INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DAT HAD JE GEDROOMD

Transcriptie

1 INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DAT HAD JE GEDROOMD Leerlijn Beeldend Thema Identiteit Groep 3 en 4 30 november 2016

2 Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Beeldend Thema Identiteit Groep 3 en 4 30 november 2016 Dit document wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op voor de nieuwste versie. Informatie voor de leerkracht is opgesteld ter verduidelijking van en aanvulling op de bijbehorende projectbeschrijving. Met beide documenten kunt u zelf uw lessen voorbereiden. Het project kan worden uitgevoerd in maximaal 68 lesuren van 45 minuten. Leerdoelen In hoofdstuk 3 vindt u de leerdoelen. Gezien de vakoverstijgende opzet van dit project, kunt u een aantal van deze doelen ook gebruiken bij het registreren van doelen bij andere leergebieden. Elementen binnen dit project die in andere leergebieden aan de orde komen, kunt u ook terugvinden in hoofdstuk 10 (Nederlandse taal) en in hoofdstuk 11 (Gerelateerde leergebieden). Benodigdheden In hoofdstuk 5 vindt u een lijst met benodigdheden die u kunt gebruiken bij het uitvoeren van dit project. In deze lijst kunt u materialen tegenkomen die niet in de projectbeschrijving staan. Deze extra materialen zijn opgenomen zodat u een keuze kunt maken uit meerdere mogelijkheden. Naast de lijst met benodigdheden vindt u een lijst met bronnen die overeenkomen met de genoemde bronnen in de projectbeschrijving. Didactische werkvormen Bij de beschrijvingen van de didactische werkvormen in hoofdstuk 6 kunt u werkvormen tegenkomen die niet letterlijk terug te vinden zijn in de projectbeschrijving. Ook hier zijn deze extra werkvormen opgenomen zodat u een keuze kunt maken voor de uitvoering van uw lessen. 2

3 Inhoudsopgave 1. Korte beschrijving van het project Leerinhouden Leerdoelen ste eeuwse competenties Benodigdheden Didactische werkvormen Projectplanning Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Kunstenaar in de klas Nederlandse taal in het project Gerelateerde leergebieden Bronnen Tijdlijn Beoordelen Promotie Van de Haagse collega s Ouderbetrokkenheid Bijlagen

4 1. Korte beschrijving van het project Het thema van dit project binnen de discipline Beeldend is Identiteit. Onder de titel DAT HAD JE GEDROOMD onderzoeken leerlingen het gebied tussen hun dromen en de echte wereld. Ze doen dit door droomspeelgoed, droomvoertuigen en droomspeelplekken te onderzoeken, ontwerpen en maken. Ze ervaren dat er, ook in de professionele kunstwerken die ze gaan bekijken, een verschil bestaat tussen fantasie (beeldende kunst) en de werkelijkheid (beeldend vormgeven). Deelopdracht 1: Oud, nieuw en droomspul In deelopdracht 1 gaan de leerlingen aan de slag met speelgoed. Hoe ziet speelgoed eruit, hoe zag het er vroeger uit, wat is het favoriete speelgoed van de leerling en welke overige kenmerken zijn er te benoemen? Vanuit de onderzoeksfase en met behulp van een kunstenaar in de klas gaan de leerlingen hun eigen droomspeelgoed ontwerpen. Hierbij spelen vorm, kleur en textuur een belangrijke rol. Deelopdracht 2: Mijn droomvoertuig In deelopdracht 2 starten de leerlingen vanuit de oriënterende fase met het lezen van verhalen over Icarus en vanuit de onderzoekende fase met het ordenen van diverse bestaande voertuigen en de kenmerken die hierbij passen. Als de leerlingen op basis van deze voorkennis goed weten wat ze willen, gaan ze hun eigen droomvoertuig ontwerpen en maken van divers restmateriaal. Bij dit kunstwerk staat, naast vorm, kleur en textuur, de functie centraal. Deelopdracht 3: Mijn droomspeelplek Ten slotte gaan de leerlingen in deelopdracht 3 onderzoeken waaraan hun droomspeelplek moet voldoen. Ze brainstormen over de volgende vragen: Hoe moet deze plek eruitzien? Is het een echte of een digitale plek? Is het binnen of buiten? Waar in de wijk zou deze droomspeelplek goed passen? Ze schrijven verhalen en werken de plek uit met divers restmateriaal en natuurlijk materiaal. Het ontworpen droomspeelgoed en het gemaakte droomvoertuig uit de eerdere deelopdrachten worden verwerkt in deze ultieme droomspeelplek. Leefwereld leerling Fantasie speelt bij leerlingen op deze leeftijd een grote rol en bepaalt een deel van hun identiteit. Professionele kunst Binnen beeldende kunst speelt vormgeving een grote rol. Dromen en fantasie krijgen een realistische plek in de echte wereld door ontwerpen als speelgoed en speelplekken bruikbaar te maken. Maatschappelijke relevantie/context In ons digitale tijdperk hebben spelen en fantasie een andere betekenis gekregen. Hoe gaan kinderen hiermee om? 2. Leerinhouden Vorm en functie van speelgoed, voertuigen en speelplekken, maquette, droomwereld, vormgeving, beeldende kunst, divers restmateriaal, kleur, textuur, binnen/buiten. 3. Leerdoelen Kennisdoelen De leerling: bekijkt ontwerpen van speelgoed uit de 20 e en 21 e eeuw (zie 2. Oriëntatie); bekijkt kunstwerken die zijn gerelateerd aan droomplekken/speelplekken (zie 2. Oriëntatie); 4

5 oriënteert zich op de relatie tussen vorm en functie in professionele kunstwerken (zie 2. Oriëntatie); experimenteert met de relatie tussen vorm, textuur en kleur (zie 3.2. Uitvoeren); benoemt kenmerken van fantasievoertuigen binnen de professionele kunst (zie 4.1. Onderzoek); ontdekt dat met bestaande restmaterialen een kunstwerk gemaakt kan worden (zie 4.1. Uitvoeren). Vaardigheidsdoelen De leerling: vermengt fantasie en werkelijkheid in een werkstuk (algemeen); vertelt en beantwoordt vragen over de onderwerpen vliegen, voertuigen, dromen en speelgoed in relatie tot kunst (zie 2. Oriëntatie); kan in een beschouwingsgesprek de aan beelden gegeven betekenis onderzoeken en benoemen (zie 3.1. en 4.1. Onderzoek, 3.4. Evalueren); benoemt de verschillen en overeenkomsten in functie en vorm van diverse soorten speelgoed (zie 3.1. Onderzoek); maakt met behulp van de leerkracht een woordspin over de kenmerken van droomspeelgoed (zie 3.1. Onderzoek); maakt een ontwerpschets van zijn droomspeelgoed en beplakt deze eventueel (zie 3.2. Uitvoeren); kan een persoonlijke invulling geven aan de opdracht en daarbij gebruikmaken van zijn ontdekkingen tijdens de onderzoeksfase (zie 3.2., 4.2., 5.2. Uitvoeren); benoemt de kenmerken van zijn speelgoedontwerp en bestaande voertuigen (zie 3.3. Presenteren, 4.1. Onderzoeken); vertelt en/of schrijft een verhaal bij zijn speelgoedontwerp, voertuig en droomspeelplek (zie 3.3. en 5.3. Presenteren); vertelt over eigen werk en het maakproces (zie 3.3., 4.3., 5.3. Presenteren, 3.4., 4.4., 5.4. Evalueren); tekent diverse bestaande voertuigen en benoemt deze (zie 4.1. Onderzoek); maakt een droomvoertuig met een bestaande vorm als basis in combinatie met divers materiaal (zie 4.2. Uitvoeren); maakt een droomspeelplek van divers materiaal waarin het speelgoedontwerp en gemaakte voertuig een plek krijgen en duidelijk is of het een binnen of buitenplek is (zie 5.2. Uitvoeren); bedenkt waar in de wijk de droomspeelplek het beste zou passen (zie 5.3. Presenteren); licht toe wat de relatie is tussen zijn droomspeelgoed, droomvoertuig en de droomspeelplek (zie 5.3. Presenteren). Houdingsdoelen De leerling: stelt zich met alle zintuigen open voor beeldende vormgeving en beeldende kunst binnen een thema of onderwerp dat aansluit bij zijn belevingswereld in binnen en buitenschoolse activiteiten (algemeen); kan zich bij het experimenteren laten leiden door een manipulerende en onderzoekende houding (algemeen); leert dat zijn eigen werkelijkheid niet altijd hetzelfde is als wat andere mensen zien of vinden (algemeen); is trots op zijn resultaten, zowel oriënterend en onderzoekend als uitvoerend (algemeen); heeft een betrokken houding (algemeen); heeft een nieuwsgierige en onderzoekende houding (algemeen); kijkt met aandacht naar voorbeelden uit de beeldende kunst en werk van medeleerlingen (algemeen); luistert met aandacht naar ideeën van medeleerlingen (algemeen); neemt actief deel aan de diverse gesprekken gedurende het project (algemeen). 5

6 4. 21 ste eeuwse competenties Creativiteit een ondernemende en onderzoekende houding. denken buiten de gebaande paden en nieuwe samenhangen zien risico s durven nemen en fouten zien als leermogelijkheden creatieve technieken kennen en hanteren Kritisch denken informatie interpreteren, analyseren en synthetiseren betekenisvolle vragen stellen openstaan voor alternatieve standpunten Communiceren doelgericht informatie uitwisselen Samenwerken rollen (h)erkennen hulp kunnen vragen, geven en ontvangen een open en positieve houding voor andere ideeën onderhandelen en afspraken maken Probleemoplossend denken en handelen problemen signaleren, analyseren, definiëren strategieën om met onbekende problemen om te gaan kennen en hanteren Sociale en culturele vaardigheden eigen gevoelens kunnen herkennen en gekanaliseerd en constructief kunnen uiten inlevingsvermogen en belangstelling voor anderen tonen 5. Benodigdheden Algemeen fototoestel computer (kleuren)printer digibord Introductie digibord Oriëntatie digibord voorbeelden van divers speelgoed sprookjesprentenboeken Deelopdracht 1 digibord A4 of A3 tekenpapier (niet te dun) karton (ondergrond droomspeelgoed): minimaal A3formaat, liefst groter zachte kleurpotloden grijze tekenpotloden pastelkrijt zachte wascokrijtjes (Pandakrijt) 6

7 divers scrap of restmateriaal lijm voor papier: behangerslijm in een pot met deksel en lijmkwast lijm voor zwaardere materialen (karton, stukjes plastic, etc.): sterke hobbylijm (kant en klaar verkrijgbaar in flessen) schrijfmateriaal/computer algemeen presentatiemateriaal Deelopdracht 2 digibord diverse materialen met verschillende texturen, voelbaar en zichtbaar (kroondopjes, lapjes stof, wol, schuurpapier, etc.) divers scrapmateriaal bestaand restmateriaal: doosjes, plastic flessen, etc. als basis voor het droomvoertuig acryl of plakkaatverf kwasten (dun en dik) mengbakjes (plastic afvalbakjes of lege eierdozen) potten water (voor het uitspoelen van verfkwasten bij wisseling van kleur) verfschorten/oude overhemden zachte kleurpotloden grijze tekenpotloden pastelkrijt zachte wascokrijtjes (Pandakrijt) scharen lijm voor papier: behangerslijm in een lege pot met lijmkwast lijm voor zwaardere materialen (karton, stukjes plastic, etc.): sterke hobbylijm (kant en klaar verkrijgbaar in flessen) algemeen presentatiemateriaal Deelopdracht 3 digibord dik karton (ondergrond droomspeelplek): minimaal A3formaat, liefst groter diverse materialen met verschillende texturen, voelbaar en zichtbaar (kroondopjes, lapjes stof, wol, schuurpapier, etc.) divers scrapmateriaal bestaand restmateriaal: doosjes, plastic flessen, etc. divers natuurlijk materiaal: stof, wol, takjes, bladeren acryl of plakkaatverf kwasten (dun en dik) mengbakjes (plastic afvalbakjes of lege eierdozen) potten water (voor het uitspoelen van verfkwasten bij wisseling van kleur) verfschorten/oude overhemden zachte kleurpotloden grijze tekenpotloden pastelkrijt zachte wascokrijtjes (Pandakrijt) scharen lijm voor papier: behangerslijm in een lege pot met lijmkwast lijm voor zwaardere materialen (karton, stukjes plastic, etc.): sterke hobbylijm (kant en klaar verkrijgbaar in flessen) stukjes karton voor tekstbordjes bij kunstwerken algemeen presentatiemateriaal 7

8 6. Didactische werkvormen Instructie Leerkracht in spel : leerkracht komt verkleed de klas binnen (zie 1. Introductie) bezoek culturele instelling: kennis vergaren (zie 1. Introductie) uitleggen, voordoen, vertellen, laten zien met behulp van diverse media (zie 1. Introductie, 2.2. Oriëntatie, 3.1., 4.1., 5.1. Onderzoek) overeenkomsten en verschillen: beeldmateriaal, venndiagram (zie 3.1. Onderzoek); woordspin: kenmerken droomspeelgoed (zie 3.1. Onderzoek) vragen stellen: kenmerken ontwerpen speelgoed, droomvoertuig (zie 3.3. Presenteren, 4.1. Onderzoek) thema of onderwerp inzichtelijk maken in de klas (algemeen) presenteren van verzamelde voorwerpen en gemaakt werk (3.3., 4.3., 5.3. Presenteren) kennisquiz (algemeen) Interactie vragen stellen: filosofisch gesprek en reflectievragen (algemeen) luisteren naar en vragen stellen aan een expert/kunstenaar (zie 1. Introductie, 4.1. Onderzoek) laten zien en bespreken van lievelingsspeelgoed, sprookjesfiguren, kunstwerken (zie 2. Oriëntatie) expert: kunstenaar in de klas (zie 3.1. Onderzoek) brainstormen: droomspeelgoed, droomvoertuig, droomspeelplek (zie 3.1., 4.1., 5.1. Onderzoek) bespreken binnen/buiten kring: resultaten onderzoek (zie 3.1., 4.1., 5.1. Onderzoek) bespreken binnen/buiten kring, placemat: materiaalgebruik (zie 3.2., 4.2., 5.2. Uitvoeren) kringgesprek: leerling vertelt over gemaakt werk en het maakproces (zie 3.2. Uitvoeren, 3.3., 4.3., 5.3. Presenteren, 3.4., 4.4., 5.4. Evalueren) vertellen/vragen beantwoorden over wat er geleerd is: klassengesprek, petje oppetje af (zie 3.4., 4.4., 5.4. Evalueren) feedback geven: leerlingleerling, leerkrachtleerling, toptiptop (zie 3.3., 4.3., 5.3. Presenteren, 3.4., 4.4., 5.4. Evalueren) Opdrachtvormen vastleggen van informatie: schrijven, tekenen, beeldmateriaal (algemeen) verkennen: sprookjesboeken (zie 1. Introductie, 2. Oriëntatie) verzamelen: oud en nieuw speelgoed (zie 3.1. Onderzoek) overeenkomsten en verschillen: beeldmateriaal, venndiagram (zie 3.2. Uitvoeren) tekenen: ontwerpschets droomspeelgoed (zie 3.2. Uitvoeren) schrijven: verhaal bij speelgoedontwerp en droomvoertuig (zie 3.3., 4.3., 5.3. Presenteren) onderzoeken: speelgoed, sprookjesfiguren, droom en speelplekken, voertuigen (zie 2. Oriëntatie, 4.1. Onderzoek) maken: droomvoertuig en droomspeelplek (zie 4.2., 5.2. Uitvoeren) Samenwerkingsvormen onderzoek in tweetallen: voortbewegende sprookjesfiguren (zie 2. Oriëntatie) presenteren: vertellen, uitleggen, ordenen, rondleiden (3.3., 4.3., 5.3. Presenteren) organiseren: expositie (zie 5.3. Presenteren) functierollen verdelen (zie 5.3. Presenteren) 7. Projectplanning Introductie project: Oriëntatie: minuten (afhankelijk van museumbezoek) 1545 minuten 8

9 Deelopdracht 1: Deelopdracht 2: Deelopdracht 3: minuten (afhankelijk van kunstenaar in de klas) 4590 minuten 4590 minuten 8. Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Bij de uitvoering van het project is een bezoek aan een voorstelling, tentoonstelling of vaste collectie in een Haagse culturele instelling van grote meerwaarde. Bij elk project is een wisselend aanbod van culturele activiteiten beschikbaar. Raadpleeg de website van CultuurSchakel voor het actuele aanbod of laat u informeren door de culturele instellingen. Bij dit project raden wij u aan om een museumactiviteit te kiezen waarin de nadruk ligt op fantasie en dromen in relatie tot speelgoed, voertuigen en/of (speel)plekken. In de pilot is gewerkt met de museumles Wat je droomt ben je zelf van het Gemeentemuseum Den Haag. Hierin staan kunstenaars die hun dromen verbeelden centraal. 9. Kunstenaar in de klas Bij de uitvoering van het project kan een kunstenaar betrokken worden. Raadpleeg hiervoor de website van CultuurSchakel. Specifiek voor dit project willen wij u aanbevelen om een van de volgende type kunstenaars uit te nodigen in de klas: een ontwerper van speelgoed, speelplekken in de openbare ruimte of (droom)voertuigen, een beeldend kunstenaar die zich richt op kinetische kunst of een beeldend kunstenaar die werkt met recycling of oude materialen verwerkt. Bij dit project raden wij u aan om aansluitend op deelopdracht 1 een kunstenaar in de klas uit te nodigen in wiens werk de relatie tussen identiteit en fantasie centraal staat. In deelopdracht 2 kan een vormgever worden uitgenodigd in de klas en in deelopdracht 3 een architect. In de pilot is samengewerkt met de kunstenares Gerjanne van Zuilen. Zij maakt zowel solowerk als werk samen met haar eeneiige tweelingzus Marijke. In haar leven en werk speelt identiteit een belangrijke rol. In haar solowerk maakt Gerjanne regelmatig gebruik van speelgoed uit haar jeugd, waarmee ze experimenteert in vorm en grootte. Die fantasiewerken passen goed bij deelopdracht 1 waarin leerlingen hun eigen (nog) niet bestaande speelgoed ontwerpen. 9

10 10. Nederlandse taal in het project Vaktaal Begrippenlijst de beeldend kunstenaar de maker het ontwerp de maquette de installatie de functie de vorm: rond, hoekig de textuur de toegepaste vormgeving de kunst de schets de kleur het restmateriaal de expositie de uitstraling Nederlandse taal de anekdote het voertuig het speelgoed de speelplek de wijk de fantasie de werkelijkheid de voorkeur de droom het sprookjesfiguur lievelingsspeelgoed, voertuig, speelplek het kenmerk de bijnaam het voorbeeld spannend echt vs. digitaal binnen/buiten werkwoorden rondleiden vliegen dromen fantaseren presenteren verzinnen beplakken beschrijven verrassen verbazen 11. Gerelateerde leergebieden Taal (woordenschat): leren van nieuwe woorden Taal (stellen): verhalen schrijven Taal (spreekvaardigheid): verwoorden van ideeën, vertellen Techniek: materialen herkennen en gebruiken Wereldoriëntatie (geschiedenis): historisch besef, kunstwerken in historische context Wereldoriëntatie (natuur): natuurlijk materiaal Wereldoriëntatie (aardrijkskunde): landen en culturen Rekenen/wiskunde: categoriseren, ordenen 12. Bronnen Introductie Een afbeelding van het kunstwerk Daedalus Attaching Icarus Wings (ca. 1754) van Joseph Marie Vien Een verhaal over Icarus op Leerwiki.nl Oriëntatie Verschillende afbeeldingen van speelgoed in de kunst: ADOspeelgoed (jaren 20), houten auto s van Floris Hovers (2007), de badeend van Florentijn Hofman (2007) en een gewoon badeendje, poppen van Sasha Morgenthaler ( ), barbie(s), speelgoedwerk van Gerjanne van Zuilen (bijvoorbeeld het speelgoedpaard, 2011), werk van Robert Bradford (na 2004), Toy Storyspeelgoed De website van Gemeentemuseum Den Haag De website van het Mauritshuis Deelopdracht 1 De website van Gerjanne van Zuilen 10

11 ADOspeelgoed (jaren 20), houten auto s van Floris Hovers (2007), de badeend van Florentijn Hofman (2007) en een gewoon badeendje, poppen van Sasha Morgenthaler ( ), barbie(s), speelgoedwerk van Gerjanne van Zuilen (bijvoorbeeld het speelgoedpaard, 2011), werk van Robert Bradford (na 2004), Toy Storyspeelgoed Deelopdracht 2 De website Wikikids Verschillende afbeeldingen van fantasievoertuigen in de kunst: strandbeesten van Theo Jansen (na 1980), Klapperschroefrugzakmetvliegenier (2005) en schetsen van fantasievoertuigen van Panamarenko, Pegasus van Odilon Redon (1905), ontwerpen van Leonardo Da Vinci, woning op wielen van Aart van den IJssel, een still uit de film Castle in the Sky (1986), een still uit de serie Thunderbirds, werk van John Körmeling, werk van Joost Conijn Deelopdracht 3 Verschillende afbeeldingen van droomplekken in de kunst: maquettes van Constant Willems (diverse jaren, vanaf 1963), installaties van Charles Avery (vanaf 2004), werk van Spencer Byles en Marc Chagall, de 17 e eeuwse landschappen die te zien zijn in het Mauritshuis Speeltoestellen op het schoolplein, in de gymzaal en in de buurt 13. Tijdlijn Prehistorie 50 v. C 3000 v. C. 500 na C nu 14. Beoordelen Voor het beoordelen van de leerlingprestaties kunt u gebruikmaken van het beoordelingsformulier voor de leerkracht. De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor het gebruik van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De beoordelingsformulieren voor de leerkracht en de toelichting op het beoordelingsmodel vindt u in de bijlagen van dit document. 15. Promotie Fotografeer de werkstukken van de leerlingen en zet deze foto s op de website van uw school. 16. Van de Haagse collega s Licht de leerlingen van tevoren in dat er een kunstenaar op bezoek komt, wat zijn of haar bezoek in zal houden en attendeer ze erop dat ze vragen mogen stellen aan de kunstenaar. Begin tijdig met het verzamelen van het materiaal en schakel eventueel ouders in. Elk materiaal komt in aanmerking. Raadpleeg eventueel ook een scrapwinkel ( 11

12 17. Ouderbetrokkenheid Schakel ouders in bij het maken en printen van de foto s, bij het museumbezoek of nodig hen uit bij de opening van de tentoonstelling in deelopdracht 2 en 3. Benader ouders ruim van tevoren over het verzamelen van scrapmateriaal. 18. Bijlagen Het beoordelingsformulier voor de leerkracht en de toelichting op het beoordelingsmodel vindt u op de volgende pagina s. 12

13 Beoordelingsmodel docent In te vullen door de leerkracht Naam leerling: Groep: School: Datum: Discipline: Project: ± nvt 1. Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat de samenhang tussen de verschillende fases in het creatief proces Toelichting: Zeggingskracht Resultaat en Presentatie de zeggingskracht van het werk en de wijze van presenteren Toelichting: Reflectie zinvol mondeling/schriftelijk reflecteren op Oriëntatie, Onderzoek, Resultaat & Presentatie Toelichting: Attitude concentratie, doorzettingsvermogen, inzet, nieuwsgierigheid en samenwerking Toelichting: Tops Het volgende is echt goed gegaan: Tip Wat zou kunnen verbeteren:

14 Toelichting op het beoordelingsmodel 1. Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat Hier beoordeelt u de samenhang tussen de verschillende stappen uit het creatief proces. De leerling heeft zich met de groep georiënteerd op het project, o.a. door deelname aan het filosofisch gesprek. De leerling heeft in totaal drie onderzoekjes uitgevoerd. De leerling heeft een product gemaakt of resultaat bereikt. 2. Zeggingskracht Resultaat en Presentatie Hier beoordeelt u de zeggingskracht van het gemaakte product of het bereikte resultaat. De zeggingskracht wordt bepaald door de combinatie van de keuze en toepassing van de: 1. Betekenis: datgene wat het product uitdrukt, dat wat het betekent: het verhaal/de voorstelling. Het gaat om de betekenis die de leerling wil uitdrukken, maar ook om de betekenis die de beschouwer aan het beeld geeft. 2. Vorm: de vormgevingselementen die het resultaat bepalen: ruimte, kleur, textuur, compositie, vorm(soorten), herhaling, contrast, frasering, articulatie, etc. 3. Materiaal en techniek: het gebruik van de materialen, technieken, apparatuur, voorwerpen, attributen, belichting, geluid, kostuums, grime, decorstukken, instrumenten, etc. 3. Reflectie Bij elke stap van het creatief proces komt reflectie aan bod. Dat kan in de vorm van vragen die de leerling mondeling beantwoordt, een gesprekje of een schriftelijk verslag. Ook de zelfbeoordeling van de leerling kunt u hierin meenemen. 4. Attitude Hier beoordeelt u de verschillende aspecten van de werkhouding van de leerling: de concentratie, het doorzettingsvermogen, de inzet, de nieuwsgierigheid en de mate van samenwerking. 5. Tops Er zijn altijd positieve opmerkingen te plaatsen. Noem er twee. 6. Tip Noteer hier een aandachts of verbeterpunt. Dat kan over alle bovenstaande beoordelingspunten gaan. 14