeente dat hun buren helpt, naar de typen burendienst, burenhulp of burenzorg. Er zijn tien items waarbij mensen kunnen aangeven of zij dit al doen voor hun buren, of in hoeverre ze hiertoe bereid zijn. Voor deze items geven respondenten ook aan in hoeverre hun buren dit al voor hen doen, en in hoeverre zij naar de inschatting van de respondent hiertoe bereid zijn. De items zijn: 1. Planten water geven, post bewaren en/of de huisdieren verzorgen als zij weg zijn 2. Boodschappen doen 3. Eten koken en brengen 4. Helpen met de administratie, een aanvraag indienen, belastingen invullen, et cetera 5. Klusjes in of rond het huis of de tuin 6. Op de kinderen passen 7. Helpen bij vervoer en/of bezoekjes 8. Het huis helpen schoonhouden 9. Medicijnen halen/toedienen 10. Persoonlijke verzorging 24/53

27 Figuur 20 Ik help mijn buren of ben wel/niet bereid mijn buren te helpen Doe ik nu al Zeker wel bereid Misschien wel bereid Zeker niet bereid Gemeente Referentiegroep G E M E E N TE R E F E R E NTI E G R OE P 29% 31% Wat opvalt, is dat een groter percentage bereid is om iets te doen tegenover een kleiner percentage dat de hulp nu al biedt. Daarnaast valt op dat men wel enigszins bereid is om planten water te geven, huisdieren te verzorgen en boodschappen te doen, maar dat de bereidheid veel kleiner is als het gaat om het huis schoonhouden of persoonlijke verzorging. 25/53

28 Figuur 21 Mijn buren helpen mij of zijn wel/niet bereid mij te helpen Doen zij nu al Zeker wel bereid Misschien wel bereid Zeker niet bereid Weet niet Gemeente Referentiegroep G E M E E N TE R E F E R E NTI E G R OE P 29% 31% Bij 12% van de respondenten geven de buren wel eens de planten water of zorgen zij voor huisdieren. Ook hier geldt dat men vooral bereid is tot planten water geven maar minder tot persoonlijke verzorging. In vergelijking met de vorige figuur lijkt het erop dat de respondenten zelf minder bereid zijn om hun buren te helpen terwijl zij vaker denken dat de buren hen 26/53

29 willen helpen. Dit zou te maken kunnen hebben met het vermogen om hun buren te helpen. Zoals we later in het rapport zien, heeft een groot deel van de respondenten te maken met een of meerdere beperkingen. 4.4 Mate van eenzaamheid De afwezigheid van eenzaamheid is één van de belangrijkste indicatoren voor het sociale welzijn van mensen. De achterliggende gedachte is dat iemand die participeert het ook op andere fronten goed doet: minder eenzaam is en een sterk sociaal vangnet heeft. Om eenzaamheidsbeleving te meten is de eenzaamheidsschaal van de Jong Gierveld gebruikt. Deze schaal wordt ook gehanteerd in onder andere GGD gezondheidsonderzoeken/monitors. De eenzaamheidsscore kan nader worden ingedeeld naar vier niveaus: niet eenzaam, matige eenzaamheid, sterke eenzaamheid, en zeer sterke eenzaamheid. In onderstaande figuur ziet u de score van uw gemeente. Figuur 22 Mate van eenzaamheid Het lijkt erop dat de respondenten in Sittard-Geleen eenzamer zijn dan de respondenten in andere gemeenten. Van de respondenten in Sittard-Geleen is 18% niet eenzaam, tegenover 30% in de referentiegroep. Van de respondenten is 31% (zeer) sterk eenzaam, tegenover 24% in de referentiegroep. 27/53

30 4.5 Meedoen en zelfredzaamheid Mee kunnen blijven doen aan de maatschappij is het centrale doel van de Wmo. We onderscheiden hierin twee subjectieve aspecten van meedoen, namelijk meedoen aan allerlei activiteiten en voldoende sociaal contact ervaren. Onderstaande figuur toont in hoeverre respondenten vinden dat zij kunnen meedoen aan activiteiten (bijvoorbeeld sport, zang-, muziek-, toneel- of hobbyvereniging, dagjes uit, uit eten, theater, bioscoop, et cetera). Figuur 23 Meedoen aan activiteiten In Sittard-Geleen antwoorden de respondenten vaker dat zij een beetje kunnen meedoen, in plaats van ja, helemaal en grotendeels. Een even groot deel als in de referentiegroep kan niet meedoen aan activiteiten. Ook is uw burgers gevraagd of zij zelf vinden dat zij voldoende contact hebben met anderen. De volgende tabel toont de mate waarin zij dit als voldoende ervaren. 28/53

31 Figuur 24 Voldoende contact met andere mensen 76% van de respondenten heeft voldoende contact met andere mensen. Dit is iets minder dan in de referentiegroep. Gemeenten moeten mensen ondersteunen bij hun zelfredzaamheid. In de Wmo is dit geformuleerd als: in staat zijn tot het uitvoeren van de noodzakelijke algemene dagelijkse levensverrichtingen en het voeren van een gestructureerd huishouden. De volgende tabel toont de mate van zelfredzaamheid. De zelfredzaamheidsscore hebben wij gebaseerd op de volgende vier items: 1. Voldoende buitenshuis kunnen verplaatsen. 2. Redden in de persoonlijke verzorging. 3. Het huishouden op orde houden. 4. Controle ervaren over eigen leven. Een hogere score betekent een hogere zelfredzaamheid. 29/53

32 Figuur 25 Zelfredzaamheid In vergelijking met de referentiegroep scoren de respondenten uit Sittard-Geleen iets lager op alle aspecten van zelfredzaamheid. 30/53

33 Bijlage 1 Verantwoording Het onderzoek is in het voorjaar van 2016 uitgevoerd. Dit onderzoek is een kwantitatief onderzoek, uitgezet door middel van een schriftelijke en online vragenlijst. Respondenten konden kiezen of zij de meegestuurde schriftelijke vragenlijst invulden of de online vragenlijst, waarvoor in de uitnodigingsbrief een uniek wachtwoord was opgenomen om toegang te krijgen tot de vragenlijst. Daarnaast heeft de gemeente ook inwoners aangeschreven. Zij ontvingen alleen een uitnodiging voor de online vragenlijst. Respons De gemeente heeft op aanwijzing van BMC Onderzoek een steekproef getrokken uit het Wmo-cliëntenbestand. Er zijn brieven verstuurd naar Wmo-cliënten met een schriftelijke vragenlijst en een inlogcode voor het online onderzoek. Er zijn 358 vragenlijsten ingevuld, dat is een respons van 35%. Voor schriftelijk en online onderzoek onder deze doelgroep is een respons van 35% gangbaar. Onder de inwoners is een respons van 10% behaald (133 ingevulde vragenlijsten). De resultaten van de Wmo-cliënten zijn betrouwbaar met een betrouwbaarheid van 95% en een foutmarge van 5%. Betrouwbaar wil zeggen dat als het onderzoek op dezelfde wijze wordt herhaald, er (ongeveer) dezelfde uitkomsten uit voortkomen. Een betrouwbaarheidsniveau van 95%, met een foutmarge van 5% betekent dat als het onderzoek 100 keer wordt uitgevoerd, de resultaten in 95 van de 100 gevallen 5% of minder van elkaar afwijken. Het absoluut aantal respondenten is van invloed op de betrouwbaarheid. Achtergrond cliënten Tabel 3 Leeftijd respondenten (%) Uw gemeente Referentiegroep 0 t/m 17 0% 1% 18 t/m 25 5% 2% 26 t/m 35 2% 3% 36 t/m 45 5% 4% 46 t/m 55 11% 7% 56 t/m 65 13% 11% 66 t/m 74 19% 16% % 56% Wat opvalt, is dat een iets kleiner aandeel 75 jaar of ouder is dan in de referentiegroep. Ook is gevraagd naar het opleidingsniveau. De uitkomst op die vraag geeft het onderstaande beeld. 31/53

34 Tabel 4 Opleidingsniveau respondenten (%) Uw gemeente Referentiegroep Lagere school/basisschool 37% 34% Lager of voorbereidend beroepsonderwijs/vmbo basis kader 20% 22% VMBO theoretisch/mavo/(m)ulo 23% 18% HAVO, MMS, HBS, VWO 5% 7% MBO 0% 0% HBO/Universiteit 6% 11% Anders 9% 7% 53% van de respondenten in uw gemeente heeft hulp gehad bij het invullen van de vragenlijst. In de referentiegroep is dit 52%. Op de vraag of de cliënt een beperking of aandoening heeft, antwoordt 91% ja. In de referentiegroep is dat 87%. Bij degenen die een beperking of aandoening hebben, ligt dit op het volgende vlak (zie de volgende figuur). Figuur 26 Soort beperking/aandoening 32/53

35 De meeste respondenten met een beperking ervaren problemen met bewegen en verplaatsen. Ook heeft een groot aandeel een lichamelijke handicap of geheugen- en oriëntatieproblemen. Bij anders worden specifieke problemen of aandoeningen genoemd, bijvoorbeeld: hartklachten, COPD, diabetes, angststoornis, artrose, evenwichtsstoornis, kanker, ouderdomsklachten, autisme, et cetera. Aan de cliënt is gevraagd wat zijn of haar woonsituatie is. Dit kan natuurlijk gevolgen hebben voor de ondersteuning die iemand nodig heeft. De volgende tabel laat zien hoe de woonsituatie van de respondenten eruit ziet. Tabel 5 Woonsituatie respondenten (%) Uw gemeente Referentiegroep Ik woon zelfstandig 74% 74% Ik woon zelfstandig in een aangepaste woning 10% 11% Ik woon bij mijn ouders/verzorgers 4% 4% Ik woon in een tehuis/ instelling 5% 5% Ik woon in bij mijn kinderen 0% 1% Anders 7% 5% Er wordt steeds vaker van burgers verwacht dat ze ook financieel zelfredzaam zijn; dat ze zelf in staat zijn om voorzieningen aan te schaffen. Voorzieningen die eerder via de gemeente te verkrijgen waren op basis van een indicatie worden steeds vaker als algemene voorzieningen gezien die burgers zelf kunnen aanschaffen. Daarom is er een vraag opgenomen of de cliënt financieel kan rondkomen. De uitkomsten daarvan ziet u hieronder. Figuur 27 Financieel kunnen rondkomen? Wat opvalt, is dat een iets groter percentage van de respondenten nauwelijks of niet kan rondkomen, in vergelijking met de referentiegroep. 33/53

36 Bijlage 2 Tabellenbijlage BLOK 1: Contact Uw gemeente respondenten per vraag Referentiegroep respondenten per vraag Uw gemeente(inwoners) respondenten per vraag Referentiegroep(inwoners) respondenten per vraag Contact Ik wist waar ik moest zijn met mijn hulpvraag 74% N=285 75% N= % N=23 64% N=73 (%(helemaal)mee eens) Ik werd snel geholpen (%(helemaal)mee 69% N=294 73% N= % N=21 56% N=68 eens) De medewerker nam mij serieus (%(helemaal)mee 85% N=297 84% N= % N=21 70% N=69 eens) De medewerker en ik hebben in het gesprek samen naar oplossingen gezocht 75% N=284 73% N= % N=22 48% N=64 (%(helemaal)mee eens) Gebruik onafhankelijke cliëntondersteuner Wist u dat u gebruik kon maken van een onafhankelijke 39% N=309 27% N= % N=130 14% N=411 cliëntondersteuner? (%ja) 34/53

37 BLOK 2: Kwaliteit van de ondersteuning Uw gemeent e respondente n per vraag Referentiegroe p respondente n per vraag Uw gemeente(inwoner s) respondente n per vraag Referentiegroep(inwoner s) respondente n per vraag Kwaliteit van de ondersteuning Ik vind de kwaliteit van de ondersteuning die ik krijg goed 81% N=327 80% N= % N=17 36% N=39 (%(helemaal)me e eens) De ondersteuning die ik krijg past bij mijn 80% N=325 77% N= % N=16 29% N=38 hulpvraag (%(helemaal)me e eens) 35/53

38 BLOK 3: Wat levert de ondersteuning mij op? Uw gemeente respondenten per vraag Referentiegroep respondenten per vraag Uw gemeente(inwoners) respondenten per vraag Referentiegroep(inwoners) respondenten per vraag Wat levert de ondersteuning mij op? Door de ondersteuning kan ik beter de dingen doen die 72% N=301 75% N= % N=17 49% N=39 ik wil (%(helemaal)mee eens) Door de ondersteuning kan ik mij beter redden 78% N=309 79% N= % N=17 43% N=40 (%(helemaal)mee eens) Door de ondersteuning heb ik een betere kwaliteit van 72% N=304 75% N= % N=17 37% N=41 leven (%(helemaal)mee eens) 36/53

39 BLOK 4: Extra vragen contact met de gemeente respondenten per vraag Uw gemeente Referentiegroep respondenten per vraag Uw gemeente (inwoners) respondenten per vraag Referentiegroep(inwoners) respondenten per vraag Contact Heeft u eerder contact met de gemeente gehad over een (andere) ondersteuningsvraag of -probleem? Ja 30% N=313 38% N= % N=123 12% N=396 Nee 56% N=313 50% N= % N=123 82% N=396 Weet ik niet 56% N=313 50% N= % N=123 82% N=396 Waarom nam u contact op (of iemand namens u) met de gemeente? Omdat ik moeite heb me zelf te wassen en 19% N=303 20% N= % N=39 4% N=112 te kleden (%ja) Omdat ik het huishoudelijke werk thuis niet meer aan 50% N=303 61% N= % N=39 13% N=112 kan (%ja) Omdat ik nergens meer naartoe kan omdat ik geen 34% N=303 34% N= % N=39 7% N=112 vervoer heb (%ja) Omdat ik niet meer binnenshuis rond kan lopen/rijden 10% N=303 9% N= % N=39 5% N=112 (%ja) Omdat ik me eenzaam voel en meer contact wil 17% N=303 14% N=5283 5% N=39 4% N=112 met andere mensen (%ja) Omdat ik overdag niks te doen heb 8% N=303 8% N=5283 3% N=39 2% N=112 (%ja) Omdat ik moeite heb om mijn financiële zaken te regelen en 13% N=303 13% N=5283 8% N=39 5% N=112 de administratie te doen (%ja) Omdat ik niet weet 21% N=303 18% N= % N=39 7% N=112 37/53

40 hoe ik bepaalde problemen kan oplossen en wat ik moet kiezen (%ja) Omdat ik als mantelzorger overbelast ben of 7% N=303 10% N= % N=39 8% N=112 dreig te raken (%ja) Anders (%ja) 22% N=303 21% N= % N=39 75% N=112 Redenen om naar de gemeente te gaan Ik wist niet waar en hoe ik ondersteuning 53% N=154 47% N= % N=16 71% N=38 kon regelen (%ja) Ik overzag het probleem en de keuzes niet meer 45% N=130 42% N= % N=13 38% N=26 (%ja) Mijn omgeving (partner, kind, ouder) kan mij niet, 64% N=137 60% N=2378.% N=9 43% N=23 of niet meer, ondersteunen (%ja) Ik ben doorverwezen door mijn huisarts of door een andere 73% N=191 71% N= % N=11 52% N=29 zorgverlener (%ja) Heeft u in de afgelopen 12 maanden een (keukentafel)gesprek gehad op afspraak namens de gemeente? Ja 64% N=326 45% N=7202 8% N=121 5% N=373 Nee 31% N=326 50% N= % N=121 94% N=373 Weet ik niet 5% N=326 5% N=7202 2% N=121 1% N=373 Was er bij het (keukentafel)gesprek nog iemand anders aanwezig? Ja, een naaste (zoals partner, kind, ouder, vriend) 50% N=205 36% N= % N=10 79% N=19 (%aangekruist) Ja, een onafhankelijke cliëntondersteuner 14% N=205 21% N=4693 0% N=10 0% N=19 (%aangekruist) Ja, iemand anders 23% N=205 16% N=4693 0% N=10 0% N=19 38/53

41 (%aangekruist) Nee (%aangekruist) 21% N=205 33% N= % N=10 21% N=19 Tevredenheid over cliëntondersteuner De cliëntondersteuning 77% N=13 80% N=177.% N=0.% N=0 (%(heel)tevreden) Bent u tevreden over: Het contact met degene met wie u het (keukentafel)gesprek 83% N=203 77% N=3111.% N=9 47% N=17 had (%(heel)tevreden) De manier waarop er naar u geluisterd werd 86% N=204 80% N=3077.% N=9 65% N=17 (%(heel)tevreden) De deskundigheid van de medewerker 77% N=199 71% N=3032.% N=9 47% N=17 (%(heel)tevreden) De gekozen oplossing 70% N=202 70% N=2968.% N=8 36% N=14 (%(heel)tevreden) 39/53

42 BLOK 5: Ervaringen met de ondersteuning vanuit de gemeente Uw gemeen te respondent en per vraag Referentiegr oep respondent en per vraag Uw gemeente(inwon ers) respondent en per vraag Referentiegroep(inwo ners) respondent en per vraag Ervaringen met de ondersteuning vanuit de gemeente Welke ondersteuning ontvangt u of heeft u ontvangen vanuit de gemeente? Rolstoel (%ja) 9% N=327 17% N= % N=28 14% N=70 Scootmobiel (of aangepaste fiets, auto, buggy enzovoorts) 9% N=327 18% N= % N=28 10% N=70 (%ja) Hulp bij het huishouden (%ja) 48% N=327 57% N= % N=28 21% N=70 Woonvoorziening/woningaanp assing (zoals bijvoorbeeld een 10% N=327 14% N=6196 7% N=28 7% N=70 traplift) (%ja) Collectief vervoerspasje (regiotaxi, Wmo-taxi, deeltaxi) 47% N=327 40% N= % N=28 10% N=70 (%ja) Financiële vergoeding voor vervoer (%ja) 3% N=327 8% N=6196 4% N=28 3% N=70 Begeleiding bij het zelfstandig wonen (bijvoorbeeld hulp bij 10% N=327 11% N=6196 0% N=28 1% N=70 de administratie) (%ja) Begeleiding bij structuur aanbrengen (zoals dagritme, spreiding maaltijden, 16% N=327 11% N=6196 4% N=28 4% N=70 bezigheden en dergelijke) (%ja) Begeleiding bij dagbesteding/regie (%ja) Logeervoorziening/logeerhuis (%ja) 13% N=327 13% N=6196 7% N=28 4% N=70 0% N=327 1% N=6196 0% N=28 0% N=70 Ik woon in een beschermde woonvorm vanwege 2% N=327 2% N=6196 0% N=28 0% N=70 psychische problemen (%ja) Anders (%ja) 9% N=327 10% N= % N=28 63% N=70 Kwaliteit van alle ondersteuningen Voldoet de ondersteuning aan uw wensen (% 84% N=250 84% N= % N=11 43% N=28 helemaal/grotendeels) Voldoet de ondersteuning aan 82% N=236 81% N= % N=11 43% N=28 40/53

43 uw behoeften (% helemaal/grotendeels) Is er in het afgelopen jaar iets veranderd in de ondersteuning die u ontvangt van de gemeente? Ja 23% N=277 25% N= % N=24 19% N=57 Nee 66% N=277 66% N= % N=24 65% N=57 Weet ik niet 10% N=277 9% N=4959 4% N=24 16% N=57 BLOK 6: Overige ondersteuning Uw gemeent e respondente n per vraag Referentiegro ep respondente n per vraag Uw gemeente(inwoner s) respondente n per vraag Referentiegroep(inwone rs) respondente n per vraag Overige ondersteuning Maakt u gebruik van voorzieningen, zoals bijvoorbeeld de inloop of activiteiten in het buurthuis, 9% N=200 16% N=4109 5% N=22 2% N=46 klussendienst, boodschappenservic e, was- en strijkservice? (%ja) Heeft u een particuliere schoonmaakster die 12% N=200 22% N= % N=22 50% N=46 helpt bij het huishouden? (%ja) Krijgt u of uw partner hulp van een individuele vrijwilliger 10% N=200 9% N=4109 0% N=22 4% N=46 (bijvoorbeeld een maatje, coach)? (%ja) Ontvangt u hulp van uw partner, van uw familie, vrienden of 87% N=200 83% N= % N=22 78% N=46 buren? (%ja) Heeft u het idee dat uw naaste die voor u zorgt het aankan? Ja 49% N=165 51% N= % N=15 55% N=31 41/53

44 Nee 21% N=165 22% N= % N=15 23% N=31 Weet ik niet 30% N=165 15% N= % N=15 23% N=31 Uw gemeent e respondente n per vraag Referentiegroe p respondente n per vraag Uw gemeente(inwoner s) respondente n per vraag Referentiegroep(inwone rs) respondente n per vraag Welke ondersteuning ontvangt u nog meer? Persoonlijke verzorging (vanuit de 24% N=231 23% N=1716 7% N=81 3% N=228 zorgverzekeringswe t) Verpleging (vanuit de zorgverzekeringswe 13% N=211 11% N=1565 1% N=77 0% N=224 t) Ondersteuning van de wijkverpleegkundig 12% N=206 15% N=1606 4% N=79 2% N=227 e Anders 22% N=181 20% N=1316 3% N=71 3% N=207 42/53

45 BLOK 7 Effect(en) van ondersteuning op zelfredzaamheid en participatie Uw gemeente respondenten per vraag Referentiegroep respondenten per vraag Uw gemeente(inwoners) respondenten per vraag Referentiegroep(inwoners) respondenten per vraag Effect(en) van ondersteuning op zelfredzaamheid en participatie Dragen ondersteuning en hulpmiddel(en) bij aan binnen en buiten uw huis rond lopen/rijden (% 49% N=181 62% N= % N=14 47% N=30 helemaal/grotendeels) u wassen, kleden en verzorgen(% 51% N=146 62% N= % N=15 37% N=27 helemaal/grotendeels) uw huishouden regelen en op orde houden(% 55% N=188 63% N= % N=19 48% N=33 helemaal/grotendeels) uw financiën regelen en op orde houden(% 52% N=159 67% N= % N=13 52% N=25 helemaal/grotendeels) de mogelijkheid om familie, vrienden en anderen te zien en 60% N=179 64% N= % N=17 40% N=30 spreken(% helemaal/grotendeels) anderen helpen(% helemaal/grotendeels) werken en/of leren (% helemaal/grotendeels) 11% N=106 20% N=1749 7% N=14 19% N=26 14% N=86 25% N= % N=10 17% N=18 43/53

46 BLOK 8: Zelfredzaamheid en meedoen Uw gemeente respondenten per vraag Referentiegroep respondenten per vraag Uw gemeente(inwoners) respondenten per vraag Referentiegroep(inwoners) respondenten per vraag Zelfredzaamheid en meedoen Kunt u voldoende meedoen aan activiteiten (% 33% N=320 42% N= % N=100 84% N=269 helemaal/grotendeels) Heeft u voldoende contact met andere 76% N=309 81% N= % N=101 93% N=283 mensen? (%ja) Voldoende buitenshuis verplaatsen (% 69% N=333 77% N= % N=97 95% N=277 helemaal/grotendeels) Redden in uw persoonlijke verzorging (% 84% N=332 87% N= % N=97 96% N=275 helemaal/grotendeels) Huishouden op orde houden (% 66% N=329 71% N= % N=98 95% N=274 helemaal/grotendeels) Over het algemeen ervaar ik controle over mijn leven 80% N=325 84% N= % N=101 92% N=287 (%(helemaal) mee eens) In hoeverre bent u het eens met deze stellingen De mensen in de buurt kennen elkaar nauwelijks 48% N=317 40% N= % N=107 29% N=314 (%(helemaal) mee eens) De mensen in de buurt gaan op een prettige manier met elkaar om 74% N=312 81% N= % N=106 92% N=313 (%(helemaal) mee eens) Ik woon in een gezellige buurt waar 46% N=311 55% N= % N=107 70% N=311 44/53

47 mensen elkaar helpen en dingen samen doen (%(helemaal) mee eens) Ik voel mij thuis bij de mensen in de buurt (%(helemaal) mee 68% N=319 77% N= % N=107 87% N=313 eens) De mensen in mijn buurt voelen zich betrokken en verantwoordelijk voor 53% N=314 60% N= % N=107 77% N=310 de buurt(%(helemaal) mee eens) Ik vertrouw de mensen in de buurt(%(helemaal) 65% N=313 78% N= % N=107 88% N=314 mee eens) In hoeverre helpt u uw buren/ bent u bereid ze te helpen (% tov doe ik nu al - zeker wel bereid - misschien wel bereid - zeker niet bereid) Planten water geven, post bewaren en/of huisdieren verzorgen 13% N=287 18% N= % N=104 42% N=301 als zij afwezig zijn (% doe ik nu al) Planten water geven, post bewaren en/of huisdieren verzorgen 29% N=287 30% N= % N=104 38% N=301 als zij afwezig zijn (% zeker wel bereid) Boodschappen doen(% doe ik nu al) Boodschappen doen(% zeker wel bereid) 3% N=280 5% N=2096 7% N=103 8% N=295 16% N=280 25% N= % N=103 52% N=295 Eten koken en brengen(% doe ik nu 1% N=273 3% N=2063 3% N=102 4% N=292 al) Eten koken en brengen(% zeker wel 8% N=273 12% N= % N=102 29% N=292 bereid) Helpen met 1% N=273 2% N=2053 5% N=103 5% N=292 45/53