INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HET VERDWENEN VERHAAL

Transcriptie

1 INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HET VERDWENEN VERHAAL Leerlijn Interdisciplinair Thema Verhalen Groep 1 en 2 25 april 2017

2 Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Interdisciplinair Thema Verhalen Groep 1 en 2 25 april 2017 Met deze informatie en de projectbeschrijving kunt u zelf uw lessen voorbereiden. Het project kan worden uitgevoerd in 68 lesuren van 45 minuten. 2

3 Inhoudsopgave 1. Korte beschrijving van het project Leerinhouden Leerdoelen ste eeuwse competenties Benodigdheden Didactische werkvormen Projectplanning Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Kunstenaar in de klas Nederlandse taal in het project Gerelateerde leergebieden Bronnen Tijdlijn Beoordelen Promotie Van de Haagse collega s Ouderbetrokkenheid Bijlagen

4 1. Korte beschrijving van het project Het project Verhalen kan schoolbreed of als individueel project per klas worden ingezet. De projecten hebben als uitgangspunt dat verhalen overal te vinden zijn. Maar hoe vind je ze? Door je fantasie te gebruiken, door je te laten inspireren door andere verhalen, kunstenaars, je eigen verhaal en dat van de ander. Als het project schoolbreed ingezet wordt, is uitwisseling mogelijk tussen de leerjaren. De opdrachten voor de verschillende leerjaren kunnen dan met elkaar verbonden worden. De titels van de opdrachten zijn daarom ook voor een deel het zelfde of herkenbaar. Groep 7 kan ook een opdracht doen die beschreven staat bij groep 5. Het subthema is Het verdwenen Verhaal. De vragen waarop antwoorden gezocht worden in de onderzoeksfase zijn o.a.: Wat zijn verhalen? Waar ontstaan verhalen of waar vind je verhalen? Verhalen vind je in voorwerpen, in vorm en beeld, muziek en dans, in andere kunstuitingen. Verhalen komen vanuit taal en schrift: letters, woorden, zinnen, nieuwe communicatievormen, nep of geheimtaal. Er wordt gezocht naar persoonlijke verhalen, eigen of familieverhalen, wereldverhalen en verhalen over jezelf in de wereld. Door nieuwe verhalen te verzinnen of bestaande verhalen te veranderen kun je het beeld herscheppen van het zelf en de wereld om je heen. Voor de uitvoering wordt gewerkt met het vertellen van verhalen in een vorm of expressie verdeeld i beeld, beweging en geluid. Hoe breng je een verhaal over in taal, muziek, dans, beeld en met emoties. Met het project, de gebruikte boeken, filmpjes en kunstuitingen wordt de ontwikkeling van fantasie en nieuwsgierigheid gestimuleerd. De noodzaak van verhalen delen Waarom je het verhaal wilt vertellen. Het verhaal als doorgeefluik van wijsheden en levenslessen. Het verhaal over andere levens en gebruiken met als doel inzicht in, inleven in de ander, empathisch vermogen vergroten, Open staan voor andere culturen, Gewoon voor het plezier Praktische aanbevelingen: Tijdens dit project kan de zoektocht spannender gemaakt worden door de leerlingen naast de opdrachten ook aanwijzingen of hints te geven. De eerste hint vinden de leerlingen na de introductie al in de klas. Er zijn twee vormen op de grond gelegd, twee V s. In iedere klas liggen de V s anders. ( zie bijlage) Voor de start van onderzoeksopdrachten kan er bv. een hint op de verzamelmuur staan zoals : Wie, wat, waar, wanneer, waarom? Om een eerste aanzet tot een verhaal te maken kun je werken vanuit de 5 w s. Vijf vragen die je kunt stellen om ingrediënten te verzamelen voor het verzinnen van een verhaal. Tijdens de verschillende fases in dit project komt bv. de directeur even langs in de klas, stuurt een filmpje, legt een briefje neer of iets anders met een vraag, opdracht, aanwijzing, en /of verhaaltje. De Muur van Bevindingen, de Verzamelmuur, is een muur die je in de school aanwijst om oplossingen en de gemaakte producten op ten toon te stellen. In de weken dat er aan dit project wordt gewerkt zal deze muur groeien met verschillend werk van de leerlingen van alle leerjaren die meedoen, ter inspiratie voor de andere klassen. De ene groep verrast de andere groep met een boodschap of verhaal. NB. Er kan ook gewerkt worden met het lege boek waarin de bevindingen en werk van de leerlingen bewaard worden. 4

5 Maak in de klas een verhalen vertelplek. Dit kan in de vorm van een zelfgemaakt kampvuurtje waar omheen gezeten wordt bij het vertellen van verhalen om zo een intieme sfeer te creëren. Andere mogelijkheden zijn een vertelstoel, een hoek met kussens, of een ander object waar je omheen kan zitten met de leerlingen. 2. Leerinhouden De leerlingen leren over verhalen bedenken en vertellen. Verhalen zijn overal. Ze gaan op zoek naar hun eigen verhaal en dat van anderen en gebruiken voor het maken van nieuwe verhalen taal, beeld, beweging en geluid. 3. Leerdoelen Kennisdoelen De leerling: leert dat alles een verhaal in zich heeft. leert de volgorde van een verhaal bepalen met behulp van illustraties. leert de begrippen wie, wat, waar leert emoties omzetten in beeldtaal. Vaardigheidsdoelen De leerling: kan een verhaal maken aan de hand van verschillende illustraties kan aan de hand van de begrippen wie, wat waar een verhaal maken kan verhalen horen in muziek en vertalen in beweging kan variaties in een bekend verhaal vinden en uitspelen. Kan emoties gebruiken in een verhaal kan verhalen en emoties herkennen in muziek en omzetten in dans en spel. Houdingsdoelen De leerling: durft te experimenteren is nieuwsgierig kijkt/luistert met open houding naar de verhalen van anderen ste eeuwse competenties Creatief denken denken buiten de gebaande paden verhalen verzinnen Samenwerken in kleine en grote groepjes een proces doormaken Communiceren reflecteren op wat geleerd en beleefd is samen verhalen vertellen Sociale en culturele vaardigheden luisteren naar en zich kunnen inleven in verhalen van anderen 5

6 5. Benodigdheden De boeken die gebruikt kunnen worden in het project zijn ook schoolbreed in te zetten, want voor alle leerjaren te gebruiken. Mooi boek. Joke van Leeuwen. (Em. Querido s Kinderboeken Uitgeverij Bekroond met de Zilveren Griffel 2016). Lettersoep. Harriet van Reek. (Em. Querido s Kinderboeken Uitgeverij Eerste druk Bekroond met het Zilveren Penseel 2016). Rond vierkant vierkant rond de beeldsonnetten. Ted van Lieshout. (Uitgeverij Leopold 2015 Bekroond met de Zilveren Griffel 2016). Mijn huis, de rest van de wereld en daarbuiten. Judith nab. ( Hoogland & van Klaveren, Uitgeverij 2014) Mijn letter vrienden. Annabel Keijzer (Uitgever: studio ANNABEL.nl 2016). Materialen: Uitgeknipte Vs of bestaande plakletters Tekenpapier Teken/schildermaterialen Lijm/plakband doos met voorwerpen die zijn meegebracht door de kinderen zelf Prentenboek Verhaalvertelspellen: 5 stappen verhaal: Legoleerlijn story tales Wat gebeurde er? Storytelling. Verhalendoos: Bedankt Kim en Zo of zo? van de Rolf groep Veel verschillende spullen fotocamera smartbord/internet speelruimte allerlei knutselmaterialen Klei stokjes 6. Didactische werkvormen Instructie introduceren van leerstof Interactie Bespreken van het bronnenmateriaal Bespreken van en vertellen over het gemaakte werk Bespreken van resultaten uit onderzoek Samen praten over. Opdrachtsvormen Onderzoeksopdrachten Individuelen opdrachten Groepsopdrachten Spelopdrachten Samenwerkingsvormen Groepswerk in kleine en grote groepen 6

7 Spelvormen Inleven in personen en objecten Uitspelen van verhalen 7. Projectplanning Introductie project: 1545 minuten Oriëntatie: minuten verdeeld over 2 opdrachten. U kunt in het stroomdiagram zelf of met de groep een route naar een uitkomst plannen. Wij adviseren om minimaal 2 onderzoeks en 2 maakopdrachten te doen. De lengte van de onderzoeks en maakopdrachten varieert van minuten 8. Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Informatie volgt later 9. Kunstenaar in de klas Informatie volgt later 10. Nederlandse taal in het project Vaktaal/begrippenlijst Capoeira acrobatiek Wie, wat, waar begeleid spel Nederlandse taal onder boven opzij dwars achterstevoren ondersteboven troep acrobaat waarschuwen 11. Gerelateerde leergebieden Wereldoriëntatie Het thema kan aansluiten bij: Oriëntatie op jezelf en je omgeving Geschiedenis Sociaalemotionele vorming Nederlandse Taal Woordenschatontwikkeling Drama Presenteren 12. Bronnen Onderzoek: Vlaggetjes voor de V introductie Filmpje van het Haagse theatergezelschap Firma Mes over hun voorstelling Troep: 7

8 Filmpje van Capoeira Den Haag Capoeira lied Zum,Zum, Zum Uitvoeren/maken: Roodkapje van studenten van de Academie beeldende kunst in Gent: Haytham Safia Qu4rtet. Het filmpje Jou Jou Monsters 1 van Plenty: Het monstertjes abc op bladzijde 71 in Mooi boek van Joke van Leeuwen. Het monstertjes ABC van Clipart Op de website vindt u een schat aan informatie over Haagse kunstenaars. Er kan gezocht worden op naam, materiaal, technieken ed. 13. Tijdlijn Prehistorie 50 v. C 3000 v. C. 500 na C nu 14. Beoordelen Voor het beoordelen van de leerlingprestaties kunt u gebruik maken van het beoordelingsformulier voor leerkracht en leerling. De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor het gebruiken van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De formulieren en toelichting vindt u als afsluiting in de projectbeschrijving. 15. Promotie Er zijn verschillende mogelijkheden om het project onder de aandacht van ouders en de omgeving van de school te brengen: Foto s / filmpjes van het proces en de werkstukken op de website van de school. Ouders uitnodigen bij de presentatie van de uitkomst. Verslag van het project in de wijkkrant. 16. Van de Haagse collega s Informatie volgt later 8

9 17. Ouderbetrokkenheid Ouders kunnen ingeschakeld worden bij: de activiteiten die buiten de school plaatsvinden de verslaglegging in foto s en filmpjes extra handen in de klas bij de maakopdrachten 18. Bijlagen Bijlage Vvormen 9